BUITENLAND.
Looy enz Vooral den arbeid, van laatst
genoemde schatte spr. hoog
Natuurlijk verzuimde hij niet te wij
zen op de bij vele modernen zich
uitende pessimistische levensbeschou
wing fu spr. merkte ook sehalksch op,
dat het vergedreven naturalisme van
sommige schrijvers hun voortbrengselen
wel den naam van „Keukenmeiden-rol-
xnans" heeft verleend.
Wij hadden gaarne wat meer into
natie in spreker s "Voordracht gehoord.
Ook was de heer Robbers voor velen
niet duidelijk verstaanbaar
Voor zijn overigens belangwekkende re
de werd hem aan het slot een dank
baar applaus gebracht. De zaal was
zeer goed bezet.
O
Edward Stillgebauer.
Inferno.
Van dezen roman uit den wereldoorlog
van den schrijver van Götz Krafft ver
scheen bij den uitgever L. J. Veen een.
herdruk tegen goedkooperen prijs. Deze
omvat hel He tot 20e duizendtal, waar
uit wel blijkt hoe dit gruwelijke boek
ingang gevonden heeft bij het publiek.
Dal wij ons daarover niet kunnen ver
heugen behoeven wij na de bespreking,
die wij van dit boek gaven bij zijn ver
schijnen. wel niet meer uileen te zotten
Zijn anti-Pruisisch-militairislischen geesl
was het icenige wat er ons in bon bekoren
en dal zal wel de oorzaak zijn van den
op^an' dien hel in Holland gemaakt
heeft.
o
„Antea", door lleuryk Sien-
kiewicz. Ned. Dr. en Uitg.
Mij. Misset Doelinchem
„Antea of Laljeu wij hem volgen
wordt m de inleiding lot. de Fransche
vertaling genoemd een variatie op het
thema in „Quo Vadis", het beroemde
boek van den l'oolschen schrijver. In
korte schetsen worden menschen en
dingen uit Rome. Alexandrië en Jeru
salem, drie centra van de oude bescha-i
ving ten looneele gevoerd; de oudheid
bij den dageraad van den natuurtüjd.
De Hollandsche uitgever lieefl er een
smakelijk verzorgd boekje van gemaakt
-o
II o y t ema-kalen tle r
Wanneer we ons de kalenders uit
vroeger jaren van dezen dierenteeken
naar in herinnering terug roepen, dan
hebben we platen voor den geest die
fijner van afwerking en levendiger van
kleurnuance waren Zeker, het is nog
altijd de leekenaar die typische houdin
gen van dieren weet weer t|e geven
en met zijn eenmaal aangenomen indee
ling van het kalender-schild, telkens weer
vim ieder blad een goed geheel weet
te maken Maar de leekening heeft vaak
iets schetsmatigs, en de bladen hebben
bijna allen eenzelfden tint.
Het blijft echter altijd een kunst
werk en de firma Ferwerda en Tieman,
die het wel in dienst van haar reclame
gebruikt, maar zich onthield van ook
maar de kleinste reclame-ontsiering, zal
uit kunstocgmerk nog altijd voldoening
hebben van haar daad.
Wat te doen
als de kwaal zich vertoont
De Natuur geeft een duidelijke waar
schuwing, als er iets binnen het li
chaam met in orde is Geef bij waar
schuwingen van nlerzwaktc door een
pijnlijke rug, onzuiver bloed of verf.
stoorde urineloozing, onmiddellijk hulp
aan de nieren.
Een nieraandoening is gevaarlijk en
brengt weldra het gezondste gestel van
streek, rheumatischc pijnen, niergruis,
of -steen, spit en waterzucht veroorza
kend
Foster's Rugpijn Nieren Pillen zijn
onovertrefbaar voor nier- en blaaskwa-
len. Maar ons gezond verstand zegt ons,
dat wij kwade gewoonten, die deuiek
ren verzwakken, zooals liet eten van te
veel vlcesch, overwerking, zorgen, het
gebruik van sterke dranken, en buiteuw
sporigheden moeten nalaten. Het drin
ken van water is een goede gewoonte,
want dit helpt de vergiften uil de niet,
ren spoelen.
