MIDDELBÜRGSCHE COURANT.
As 2Ö7
489* Jaargang
1916
Dinsdag
31 October.
BIHIEI1AI1.
SM Stafl ra Pmimie.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zen- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courjwrf
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.39. Per post f 1.59.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Tijdelijke verhooging der abonnementen met 25 ct. p. kw. wegens oorlogsloeslag.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberiahten en dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Bij dit nummer behoort een BijvoegseL
UIT DE PERS
Een waarschuwing.
ProT. J de Louter heeft in de „N.
Crt een drietal artikelen gewijd aan;
,een gevaarlijk boek", nl. liet dezen
zomer verschenen en reeds door luit.-
gsn. Dc Bas en dr. N. .Tapikse bestreden
werk van den Belgischen schrijver Pierre
Xothomb ,,La Barrière, beige".
Ook prof. De Louter wijst op diens
pleit voor een heerschappij van België
over de Schelde en althans één harer
oevers, de inlijving van Brabant, Limburg,
W. D'uitschland lot aan den Eifel in
Luxemburg.
Maar de reden waarom wij op dit
artikel de aandacht vestigen, is speciaal
gelegen in^ dc opmerkingen van den
Utrcchlscheu hoogleeraar in internatio
naal recht over den chaos van onrecht-
en willekeur die Europa thans vertoont.
Hij zegt met deu toteesten nadruk te
willen waarschuwen logen een blind ver
trouwen zelfs op do eenvoudigste en
meest fundamenteelc rechtsbeginselen.
Vergcle men fcocb niet, dat het neulrali-
teitsrccht een der jongste loten is van
hel jonge volkenrecht en blootstaat zoo
wel aan theoretische bedenkingen als
aan dc brutaalste aanslagen. In dezen
rampzaligen krijg voert de neutraliteit'
moor dan eenig oorlogvoerende een kamp
om bel beslaan én dreigt haai', evenals
ruim een eeuw geleden, een smadelijke
ondergang. Dc neutrale staten van het be
gin van den oorlog-zijn achtereenvolgens
vrijwillig of huns ondanks, daarin mede-
gesleept of wel het doelwit geworden
van wantrouwen, naijver, minachting en
willekeur. Hel zwakke Griekenland is ze
ker bet meest treffend voorbeeld, maar
vwlfs de machtige Unie der Yereenigde
Stalen van Npord-Amerika moest zich
menige onrechtmatige daad laten wel
gevallen.
Nederland, van lioe dichtbij ook bef.
stookt en hoe hardhandig ook bejegend,
kan tol dusver tamelijk tevreden zijn Dit
mag echter niet verleiden tol gerustj-
heid Integendeel. Lel bp het toenemend
wantrouwen in de eerlijkheid onzer
maatregelen en bedoelingen, op deu
klimmenden n a ij v e r op onzen voort
spoed, die zelfs een zware belasting op
onze oorlogswinsten toelaat, op de kwa
lijk verholen IC e r i n g s c h a t J. i n g,
waannede onze gemotiveerde protesten
tegen de ttieest ondubbelzinnige schennis
onzer rechten geruimen lijd onbeant
woord blijven, of met drogredenen en
ironie worden op zijde geschoven; op de
willekeur jegens Nedcrlandsohe on-
derdauen op dc open zee en zelfs op
eigen grondgebied gepleegd; en ook
zonder het afschrikkend voorbeeld van
Griekenland moet men ziende blind zijn
om niet bekommerd gade te slaan, zoo
wel de gestadige uitbreiding van hei
óorlogstooneel eïi het oorlogsgeweld, als
de nadering van den vrede. Ihdien de
oorlog ons spaart, dreigt bij den vrede des
te grooler gevaar Wanneer straks de
afgevaardigden der uitgeputte belligej-
renlen bijeenkomen om een nieuwe
rechtsorde te slichten, duiken talrijke
vragen op, waarin de meest tegenstr'ij(-
dige belangen en aanspraken tegenover
elkander staan Dan is voor de betrelé
lcelijk zwakke stalen, die onzijdig blé
ven pn nog niet verbloedden in den wc-
reidlcrjjg, hel hachelijk oogenblik daar
oni in geld of grondgebied het gelag
te betalen van den twist der machtigen.
