BUITENLAND.
-vooral zoolang men den omvang er van
no" nicl kon overzien. InLusschen blijkt
liet uoc betrekkelijk goed te zijn afgeloo-
pen ai kregen verscheidene leden van liet
koor min of meer belangrijke schrammen
en kneuzingen en al bekwam een 17-jarig
meisje een beenbreuk. De uitvoering
kon dien avond geen voortgang hebben.
zingen op te wekken. Voorts zullen deze-
deelnemers niet mogen behooren lot
hen die. tengevolge van speciale oelrek-
kingen aan den gewonen dienst zijn
onttrokken of behooren lot oudere üch-
tingnji, die weldra met verloX huiswaarts
linnen gaan. Av.p.
ONDERWIJS
Naar wij vernemen zal van de ajm-
vragen-veevoeder voor September door
het Rijksveevoedèrbureau worden toege
wezen 25 o/o voor tarwe en gerst, 30 o/o
voor haver en 10 o/ö voor lijnkoek van
de goedgekeurde hoeveelheden.
- De heer J. J. van der. Meulen, on
derwijzer aan de christelijke school te
Souburg, is benoemd tot onderwijzer'
aan de christelijke school in Je Paling-
straal te Vlissingen.
Den heer M. J Beneker is tegen
1 October eervol ontslag verleend als
delijk onderwij'zer te O u d>-V o sselmeer,
terwijl op genoemden datum de heer M
Rijnberg na een ziekteverlof van circa een
half jaar, zijn functie als 'onderwijzer
weer aanvaardt.
Benoemd Lot lijdelijk hoofd der
algemeene bewaarschool te O udi-V osse-
meer mejuff M. ~3. van Putte van Sla-
venisse; mejuff. De Graaff heeft sedert
medio Augustus ziekteverlof lot 1 Dec. a.s.
- Dc kleine gemeente Hengstdijk
geeft een prachtig voorbeeld. Zij kende
san het hoofd der school een duuqte-
toèslag toe van f 200, aan den onderwij'
zer f 100 en aan de onderwijzeres f 50.
De nieuwbenoemde hoogleeraar aan
de Gentsche school dr. André Jolles^
Hollander van geboorte, was reeds jaren
in Duitschland woonachtig en daar gena
turaliseerd. Hij vocht bij' het Duitsche Iet-
gei" aan het Westelijk front.
RECHTZAKEN.
De arr.-rechtbank te Middelburg
heeft in de zaak tegen den koopman B.
uit Amsterdam, die verleden week terecht
stond wegens poging Lot .omkooping van
den commies der belastingen Verhoek
uit RiÜand-Balh, en legen wien toen f 100
boete of -10 dagen werd gevorderd, ge
last dal het onderzoek zal worden hervat
•op 13 October a.s.
In de heden gehouden zilLing van
ac arr. rechtbank alhier werd o.a. be
handeld de zaak tegen A. A. te V1 i s s i n-
gen, beklaagd van overtreding van het
bordeelverbod. Onder de 13 getuigen wa
ren eenige militairen; één getuige was
niet verschenen. De zaak werd met
gesloten deuren behandeld. De eb eb
luidde f 150 b. s. 2 m. Ji.
De verdediger, mr. Cleveriuga, achtte
hel bewijs poch wettig noch overtuigend
geleverd.
Op de overige zaken komen we in een
volgend nummer terug.
LANDBOUW
Dinsdag kwam te Kape lie aan
een waggon regeeringsmaïs (voorde land
bouwvereeniging), die in hooge mate be
dorven was. Na verschillende beraadslaf
gingen en vergaderingen werd besloten
deze waggon te weigeren. Maar men had
in Wezen buiten hoogere machten gerei-'
kend; deze toch adviseerden deze wagf
gon nemen of den heelen winter zo-nder
veevoeder, zoodat men heden Vrijda;
maar met iossen is begonnen
Te O ud>Yossemcer is thans het
nog te velde staande maanzaad ingezaj?
meld of gedorscht, dank zij het mooie
weer; men heeft zeer veel last gehad van
spreeuwen, die aan hel in hoopen staande
zaad veel schade hebben berokkend
Naar men ons meedeelt is voor wa
terbouwkundig opzichter bij het examen,
afgenomen door den Bond van Water
bouwkundige ambtenaren in Zeeland, ook
geslaagd de heer N. Amadio, buitenge
woon opzichter Rijks Waterstaat te V1 i s-
singen.
