MIDDELBÜRGSCHE COURANT. tsy jaargaig Donderdag 86 October. Kameroverzicltt. ilMHEMLAHB. Bit Stafl sa ProYlpeie. Jé 2o3 1916 Deze ceurant verschtjnt dagelijks, mat uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Tijdelijke vurliooging der abonnementen mefc 25 ct.. p. kw. wegens oorlogstoealng. Advertentlën h 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50 elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters en randen naar de plaats die zij innemen. Advertenties vóór één uur te bezorgen. Tweede Kamer. Zitling van Woensdag. De heer Van der Molen (a.-r): Wanneer de wijzigingen, voorgesle ir de molie der Liberale Unie, <nict an ders bedoelen dan te zijn een kapittel stok voor prof Fcrdmans, dan trekken wij ons daarvan niets aan. Bedoelen zij echter een verbreking van het compromis, dan zullen wij het gaarne hooren. Met den lieer Ketelaar zeg ik op een woord kom! het niet aan. Maar als men thans komt mei een wijziging in een voorstel, geteckcnd door 13 mannen van 7 poli tieke partijen, dan vraag ik beteekent de wijziging van een woord ook niet de wij ziging van de gedachte? De heer Troclstra. Men kan het over zulk een wijziging (och eens worden. De heer Van der Molen Zeker wil ik daartoe medewerken, mits geen wijzi ging in de gedachte wordt beoogd. En daarom roep ik den wankelmoedigen, en daaronder ook den lieer Troelstra, toe houd) stand! Thans is een element van ongerustheid aan onze zijde gewekt. Wij vragen ons af, zal de overzijde nog weigeren de slem der vrijheid le erken nen? Wij wachten nog op liet verlos sende woord, op het woord van den man van de overzijde, die de leiding ne men zal, en die zal zeggen „Weg alle slaketselen". En spreekt niemand der overzijde dal woord, laai dan de Minister president dat woord spreken, en als krachtig stuurman koers houden. Aldus hel slot van de rede van den! lieer Van der Molen, die gister op krach tiger wijze dan de heer Van der Voort van Zijp had gedaan, uiteenzette hoe de oni'-revQlulionnairen over den stand van zaken denken. We hebben deze slot woorden zoo uitvoerig aangehaald, om- dal naar allen schijn de lieele grondwets herziening belieerscht wordt door de hier aangegeven factoren. Ook de kiesrecht- uil breiding. Dal weten we van den heer Van der Voort. Men kan' het betreuren en wij vin den het zeker géén verheffend tooneel dat ook nil weev de onderwijskwestie z<k opperpiachtig blijkt, dat de an dere dealen der grondwetsherziening er afhankelijk van blijven. Maar een feit is het, dat rechts een sla,r verzet aankondigt tegen iedere ver dere verandering van arl. 192. Fr is werkelijk reden voor bezorgd heid. Als hel op dit artikel, ten gevolge van amendeering spaak loopt, is al het werk vergeefs. We zijn zeer benieuwd of het woord van minister Corl van der I-inden in slaat zal blijken den weer op doemenden strijd te bezweren. Wal de heer Van der Molen nog ver der zei Ier inleiding, liep geheel en .al over de tegenstelling van bijzonder en openbaar onderwijs. Eén opmerking uit dal natuurlijk niet veel niepws brengend beloog, willen we naar voren halen, hl. zijn verwijzing naar het gebrek aan macht der overheid op liet onderwijs der open bare school. Invloed op da, leerslof heeft zij niet. De onderwijzers halen de leer stof uit de boekjes die zij zelf maken. De districts schoolopzieners keuren de boekjes wel, maar krijgen alleen te zien wat reeds is, cu hebben geen maatstaf om de boekjes le keuren. Als de toesiand werkelijk zoo is, als de heer v. d. Molen beweert, dan kunnen wij er slechts de openbare onder wijzers voor prijzen dal zij het onderwijs op liet peil welen te houden dal liet nu heeft. En waar de heer v. d. Molen betoogde dat de overheid dé openbare school legen vergroeiing heeft veilig te stellen, daar kunnen wij het slechts ge lukkig noemen dal geen „officiëele