Late niemand zich lil slaap sussen
door de tweejarige rust, die ons va
derland werd geschonken De onzijdigv-
heid was tol dusver een gemeenschap^
pelijk belang der fcile vijanden. Het
oogenblik kan aanbreken dat hun gemeen
schappelijk belang het tegendeel schijnt te
vorderen en Nederland een welk-omé
prooi wordt geacht om den honger te
stillen en de onverzoenlijlten te verzoe
nen En mocht die pijnlijke ure komen,
waarin een aanslag Wordt voorbereid of
beproefd op ons grondgebied, eer of
aanzien, wie zal ons dan bijstaan tegen
den geza men lijken druk der ons omrin
gende kolossen? Dc bevriende repuf-
blielc in Amerika of een bond der neu
tralen? Hel zou voorbarig zijn, kan zelfs
onvoorzichtig schijnen, thans hierop dié
per i n te gaan geenszins echter een
open oog te liebben voor hel naderend
gevaar, noen Voorzorgen te (némen tegen
een der meest voor de hand liggende
kanseni
En na er op gewezen te hebben dat
de Belgische begeerten naai' Sjaals Vlaan
deren cn den mond der Wester-Schelde
niet door commercieele maar door poli
lieke en strategische redenen worden ge
motiveerd, zegLprof. de Louter dal men
in Nederland van dat dreigende gevaar
niet- algemeen overtuigd is. Men vindt het
oncerijmd dal België, thans nagenoeg ge
heel in de macht van den veroveraat*,
straks zelf op roof zUl uitgaan ten koste
van een bevrienden buurman.
Maar men vergeet de lessen der ge
schiedenis (1831), de blakende gunst
waarin België zich doorgaans van de zijde
der Weslersche mogendheden mocht ver
heugen.
Men veronachtzaamt eveneens de eigen
aardigheden van het Belgische volkska
rakter, de tweeslachtige samenstelling der
bevolking, het staatkundig streven eener
eerzuchtige minderheid, den grooten in-
'loed der R.-Katholieke geestelijkheid, de
overwegend Fransche» sympathieën der
Walen, en de verdeeldheid der Vlamen,
van wie de meeslen wel een oprechte
vriendschap koesteren voor het stamver
want Nederlandschc volk, maar anderen
met zekere afgunst den Nederlandschen
staal beschouwen en niet ongaarne al
thans Zeeuwsch-Vlaanderen aan hun
eisen provinciën zouden zien toegevoegd.
Dc artikelen van prof. de Louter gaven
aan de N. Cl. aanleiding tol een hoofd
artikel onder het opschrift „Sta vast'"
Waarvan de kern ligt in dezen zin; „Het
oegenblik kan komen waarop met name
ten aanzien van deelen van ons grondge
bied, eischen aan ons gesteld worden,
waarop wij op straffe van nationalen
ondergang niet anders zouden mogen
antwoorden dan met een dreigend kom
eu haal ze!"
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De v i s s c h e r ij k w e s t i e te
IJ m ui den.
Men meldt ^uit IJmuiden aan het
Hand
De stoomkorder „Hercules", die na
vrijlating uil Engeland is gaan Visschen
en die behalve de twee vermiste scha
pen ,,Zaanstroom III" en „J T. Cre,-
mer" - de laatste stoomkorder van de
IJmuidervloot is, die nog op zee js,
wordt morgen te IJmuiden aan de) markt
verwacht.
Er was gistermorgen geen aanvoer
van vischslechts een tweetal botters
brachten een weinig visch aan, terwijl
g eenige kleine consignatie-zendingen
van de omliggende plaatsen verkoch|t
werden Dc anders zoo vol beweging
zijnde vischhal leverde nu een treurigen
aanblik, daar er een groot aantal kisten
stonden opgestapeld, doch "zonder visch.
