MIDDELBÜR6SCHE COURANT
Zaterdag
14 October.
3& 24»
159' Jaargang
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de cour&rft
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent
Tijdelijke verhooging der abonnementen met 25 et. p. kw. wegens oorlogritoeslag
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
gSgT" Advertenties vóór één uur te bezorgen.
•Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
fi INNER LAMB.
DE „BLOSDIERSDI.1K
Het is met tiet geval dér „Blommers-
dijk" nreeics gegaan als in April '15 melj
dal cter „Katwijk", die eveneens met;
regeermgsgraan geladen was.
JOok toen veel sensatie in ons land;
en ook toen verklaarde de Duijlw
sche re'jeering dal, als zij de overtuiging1
dnocht erlangen dal inderdaad de torpe-
deering door een Duilsche- duikboot Jiad
plauls gehad, zij niet zou aarzelen haar
veronLsrbnldigpigen aan Je bieden en de
geleden schade volledig te vergoeden.
Ook nu weer bij de „Blommersdijk"
komt de Duitsche regeering oen verkla
ring in dien geesl afleggen. Zij heeft
zich niet bepaald lot een antwoord aan.
onzen gezant te Berlijn, die de meedee-
ling van het gebeurde met de „Blom
mersdijk" op last van onze regeering
aan de Duitsche ovevbrachl. Zij heefL
ook aan 'naar zaakgelastigde in Den Haag
opgedragen haar meening mee' le tieelen,
waarvan dc hoofdzaak is: dal de be
kende bewering van deu duikbootkapilein
ever bet vernietigen van alle schepen,
die Em'eland aandoen, in strijd is met
zijn instructies, eu dat, Wis hij in slrijcl
tinei de reglementen heeft gehandeld,
schadevergoeding yoor schip en lading
zal worden gegeven, zonder dat de zaak
voor een prijsgerecht wordt gebracht
Die- houding dei- Duitsche regeering
is loyaal, en de meeaeeling geeft een ge
ruststelling juist ten opzichte van de hiér
gerezen vraag: of de verklaring van den
duikhoolkapitein een aanwijzing was van
een nieuwe methode in den duikboolen
oorlog'?
Dat dit antwoord, en een uitvoering]
dér belofte in overeenstemming daarmee,
een volledige bevrediging van alle bezwa
ren onzerzijds 'zou geven, kunnen we
echter niet zeggen. Er blijven nog vra
gen over.
bedoelen niet de kwestie van de
schadevergoeding. In de .,Katwijk"-zaaIc
is die vastgesteld door 'twee deskundigen,
één van iedere regeering. Althans van het
-schip De waarde van de lading die1
NederJandsch ejgendom was, werd ver
goed na eenvoudige overlegging der des-
betreffende documenten. Voor Nederland
botoekenl iiet verlies van de „Blommers
dijk" en haar lading heel. wat meer dan
eenvoudig de waarde. Maai' we ku.nne.ni
dat veilig aan onze regeering overlaten.
Tets anders is het echter, Jat er in)
geen enkel opzicht in hel Duitsche ant
woord gesproken wordt van het voor
komen van een herhaling. Over de be
straffing van een duikboot-commandant
ais hij verkeerd blijkt gehandeld te heb
ben, zullen we ons niet druk maken. De
Duilsche regeering zal zelf wel niet wel
willend gestemd zijn tegen een officier
wiens onnadenkendheid haar zooveel ihil-
lioonen kost.
Maar wij hebben ei* veel belang bij
van de Duitsche regeering te hooren dal!
zij nu werkelijk ook een eind maakt aan
bel optreden van haar duilcbooten in
strijd met dc instructies, liet lijstje van.
..vergissingen" wordt toch wol Wat al te
groot.
Van de vernielde „Katwijk" moest la
ding en scliip geheel vergoed worden.
