MIDDELBÜRGSCHE COURANT.
169* jaargang
1916
Vrijdag
31November.
J€ 260
Deze ceurant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courarft
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50,
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Tijdelijke verkoogin» der abonnementen met 25 ct. p. kw> wegens oorlogstoeslag.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7Tegels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel» Groote letters an randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag.
\V<e zijn er!
Gisterenmiddag heeft minister Cort
van der Linden hst woord gekregen.
Wel ?,il hij eerst heden beginnen, maar
er kan nu toch geen andere spreker meer
tusscheri komen.
En misschien maar héél misschien
"loopt het nog zoo gunstig met de replie
ken, dat er nog vóór de begroeting met
de artikelen kan worden begonnen. De
voorzitter was, op grond van de
hem door zeer vele leden gedane mee -
deeling dat zij van repliek afzagen, Zooi
optimistisch om te verwachten dal van
daag de algemecne beschouwingen zou-
oen eindigen. F.n dan stelde hij als eer^
soort helooning in uitzicht dal hij dan
vandaag niet met de artikelen zou begin
nen doch eerst Dinsdag.
Maai- dal was al te goedgeloovig. De
heer O 11 o zei dadelijk dat sommige le
den wèl wenschten le repliceeren, en de
ïxeeren Nolens en Tydeman ver
klaarden dat dit v.oor hen zou afhangen
van de rede van den Minister.
Laten we nu maar het beste hopen.
De dag van gisteren heeft in hoofdzaak
twee oppositie-redevoeringen gebracht, nl.
van de heeren Otto en Tydeman.
Vooral de lieer Otto was uitvoerig en
zeer gedocumenteerd. Dat toch voortdu
rend zijn rede doorliageld werd doop
interrupties van leden die -in een krin
getje om hem heen zalen, lag minder aan
liet peil van zijn rede dan wel aan zijn
persoon, die nu eenmaal bij de sociaab
democraten voortdurend een prikkel tot'
ergernis is sedert hij hen Amsterdam III
atwon.
Filmend moet worden dat de heer Otto
in een solied doorwerkte rede de ziens
wijze verdedigde van die groep onder de
vrijzinnigen, welke zich, ter wille van
de openbare school niet met de bfevre-
■digingsvoorstellen en zeker niet met art.
192 zooats hel nu luidt, kan vereenigen.
In ons vorig nummer hebben we on-
der „Laatste Berichten" reeds een samen
vatting gegeven van de stellingen die liij
daarbij verdedigde. We zullen er daarom
niet op terug komen.
In hel bijzonder dient echter naar vo
ren gebracht te worden dat hij don Mi
nister verweel een ongelooflijk laatdun
kende» toon tegen de andersdenkenden te
hebben aangeslagen. De Min ist e r,
.toonde duidelijk zich aan die bewering
te órgeren. Hij draaide den spreker den
rug toe, en legde zijn potlood neer.
En voorts openbaarde de heer Otto
iets nieuws door zijn mcefleeling, dat hét
heele compromis in de Staatscommissie
bijna gestrand is op de waarborgenkwes-
tie. De linkerzijde heeft daarin bakzeil
gebaald, zei hij, en daarom is hét be
grijpelijk, dat de heer Troelstra zich
juist op dit punt zoo geagiteerd loonde
en dat hij zich zoo „ontzaglijk blij" ver
klaarde met het denkbeeld van ,,De Tijd".
De lieer Lieftinck had reeds door
zijn uitroep „Stom genoeg!" over de li
beralen die vóór de wet-Mackay stem
den, heel duidelijk doen blijken hoe hij
over de zaak denkt. Hij heeft dat nu nog
eens nader toegelicht in een kort speech-
je, Hij zei niet zoo naïef te zijn om te
gel ooven in een pacificatie. Van al dat
krammen en lijmen is geen toekomst te
verwachten. De vaas valt straks toch in
een.
SIKKEN I AMD.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Graanregeling.