Aan varkenshouders.
(Officiéél). Waar het in het belang
-der volksvoeding is, dat de aanfok van
varkens geregeld voortgang heeft, en ook
de meslerij zonder sLoornis wordt beoe
fend. wordt aan belanghebbenden mede
gedeeld, dat wekelijks voor binnenlandscli
verbruik benoodigd zijn tusscheu 10.000
en 13.000 varkens, welke op te verstrek
ken opdracht geregeld zullen worden
aangekocht tegen den prijs gesteld op een
pnjshasis van f 1.20 per K G. slaclitge-
wichl, in ieder geval op een prijsbasis
die in overeenstemming is met den maïs-
prijs.
LEGER EN VLOOT.
Zang-propagandisten b ij li e t
leger.
Te 's-Gravenhage zullen van 30 Oct.
tal 21 Novemner en van 13—25 Nova
her cursussen worden gehouden lol vor
Tot het volgen van een dezer cursus
sen zullen officieren niet in aanmerking
konten, doch bij voorkeur onderofficie
ren die eenige muzikale ontwikkeling be-
.ziften en in staal zijn de milijairen tot
BEOORLUG.
De Tioesland.
Een rede van den rijkskanselier
Gisteren is de Duitsche Rijksdag] bijr
eengekomen en heeft von Betlimaun
H oil weg popnieuw den toestand van
Duitschland op politiek en militair géi-'
bied uiteengezet Zijn rede behandelt-
de achtereenvolgens de oorlogsverkla#
ring van Italië, het verraad van Roert
meniè, de krijgsbedrijven en het oor?
logsdoel. Hoewel opk in de eerste declen
der rede gewichtige passages voorkomen
achten wij toch het laatste het meest van
belang.
Na <le uiteenzetting van den 'militairen
toestand, waarin hij er vooral op wees,
dat de geallieerden hun doel, om door
een doorbraak aan de Somme liet Duit
sche front in het Westen op te rollen en
door een tweezijdig offensief op den Bal
kan de beide keizerrijken van hun boiid-
genopten le scheiden, niet hebben be
reikt, zeide de kanselier „Steeds nieuwe
wolken storten zich in het bloedbad,
welks doel hetgeen door de vijanden
steeds Openlijker wordt verkondigd, en
dat niet verkeerd kan worden begrepen
landhonger en vernietiging is.
Daarover heb ik le dezer plaatse iall
■aalc gesproken de Russjen willen Kon-
stantinopel, de Franschen Elzas-Lolharin-
gen, dc Italianen Trerhe en Triest, |de
Roemeiniërs Zevenbergen.
Van den eersten dag af aan was de oor
log vioor i'oins niets anders, dan leen verdedi
ging van -ons recht op leven en vrijheid
'bravo). Daarom konden wij de eerste en
eenige zijn, die onze bereidvaardigheid
tot vredesonderhandelingen uitspraken
Ik heb daarover op 9 December 1915
en daarna herhaaldelijk en duidelijk ge
noeg gesproken. Asquith en Cecil kun
nen mijn woorden niet uit de wereld
helpen door de bewering dat Duitsch
land geen, dan wel onverdraaglijk verne
derende vredesvoorwaarden zou hebben
verkondigd. Wij hebben bet onze gedaan
Of durft er iémand vergen dat wij thans
aanbiedingen doen, wanneer de vijand,
zooals Briand onlangs deed, een than#
le sluiten vrede als een s*maad voor de
nagedachtenis der dooden verklaard?'
