MiDDELBllRGSCHE COURANT.
159" Jaargaay
iyi6
Vrijdag
29 September,
Mamemerzielit,
BIMNENUND.
Dit Stad en Provincie.
.fê *230
Oeze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de cour&rft
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
2^"" Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Tweede Kamer. 1
Zitting van Donderdag
In weerwil van de geringschattende
beschouwingen die de lieer M c n d el s
gister over had voor liet aanhangige
voorstel tql instelling van een Koloti
niaieii Raad, gelooveu we toch dat het
geen de regeering in dit ontwerp aan de
Kamer voorlegt het begin is van een
belangrijke nieuwigheid. Zoo oordeelden
er trouwens ook alle andere sprekers
over. Maar is het niet een ingeboren
eigenschap van de soc democratische
Kamerleden dat ze ieder regeeringsvoor-
stel betreflende volksinvloed onvoldoende
aciiten-'
Het voorstel bedoelt de instelling van
een lichaam vanadvies voor den Gouver
neur-Generaal. Geen wetgevend lichaam
dus, dat zeker nog' niet op Indische
toestanden zou passen. De Gouverneur-
Generaal raadpleegt den Kolonialen Raad
over alle onderwerpen waarover hij het
.oordeel van den Raad wenschl' te ver
nemen Maar hij is tot die raadplegiug
verplicht ten aanzien van:
a. de begrooling 1 en het slot der reu
.kening; i
b de bestemming1 van het voordee-
Jig en de dekking van het nadeeligslot:
c bet aangaan van geldleeningen.
Da', is dus een belangrijke verande
ring. Nu zal ook in Indië gelegenheid
worden gegeven een oordeel uil. te
spreken over Indische zaken, en wordt
dit niet alleen overgelaten aan den Sta
ten Generaal in Den TIaag.
Die Koloniale Raad van 38 leden zal
•voor de helft worden gekozen door de
locale en gewestelijke raden, en voor de
andere helft worden benoemddoor den
Gouverneur-Generaal
Van de eerste negentien leden be-
hooren ten minste tien leden tot de in
landers en ten hoogste negen tot de
Europeanen of de Vreemde Oosterlin
gen. Van de door den G.-G benoemde
leden beliooren ten minste vijf leden lot
de inlanders en ten hoogste veertien tot
de Europeanen of de Vreemde OosterlinL
-gen De nadere bepaling van het aantal
leden geschiedt bij verordening
Van de redevoeringen van. gister ver
melden we dat de heer Beumer de
voorkeur gaf aan het ontwerp van De
Waal Malefijf, en dat de heer Knobel
daarentegen dit ontwerp een verbetering
achtte.
De heer Scheurer verwekte enige
tyroolijkheid door zijn zwaarwichtige bc^-
strijding van hel verkiesbaar stellen van
de vrouw, waardoor z. i de vrouw zicJi
gaat bewegen op een "weg die haar ont-
adelt. De voorzitter merkte nietzorv-
der een lichten spot opdat dit zeer zeker
een aantrekkelijk onderwerp is, maar
verzocht de beschouwingen uit te stellen
tot 'bij hel daarover ingediende amende
ment. De heer Scheurer zei dat te gul
len doen, maar kondigde aan 'dat zijn
stem over dit ontwerp daarvan afhangt,
iets waarover de lieer Knobel terecht
zijn verbazing uitdrukte.
De heer Mar chant wees op de
voortdurende wijzigingen in het ontwerp
aangebracht, en die verklaard werden
(Kor de snelle ontwikkeling van In
dië waaraan 't moest worden aangepast.
IVoorts zette liij uiteen, dat de recbll-
slreeksche keuze van de leden van den
raad door kiezers thans feitelijk on^
breekt Men heeft thans te doen met
een benoeming door den Gouverneur-
Generaal. De regeering deelt mede om
trent een rechts treekscïie verkiezing reeds
in overleg te zijn met den Gouverneur?
Generaal, maar de minister gaat naar
spr's oordeel te ver indien hij meent,
dat in afzienbare toekomst niet te den
ken is aan kiesrecht voor. de inlanders.
Kan frien fdit niet (toekennen aan inlanders
die de school hebben afgeloopen 1 Een
vooruitziende regeering behoort reeds nu
rekening te houden met hetgeen in de
toekomst mogelijk kan zijn.
Vandaag voortzetting van t debat
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Maximumprijzen en inkoopt-
p r ij z e n
D( Staatscourant bevat drie belang
rijke afkondigingen van den Minister var
L Nie n jH Voortvloeiende uit de toepas-
sing der Distributies-we?