Er zullen echter nog wel meer dagen
volgen, dat men een dergelijk feit zal
kunnen constateeren, daar in de hedein
gehouden vergadering van zeelieden met
meerderheid van stemmen is besloten,
voorloopig niet ter visscherij uit te va
ren en Donderdag; opnieuw te beraad)-
slagten. Een heele tegenstelling dus met
het besluit van Vrijdag j 1. toen er vóór
gtestemd werd, zee te kiezen
Intusschèn ligl de geheele IJrauider
sloómvisschersvloot werkloos' in de ba-
ven en zijn eenige duizenden visschers
zonder verdiensten Een kapitaal van
minstens 15 millioen gulden, vooral met
de tegenwoordige hooge scheepsprijzen,
ligt renteloos, terwijl vele neringdoend
den door liet niet uitvaren 'groote scha
de lijden.
Van naar zee vertrekken der vloot
zal in deze week wel niet veel komen
Graan voor branderijen
Berichtten wij Zaterdag, dal hel
distributiebureau geweigerd had graan
af te leveren voor de Schiedatosche bran
derijen, (hans heeft het bureau toege
staan restanten af te leveren van de
Octoberverstrekking, die enkele branders
nog te Rotterdam liebben te ontvangen.
Ongelukkig is daarbij geen gerst, waar
aan de grootste behoefte is.
Van verdere verbeteringen in den toe
stand is nog niets bekend.
Bij de Litoburgscho grens.
Vlak tegenover het dorpje fttGren, op
ruim een uur afstand van Maastricht,
hebben de Duitschers een groote bagger
machine in de Maas gelegd, die daar bij
stukken en brokken is aangevoerd. Een
zestal houten en ijzeren pontons liggen
reeds geheel klaar aan den oever, terwijl
Duitschers liezig zijn een zevende te
tti'onleeren Iels meer naar achteren, staan
een dertigtal kipwagentjes voor kleine-
spoor .met een miniatuur-locomotief. Wat
ze van plan zijn te maken, weel nie-.
mand.' dien Hollondsche soldatenpost
aan onze zijde dér Maas opgericht, met
de opdracht, die werkzaamheden gesta
dig te observeerén.
f)
■N o o d 1 ij d e n d e Du i t s c h e Vrou
wen.
Onze "(correspondent te Zevenaar
schrijft
Honderden vrouwen uit Duitschland's
industriegebied trolsceren de scher
pe grenscontrole, die haai' belet dich
ter dan 3 K M de grens te naderen
zonder speciale vergunning. Loopend
door velden en wadend door slooten
trékken deze menschcn op ons gebied
om wat eten te bemachtigen, en pl mag
men a 1 wat met smokkelarij verband houdt
nimmer goed palen, zoo ligl er in de
pogingen van derdelijke vrouwen, die
met kinderen aan de hand uren ver
ltomen loopen om voor geld en goedi
woorden wat te koopen, iets heel ver
klaarbaars Er spelen zich hier sedert
een paar dagten dan ook waarlijk droe
vige tooneelen af, want natuurlijk wordt
den mensclien de smokkelwaar ontnot-
men', hetgeen met gejammer en geween
gepaard gaat.
En behalve liet groote aantal vroiv-
wen, dat de grens weel te passeeren
aan gene zijde van Ellen, ongeveer 1
K M. van onze grens verwijderd, lig
gen thans honderden vrouwen bij nacht
en ontijd buiften, wachtend om van
smokkelaars wat te koopen
ui» ra'vBflesbnrg.
Er hecrschle hedenmorgen tegen
het vertrek van den trein van 9 20 een
groote drukte aan liet station alhier;
de 66 Belgische kinderen, die hier nu
vier weken vertoefd hebben, zouden
tmet die uit Domburg en Vlissingen naar
België terugkeeren.
Nadat met de stoomtram de. 21 klein
tjes uil Domburg onder geleide van den
burgemeester dier gemeente waren aan
gekomen, verschenen ook spoedig die uit
Middelburg.