Over dc „Medca" werd door het
Duitsche prijsgerecht bepaald dal het
geheele schip en een groot deel van de
lading moesten worden vergoed,
En" moeten wc nog herinneren aan de
„Tubanlia"? -Aan de ,jPalembang" Aan
do twee gevallen van de „Eomdijk" en,
de „Rijndijk". <lie heide in April j.l. zijn
vernield door torpedo's waarvan ;le stuk-
kon aan de Duitsche regeering zijn over
gelegd,, maarwaarover deze nu, een half
jaar later, nog altijd geen antwoord beert!
gegeven
tiaar het meest naar voren dringend)
geval is thans dat van de „Berkelslroom"
die 21 April j.l. werd vernield Ook toen
heef1 dó commandant van ccn der Duit
sche duilcbooten verklaard, „dat alle goe
deren die naar Engeland vervoerd wor
den, contrabande -waren, en dat ieder
vaartuig, dal zich naar dat land begeeft,
lo< zinken zon', worden gebracht".
bijna hetzelfde wat nu gezegd werd bij
het vernielen van de „Blommersdijk",
Toen onze regeering in April aan
de 'Duitsche regeering o. a daarop wees,
heeft men uit Berlijn geantwoord, dat dc
betrokken commandanten 'beslist ontkap-
den zoo iets gezeegd te hebben. En oolc
toen zei dc Duilsche regeering dal zoo'tr
'opmerking onwaarschijnlijk was, omdat
ze in strijd zou zijn met de instructies
van do Duilsche commandanten.
Het is mogelijk, maai- hiel geeft toch
Sél Pe denken, dal nu weer precies
hetzelfde wordt gemeld.
Zou het -oolc nu weer ontleend worden'?
En het bedenkelijke is, dat de com
mandanten dal niet alleen zeggen, maar
er ook naar handelen, getuige de verme-*
ling van de „Blommersdijk", waarvoor,
nir-t hel minste motief te vinden is, tenzij
duikbootcommaudant werkelijk meen-
wal hij zei.
Volgens een Reuter-bericht uit New-
York zou een correspondent van de Asso-
ciafed Press in Den Haag een onderhoud
hebben gehad met onzen Minister-Lou
don, en deze zou daarbij o. a. hebben
gezegd
„De handelwijze van den Duilsehen
difikhoot-commandant lean niet anders
verklaard worden dan uit een verkeerd
begrijpen van orders door een heethoof-
di"Cï duikboot-commandant (frappante
staaltjes zijn eerder voorgekomen);- die,
bemerkende, dat de lading uil graan be
stond en dat het schip Kirkwall zou!
aandoen, xneedoogenloos hel in dengrortd
boogde zonder er 'acht op le slaan, daS
hel graan was geconsigneerd aan de >Je-
derlandselie regeering".
Er komt eenigen twijfel op of onze
Minister zich werkelijk in dien vorm lieeft
mlgebfpJi in een persgesprek.
Maar wafir is het! En als we van
Dilitscliland iets mogen verwachten, dan
't een afdoende regeling waardoor diet
gevaarlijke verdwazing voorkomen wordt.
EEN LES VOOR ANDERE NEUTRALEN'.
Wat nu in Griekenland gebeurt, zal
wel bij alle neutralen een gevoel van
diepe deernis wekken met de Grieksche
zeelui, die gedwongen werden hun viool
te verlaten, en die hun schepen door de
marine van andere naties zagen wegge
voerd.'Wat er,omgaat in het hart van de
zeelui en ook in dal, van a'lle Grieken die
nog iets aan de eer van hun land hech
ten, en die nu zelfs hun eigen politie
zien afzetten, kan m<jn slechts bevroeden,
door zich even in te denken, dat zoo 'iels
hier gfebeurde.
Want wij liggen hier ook in een
hoek, waar even dichte verwikkelingen
kunnen ontstaan alswe niet waken
legen den eersten stap terzijde van den
,eg der strikte neutraliteit, tegenover
ien ook
Dal is de les die Griekenland geeft.
Er is goon halve neutraliteit! Als we
nagaan hoe hel zoo in Griekenland ge-
worden is, dan vinden, we het begin al
in de toelating van de vloot der Entenlo
in Mylbilene. Hel is toen van kwaad lot
erger gekomen, en de feitelijke, gebeur
tenissen hebben ook nog veroorzaakt, dat
de tegenstelling lussehen 'de pro-dit en
pro-do i-partijen werd aangewakkerd lot
oen strijd, waardoor liet land nu zelfs
twee regeeringen heeft.