Dit zijn eenvoudige voorzorgen van
de Natuur, die met behulp van Fos,-f
ter's Pillen spoedig baal geven
Neemt u in acht -voor namaak. De
echte Foster's Rugpijn Nieren Pfillen,
voorzien van de handteekening van Ja<-
mes Foster op liet etiket, zijn le Midf-
delburg verkrijgb bij Joh. de Roos,
Vïastnarkt K 157 Toezending geschiedt
•franco na ontv v postwissel f 1,75
p doos of f 10.—p. zes doozen.
ONDERWIJS.
In de bij Ooslerbaan en Le Cointre
te Goes uitgegeven serie ,,De technische
school" verscheen als zesde deeltje „Zee
weringen" van P. L Bolier te Veere, be
stemd als eenvoudige handleidiug voor
a s waterbouwkundige opzichters.
De schrijver behandelt achtereenvol
gens onze kusten, de strandverdediging,
de dijksverdediging, de omderzeesche
oeververdediging en het bedijken van
schorren Tal van aanschouwelijke lec-
keningen lichten hel besprokene toe, dat
niet meer theorie geeft dan noodig is,
omdat de schrijver meent dal voor zijn
doel een algomeene kennis wordt ver-
eischf.
Ligthart in het Buitenland
door Edward Peeters
Onder mijn bedrijvige laudgenooten
is Edward Peeters, de bekwame Oost-
eudsche opvoedkundige, een der meest
bedrijvige Hij vindt lijd tot alles
zelfs tol ziek-zijn En nauwelijks mag ik
de blijde tijding vernemen dat hij her
steld js, of daar verschijnt een nieuwe
brochure van zijn hand, onder boven-
staanden hiel
Die rijk gedocumenteerde, vlot geschre
ven studie is eigenlijk een der meest
merkwaardige bijdragen welke opgeno
men zijn in het „Liglhart's Gedenkboek"
die prachtige verzameling door R. Casi-
mir in het licht gezonden als hulde aan
den te vroeg1 gestorven Haagschen Pes-
lalozzi.
Wie weten wil hoezeer deze bekend
was fcji gewaardeerd werd in den vreem
de leze Peeters brochure. "Tevens zal
hij belicht zien de vraag waarom LigtJ
hart in Noord-Europa zoo hoog aange
schreven staal, terwijl in Engeland zijn
geest nog niet is doorgedrongen, en zijn
„evangelie onmogelijk in Duitschland
wortel schieten kan
In België geldt Liglhart als zijnde de
opvoeder in blijheid, in waarheid, in le
ven Dit is te danken aan het onver
poosde ijveren vau Eaward Peetersiels
waarvoor wij, Belgen, hem niet genoeg
erkentelijk kunnen zijn.
Terloops zij hier de aandacht van
den lezer gevestigd op enkele andere,
werkjes vim Peeters, welke in de laatste
maanden Verschenen, en waar vau de le
zing niets dan goed slichten kan Door
h c t L c v e n, is een boekje vol snedige
opmerkingen over de opvoeding in het
algemeenD Geest van Liglhart.
i n Vlaanderen handelt over de ver
spreiding van Ligtharts leesmethode ten
onzentde Opvocdingvanden Op
voeder, wil zijn. een warm pleidooi
lot betere opleiding van den ouderwij
zer de Letterkunde voor k i nd
deren geeft een belangrijke studie over
literatuur voor het jonge volkje; terwijl
in Het vraagstuk der examens
een lans gebroken wordt ter bestrijding van
die kvvaa! waaronder Nederland evenzeer
als België schijnt te lijden.
Joh D
LANDBOUW.
Boomen rooien en wegen-
beplanting.
Welk van de in Zeeland uitkomende
bladen men ook opslaat, overal en eiken
keer ziet men advertenties, waarbij
zoo- en zooveel olmen, popels, esf-
sclien en andere boomen aangeboden
women. Zaterdag jl. nog een treur
wilg.
