MIDDEL8ÜRGSCHE COURANT.
tS9« Jaargang
Vrijdag
25 Augustus.
BINNENLAND.
Uit Stad en Provincie.
As 200
I91fc
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën h 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
HET VRIJLATEN DER
GRAANSCHEPEN.
Het gister tijdens het afdrukken der
courant ontvangen, tóaar nog zoo veel mo
gelijk per bulletin bekend gemaakte be
richt van hei weer vrijlaten der in Enge
land aangteliouden graanschepen is van
groote beteebenis
le. voor de voeding van onze bevol
king;
2e. voor onze graanverbouWers;
3e voor ''e bewoners der grensge
meente in Bc'gië.
We hadden al sombere meedeclmgen
gehoord van menschen die het weten
konden, ^+er hetgeen ons te wachten
stond als werkelijk de graanannvoer blij-,
vend werd stopgezet. Het zou nog heel
wal erger zfji. geworden dan een ge
dwongen bruinboord-voorsclvrifl. We zul
len nu maar hopen dat het gevaar voer
géed van de baan is. Reeds gisteVen
bleek dat er nijpend gebrek aan meel in
sommige steden was.
Wat het tweede punt betreft wijzen
we op de meedeeling Dinsdag dooi den
voorzitter van de Z. L. M. in de buiten
gewone hoofdbestuursvergadering gedaan
over dc verklaring van den Minister van
Landbouw, n 1. dat de graanvordering te
gen zijn zin geschiedde doch ©en nood-
regeling Was. Laat Engeland, zoo zei dë
Minister verder, een voldoende hoeveel
heid graan door, dan zal van de hoe
veelheid der landbouwers geen gebruik
worden gemaakt.
Er is dus vooruitzicht dat de in be
slagneming van den binnenlandsehen
voorraad," met de zeer groote bezwaren
die daaraan zijn verbonden voor de boe
ren, niet zal worden voortgezet
Althans niet in vollen omvang. Want
veel zal afhangen van de hoeveelheid
graan die Engeland "doorlaten zal
En dat zelfde zal ook wel meetellen
bij dat al of niet hervatten van de brood--
voorziening van België.
Rest nu nog de 'vraag wat dan toch wel
het motief voor de aanhouding is, ge
weest, en wat de reden is van de weer
vrijlating. Hebben wij daarvoor een con
cessie op een of ander geb-ed moeten
doen? Of j» Tiet geschied om den graan
voorraad in ons land te beperken tot
beneden het uiterst noodzakelijke1 j
We hebben gisteren meegedebldwat.de
pngelsche minister Lord Robert Cecil
opmerkte over de bevredigende Werking
der N. O. T.
En toch worden zoolang de voor Ne
derland bestemde goederen opgehouden.
Niet alleen graan.
We vonden heden d© volgende bekend
making in dc Staatscourant:
„De Minister yan buitenlandscbe za
ken brengt ter kennis van belangheb
benden dat in Engeland werden aange
houden goederen, geladen in de stoom
schepen „Noordam", „Nieuw-Amster
dam", „Somïnelsdijk" en „Rijndam", wel
ke schepen gedurende een reis van Nieüw-
"York naar Rotterdam onderscheidenlijk
op of omstreek? 2 en 28 Januari, 18
en 21 April en 27 Juni in Engeland
aankwamen.
Voorts zijn in Engeland aangehouden
de goederen, geladen in de stoomschepen
Zeelandia, Frisia en Gelria"
Dat is toch zeker geen vlugge
werking!
DE NIEUWE GOUVERNEUR VAN
SURINAME.
Zooals wij' gisteren reeds meldden is
de heer G -.1 Staal secretaris-generaal
bij het departement van koloniën, he
fcotemd tot gouverneur van Suriname
De benoemde is in Suriname geen on
bekende Hij bracht er on ge vee iwce
jaren door, toen hij, na met ingang van
1 Mei 1906 te zïjh benoemd tol. secretaris
van het gouvernement van Ned in die, ter
beschikking van den Min, van Kol verd
gesteld ten einde te worden toegevoegd aan
den gouverneur van Suriname lo! tijde-
fijdelijke waarneming van het ambt van
secretaris van het gouvernement van Su
riname.