Ellendiger lean het wel piet!
En wie onder ons alles nog bcoorj
deelt naar zijn eigen voorliefde voor de
e'ene of andere partij, zij' er wel op ver
dacht, dat er oógenblilcken kunnen komen
waarin die voorliefde, voor wien ook, een
harden (strijd zal hebben met de zorg voor
het belang van ons zélf. Als- ooit -$oo'n
oogenhlik komt, zal hel dan mogelijk zijn
dat !bij ons hel volk op even vernederende
wijze verdeeld is als nu het Grieksche
WIJZIGING IN DE TROONOPVOLGING
In een serie vlugschriften getiteld
Dc Neclcriandsche zaak die de firma
van 'Holkema en Warendorf voor de Ya-
deriandsclie C-Iub uitgeeft, zijn zoojuist
verschenen: Beschouwingen over „de
troonopvolging in Nederland" van prof.
mr. D. P. D. Fabius.
Na een overzicht te hebben gegeven,
van de verschillende groepen van ver-
wachtei's en de verlegen,woordrijers dier
groepen volgens dc thans geldende re
geling, en na te hebben gewezen op
eenig'c onaangename gevolgen, die deze
regeling zou kunnen hebben, indien' dc
eerste van die groepen het Huis Salricn-
Woimar tot don troon geroepen werd,
wijst hel vlugschrift er op, dal de'Grond
wet toelaat dal zonder dal zij' zelve ge
wijzigd wordt er in dc orde van ert-
opvolging veranderirig kan worden ge
bracht
Hel acht echter voor zoodanige ver
andering geen gewichtige gronden aan
wezig. omdat de verschillende groepen
van verwachters (dc Huizen Saksen-AYch
•mar, Reuss. Küsiritz. Saksen-Meiningen,
Ilohenzollern. een andere lak van
Reuss, Köstrilz, Sleeswijk-Ilolstein. Nood
wegen, Schaumburg-Lippe, Zweden,
Wied) aan ons land allen even vreemd
zijn,; omdat, de eene fijn van cognaten
niet verder van ons slaat, maar stellig
ook niet nader aan- ons dan de anderen
Vervolgens wordt de vraag gesteld
'Is het mogelijk alle verwachters builen
Prinses Juliana eenvoudig le sfchrappen'?
Kunncp en mogfen wij onze Gmndwer
zoodanig wijzigen, dat alle erfopvolging
van andere nakomelingen dan die uit
wijlen Koning Willem II wordt, afgesne
den?"
En na een korte, heldere argumenta
tie, komt het hoekje dan tot een beves
tigend antwoord.
Waar de verwachtingen van de cog-
natisclie Huizen, zooals betoogd wordt
op de Grondwet van J.SM, niet op de
opdracht der ^ouvereimjleit van ISIS,
rusten, mogen 'de cognalische verwach
ters worden, afgewezen
Ook op de vraag, wal voor ons, land
verkieslijker is-, dat hel door den toe
stand le laten zooals bij is, zich bij
voorbaat bindt aan een Huis, dat ons
allengs geheel vreemd wordt 'Salisen-
Weimar-Reuss) oC dat -de mogelijkheid
wordt geschapen om, als hol tijdstip
daar is, een vrije keuze te doen, wordt
met eonc herinnering aan den hislori-
schen band lussehen Nederland en liet
Huis van Oranje waarméde eene ver
binding met cene andere dymrilie nooit
le vergelijken ware., het «antwoord niét
twijfelachtig genoemd.
Als ^slotsom wordt gesteld dal hel zeer
ernstige overweging verdient om alle
erfrecht van colMcralen ter zijde to
stellen, en eveneens te doen vervullen
de mogelijkheid van, een troonopvolging
door het Huis Nassau-Weilburg; voorts
ons land op geencrlei wijze te braden
aan eenig Huis of cénige persoon hui
ten <ie nakomelingen van Koningin Wil-
helmina, zoodat ingeval het ooit mocht
geschieden dat de Troon openviel, zon
der dat nakomelingen van Koningin \Yil-
holmina aanwezig1 waren, dc Staten-}
Generaal naar de bepalingen van art. 21
der Grondwet een nieuwen troononvoh
volger zouden künnen aanwijzen.