De Provinciale Brandcommissie i n
Z e e 1 a n d heeft in een circulaire aan de
burgemeesters in herinnering gebracht,
dal landbouwers, die hun granen na 1
October 1916 gedorscht hebben, gerech
tigd zijn van de handelaren 3 cent per
100 K.G. te eischen boven den door deze
voor het graan te betalen prijs.
Molenaars, aan wie graan ter vermaling
wordt aangeboden door lien, die daar
toe gerechtigd zijn, mogen die granen
alleen vermalen van personen, woonach
tig in de gemeente, waar de molenaar
woont.' Is er in een gemeente geen mo
lenaar, dan kan men doen malerf, in( een
naburige gemeente, mits met machtiging
-ran oen burgemeester van de gemeente,
waar de landbouwer, die laat vermalen,
woont.
Molenaars, die tegelijk graanhandelaar
•zijn en dil voorschrift overtreden, zullen
ais handelaar worden geschrapt.
De namen van de hoofdconlroleursj
en controleurs der Broodcommissie zijn
ae volgende, in hel rayon Walcheren 1).
Alewijnse Sz. te Middelburg; N. en Z.
Be ve tand L. Duvekol te Goes; Schouwen
en Duiveland en St. Philipsland J. E.
Mulock Houwer, te/' Zierikzee; Thoien;
M. Labau te Thoien; Z.-Vlaanderen O. D.
M v. d. Gouwe te Neuzen; Schouwen;
en Duiveland Wi. Duclaux te Zierikzee;
Z.-Vlaanderen W D Gh. -T. Cornells
le Breskens.
Over de grens.
Donderdagvoorniiddag heeft een ser
geant van de infanterie een Duitsch ma
troos, die over de grens .was gekomen,
gebracht naar den commandant van West
Zeeuwsch-Vlaanderen te Oostbiirg.
De „Oldamiit."
Gemeld wordt, dat de „Oldambt" die
voor Londen bestemd was, een lading
margarine en kaas aan boord had, wel
ke waren, naar men weet, als contray
bande worden beschouwd.
Voor het binnenbrengen en te Rotter
dam afleveren van liet schip werd gis
terochtend gecontracteerd met L Smit
Go's sleepdienst Sleepbooton hebben het
schip gisteraamiddag tegenover het sla
tion te Hoek van Holland aan den grond
gezet, om aldaar gelost en leeg gepompt
te worden.
Gisteravond bij vloed is de „Old.-
ambt" echter over bakboord omgesla
gen; ze ligt nu. plat op zijde. De tros
sen van -de sleepbooten wared gebroken.
Het schip is, wat het casco betreft',
voor f 300,000 verzekerd.
Een torpedoboot heeft ie Vtissïng?n
twee ledige scheepssloepen van het
stoomschip „Oldambt" aangebracht
Gebrek aan s c li e e p s r u i m t e
De minister van L. N. en H: brengt in
de Staalsct. ter kennis van de schippers»
-an binnenvaartuigen, dat groot gebrek
bestaat aan 'scheepsruimte voor het ver
voer van bieten, suiker en pulp in
Noord-Brabant.
Tof aanbieding hunner schepen zullen
de schippers zich rechtstreeks tot de
beetwortelsuikerrabrikanten kunnen rich
ten, o a. tot de Firma Van Breda, Dolk
en Van Voss, te Leur.
0
De vischkwestie.