Briand, zoo was de verdere gang van
Bethmami s beitpog, heeft gezegd, dat
Frankrijk strijdt voor een duur/amen vre
de, maar gelooft hij, dat daarvoor dc bo
dem wordt bereid door vast ie houden
aan de beweegredenen, die de vijanden
vóór den oorlog Lol hun bond hebben,
saasmgebracht: de Fransche revanchepo-
litiek, de Russische veroveringslust, de
Engelsche drang tol insluiting cn lol we
reldheerschappij
Of gelooft Briand in ernst, dit hooge,
ideale [cl oei door een verdelgingsoorlog
te kunnen bereiken, waarin de laatste
jongelingschap van Frankrijk wegsterfjt
op de verwoeste slagvelden van Verdun,
en Somme9
Dan loochende de kanselier, dat de
keizer ooit door zijn invloed bij den tsaar
dc ontwikkeling van Rusland in vrijzinni
ge richting zou hebben belemmerd. Hoe
Rusland, zei Bethmann, zijn staatsinrich
ting regelt 't zij auto-kralisch of
grond'wettelijk is Rusland's zaak Ik
wil daar geen woord verder aan wijden
Ik vertegenwoordig enkel Duitsche be
langen. De eerbiediging van Duitsche
rechten en Duitsche belangen is, wat
wij in vrede van andere mogendheden
Imogen vergen, of zij nu onder het eene
regime leven of onder het andere
Maai' nu kwam het hoogtepunt van
's kanseliers rede, een philippiea tegen
Engeland van ongehoorde krasheid, eens
deels gericht naar buiten en tot Albion
zelf, lm aar meer nog gericht tegen de
oppositie in het binnenland, tegen de
„bekende kuiperijen", zooals hij zelf Jiet
uitdrukte.
Het tot Engeland en tot de geheele
wereld gerichte ging vooraf „En Enge
land?" klonk liet vragenderwijs, „Wajt
dat land zich wil toeëigenen uit den
gehoopton buit in Klein-Azië, wat het
zich wil toeëigenen aan koloniën, laait
hot thans nog in het duister. Maar het
wil meer! De Engelsehen laten er geen
twijfel over bestaan, wal zij van
Duitschland willen .maken. Als najtle.
moeten wij vernietigd woajden, wij moe
ten militair weerloos worden gemaakt;
economisch moeten wij verpletterd en
dooi; de wereld geboycot worden; tot al
toos durende .onmacht idienen wij te wor
den veroordeeld. Dat is het Duitschland,
dat Engeland aan zijn voeten wil zien.
En als dan geen Duitsche concurrentie
nicer te vreezen is, als Frankrijk ia
doodgebloed, als alle oorlogvoerende
bondgcnoolen op financieel en econo
misch gebied hecrendienst voor Enge
land volbrengen, wanneer de neutrale
Europecsche wereld zich moet voegen
naar ieder gebod, rekening moet houden
met iedere Britsche „zwarte lijst", dan
zal over liet niachteloozc Duitschland
heen, de droom der Engelsche wereld
heerschappij werkelijkheid worden.
„Voor dit doel strijdt Engeland met
een in zijn geschiedenis voorbceldelooze
inspanning van krachten, met middelen
die de eene inbreuk fegen het volken
recht op de andere doen volgen. Daar
om is Engeland onze meest egoïstische,
verbitterds te en hardnekkigste vijand"
Zié, dat is de in Duitschland gangbare
meening, die ook wel door sommigen ia
neutrale landen wordt gedeeld, maar de
laatste zinnen dienen meteen tol aanloop
voor den houw naar binnen, een houw,
zoo ruw, dat men er verbijsterd naar
te kijken staat: „Een Duitsch >jtaalman,
die er Noor zou terugschrikken tegen lie
zen vijand elk bruikbaar, den oorlog
werkelijk verkortend strijdmiddel te be
zigen, -moest worden opgehangen."
Men zou nog kunnen meenen, dat
deze woorden ook een waarschuwing
tegen Engeland inhielden, dat zij een
hervatting van den duikbootoorlog in al
zijn verschrilckehjkcn gruwel zouden aan
kondigen, maar hetgeén de kanselier liet
volgen „Ik hoop, dat gij uit mijn
woorden de mate van tegenzin en ver
achting beseft, die ik gevoel tegen de
steeds opnieuw \er9preide bewering, dat
uit onbegrijpelijke toegeeflijkheid, ver-
Wgierde begeerte tot toenadering of
zelfs uit overwegingen, die het daglicht
niet kunnen zien, niet alle strijdmidde
len zoo krachtig mogelijk worden ge-
bezigd", laat geen twijfel meer over.