Van 1897 tot 1903 was hij in ambtelij
ken dienst in Oost-Indië.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Franse he vliegmachine
Hedenmorgen om half tien naald© en
der S c h o o n d ij k e bij de hoeve van
den landbouwer Rjsseeuw ©en Fransr.li
Vliegtuig, dat bemand Was door een En-
gelsch vlieger en bewapend mei. een mi-
iraljeur. De macïiine was door de Duit-
sohers aangeschoten, terwijl zij boven
Nederlandsch gebied vloog Zij was ge
merkt A 4—9396, Na de landing over-,
goot de vlieger de machine met petroleum
en vroeg aan de omstanders om lucifers
doch deze werden hem niet verstrekt.
De vlieger is geïnterneerd en de ma
chine wordt bewaakt.
Vooral door lief-Duitsche grensgeschut
bij S1 u i.s was de machine fel bescho
ten.
Zeppelins.
Van. verschillende zijden wordt ons
voorts gemeld dat er gisteravond 81/2 uur
boven Belgisch gebied een Zeppelin werd
Waargenomen, -gaande van Z. O. uaar
N Westelijke richting. Tot zelfs van .lit
Vlissingen en van Z. Beveland who het
luchtschip zichtbaar.
Uit Sluis wordt ons nog gemeld, dat
het luchtschip 's avonds te 11 uur van
richting veranderde en naar zee vloog.
De lichten op het luchtschip waren,
toen het donker was geworden, duidelijk
zichtbaar.
o
Over de grens gekomen.
Te Didam is een Duitsche deserteur1
aangekomen, die per rijwiel de grens
had overschreden.
Te Maastricht kwamen gistermorgen
weer, zes uit Duiische krijgsgevangen.-»,
schap ontvluchte Russen aan.
Dinsdagmorgen arriveerde te' Winters
wijk een Fransche krijgsgevangene die
uit Munster I ontsnapt en vijf nachten
onderweg geweest was
De correspondent van het Hand. te
Eindhoven schrijft dat de desertie van
Duitsche soldaten over onze grenzen
nabij Valkenswaard in de laatste dagen
toeneemt. In een paar dagen zijn een
vijftal over den draad gekomen. De
inenschen verklaren allen, geen vol
doende voedsel te krijgen. Onder de
grensbezettingen, die eerstdaags voor het
front zijn aangewezen, zit de lust lot
desertie er diep in, doch de controle
is scherp, zoodat ontsnappen zeer moei
lijk is
Eergisteren zijn. nabij Doetinchem
lwee burgerlijke gevangenen over de
grens gekomen, 't Waren een Fransen-»
man en een Belg, anderhalf jaar gele
den door de Duitschers weggevoerd,
onderscheidenlijk uit Noyon en Namen.
Ze waren naar het kamp te Hol z min den
gebracht, doch de vorige wek op
verzoek werkzaam gbsteld in de kolen
mijnen te Dortmund
Te Oldenzaal zijn aangekomen drie
Fransche, een Engelsche en een Bel
gische krijgsgevangenen. Zij zijn ont
vlucht uit Soltau.
Te Maastricht kwamen Woensdagavond
nog hvee Russen aan, die uit DuitL
sche krijgsgevangenschap ontvlucht wa-
'ren.
Zware straf.
Dezer dagen meldde Reuter, dat een
Nederlandsche scheepskapitein tot een
hooge boete was veroordeeld, omdat in
strijd mot de daarop geldende voorschrif
ten, aan boord van zijn schip een licht
brandde.