In de. gisterenmorgen le IJmniden ge
houden 'vergadering van zeelieden iin
het' stoomvisscherijbedrijf, L-» bestolen
[uit te Ivaren, doch in den vervolge slechts
in convooi te vertrekken, te visschen en
I "rug te stoomen. Ieder convooi 2ai
bestaan uit 10 sloomtreilers, waartoe
doze schepen in klassen zuilen worden
verdeeld naar gelang van grootte en
snelheid Over ieder convooi zaL één
der oudste schippers bel gezag voeren
Maïs o f ger s t voor pluimvee
In de maand October is door den mi
nister van L N. en TI. een besluit u'tf-
gevnardigd, teneinde houders van minder
dan 50 stuks pluimvee de gelegenheid te
géven, maïs óf gerst van de regeering te
benomen. Naar 'I Coiresp. bur. verneemt
dreigt deze goe(je bedoeling schipbreuk
te lijden, doordat de winkeliers niet op
de voorgbschreven wijze, noch aan }ict
juiste adres, 'hun aanvragen indienen''
-Daarom wórdt nóg eens herhaald, dat
voor. December winkeliers hun aanvra,u
gen moeten doen op formulieren, welke
onder inlevering van (al 'of niet gebruikte)
bons van vorige maanden, door hemic!(Id
ling van grossiers uiterlijk 14 Nov. as
ingediend moeten worden bi; de Vcevoej-
(lerbureau's, waart verdere inlichtingen
kunnen worden ingewonnen.
F. e n 1 o t e r ij voor „oorlogskip-
deren".
Men zendt ons ter plaatsing een
schrijven over de nationale loterij op
louw gezet door hel R K. Huisvestings
comité Het stuk is echter te lang voor
onze plaatsruimte en daarom melden wij
kort dat dit comité reeds ruim 1500
Belgische kinderen van alle gezindten
(er zijn behalve katholieke ook protev
stantsche en een groot aantal jaotlsche
kinderen onder) geplaatst heeft in Ne>-
derlandsche gezinnen, voor den duur'
van den oorlog De meeste kinderen zijn
door den. oorlog heele of halve weezen
geworden. Maar nu raakt het geld op,
oti daarom maakte men óen loterij van
10-cents loten om een5-tal gouden
horloges en een aantal kunstvoorwerpen
Tc Middelburg kan men daarover
jmJSchttfngen krijgen bij den hee.r W
Ceulen Jz., Lange Delft.
Dit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Met een enkel woord willen we de aan
dacht vestigen op de kleurenpracht van
vele boomgroepen op de bolwerken al-
h i e r.
Door den keurmeester vatv visch en
schaaldieren alhier is afgekeurd een
mand schelvisch, afkomstig uit Arnemul
den Onder politietoezicht is de ondeug
delijke waar begraven.
Uit Vlissingen.
-Del 20 Belgische kinderen, die he
den te Vlissingen worden Verwacht, zul
len worden ondergebracht in het Strand
Hotel.
U,it Walcheren.
- Te B i g g e k e r k c had een der
militaire koks cisier namiddag, bezig zijn
de met het uitbeenen van Vleesch, het!
ongeluk dat zijn mes uitschoot en hij zich
daardoor in hel onderlijf stak. Door den
militairen dokter, werd hij onmiddellijk
erbonden. Deze verklaarde dat, ware het
mes een paar millimeter zijwaarts gegaan,
■en hoofdader zou geschonden geweest
zijn. Na te zijn verbonden werd hij doof
een paai; militairen naar zijn kwartier
gedragen, omreden 'hij zich zoo min mo
gelijk mag bewegen.
- Doior kerkvoogden der N. H. Kerk le
Domburg is afwijzend beschikt op een
erzoefc van de Wognummcrs om in den
namiddag van den dag van hun optreden
op Walcheren in do kerk te Domburg
een concert te geven.
o
Uit Zuid-Beveland.
Van de in dit' nummer vermelde
stukken van de Prov. Stalen vestigen we
in het bijzonder de aandacht der Z.
Bevelandsche lezers op (lat betreffende
de .spoorwegplannen op dat eiland'. Er
blijkt toch uit de mededeelingen van
Ged. Stalen dat er van een brug over
het kanaal niets zal komen, en dat dus
de plannen van. spoorwegaanleg ten W.
ten O. van het kanaal elk afzonder
lijk dienen behandeld, le worden.
