MIDDELBÜRGSCHE COURANT.
Donderdag
21 September
kameroverzicht.
31H N EV L A VIL
Uit Stad en Provineie.
JVs 22 f
159* Jaargang
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
hezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes 11.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën S 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Zij, die zich nn op cos blad
aboonmrgB, ontvangen lie nog in
deze maand verschijnende nnm
mers gratis.
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag.
Een zeer korte zitting ter installatie
van den voorzitter, die dopr den heer
Lie ft ink Sverd begroet met een har
telijk woord, gevolgd door den wensch
dat de Kamer door beknoptheid in haar
beraadslagingen zijn taak gemakkelijk
zal maken.
De heer Goeman Borgesius heeft
in zijn antwoord de hoop uitgesproken
dat de vele hoogst gewiclijtigelwerKt
zaamheden voor de leden een aanspo
ring mogen zijn om de vergaderingen
trouw bij te wonen. De woorden ver
bekten „vroolijkheid" in de Kameir,
blijkbaar de vroolijkheid van de overwe
ging man, je hebt gelijk, maar ze zijn nu
eenmaal zoo
Maar dit is zeker dal, als de Kamer
geen zelfbeperking kent, en door onvol-
talligbeid veel tijd laat verloren gaan,
de zaak in 't honderd loopt.
Het eindverslag van de grondwetsher
ziening is uitgebracht. Daarover zal wel
in October de beraadslaging beginnen
Dan wacht verder de behandeling tier
staatsbegTooting die ditmaal niet vooraf
gegaan zal worden door die der In
dische begrooting. Deze toch is wegens
de slechte communicatie mei Indië nog
niet ingtediend. En dan komen er onver
mijdelijk nog financieele wetten.
DE TOEPASSING VAN ÖE DISTRI
BUTIENET IN ZG. CENTRUM
GEMEENTEN.
Voor de meeste deelcn van Zeeland
gelden ten opzichle van de toepassing dor
distributie-wet dezelfde moeilijkheden,
die ten opzichte van Zuid en Noordbeve
lend reeds besproken zijn, achtereenvol
gens in den gemeenteraad van Goes, en in
vergaderingen van winkeliers en de bur
gerij en van de burgemeesters en secre
tarissen.
immers de meeste steden in Zeeland
zijn zg. 'centrumgemeenten, waar de om
wonende bevolking uil andere gemeenten
inkoopen komt dóen.
Daarom vestigen we bijzonder de aan
dacht op de desbetreffende passage in
een circulaire, dd. 19 September door
den Minister vau L N. en II. aan de ge
meenlebesturen gericht.
Deze passage luidt
„Bij den verkoop van die artikelen, ten
aanzien van welke een nadeelig verschil
tussehen in- en verkoop bestaat en dus
krachtens art. 3, sub 2, van gemeente
wege een tiende van het nadeelig saldo
moet worden betaald, zullen voor die ge
meenten, waar door bewoners van nabu
rige plaatsen inkoopen worden gedaan
moeilijkheden kunnen ontstaan, aangezien
alaus uit de gemeentekas wordt betaald
over wal door inwoners van andere ge
meenten wordt geconsumeerd.
Deze moeilijkheden dienen m i dade
lijk onder de oogen te worden gezien en
zoo mogelijk te worden ondervangen.
Daarom adviseer ik gemeentebesturen
van centrumgemeenten, waaronder ik
versla marktplaatsen, of gemeenten van
waaruit de omgeving haar levensmiddelen
gewoonlijk betrekt, met de gemeente
besturen der omliggende ge
meenten inover leg te treden om
lot een voor beide partijen bevredigende
regeling te geraken.
Eenerzijds toch lijkt hel mij in hel be
lang der centrum-gemeenten, dat zij zorg
dragen zich als zoodanig te handhaven,
terwijl anderzijds voor de omliggende ge
meenten hel in voorraad houden van de
bij Art, 1 aangegeven artikelen eigenaar
dige bezwaren kan medebrengen.
Een schikking - ter zake bovengenoemd
lijkt mij derhalve yoor beide partijen
gewenscht.
Mocht echter een centrum-gemeente
bel rioodig oordeelen krachtens een ver
ordening, welke zij volgens Art. S. sub 4,
der Distrihutiewef 1916 kan ontwerpen
den uitvoer van dc Ie vensmid
d e 1 e n bovenbedoeld uit haar gemeente
te verbieden, dan zal, nadat mij ge
bleken is, dat overleg heeft plaats gehad
eenerzijds door mij aan zulk een verorde
ning de goedkeuring niet worden onthou
den, anderzijds zal aan omliggende ge
meenten dan ook de plicht worden op^>
gelega tot het organiseeren van een eigen
1 e ve n sm i d<\elen voorzi ening
Ook om deze redenen meen ik niet ge
noeg op onderling overleg in dezen bij
gemeentebesturen te kunnen aandrin
gen".
