MIDDELBÜR6SCHE COURANT.
Zate dag
30 September.
Jtë 231
139* Jaargang
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de cour&rft
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën h 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
BMT" Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen.
EERSTE BLAD.
(tamerovmiclit.
Tweede Kamer.
Zitting van 'Vrijdag.
Regeling van werkzaamheden heeft in
de Kamer heel vaak een politiek kantje
Het is ook een eenvouciig woord voor
een vaak lastige zaak.
'De Voorzit ter stelde gister voor
om de algemeene beschouwingen over
de beide grondwetsherzieningen (kies
recht en onderwijs) tegelijk te houden.
Als motieven voor dat voorstel noemde
hij
ie. dat bij de schriftelijke behande
ling algemeene beschouwingen zijn ge
houden, die zootvcl tot het eeue als lot
het andere artikel belmoren,, hijvoor
beeld de wensch tot een verdere uit
breiding van de grondwetsherziening, 2e
dat uit den aard der zaak bij' deze al
gemeene beschouwingen de houding en
de politiek der regeering ten aanzien
van Grondwetsherziening' in het alge
meen ter sprake zullen komen, en 3e
omdat (er tijkl dooi' "wordt bespaard
Maar twee leden kwamen zich daar
tegen verklaren, n.ï. d,e heer Ottjto,
omdat daardoor een verband tusschen
de beide artikels werd gelegd dat hij
ongeoorloofd achtte, en dé heer Ty de-
man omdat hij een verwarring in de
debatten N ervan voorzag.
De heer T r o e 1 s t r a kwam het plan
van den voorzitter steimen. Hij zou zelf
zoo'n voorstel niet gedaan liebbeh, maar
nu het er was, zou verwerping een re
sultaat hebben, tegenovergesteld aan al
le)- bedoeling De bewering van den
heer Otlo, dat er daor dal besluit ver
band tusschen beide voorstellen zou wol-
worden gelegd hracht dei1 socialisfischen
leider ,tot de spottende opmerking dat
hij met het meest mogelijk ernstige ge
zicht wilde herhalen dat er geen ver
band tusschen de beide voorstellen be
staat.
Maar builen de Kamer staal het volk
dat moeilijk' gelooft, wal men ook in de
couranten zet, dal dit verband niet be
staat.
Het slot was dat het voorstel van
den voorzitter met 57 tegen 10 stemmen
werd aangenomen
1 En verder, zette de Kanier het debat
voort over den Kolonialen Raad De M i-
nister heeft de opmerkingen kort b'e-
tuitwoord. Het belangrijkste daaruit -was
de toezegging, dat hij als concessieK
wat de verkiesbaarheid van de' vrouw be
treft, hél amendement-Bogaardt wil over
nemen, doch dan aan het artikel toe
voegen: „Bij algemeene verordening zal
worden bepaald of ook' vrouwen tot
lid van den Koljonialen 'Baad leunnen' Wor
den benoemd of verkozen".
Dinsdag voorlzetting.
JVEDERLAJVD EN DE OORLÓG.
De Belgische annexionisten.
Wiij onlv'ngen, maar le laat om er in
<lil nummer plaats voor te vinden, een
schrijven van Jean van Laucken uil
naam van een groep Belgen naar aanlei
ding vati de gister vermelde in Brussel
verschenen brochure. Wij zullen het in
een veleend nummer opnemen.
Runs t.m est.
Dc Ivunstmestcommissie maakt in de
„Slaalsci." bekend:
dal een aanvang zal worden ^gemaakt
mei dc verdeeling der bestelde super-
phnsphaal, ten behoeve van de bemesting
voor don oogst 1916/1917, en wel tot
een hoeveelheid van 15 pCt. van iedere
door haar goedgekeurde Aanvrage
daI beschikbaar zal zijn superphbs-
phnnt van 11 pCl. en 17 pCt., welke
twee soorten zullen verdeeld worden over
de namrenonieu bestellingen, zonder dat
rekening zal kunnen worden gehouden
mei hel door bestellers gewenschte ge
halte. zoodat de aanvragen worden ge.