De spoorwegmaatschappij Zu'ul-Bcve
lend" heeft bericht dat nader wordt
overwogen, waf. alsnog kan wórden ge
daan in het belang van (le. gémeenlen en
polders ten Oosten van hét kanaal.
Donderdag vergaderde 'de 'raad der
gemeente II e i n ken s z an cl. Afwezig de
heeren Kloosterman eïi Boonman met ken
nisgeving.
Voor het geven van herhalingsonder-
wijs worden dc heeren A. \V Wisse
en de heeren C. v. cl. Swaluw aangewezen
Ingekomen is een verzoek van de N. V
Waterleiding Mij. Zuid-Beveland, om lien
die na 1 Januari 1917 een woning bou-
i binnen den kring van 100 M. ge
legen van een der hoofdbuizen der lei
ding tc verplichten tot aansluiting. B.
en W. stellen voor hieraan gehoor te
geven. liet lid Dominicus wenscht ech
ter Zoodanig bindende bepaling niet te
zien vastgelegd. Op voorstel van den
hoer v. Iwaarden wordt dit punt aange,-
houden tot een volgende vergadering.
Aan mej. wed. .van de Linde—Walhout
wordt op verzoek met ingang van 1 Jan.
1917 eervol ontslag verleend als klolc-
lnidster wegens haar hoogten, leeftijd.
Een oproep voor deze vacante betrek
king zal geschieden.
De begroeiing Voor 1917 wordt vo'órgei-
Icg(l en VDorloopig vastgesteld op een jje-
drag van f 21065.20''. Op deze begroe
ting kwamen o. a. voor f 25 verhooging
van hot traktement van den gemeente
veldwachter, dat daardoor werd be
paald op f 175 Dc traktementen van
het onderwijzend personeel ,der O. L
school werden met f 100 verhoogd
Dc be gr noting werd met algèmeené
stemmen goedgekeurd
- In de vergadering Van den gemeente
raad van EJ1 c w o u t s d ij k van Woens
dagavond, werd gunstig beschikt op een
verzoek rap den gemeenteontvanger tot
wijziging van dc vaste goederen waarop
diens borgtocht drukt. De raad maakte
van aie gelegenheid gebruik om het be
drag der zekerheidssteiling te brengen ft*
overeenstemming met de bepalingen der
Gemeentewet.
In beginsel werd besloten tol hel vol
doen aan liet verlangen van de directie
van de Waterleiding-maatschappij te Goes
tot het in het leven roepen van oen be
paling, waardoor wordt opgelegd de ver
plichting om nieuw te bouwen woningen
te doen aansluiten aan de waterleiding
Afwijzend werd beschikt op'een vei
zoek van hel comité ter bevordering van
geneeskundig onderzoek voor net huwe
lijk. Lot het uitreiken van geschriftjes bij
huwelijksaangifte.
Bij de besprekingen over dit onder
werp informeerde een der leden of het in
de bedoeling van het comité lag om bij
de keuring ook een merk aan te brengen
en een stamboek aan te leggen evenals;
hij het rivee.
Naar aanleiding van een circulaire van
Ged. Staten betreffende de te maken
regelingen Ier uitvoering der distributie-
wet en in verband daarmede een schrij
ven waarin werd aangedrongen om in' de
begro.oling voor 1917 een aanmerkelijk
hooger bedrag voor dislributiekoslen le
ramen, welke som zal moeten worden;
-erkregen uit verhooging van den hoof-
detijken omslag, besloot de raad de voor-
keur te geven aan een tijdelijke gelid-
leening en werden B. en W. uitgenoodigd
een dergelijke regeling aan de goedkeu
ring van Ged. Staten le onderwerpen,
Na eenige besprekingen te dier zake
gaven de leden als hun gevoelen te ken
nen, dal het noch gemak, noch voordeel
voor de gemeente kan geven, aansluiting
le bevorderen van de zoogenaamde cen
trale commissie voor distributie van le
vensmiddelen, waarvan de geboorte te
Goes reeds aangekondigd werd.