pae- dagogiek" hel openbare onderwijs in een harnas sluit. Na den heer Van der Molen sprak de lieer tor Laan den ijaag) de onder- wijsspccialitcil der sociaal democraten, die zicli een voorstander van de gelijk stelling betoonde omdat, als deze een maal verkregen is, de reeds zoo lang noodige verbeteringen van het onder wijs en de salarieering der onderwijzer- ter band kunnen worden genomen Werd dc heer ter Laan cenige maten geïnterrumpeerd door den heer Lietr tinck, onder de daarop volgtende rede van den heer van Doorn werden de inlerrumpties hinderlijk veelvuldig. Deze spreker had, evenals de heer B e u >- m e rdie na hem het woord voerde gaarne de herziening uitgestrekt gezien tot nog andere onderwerpen en met na me tot de troonopvolging. De heer van Doorn sprak aan het slot van de vrees uit, dat men, als men by hel bijzonder onderwijs om waarborgen voor de deugdelijkheid komt, naar huis zal worden gezonden met een beroep op de vrijheid van het onderwijs De Ih'eer Schaper Dat is een groteske bewering. De heer v Doom Dat zijn van die gemakkelijke interrupties, maar spr heeft den indruk, dat men in de onder wijscommissie is begonnen met het ma ken van de wetten en daarnaar het ar tikel heeft geredigeerd' Dan is hel Grond wetsartikel de kristallisatie van de wet ten Maar dan moet het leerplan niel zijn afgekeurd, maar zijn goedgekeurd. De heer van Wijnbergen (R.-K., Eist Noemt u dan andere waarborgen' De heer van Doorn- Die zijn tegen over de bijzondere school niet te vinden De heer Schaper Waarom is u dan voor rijkssteun De heer van Doorn.- Ik zou wenschen onderwijs van rijkswege in diverse schol len. De heer vair WijnbergenDus geen vrijheid van onderwijs De voorzitter hamert. De heer van DoornMet andere waarborgen ben ik niet tevreden. (Groot rumoer). Hierop was het woord aan den heer Beumcr, wien de uitsluitingen in het mannenkiesreélit niel ver gienoeg gaan en die een philippica hield tegen het ro uwenliiesrech t Bij den aanvang zijner rede werd hij zoo vaak geïnterrumpeerd, dat de fvoorziHter dringend moest verzoeken daarmee op te houden, daar het do dis cussies noodeloos verlengt. Na - de rede van den heer Beumer werd de vergadering verdaagd tot lie den morgen half twaalf NEDERLAND EN DE OORLOG. De Mailboot. De mailboot Koningin Regentes was Dinsdagmorgen op de Theems door de Engelsche marine opgehouden; dit was de oorzaak, dat zij eerst gislei"en bin- nenkwarti Er waren 54 passagiers aan boord T e ge n h c t m ij n e n g e v a a r De firma Win. H. Müller en Co heeft aan hel voorschip van dé Bata vier IV een installatie laten aanbrengen, die berust op een uitvinding van den schout bij-nacht G L Goedhart en die ten doel heeft schepen tegen hel mij,- nengevaar te beschermen. De uitvinding zal waarschijnlijk Za terdag a s te V 1 i s s i n g e n op de proef worden gesteld o Brandstoffenvoo r zie ning. Naar het Vad verneemt, heeft het Tweede Kamerlid prOf mr Heeres de volgende vragen tol den Minister van Landbouw gericht 1 Zijn van 'den minister maatregelen o]j grond der Distributie wet 1916 te verwachten ter zake van de voorziening met brandstoffen buiten die, welke Z Exc. reeds heeft genomen ten aanzien van turf? 2 Zoo ja, kan de minister thans reeds mededeel-en, welke de maatregelen zullen zijn3 Indien de mi nister vraag 1 ontkennend beantwoordt, welke zijn daarvoor zijn beweegredenen? 