De eerste daarvan betreft de maxi"
•mumprijzen waarvoor de door den Mb
mister aangewezen goederen aan den v e r-
bruiker mogen worden verkocht.
De tweede bevat de prijzen waartej-
tegen de daar aangegeven goederen mop
gen worden te koop aangeboden in den
groothandel, tusschenhandel
eni n het klein.
De derde lijst is van geheel anderen
aard. Zij geeft niet een voorschrift van
maximumprijzen, maar bedoelt leiding
te gdven bij de vaststelling van de ver
koopprijzen van de goederen die de ge
meente ontvangt ingevolge art 3 der Disr
tributieriwet (d. z. goederen ter beschik
king vim het publiek gesteld tegen ze}?
kere prijzen en waarvan de .meerdere
kosten voor negen tiende door het rijk
en voor één tiende door de gemeenten
worden gedragen
Deze derde lijst bevat:
a. de inkoopprijs van de gemeenten;
b. de verkoopprijs welke aan de ge-;
meenten in overweging wordt gegeven
aan grossiers;
c idem voor detaillisten of kleiiV-ver-
koopers.
Het ontbreekt ons aan plaats om deze
omvangrijke lijsten in hun geheel op te
nemen. We willen echter ter verduiden
lijking van den aard der lijsten hier een
voorbeeld laten volgen, en nemen daar
toe suiker:
eerste lijst: maximumprijzen voor ven-
koop aan den verbruiker 28 cent per'
half KG..;
tweede lijstgroothandelprijs F 50 25
per 100 K G tusschenhandelprijs f 51.50
dito; kleinhandelprijs 28 cent per half
K.G.';
derde lijst, inkoopprijs voor de gej<
meente f 50.25; verkoopprijs aan grost-
siers f 50 25; verkoopprijs aan detailisb
ten f 51.50,
Aardappeloogst.
De St.crt. meldt-
De oogst van consumptie-aardappelen
laat dit jaar, naar de toestand zich thans
laat aanzien, 'zeer te wenschen over. In
de eerste plaats zijn minder aardappelen,
uitgepoot en in de tweede plaats is de
opbrengst per II.A. onvoldoende. Met het
daarop is het, teneinde gebrek van
nardappélen in hel laatst van het sei
zoen te voorkomen, wenschelijk:
dat de lcleiaardappelenspeciaal
de duurzame soorten, zoo lang mogelijk
orden bewaard en in de eerstvolgende
weken vooral de minder duurzame zand-
aardappelen worden gegeten;
2o. dat de in de vier noordelijke pro-
'irtcïën verbouwde, voor consumptie ge
schilde en benoodigde aardappelen van
zand- en veengrond niet in de fabrieken
worden vermalen;
3o. dat hel drogen van voor consump
tie geschikte aardappelen in het geheele
land wordt beperkt.
In verband met hel bovenstaande zijn
de volgende maatregelen genomen:
In de eerste plaats is krachtens de Dis
IriHlll'Cwet het vervoer vau de volgende
aardappelsoorten van de klei, anders dan
iaar de opslagplaats van den verbouwer,
tijdelijk verboden. Bravo, Blauwen, Bont-
blauwen, De Wet, Frisia en Roode Star,
Industrie
Vrees voor schade tengevolge van dit
tijdelijke vervoerverbod behoeft bij de
houders van deze aardappelen niet Ie
bestaaner zal voor worden gezorgd
dal hun de ondervonden last en schade
later door een locmenden prijs vyordl
vergoed, alsmede dal hun. zoo noodig,
voorschotten op de vastgelegde aanlap
pelen worden verstrekt.
In do tweede plaats is in de vier uoor
(lelijke provinciën alleen de vermaling
•an (Fe oeelvleezige aardappelen loege
slaan, welke voor de consumptie onge
schikt zijn In verband hiermede zijn de
noodige maal regelen getroffen.
Peulvruchten.
De Minislër van L N. en H. heeft,
met betrekking Lol zijn beschikkingen be
treffende den uitvoer van peulvruchten,
bepaald dal de termijn van beschikbaar
stelling- van peulvruchten van oogst 1915,
welke in zijn beschikking van 22 Septem
ber j.l, was vastgesteld Ie eindigen mot
25 September j.l.. wordt verlengd tot
10 October a.s.
Voor partijen, waarvoor na 10 Ociobei
1916 wordt gedeponeerd, zal .uiterlijk 20
October consent moeten zijn aangevraagd
en de uitvoer daarvan zal 25 October
moeten hebben plaats gehad.
Duur schoenwo r-k.