De gronden, die dezen winter door
hel College van Kerkvoogden te Waar-
n e voor de Ned. ITerv. kerk le dezer
plaatse zulten verpacht worden, zullen
Voorlaan alleen gepacht kunnen worden
door Waardenaars en niet meer door
personen, builen de gemeente woon
achtig.
Gisteravond trad volar de vereeniging
„Nieuw Leven" le Kr a b bend ij kc op
de heer Henri Dekking, litterator uit Rot
terdam.
Op zeer kunstrijke en boeiende wijze
droeg hij voor „Het Faillissement" door
Bj. Björnson, voor de pauze en daarna
..Plato's laatste toespraak van Socrates",
„op Apotheker" en „Het knappe kind"
door H. D. Dat de stukken zeer in den
smaalc vielen bij het talrijk aanwezig pu
bliek getuigde hel warm applaus.
Uil Thoien.
Te Stavenisse zal, te beginnen
met Woensdag 8 Nov. a.s. des namiddags
2 ure, in het veilingsgebouw wekelijks
dc.f.r de veilingsvereeniging 'een veiling
van uien en groente gehouden worden.
Deze vereeniging heelt hel f recht van
rechtslreeksche inlading naar het buiten
land
Cr-
Uit Z.-V Laan der en O. D.
- De bejaarde Tr. le Klooster
zonde, wien verleden week een been
werd afgereden, is van zijn woning naar
het gasthuis overgebracht, en het laat
zich aanzien, dat de oude mou het niet
met den dood zal bekoopen.
Als een bijzonderheid by het plaats
hebben van het ongeluk wordt medege
deeld dat, toen Tr. door de tram zou
gegrepen worden, dc slager E. hem zoo
hevig bij den schouder trachtte weg le
rukken, dal hij een stuk van de mouw in
de hand hield.
Was die mouw van sterkei'* stof ge
weest, dan had Tr. het er hoogstwaar
schijnlijk goed afgebracht.
STUKKEN VOOR DE NAJAARSZITTING
VAN PROV STATEN.
Spoorwegen op Zuid-Bé vel and.
Naar aanleiding van een schrijven aan
de spoorwegmij. Zuid-Beveland van den
minister van waterstaat, waaruit blijkt,
dat naar het oordeel der regeering de
plannen voor spoorwegaanleg ten W. en'
ten O. van het kanaal verder elk af
zonderlijk moeten worden behandeld,
sLellen Ged. Stalen voor om de voorwaar
de. waardoor de plannen voor <le lijnen ten
O. fvïm het kanaal aan, die voor de lijnen
ten Westen gekoppeld waren te doen
vervallen, en voorts nog eenige wijzi
gingen ran ondergeschikt belang in de
voorwaarden voor de verleening van het
renteloos voorschot te brengen
Aan het schrijven van den minister
ontleeneö wij, dat de overbrugging voor
de verbinding der heide lijnen op een
hoogte van -o 7 50 M. hoven den gewo
nen Icanaalstand zou moeten komen en
dat met de kotsten van die br.ug.
een bedrag van f 1.100 000 gemoeid zou
zijn. Van beschikbaarstelling van gelden
daarvoor van rijkswege zou eerst sprake
kunnen zijn, indien de belangen van het
gewone verkeer den, aanleg van een Ivoo-
ge overbrugging bepaaldelijk eïschten,
wat nog niet hef géval is
Voorts zegt de minister in dit schrij
ven, dat hel hem ge wenscht voorkomt,
dat een verbinding met de haven te
Wemeldinge tot stand worde gebracht
en dat eerst na de indiening van de uit
gewerkte plannen voor het station te
G o c s door den minister zal worde® be
slist iof aan een afzonderlijk slation voor
de lokaalspoorwegen dan wel aan een
gemeenschappelijk station de voorkeur
zal moeten worden gegeven.