acht le zijn gedaan zonder ongave van
gehalte;
dal de prijs, door bestellers voor deze
lor beschikking komende hoeveelheid1 le
heialen, is vastgesteld:
voor superphosphaat 14 pCt, op f3 per
100 K.G., bruto voor nelto, in zakken,'af
fnlwieicslerrcin (sfmvloon voor rekening
dor ontvangers), en
voor superphosphaat 17 pCt op f9.70
por 100 K.G.. zelfde conditiën,
dal d?ze prijzen slechls verhoogd mo
rgen worden met de werkelijk betaalde
vervoerskosten, daar alle pr.ovisiën en
vergoedingen in deze prijzen zijn be
grepen
dal de monsterneming zal geschieden
cnor dc commissie aan de fabrieken, bij
aflevering lerwijl de aldus genomen mon
sters zullen worden onderzocht door het
Rijkslamibouwproefstation te Maastricht;
dat de uitkomst van de analyse van
liet monster eener partij bindend zal zijn
ten aanzien van hel gehalte der daaruit
aan de bestellers af te leveren hoeveel
heden
dat de commissie, door middel van een
briefkaart, aan iederen besteller kennis
zal "geven vifü de beschikbaarstelling der
voor hem bestemde hoeveelheid.
SJcepbooten opgebracht.
De Nederlandsche sleepböolen „Zuider.
zee" en „Gouwzee" ïnel twee Neder
landsche en twee Belgische lichters op
sleeptouw, die bestemd waren voor Ion
den, zijn door een Duitsche torpedoboot
naar de haven van Zeebrugge opgebracht.
Dc bemanningen van beide zeesleep-
booten, le zamen 22 personen, werden te
Zeebrugge vrijgelaten en zijn van daar
naar Antwerpen vertrokken. Daar heb
ben zij den nacht doorgebracht en giste-
rennamiddag zijn zij te Rotterdam aange
komen.
Bij het verlaten van de zeesleepboolen
mochten zij al hun klecding meenemen.
Dc opgebrachte zeesleepbooten hadden
geen lading in, evenmin de gesleept wor
dende lichters, die onbemand waren.
Te Zeeorugge is aan de kapiteins mee
gedeeld, dat de opbrenging geschied is
op grond dal de lichters bestemd waren
vo a - een vijandelijk land.
Uil Suit sn froviMie.
Op de laatste pagina van hei Twee
de Blad vindt men hel uittreksel van
dc 1 Oct. in werking tredende dienstre
geling op de spoor- en tramwegen en
vim den stoombootdienst op de Wester-
Schelde.
Althans voor zoover de nieuwe dienst
regeling ons bereikte. Waarschijnlijk zal
cr ook wijziging komen in de tijden van
de Zeeuwsch-Vlaamsche (ram. Voorts lie
ten we nog die van de lijn Walsoorden—
IIanswééri weg in verband met geruch
ten dat ook daarin wijziging zou komen.
o
Uit Middelburg.
Hel laatste volksconcert op hel Mo
lenwater alhier van gisteravond was,
waarschijnlijk tengevolge van het koele
der, niet zoo druk bezocht als de vo
rige concerten. Van de stoelen werd wei
nig gebruik gemaakt Het publiek gaf ook
ditmaal weder blijk met deze concerten
en het daar gespeelde zeer ingenomen te
zijn.
- Door de politic is gisteren aange
houden de 17-jarige J A, L. v. Gdie
bekende vzeven maal diefstal van lood ten
nadeele van zijn patroon,, den drukker
d. B. 'te hebben ontvreemd; tevens
werd aangehouden de opkooper B. F
M., die bekende een maal lood van v.
G. té hebben gekocht terwijl laatstge-
genoemde verklaarde iederen keer bij
M liet .gestolene le hebben verkocht
Tegen den jongen werd proces-verbaal
opgemaakt wegens diefstal en legen M.
wegéns (heling
Naarvwij Vernemen vertegenwoordigt de
waarde Van het gestolene een flinke som.
Dat van 'G. e,en brutale jongen is, moge
hieruit blijken, dat hij zich hedenmorgen
gewoon naar de drukkerij begaf, of er
niets gebeurd was: dat zijn patroon hem
onmiddellijk \vegjoeg, is ie begrijpen.
Donderdagavond vervoegde zich bij
de politie een 18-jarige jongen, die me
dedeelde, dat hij doem een onbekend
manspersoon was aangesproken, die hem
vroeg of hij veel geld wilde verdienen
Op liet bevestigend antwoord noodigde
de man den jongen uit mede te gaan
naar den Koudékerkschen weg' en wees
hem daar een boerenwoning aan, waar
van do eigenahr volgens zijn zeggen on
der dc wapenen, is. De vrouw zou pas
een koe hebben gekocht en nu zou een
bedrag van f 1000 in de "bovenste lade
liggen. De jongen zou gisterenmiddag om
I uur. als de vrouw was gaan mélken,
door het openschuiven Van een raam
binnen gaan in de woning, de kast rnejt
een bijtel' openbreken en de f 1000 me
de nelrnen Deze moest hij om 8 uur jaan
eten Watertoren brengen; hij zou dan
met den man doelen en nog f 5 voor de
moeite krijgen; beiden waren dan Voor
-don win tea- geborgen Als de vrouw
hem soms betrapte, moest hij haar des
noods de hersens maar inslaan.