De zeer ernstige moeilijkheden, zoo
besluit het boekje, waarvoor ons vader
land in elk geval zou geplaatst worden
als Koningin Wilhelmitia en Prinses Ju
liana op gezegde wijze kwamen weg te
vallen, mogen wel ons te meer doen,
waardeesten. het voorrecht ons thans nog
in onze geliefde Koningin geschonken,
eh de bede doen rijzen, dat ook het le-1
ven van Prinses Juliana worde ge
spaard; dat zjj worde een waardig evcïir
beeld van Hare Koninklijke Moeder, en
vooral, zoo Haar geen broeders worden
géboren, dat uil Haar een geslacht
kome dat den Troon in lengte van dagen
bezet.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Verbouw van ge wass e n.
De Minister van L., N. enH. heeft be
paald
I. De verbouw van geel mosterdzaad,
bruin mosterdzaad, karwijzaad,. kanarie -
zaad, -dauw-maanzaadspinaziezaad, zaai-
uien, suikerbieten eu vlas wordt niet toe
gestaan dan onder de voorwaarden.
a. dal de verbouwer vóór 1-Januari,
1917 ongave heeft gedaan aan den bür-
gemecster der gemeente waar zijp bedrijf
's gevestigd, van cle oppervlakte der door'
hem in het «oogstjaar 1917 met één. tof
meer der voornoemde gewassen le be
telen en liem daarvoor door dien burge
meester een vergunningsbewijs volgens
een door den Minister van Landbouw. Nij-
erheid en handel vast te stellen model
is uitgereikt;
b. dal dc oppervlakte door den aan-
•cger in het geheel met geel mosterd
zaad, bruin mosterdzaad, karwijzaad, ka-
nark-znafl, bl.nuw-inaauzaad, sp'nvaziezaad
en 'zaai uien le betelen, niet groölfer zij;
dan hel? gemiddelde der oppervlakten,
welke in het bedrijf, waarover de ongave
loopt, in de jaren 1913, 1914 cn 19la met
deze gewassen in "l geheel zijn betéeïd,
c. dat de oppervlakte door den aan
vrager met suikerbieten en vlas le betelen
voor elk dezer gewassen niet groofer zij
<Ia i het gemiddelde der oppervlakten,
welke in liet bedrijf, waarover de opgave
loopt, in de jaren i913, 1911 én 1915 met
elk dezer gewassen zijn beteeid,
d. dat het'vergunningsbewijs, bedoeld
ondpr a. op eerste vordering wordt ge
toond óan de ambtenaren vermeld in
ailikél 19 der Dislributiewet 1916,
II. Dc oppervlakten, welke volgens het
hiervoor onder Ic vermelde mei suiker
bieten of mei vlas mogen worden beteeld,
kunnen telkens met 1 H.A. worden ver-
>ot, wanneer de oppervlakte, welke
door denzelfden aanvrager met de onder
Ib genoemde gewassen mag worden be
teeld, met 2 H.A. wordt ingekrompen;
TL Het voreuslannde is nieL van toe
passing op den verbouw van. reeds le
velde staande kar wij, met dien ver
stande, dat de daarmede beleeide opper
vlakte wel in rekening wordt gebracht,
indien de aanvrager naast karwijzaad le
vens een of meer der gewassen genoemd
onder* Ic. wenschl Le verbouwen.
Maïs.
De Minister van L N. en H. maakt be
kend, dal den maïsaanvragers, wier aan-
ragen over de maahd October zijn goed
gekeurd, 40 pCt. van de door hen voor
die maand aangevraagde hoeveelheden
zal worden afgeleverd.
—o—
Uitvoerverbod.
De uitvoer van ijzer en staal en hurnio
legeerinpen. in eiken vorm, mei uitzonde
ring echter van deze arlikelen, voorzoover
zij gebezigd,zijn als verpakkingsmateriaal,
is nij kon. besluit verboden.
Uitvoer K o n ij n e n.