We hebben in deze circulaire twee
zinsneden onderstreept die beide goed
in gedachten moeten worden gehouden:
te. de .aandrang lot overleg;
2e. de uitvaardiging van een uitvoer
verbod door de centrum-gemeenten, wan
neer men niet lot overeenstemming komt*
De Minister zal zijn goedkeuring ilaar niet
aan onthouden.
Dat laatste ligt Voor ac hand, want er
is geen enkele reden voor de centrum-ge
meenten om voor de inwoners van andere
gemeenten een aandeel in de meerdere
kosten bij te dragen.
Maar men hoede zich voor lè groote
verwachtingen van een overleg. Daarvoor
dient men eerst te weten hoe groot de
behoeften zijn van de dorpsgemeenlen;
zelfs of er behoefle is. De voorraden van
sommige artikelen zijn soms onverwacht
groot. En dat maakt de zaak te ingewik
keld om te kunnen volstaan met eenvou
dig een omslag naar het aantal inwoners
van ieder der gemeenten.
Blijaens de mededeeling op de Dinsdag
te Goes gehouden burgerij-vergadering is
op de bijeenkomst van burgemeesters van
i\7. en Z. Beveland met 10 tegen 8 slem-
men hel voorstel verworpen om in prin
cipe zich met een centralisatie te Goes te
vereenigen. De kwestie zal echter de vol
gende week nog eens behandeld worden.
Welke motieven de tegenstanders had
den is niet beleend. We kunnen er som
mige van vermoeden.
Hier op Walcheren is de zaak wel
tussehen sommige gemeente besturen be
sproken, maar een definitief overleg heeft
rog niet plaats gehad. Veel zal daarvoor
afhangen van dc houding die de dorps
besturen ten deze aannemen.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Distributie van t'cgee-
r i n gs v i s ch
Naar de N Gron. Cl. verneemt, zal
in de distributie van regeeringsvisch
en van regeerragsharingen binnenkort
een belangrijke verbetering worden aan
gebracht. Tot dusver geschiedde die
distributie alleen door de gemeente-be
sturen^ ten gevolge waarvan een groot
deel van de Nederlandscbe burgerij van
gerookte visch en haring verstoken
bleef.
De heer Johs. Rinket, voorzitter van
de Nederl Vischgrossiersvereeniging ie
Groningten, en de lieer J A. Tussrhcn-
broek te Utrecht, secretaris van die
vereeniging, werden door de regeering
aangezocht, een regeling te ontwerpen,
waarbij allen van bedoelde distributie
zullen kunnen profiteeren, en waarbij
levens gelet zal moeten worden op de
handelsbelangen van de vischgrossiers
Naar het blad meldt, is hol ge
noemden heeren gelukt om een rege
ling als door de regcering bedoeld, te
treffen. Volgens die regeling zullen voor
de distributie alléén in aanmerking ko
men, die vischgrossiers en haringen
inleggers, die zich bij de Nederland-
sche Vischgrossiersvereeniging als' lid
hebben aangesloten. Omtrent hom na
melijk kan de regeering zekerheid ver
krijgen, dal zij van de distributie geen
misbruik zullen maken.
In Amsterdam zal een centraal bu
reau voor de distributie van regeering-
visch, o a haringen, door de Neder-
landsche Vischgrossiersvereeniging opge
richt worden.
Visch voor Engeland
Gisteren is in de Rijksvischhallen te
IJmuiden de officieeie inkoop van ver-
sclie visch voor Engeland begonnen
Er worden hooge prijzen besteed
Zomert ij d.
De minister van binnenlandscbe zaken
acht het gewenscht, dat na afloop vr
den termijn, voor wolleen bij de wet vj
27 April 1916 fStbl no 172) de bij dc
wet van 23 ,luli 1908 (Stbl no 236) be
doelde wettelijke tijd met een nur is
vervroegd, zoo na mogcfijk worde vast
gesteld, welke gevolgen uit algemeen
econoimiscb, zoowel als uit finnacieel
oogpunt die vervroeging heeft gehad
In verband hiermede heeft de minis
ter de commissarissen der Koningin uit-
genoodigd, in bedoelden omvang ee« on
derzoek in te stellen, waarbij meer be
paaldelijk de .voor- en nadeelen van die
vervroeging in het licht worden itesield
en hem van de uitkomst verslag (e doen.