Aan den Minister van L N en II is
hel volgende adres gericht
De Alg. Ned. Bond van Schoenfabrikan
ten, overtuigd, dat bij de huidige prijzen
dot-anlaudsche huiden en hel ontbreken
van buiten landsch zooileder, de prijzen
van schoenwerk zullen gaan boven de
koopkracht van het groote publiek, vér-
zoekt U eerbiedig den vrijen invoer vau
buitenlaudscn zoolleder te willen toeslaan
en middelen te beramen om de inlan.
Si be huiden goedkoop aan da markt le
doen brengen.
Ecu soortgelijk adres is door voor
noemden bond gericht aan de N. O. T.,
waarin bovendien wordt verzocht deop-
slapeliug van iulandsclie huiden le voor
komen.
Gaskolen
Men meldt aan de N R. CL, dat de
RjjksHkolendislributie, in samenwerking
met de importeurs, de gasinduslrie in
de gelegenheid heeft gesteld, weder
vooi zes maanden (October—April) het
benoodigde kwantum gaskolen te koori
pen Hoewel de prijzen der Engelsche
gaskolen hooger zijn, dan voor de' af
geloopen zes maanden, blijven zij toch
nog ver beneaeu de prijzen, waarvoor
in Maart 1.1. enkele jaarcontracten zijn
afgesloten. Gasfabrieken dus, die in
Maart 1.1. slechts voor zes maanden
contracteerden, hebben niel alleen gcr
profiteerd van de aannemelijke prijb
zen voor dat tijdperk, maar blijven 'oo|-
vendien voor het tweede halfjaar nog
beneden de prijzen voor jaarlevering
bedongen. Hel advies in Maart 11 gé-
geven, om slechts voor zes maanden te
constateeren, is dus gebleken juist te
zijn. geweest.
Wat betreft de Duitsche gaskolen,
deze hebben eene belangrijker verhoog
ging dan de' Engelsche moeten onder
gaan In de contracten voor Duitsche
kolen is de clausule opgenomen, dat
partijen gerechtigd zijn, het contract met
een opzeggingstermijn van een maand te
doen eindigen
A n n e x i o n i s t e n i 11 u s i e s.
In Brussel is een geheim hoek versche
nen ,La Brlgiquc au tournant de son
hisloiro De schrijver is onbekend: de
•oorrede is slechts onderteekend E. P.
Als drukker wordt aangegeven de Impri-
ie nationale, die de Duilschers niel
welen te vinden, en die blijkbaar ook de
geheime kranljcs drukt.
Blijkens een inhoudsoverzicht dat de
N. R. Crt. ontving behoort de schrijver
lot de kringen der Expansion beige en
de Liguc de la défense nationale.
Van rechten der neutralen bij het vre-
desherstel, mag er volgens den schrijver
geen sprake zijn. Alleen de volkeren die
in den oorlog groote offers gebracht
Iiehben, zullen rechten kunnen laten gel
den. Over de neutralen wordt zelfs met
zekere minachting gesproken.
Herstel der Belgische neutraliteit wordt
absoluut verworpen België moet op zich
zelf een mogendheid worden, doch daar
toe dienen zijn grenzen verlegd, en daar
toe worden de volgende „eischen" ge
steld voor aan België toe le kennen land
streken
t Hel Rijnland. 2. Luxemburg.
3. Een natuurlijke grens aan de Frauschè
zijde door afsland van Duinkerken, Rijs-
sel, Valenciennes, Douai, en voorts Givel
en Fumay en dan nog ecnige kleinig
heden. I. Afstand door Nederland vau
Z e c u w s c li-V 1 a a n d e r e n, Walche
ren en Z. Beveland. hel oude mark
graafschap Bergen op Zoom <?n het z.g.
Hollandseh Limburg.
Excusez du peu! De vergoeding aan
Nederland met een stuk van Oost-Fries
land voltooit deze fantasie.
We zullen deze uitingen niel hooger
aanslaan dan ze waard zijn als meenin^
van personen zonder verantwoordelijke
positie,. Maar als een uiting van de volks
meening van althans een deel der Belgen
dienen ze toch le worden gesignaleerd.
Katoenen en wol.
Een bericht omtrent de stichting va:
een katoen- en wolsyndicaat zonder li
cense, waarvan men geen katoenen en
wollen stukgoederen uit Engeland meer
aangevoerd zou kunnen krijgen, kon op
grond van Ier bevoegder plaatse inge
wonnen inlichtingen, met de meesje
stelligheid worden tegengesproken.