Dat is togen de reactionnaire oppositie,
dien de wind uit de zeilen moet wor
den genomen en neemt veel van helt
verschrikkelijke van den voorafgaanden
donderslag weg. Maar de indruk van
smakeloosheid blijft. Het is] juist door
zulke uitladingen van geleerden en fi
losofen en von Bethmann H oil weg
wordt zoowel het een als het ander ge
noemd - dat de Duitschers zich den
naam van barbaren, Laat ons maar zeggen
„waardig", blijven toonen.
Toen zoo met Engeland, de slimsfya
vijand van buiten, cn meteen met den
vijand van binnen was afgerekend, kon
over den toestand in het binnenland,
worden gesproken. Er werd nog eens
gewezen op den plicht om „vol le hou
den" en te overwinnen en daarbij moest
natuurlijk de nadruk vallen op dien oogst,
die zoo veel overvloediger is dan een
jaar le voren. De moed, waarmee de
verliezen van verwanten en vrienden
worden gedragen, de ontbering, die bin
nen de landspalen, wordt geleden, zijn
grootsch. Maar grootscher is de doods
verachting van de strijders. Tegenover
hun helden-daden moet hel leed ver
stommen. „Geen klacht van huis zaj
hun ,0,0}; bereiken." Vreest mén dam
toch voor ontmoediging van hen die aan
het front staan?
Natuurlijk kon de rede niet eindigen
zonder even aam de leeming té herinne
ren en ten slotte volgde een krachtige
peroratie, waarin gewezen werd op de
„onmetelijke laak", het woord is van
Frederik de Groote, „die het Duitsche
volk wacht „op elk gebied van lieïj
staatkundige, maatschappelijkeoecono-
misclie en politieke levenen die voor
haar vervulling eischt, „al wat er aan
kracht in het volk leeft." De in "t vuur
beproefde krachten, „die roepen om ont
plooiing", moeten aangewend worden tot
nut van het geheel, „vrij baan voor alle
bekwamen' moet hei wachtwoord zijn
En sprekers laatste woorden waren
„Brengen wij' dit vrij en onbevooroor
deeld ten uitvoer, dan gaat ons rijk een
gezonde toekomst tegemoet, daar ellce
steen, elite balk mee stut en sfeunl
Dan zullen eens de sterken uit alle
standen met vreugde 'deelnemen aan de
werken des vredes zoo goed altj thans
aan den bloedigen strijd."
Met het bovenstaande meenen wij uit
de rede te hebben aangestipt datgene,
wat er liet actueel belangrijke van is.
Er zijn echter ook punten uit naar vo
ren te halen, die van historische be-
teekenis zijn. Zoo verklaarde 'de kan
selier, dat bij het uitbreken van den,
oorlog wijlen koning Karei van Roeme
nië krachtig de opvatting heeft verdedigd,
dal Roemenië zijn verdragsplichlen moest
naKomen en zich bij Duitschland en Oos
tenrijk moest aansluiten. „Koning Karei
achtte het voorwendsel, dat O. II. van zijn
slappen tegen Servië Roemenië niet had
verwittigd, n,och het daarover had ge
raadpleegd, een verloochening van het
bondsverdrag, doch in den beslisfsenden
Kroonraad gelukte het den bejaarden
koning niet zijn meening door le zetten
tegenover een regeering, wier minister
president, ten spijt van alle besitaahde
verdragen, van den beginne af met de
entente sympathiseerde.
Kort daarop stierf de koning aan de
gevolgen van de gemoedsbeweging, die
liet besef, dal. Roemenië zijn bondge
nooten had verraden, hem had 'berok
kend."
Bratianu's politiek was er steeds op
gericht zich te bcvoordeelen op kosten
van de partij, die het in den oorlog zou
afleggen.