En dan vraag ik mijzelf af, of zij, die
dan de Domburgsche bosschen doen
rooien, de boomen langs den Oostkapel-
schen straatweg, in liet overige Wal
cheren, Zeeuvvsch-Vlaanderen en Zeei-
land laten vellen, zich wel rekenschap
geven van Jde gevolgen.
Alom minder boomen. minder natuur
schoon, minder vreemdelingenverkeer,
minder verdienste voor de burgerij.
En zoo zal „Zeeland's mooi dat juist
deze laatste twee jaren van oorlog en
ellende meer en meer bekend is ge
raakt, met groote schreden achteruit
gaan en verminderen.
Dat „Nehaienaia" ook in dezen veel
vrucht van haar arbeid moge ervaren
Witgepleisterde en roode baksteenen
huisjes met roode daken; ze doen zoo
vrolijk aan, maar zonder houtbeplan
tingen rondom en in het landschap langs
relden en wegen, is het slechts „half-
schoon" en denken we aan de gebouwen
uit onzen „blokkendoozen-tijd".
Daarom, grondbezitter, overheid, kerk
bestuur en anderen, gij allen die laat
rooien, wilei en weegt vooraf eh laat
niet hel verleidelijke goud de oorzaak
zijn, dat al zoovelen van hun genoegen
en ddardoor van hun voordeel beroofd
worden.
Waar echter de groei der boomen
e.a. oorzaken er toe dwingen, kan, neen;,
daar moet de beplanting vernieuwd wor
den, indien Zeeland u lief is Mijn doel
van dit schrijven nu is vooral oolc bij
die herplanting de aandacht te vestigen
op onze mooie „Note boomen.'
Een ieder, die wel eens in het Cu-
lemborgsclie veld wandelde of langs de
Lingeaijken in het Oostelijkste hoekje-
van Zuid-Holland, weet, welk een mach
tige kr>on de noot kan vormen; hoe
plechtig deze tie wegen met haar takken
omlijst.
Ook alleenstaande boomen of boom
groepen trekken dadelijk de aandacht
van den wandelaar en boeien hem, totdat
hij ze uit het oog verliest
Hij of zij, die ze mocht willen aan
planten behoeft waarlijk niet te vreezen
voor waardeloosheid der boomen; want
het hout brengt steeds véél geld op
bij meubel- en geweermakers; en tlin
de vruchten 1
Reeds op 10 15-jarigen leeftijd bren
gen onze noten vruchten voort, die
heeft men een mooie groote variëteit
als er b,v één te Kloetinge voorkomt
2 lot 4 cent per stuk kunnen opbren
gen.
Dat er noten en uoten zijn, wordt ons
duidelijk, als men bv. afbeeldingen ziel
van de variëteiten, in Amerika geteeld:
Een uitgebreid terrein van onderzoek
ligt fiier nog open voor den vakman
Voor hen, die inlichtingen mochlen
wen sclien, ben ik gaarne ten allen, tijde
bereid om na fc? gaan, waar zij de
meest waardevolle variëteiten kunnen be
komen
Van harte hoop ik, dat dit schrijven
het leven van menigen boom zal sparen en)
de aanleiding moge zijn tot het planten
van vele note boomen, speciaal in Z,,-
Vlaanderen.
Dat ten slotte ook doelmatige houtcul-
tuür met een ondcrbeplanling vau hak
hout zelfs jaarlijks f 1 f 1.25 kan op
brengen, bewijzen de Schdorlsche bos
schen.
Verzoeke dit in alle Zeeuwsche bladen
over te nemen
Middelburg, 5 Nov '16.
De rijkstuinbouwleeraar.
LEGER EN VLOOT.