Deze waren door de verzorgers in den
Schouwburg, waar zij gedurende hun
erblijf alhier menig aangenaam uurtje
hebben doorgebracht, overgegeven aan
het plaatselijk comité, dal lien naar den
trein begeleidde.
Op liet perron konden wij tens overtui
gen hoe goed ae kinderen er uitzagen,
De meesten zijn dan ook in gewicht aan
gekomen
Het was aandoenlijk te zien lioe dank
baar de kinderen van hunne verzorgers
afscheid namen
Toen de trein voorreed zaten in de
laatste wagens reeds 167 kinderen uit
Vlissingen met verschillende comiléleden
van daar. Ook van hier maakten ver
schillende leden de reis mede.
Nadat dc ontzettend lange trein was
opgetrokken, stapten de van hier vcr-
trekkenden in en spoedig zette de trein
zich in beweging; de kleinen wuifden
met. zakdoeken en petjes hun verzorgers
dankbaar toe.
In enkele bladen is gemeld, dal voor-
Loopig geen kinderen uit België meer
naar Middelburg zullen komen; naar ons
uit een ter inzage ontvangen telegram
an "liet hoofdcomité van de „Santé
l'enfance" is gebleken, moei deze mede-
deeling op een misverstand berusten.
Door de Duitscbe overheid is bepaald,
dat dc Belgische kinderen alleen in ge-
slichten mogen worden ondergebracht Er
worden ook hier maatregelen getroffen
om voor liet geval nog meer kinderen
uit België naar <»is land worden ge
stuurd, ook hier ter stede ze te kunnen
herbergen, zij 't ook niet bij particulie
ren.
Of er van de Vrijdag a s. verwachte
kinderen nog hier zullen komen is ons
niet bekend.
o
Uit Walcheren
Met leedwezen zullen zeker velen
vernemen, dat de bijzonder fraaie iepen-
laan, die voert naar hel dorp Oost-
ka p e 11 c dezen winter zal worden, ge
veld Het kerkbestuur had zich beklaagd
over de schaduw die de boomen op den
aan dc diaconie behoorenden grond wier
pen. ook groeiden de iepen niet meer
en hél polderbestuur van Walcheren
wist toen niets beters te doen dan de
geheele uil 49 boomen beslaand© laan
maar om te hakken.
In verband met de abnormaal liooge
houtprijzen wordt een opruiming Onder
het 'geboomte van het geheele land ge
houden, zoodat het logisch is, dat ook
onze omgeving niet gespaard blijft. Niet
temin blijft iedere lioutvelling, hoe rati
oneel ook, de natuurliefhebbers pijnlijk
treffen. Zoo vernemen wij ook, dat de
boomen op den Ouden Vlissingschen
Weg tusschen den Grooten en Kleinen
Abeele dit jaar alle zullen worden
veld, terwijl het ons bekend is, dal nog
vele a'ndere idyllische plekjes dit jaar
zullen verdwijnen Van hel omhakken
van wederom 3 H A boseh nabij ,,0ver
duin" hebben wij reeds melding gemaakt
Hel is wel jammer, dat de oorlog
onder meer de indirecte oorzaak is van
een buitengemeen spoedig, ontijdig ka?!
hakken van ons eiland, hetwelk wij
wezen er reeds meermalen op.- den
iaatstcn tijd toch reeds zooveel van zijn
schoonheid heeft ingeboet.
Gisteren is te O. en W Souburg
op 87-jarigen leeftijd overleden de lieer
J Wouter se Dc overledene, die een zeer
krasse grijsaard was, beeft tot zijn 80sle
jaar te Ritthém gewoond. Jaren lang was
hij in die gemeente Bd van den raad en
wethouder, verder kerkvoogd en kerke -
raadslid der Ned Herv Kerk.
Vermeldden wij verleden week dat
de landbouwer A. de Witte te B i gge-
kerk e zijn paard door den dood ver
loor door dat het in de sloot geraakte,
gisteren trof den landbouwer L. Wijk-
huijs een dergelijk ongeluk met een zijner
paarden. Dit dier in de smidse zijnde om
beslagen te worden, ging in de traval je
•o te keer, dal het op eens dood viel
De veearts was van meening dat tenge
volge van liet zich kwaad maken, een
bloedvaatje in liet hart was gesprongen.