„Reeds in het eerste oorlogsjaar, ver
moedelijk na den val van Lemberg, sloot
Bratianu achter den rug van den koning
om, een neutraliteitsverdrag met Rusland
Na den val van Przemysl hield hij het
-oogenblik gekomen om zich met onze
tegenstanders over het Judas Joon te
staan".
De onderhandelingen slaagden niet Rus
land wenschte zijn eigen reusachtig
grondgebied uit le breiden met de Boe-
lcowina. Op het Banaat had Servië het
oog laten vallen en dat alles cn nog
meer eischte Roemenië voor zich Daar
kwam dan bij de terugtocht der Rus-
sische legers' en de onderhandelingen
i werden stopgezet. Maar dezen zomer
brak een gunstiger tijd aan. Met liet
Russische offensief en den slag aan dc
Somme zag Bratianu de nederlaag der
centrale mogendheden aankomen „Thans
was liij besloten, mee te doen aan den
driesten Lijkenroof. Ook hadden de en-
tente-mogendiieden thans tegenover hem
de handen .vrijer dan totdusver.
Servië was overwonnen. De bescher
mers der kleine en zwakke staten be
hoefden met zijn vroegere armexafic-
wenschen geen rekening meer 1e hou
den. Zij konden vrijgeviger zijn tegen
over Roemenië. Half Augustus werd
Bratianu liet met onze vijanden in be
ginsel eens. Hij behield zich liet tijd
stip om toe te slaan nog voor Dit liet
hij afhangen van zekere voorwaarden van
militairen aard."
Na de bespreking van de drieste onzij
digheidsbetuigingen, nadat liet deelne
men aan den oorlog al vaststond, doch
waardoor Duitschland zich niet om den
tuin liet leiden, voer de kanselier voort
,Op den 23sten Augustus, waren de
entente-m-ogendlieden hel met zichzelf nog
niet eens, tegen welken termijn. Roe
menië zou moeten aanvallen. Dat was
ons uit betrouwbare bron bekend. Daar.
na overijlden zich de gebeurtenissen. Op
grond van lijdingen, die ik Noor be
trouwbaar houd, stelde Rusland plot
seling een ultimatum. Hef dreigde de
onbeschermde Roemeensclie grens/ over
te trekken, indien Roemenië, na 28 Au
gustus, nog niet zou meedoen
Ik laat in het midden, of dit ultima-
.um' 'een doorgestoken kaart was niet
Bratianu, teneinde den weigerenden ko
ning mee te sleepen; de teerling was
geworpen."
Dit stukje verheffende politieke ge
schiedenis werd met de volgende woor
den besloten
„Sedert het begin van den oorlog heeft
Roemenië - zooals ik heb uiteengezet
zijn ropfpolitiek gitsluitend afhankelijk
gemaakt van zijn oordeel over den alge-
mcencn militairen toestand. Roemenië
zal zich dan militair evenveel misreke
nen als het zich in zijn samengaan mejt
de entepte thans 'reeds politiek heeft (mis
rekend.
Men had er vast op gebouwd, dat als
Roemenië aan den oorlog deelnam Tur
kije en Boelgarije ons afvallig zouden
worden Maar Turkije en Boelgarije zijn
geen Roemenië en Italië Vast en onver
breekbaar is hun hondstrouw en op de
slagvelden van de Dobroedsja heeft zij
schitterende triomfen gevierd"
Zooals gebruikelijk is, werd de.rede
door het Huis en de stampvolle tribu
nes herhaaldelijk met handgeklap, ge
juich en juistgeroep onderbroken en
barstten aan liet eind welhaast onbedaa.
lijke toejuichingen los
Het dagelijksch overzicht.
De beschouwing van de rede van den
Duitschen rijkskanselier vergde zooveel
plaats, dat de eigenlijke krijgsge beur te-
nis sen zich met een klein hoekje tevre
den moeien stellen Zoo belangrijk zijn
ze heden niet of ze laten het wel toe.
