MfDDELBcRGSCHE COURANT. m 2oa Dinsdag 29 Augustus. FEUILLETON, ui defied!fiij II) i© 'üeze ccurant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de cour&rft bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50 elke regel meer 20 cent Reclames 40 een' per regel. Groote letters en randen naar de plaats die zij innemen. Advertenties vóór één uur te bezorgen. De regeling dar Visscherij-kwestie. We kunnen niel antiei's zeggen dan dat de regeling die de Engelsche regee ring nu getroffen heeft melt de Neder- landsche visschers-reederijen een loyale poging is oni te heietien dat het nieeren- 'deel van onze vischvangst naar Duitsch land gaat, doch zonder onze visschers te benadeelen in hun volkomen recht matig bedrijf Hel schijnt dat Engeland in dit geval niet gebruik kan maken van het meest voor de hand liggend middel (n i. zelf koopen op de open markt) omdat het in zijn eigen land geen afzet heeft voor de op Hollandsclie wijze gekaakte ha ring De Engelschen eten hun haring anders. En daar het voor de ovorgroo'.e meerderheid over haring gaat, kon En geland niet zelf als kooper optreden op' onze vischmarkt Vandaar de bijzondere vorm van het gekozen middel: één vijfde voor Neder land; niet meer dan één vijfde voo. Duitschland, en de rest naar neutrale landeii 'waarbij blijkbaar voornamelijk aan Amerika is gedacht) maar met dien verstande dat Engeland 30 shilling per ion haring bij betaalt op ieder prijsaanhod .van neutrale zijde gedaan Biedt bijv. Amerika 40 shilling voioir een Son haring dan komt daar nog 30 shil ling bij van Engeland, en komt dat dus neer op een totaal-aanbod van 70 shilling. In de praktijk zal dit dus lnerop neer komen, dat Duilschland zelf moet zor gen dat het aan zijn maximum van 20 pet. komt Ilel blijft een open markt, en als Duitschland nieL wil gaan boven den to taalprijs die van andere zijde geboden wordl, dan krijgt liet zijn visch niet. In dien toeslag., door Engeland gege ven op den prijs, door anderen geboden, zit zeker niets ongeoorloofds. Engeland moei' het zelf weten of het dat geld over licefL voor dat doel. Het resultaat is een zuivere koopmanskwestie, nl. het levéren 'aan het hoogsLe. bod. De eenige dwang ziL hierin, dat de smederijen zich, in ruil voor dien gewaar borgde» toeslag van 30 shilling per Ion, hebben moeten verbinden om van hun vangst niet meer dan 20 pet. aan Duitsch land te verkoopen. Als we er pp letten op welke wijze de Duilsche Inlcoop- conlrale, de Algimex, of welk ander lichaam er achter heeft gezeten, getracht heeft door ondergrondsche organisatie, de ■alleenheerschappij op onze vischmarkt te krijgen, dan is de Engelsche methode •royaler. Zelfs heeft het ons verwonderd, •dal Engeland toestemt in een reserveering van hoogstens één vijfde voor afzet in Duilschland. Zonder dwang ontkomt echter geen en hele neutraal, die hel ongeiuk heeft in de oorlogsfeer le liggen. En we vinden den dwang van een openlijke regeling verkie selijker dan een slechts te vermoeden dwang van een macht die zich onder •vermomming in de zaken mengt. Opmerking verdient het dat deze re geling blijkbaar geheel huilen onze re- ge ©ring om is getroffen. We hebben nogit anders gelezen dan van onderhandelingen," en van een overeenkomst van de Engel sche regeering met onze reederijen. Een regcoring zou trouwens door zoo'n toe zegging haar neutraliteit schenden. Maai* een particulier "kan natuurlijk wel zoo'n afspraak maken. Wé kunnen echter slechts betreuren dal de manier waarop Engeland die re geling van om£e reederijen heeft afge dwongen, van dien aard was, dat protes ten en verbittering niet uitblijven konden. Dal plotseling Engeland ons heele vis- schersbedrijf stil zette door aanhouding en opbrenging' onzer visschersschepen, was minst genomen, een daad van machts misbruik. Of Engeland hel onrechtmatige