Cacaoboon en.
Het Nederl. Correspondentiebui-eau in
Den Haag heeft ons den I2den dezer ge
meld, dat de N. O. T. er in was geslaagd
een regeling te treffen, waardoor de
moeilijkheden, welke aan den invoer van
cacaobonnen in den weg -.tonden, volko
men uit den weg waren geruimd, en ver
wacht mocht worden, dai binnenkort de
aflevering van cacaoboonen aan fabrikan
ten weer zou aanvangen.
Er wordt thans evenwel aan de N. R-
Ct. bericht, dal van vrijlating van de ca-
caoboonen nog geen sprake is, en de on
zekerheid nog steeds .oortduurt.
De ontvluchte geïnterneerden.
In aansluiting met ons bericht van
gisteren betreffende de ontvluchting .Ier
geïnterneerde Fransche officieren, kun
nen wij nog het volgende melden
De officieren moesten, wanneer zij
met verlof gingen, een verklaring onder-
leekenen van den volgenden inhoud
De ondergetekende van liet
leger die den naarvertrekt
met verlof, verbindt zich op zijn
eerewoord, geen enkele poging lot
ontvluchting te ondernemen, noch
een ontvluchting voor le bereiden,
noch iemand anders te helpen ont
vluchten, tijdens den duur van dit
verlof, dat zal beschouwd worden
als geëindigd, bij zijn terugkeer in
het interneeringsdepot op het eiland
Urk
De officieren hadden zich nu door
iemand nieuwe afdrukken van deze ver
klaring laten bezorgen, waarop tussehen
de woorden „vluchten" en „tijdens" m
den achtsten regel van hel formulier,
bet woordje ,,dan" was ingelaseht. De
verklaring luidde dus
Ondergeteekende verbindt zich op
zijn eerewoord geeh enkele poging
tot ontvluchting le ondernemen,
noch eene ontvluchting voor te bei-
reiden, noch iemand anders te hel
pen ontvluchten, dan tijdens den
duur van dit verlof enz
Zij stopten den commandant ieder
een exemplaar van die nagemaakte ver
klaring in de plaats van de echte in
handen. Dit vcrvalschte formulier ver
bond hen natuurlijk geenszins om niet le
ontvluchten Men kan wel zeggen, dat
d.e officieren zich aan bedrog, doch
niet. dal zij zich aan meineed hebben
schuldig gemaakt.
o
Liefdadig Nederland.
Fr heeft zich le 's-Gravenhage een co
mité gevormd tot ondersteuning van Roe-
meensche krijgsgevangenen in Duilsch
land, Oostenrijk Hongarije en Boelgarije.
Hel comité is een afdeeling van hel Inter
nationale Liefdewerk voor krijgsgevange
nen en geïnterneerden onder bescher
ming van hel Nederlandsche Roode Kruis.
Nederl a.n der «evan g e n
genomen.
De Nederlander M. S., afkomstig uil
Hoek van Holland, die zich le Las Palmas
als passagier aan boord had begeven van
hel Nederlandscbe stoomschip .Koningin
der Nederlanden", dat zich op weg naar
Nederland bevond, is volgens de „Tel."
ter hoogte van Oiiessanl, toen genoemd
schip door een Fransch oorlogsschip werd
aangehouden, wegens tot heden onbeken-
de redenen, door de Fransche militairen,
die schip en passagiers onderzochten, als
gevangene medegenomen.
Door de betrokken familie is van een
i ander bij hel departement van Buiten
landsche Zaken kennis gegeven.
gerust gesteld en verzekerd, dat er hoe
genaamd geen reden was voor eenige
vrees.
Het gedeelte der galerij waar het lira-
ken was gehoord, werd intussche-n in
overleg met de politie ontruimd, wat,
achteraf een goede maatregel bleek te
zijn.
