MIDDELBURGSCHE COURANT.
Maandag
IH September.
As 220
139*
iOifc
Deze ccujrant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de cour&rft
bezorgd krijgen door de Agenten-te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen. i
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel
Zij, die zich en <ip ons hiad
atxumséren, ontvangen de nog in
deze maand verscnynende nnm
teers gratis.
41M MEK LANS.
IÏIESRECHTBETOOGINfi.
Te Amsterdam heeft Zondag een be
tooging ten gunsite van het mgeuieen
kiésrecht plaats gehad, welke door meer
dan 30.000 personen werd bijgewoond,
en waai' o nv het woord werd gevoerd
door de heeren \V II. Vliegen en mr. P
J Troelstra. Nadat de spreekbeurten,
waren vervuld, werd een optocht
houden.
NEDERLAND EN ZEEUWSCH-
VLAANDEREN.
Men schrijft ons uil Zeeuwsch-Vlajinde-
ren Oostelijk deel:
Is het u niet opgevallen dat de Hol-
lanasche bladen zoo goed als geen gewag
maakten van het Koninklijk bezoek aan
Zeeland. De N. R. Ct. meldde zelfs van
Zee uwsch-Vlaanderen héelemaal niets!
Zou men soms meenen dal dit reeds niet
meer bij Nederland behoort? Ik lean u
verzekeren dat het bezoek althans hier in
het oostelijk deel vooral onder de hui
dige omstandigheden als van zeer veel
beteekenis werd beschouwd. Wel hebben
enkele Belgische gasten in Axel en Hulst
zich onbehoorlijk uitgelaten. Zoo ongeveer
dal het t ijd werd dat de Konin
gin nog eens hier lew am, want
dal het niet lang meer zou du
ren of Zeeuwsch-Vlaand'eren
hoorde aan hen! Dal is wel «lom,
maar het teekent. Wal men ook „beweren
wil er zijn onder de Belgen wel annexio-
nisten f
Wij plaatsen hel bovenstaande,omdat
er weer eens uit blijkt, en bet ons inziens
niel genoeg kan getuigd worden, lal
Zeeuwsch-Vlaanderen bij Nederland be
hoort en wil blijven behooren. Overigens
kunnen wij ons wel indenken, dat groote
bladen meenden te kunnen volstaan met
do mecdeeling, dat de Koningin een in
spectietocht maakte door de beide Vlaan
deren s. Dergelijke tochten, door alle dee-
len 'des lands komen herhaaldelijk voor
en er wordt als regel met een korte Ver
melding volstaan.
UIT DE PERS.
IIe f. Z u i d e r z e e p 1 a n
Dr, Ku.vper driestart:
Men kent Dr. Lelv's voortvarendheid,
en ili et heeft dan ook bijna niemand ver
rast, dat'li et Zuiderzee-ontwerp nu reeds
van stapel liep.
Bijna alle gegevens er voor lazert ge
reed. Het Departement ontvang van zijn
Minister uitnemende voorlichting. En ter
wille van den oorlog, van het. project af
te zien, zou een ministerieele kalmte heb
ben geëischt, die aan Dr. Lelv ten eenera-
male vreemd is.
Zijn geest kent geen rust. Hij zet altoosj
door.
Toch is hel spijtig, dat dit voor de
loekotmst van ons land zoo gewichtige
project nu valt te ihiidden van zoo gespan
nen politieke actie
Vanzelf zal er een kleine groep in den
lande zijn, die, naar meer land steeds hun
kerend, zich jaar en dag afvroeg, waar
toch liet Zuiderzeeproject bleef, maar an
ders op dit oogenblik laat een project als
nu inkwam, ons volk als geheel genomen
koud.
Van een geestdriftig toejuichen ervan
is dan orale geen sprake.
Men neemt er notitie van dal 't er ligt
en laat 't verder aan zijn lot over.
En dit is spijtig.
Het zou ons zoo goed hebben gedaan,
zoo ditproject aan de orde ware geko
men op een oogenblik, dat er rust in de
politiek was, en niets de aandacht afleid!-
de. Maar op dit oogenblik kan hier geen
sprake van wezen
Hot bevolkingscijfer daa'l schier aller
wegen. De manschap om 't land te be
bouwen ojilbreekt, en vrouwelijke hulp
imoef den oogst binnenhalen. En ja, men
-kan nu wel zeggen, dat 't juist, in oor
logstijd zoo gewcnscht zou zijn, zich
bouwland breeder le zien strekken«naar
weet ook wel, dat dit niets le beduiden
nog een dozijn jaren verloopen zullen,
eer de oogst van lret nieuwe land bin
nenkomt.