Een nieuwe steiger te Wal-
I so orden.
Ged Stalen stellen voor over te gaan
Lol gebeele vernieuwing van den steiger
te Walsoorden Er zullen drie bruggen,
komen voor verschillenden waterstand
evenals te Hoedekenskerkc en deze zul
len ,3.3, 3 2 en 3.2 M. breed zijn De
lengte Van den steiger zal ruim 10 M.
moer bedragen dan die van den be-
slaanden en de kruin van den sleigerdam
zal tot 21 M. worden verbreed en dan
ruimte bieden voor de sporen van de
beide tramlijnen. Deze zullen daarvoor
f 1900 in de kósten hebben bij te dra
gen, welke in totaal begroot zijn op
f 58000, doch in verhand met de stij
ging der prijzen na het opmaken der
begrooting wel meer zullen bedragen
In verband daarmede en ook met hel
oog op te verwachten moeilijkheden we
gens gebrekkigen aanvoer van bouwstof
fen verdient hei daarom overweging,
het werk te doen uitvoeren op bet 'daar
toe door Ged. Staten geschikt geachte
tijdstip, in afwachting waarvan reeds
thans het noodige zou kunnen worden
voorbereid.
Subsidie t u b e r c u 1 o s e b e s t r ij-
ding.
Ged. Staten stollen voor, E>ij wijze van
proef, voor dc eerstvolgende jaren oen
subsidie van f 1000 te vorleenen aan de
Prov. Zeeuwsche Vereeniging tot Bestrij
ding der Tuberculose op voorwaarde,
dat door het rijk ten minste een gelijk
bedrag wordt toegekend.
Verbindingsweg Z. Vlaanderen.
In Verband met hot reeds eerder ge
publiceerde voornemen van het rijk tot
bedijking van schorren in den Brakman
stellen Ged. Staten voor nog geen be
slissing over den verbindingsweg te ne
men ,In de zomervergadering 1917 zal
waarschijnlijk zekerheid over fle uit te
voeren werken verkregen zijn. Vermoe
delijk zullen deze de kosten van
f 210.000 op f 132 000 terug brengen.
Door de belanghebbende gemeenten en
polders is f 54.799.10. toegezegd, waar
van echter moet worden afgetrokken de
bijdrage van f 3000 van den Pliilippine-
polder, omdat deze daaraan de voor
waarde heeft verbonden, dat de weg
door dien polder zal loopen, hetgeen
bij het bot stand komen der bedijking
niet het gevaL zal zijn.
Andere voorstellen
Voorts stellen Ged Staten voor om
af le wijzen het verzoek van B. en W
van Onwerkerk om subsidie voor werken
aan de haven te Viane. daar de wer
ken niet zuilen dienen tot uitbreiding
der haven. Bovendien kan volgens den
hoofdingenieur hel bedoelde havenge-
doelle. mei eenige herstelling van de
beschoeiing en van de daarboven lig
gende steenglooiing, nog wel enkele jar
ren worden gebruikt, wat vooral in de
zen lijd te meer de overweging waard
nu in zoo buitengewone male de
prijzen zijn gestegen van de materialen,
welke voor een belangrijk gedeelte bij
dc uitvoering der ontworpen werkennoo-
(lig zijn;
af te wijzen hel verzoek van het
dégelijk bestuur van den A. N. W. B (on*
in het reglement op de we geen en
voetpad e bepalingen op te nemen
omtrent het schoonmaken van de wielen
der voertuigen en het op de rechterzijde
berijden van de wegen;
wijziging te brengen in de voorwaar
den voor rentclooze voorschotbelt aand&
Z. VI. Tramw. Mij. en de tram Knocke
Breskens (verlenging termijn),
af fe wijzen het verzoek van hef
dagcl bestuur van het waterschap voor
de uitwatering dcxor (le Sluis 'in de Piet
om herziening van het bijzonder regle
ment van dat waterschap.