In Frankrijk is aan de Somme het
oord weer aan de artillerie, alleen de
Engelschen maakten nog eenigen voorl-
gang tussolien Mar'inpuicli en Gueude-
court; in het Oosten hebben de troe
pen van von Marwit? „het nog in 's vijt-
ands hand gebleven laatste deel der een
week geleden verloren gegane stellingen
herwonnen", ruim 2800 gevangenen
maakt, 1 kanon en 17 mitraljeurs ver
overd en in Macedonië- hebben de
Boclgaren. naar het Servisch slafbericht
meldt, op enkele punten vasten voet
gekregen in de Servische loopgraven op
den Kaïmaktsjalan Italiaansche vliegtui
gen hebben D o e r a z z o gebombar
deerd
In Griekenland blijft de revolu
tie nog veld winnen, terwijl van het par
tijkiezen dor regeering officieel nog niets
bevestigd wordt Te ileraclion op Kreta
is volgens de „Daily Telegraph" DinsJ
dagavond gevochten tusschcn trouwge-
blevenen en revolutionnairen Overigens
heeft heel liet eiland zich aan de zijde
van Wenizelos geschaard
De eerste transporten Grieksghe troe
pen in Duitschland zijn gisteren teGör-
litz aangekomen. 'Zij moeten hun vol
doening hebben betuigd over de onflr
vangst, die hen in Boelgarije. Oostenrijk-
Hongarije en Duitschland is ten deel ge
vallen
o
De slag a an de Somme.
Over de verovering van Tliiepval en
Comblcs melden Engelsche berichten
nog het volgende -
Combles werd om elf uur 's morgens
genomen. De val van de vesting werd
met luide hoera's begroet Hel plaatsje
biedt het meest tragische schouwspel,
dat denkbaar is Een officier zeide
het is geen stad meer, het is een kne
kelhuis. Men kan geen stap meer doen
zonder tegen lijken te slooten; stapels
dooden liggen van eenige dagen tier langs
dén weg. Honderden dooden en gewon
den liggen in de kelders en onderstan
den'De krijgsgevangenen zijn totaal uit
geput en nog slechts nienschelijke
nes Zij verklaren haast geen voedstel
te hebben gehad en ontzettend honger
te hebben geleden.
De Duitschers waren te laai met
hun terugtocht en niet hel weghalen van
de daar opgestapelde voorraden He(t
grootste gedeelte van de kanonnen en
mitrailleurs, welke Combles verdedig
den. is in ons bezit; de buil is1 aanzien
lijk.
'Men neemt aan, dat hel geheel'
garnizoen van Combles i êrdelgri. Ce. -
der de verdedigers waren tugc k ir -
afdeelingen mitraljeurs, iu Leider', ver
scholen, waar zij hun leven
mogelijk moesten verkoopen."
Het Eransclie regiment, dat Combles
nam, behoori lot het eerste korps van
het leger van Rijssel De gedachte, dal
elke schrede voorwaarts hen dichter
brengt bij hun streek, vermeerdert nog-
het vuur bij deze prachtige soldalen
De Duitschers echter, met uitzondering
van de genoemde keur-afdeelingendie
zich in de gewelven van Combles hé
ten dooden, zijn zichtbaar lerneergjé
slagén t
De Engelsche aanval op Thiepval ver
raste den vijand volkomen. Een gedeel
te van de bezetting was naar Combles
gezonden ter ondersteuning. De Engel
schen vielen Thiepval tegelijkertijd van
drie zijden aan; voordat de Duitschers
eigenlijk wisten wat er gebeurde, be
stormden de Britten de buitenwerken
en bereikten het.centrum van Thiepval,
Toen legde de Britsche artillerie sper
vuur achter Thiepval om het aanrukken
van reserves te beletten. De Duitsche
officieren poogden tevergeefs hun door
en paniek bevangen mannen te ver
zamelen. Het gros van hei garnizoen gaf
zich zonder weerstand te bieden over.