Ook zullen de kosten zéér hoog loe
pen, en hot goede lieve geld is reeds
zoo hoog no o dig voor de bewapeningTvan
ons land en onze "koloniën. Er schiet
niet over. En er kan niet meer van af
T.aat ons daarom blijde zijn diat 't pro-
jedt er is, maar'1' de tijd om 't tpt wo/U
te maken, dignt afgewacht
heeft, waar er stellig na vredesherstéf 'enkele gezinnen uit de Belgische ge"
meenten Stekene, Moerbeke en aangren
zende plaatsen deze plaatsen mogen ver
laten, en zijn langs Clingo den draad ge
passeerd.
Ze mogen nu jn België niet meer terug-
keeren, maar zijn wat blij, ,dat ze in bel
gaslvrije Holland zijn.
Als men bun vraagt, wal er in hunne
dorpen nog le krijgen is, geven zij een
lange lijst van onmisbare' of toch nood
zakelijke dingen, die niel te bekomen zijn,
en eindigen met le zeggen, dat ".c op
slecht brood en weinig aardappelen moes
ten leven, maar kunnen liet niet genoe,
prijzen, dal ze ook goed brood uit Hol
land ingevoerd kregen.
Onder Clinge, St. Jansleen en Koewacht
zijn weer verscheidene plan leen huisjes
bijgebouwd, waar deze vluchtelingen een
onderdak vinden.
De woninkjes zijn circa -1 M. lang-
M. breed, dus zeer bekrompen; maar
M worden ze door dje tobbers verko
zen boven inwoning bij andere gezinnen
•ant nu wonen ze ten minste vrij en op
zich zelf.
NEDERLAND EN DE OORLOG
Vliegtuig neergeschoten
Zondagmiddag werden van af den djijk
te Weslkapelle enkele vliegtuigen op
gemerkt in zuidwestelijke richting. Het
geschut, dat van uil de richting Zeebrugge
werd gehoord, deed vermoeden, djat van
daar door de Duitscliers geschoten werd
op Frausche of (en) Engelsche vliegtui
gen. Te ougeveeer 3 uur zag men een
vliegtuig op de kust arkomen en kort
daarop landde hel toestel op een half
uur afstand ten zuiden van het dorp
aan den voet van het duin. Hel bleek
een Engelsch vliegtuig te zijn, gemerkt
„A 3", dat bestuurd was door een En
gelsch officier-vlieger, in dienst van den
Koninklijken Marine Luchtdienst.
Hij werd natuurlijk dadelijk geïnter
neerd.
Hel toestel was op 3 plaatsen door
schoten; de inzittende was aan een been
gewond, naar hij meedeelde vermoedelijk
door een slirapuell van boven Zeebrugge,
waar hij. zelf een aantal bommen had
geworpen. Op het toestel waren een
machinegeweer en 2 revolvers aanwezig.
ónder militair geleide werd de vlieger
,nanr de soldatenbarak gebracht, waar het
gewonde been verbonden werd, waarna hij
naar het militair bureau werd geleid en
nrel de tram van 7 uur naar Middelburg.
Het praatje ging onder het' publiek, dat
een tweede inzittende dadelijk na de lan
ding uit hel vliegtuig gesprongen en op
de vlucht gegaan was De bestuurder ver
klaarde evenwel op ©erewoord', dat hij
slechts alleen was
Hij verklaarde bovendien, dat zijn toe-
slel zoodanig beschadigd was, rial hij
slechts de keus had öf in zee terecht le
komen, öf naar de Hollandsche lenst ,le
drijven.
Hel toestel had op één na alle tele
foondraden vernield. Hel vliegtuig is on
der militaire bewaking gesteld.
Uit verschillende plaatsen bericht men
ons1 nog vliegtuigen le hebben opgemerkt.
o
Van de grens
Men schrijft ons van de grens
In de grensplaatsen is men de laatste
gen zeer onder den indruk van de
gebeurtenissen, die zich han bet l'rortt
afspelen Men kan het den Duitscliers
aanzien, dat hel hun niet naar wenseh
gaal Overal dringt het gedonder van het
are geschut door. De soldalen zijn zeer
prikkelbaar gestemd en boeten worden
herhaaldelijk uitgedeeld- De heirwegën
'nn Gent over Deinze en naar ThielL
zijn gereserveerd voor militaire voertui
gen alle ander verkeer is verbroken.
