MiDDELBilROSCHE COURANT.
W oeiisdag
20 September
Aaffleravirzidtt.
Jê 222
-sif'
1
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën k 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—-7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Bij dil nummer behoort een Bijvoegsel.
Zij, dis zich nu op ims blad
afeanneeran, omvangen ds nny in
Am. ma and verscfiijnsnde cum
uiers gratis.
De
ereenigde zitting
Nu ja, een zitting? Dat is het eigeni-
iijk niet wanneer de Kamerleden in liet
niet verdwijnen in dien vloed van ge-
uniformde gasten, ministers, leaen van
den Raad van State, Rekenkamer, Moo-
gen Raad enz. en bovenal door goud-
schitterende gezanten met hun rijk ge-
toiletteerde dames. De enkele Kamerle
den die het wagen in rok of gekleeden
jaszich naar de Ridderzaal te begeven,
te midden van zooveel uniformen,
slaan h eelemaal uit de omgeving.
Het is tegenwoordig anders een iejlwat
pijnlijke geschiedenis de gezanten van
zooveel oorlogvoerende mogendheden bij
elkaar te brengen Hun plaatsen wareo
dan ook zorgvuldig gescheiden. Rechts
zaten de vertegenwoordigers! der Entente
Links zaten vooraan een viertal neuilrale
•gezanten merkwaardige uitzonderingen
en verder de vertegenwoordigers dei-
Centrale mogendheden Het kon wel niöl
anders, of het was een stij ve ontmoeting
De diplomaten der oorlogvoerende par
tijen negeerden elkaar of maakten hoog
stens een stijve buiging als It niet an
ders kon.
Toch was het weer een tooneel vol
praal, ai werd men ook weer herinnerd
aan den oorlog door de veldgrij'ze uni
formen van verscheidene militaire at-
taché's. Trouwens ook de Duitsche ge
zant Von Kuhlmann verscheen, in het
Feldgrau.
Van onze Kamerleden waren dc so
ciaal democraten niet opgekomen Al
thans niet in de zaal. Volgens de N Gt.
stonden sommige hunner op het Binnen
hof naar den si<oet te ltïjken
Die stoet was evenals verleden jaar
beperkt: bereden militairen, een hofrij-
tuig en de gouden staatsiekoets Als al
tijd waren er duizenden naar (het schouw»-
spel komen kijken, en zij hebben het
'met het wèer getroffen 's Morgens
stroomde de regen, maar tijdens de
plechtigheid was het mooi weer Onder
het publiek vond men op de eerste
rijen overal groepjes kiesrechlvrouwen
met geel-witlte strikken en vaantjes
De Koningin die gekleed was ingris-
perle /kostuum met zwart kanten hoed,
en de Prins die de admiraalsuniform
droeg werden met de gewone cere
moniën aan den ingang van de Ridder
zaal afgewacht door de oommissie van
ontvangst.
Zoodra de ceremoniemeester, baron
Snouckaert van Schauburg onder het om
hoog heffen van zijn staf „Hare Maje
steit'" had aangekondigd, hield hejt ge-
roes in de zaal op, en rezen allen van
hun zetel
H M. kwam binnen begeleid door het
Eerste Kamerlid generaal Staal, en Prins
Hendrik begeleid door mr Tydeman.
Zoodra H M had plaats genomen be
gon zij de voorlezing der Troonrede,
wat ongeveer zes minuten duurde
Het trok de aandacht dat de stem
der Koningin ditmaal minder duidelijk
klonk dan anders Alleen do passage
betreffende onze onafhankelijkheid werd
met eenigen nadruk uitgesproken
Door generaal Staal werd een door
alle aanwezigen driewerf herhaald „Leve
de Koningin' Hoera'" aangeheven waarna
hef Koninklijk Paar naar links °n rechts
ni jgen tl het gebouw verliet
Do afzonde r.Iij kc zitting
Na de praalvolle plechtigheid het e
voudige Werk
De afzonderlijke zittingen waren
flcol'l In de Forste Kamer 'hield cl?