Tot het afgeven van consenten of
licences voor den inVoer van goederen
van overzee aangevoerd is alleen de
N O. T. bevoegd
Aanleiding tol. dit bericht is wek
licht gegeven door de omstandigheid,
dat er eene commissie van advies v
de N O T voor den invoer van wol
len en lialtVWollen manufacturen in
wording is. De samenstelling van die
commissie zal te zijner lijd worden bcv
kend gemaakt.
Reeds thans kan echter worden me
degedeeld, dat deze commissie geensS
zins zal zijn samengesteld op de wijze
als in hei bedoelde bericht aangegew
ven eu dat er geen sprake van is dat
reeds Zaterdag één of meer vertegen
woordigers san deze commissie naar
Londen zouden vertrekken om in En
geland de zaak te bespreken en dat
Maandag a s de nieuwe regeling in wem
king zou treden
Vermoedelijk zullen nog eenige weit
ken verloopen voordal dc nieuwe rcf-
geling haar beslag zal hebben gekrev
gen
De taak v$n de nieuwe commissie
zal uitsluitend bestaan in het verleef
nen van advies aan de N. O. T voor
hel geven van consenten voor den inf-i
voer van bedoelde manufacturen.
De Engelsche rubbe r-it itvoei'
verboden.
Naar Reuter uit Londen meldt, maakt
het Ministerie van Bintenlandsche Zaken
bekend, dat tot nader order geen verlof
meer geceven zal worden voor den uit-
•oer van rubber en balata artikelen naar
Nederland.
o
Onze Cultuurmaatschappijen
en de Zwarte lijst.
Sinds eenigen tijd loopeu geruchten,
volgenswelke de Engelsche regeering
•Chillende Nederlaudsche cultuurmaat
schappijen er op zou hebben gewezen, dat
moeilijkheden ten aanzien der versche
ping horcr producten zouden kunnen in
treden, in verband met het feit dat in
haar bestuur personen voorkomen die op
de Engelsche zwarte lijst staan. Deze
relatie zou n.l. aanleiding kunnen wor
den, dat ook de maatschappijen zelf op
deze lijst worden gebrachl en bijgevolg
haar producten niet meer vrijelijk ver-
oerd zouden kunnen worden.
Naar verluidt, schijnt er thans uitzicht
te heslaan. dal de bestuursleden van
Duitsche origine, die sinds enkele jaren
in sommige van onze grootste Indische
cultuur maatschappijen zitting hebben, in
verband met deze quaestie hun ontslag
zullen nemen. (Hbld
Uit Middelburg.
Wij brengen, in herinnering, dal de
inlevering van ide broodkaarten en de ver1-
krijgbaarstelling van nieuwe kaarten is
bepaald op Zaterdag a.svan des voor-,
middags 'Kb/s uur tot des namiddags 5
uur en van des namiddags 6'/j tot 9 uur
in de Trouwkamer ten raadhuizé hencv'
den ingiang Marki.
Gisterenmiddag had alhier in tyet
hotel .Du Commerce een aigemeene ver
gadering plaats van den Algemeenen Ne-
derlandschen Molenaarsboud. Dc verga
dering was ditmaal hier belegd, omdat
men meende dat de Zeeuwsdie mole
naars, lol nu Loe niet georganiseerd, voor
aansluiting le vinden zouden zijn en deze
waren dan ook bijna allen ter vergadering.
De voorzitter, de heer J. Das D'z. uit
Utreclil, hield een uitvoerige rede, waarin
hij het roole belang van organisatie uit
een zette, speciaal met hel oog op den
liuidigcn toestand, nu dc regeering niet
onderhandelt mol afzonderlijke personen,
maar met organisaties.
Hel resultaat der besprekingen was,
dal reeds een verceniging op Zuid Bevc-
land werd opgericht en dal spoedig
meerdere in andere deelen van Zeeland
kunnen worden verwacht.
Na afloop der vergadering had in ge
noemd holel een gemeenschappelijke
maaltijd plaats.
Door de politie alhier is gisteren
aangehouden een 11-jarige jongen, die
zich aan verduistering van f9.50 had
schuldig gemaakt. Hij had voor zijn pa
troon een rijksdaalder gewisseld in pakjes
centen Hem werd een rolletje kwartjes
in plaats van centen ter hand gesteld.
Toen hij dit bemerkte gaf hij 'hel geld
niet Icrug. maar hield de kwartjes en bij
aanhouding werd slechts nog ruim f 3
on hem bevonden. Na opgemaakt ver
baal werd de jongen weder heengezon
den.
Uit Vlissingen.
In het dezer dagen' verschenen jaar
verslag spreekt liet gemeentebestuur van
Vlissingen er zijn teleurstelling over
uit, dat de directie der Electrische Cen
trale nog niet is overgegaan tol hel ver
plaatsen van de booglampen van den
Boulevard naar het centrum der stad
(deze mogen met branden wegens oor
logstoestand).