daar van erkent door toezegging van schade vergoeding, is niet duidelijk. De „Daily Mail" beweert dal volledige schadever goeding wordl gegeven voor hel -verlies an een deel van het seizoen Volgens de Cr(." zou dit niet juist zijn, en wordt alleen schade vergoed, verkregen aan schip, fading of vischtuig' bij of na de inlerneering: De opbrengst van reeds iri Engeland rkochte haring, zout enz. komt volgens de N Grl. ten bale van de betrokken ree derijen en door deze kan een vordering worden ingediend óver de mindere op brengst daai'van in verhouding tot de marktwaarde in Nederland, ecliler is con tractueel daarvan nie.ts vastgesteld. De meedeeling van de „DaiLy Mail" dal de toeslag van Engeland door de reode rijen moet worden belegd in- Engelsche leeiiingen. krijgt in de N. Crl, den ietwat gewijzigde» vorm. dat de Engelsche re geering zich hel recht voorbe'houdt den toeslag te betalen in contanten of in En- jeischc schatkistbiljetten die ©en jaar looptijd hebben. De regeling geldt lót hel einde van den •oorlog met Duilschland of lot aan de opzegging van de zijde van de Brilsche regeering. We mogen er tevreden over zijn dat deze kwestie op die wijze is opgelost. Hel betreft hier werkelijk niel slechts en kwestie van geld. Sedert half Juli liggen honderden visschersschepen in En gelsche havens geïnterneerd, d. w. z. n e u I r a 1 e schepen die niets misdaan hebben, worden anderhalve maand een voudig vastgehouden door eeu der oor logvoerenden. Dal Engeland nooit zoo iels gewaagd zou hebben me'l bijv. Amcri- caansclve visschers, stemde olis nog wat minder opgewekt over die behandeling, waarbij tegelijkertijd nog de zorg kwam over het aanhouden van zooveel graan schepen. Laten we nu maar hopen dal hel1 oorloopig uit is met zulke omvangrijke dwangmaatregelen, al geven we toe dat liet een hoop is met een zucht. SIAMEILAAII. Ma 1 «un.®© jarem uatar net Engel sch <to©r L. G MOBBRLW „Woont mijnheer James Douglas hier'.»" vroeg zij en een oogenblik staarde de man haar nieuwsgierig aan. „Niemand van dien -naam" begon hij en loon scheen hij le begrijpen, „ten min sic dal is je zeggen. Mr. Tracey's vóór naam is James Douglas". „Mijnheer Tracey'? Zijn voornaam'? Nu was hel de beurt van Joyce om verwon derd ie kijken en haar stem beefde een weinigj ecu gevoel van plicht had haar 'kracht gegeven zich aan te gorden lot de taak die zij op zich genomen bad den 'man dien zij verfoeide en vreesde, te ge moet le treden, maar zij zag op legen de ontmoeting die haar wachtte met een vreescjijk afgrijzen dat zij niet kon over winnen en haar stem was nog niet geheel vast, toen zij herhaalde: „Zijn vóór naam?" „Mijnheer James Douglas Tracey woont hier", «mtwoordde de knecht, „ik ben Jiier nog niet lang, maar ik geloof dat lilj bij zijn huwelijk den naam van Tracey heeft aangenomen. Misschien wist u dat IÏET ONDERWIJS IN INDIË Een lezenswaardig woord heeft gister o,uze Minister van Koloniën gesproken ter opening van hel Koloniaal Onderwas Con gés in Den Iiaag. Hij heelt daarin vooral in het licht gesteld dal wij eerst aan het begin staan van de onderwijsvoorziening in Itttdië; dat Lot voor korten tijd bij de regeering hel inzicht niet bestond, dat volksopvoeding nuttig en noodig was©n dat er bij de bevolking geen drang naai' ontwikkeling tol uiting kwam. In 1S72 had de eerste inrichting van het inlandsch onderwijs plaats. De regee ring meende den eersten steen te leggen voor een groolsch bouwwerk. In 1884 had zij al haar. bekomst van den nfaal- regel. De bevolking waardeerde allerminst, wal haar was, toegedacht, de uitkomsten hel ondWwijs lx:vredigden niet. 