MIDDELBilRGSGHE COURANT.
y
.(aargriag
laitf
Vrijdag
15 September.
SINIIILARB.
JVs 218
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en I
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courarft
Dezorgd krijgen dpor de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
DE TOESTAND AAN' DE HEMRRUG.
Op vragen om inlichtingen door den
heer van der Voort van Zijp, heeft de
Minister van oorlog geantwoord, dal, ge
lijk reeds vermeld door een eerstdaa'gs te
benoemen commissie een onderzoek zal
worden ingesteld naai- de gegrondheid <%r
.door het personeel der artillerie-inrich
tingen aan de Hembrug geuite klachten.
KIESRECHT ACTIE DEIl VRIJZINNIG-
DEMOCRATEN.
Naar de Tel. verneemt, wordt door
het hoofdbestuur van den -Vrijz.-Dem.
Bond hel plan uitgewerkt? voor een groo
te kiesrechtactie, die hierin zal bestaan,
dat op den vooravond van de openbare
behandeling van de ontwerpen Grond
wetsherziening door iedere afdeeling van
den Yrijz.-Dem. Bond én van het Alg.
Ned. Werkliedenverbond een vergadering
zal worden belegd, waarin verschillen
de sprekers zullen optreden, ten gun
ste van algemeen kiesrecht voor man
nen en vrouwen. In totaal zullen dit
ongeveer 100 vergaderingen worden
In al deze vergaderingen zal een ge
lijkluidende mtatie worden voorgesteld,
die daarna wordt toegezonden aan re
geering en Tweede Kamer
TWEEDE KAMER
Vordering van ^chepen
Verschenen is het voorloopig vers-lag
"betreffende het wetsontwerp op de vor
dering van schepen. Er worden daarin
tal van inlichtingen gevraagd, terwijl voor
vélen een bezwaar schijnt te zijn, dat
er in deze materie geen hooger recht
beslaat dan door do regeering dictato
riaal wordt vastgesteld. Hiertegen werd
door andoren opgemerkt, dat de macht
tot ingrijpen in hel reedersbedrijf, welke
deze wet. aan de regeering zal verzeke
ren. waarlijk niet verder gaat dan die,
welke de geheeld handel zich in doze
tijden moet laten welgevallen.
Daf dit op financieele benadeeling van
de reederijen zal neerkomen, gelijk an
dere maatregelen het landbouw-, het
visscherdmedrijf enz. financieel treffen,
mag te minder wegen, wijl anderzijds
juist de reederijen op buitengewone wij
ze van, de abnormal;' omstandigheden
der laatste jaren hébben genoten
UIT DE PERS.
S tem pl i ch l
De N. R. C. besluit een artikel over
stemplicht aldus
,,Uit het bovenstaande blijlcl. dat cr
theoretisch voor stemplicht te pleiten
valt; practisch is er evenveel voor als
tegen te zeggen Men behoeft cr zich
niet warm over tc maken Komt de
lciesrechtherziening tot stand zonder
stemplicht, dan is het gbed; konit zij
er met stemplicht, dan is het niet
beter
„Waar zal de slemverplichting baar
sanctie in vinden De regeering stelt
voor, dal wie geen Aannemelijke roden
weet aan te voeren, waarom hij niet
ter stembus gettogen is. zal worden
gestraft met berisping door den rech
ter of geldboete Beter lijkt, ons, de
berisping is gewijzigden vorm te aan
vaarden, en de geldboete te schrappen
Hebben wij behoeften aan nieuwe de
licten? Waarom niet, op liet voetj-
spoor van de jongste belastingwetten
den zonder aannemelijke verontschiildi'-
ging in verzuim gebleven kiezer met
openbaarmaking van zijn naam bedreigd?
Fn bij recidive, met uitsluiting van hel
kiesrecht voor een bepaald aantal ja
ren" Openbaarmaking van den naam
voorkomt de comedie van een rechter,
die, in den trant als waarop bij ecia
zitting aan drankwelovertredingen be
steedt, er eene zal bestemmen, om zeg
vijftig of zestig berispingen achter el
kaar toe te dienen Uitsluiting van kies
recht, bij herhaald verzuim, ligt meer
in de rede, dan geldboete, omdat de
staat toch inderdaad op medewerking
van hem, die zelfs na de moreele te
schande stelling door openbaarmaking
van naam opnieuw in verzuim vol
hardt, geen prijs stellen kan."