Tol op de grensplaatsen zijn gewonde
sojdalcn gebracht. Te Gent kwamen ruim
1ÓÓ0 Fransche gevangenen aan, meest
gewonden. In die stad liggen thans naar
schatting 15.000 Duitscliers, die van het
front afgelost zijn en thans rusten Op be
langrijke punten ten Zuiden van Gent is
groot gesphul opgesteld. Ook heeft een
groote toevoer van paarden naar hef
Zuiden plaats.
Vrijdagnamiddag werd aan de Bouchaut-
sche haven door de militairen een per
soon gearresteerd, die 'naar hel scheen,
vcrdacihl voorkwam; volgens zijn zeggen
was hij veehandelaar. Na door de auto
riteiten gehoord te zijn werd hij onder
militaire bewaking gesteld en is liij Za
terdag onder geleide vervoerd.
Bewoners van de grens deeleti mede,
dat in den nacht van Vrijdag op Zatcr
dag tnsschen de Bouehautsehe haven en
de Maagd van Gent een troep schapen
van 150 n 200 stuks over de grens zot
gesmokkeld zijn.
Aan Oen ..Tromp" onder dc gemeen!
Clinge. waar een groote Duitschei
wachtpost is. zijn de manschappen naar
hel front gezonden. In plaats van dekc
15 5 20 zijn er een dertigtal teruggeko
men, meest mannen tusschen 10 en 50
jaar. Hel is al gebleken, dat deze nieuwe
soldaten gaarne levensmiddelen legen flin
ke betaling willen hebben, en opgewekt
zien ze er niet uit.
Vrijdag en Zaterdag jf. hebben wee
Men schrijft ons uil Eedc
De Duitscliers schijnen gebrek aan be
zems le hebben, want hel is ontzettend
de massa's bezems die de laatste twee
n bij Eede zijn overgegeven aan de
Duitschers. Met genoegen wordt voor een
gewonen bezem één gulden en nog meei;
betaald, 'lis dan ook niet te verwonderen,
dal velen van de gelegenheid gebruik
maken die artikelen over, de grenzen te
werken.
De vraag rijst evenwel of die uitvoer
naar België wei geoorloofd is en of de
verkoopers niet le kort doen aan de
N. O T.'s-voorschriften
Nabij Retranchem-nt bleef een
jonge Rus aan de electrisehe versperring
hangen.
o
Smokkelarij.
Reeds vaak was het opgevallen dal een
juffrouw uit F ede keurig gekleed, met
de tram naar Aardenburg trok en met
een volgende gelegenheid weer terug
kwam.
Dit wekte argwaan op bij onze rijks
ambtenaren, die dan ook die juffrouw
;isleren uilnoodigden om in de visitatie-
kamer le komen om gevisiteerd te wor
den.
Zeer legen den zin onderwierp zij zich
aan hel onderzoek der visiteuze en toen,
bleek, dat -ze een groote massa stukjes
zeep onder de kleeren had verborgen. Al
le^ werd natuurlijk in beslag genomen en
tegen de dame werd proces verbaal op,
gemaakt
Bij de brug op den weg van A x -31
naar Zuiddorpe, waar een paar schild
wachten staan, viel Vrijdagnamiddag uit
de kleeren eener corpulente fietsende
dame een pak Sunlighlzeep, wat dooi
de soldaten werd gezien, die haar na
tuurlijk staande hielden, en onder toe
loop van veel volk naar den commandant
leidden,. Vandaar werd ze naar Over
slag gebracht, om daar nader door een
vrouwelijke beambte te worden gevisi
teerd.
De betrapte smokkelaarsler, voornaam
gekleed, bleek een gefortuneerde Belgi
sche vluchtelingen, verblijvende te Zuid
dorpe
Spion na-ge?
Zaterdag is door de maréchaussée naar
Middelburg overgebracht een Belg, zekere
Van IJ verdacht van spionnage. Blijkens
op hem bevonden pas, zou hij in
October 1915 le Esschen als vluchteling
over de grens gekomen zijn. Hij had zich
de vorige week bij Boucliaute op het \v
zette Belgisch gebied begeven en hel viel
in hel oog, dal hij, nadat hij een bezoek
had afgelegd* bjj den commandeerenden
DuilsCben officier aldaar, door de Duit
schors door dg poorl in de versperring
op Nedeilandsch gebied werd ge
laten De burgemeester van Philippine,
die een en ander had waargenomen, deed
hem aanhouden.
Bi; fouillecring bleek hij in het bezit
te zijn van een groot bedrag aan Duitsch
bankpapier en ander geld.
o
M e 1 k v o p r z i e n i n g.