Voor den landbouwer -is dit een be
langrijke schadepost, hoewel hel paard
verzekerd was.
o
Uit Zuid-Beveland.
Jn de gister gehouden voltallige ver
gadering van den gemeenteraad van R11-
1 an d-B a t li werd op een verzoek van
het schoolbestuur der R K Middelbare
Handelsschool om subsidie afwijzend be
schikt.
Tegen de afschaffing der veemarkten
(e Scherpenisse bleek geen bezwaar
Besloten werd wat grond te ver koopen
van de zijkanten van de wegen, doch
het voorstel van B en W om wat oude
lantarenpalen le verknopen werd iniöl
goedgevonden.
De begroeting voor 1917 werd vastge
steld tot een bedrag in ontvang en uitgaaf
gfoot i' 33.221.(66, niet een bedrag aan
hoofdelijkcn omslag groot f 10 500, waar
onder dan ook valt te verhalen een post
groot f 2500 geraamd voor de uitgaven
der dislribuliewet
Voorgelezen werd jhet schrijven van den
heer van der Werff waarin deze te kcré
nen gaf ontslag te nemen als wethouder
met 1 November as, en waar'dit de
laatste 'gemeenteraadsvergadering voor
dien tijd was nam de voorzitter hel woord
om lalsifolk iden iheer van (der Werff hartep
lijk dank te zeggen voor diens kundige
adviezen; hij hoopte dat 1taar de heer
van der Werff wel als wethouder doch
niet als raadslid afscheid genomen had
hij nog vele jaren lid van den raad moge
wezen De andere leden en de secretaris
sloten zich daarbij aan
Uit Noor d-B ovejand.
v Jn de Maandag gehouden vergade
ring van den gemeenteraad van Co-
1 ij n s p 1 a a t waren alle leden legenwoor-
-. Eén vacature.
Als periodiek aftredend lid van het
burgerlijk armbestuur werd dc lieer A.
D Snoep herkozen.
De voorzitter deelde mee, dat dc des
betreffende stukken voor distribulierege-
ling nog niet zijn ingekomen, zoodal de
behandeling dier regeling moest worden
uitgesteld
Besloten werd den Westelijken Achter
weg tc voorzien van basalt-steenslag in
plaats van grind. Eveneens besloot men
over tc gaan tot liet verbouwen der wo
ning van den concierge. Ter bestrijding
der kosten daarvan zullen twee geldlée-
ningeti worden aangegaan, cc a van f 900
en een van f 1600, legen een rente van
hoogstens 5 pCtaf te lossen respectie
velijk in 5 en 8 jaar in gelijke termijnen
Over het jaar 1917 worden de volgen
de duurtetoeslagén toegekend aan tien
klokkenist f 5, den telefoonhouder f JO,
den lantaarnopsteker f 15, den haven
meester f 20, den gemeenteveldwachter
f 20, den bode f 50, mejuffrouw P. J
van Dijkc (onderwijzeres) f 50 en den
lieer J Rijnberg (onderwijzen 1' 50
Voorts besloot men om de lantaarn
in dc Postslraat des nachts te laten bran
den De hoofdelijk© omslag werd ver
hoogd van f 5500 tot f 11 500, waaronder
voor bestrijding der distributie-kosten een
post van f 2500. Daarop werd de ge-
ïiieentebegrooling 1917 vastgesteld inont-1
vang cn uitgaaf op f 31076.73, waaronder
een post van onvoorzien van f 89756°.
Uit S ch ouwen-D ui ve lan d.