De jongen durfde niet weigeren en
zegde toe de inbx-aak te zullen plegen.
In plaats daarvan begaf hij zich echter
naai- de politie. Toec nu gisteren de man
aan den watertoren kwam werd hij gear
res teer d door twee agenten in burger, die
zich in de buurt verscholen hadden.
Op liet politiebureau bleek het le zij:
zekere .1. L. uil Vlissingen, die reeds lieiA
lui al de lijk wegens diefstal veroordeeld is.
De door den man aan den jongen
strekte gegevens bleken geheel juist té
zijn.
Bij de politie is door den koopman
W. alhier aangifte gedaan, dat het ach
terstel van een wagen, dat hij hij den
snijd B, in de Teerpakhuizenstraat in re-
paratic gegeven had, is ontvreemd.
Door een kruideniersfirma alhier is
aangifte gedaan van diefstal van een kist
uit haai; pakhuis.
Door de politie werd gisteren van
de grens tusschen Middelburg en Veene
op den Veersclien sveg naar het bureau
overgebracht KI. de Iv die dronken was
eu die waarschijnlijk door een wagen
was aangereden.
Uit Vlissingen.
Hedenmorgen te 10 uur zijn de Bel
gische kinderen, welke een maand gele
den door de zorgen van de vereeniging
.Gezondheid voor dé Jeugd" op \Val->
cberen aankwamen, per extra trein uit
""ssingen vertrokken. De kleinen
zagen er heel Wal beter uil dan toen zij
uit België aankwamen frissche gezicht
jes, goed verzorgde kloeren, Aandoen
lijke töoneeltjes speelden zich af; kleinen
en grooten namen noode afscheid van el
kaar, Er vertrokken ongeveer 156 kin
deren uil. Vlissingen en 20 uil Domburg,
der bleven wegens ziekte achter. Te on*
geveer half twaalf zoii de trein in Rosen-
daal zijn, waar ook de kinderen uit den
Haag, Noordwijk enz zouden aankomen
om te" zamen naar België door te reizen.
De mailboot „Koningin Regcn(tes'!,
die aanvankelijk 'gisterenavond te lialf
aclit werd verwacht, kwam eerst te ne
gen uur binnen. De boot was iets later,
namelijk te half aëlvl, van Gravesend
vertrokken, met 35 passagiers;, doch was
djoior slecht weer overvallen Het laat
aankomen was reeds oorzaak van eenige
ongerustheid.
Er kwamen ongeveer 700 postzakken
'mede, maar een groot aantal \va,s in En
geland achtergelaten, o-mdai de tijd voor
inladen ontbrak.
Hedenmorgen is de boot niet vertrok
ken wegens het, slechte weer. Zij' zal
mtargen vertrekken,
—o
Uit Zuid-Beveland,
Door den Minister van Oorlog is af
wijzend beschikt op de aanvrage van hejt
gemeentebestuur van Sch ore, om in
'erband met de duurte der levensmidde
len, het inkwartieringsgchl te verhoogen.
o—
Uit Noor d-B e v e 1 a n d
fn de Vrijdag gehouden algemeene
vergadering der vrijzinnige* kiesvereeni-
ging „Algemeen Belang" te Colijns-
plaat werd uit drie personen tot can-
didaat voor do aanstaande gemeenter
raadsverkiezing gekozen de heer J F
Dees aldaar
o—
Uit Z.-V laan de re n O D.
Te Sas van Gent is besloten tot
het, (stichten eener woningbouwveiw>na
ging Tot bestuursleden zijn benoemd de
heeren L W, G. Hoefnagels, burgemees
ter, J Jacobs, J. J Klaversteijh, F. SHe-
vens en F Sfcubbe, fn de vergadering
werd reeds een uitbreidingsplan der ge
meente voorgelegd. De gemeente bezilt
zelf terrein voor het aanleggen van een
aantal nieuwe straten niet pleinen enz.
Het zou zeker niet overbodig zijn, in
dien ook aan vele bestaande gebouwen
eens de aandacht kon wérden gewijd.
1915 minder lolopbrengsl ontvangen te
heol/cn Zij blijven echter in gebreke,
afdoende te bewijzen, dal de pacht der
lollen voor hen een schadepost is
weesl, terwijl dit aan het Dag. bestuur
bovendien bij eeu met iéder hunuer ge
voerd onderhoud allerminst is gebleken.