Keuring landstorm jaarklasse
1908
Uit eeu circulaire van den Commis
saris der Koningin in Zeeland, ge
richt tot de burgemeesters, blijkt, dat
de zittingen van de keuringsraden voor
de keuring van de landstormpliclitigen
der jaarklasse 1908 in deze provincie
zijn geregeld als volgt
le Ke u ring raad.
te Wcstkapeiie in de school Za
terdag 2 Dec 10.30 vm
le Vli ssi n gen in hel stadhuis
Maandag f Dec 10 v.m. en 1.30 a.m.;
en Dinsdag 5 Dec 10 v.m
te Huls t in het stadhuis Donderdag
7 Dec 2 30 n.m.; en Vrijdag 8 Dec. 9.30
v.m. en 1.30 n.m.;
te Hontenisse (Klooslerzande) in de
school Zaterdag 9 Dec. 9 v.m.;
te Middelburg in het gymnastiek
lokaal aan de Groenmarkt Maandag 11
Dcc. 9.30 v.m. en 1.30 n.m.;
te Neuzen in liet stadhuis Woens
dag 13 Dec. 2,30 n.m. en Donderdag 14
Dec 9.30 v.m. en 2 n.m..
te Axel in de school Vrijdag 15
Dec 10 30 v.m en 1.30 n.m.;
te Sas van Gent in de school Za
terdag 16 Dec 9 v.m
te Sluis in de school Maandag 18
Dec. 1 30 n.m. en Dinsdag 19 Dec. 9.30
v.m.
te G roe de in de school: Woensdag
20 Dec 11 v.m. en 1 n.m.;
te IJ z e d ij k e in de schooiDon
derdag, 21 Dec. 9 v.m.;
te Serooskerlce (W.) in de school-
Vrijdag 22 Dec 10 vm..
2e Keuringsraad.
te N oor dg ou we in het gemeente
huis: Dinsdag 5 Dcc 9.15 v.m. en 1
n.m.,
te 'Z i e r i k zp e in hel stadhuis
Woensdag 6 Dec 9.30 v.m. en 1,30 n.m.;
en Donderdag 7 Dec. 9 30 vm.;
te K o r t g e n e in ae schooi Vrijdag
8 Dec 10 v m.;
te H e. i n k e n s z a ii d in de school
Dinsdag 12 Dcc 10" v.m en 1.30 n.m.;
te G o e s in het1 stadhuis Woensdag
13 Dcc 9.30 v.m en 1.30 n.m
le S t M a a r t e as d ij k in de bewaar
school Donderdag 14 Dec. 10 30 v.m.
en 130 n.m.;
te T h o 1 c n in de bewaarschoolVrij
dag 15 Dec 9.30 v.m.;
te K a p e 11 e in de schoolDinsdag
19 Dcc. 9 v.m.;
te K r u i n i ng e n in de school Woens
dag 20 Dec 9 v.m. en 1 n.m.;
te Ierske in de school aan den Ier-
sekendam: Donderdag 21 Dee. 9,30 vm
DE PRESIDENTSVERKIEZING IN DE
VER. STATEN.
Zooals wij gisteren reeds schreven
neemt men in de Ver Staten op het
ogenblik aan. dal Wilson is herkozen.
Maar officieel is dat nog niet. Het
republikeinsche nationale comité kondigt
aan dat er een hertelling van de stem-)
men zal worden gehouden in de sta
ten waar de verkiezing1 is afgcloopen,
nl. Californië. Noord-Dakola, Minnesota
Nieuw-Mexico en Nieuw-Hampshire
In de eerstgenoemde staat moet in
Los Angelos een defecte stembus oor
zaak zijn geweest, dal 2000 stemmen
voor Hughes verkeerdelijk waren toe
gekend. aan Wilson, hetgeen ten gevolge
zou hebben gehad- dat Wilson er in
Californië mei een meerderheid van 315
stemmen is gekomen, terwijl anders
Hughes de man zou zijn geweest
De „Times" bevatte Dinsdagmorgen,
op den dag van de stemming een arti
kel over de verkiezing, waarin men
o a het volgende las.