voorzitter geen toespraak, en in de
Tweede Kamer bepaalde de tijdelijk
voorzitter de heer Lie f ti nek zich tol
de herinnering dat het Weer een werk
jaar zal zijn dat veel van de ledc.i\
zal vergen, ep tot het uitspreken van
de ho'op dat die arbeid zal worden
verricht in rust en vrede, tot zegen
voor ons land
De voordracht voor het Kamerpvesii-
dilrtn bracht niets nieuws mr Goeman
Borgesius no. 1 met 48 van de 79 stem
men; de lieer Schaper 110. 2 meL J8
van de 80 stemmen; jhr. mr. Ch. J.
Ruys de Beerenbrouck no 3 met 58
van de 76 stemmen. Opmerkelijk was
het dat er bij de eerste stemming 20
blanco stemmen waren, bij de tweede
23 en bij de derde 13
Voorts werd in deze vergadering dooi
den Minister van Financiën de begroo-
ting en de millioenennota aangeboden.
Buiten het Kamergebouw moesten de
Kamerleden dé spitsroede loopen van
kiesrechtvrouwen, die zich in twee
lange gelederen hadden geschaard, allen
gewapend met geel-witile kiesrecht vlagf»
getjes. Verscheidene Kamerleden gaven
er de voorkeur aan die spitsroede te
vermijden. Maar het overhandigen Van
de propaganda-gescliriftjes konden zij
geen van allen ontgaan
i OEN L k a I.
DE MILLIOENENNOTA.
Zooals ook het vorige jaar maakt
de splitsing in gewone en crisisuitgaf-
ven het overzicht van de financiën zeer
ingewikkeld
Als we de crisiscijfers afzonderlijk
nemen dan geeft 1914 'een eindcijfer van
90 millioen; en 1915 van 218 millioen
Voor die uitgaven dienen echter ook
Weer de crisiswnkomen van de lees
ningen en de speciale belastingen. *We
zullen die nu in deze samenvatting buiten
beschouwing laten.
Op den gewonen dienst wijst 191 l
een tekort aan van 9 millioen, en 1915
van 22 millioen
Voor het laatstgenoemde jaar'was de
raming vanihêt tekort 18.5 millioen. Niet
tegenstaande de invoering vau de inkom)*
stenbelasting kwam daar dus nog 3 5
millioen bij. Reden daarvan zijn vooral
de ruim drie millioen voor nieuwen vloolr
flbouW; zeven millioen voor bestrijding
van mond- en klauwzeer, en 21/2 mijj"
iio'en voor waterstaatswerken in verband
met het voorkomen van werkeloosheid
Omtrent de vermoedelijke uitkomsten
van 1916 kunnen geen voorspellingen
worden gedaan De suppletoire begroo
tingen zijn hooger dan andere jaren,
.'aar tegenover staat, dat tot dusver
verschillende middelen cenige milliort-
nen meer opbrachten dan de raming
Wat de begroeting voor 1917
betreft, deze Vvijfet als 'totaal eindcijfer een
bedrag aan van 264 millioen, dat is 19
millioen hooger dan het vorig jaar
De voornaamste oorzaken van die aan
zienlijke stijging Zijn de volgende
ruim 7 millioen wordt aangevraagd
voor nieuwen vioolbouw, waarvan 1 mil
lioen door Itidic zal worden betaald:
4 millioen meer door hoogere ex-
ploitatie-kosten der staatsmijnen:
1.5 millioen door stijging van de rente
voor vlottende schuld
De overige verhoogingen ontstaan door
traclementsverhoogingenonderWij's-suhj-
sidies, aanschaffing van oorlogsmateriaal
enz
Het tekort wordt voor 1917 geraamd
op 21 mijlioen, waartegenover staat d?