Een Fransche genieofficier verklaarde,
dat Thiepval nog sterker was dan Com-
daar het een geheel onderaard-
sclie stad was met tot vijftig voet diep
uitgegraven galerijen in drie verdiepin
gen, waar de verdedigers volkomen vei
lig voor het bombardement waren. De
menschen en de munitie werden mejt
li f tem naai' boven gebracht. Door middel
-an deze liften was de vijand in slaat
om bij vroegere aanvallen op Thiepval
den geallieerden zware verliezen toe te
brengen.
In verschillende plaatsen in Noord-
Frankrijk huldigden dc inwoners de sol
daten en improviseerden concerten, waar
met geestdrift de Marseillaise werd ge
zongen.
De correspondent Philip Gibbs seint
lut het Britsche hoofdkwartier „Voor
'dc eerste maal in den strijd aan hol
Westelijk front was de vijand gedwonf.
gen een stad op te geven zonder er
in ,te vechten De Duitschers hebben
met vertwijfeling gestreden, maar mte
kennen n.u, dat de dood onvermijdelijk
was als ze bleven Zoo, konden de
Britten onmiddellijk Mor val e n andere
dorpen binnentrekken en de bezeHinf-
gen, te voorschijn komend uiL de on1-
dergi-ondsclie schuilplaatsen^ gaven zich
in. troepen over. Zij waren versuft door
heL vreeselijke Britsche granaat vuur en
ontmoedigd door de niet falende •re,'-
gelmaat, waarmee de Britten sedert 1
Juli sterkte na sterkte vermeesterden
Hun geloof in de Duitsche oorlogsma(i
chine is nu veniietigd en thans vreeè
zen zij de Britsche troepen, die zo
vroeger minachtten Zij zijn verbaasd
over de wijze, waarop de Britten aan
vallen, onverschillig voor verliezen, eu
verwonderen zich dat mannen, die een
jaar geleden nog geen soldaten waren,
nu de gelijken zijn van hun bestel
troepen, zoowel kanonniers als infante
risten
Een Duitsch officier, die zich met
een geheele compagnie overgaf toen
de Britsche U'oepen Morval binnentrok
ken, betuigde hun zijn lof toen hij
gevangen werd genomen. Uw soldaten,
zeide hij, verbazen me door him koel
bloedigheid. Zij waren kalm en koelf-
bloedig zeis in ©ogenblikken, waarin
de meeste soldaten het hoofd zouden
verliezen De officier was eveneens g%
troffen door de hem bewezen vriend
delijkheid en dooi- het feit, dat hij-
geen spoor van haat bij hen vond, nu
de strijd eenmaal over was.
„Zij vroegen mij", zeide hij, „of ik
dadelijk heen wilde gaan of wachtén
tot hel spervuur was geëindigd Dat was
vriendelijk van hen Toen gaven ze me
te eten en noemden me „ouwe jonf
gen", alsof ze me vroeger hadden gek
kend."
De Duitschers zijn dankbaar voor de
wijze waarop we hen behandelen en
vele van onze mannen toonen dan ook
ridderlijkheid in de wijze waarop ze
tegenover de gevangenen zich gedragen
Op den weg ontmoette ik twee manA
non, een Engelsch soldaat en eeoi Duitt-
scher, die nevens elkaar voorstrompel-
den naai' de verbandplaats Beider
hoofd was verbonden, de' één kon
slechts met één oog zien, de ander
met het andere oog De Engelschman
zeide: die vriend trachtte tne een oog
uit te stompen met zijn vuist, maar ik
deed hem hetzelfde met mijn elleboog
en nu gaan we vriendschappelijk sa
men Twee andere mannen kwamen
aan ..Dit us Old Bill", zeide de En'a
gelsche soldaat, wijzend op den gen
wonden Duitschei" Waar ik ga gaat
Bill ook Ik heb hem gewond en mee^
genomen Vooruit Bill, ouwe jongen
Andere correspondenten schrijven in
denzei fden geest.
De Hel
Kapitein Ivönig van de „Deutschland"
heeft zijn ervaringen op. reis met de
eerste handelsduikboot te boek gesfeld
en toont zich daarin een gloedi-ijk
schrijvei' Uit een der hoofdstukken,
„De Hel" getijeld, dat handelt over
zwaar weer in den golfstroom, vertalen
wij het volgende