4 Is de minister in dit geval bereid, het daarheen le leiden, dal die gemeen ten, welke voor de voorziening met brandstoffen uit eigen beweging maatre gelen treffen, ''van rijkswege in de kos ten daarvoor kunnen worden tegemoet gekomen, bijv op den voet van art 3 Distribuliewct 1916? o Uitvoer van groenten Er worden gleen consenten meer aïgef- gteven voor men en sommige andere groenten, waarvan de uitvoer tol nu toe met consent was toegestaan Bloemkool en spruitjes kunnen nog met consent worden verzonden Voorts is door den Minister van L., N- en II de uitvoer van grove breekpeen verboden. —o Regee r ings - in legh ar i ng Naar de N Gron Ct verneemt, is dc regeling voor de inleg-haring tusschen de regeermg en de Nederl. Vischgros- siersvereeniging tot stand gekomen Bij deze regeling is vastgesteld, dat alleen leden van bovengenoemde vereemging, die zich voor haar leden verantwoor delijk heeft gesteld, mogen inleggen De~ prijs van de ingelegde haring zal vooi^het publiek worden gesteld op 6 cent per stuk De route door.het Suez-kanaal. Dc Stoomvaartmaatschappij Neder^lnd en de Rotterdaansche LLoyd zullen, vol gens het Hdbl., half Februari van het volgende jaar weder als vroeger met liun mailbooten op de uit- en thuisreis door het Suez-kanaal varen. Een der overwegingen voor dit besluit is, dat de vaart via de Kaap te lang duurt, waardoor het in verband met hei aantal beschikbare schepen niel moge lijk is om het groote passagiersvervoer te bevredigen. Een andere overweging is deze, dat de gelegenheid om kolen in te nemen le Port-Said en te Suez thans beter is dan vroeger Engeland c« on ze visscher ij. Aan de N. Ct wordt bericht, 'dal dte behandeling van dc opvarenden dier door de Engelsch.cn opgebrachte loggers, die thans te IJmuidcn zijn teruggekeerd, slecht was geweest. Ook over den con sul te Dundee was men niel best te spreken, daar deze onder meer een te legram voor een der visschers had in gehouden. Een krachtig protest werd uit gesproken. over -de onbehoorlijke handel wijze van dezen consul. UIT OOST-IN D IE De onlusten in Djambi (Officieel), Bij het Departement .van Koloniën zijn de volgende berichten van den Gouverneur-Generaal van Ned -Indië ontvangen Onderafdeeling Rawas De hoofdleider van den opstand Glambit is gevangen genomen. Drie voormannen van minder beteekenis moeien zich met enkele vol gelingen in de buurt der petrolcumvel(- den ophouden en worden door de pa trouille-De Quant achtervolgd Bij een treffen in de nabijheid van SoeroelangOen-Rawas is een honderdtal opstandelingen buiten gevecht gesteld, hetgeen een .diepen indruk maakte De bevolking keert, op weinige uitzonderin gen ma, naar haar doesoens terug. Het verzet, dal geheel gebroken is, moet in de marga Soekapindah Hilir zijn onstaan In de marga» Oeloe-Rawas heerscht nog- onrust De telefoonverbinding tusschen Pa- lembang en Soeroelangoen-Rawas is her steld. Afdeeling Moeara Tembesi Alle doesoens tusschen Moeara Tembesi en iSoeroelangOen Djambi zijn weder be woond. Afdeeling Moeara Tebö. De bevol king der doesoens langs de Batang Iïari boven Moeara Tembesi heeft zich bereid verklaard de daar toevlucht zoe kende opstandelingen op te vangen en uit te leveren TabirsLrcek Kapitein Brasser be richt -uit Tana Garoh, dat de bevolking' naar haar woonplaatsen terugkeert en de onruststokers helpt opsporen Uit Middelburg. - Wij vestigen do aandacht op de elders in dil blad opgenomen kennis geving van. den secretaris van de Kamer van Koophandel alhier, dat lot en met Maandag a,s. des middags 1 uur in het lokaal der Kamer op het stadhuis ter teckening ligt een adres aan den Minister van Binnenlandsche Zaken inzake het mogelijk maken van hooger beroep op ae "indbeslissingen van prij.srechte.rs, in ue oorlogvoerende landen. Door hel. Ilollandsch Tooneel is gisterenavond voor een zoo goed als uit verkochten Schouwburg opgevoerd de militaire klucht „Majoor Wonderolie". Aangekondigd was, dal het zou zijn een lacn-avond, en er is dan ook smakelijk gelachen om den majoor en-de andere medespelenden. Zooals te verwachten was zal het stuk, da', reeds zoo lallooze malen, is opge voerd, er uilslckend in, wat aan liet succes zeer ten goede kwam. Evenals van andere dergelijke Fran- scho stukken neemt men ook van deze klucht niel veel mede naar huis, maar men