De anti-rev „Rotterdammer" schrijft
over dit onderwerp
Een enkel roomsch-katholiek orgaan
moge zich gunstig over stemdWang heb
ben uilgelaten hel gevoelen der rech
terzijde wordt daardoor niet weerge
geven
Atlians dé antirevolutionairen moeten
ér niets van hebben en bedanken gra-
cieuselijk voor het genoegen, hun be
reid
Het „Handelsblad" is tegenstander van
stemplicht en wel op de volgende gron
den
le. St/emplicht is een ongeoorloof
de en schromelijke belemmering van
de individueele vrijheid, zonder dal die-
ze wordt geboden door een overwegend
staatsbelang;
2e. Stemplicht drijft een groot aan
tal met-belangstellende, deels onwetenj-
de, deels onverschillige, deels onwillige
en afkeorigé kiezers naarde stembus
eu brengt dus een in politieken zin
ondeugdelijk element in werking;
3e Stemplicht is on vereen igbaar met
een kiesrecht, dat alleen beperkt wordt
•door aangifte, welk kiesstelsel allicht Jiet
eenjgc ietwat aannemelijke zal blijken in
zake vrouwenkiesrecht, wanneer men
dat niet aanstonds algemeen wil ma
ken;
4e. Stemplicht is een conservatie!
correctief tegen de werking van alge
meen stemrecht# omdat het de onver
schilligen en afkeerigen naar de stem*;
bus drijft, die voor 't meerendeel 'o-
genwoordig onder de conservatief ge
zinden worden gevonden.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Van de Grens.
Men schrijft ons.
Langs de grenzen heeft overal ver
wisseling van Duüsche soldaten pïaails
gehad In den omtrek van Middelburg
in Vlaanderen stonden soldaten op post,
die zelfs nog verbanden aan arm en
hoofd hadden. Nabij Moershoofde bon
wen dé Duitschers een -groote slce,-
nen kazerne, ook tc WaterlandrOndq-
man.' Tengevolge van de troepen verwis
seling treden de Duitschers weer streng
op De bewoners van het tusscbende dra
den* relegen terrein, hebben dan ook weer
hun \ee op Néderlandsch gebied ge
bracht.
Nabij Sint-Laureyns bevindt zich op
het prijsgegeven gebied nog steeds de
uitgewezen winkelier B uit Aardenburg
Het heerschap schijnt in blakende gunst
bij de Duitschers te staan, doch dc
Nederlandsche grenswacht bewaakt hem
terdege, zoodat niets of niemand hem
kan bereiken.
Tusscheu St -Marguérite, en ""Water -
land-Oudeman bleef eenf jongjj vrouw
aan den draad, die goederen wilde
overwerpen.
Van de gemeente Sint Jan in Eremo
zijn drie burgers weggevoerd
De e d. IIa r ihg vissche r ij en
Duitsehland.
Volgens de Köln, Ztg." heeft de vei-
eeniging van vertegenwoordigers van den
handel in levensmiddelen in West-
Duilschland in een vergadering te El-
bcrfcld een besluit genotaen, waarin zij
haar leedwezen uitspgpekt over de over
eenkomst tussjchen de Nederlandsche ha-
ringreeders en de Engelsche regeering
Zij herinnert, er aan, dat in vredestijd het
grootste gedeelte van de vangst in
Duitsehland verkocht werd en dal de
Nederlandsche hariijgvisscherij na den oor
log weer Duitsehland als afzetgebied
noodig heeft. Dnarotm verheft zij haar
■aarsehu wende steun! en verklaart, dat
men in Duitsehland' vermoedelijk, na het
herstel van normlale economische toe
standen, geen Nederlandsche haring
meer zal kunnen verkoopen Men zal dan
eenvoudig zeggep „Laten de Nederlan
ders hun haring aan Engeland verkoopen,
wij Duitschers zien* er graag van af"
Al moet Duitsehland in den oorlog de
I-Iollandsche haring meer of minder
missen, zoo zal liet ook dat verdragen,
hel houdt toch vol, enz.
Aanbevolen werd, dit besluit ter ken
nis van de Nederlandsche firmg's', te
brengen.
De,,Geertrui da
Naar de Tel. verneemt, is het zeer
waarschijnlijk, dal de Duitsche regeering
aan de recderij der GeertrUida Sch
103, die den öen Juli 1.1 tdoor1 een puitp
schep onderzeeër in den grond werd
geboord, de 'door liaav geêischte schade
vergoeding zal betalen Er hebben be
sprekingen plaats, om tot een sphikking
te komen, zoodat vooralsnog de zaak
niet op de rol van het PrisongerLcht te
Hamburg zal verschijnen. Alleen ingeval
de onderhandelingen niet tol het ge-
wenschte einde mochten leiden, zal zij
voor het Prijzenhof worden gebracht, dat
dan de grootte der s chadevergoeding /al
bepalen
Uit Statt eit Prtmncie.