Vérhage weigert door overlegging van
zijn boeken hel bewijs le leveren, hetgeen
van hem wordt verlangd en de wed,
Franeke verklaarde haar adres ingezon
den te hebben, omdat zfj daartoe door V,
was aangezocht.
Ten overvloede wijst het Dag. bestuur
op de zeer belangrijke sommen, die thans
door de tolpachlcrs als schadevergoeding
wegens vermoedelijke winstderving over
1917 en 1918 wordt geëischt, wannéér zij,
in verband- met de cventueele afschaffing
der tollen, afstand van hun tolpacht doen
over 'dit: jaren. Die schadevergoeding be
draagt voor de tollen te Middelburg
("Noord- en Seisweg), Serooskerke, Oost-,
kapelle en Grijpskerke f 2850 en voor
Domburg f 300 per jaar. In verband met
vorenstaande meent hel I)ag. bestuur te
moeten voorstellen, afwijzend op de adres
sen le beschikken.
Alzoó beslolen zonder discussie iOf
stemming
Vervolgens werden behandeld Iwee
erZoeken van L. Goedbloed, pachter van
hel zand in de AVestersluis te Vlissingen,
waarin hij dringend verzoekt te verkrijgen
öf vrijstelling van de pacht, èf anders
verbreking van het pachteontract, omdat
in 1015 zoo geod als geen zand ver
kocht is.
Ilel d;ig. bestuur stelde voor van af 1
Juli ontheffing te verlcenen.
De hoer van de Putte meent dal er alle
reden is om dezen man ook iets le geven
als restitutie voor de door hem geleden
schade door den oorlog en lig stelt voor
f 50 leru-r te geven.
De voorzitter zegt, dal er bijna niets be
taald is, dus ér niet kan worden gespro
ken van restitutie.
De heei* van de Putte zeide dit niet le
POLDER WALCHEREN
'Vervolg van hel Tweede Blad).
Terugbetaling pacht.
In zake de verzoeken van J. Verhage
en wed. P. 'Franeke om restitutie van de
pacht der tollen over de jaren 1914 en
1915, meent hel Dag bestuur dat er geen
aanleiding beslaat gunstig op die verzoe
ken te. beschikken^
Vorenbedoelde adressanten zeggen in
hun adressen, en dit trekt het Dag. be-,
stuur geenszins in twijfel, over 1914 en
Bij de opgave van geslaagden voor
walerb opzichter werd de heer P. Ba-
reiitscn vermeld als wonende ia Den
Haag. Daar is hij thans als, mil -serg. ge
detacheerd, doch zijn woonplaats is Mid
del h u r g.
De kwestie werd ter afdoening in han
den van het dag- bestuur gesteld.
Door J. J. de Veij werd ih verband met
het overlijden van den pachter De Bree,
verzocht liet vischwaler in den Spuiboe-
zem te \'liss!ngen le mogen pachten voor
f 160 per jaar.
Dit verzoek werd ingewilligd.
Ten slotte kwam ter tafel hel verzoek
van dc wed. W. Stroo te Vlissingen om
ook over 1917, evenals vroeger, een toe
lage van den polder te ontvangen van
f 162.50.
Alzoo werd beslolen.
De voorziller deelde mede, dat de agen
da zoover gereed was gemaakt, toen het
verslag van de werkzaamheden der com
missi e lol verbetering van den wateraf
voer van Walcheren verscheen en aau de
commissarissen van den polder een exem
plaar werd toegezonden.
In verband met dit verslag heeft het
dag. b stuur een bijeenkomst gehad met
bedoelde commissie.
Fr restte echter te weinig lijd om met
n afgerond voorstel te komen.
Tusschen de commissie cn het dag
bestuur beslaat een verschil ten opzichte
van de voorbereiding. Het dag bestuur
wil eerst nog nadere opmelingeu en be
rekeningen doen plaats hebben
Dc voorzitter ontving juist gisteren nog
een rapport van den ingenieur van den
polder, waarvan hij voorlezing doetca
waarin ae ingenieur uiteenzet liet ver
schil tusschen hel verslag van de commis
sie en het jaarverslag van den polder
in 1913.
De heer Tak meent, dal dit rapport
al moeten worden gedrukt, en dat tiet
dag. bestuur m'et spoed deze zaak moet
voorbereiden.
De heer Snouck Hurgronje meent ook,
ooi een goed onderzoek moet plaats heb
ben en dal zoo mogelijk de heeren Lako
en Van Gelderen in de gelegenheid moe
ten worden gesteld in een polderverga
dering hun meeningen uiteen te zeiten.