„Daar er 531 kiezers-stemmen zijn,
moet een kandidaat er 266 hebben om
het le winnen In deze verkiezing zijn
er overal „twijfelachtige" staten, doch
tenzij er iets zeer buitengewoons ge->
beurt, zullen de kleinere sinten elkaar
in evenwicht houden $tn zal bet doen
omslaan van de balans worden over
gelaten aan bepaalde groote en scherp-
omstreden staten ten noorden van de
Ohio en ten oosten van de Missis
sippi De belangrijkste van die staten
kijn New-iYork met 45 stemmen, Il
linois met 29, Ohio met 24, Indiana
met 25 en New-Jersey met 14 stem
men
Stemt New--York vóór do Republi
keinen, dan zou het voor de Democra
ten zeer moeilijk zijln het te winnen,
tenzij' de toestanden elders zeer bui
tengewoon zijn Stemmen Illinois, Ohio
en Indiana, of zelfs metejr de eerste
twee ook Republikeisch, dan zou de
nederlaag van den pres Klont zoo good
als onvermijdelijk zijn. Dit zal een groo
te mate van belangrijkheid geven aan
de binnenkomende uitslagen, want het
eerste nieuws komt altijd ujt NewV
York. en wijst dat aan dat Hughes dien
staal heefl gewonnen, dan zullen vele
lieden het gevoel hebben, dat de ver
kiezing zoo goed als afgeloopen is, en
zullen zij niet wachten op nieuws uit
het Westen, dat laterbinnenUomt wegens
het tijdsverschil 'Chicago leeft een uur
later, San Francisco drie uur later dan
New-York)
Met deze berekening voor oogen kan
men nagaan, hoe het valsche geruchlj
dal Hughes gekozen zou zijn gedurende
24 uur de aarde heeft behecrscht
Inderdaad heeft de verrassende meer
derheid voor Wilson in de Westelijke
Staten het aanvankelijk schijnbaar vast
staande feil van Hughes verkiezing
weer te niet gedaan Men schrijft Wjl-,
son's overwinning in het Westen toe
aan de pakkende leuze der Democraten
„voor hel behoud van den vrede en
den voorspoed," en verder aan want
trouwen van de kapitalistische belaas
gen In het Westen der Unie werd Hug~-
hes er n 1. van verdacht, de candidaaf
van dc kapitalisten te zijn.
Indien Wilson inderdaad herkozen
wordt zal hij de twaalfde president zijn,
wien de eer van een tweeden termijn
le beurt viel De overigen waren Wa
shington, Thomas Jefferson, James Madi
son. James Monroe, Andrew Jackson.
Abraham Lincoln. Ulysses, Grant, Gror
ver Cleveland, Mc. Kinley en Teddy
Roosevelt.
DE 00 RLUG.
De Toestand.
Zooals het Duitsche lcgerbericht gis
teren al vermeldde hebben de Duitsclie
troepen op het Oostelijk front bij S k ro-
b o w a een belangrijk succes behaald.
Zij veroverden de eerste linie van den
vijand over oen breedte van 4 KM,
wierpen hem over de Slcrobowabcek en
namen meer dan 3400 gevangenen, 27
mitraljeurs en 12 mijn werpers. Deze
nederlaag wordt door de Russen er
kend, evengoed als liet feit, dat zij
ten Z van Dorna Walra in het dal
van den gouden Bistritsa moesten te
rugtrekken
Aan de Ze venbergsche grens
bij Predeal maakten de Duitschers nieu
we vorderingen; een poging der Roe
menen om hen (e omsingelen, werd ver
ijdeld Minder gunstig' gaat het in de
Dobroedsja Naar Petrogjjad meldt zijn
er reeds gevechten geleverd om het
bezit van de brug van Cernawodia, zoo-
dat de langs den Donau Zuidwaarts op
rukkende Roemeensch—Russische troe
pen den spoorweg weer bereikt hebben
Hoe dit mogelijk is valt alleen le ver
klaren als men aanneemt, dat de Rus
sen krachtig versterkt zijn of dat vom
Mackensen irocpen heeft moeten afstaan
voor andere gevechtsterreinen Mogelijk
o,ok is van beide veronderstellingen iels
juist. Viom Mackensen zal echter spoedig
over versterkingen moeten kunnen be
schikken, willen hein niet de onlangs
behaalde voordcelen weer ontrukt wor
den
Van de andere fronten is er geen
nieuws van beteekenis Wij maliën alleen
nog melding van officieele Duitsclie en
Engclsche berichten volgens welke in
den nacht van 9 op 10 November Engel-
sche vliegers bommen hebben geworpen
op Oostende en Zeebrugge. Later in
den ochtend poogden de Engelschen een
tweeden aam-al op Oostende te onder
nemen, doch werden zij verdreven Vol
gens de Duitschers ging bij Iden eer
sten aanval een Engelsch vliegtuig ver
loren. Londen zwijgt daarover.