De berichtgever van het „Hbld." te
Jmuiden ontmoette één der opvarenden
van bedoeld scliip en vernam dat er
geen sprake van was dat een licht
brandde. Alleen had de kok de kombuis
deur niet gesloten, toen hij een schep
kolen in het fornuis wierp, waardoor
gedurende ,een oogenblik een vuurgloed
naar builen scheen.
De boete bedroeg f 720 en gedurende
veertien dagen zware arbeid.
UIT DE PERS
De verdediging van In dié
De Nieuwe Crt. schrijft:
Indien er iets in staat is, in Neder
land in b r e e d e n lering belangstelling
voor de Indische defensie te wekken,
dan moeten het wel de telegrafische
berichten van de laatste dagen zijn
waaruit blijkt dat reeds de eerste teeke
nen van wassend besef der noodza
kelijkheid om 'Indië eindelijk een
eenigszins weerbaar te maken, bij oproe
rige elementen van Europcesche en halr-
Europeekche afkomst aanstonds verzet
ontmoeten.
Tegen Konninginnedag zijn, zooals men
weet, vergaderingen in verschillende sle
den van Java uitgeschreven ter bevor
dering van de gedachte dat ïndië drin
gend weerbaar moet worden gemaakt.
Welnu, aanstonds ziet men de sociaal
democratische partij", een filiaallje van
de S. D. A. P. hier ie lande dat in in*
cfië aan. het pokken en mazelen is,
den grootendeels socialistischen Bond
ran Marine-matrozen (die mede tot de -1-
neming aan de verdedigings-betooging
was uitgenoodigd), een blijkbaar ver
doolde ,,afdeeling" (welke zich hiermede
aan. gedwongen ontbinding blootstelt)
van de Sarckat Islam en den bekenden
medewerker van Douwes Dekker dr
Tjipto Mangoekoesomo samensnellen om
deze verblijdende uiling van flinkheid
en besef van de gevaren des lijds te
dempen en te voorkomen dat zij vat
krijgt op de inlandsclie bevolking.
De buitenlandscbe mogendheid die
een aanslag op ons Indië met de wa-t
pens of „vreedzaam" in het schild
moclit voeren, heeft reeds goede vrien
den op Java! Zij zijn bij voorbaat
werkzaam om het haar gemakkelijk te
maken.
Mag men den berichtgever van de
N R. Ct. te Soerabaja gelooven, dan
heeft de Bond van Maiine-matrozeu le
Soerabaja (d. w. z. het bestuur van de
aldaar, gevestigde afdeelïng van dia.i
Bond) in een der bladen geschreven
,dat de matrozen in een oorlog slechts
gedwongen en tegen wil en dank zoo-
den vechten."
indien, onder de omstandigheden waar
in land en koloniën verkeeren, door het,
personeel der vloot of door degenen
die dit deel van het personeel tot zijn
vertegenwoordigers gekozen heeft, aldus
wordt opgetreden, dan zullen gestrenge
maatregelen van hoogerliand niet kunnen
uitblijven en zal tic strijd tegen den
,Bond" met alle scherpte moeten wor
den hervat. De regeering heeft zich
reeds genoodzaakt gezien, (eergisteren)
een ontwerp lot aanvulling van liet Cri
mineel Wetboek voor het krijgsvolk te
Water in te dienen, volgens welke het
mogelijk zal zijn onlusten als in Mei
jl.' onder het mindere marinepersoneel
te Soerabaja voorvielen, strafrechterlijk
te achterhalen. Gaal nu de Bond (of
zijn organen in Indië) bovendien nog
rechtstreeks de verdediging van Indië zelf
in 'kopenbaar bestrijden, dan zou hij
zich openbaren als een vereeniging van
kortweg staatsvijandig karakter
In een aanteelcening die de redactie
van Het Volk bij de jongste telegram
men uit Indië maakt, lezen wij dat er
in den iaatsten tijd „weer een versterkt
streven (bestaat) olm! den gehaten Mafro-
zenbond tc nekken" en dat men dus
roorzicïhtig moet zijn met het aanvaar
den van berichten der burgerpers om
trent den Bond. Men kan de vraag stel
len, waaraan dit „versterkte streven"
anders te wijten zou zijn 'dan aan het
geen van de werking van den Bond in de
laatste tijden weder bespeurd wordt en
zich slecht rijmen laat met de officieele
houding van onze sociaal-democratie je
gens de defensie sedert het uitbreken
van den oorlog. Intusschen geeft het al
thans eenige voldoening dat hel orgaan
der S. D A. P. de revolutionnaire publi
catie van den .Marinebond te Soeraba
ja niet in bescherming neemt, maar
doet opmerken, dat het hoofdbestuur en
de zetel van dien Bond niet te Soera
baja maar te Den Helder zijn geves
tigd, terwijl het eraan toevoegt het rap
port te willen afwachten, dat het Ne-
derlandsche hoofdbestuur over eenige
weken, wel Omtrent het gebeurde zal ont
vangen.