heeft een vrooüjkcn avond mede gemaakt, .terwijl hel stuk geheel vrij is van schuine gezegden Wegens plaatsgebrek moeten wij liet verslag van de lezing over Volksvoe- 'ding tol morgen aanhouden Hedenmorgen ongeveer kwart voor twaalf sloegen de paarden, gespannen voor een jietr oleum wagen, in de Noord straat op hol cn renden over het Hof plein en door de Wagenaar straat naai" kle Balans waar jyj lot staan werden ge bracht. Behalve eenige schade aan den wagen, liep alles zonder ongelukken af. Gisterenavond werd een hevige rook waargenomen in het leegstaande pand op den hoek van de Burgemeester Takstraat en dc Latijnsche schoolstraat. Een voor bijgaand militair schoof liet raam open on klom naar binnen, waar tój ontdekte, dal in een vuilnisbak een ."begin vara brand was ontstaan. De bak werd door den mililair buiten jebrachl en daardoor erger voorkomen. Een nader onaerzoek bracht aan het licht, dat de eigenaar van het pand des middags daarin gewerkt had en eenige papieren in den schoorsteen had ver brand en daarop den schoorsteen Iiad geveegd. De asch en het roet had hij in don bak gedaan en nu was dit later ver moedelijk aan het smeulen gegaan. Door de politie alhier werd gis teren aangehouden de 17-jarige H. A. N., die reeds meermalen met politie eii justitie in aanraking kwam en die een paar maanden geleaen nog wegens ver duistering in dienstbetrekking werd ver- oordeeld tot een voorwaardelijke gevan genisstraf van negen maanden. Thans bekende N. zich te hebben schuldig ge maakt aan een lot driemaal toe herhaalde plichling van bruine boonen, le zamen 80 Liter. De aangehoudene bediende zich daarbij van brieven door hem valschelijk onderteekend met "den naam van zijn moeder. Hedenmorgen is N. aan dè justitie oorgeleid. 0 Uit y.lissingen. Door den curator in hel faillisse- menl-IL Duijm, is direct na het vonnis vernietiging aangevraagd met gunstig re sultaat. De heer Duijm blijft alzoo raadslid. o Uit Walcheren. Op de algemeene vergadering der Trceniging „Het Groene Kruis" afd. O. on W -So u bu r g en Ri 11 h cm, werd als bode-magazijnmeester herbenoemd de heer .T. Bosselaar te Souburg Tevens wera zijn salaris met f 10 verhoogd. De aftredende bestuursleden werden her- kozeD. De ontvangsten en de uitgaven vo.or 1917 werden beide begroot op f425. Van af 1 Jan. 1917 zal voor liet afhalen van ijs 2 cent per portie gerekend wor den Voor nieuwe leden werd als mini mum contributie bepaald f 1. De secre taris en de penningmeester zullen eenige vergoeding ontvangen voor hun werk zaamheden. - Hedenmorgen geraakte de landbou wer G. Stroo met zijn wagen bespan nen met 2 paarden een eind buiten liet dorp aan den straatweg B i g ge k e r lce Melis kerke in de sloot doordat de paar den schrokken van een jiasseerencl kar retje. 'Een der paarden in leen van zijn buurman de Witte geraakte onder den wagen en werd er dood ondjer uit ge haaid Voor den eigenaar hoewel verzekerd, is dit een belangrijke schadepost Behal ve .©enige mhterïeele schade liep dit ongeluk overigens nog goed af - De liclilwachler bij-de kustverlichting le West kap e lie, G Zuidema, is met ingang van 1 November a.s. geplaatst als 3e liclilwachler aan boord van 's Rijks lichtschip „Noord-Hinder". In de gisterenmiddag gehouden ver gadering van den gemeenteraad van Vee re werd de rekening van het Gods huis over 1915 goedgekeurd in ontvang f5208.90s bedragende en in uitgaaf f 5076.36s, zoodat er een goed slot is van f 132.54. De begrootiug van hel Godshuis voor 1917 werd vastgesteld in ontvang en uit gnnf op f3094.64. Een verzoek van den onderwijzer cn ae onderwijzeres om een duurletoeslag wera ingewilligd. Eert ander, van hel hoofd der school, om verhooging zijner jaarwedde, en oen van de afdeeling Middelburg van den B«a.. van Nederl. onderwijzers, om de "alarisvérordenuig te herzien, werden nan