In de gemeenteraadsvergadering te
Zierikzpe van Maandagnamiddag werd
mededc.eling gedaan dat door deu heer
W Ribbens, wegens zijn gezondheids
toestand ontslag is verzocht als lid van
den raad
Aan mej. Nedcrveen en den heer Do
Jong onderwijzers aan de M U. I. O
school werd op verzoek eervol ontslag
verleend als zoodanig
Aangenomen werd liet voorstel lol wij>-
zigjng der algemeene politieverordening
waardoor hel houden van markten op
parlïbulier terrein wordt verboden De
biggenniarkt overgebracht op dat ter-
rem, zal thans dus ook weder op de
Varrcmarkt moeten gehouden worden.
Het voorstel tot wijziging der instruc
tie van de keurmeesters van vee en
vleescli, eveneens aangenomen, voorziet
thans zooveel mogelijk in de moeilijk
heid dat de praétijk van de veeartsen
niet steeds toelaat om daarnaast de bet-
trelcking van keurmeester naar behooren
e vervullen. Mede is aangenomen het
'oorstel tot verkoop van bet huis aan
liet Westhavenhoofd Dit huis wordt alst-
nu verkocht aan den heer F. J de Hes-
selle te Diïsseldorf op zijn verzoek voor
1-400, hetwelk door hem, wal zijn
plan is, van binnen gerestaureerd wordt
Oud-Hollandschen stijl en gemeubi
leerd. Dc pachter J J. Mallander, van
den Westhavendijk, krijgt daardoor een
schadevergoeding- van f 150 ineens
Benoemd werd Lot leeraar aau de
avondschool voor vakonderwijs de heer
W de Jongte Mede op de voordracht
stond de heer W de Bruijn
de behandeling der begroeting,
bleek dal o m door de commissie is op
gemerkt dat B en W. slechts met veel
moeite ïle begroojling hebben kunnen doen
sluiten, de hoofdelijke omslag moei tot
het maximum worden gebracht, ter-
ijl enkele ontvangsten zooals die der
markt- en staangelden waarschijnlijk zul
len blijken te hoog te zijn geraamd
Wanneer men daarbij denkt aan de las
ten die op de gemeente krachlens de dis-
tpbujüewet worden gelegd en aan de
steeds vermeerderende uitgaven kan de
geldelijke toestand nieL zoo rooskleurig
genoemd worden. De inwilliging -der In
gekomen verzoeken lot salansverhooging
onder meer van onderwijzers en politier
agenten durft de commissie dan ook niet
te steunen.
Zij is van oordeel dat er spoedig moet
worden overgegaan tot heffing van kaat-
gcklen op de suikerbieten en pulp en te
vens is bij haar de vraag gerezen of bij
schifting van het straalvuil de waarde
daarvan niet belangrijk zou stijgen.
Naar aanleiding van dat rapport en de
besprekingen werd de begrooting vastget-
steld op f 170 887.82 De gasprijs bepaald
op 9 cent (thans 8 cent) en do Hoofd
omslag op f 40 000. De voorzitter deed
toezegging dat B en W>. nog dit jaar
een nadere salarisregteltng der onderwijf-
zers-lnadteinenlen zullen indienen ter
wijl, na niet inwilliging van hel verzoek
tol salavisverhooging van pol-Ilic-agenten
de heer v. d Bout een pleidooi voor die
agenten hield om meerderen duurtetoe-
sl-ig, waarop B. en W een praeadvies
zullen uitbrengen.
ITet splitsen van straalvuil zal de com
missie van fabricage overwegen.
Ten kantore van den ontvanger der
directe belastingen te ZicHkzecwordt
geld vermist; hel is vermoedelijk ont
vreemd.
o
Uit Tholen
In de raadsvergadering van Tho-
1 e n van Maandag was de heer Wage-
inaker afwezig inet kennisgeving.
De mededeeling van een raadsbesluit
van Sclierpcnisse lot afschaffing der vee
markten bij een brier van Gcd. Stalen,
wc ra voor kennisgeving aangenomen
Op voorstel van B. en W. werd de be
looning van den marktmeester op een
vast bedrag vau f 85 's jaars bepaald.
Di! bedrag was hel gemiddelde van de
ontvangloonen gedurende een reeks van
'15 jaren
Naar aanleiding vam een schrijven van