De Minister van L., N. cn H. heeft be
paald:
Door de Rijkscommissie van toezicht
op de Eiervcreö.niging kunnen voigenp
door die commissie nader vast te stellen,
regelen van af 15 October 1916 consenten
oor den uitvoer van versA geslachte
tamme konijnen worden uitgereikt, tegen
betaling aan genoemde commissie van 50
cent voor elke 100 ICG- uit le voeren
•rsch geslachte konijnen.
De consenten worden slecht^ uitgereikt
aan lien d;e door de Rijkscommissie voor
noemd als exporteur voor den uitvoen
zijn ingeschreven.
V i s c li naar D u i 1 s c h 1 a n d
De Ncderlandschc Kamer van koop
handel le Dusseldorp doelt medo.
Dc Duitsche regeering heeft (hans be
paald, aal de invoer vain visch in liel ver
volg alleen aoor bemiddeling van de
Zenlral Finkaufs Gesellschaft mag plaats
hebben.
0
Een vro'u, w d o o d ges oho,te n.
Te Waubach (L.) slielten twee dienst
doende ambtenaren op een troep sjïjoIc-
kclaars. Toen bp het hallgeroep der
ambtenaren de smokkelaars hun weg
vervolgden, vuurde een der soldaten
met het noodlottig gievólg, dat een
vrouw uit Obcrhausen door 'een schot
in het hoofd werd getroffen en haai
de lierscnpaii werd verbrijzeld
Dc wouw was onmiddellijk dood. Zij
was gehuwd en moeder van drie kin
deren.
(„Maasb.")
D i s Ir i b ut i e-clles n cl e
Men, schrijft „van bevoegde zijde" «aan
Het Volk:
Reeds één paar weken wordt te Gro
ningen voor de regeering gjeen 'gi'aan
meer van landbouwers in ontvangst ge
nomen. omdat de pakhuizen vol zijn
Groningen- zit opgepropt met brood- en
voerkoren, doch tallooze houders van
paarden, vee, varkens en pluimvee zien
zich genoodzaakt, hun dieren bijna te
laten verhongeren Vandaar ook, dat
'massa's dragende varkens maar aan de
markt woi-don gebracht; de bezitter is
niét in staal ze voiedsel te verschaffen.
De graanzolders bij die boeren liggen
vol, doch de nnasl. hen wonende kleine
veehouder is radeloos, omdat de boer
heni niet m:\g leveren en de regee
ring, zoo '1 lijkt, nóg' niet kan. En dat
duurt zoo reeds weken en Weken
Ten einde raad, gaan de menschem
bij de handelaars „oude"' gerst of haver
of tarwe koopen tegen schandelijkhoo-
ge prijzen. Dn handel verdient, schatten
daarop, en die „oude" partijen (van vo-
rigen oogst) schijnen onuitputtelijk.
InUisschen laelït dc handel In z'n
vuistje. Elke dag dat hot langer duurt
vóór dc distributie voor elkaar is bezorgt,
hem flinke handelswinst aan „oud" ko
ren 1
1 nler nee.r in g van officieren.
Door cenige regeeringen van oorlog
voerende stalen is goedgevonden, dal
aan de tot hun legers behooronde «>ffi
eieren,'die worden geïnterneerd, opcerc-
woord vrijheid van beweging wordt ver
leend.
?n verband hiermede heeft de Opper
bevelhebber bepaald, dal wanneer offi
cieren vaii oorlogvoerende staten voor in
lerneering in aanmerking komen, hun'
ter plaatse, waai' zij zich melden of wor
den aangehouden, moet worden gevraagd
of zij genegen zijn een voorloopïge schrif
telijke verklaring le geven waarbij zij
zich verbinden, geen poging lot ontvluch
ting fe doen gedurende hel tijdperk,
aai verloopt lussehen hunne aanhouding
en bet teekenen der definitieve verkla
ring.- dan yel liun aankomst in een. in-
terneeringsdepöt.
Bedoelde officieren belmoren zich,
voor zoover zij van Engeische of Be?.-
jgisehe nationaliteit zijn. na hun aan
houding zoo spoedig mogelijk te melden
bij hei hoofd der ardeeling Interneering
officieren van andere nationaliteit ver
trekken zoo spoedig mogelijk naar het
voor hen aangewezen inlenieeringsdepól.