Ter bevordering van dc garcg^ldei
melkvoorziening in den a s winter heeft
de minister van L N en IT hot navol
gendo bepaald
M e 1 k 1 e v e r i n g'. Degenenhetzij dit
natuurlijke of rechtspersonen zijn, die
in vorige jaren gedurende deh winter
gewoon waren 'melk voor de consumptie
ie leveren naar bepaalde gemeenten, be-
hooren dit ook tliaus le doen naar de
zelfde gemeenten, op de zelfde wijze en
althans voor ten hoogste in dezeirde
hoeveelheden als zij zulks gewoon w
ren. Zij zijn echter niet gebonden, o
te leveren aan denzelfdon persoon of
aan dezelfde melkinrichting.
Melkveehouders, die in .vorige jaren
gedurende den winter gewöon wa
melk aan fabrieken van melkproducten
le leveren kunnen ook leveren aan bo
ter- of kaasfabrieken onder de m de
S( Crt. genoemde voorwaarden
M e. 1 k p r ij s De prijs, die door de
leveranciers van consumpliemelk in re
kening mag worden gebracht aan den-
gene, die deze melk aan de verbruikers
levert, is de winterproductieprijs 1915/16.
Indien in eenige gemeente geen be
paalde wintel-prijs ten vorigen jare be
stond, doch een vaste voor hel geheele
jaar geldende prijs, dan lean deze be
schouwd Worden als de gemiddelde van
een winlerprijs 'en een zomorprijs, van
welken laatste over het algemeen kan
worden aangenomen, dat deze 1 cent
per liter lager is dan de winlerprijs
De voor den bestaanden winter vast
te stellen productieprijs behoort dan ge
steld te worden op den bovenbedoelden
winlerprijs
De wraterlevering en de winterprijzen
'orden geacht in te gaan op 1 Orti
k.
Als winterperiode wordt bescnouwd
een tijdperk van zes maanden, aanvan
gende met den datum waarop de vrinter-
levering en de winterprijzen in werking
treden
De melkprijzen in de onderscheidene
gemeenten wofden door den "Minister van
T N en II vastgesteld ovcreenko nriig
liet bepaalde in art 8. 3de lid der
Distributiewei 1916, aan de hand van de
daartoe door de burgemeesters der be
trokken gemeenten bij hem ingediende
voorstellen
Toeslag Aan de leveranciers van
consumptiemelk zal een toeslag van 2'A
cent per liter worden uitgekeerd boven
den hiervoor genoemden winterproduc
tieprijs 1915/16
Aan de melkslifters en melkinrichtin
gen zal ter beoordeeling van het be
trokken gemeentebestuur oen toeslag van
een halven cent per liter kunnen wor
den uitgekeerd boren den winterconc
sumplieprijs 1915/16, of hoven den winV
tereomptieprijs 1914'15, ingeval de eerst
genoemd o prijs lager ware dan laatst
genoemde
Ontheffing van de( verplich
ting lol m e I k 1 e v e r i n g. Overmelk
mag niel tot zuivel worden verwerkt, be
houdens
a door slijters en melkinrichtingen
'gëmengdc bedrijven onder inachtne
ming-van de hoeveelheden.- die*.zij. ter
beoordeeling van de rijkscommissie van
toezicht op de vereenïging van fabrieken
van melkproducten in normale omstan
digheden gewoon waren te verwerken;
b door melkveehouders, die ten ge
noegen der rijkscommissie van loericht
op de vèreeniging van fabrieken van
melkproducten kunnen aantoonen tijdig
pogingen in het werk te hébben gesteld
om legen den vastgoslelden maximum1-
prodUctieprijs hun melk te verkoopen in
de gemeente waarheen zij gewoon wa
ren te léveren, of in andere voor die "<et-
■ing, in Aanmerking komende gemeen
ten
Hun kan door de voornoemde rijks
commissie een bijzondere machtiging tof
verwerken van de overmelk op zuivel
worden verleend, mits zii zich verbin
den op eerste aanmaning van genoemde
rijkscommissie htm melk beschikbaar te
stellen, naar de gemeente, welke lnin
door meergemelde rijkscommissie daa--
Voor wordt aangewezen
Tekort aan melk Wanneer zich
in een gemeente een tekort aan melk
oordoet. zal na aanvrage van de be
trokken burgemeesters-op aanwijzing van
de rijkscommissie van toezicht on de
-ereeniging van fabrieken van melkpro-
duclen in dat tekort kunnen worden
voorzien totdat door toenassing van de
bepalingen van de Onteigéningsw°t of
Disiributiéwet 1916 of op grond van
andere voorschriften, de melktoevoer
weer on hel normale pe!l zal ziiri ge
bracht.