opbrengst van de nieuwe belastingen ge
schat op 17 millioen; blijft over 4mïN
lioen 1
Tof dekking daarvan stelt de Minis
ter voor tien opcenten op de in
komstenbelasting te heffeti
WATERSTAATSPLANNEN IN ZEELAND
Op bet hoofdstuk Waterstaat van de
Slaalsbegrooting worden o. a de volgende
posten gemeld betreffende werken in onze
provincie
Voor don aanleg van oen tweede,
havenkom te Breslcens werd
F 20.000 als eerste termijn toegestaan voor
1916. Een voor 1917 geraamd bedrag van
f 125.000 is bestemd voor den aanleg va
den nieuwen ooslclijlcen havendam en de
verlenging van de beschoeiing met de
daarachter gelegen opslagplaats aan de
oostzijde van de bestaande haven.
K anaal van T e r n e u z e nMei do
uitvoering van de havenwerken en kaai
muren zal nog in dit jaar worden begon
nen door don aanleg van de noordelijke
linvon. Met inbegrip van den bouw van
een haanwachterswoniug en een post voor
onvoorzien, zijn de kosten van de werken
te Terneuzen nog te stellen op f 175.000
Van dil bedrag zal rond f 75.000 len laste
kohien vau den dienst van 1916, terwijl
bel rdsteerend bedrag van f 100 000 over
d« dienstjaren 1917 en 1918 zal kunnen
■women verdeeld
Voor de verbetering van de wegen langs
bet kanaal Gent—Terneuzen van Sluiskil
naar de Axelsche Sassing en van Sluiskil
naar Terneuzen is f 25.000 geraamd.
Voorts worden gelden aangevraagd o.a.
voor de verderen bouw van derde schut
sluizen voor bet kanaal daar Zuid-
Be vel and te Hansweerl en te We mei
dingo en voor eene inrichting voor bron-
nenbemaling.
Uitgetrokken is een posL voor verbete
ring van een deel van den verbin
dingsweg in den Hogerwaard-
polder (Zeeland), deel uitmakende van
den verbindingsweg vail Zeeland met
N'oor o-Brabant.
E11 dan speciaal vermelden we een bij
drage aan de provincie Zeeland in de
kosten van aanleg van een ver-
b i ji d i n gs we,s t s s cli e n O os 1 - en
West Zeeuwseh Vlaanderen.
Reeds gedurende meer dan een halve
eeuw zoo zegt de toelichting, werden
door de belanghebbenden pogingen in liet
werk gesteld 0111 een rechtslreeksche bin
nen de Nederlandsehe grenzen gelegen
verbinding te verkrijgen tusselien de bei
de door den Brakman gescheiden doelen
van Zoeuwsch-Vlaanderen. De beslaande
weg loopl over een lengte van ongeveer
8 K.M. over Belgisch grondgebied. Voet
gangers en in bet gunstige jaargetijde
ook wielrijders maken gebruik van het
voetpad, dal zich gevormd heeft op de
kruin van de dijken aan de Zuidzijde
van deii Brakman, doch dit pad is voor
voertuigen veel te smal, terwijl ook het
drijven of trekken van vee1" daarover ver
boden is. Derhalve is het niet mogelijk
met een automobiel of rijtuig of met vee
beide doelen van Zeeuwsch-Vlaanderen
Ic bereiken, zonder het land le verlaten.
Is deze toestand in het algemeen reeds
zeer ongewenscht, de onhoudbaarheid
daarvan is duidelijk aan geloond, nu tij
dens de bezetting van het Belgisch grond-
[ebied do°r Duilscliland, de grens voor
het verkeer geheel is gesloten on het dus
zoo goed als onmogelijk is zich met een
ocrluig van het eene deel van Zeeuwsch
Vlaanderen naar het andere te begeven.