De Grieksche regeéring heeft thans
een formeel protest ingediend tegen het
gebruik van de Grieksche zeestrijdkrach
ten voor het oorlogsdoel der entente.
Redevoeringen.
Plotseling zijn de sluizen der wel
sprekendheid wagenwijd opengezet. Ge
lijktijdig met de rede van flen rijks
kanselier en de wederwoorden in dei
hoofdcommissie van den rijksdag, heb
ben Asquilh en Balfour het woord ge.
voerd aan een banket in Guildenlial.
Asquith begon met op te merken,
dal de Turk uit Europa moet ver
dwijnen, daar zijn rijk niet anders is
dan een vazalstaat van Duitschland en
dit rijk dc mensclvmtec rende behande
ling van de Armeniërs toelaat. tflij
bracht hulde aan de daden van de
Engclsche vloot en het leger en van de
legers der bondgteaooteu
Ten öpzichte van Griekenland wees
Asquith er nog eens op, dal de bond-
genooten niet naar Salonika zijn geko
men als indringers, doch als vrienden van
de. Serviërs en de Grieken. Wij wenschen,
zei Asquith, te yoorkomen dal Griekenland
verstrikt raakt in het Duitsclie net en
tegelijkertijd het land te behoeden voor
de rampen van inncrlijken strijd Wel
ke schijnbaar krasse maatregelen de
bondgenooten ook hebben genomen, ze
werden alleenlijk ingegeven door de
noodzakelijkheid om te verhoeden dat
Athene het brandpunt van Didtsche pro
paganda en kuiperij zou worden of lie.
ver zou blijven
„Herstel van de positie, waar
in wij verkeerden toen Wenize-
los eerste mini.ster was, is ons
eenig doel"
Vervolgens wijde Asquith nog ©enige
woorden nan tien algenveencn toestond
Hij verzekerde, dat Duitschland's pro|)a-
ganda er op gericht is om de oputiy-
digen bevreesd te maken voor loet
denkbeeld, dat de entente het plan zou
koesteren om na den oorlog een ooan-
binafic tegen de onzijdigen te vormen
en een ondoordringbaren steenen muur
te bouwen tegen hun handel Dal is,
volgens Asquith, een kinderachtige on
waarheid, want zoo het waar was, zou
het beteekenen, dat „wij allen" c(ea eco-
nomisclien zelfmoord tegemoet gingen.
Het is ormoodig te verzekeren, dat wan
neer de tijd voor vrede komt, voor de
hondgenooten niets meer noodig zal ziju,
van het standpunt van eenvoudig eigen
belang beschouwd, dan de beste in-
dustrieelc en financieele relaties met de
onzijdige mogendheden in het leven le
roepen
Dc Duitschers willen echter de on-
zijdigen langs dien weg brengen tot
spoedige vredesbemiddeling. Ook stoken
zij in de oorlogvoerende landen om de
ze tot afzonderlijke vredestractaten te
bewegen.
Maar, zoo eindigde de Britschel pre
mier „er kan geen sprake zijn van
een afzonderlijken vrede en de vrede,
als die vroeg of laat komt en ik wil
geen ©ogenblik mijne overtuiging ver
bergen, dat de strijd het uiterste z.al
vergen van al onze hulpmiddelen em
al ons geduld en onze vastberadenheid
moet zoodanig zijn, dal de veilig
heid der zwakken, de vrijheden van Eu-
i-opa en een vrije toekomst voor de
wereld daarop vast gegrondvest zullen
ziju."