Naar „de Kampioen" meldt zijn
floor de commissie Ier beoordceling van
de resultaten van den door den- A. N.
W. B. uitgeschreven wedstrijd in stati
onsversiering, dit .jaar in Zeeland de
navolgende stations bekroond
Voor de categorie A, versiering aan
gebracht door den chef met eigen per
soneel (tevens prijswinners iu vorige ja
ren, kreeg liet station 's-Heer-Arends-
kerke een diploma le klasse (extra-prijs
ver-?.-zilveren medaille Goes idem (extra
prijs zilveren medaille;; Kapelle-Bieze-
linge een diploma 3e klasse.
Voor de categorie B, versiering met
behulp van bloemisten en kweekers (te
vens prijswinners in vorige jaren) werd
aan het slation Vlissingen een diploma
2e klasse toegekend.
De stationsversiering staal .nu voortaan
blijvend op het werkprogram van den
A. N. W. B.
o
Uit Middelburg,
Bij ministorieele resolutie van 8 de
zer is de ontvanger der dir. bel enz..
K. van Schouwen alhier tijdelijk werk
zaam gestéld tier inspectie der dir. bel
enz te Middelburg en is de ontvanger D
P- \Y van Heuven belast met de waar
neming van het ontvangkantoor alhier.
Alles met ingang van 16 September a s
- Het abonnemenls-condert, dat heden
avond a.l hier zou worden gegeven, is
wegéns het gure weer uitgesteld tot a s
Dinsdag Mocht het weer dan wederom
van dien aard zijn, dat uitstel noodig
mocht ^lijken, dan zal het enncerft
Woensdag worden gegeven
Op hel Molenwater is gisteren een
aanvang gemaakt met het opslaan van de
schouwburglenl, waarin van Dinsdag lot
Vrijdag a.s. door het gezelschap van
Henri ter Hall de revue „Halt, hier blij
ven" zal worden opgevoerd
Uit Vlissingen.
Bij Ivoh. Besluit zijn aan de gemeen
te Vlissingen de navolgende voor
schotten verleend uit 's Rijks kas, ten
einde genoemde gemeente in staat te
stellen voorschotten van gelijke bedra
gen te verleenen aan de Vereeniging tot
verbetering van de Volkshuisvesting en
wel:
een voorschot van ton hoogste
f 70213 voor den aankoop van .grond,
I) een voorschot van ten hoogste
f 140.787 voor den houw van een 200-
lal arbeiders-woningen.
- Aan hel personeel der electrisché
ram Middelburg—Vlissingen is weder een
\lr,*" weekloon als duurte toeslag uitge
keerd.
- D,e heer J. W. C. Broeden, teeke
naar op de afdeeling scheepsbouw- dei-
Kon. Maatsch. „De Schelde" is benoemd
tot technisch chef aan de scheepsverf
„de Merwede" ie Ilardinxveld
Geslaagd voor het politic-diploma
met aanteekening de heer .T. C. Pluijmers
le Vlissingen.
Tot hofmeester en hofmeesteres op
de „Middelburgsche boot" zijn benoemd
met ingdng van 1 Oct F. de Buckviel en
echtgenoote te Vlissingen
Uit Walcheren
Heden is hel 60 jaren geleden dat
dc oud geneesheer van O. en W Sou-
bnr g> de heer .1. .1 Plugge, bevorderd
werd let stedelijk plattelands- enscheeps-
gonecskundige en stedelijk verloskundige.
—o
Uit Zuid-Beveland.
De raad van Goes komt lieden -
avona in spoedeischende vergadering bij
een. »tcr bespreking van de uitvo.ering
dér clistributiewet.
Donderdag j.I. werd voor de eerste
keer te Wolfaartsdij'k regeerings-
visch verkocht en wel 2Ó0 pond kabel
jauw en even zooveel schelvisch. die
goeden aftrek vonden Er is reeds weer
een flinke partij voor de volgende week
besteld. Men zou gaarne zien, dal nu ook
een proef met bokking genomen werd.