Een toesland, dal twee zulke belang
rijk,- landstreken niet door een behoor
lijken weg, op het grondgebied van het
R'ijk gelegen, zijn verbonden, mag uiel
bestendigd worden. Aangezien echter de
algemeene verkeersbelangen bij het tot
stand komen van den weg slechts in ge
ringe male zijn betrokken, beslaat geen
aanleiding, den weg van Rijkswege aan
te leggen, doch wel om in de kosten
daarvan een belangrijke bijdrage te vcr-
leenen
Door de Stalen Van Zeeland werd 14
December 1915 een besluil genomen,
vnarin de dringende noodzakelijkheid van
hel spoedig tot stand komen van een be
hoorlijken weg werd erkend.
Het ligt in de bedoeling dien weg aan
te leggen als keiweg ter breedte van min
stens 4 M. met een rijwielpad van ten
minste 1.50 M. De kruinsbreedle zal 8 M.
bedragen met uitzondering van een deel
in den Van Dunnépolder. waar met een
breedte van ten minste 7 M. genoegen zal
zijn te nemen. De kosten van den weg
orden geraamd op rond f240.000.
Ondergeteekende heeft zich bereid ver
klaard de toekenning te bevorderen van
een bijdrage lot de helft der kosten, tot
een maximum van f120.000, mits hel be
hoorlijlc onderhoud van den weg, zonder
dal daarin van Rijkswege wordt bijge
dragen, verzekerd zij.
Hierbij zij opgemerkt, dal indieu lot de
gedeeltelijke indijking van den Brakman
mocht worden -overgegaan, waarvoor door
oen Minister van Financiën op de onl-
werp-begrooting voor 1917 gelden worden
aangevraagd, ecu groot deel van den weg,
nl dal van de Isabellasluis tot Philippine
van Rijkswege door don le vormen pol
der zal worden aangelegd. De weg. die
door de provincie zal zijn aan te leggen,
zal dan niet verder behoeven te loopen
dan van uil de gemeente Biervliet lol de
JsabMfasfuis. De kosten zullen dan uit
den aard der zaak geringer zijn, zoodal
liet uit te betalen Rijkssubsidie in even
redige male beneden bovengenoemd maxi
mum zal kunnen blijven.
De provincie heeft \oor den aanleg
van den weg als voorwaarde gesteld, dal
len miiiste de helft van hetgeen na aftrek
vap het Rijkssubsidie overblijft door de
direct belanghebbenden zal worden ge
dragen De hieromtrent met de netrok-
ken gemeenten en polders of water
schappen geopende onderhandelingen zijn
nog niet geëindigd.
Hel kwam ondergeteekende echter ge
wenschl voor. omlrént het le verleen en
Rijkssubsidie reeds thans, zonder het
einde dier onderhandelingen af le wach
ten een beslissing le doen nemen, reden
waarom bij dil artikel een eerste gedeelte
van het Rijkssubsidie, groot f 10.000.
wordt uitgetrokken. De toekenning van
hel subsidie zal evenwel eerst kunnen
geschieden, als omtrent de totstandkoming
van den weg geen twijfel zal beslaan.
PAARDENFOKKERIJ VOOR ONS LEGER
De Minister van Oorlog wijst er in
de toelichting tot zijn bcgrooling op, dat
men voor de remon leering van de cava
lerie en -de rijdende artillerie, cn voor
dc veldartillerie gedeeltelijk op het bui
tenland is aangewezen (Ierland.) Ook de
gewone vredesaanvulling van paarden is
door de onmogelijkheid om, sedert het
uitbreken van den Europeeschen oorlog,
van Ierland, -onze monteeringsbasis, ge
bruik te maken op losse schroeven ge
zet
De Minister van Oorlog acht het ten
eenenmale ontoelaatbaar den huldigen toe
stand te laten voortbestaan. Hij heeft ge
zocht naar middelen om .tot een f o k-
kery van rij paarden in eigen
land te geraken.