Teneinde voor een volgenden avond
alle reden tot ongerustheid weg te ne
men. zou de directie de gcheele (entj
door den gemeenlebouwmeester laten on
derzoeken. Zulks is thans geschied en
te bewuster plaatse is thans voor alle
zekerheid een versterking aangebracht
Het is heden 10 jaar geleden dat
dc heer J. H le Clercq, thans chef van
het kantoor der firma J. A Zip en van
Teijlingen alhier als jongen van 14
jaar bij den heer J A Zip, die toert
zijn kantoor in de Molstraat, hoek Pijp-
straat had, in dienst trad Alvorens he
denmorgen op het kantoor met de werk
zaamheden werd aangevangen, werd de
jubilaris met het geheele personeel uit-
genoodigd iu het privékantoor <e komen,
waar de heer Zip den heer le Clercq
toesprak. Mede namens den lieer van
Teijlingen bood hij den heer le Clercq
een bijzonder groot bloemstuk en een en
veloppe met inhoud aan.
Fen der leden van het personeel com
plimenteerde daarop den collega namens
allen en noodigdo hem uit een keuze te
doen van twee uit eenige etsen, om deze
als herinnering aan dezen feestdag te be
waren
De heer le Clercq, wien het ook
•order niet aan blijken vau belangstelling
ontbrak, dankte zichtbaar aangedaan voor
de hem gebrachte hulde.
Tot concierge van liet Burgerlijk
Armbestuur alhier is benoemd .1.
C Peeraan.
o
Uit Vlissingen.
Gisterenavond hebben te 1 i s s i n-
e n de drie samenwerkende organisaties
voor de tweede maal met de arbeiders
der Kon MijDe Schelde een vergade
ring gehouden In zijn openingswoord tre.
leveerde de voorzitter het verloop der
onderhandelingen na de vergadering op
28 Augustus Een onderhoud was aan
gevraagd met de directie, doch dit was
geweigerd Drie sprekers traden achter
eenvolgens op, die meenden dat dezgn
kern uit de arbeiders totaal geen kijk
op de dingen had en bij een volgende
•erkïezing geen stem waard is Verschil
lende arbeiders sloten zich bij de on
derscheidene organisaties aan
De toestand van den stoker Arnoijs
die eenige weken geleden aan boord van
mailboot der Mij. Zeeland brandwon
den aan bet linkerbeen bekwam en in het
hospitaal te Gravesend is opgenomen,
is nog niet vooruitgaande De man lijdt
veel pijn. Versterkende middelen, die hij
noodig heeft, zijn moeilijk (e krijgen en
dan nog zeer duur. Een ei kost op 't oo-
genblik b.v 15—171/2 cent.
De directie der Mij heeft haren agent
te Gravesend gemachtigd voor liaar re
kening de bonoodigde versterkende mid
delen en fruit te verstrekken
Uit Walcheren
In de gisteren gehouderi vergade
ring van den gemeenteraad van Kon-
dekerke, waarin alle leden tegcuf
woordig waren, werd besloten aan R en
W een crediet van f 5000 ie verleenen
ter uil voering van de Distribuliewel
1916 Voorts werd besloten bij demobi
lisatie de herbergen le sluiten.
i t Middelburg
Achterin de geheel uitverkochte tent
van Ilenri ter Hall op het Molenwater
alhier, ontstond gisterenavond plotse
ling tumult. Er werd „brand" geroepen,
een groot deel van het publiek verhief
zich vau zijn zetels en er werd door dc
zaal geschreeuwd. De voorstelling moest
eenigen tijd gestaakt worden.
De oorzaak van dit. paniekje bleek te
zijn, dat gekraak wlas gehoord op de gale
rij Het was afkomstig van een der liggers
en gaf enkelen aanleiding tot de ver
onderstelling, dat de galerij dreigde in
te storten.
Vanaf het looneel werd het publiek
dc maximumprijzen gehandhaafd blij vent
en Goes hel centrale punt zal worden.
Dit voorstel is met 10 tegen 8 stemmen
verworpen. Ifel voorstel is evenwel nog
niei van de baan De vereeniging van
burgemeesters eu secretarissen komt over
8 Jagen weer bijeen. Dan zullen ook
grossiers aanwezig zijn, die de noodige
inlichtingen leunnen verstrekken.
Ten slotte werd een motie aangenomen,
waarin de'vergadering o. a.
„spreekt vertrouwen uit in B. en \V
en de benoemde Raadscommissie voor de
distributie;
gaal geheel accoord mot de wijze van
distributie door onze Goesche Midden
staudsvereenigingen voorgesteld
en spreekt de hoop uil, dal door deze
dislributierogeling bereikt worde, dat de
verschillende artikelen vim eerste levens
behoeften zoo billijk mogelijk aan onze
bur jerij kunnen worden verschaft op de
gewone wijze in den winkel, waardoor
een oordeelkundige behandeling der wa
ren hel meest verzekerd wordt."