's Lands middelen gevolg van den Atjeh- oorlog drongen tot zuinigheid. Men ging uitbuiten. De zaak werd op ©en goedkoopje voortgezet. Toen in het begin dezer eeuw een •aardig en onverschrokken dagbladschrij ver, de heetgebakerde inr. P. Brooshoiofl, in een vlijmend vlugschrift bel opschrift dragende „de Ethische koers in de ko loniale publiek", die poliliek onder liet ontleedmes nam, legde hij een barer groote onvolkomenheden, de onderwijs voorziening, bloot. .Alles ie zamen", riep hij uil, ,,de 30 scholen voor do meergegoeden medege- rekend, 600 scholen lop een bevolking- van 251/3, millioen hoofden, waarvan zeker 15 millioen lande.-e Vijftien jaren zijn sedert verstreken. Jaren, waarin in hel Verre Oosten gebeurtenissen plaats vonden ol' nawerk ten. die oorzaak zouden worden van groote gevolgen, die een nieuw tijd perk zouden inluiden, ook 111 de geschie denis der volleen, levend aan de stran den der zeeën, die zich uitstrekken tus schen het vasteland van Azië en Austra lië. Op 17 April 1895 te Sljimoncseki de •ede gesloten tusschen China en Ja pan; het Rijllc der Rijzende Zon zag zijn gebied behalve niet grondgebied op vasteland uitgebreid met Formosa én de Peseadores-eilanden. Op 10 December 1899 werd tusschen Spanje en de Ver- eenigde Stalen van Noord-Amerika iiet Iraclaal van Parijs gestolen, waarbij Cu ba, Portorico, Guam en de Philippijnen onder de vlag der Stars and Stripes gebracht werden. 'Bij het vredesverdrag van Portsmouth van 25 Augustus 1905 moest Rusland aan Japan de wije hand laten in Ivorea en werden de havens van Port-Arlhur en Taliën met de territoriale wateren van hel Moscovische rijk afgescheiden. Een andere geest kwam in het- Oos ten "gevaren, ook in de volkeren, die niet mevrouw. Maar mijnheer Tracey is erg ziek en op 'l oogenblik niet in slaat iemand le ontvangen." Joyce s hart bonsde. Erg ziek? Zoo ziek dat bij niemand kan ontvangen? Als hij eens slicrf voordat zij hem spreken kon •n de zaak bepleiten van den man die onrechtvaardig lijden moest? Als hij eens ten grave daalde zonder het woord le hebben uitgesproken, dat Raebürn in vrij heid kon stellen. Die gedachte was te vreeselijk om in le denken. Het kostte wal hel wilde, zij moest zien den zieken man te spreken te krijgen, hoewel zij er nauwelijks den moed loe had. ,Zou ik iemand kunnen spreken, die ceii boodschap aan mijnheer Traoev zou willen overbrengen?" vroeg zij na een kleine onaangename pauze en er was iels 111 haai' mooi gezicht en statige houding dal Morton, den huisknecht onwillekeurig <Ked begrijpen, dal dil niel een bezoek sier was, die hij eenvoudig kon weg zenden Vis u binnen wilt komen, mevrouw dan zal ik het aan mevrouw Tracey vra gen luidde zijn antwoord; in haar opge wondenheid drong de beleekenis van die woorden i.11 liet geheel niet lot haar door en zoo volgde Joyce hem, de ruime, weelderig ingerichte hall door naar de bibliotheek vol boeken en rijk en defti; gemeubileerd, zooals bij hel geheele land goed scheen te passen. Er was niets in dat slatige vertrek dat aan. den nieuw bakken millionair debd denken; de atmos feer zelf «prak van oude overleveringen, oude lieflijke herinneringen, lange rijen voorouders met hooge idealen en hooge eerzucht; bel lage, gemeene, hel kwade kon geen plaats vinden in een kamer als deze. En James Douglas vertegenwoordig de voor haar alles wat laag was en ge meen en slecht; zij kon hem niel vereen zelvigen met de bekoorlijkheid het door luchtige van „de Gratigewat zij van hem wist maakte hem onmogelijk voor deze omlijsting. Toen de knecht haar alleen liet, stond zij 0111 zich heen le kij ken en haar gedachten waren nog sleeds verward, haar verbijstering werd gevolgd door een plotselinge bijna angslige begeer te le vluchten uit de bibliotheek, deftigheid van hel vertrek deed haar stik ken - le vluchten uit het huis waar de stilte liaar zenuwachtig maakte te vluchj ten. 