In dc eerste plaats zal zorg dienen te
worden gedragen, dat voor de hoven be
doelde fokkerij geschikt materiaal in han
den en ter beschikking van de fokkers
komt en dat daarvoor ook in de juiste
richting gebruik wordt gemaakt Hel ge
schikte materiaal dat vroeger iti ons land
nog te vinden was, is verdwenen sinds
geen rennen en lange-baandraverijen
meer worden gehouden. Veel fokmate-
riaeal zul dus 'dienen te worden inge
voerd, hetzij door het rijk, hetzij door
particulieren, die daartoe van rijkswege
dienen te 'worden gesteund Op deze be-
grofcting zijn daarom gelden uitgetrokken
■or den invoer van geschikte hengsten
merriën
De merriën zullen op bindende voor
waarden aan fokkers worden verkocht;
de opbrengst vloeit dus weder in de
schatkist terug, doch uit den aard der
zaak is vooruit niet te bepalen, in wel
ke verhouding de opbrengst tot de voor
dén aankoop gedane uitgave zal staan.
Do bindende voorwaarden zullen maken,
dal.het legerbelang inderdaad zal worden
gebaat; op de naleving dier voorwaarden
zal door aan te stellen commission con
trole worden uitgeoefend
Op kleine schaal werd reeds in 1916
aan deze plannen een begin van uitvoe
ring gegeven In Engeland werd eenhalf-
bloedhengst aangekocht, terwijl een aan
tal merriën werden gekozen uit de aan
wezige rennonlepaardenDeze laatsten zul
len. na door den hengst te zijn gedekt,
op den bovenomschreven voet aan fok
kers worden afgestaan
VLOOTBOUW.
Op de begrqotmg voor Marine wor
den londsen uitgetrokken voorden bouw
an een kruiser (2de termijn. 3 millioen,
den bouw van drie onderzeebooLen voor
Nederland (1ste termijn) f 600 000 en van
een mijnenlcgger (1ste termijn) f 200 000
Voorts de voortzetting van den bouw
van twee kruisers \3dé termijn,
f 6 620 000; vier onderzeeboolcu (3de ter
mijn) f 3 087 800; vier iorpedoboolen Z 1
lot en met 4 (3de termijn 1' 1.000.000;
twee onderzeebooten f 97.500
Waar uit den thans woodeuden oorlog
zoo duidelijk is gebleken, welk een ge
ducht wapen de onderzeeboot is, vooral
voor eene mogendheid met beperkte
strijdkrachten Ier zee, is de Minister van
oordeel, dat niet gewacht mag worden
meL versterking onzer onderzee vloot
Dit klemt Rog le meer, wanneer in aan
merking wordt genomen, dat de K 1, die
tot dus verre in Nederland beschikbaar
was, naar OostMndië is vertrokken, terwijl
onderzeeboot I ouderdomsgebreken be
gin' te vertoonen
Naast de onderzeeboot moet een ver
dediging met behulp van mijnen groole
waarde worden toegekend, zooals ook
reeds duidelijk door de oorlogsprakiijk
is uitgewezen
Reeds in lijd van vrede moet een vol
doende aantal 'mijnenleggers aanwezig zijn
om op het eerste bericht de noodige ver
sperringen 'le kunnen leggen
Om aan dezen eiscli le kunnen voldoen
is het noodig het aanlal mijnenleggers uit
te breiden, en is dientengevolge een Is'©
termijn, groot f 200 000. voor den bouw
van een nieuwen tnijhenlegger op deze
bëgrooting gebracht.
Dc totale kosten^ van dit vaarluis' wer
den geraamd op 700.000
Het schip zal hoofdzakelijk worden in-
gericln als het goed voldoende type-
Hydra.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Zaaigraan.