gehoudén, terwijl eindelijk de begrooting vcor 1917 en het suppletoir kohier van den hoofdelijken omslag zijn vastgesteld. Door de Mij. tot Nul van 't Algemeen is ook weer voor Vee re gedurende den winter een reizende bibliotheek beschik baar gesteld. Evenals verleden jaar wor den de boeken om half acht 's avonds aan de school uitgereikt, tegen 1 cent per boek in de week. Er zijn werken vöor dc jeugd, romans en vakboeken le bekomen. o Uit Zuid-Beveiand. Van de t wee candidaten voor raads lid te N i s s e is de heer Joos Mol ge steld door eenige oud-gereformeerden en de heer Jan Vermeer Jr. door hervorm den, katholieken en gereformeerden en één oud-gereformeerde. Het gaat niet rechts tegen links, doch om de billijk heid, dat zeker één katholiek in den raad behoort, waar bijna een vierde der bevolking den roonischen. godsdienst be lijd' In 1797 bedroeg de bevolking van Nisse 367 zielen, waaronder 83 katho lieken. Woensdag werd te Nisse oifder politietoezicht een paard hegraven, dat men dood in een sloot vond liggen. Ver moedelijk was het dier te water geraakt en verdronken. Eigenaar was de heer A. v d. D. te Heinkcnszand. Uil Tholen. In de Woensdag gehouden verga dering vanden gemeenteraad van SI. Maa[rHiensdijk werd behandeld een verzoek van de omnibusonderneming op het eiland Tholen om vergunning de ervoertarieven niet 25 °/o le verlioogen De raad had hiertegen geen bezwaar Aan den heer H van N'ieuwjnhuijzcn werd een stuk grond in erfpacht ge geven met het recht van opstalde ver gunning lioudt in, dat binnen negen maanden het terrein moet bebouwd zijn. Het salaris-adres van de onderwijzers kwam verder in behandeling. Er werd gestemd over dö vraag salaris verhooging of duurletoeslag. Twee leden verklaar den zich voor salarisverhooging de ove rigen voor duurletoeslag De onderwijt- zers krijgen alzoo duurletoeslag, en wel tot een bedrag van f 50, ingaande 1 Octo-- ber 1916 tot 1 Oct.. 1917 De pverige gemeenteambtenaren krijgen 10 °/o duur letoeslag tot een salaris van f 500; die meer dan f 500 salaris gienieten krijgen i van hun salaris. Dc veldwachter krijgt een salarisverhooging van f 40 De burgemeester verlangde geen. duurtetoeslag en de gemeen legenecsheer werd uitgeschakeld. Het hoofd der openh school had een afzonderlijk adres om salarisverbetering ingezonden, benevens een voorstel om van de openbare lag school té maken een school voor uitgebreid lager onder» onderwijs De gemeenteraad gaf met al gemeene stemmen te kennen, dat hij geen U. L. O. wenscht Het hoofd der school kreeg ook geen salarisverhoo- ;ing Op voorstel van den heer J Bas- tiaanse werd hem denzelfden duurtetoe slag toegekend als de onderwijzers ge nieten Tot ambtenaar ter secretarie werd ;angesteld op een salaris van f 100 per jaar de heer Joh v, Nieuwen- huijzen o Uit S c h o u we n-D u i ve lan d Door het visscherij-politiovaartuig „Ibis", te Zie r i k ze e geslalionneerd, zijn Woensdag aldaar eenige luiken, mer kels enz aangebracht, opgevischt van een 's middags om 1 uur bij den zwarten, ton no. 1, in het Engelsche vaarwater, gezonken lichter, die geladen was met bicten Dit schip, dal gesleept werd mei an deren, waarvan nnaere bijzonderheden nog ontbreken, is door de opvarenden verlaten met de roeiboot Zij zijn opge nomen 'door a'c „Gr. 11", die hen weer aan een ander schip overgaf - Uit Z.-V laan de re n O. D. - Onder algemeene belangstelling vier de Woensdag te Neuzen het echtpaar P. de Rijlt in <le buurt Baandijlc, te Neu zen wonende, hun gouden bruiloft. De9 avonds werd hun door het muziekge zelschap „De Vercenigde Werklieden'"' een serenade gebracht, wat in deze des avonds zoo stille buitenwijk een lieele drukte teweegbracht. - Door den Commissaris der Koningin, i s oenoemd tot veldwachter in de ge-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1916 | | pagina 1