De heer J. de Visser zou ook gaarne
een tegenstander van bemaling hooren
of zijn meaning gedrukt zien. Nu is cr
wel een request met 600 handteekenin-
qgen van voorstanders van bemaling,
maar spreker ziet wel kans om tweemaal
zoovec-l handteckeningen van tegenstan
ders le krijgen.
De verschillende stukken zullen ge
drukt an n de. commissarissen worden toe
gezonden.
Bij de rondvraag vroeg de heer De
Rijcko of hel bepaald noodig is in Juli
cn Augustus de wegen te herstellen,
Pe voorzitter zeide, dat Üit moeilijk
anders kan.
De heer Heijse zegt, dal men in am
dere streken 's nachts aan de w$g&H
wend.
Hierna werd de 'vergadering gesloten.
KERKNIEUWS
Vrijdagavond had in de consistorie
kamer van de Ned. Herv. kerk le Krab-
ben dij ke een stemming plaats voor
vier leden van hel kiescollege. Drie der
aftredende leden, de heeren J. N. Elen-
baas, J Krijger en P. v. Baren werden
herkozen, terwijl in plaats van den heer
J. Hoekman de heer M. v. Luijck werd
gekozen.' Er werd zeer druk gestemd.
0-
Ned. Herv. Kerk.
Bedankt voor Vriezenveen B. Ozinga
1e Klundort,
Geref. Kefck
Beroepen le Zutfen J. Waterink le
Appelscha, te St. Pancras en Heer ilugo-
waard J. Post te Sexbiernm
Bedankt voor Heerjansdam F. Staal le
Colijnsplaat.
Geref. .gemeente.
Beroepen te Nieuw-Beierland A. Mak-
kenze le Ridderkerk.
ONDERWIJS.
LANDBOUW.
Naar men ons uil Neuzen meldt
ontvingen de belanghebbenden bericht dat
vanaf Maandag de uitvoer van suikerbie
ten uit Zeeuwse li-V laanderen naar
België onder bepaalde voorwaarden we
der is toegestaan
POST- EN TELEGRAFIE.
V e r h o o g i n g der tarieven voor
telegrammen en telefoon-
gesprekke ii.
Met ingang van 1 October zijn bij Kon
besluit de tarieven voor telegrammen en
telefoongesprekken verhoogd.
Hel tarief voor binnenlandsche tele
grammen van niet meer dan '.ien woor
den is verhoogd van 25 op 30 cent. De
kosten van stadsielegrammen beneden de
1.0 woorden zijn van 15" op 20 cenl ge
bracht.
Voor dringende telegrammen wordt in
plaats van het tweevoud, het drievoud
van den gewonen larie fsprqs geheven,
evenals die tot nu ;toe uitsluitend voor bui-,
tenlandsche telegrammen het gevaï was.
Interlocale telefoongesprekkeu zijn ge
bracht van 30 op 35 cent en de -locale
gesprekken van 20 op 25 cent.
BEKENDMAKING.
De Burg. van Mithleliuirg brengt ter
kennis der iogezeienen, dat door Z. B.
dtn Miuister v»tn Landbouw. Nijverheid
eu Handel een circulaire is rondgezonden
n den a»vv<>)«re.mtemlen inhoud:
I. dat de goederen-, door bein inge
volge art. 1 der Distributie wet 1910 bij
z?jne beschikking vuti 0 September 1916,i
no. 72235, aangewezen tot eadere
aankondiging aan den verbruiker
mogen worden te koop aangeboden of
verkocht tegen ten hoogste den prijs achter
■]k dier gp/ideren in onderstaande lijst
vermeld.
ALevensmiddelen
1. Ongebuild tarwemeel, voor zoover
dit dient voor het bakken van bruin
brood voor particulieren, die bun brood
zelf bereiden, 14 ct. per K G,
2. Rogge wordt niet aan <len verbrui
ker in koop a&ngeboaen of verkocht.
3. Aardappelen, t. w. Eigenheimers,
Groninger Kronen, Roode Stars van zand
en veengrond en daarmede door mij-
gelijk te stollen soorten, f 3.10 per H.L.,
f 1.621/2 per 1/2 H.L., 5 cl. per K.G
4. Groenten, t. w. de volgende stapel
groenten- a Roode Kool 5 ct per K.G-,
b. Gele kool 5 ct per K.G., c. Uien 8 cjt.
per KG, d. Friesche en andere soorten
fijne peen 6 ct. per K.G. Flakkeescheiof Hilr
legoinSche peen 5 ct, per K.G.f. Ivnolrapem
31/2 ct. per K.G. en de volgende vajfc-
gr oen ten a Pronksmijboonen 18 ct. per,