De rede van Balfour (minister van
marine) handelde uitsluitend over den
zeeoorlog Hij wees er op, dat de En
gelschen en hun hondgenooten de heer
schappij ter zee bezitten en de gr,o<ot-
scho taak hebben de verbindingslijnen
te bewaken, wat zij op schitterende wij
ze doen Strooptochten als onlangs in het
Kanaal zijn niet altijd te voorkomen
„Duitscliiand heeft nu de hoop laten
varen, om Engeland de heerschappij
ter zee door een zeeslag te betwisten
en heeft toevlucht genomen tot een
gemeener en misdadiger methode." Deze
is in strijd met de Duitsclie prijsregle-
raentcn en met de uitlatingen der Duit
sclie afgevaardigden op de Haagsche
conferenties.
De Duitschers zijn tot cle slotsom
gekomen, dat schrikaanjaging de beste
manier is om succes te hebben Wal
zij in de laatste maand doen, om on-
zijdigen als Noorwegen te verzwakken,
is louter een herhaling op zee van wat
zij in België deden, van wat zij el
ders hebben gedaan en wat zij overal
zullen doen, waar zij er de macht toe
hebben.
Erg bemoedigend voor de vredes-
vrienden zien deze redevoeringen der
leidende Engelsche staatslieden er niet
uit en ook de redevoering van den
rijkskanselier zal, na de stemmen, van.
centrum en uationaal-libcrale partij, niet
veel tot dien vrede bijdragen Zelfs de
vertegenwoordiger van de vrijz. volks
partij, die van een inlijving van België
niets weten wil, verklaarde „België biajg
niet het terrein voor Engelsche machts
aspiraties op het vasteland worde®. De
Engelsche invloed moet ten behoeve van
den Duitschen besnoeid worden."
De spreker van cle sociaal-democraf-
tische meerderheid Het echter een an
der geluid liooren ©n ontkende, dat het
belang van het land zou eischen België
in militair, politiek en ©economisch in
Duitsche handen te houden. Het afstand
doen van elkeu invloed, zooals de sole -
democraten zouden wenschen, werd
echter van conservatieven kant eein uto
pie genoemd. Niet alleen mag men Bel
gië niet meer als invalspoort laten ge
bruiken (Wij dachten dal juist de Duit
schers dat gedaan hadden Redmaar
men moet het land dienstbaar maken
ter versterking van Duitschland's machts
positie ter zee
Deze spreker kon ook niet goedkeu-*
ren, dal Duitschland tegenover Frankrijk
van dies afstand doet. Met den sprefcer
ran het centrum wens elite hij dait de
kanselier stellig zal verklaren, dat met
de afwijzing van de inlijving toch een
rekening houden met deze gezichtspun
ten gepaard zal moeien gaan.
De spreker van de socialistische min
derheid (groep Haase )zeide: „Als wij
België tot een vazalstaat willen maken
zullen wij nooit vrede krijgen
Volgens dezen had liet niet Veel nut
om over de kwestie van de schuld te
spreken, omdat men toch niemand over
tuigt. Het Russische mobilisatiebevel van
1912 is echter een belangrijk stuk dat
met de verklaring van den keizei' van
Rusland, dat niet tegen Duitschland ge
mobiliseerd werd, in strijd is.
Nadat een vrij-conservatief o m. nog
beweerd had, dat de Duitsche politiek
in België, voorat jegens de Vlamingen
bewezen heefl, dal Duitschland begrip
heeft van de behoeften van dat huid
en dat dil in dc toekomst rijke vruch
ten zal dragen, had een socLaal-demiof-
craat het nog over de 'schuldkwestie e*
zeide dat deze gunstiger voor Duitscli
iand uitval! naarmate men er zich meer
in verdiept
Een P'jol verklaarde tegen elke inlij
ving tc zijn
s Middags werd in de oommissie de
Poolsrhe kwestie besproken, daaroven
vernamen wij nog geen bijzonderheden/
De Duitsche pers toont zich met de
redevoering van den kanselier zeer ia-