Toen de politic le lie ink en sf-
z a n d Dinsdag den landbouwersknecht
Kriel, een Belg, zou arresteeren omdat
door 'hem jgeen gevolg w as gegeven liot Re
lating der boete, 'was deze gevlogen Een
paar dagen tevoren was hij naar Mis
singen vertrokken om zich te melden als
Belgisch militair; hij verkoos dus het
oorlogsveld 1 roven de gevangenis
Te Heinkenszand doel zich liet
eigenaardige geval voor, dal een zoon
van den klompenmaker B is ontslagen
uit den militairen dienst omdat hij geen
Nederlander, doch Belg is Een gedeelte
van het gezin, dal daar meer dan 20
jaar woont, is genaturaliseerd, doch het
andere gedeelte niet. Terwijl de zoon
na ongeveer 5 maanden dienst ontslagen
wordt, is zijn broeder als Nederlander
thans militair. Mocht Nederland onver-1
hoopt in oorlog komend au Icon in dit
gezin nog een vreemde toestand worden
tcweeggebrach t
Door den gemeente-veldwachter van
R i 11 a n d-B a i h werd hedenmorgen aam
gehouden J R die in het algemeen po
litieblad stond gesignaleerd. Door hel be
talen van f 5 boete aan hel postkantoor
kon hij zijn weg vervolgen.
tTI Schouwe n.U i' I v e i o 1
Onverwacht plaatsgebrek in ons vo-
•i§ nummer belette ons ervan gewag te
maken dat na de 'in het vorig bijvoegsel
verm-'lde winkeliersvergadering van Maan
dagavond le Goes inzake de distributie
'vet: den volgenden avond door de be
sturen van de beide .Middenstandsver-
cenj'ifngen „Handelsbelang" en ,,De
Hanze" een bijeenkomst werd gehouden
met personen uit de burgerij, teneinde
oolc het gevoelen der niet handeldrijvende
ingezetenen, inzake de dislributieregeling
te leeren leennen.
We zullen nu kort zijn over de- ge
voerde besprekingen We deelen er alleen
uil mee, dat de heer I-Iajeniiis, gemeente
secretaris, die de vergadering van bur
gemeesters en secretarissen van N. en Z-
Beveland heeft bijgewoond, vertelde, dat
de burgemeester van Wolfaarlsdijk op die
vergadering voorstelde, in principe geen
bezwaar te maken tegen centralisatie als
Uit Z. Vlaanderen O. D.
De Burgemeester der gemeente
Zuiddorpe, de heer C van Waes,
heeft als zoodanig eervol ontslag aange
vraagd aan H. M. de Koningin
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen W
Nabij Sint-Marguerite ble?f
een rund aan den elect risphen draad
hangen Het dier was onmiddellijk dood.
o
Besmettelijke ziekten
Van 13—19 September zijn de navol
gende besmettelijke ziekten in Zeeland
ter kennis van den Centrale» Gezondheids
raad gekomen
3 gevallen van typhus te Vlissingen, 2
gevallen van roodvonk aldaar, t geval van
diphleritis te Hulst en 1 geval van nek
kramp te Middelburg.
VERBETERING VAN BEN WATER
AFVOER VAN WALCHEREN
Het in ons vorig nummer reeds kort
ermclde boekje met hef verslag van de
werkzaamheden der commissie lot verbe-
aring van den*waterafvoer van Walche-
vn. bracht ons in gedachten van zelf le.
•iw naar den winter van 1912 toen wij
ook in ons blad door een beschrijving
door afbeeldingen getracht hebben de
aandacht le vestigen op hot enorme na
deel door den ge brekingen waterstand
op Walcheren veroorzaakt. De foto's in
door dc firma D. G Kröbcr Jr
keurig uitgevoerde boekje geven bei-
zelfde troostelooze beeld dat ook de in
dertijd door ons gepubliceerde foto's
gaven.
De commissie die 3 Nov. van het vorig
jaar door de heeren ,T. G. van Niftrik en
mr P. Dieleman bijeengebracht werd, be-
stond behalve uil hen, uit de heeren:
I G J. Kakebeeke, rijkslandbouwieeraar,
later vervangen door zijn opvolger den
heer C. Stevens; D. Bloemsma, rijkstuin-
bouwleeraar, Z. Koene en A. de Visser,
landbouwers te Grijpskerke, en mr. 1. A.
Heijse te Middelburg. Later werd de com
missie uitgebreid met de heeren P. de
Potter. W. Reijnierse en Besuijen.
Het verslag bespreekt den toestand in"