On dar intrekking zijner desbetreffende
circulaire van 9 dezer, is door den Mi
nister van L N. en H. een andere rege
ling vastgesteld, teneinde de landbouwers
en handelaren in staat 1 e stellen, rogge,
tarwe, gerst en haver voor den zaai
geschikt, te koopen of te verkoopen. Aan
deze regeling ontleenen wij het volgen
de
liet graan voor den zaai geschikt, be
hoeft tol 15 December e k. door de
burgemeesters niet te worden gevorderd
Hieronder worden begrepen herfst-zaai-
zaden, terwijl de voorjaars-zaaizaden tot
1 April e k niet behoeven te worden,
gevorderd Onder zaaigraan wordt ver
staan zaad ran gewassen, die vanwege
de landbouwmaalscliappijen van de pro
vincie te velde als voor den zaai geschikt
zijn goedgekeurd; verder ook het zaad
van uitnemende kwaliteit Ier beoordeeling
van den rijkslandbouwleeraar oT perso
nen van zijnentwege aangewezen
De regeling is overigens hetzelfde ge
bleven; slechts moet overal, waar in de
vorige regeling gesproken wordt van
landbouwers, Ihans worden'gelezen-land
bouwers of handelaren.
Van het slof der regeling is voorts
bepaald, wie als zaaigraanhandelaar lean
optreden. Dal is hij, die als zoodanig
door de Provinciale Broodcommissie zij
ner provincie is erkend, op grond van
het feit, dal luj zijn geregeld bedrijf
maakt van den handel in zaaigraan
Na afloop van de in de tweede alinea
genoemde termijnen, leraren de land
bouwers en handelaren de niet verkoch
te zaaizaden, onder overlegging van de
noodige bescheiden, af aan de burge
meesters hunner woonplaats legen de
prijzen, vastgesteld in 's Ministers circu
laire van 27 Juli jl,
o
Losgelaten visschcrs-
schepen.
Do laatste van dc 117 opgebrachte Ne
derlandsehe loggers is Maandagavond te
Vlaardingon binnengekomen
o
Vervoer van meel en granen.
Inlandsche roggemeel, tarwe, gerst en
haver mogen slechts in die gevallen uit
een gemeente worden vervoerd, wanneer
bij verzending por spoor uit den vracht
brief of uit een verklaring door de be
treffende Broodcommissie, den belr bur
gemeester, of een door den minister van
landbouw met do verzameling of distri
butie belasten persoon blijkt, dat die
granen worden verzonden met een door
of namens den minister aan dat vervoer
gegeven bestemming, zooals uil een be
paalde gemeente naar provinciale of
rijksopslagplaatsen of van daar uit verder
naar elders of direct, van de eene gemeen
te naar de andere, telkens als zulks voor
een goede distribute Nvordt noodig ge
acht.
Oude granen mogen slechts worden
vervoerd met een geleidebiljet van den
burgemeester der gemeente, vanwaar de
partij afkomstig is, en waaruit blijkt, dal
lief oude granen zijn.
Va rke n s.
De Minister van L X en H, brengt ter
kennis, dat ingevolge art. 5 ran de Dislri-
butiowet 1916, door een ieder, die an
ders dan voor gébruik door hem zelf of
zijn gezin, varkens bezit, aan den burge
meester van de gemeente, waar de var
kens zich bevinden, heeft op te geven
hot aanlal van dc op 30 .September a s
bij hem in bezit, zijnde varkens.
o
Ontsnapte g e i n t er n e e r d e n.
De laatste drie Fransohe officieren,
die op ("rk geïnterneerd waren," zijn ont
snapt.
Volgens do X Ct. heeft de zaak zich
aldust ocgedragen De drie officieren
/ouden verlof bekomen en moesten daar
toe een geschreven verklaring teekenen,
waarbij zij zich op corcwoord verbonden
terug fc koeren Die verklaring hebben
zij uit dc kamer van den commandant
van het intemoeringsdepót weten le halen
en er door toevoeging van een "nkel
woordje een andere Van gemaakt, die hen
niet tot terugkeeren verbond, ofschoon
zij luin onderteekeningen bevatte. Zij zijn
daarna op volkomen regelmatige wijze uit
Urk vertrokken, doch niet teruggekeerd.