'het kostte wat het wilde om het onderhoud te vermijden waarvoor elke zenuw in haar terugdeinsde. Nu het oogenblik zoo nabij wa.s gekomen, hoe kon zij met mogelijkheid zich ov/ingen -James Douglas in het aangezicht lezien? Of hij ziek was of gezond, hoe kon zij krachl vinden 0111 haar plan leii uitvoer le brengen? Zij had haar eigetv krachten van moed en volharding overschat, zij had zich zelf een taak opgelegd dïe zij zich niet bij machte voelde le violbren gen, zoo dwarrelden' de gedachten door haar hoofd, terwijl de stilte rondom haar ;een deelnemers waren geweest in d n strijd. Hel' Oosten, opgeleid aan de hand an hei, Westen, had aefloond^eeh eigen weg, eu welk een weg, te kïinne i gaan E11 in liet ontvankelijk gemoed van zoo menige 11 Oosterling, die lijde lijk den weg afsukkelde, hem door den min of meer belangloozeu Westerling •ebaand. ontvonkte de hoop, dal zijn ras, zijn volk, eenmaal door eigen kracht een betere plaats onder de zou zou kunnen innemen, dan liem werd aangewezen door den vreemdeling, die "ch zijner had aangetrokken Men had het verstaan, kennis haart welvaart. Kennis schaft levensvreugd Kennis is macht. Eten zou hij van den boom der kennis. Leeren zou hij, met stalen geest kracht. De evenknie zou hij wórden van hem, dien hij zijn meester noemen moest Het inzicht der Regcering was, dank zij ook den invloed van liet parlement, den drang der bevolking vóór geweest; het kwam er op aan dien bij Ir© houden. Men moet erkennen dat veel is tot stand gekomen In 1855 werd lager onderwijs geno ten door 17000 leerlingen, waarvan 14.000 inlanders. De kosten beliepen rond drie ton, waarvan drie vierden werden besteed aan het onderwijs voor de kinderen der Europeanen. In 1915 werd lager onderwijs geno ten. door bijna 700 000 leerlingen, waar- 'an rond 666 000 inlanders. De koslen beliepen rond 10'A milli oen, waarvan '3/5 werd besteed aan iict onderwijs van de kinderen der inlan ders, terwijl de gezamenlijke kosten van her onderwijs, dus ook middelbaar en vakonderwijs raedegerekend, 163/- milli oen bedroegen Is de drang naar onderwwijs bijge houden, zóó dat in alle behoeften kap arden voorzien? De vraag moet ontkennend beant woord Veel is gedaan,. maar niet genoeg. Jammeren over tekortkomingen van hen, die ons voorgingen, zal geen baat geven Er moei aangepakt worden, in gehaald wat werd verzuimd, door mij, door u, door allen, wien da ontwikke ling1 onzer koloniën, Ned-Indië in 't bijzonder, ter harte gaal. Op welke wijze? Zóó dal een iegelijk zeggen kau Ik heb mijn plicht gedaan De rede van den minister werd lui de toegejuicht I>E BESTUURSCRISIS A. N. D. 11 Gisteravond had in hel Concertgeb )inv le Amsterdam de eerste der drie Rdnds- gaderingen plaats. op verzoek van 6000 leden van den Alg Ned. Diamanll ew kersbond belegd, in verband me! de be stuurscrisis, ontslaan ten gevolge vau h eer werd verhoogd dan verminderd djoor hel plechtige tikken van leen groote louder- wetsche klok in een hoek van de kamer. Voordat de huisknecht terugkwam moést ze maken dat ze wegkwam. Deze ge dachte deed haar snel haar de deur loo- pen. maar werd dadelijk door een andere verdrongen en ze gaf aan de eerste geen gehoor. Eric Raeburn. Zijn vrouw in hel een zame huis op de heide. Het was een voudig haar plicht haar uiterste best voor hen beiden te doen, zelfs al was dit bijna meer dan zij zelf kon verdra gen Welke inspanning het ook van haar orderde, zij moest een wanhopige po ling wagen om Raeburn recht le doen wedervaren. Indien het in de macht lag van eenig menschelijk wezen, die daad van rechtvaardigheid le volbrengen, dan lag hel in de hal'c; bij ingeving wist zij. dat zij kon rekenen., en zeer rijkelijk re kenen op den iuvloeu dien zij op James Douglas kon uitoefenenindien -hel in de versie verte mogelijk was hern over te halen hel kjvaad te horstellen, dal hij gedaan had, dan was zij de persoon die dal kou bewerken; zij kende haar eigen