Zij hehooren gedurende hun reis le
worden vergezeld van een Nederlandsen,
officier (imincler uil een oogpunt van
bewaking, dan om hun behulpzaam le
zijn).
Voor officieren die geen schriftelijke
crklaring als vorenbedoeld wensclien te
reven of die daartoe niel bevoegd zijn,
blijven de reeds bestaande bepalingen-
van kracht. (Av.p.).
UIT OOST-IN DIE
D j a mbi en Palomb a n g
(Officieel.) Bij hel departement van
koloniën is-ontvangen het volgende be
richt van den gouverneur-generaal van
Nederland sch-Indiê
De resident van Palembang seinde aan
den gouverneur-genei-aal, dat opsiandelin-
gen van Fax (Paoe0) langs de Rawas-
rivicr naar Soeroelangoen-Rawas opruk
ken. De telefoonverbinding is doorge-
sneden Drie brigades mililaimi zijn naar
dc Ravas-districteii gezonden en
drié naar Moeara Blili 'in Palembang
aan dc Mossi len Noorden van Tebing
TinggT om' aldaar to palromllrerèn.
Van de Djambische opstandelingen
wordt geméld, dat zij naar de Ajej-
Ita'msLreek (de Ajer Ham is een linkei-
zijrivicr yan do Tambesi-rivioj- zijn ge
trokken. Drie brigades van Soeroelan-
g'oen-Djamhi zijn uitgezonden om hen io
bestrijden
Van Tambesi word) bericht, dat do
bevolking van Sengkali G-edang (aan de
Medeüeeliiijei.
Het zelfvsrtrouweii.
De voornaamste voorwaarde om in de
vereld te slagen is een juist gevoel van
eigenwaarde. De menseh die weet, wat'
hij waard is cn zich een bepaald doel
stelt, moet in gewone omstandigheden in
zijn ondernemingen slagen. Nu is het ver
trouwen in zichzelf voornamelijk een
kwestie van gezondheid. Heel dikwijls
kunnen tal van personen zonder beslist
ziele te zijn toch geen profijt trekken van
al htm hoedanigheden, omdat zij niet ai-
leen geen sterke, doch zelfs geen nor
male gezondheid bezitten. Hef volmaakts
evenwicht der organen hangt af van dc
zuiverheid en den rijkdom van het bloed
en den goeden toestand van het zenuw
stelsel Om beide tegelijk te verkrijgen is
nel noodig het bloed met regelmatigs tus
sclv npoozen te bevrijden van de sch.i-
dclijke bestandüeelen die er zich Lang
zamerhand in ophoopen. en bovendien
moet men bij de eerste teekenen van al-
gemeen e vermoeidheid die kenbaar zijn
aan een verslapping der werkkracht, liet
verlies van den eetlust cn gebrek aan slaap,
dc dreigende afmatting der zenuwen,
onmiddellijk tegengaan.
Hel is niet noodig U daarvoor een las-
ligen leefregel, die U verplicht TJwe
gewoonten le wijzigen op te leggen-,
Ecuige Pink Pillen per dag na iederen
maaltijd zullen Uw verarmd bloed spoe
dig nieuwe kracht hebben gegeven en
Uw zenuwstelsel spoedig hebben ver
sterkt.
De Pink Pillen zijn inderdaad een
merkwaardige versterker van het bloed
en een krachtige opwekker der zenuwen,
terwijl zij tevens een krachtig hulpmid
del zijn voor alle' levensfuncties. Hunne
uitwerking is zeker in gevallen van bloed
armoede, bleekzucht, neurasthenie, ze
nuwziekte, maagpijnen, rheumaiiek en
algemeone zwakte.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar. S
f 1.75 per doos, en f 9 per zes doozen
bij - liet" Hoofddepöt der Pink Pillen, Da-
costalcade 15 Amsterdam. Bij Joh. de
Roos, Vlasmarkt K157, Middelburg, S.
A. Luitwieler, A. C. Beniest, Vlissingen,.
Gebr Mulder, Goes, en in alle goede
apotheken.