Na een vergadering, die door een
voorloopig comité onder voorzitterschap
van dr. Hoorweg, bijeen was geroepen en
waarop de burgemeester tegenwoordig
was, is te Héinkenszand een com
missie van zes ingezetenen gevormd om
den burgemeester in de uil voering van
de dislribuliewe! bij te slaan.
In de Donderdagavond gehouden
raadsvergadering van Ierse ke werd
met algemeene stemmen lol sluiting der
dranklokalen bij demobilisatie besloten
F veneens met alg. sleenunen werd «urn
mei. E de Veij een gralificalie toegekend
voor de tijdelijke vervanging ecner zieke
onderwijzeres aan school I,
Een voorstel van B. en W om hun een
credict le verleenen in verband met de
distributiewei lokte een breedvoerige ge-
dachtenwisseling uil, waarvan hel resul
taat was, dal een blanco-crediel werd
verleend voor de distributie van tarwe
meel voor bruin brood, aardappelen, boo-
nen en erwten, varkens vleesch, spek, bo
ter, rijst, suiker, pekelharing, hokking,
zuurkool en ingelegde boonen.
Bij dc rondvraag werd op voorstel van
den heer Willemsen aan L. Nieuwen-
huize, gemeentewerker een duurleloeslag
gedurende den oorlog van 50 pCt. van
zijn loon toegewezen.
Donderdagavond werd voor hel eerst
een partij regeeringsschclvisch le Sch o-
ro aangevoerd, die legen den prijs van
2G cent per K.G.- vlug vau de hand ging.
o
Uit Tholen.
Men schrijft ons uit Slaven issc:
Voor hel eiland Tholen is opgericht
een Beurtschippers vereeniging, waartoe
alle beurtschippers van het eiland zijn
toegetreden. De vereeniging heeft ten
doel de belangen le bevorderen van de
beurlschipperij in het algemeen, meer
speciaal in zake eene uniforme vracht-
regeling en meerder toename van trans
port. De koninklijke goedkeuring zal op
de statuten aangevraagd worden. Besloten
werd reeds de vrachlen van aardappelen
en mais van en naai- alle plaatsen op dit
eiland, voor zooverre de beiirlschipperij
er mee le maken heeft, vast te stellen.
Pogingen zijn ook reeds aangewend bij de
broodcommissie te Middelburg om ie vei-'
krijgen de toestemming, dal in alle
plaatsen van hel eiland een opslagplaats
kan ingericht worden voor hel eventueel
door de Regeering opgevorderde graan.
o
Uit Zeeuw&ch-Vlaanderen O.D
Toen een paar weken geleden te
Ossenisse een landbouwerszoon deS"
avonds per fiets huiswaarts reed werd
hij nabij zijn woning aan hel Zeedorp
door een paar bekende schavuiten slaan
de gehouden, van zijn rijwiel getrokken
en geducht gestompt, geslagen en ge
schopt.
Toen ze met hun mishandeling ophiel
den. zeiden ze legen den jongen dal ze
zich in den persoon hadden vergist.
De brutale aanrandiug, die eerst stil
werd gehouden, zegt onze berichtgever,
"okle gelukkig uil. en 'l is nu maar te
hopen, dat dc gevreesde deugnieten eens
gevoelig zullen gestraft 'Worden
- De zoon van den herbergier R. le
S l o p p e l d ij lc werkte in hel veld ach
ter struikgewas, toen een jager, die hem
niet had gezien, in zijn richting op een
patrijs schooi en hem met eeiiige hagel
korrels in dc hand Lrof, zoodal genees
kundige hulp moest worden ingeroepen
De jager, een heer uil Iiulsl, was zeer
onder den indruk.
o
Uit Zeeuwsch-Yiaanderen W D
Geslaagd voor het politie-diploma
de heer C. van Nugteren te Aarden-
burg.
KERKNIEUWS,
Donderdag werd le Oostburg de
le Zendingsdag gehouden van de Zen-
dingsvereenigmg in Zoouwsch-Vlaanaq-
ren Westelijk Deel op een weide van
dhr J de Smit. Hoewel het weer win
derig en regenachtig was, was er ta
melijk veel volk De Chr. Fanfaren korp
sen „Excelsior van Cadzand en Ho
sanna" vanGroede verleenden hun me
dewerking Als sprekers traden op ds
M Beukenhorst van Sluis, ds II Vis-
scher van Zwolle; J Blinde, zende
ling, ds E Couvée te UtrecM, dr. de
Visser, veldprediker en ds. Krul van
(Biervliet.
o
E e n nieuw orgel.