Thans is men druk bezig er een aantal
op ie hangen in de Badhuisstraat Ge-
deellelijk branden zij al en zetten "do
straat in een zee van licht.
iOd
Uit Zuid-Beveland.
- Gisteren zijn le K a p e 11 e de groen
ten der groentenvereeniging bij inschrijf
ing verkocht Er werden hoogc prijzen
gemaakt, witte kool f 26 por 1000 K G
roode en savojjè kool f 30; koolrapen
f 20.20 per 1000 K.G
o
TJit Schouwe n-D u i v e 1 a n rt
In de op Maandag gehouden verga-
dering van het Departement B r o u w e r s-
h a v e n van de Maatschappij lot Nut
van 'l Algemeen werd verslag gedaan van
dc volksbibliotheek.
Daaruit bleek, dal over 't algemeen
romantische lectuur hel meest gelezen
word) Het jaarverslag van het departe
ment werd goedgekeurd. Er viel een ver
meerdering van 15 leden te constateeren.
r werd besloten in den a.s. winter oen
spreker le laten optreden "n bepaald,
dat niel-leden voor bijwoning ceuer lezing
10 cent moeten betalen. Er zal getracht
worden voor onderhoud en exploitatie
der bewaarschool contribuanten te win
nen. Tot leden der volksbibliotheek wei
den benoemd de heeren 3 W'. Gast. \V.
J. van Brabant M. C E Bruins. W H.
Illraain en P. de Potter en voor de ver
huring van tuingrond de heeren T. W.
"ast, L. A Vink, J. Lopse Hocke en
G. V Seveohuijsen.
Po heer .T. W. Gast werd als bestuurs
lid gekozen.
VitTholen
- Een der broodbakkers In de ge
meente Poortvliet is gedurende de
maand October geschorst voor het bak
ken van regeeringsbrood. wegens het voe
■en van regeeringsmeel aau zijn yaekens.
-- Den 22cn September j.l vergaderde
le SI. Maartensdijk het dagelijksch
bestuur van de spoorwcgmaalsclrappij met
de dage'ijksche besturen der polders in
liel eiland Tholen, terwijl ook' de dage-
lijkschc besturen der gemeenten een uit
noodiging ontvingen. Dc vergadering werd
bijgewoond door den heer. jhr. mr Bee
lacrts van Blokland, afdeelingsclief bij
de S.S. De fungcerond directeur gaf uitleg
van het Le teekenen notariöele contract
niel die polders, welke een subsidie heb
ben toegezegd, er op wijzende, dat in hel
conlracl een clausule is opgenomen, waar
door de waterschappen of polders gele
genheid hebben vóór 1 Juli 1917 zich
alsnog te verklaren of zij in plaats van de
toegezegde subsidie te geven, aandeelen
in de maatschappij willen nemen volgens
plan I.
De uolariëele acte zal gepasseerd wor
den op Zaterdag 7 Ocloher 1916 des
vóormiddags 11 uur te Tholen, als no
taris werd aangewezen bij loting de heer
Meulenberg van St Maartensdijk.
t De heer Wegerman drong er op aan,
dat toch iedere polder zal zorgen wettelijk
vertegenwoordigd le zijn en dat dc be
sturen een schrijven zullen richten, in
dien het nog niel is gedaan, aan Gsdepu
teerde Staten van Zeeland, met verzoek,
voor zoover noodig, machtiging te ver
Iconen lel hel aangaan eener overeen
komst.
De eerste storting zal geschieden nadat
de wél betreffende liet renteloos voor
schol in hel Staatsblad zal zijn ver
schenen.
Voor de polders, die alreeds besloten
aandeelen te nemen en bij te dragen vol
gens Plan I, werd vastgesteld, dat een
eerste storting van 5 pel. zaligeschieden
op 1 Juli 1917.
Dc heer Wegerman deelde nog mede,
dat later met den ingenieur getracht zul
worden de bijzondere wenschen en ver
langens zooveel doenlijk le bevredigen
Uit Z.-Vlaande ren O. D
Onder voorzitterschap van den heer
L J den Hollander, burgemeester van
Axel. bij afwezigheid van den voorzitter
den heer J. A. van Rompu, lid van Ged.
Stalen van Zeeland, als voorzitter, werd
gisteren te Neuzen vanwege (le ver
ceniging van burgemeesters en secretaris
sen in Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen een
aigemeene vergadering gehouden, speci
aal in verband met de uilvoering der
Distributiewei.
Een commissie werd benoemd welke