macht. Zij kende die eu zij moest ex ge bruik van maken dat was eindelijk de zekere overtuiging die te voorschijn kwam uit de pijn en verbijstering, die haar geest in beroering hadden gebracht. Bleek en bevend, zoowol door Jen anas! voor alles wat baar wachite als den bij referendum verwerpen van de rechts positie der bestuurders. Het bestuur verklaarde bij monde van den voorzitter Polak geen voorst-Hen te gullen doen Maar de voorzitter van de commissie die op deze vergadering heeft tedrougen, A. Pam, stelde een motie waarin de uitslag van het referen dum betreurd wordt; ongeschokt vertrou wen wordl uitgesproken in hel bestuur met verzoek om op de ontslagaanvrage terug te komen; en waarin den Bonds raad verzocht wordt een nieuw voorsiel oor de regeling der rechtspositie aan leden voor te logged Bij het debat lokte een der sprekers 'tel rumoer uit door zijn bewering dat op die manier aan de leden hel recht van referendum met potiha oc.no- men wordt Namens den Bondsraad zei De Miran da dat dit college zal overwegen op zijn besluit van af le treden terug 'e ko men als oen groote meerderheid het voorsiel aanneemt De voorzitter Polak bleef cynisch ge stemd. Als de leden nu de rechtspo sitie geven, doen zij het niel als een cr- ikcnning van een recht, maar uit vrees da' hun belangen zullen worden ge schaad. Het eenige wat gebeuren kan, is dat door aanneming der motie gezorgd wordl dat de. toekomstige bestuurders niel meer zulk een conflict krijgen. Gestemd werd er op deze vergadering nog niet. NEDERLAND EN DE OORLOG Koffie Men meldl aan de N, H Cl,, dat gis teren zijn vrijgelaten 44.496 zakken kof fie, herkomstig uit Zuid-Amerika, Afrika en onze koloniën, benevens een aan merkelijke hoeveelheid koffie u.t Eng— "and en Frankrijk, welke koffie ,gerui- men tijd was vastgehouden, hangende de onderhandelingen over een nieuwe regeling betreffende den invoer van kof fie in ons land De w0 1 voor z i e 11 i ng Door het Kamerlid den heer Sonnes zijn de volgende vragen gesteld aan den minister van oorlog 1 Wal geschiedt met de in beslag genomen scheerwol. voorzoóver de ze niet voor legordoeleinden wordt ver werkt? 2. Indien do in vraag 1 bedoelde" scheerwol wordt gesteld ter beschikking an fabrikanten welke voor de vrije markt ïabriceeren, op welke voorwaar den heeft alsdan deze beschikbaarstel ling thans plaats Hout- en kalk gebrek Uit Den Haag schrijft men aan „De Timmerman" Het schijnt met den aanvoer van de houw materialen en voornamelijk niet het hout en de kalk (kluitkalk) spaak te loopen De voorraad welke nog aan hout ill hel land was, raakt blijkbaar op en de aanvoer is niet in die. mate dwang dieir zij zich zelf Oplegde, zal zij néder op"een groote canapé naast het raam en trachtte haar trillen te doen bedoren door naar het zonnige hosch le kijken, naar de groote blauwe vlakte, naar de blauwe, nevelachtige lucht; uit die redzaamheid schenen de woorden van den Psalmist haar in de gedachten le komen ..Ik zal dan gedurig bij u zijn. Met deze woorden daalde een gevoel •van rust in haar ziel; de beroering bin nen in haar bedaarde; er kwam een ver zekerheid in haar. boven allen twijfel erboven, van de alomtegenwoordigheid van God, van een Macht waarop zij vast keu rekenen: De Stem van den Eeuwige, die niel kon wijken of bezwijken. Nu beefde zij niet meer, er 'twain oen glimlach om haar lippen toen zij de deur hoorde opengaan, den blik afwendde van het venster en van haar zetel onstond. Een kleine vrouw kwam de kamer bin nen, een11 vrouw meL een' bleek, ver wrongen gezicht, oogen zoo somber van sinari, dat. ofschoon zij geen begrip had, wie die kleine vrouw kon wezen of waar om zulk een ellende sprak uil haar oogen, Joyce's hart tol medelijden en troost werd bewogen. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1916 | | pagina 1