E il voer consenten zullen o a
nic' worden gegeven aan melkveehou'-
houders, die holer of kaas maken,
ferwiil zij in den vorigen winter gewoon
waren melk te leveren of voor dc con
sumptie óf aan fabrieken van melkpro
ducten.
Districtscommissie s. De door
dp Commissarissen der Koningin inge
stelde districtscommissies voor de melk
voorziening dienen den Minister van L
N eu H van advies bij de vaststelling -
van maxiinura-prijzen
Voor verdere bijzonderheden omtrent
de melkvoorziening verwijzen wij naar
de St. Crt. van 16 dezer.
o
t'i t v-oe r v e r b o d e li.
Hel St.bi- no. 112 bevat een Kon be
sluit van 15 dezer houdende verbod ran
uitvoer van alle kalk, gemalen en onge-
raalen, alsmede schelpe-n, kalksteen en
kalkmergel.
0
Nikkel
Naar Reuter uit Londen seint, heeft
het Engelsche departement van ouitien-
landsche zaken heleend gemaakf, dat
lot. nader order geen vergunning zal
worden verleend »ot uitvoer van nikkel
naar Nederland.
o
Eieren
Voor de week van 17 23 is door deti
Minister van L N. en H de hoeveelheid
ter beschikking tc stellen volversche
kipeieren voor iedere 100 uitgevoerde,
'astgesteld op, 50. Hiervan zullen 20 moe
ten worden geleverd legen een prijs
van f 7 80 per 100 stuks voor legering
aan de gfemeenlebesturen
Nederlandsch schip tot zink en
gebracht.
Gelijk reeds kort in ons vorig num-
'i- vermeld, is hel Nederlandsche
tankstoomschip „Antwerpen" van de
American Petroleum Comp te Rotterdam
dat. op reis was van New-York naar
Londen met 10 322 ton petroleum als
lading door een Duiische duikboot tot zini-
ken gebracht. De geheele bemanning is
gered
De „Antwerpen" ongeveer 1000 ton
groot, was een nieuw schip gebouwd}
te Newport News Het maakte zijn eer
ste reis Hel was 31 Augustus van New-
York vertrokken Schij) en lading rijn
verzekerd
Een oproep
Wij ontvingen den volgenden oproep
aan neutraal Nederland tol verleenen
steun aan noodlijdende Duitscbe
vrouwen en kinderen in de Unie van
Zuid-Afrika
Ook in Zuid-Afrika doen zich de -Jrnp
stige gevolgen van don tegenwoordigen
oorlog gevoelen De mannelijke onderda
nen van de vijandelijke staten werden
gevankelijk weggevoerd; vrouwen, kin
deren en gebrekkigen bleven hulpeloos
achter, nadat, in vele gevallen have
goed vernield, verbrand en geplun
derd waren Hun toestand moet. volgens
betrouwbare berichten, deerniswekkend
zijn, verstoken als zij zijn van den
steun der kostwinners Bovendien zijn
omringd door een bevolking,, welke
him voor een gTool deel vijandig gezind
Hierdoor is onder hen een noodtoe
stand ontsftaan, die leniging tot een
plicht maakt ook van onzijdigen
Ondergeteekenden hebben zich daar
om vereenïgd om een beroep te doen
op den weldadigheidszin van neutraal
Nederland, dat reeds zooveel voor de
door den oorlog gèleisterden deed. zon
der te vragen naar nationaliteit en ras
Moge ook deze oproep niet tevergeefs
zijn en medewerken tot hel verzachten
•an hel lijden van zoovele hulpbehoe-
ende, onschuldige slaclitoffcrs van de
zen oorlog
Vriendelijke giften gelieve men te zrn-
den aan den secretaris-penningmeester,
die de ontvangst privatim zal erkennen
Deze oproep was gei pokend TI T
Emous, voorzitter: prof TT D T Roden-
stein, secretaris-penningmeester G C bnl-
éon van Asbcck: mr W K T P, graaf
van By landt.; generaal K Eland; O Fleck.
F M Knobel; jhr mr W II. de Savor-
nin Lohman; G H de Marez Ovens:
prof S R Sfeinmetz en prof H "Wirt-
disch, leden
Het adres van den secretaris;-penning-
mepster is. Je Brnchthuijzersfroal. Am
sterdam
"F t'srt gil PrnviwiR.
TTt Middelburg
- Door burgemeester en Avethouders
is rhel ingang van 15 September be
noemd tot lid van het gemeentelijk werk-
loozenfonds de heer P J H. van Roo
•alhier