Donderdagavond werd in de Gerefor
meerde kerk te Poortvliet door den
heer ae Grauff, onder het aanhooren van
een talrijke- schare hel door den lieer
Dekker le Goes geleverde kerkorgel, dal
bespeeld werd door diens meesterknecht
den heer Brandt, ingewijd. Hel orgel vol
deed goed.
Ned. Herv. IC e r k.
Beroepen te Bunnik en Vechten M. I
G. J. van de Poll le Elburg; le Schoon
hoven P Kuyiman te Lunlercn.
Gerei'. Kerk.
Bedankt voor Nieuw-Dordnecht J.
Voerman te Warns.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Nat. Gezelschap.
In de gisterenavond gehouden Algem.
Verg. van hel Nat Gezelschap zijn de
ver lagen van secretaris en penningmees
ter behandeld en is de lieer dr. D. Sehcule
benoemd tol bestuurslid.
Nederlanders aan dc Gentsche
I I o o'g e s c li o o 1
De Nederlandsche geleerde dr. J Clay,
.vien een lxoogleeraarssloel aan de
Duilsch) Vlaamsche universiteit te Geilt
was aangeboden, doch -die meende dit
aanbod te moeten afslaan, schrijft daar
over aan de N. R C.
„Dat de aanbieding van leerstoelen,
door de tegenwoordige commissie mo
reele waarde zoude missen, is mijne
meening niet En niemand zal bovendien
fan de Belgische regeering in deze om
standigheden een dergelijk aanbod ver
wachten Mijn persoonlijke opvatting was,
dat waar de ijvoraavs voor de Vlaam
sche zaak het thans niet eons zijn, het
voor een Nederlander, die de verschil
lende drijfveeren niet voldoende kent, zeer
moeilijk is een goed richtsnoer te vin
den.
„Dal verder de vervlaamsching der
Gentsche Hoogcschool een doel isk dat
voor Duitsehland in en door den oor
log is ontstaan Tol dit doel than^ mee
te «werken, is voor mij bezwaarlijk, hoe
sympathiek hel. mij op zichzelf is
„Voor de Vlamingen zelve echter is
dit geheel iéts anders. Ik heb kunnen op
merken, dal verschillenden niet oprech
te overtuiging aan de verwezenlijking van
een lang nagestreefd ideaal meewerken,
al is hel, flat het verkregen wordt met
hulp van een vreemd bestuur Sommi
gen offeren daarvoor veel op en brengen
misschien nog meer in gevaar Ik "heb
voor hen allen eerbied, en ik kan daar
om ook niet nalaten, de smadelijke wij
ze, waarop zij door sommige bladen be
schouwd worden, af te keuren.
De drie Nederlanders, die een ande
re opvatting huldigden dan dc heer Clay,
worden daarvoor in „Hel Volle".... ja,
laai ons gerust zeggen, uitgescholden.
Dit blad zegt o. m
Het Duitsche streven om België te
verdeden, door VIamen en Walen legen
elkander op !e zehen, heeft zich o. m.
geuit door de stichting van een Vlaam
sche Hoogcschool te Gent Nog roolcen
de puinhoopen der Leuvensclie Akade-
mie, doch bereids staat de brandstich
ter klaar om door een schijnbaar be-
orderen der „wetenschap" inderdaad
en nieuwen brand le ontsteken, dit
maal in de eenheid der Belgische slacht
offers.
Tal wan Belgische hoogleeraren en
vooraanstaande beoefenaren van welen-
schap hebben de „onderscheiding" van
zoo n professoraat met waardigheid van
do handgewezen. Doch i/ie, daar zijn
Hollanders bereid gevonden, om zich
een benoeming van den vreemden on
derdrukker te laten welgevallen en al
dus dc Duitsche oogmerken in het on
gelukkige land onzer naburen te helpen
dienen
De namen dezer helden zijn: Dr, E. C.
Godéc Molsbergen, lector aan de Am-
sterdamscbe Universiteit, Dr Jan Ver-
sluvs, privaat-docent als voren, en "Dr.
J. .T Pli Voleton te Arnhem.
Dit illustre drietal, dat wellicht op
eigen bodem de hooggeleerdheid in
minder snel tempo had veroverd ook
een stel Vlamingen hereikt langs dezen
weg de voor hen op normale wijze
moeilijker genaakbare hoogte dient
te worden genoemd als ridders van de
allerdroefste figuur, die zich van de ge
ringe hoogachting van de overgroot©