Jn afwachting daarvan zien wij on
zerzijds regteeringsberichten betreffende
de zaak tegemoet. De Indische berich
ten waarmee het Dep. van Koloniën ons
enkele weken geleden heeft verrast, wa
ren belangwekkend en duidden een ver
blijdend inzicht aan in de wenschelijk-
heid van vlugge regeeringspublicitelt no
pens Indië. Wij hopen daarvan de teeke
nen ook te bespeuren in verband met
dat zeer voorname onderwerp, hetwelk
van dag tot. dag in belangrijkheid toe
neemt: de Indische verdediging.
Uit Middelburg.
Naar men ons meedeelt zal het
feest van „Middelburg Vooruil" op Dins
dag a.s. geopend worden met een con
cert van bet Middelburgsch muziekkorps
op de Markt, des middags van half drie
tot half vijf.
Programma's van het feest zullen
spoedig verkrijgbaar worden gesteld
Nadat het gisteren den geheelen dag
reeds druk was geweest. Sis het des avonds
steeds nog drukker geworden. Het was
dan ook dubbel aantrekkelijk. Ten eersle
do lal van mooie étalages; ten tweede de
muziekuitvoering op de Markt van het
muziekkorps der militaire wielrijders. Op
de Markt woonden honderden en nog eens
bonderden deze uitvoering bij, terwijl nog
veel meer siadgenooten door de straten
flaneerden en zich voor de winkels ver
drongen om de étalages goed le zien.
Vooral in de Langedelft was het onge
kend druk. Toen de muziek klaar was,
kon men in onze hoofdslraat als liet ware
over de hoofden der menschen loopen.
Toen gisteren het 7-jarig zoontje
van den slager De P., wonende aan de
Dwarskade alhier, op straat speelde,
kwam de knaap in het nallo dok te val
len en was spoedig niet meer te zien.
De omstanders meenden, dat de kléine
reeds verloren was, toen de 24-jarige mi
licien-korporaal der militaire wielrijders,
Dirk Leendert Rijnberg, die van af bel
Fntrépöt den volksoploop zag, kwam toe-
loopen. Men zeide hem wat gebeurd was,
waarop hij zich direct gekleed te water
begaf en dook op de plaats die men hem
aanwees, als die waar men den knaap
had zien zinken. De moedige jongeman
mocht de voldoening smaken den jongen
op het droge le brengen en hem zoo van
een anders wissen dood te redden.
In het jongste nummer van „Rei
zen en Trekken", orgaan van de Ne
der landsche reisvereeniging, wordt een
vierdaagsche tocht van uit Rotterdam'
naar Walcheren aangekondigd. Hei ver
trek zal plaats hebben op Maandag 28
Augustus, althans bij deelname van min
stens 10 leden. Dinsdagmorgen wordl
een bezoek aan de Goesche markt ge
bracht. en des namiddags aan Vlissingen.
Voor Woensdag vermeldt, het programme
een tramrit naar Domburg en voor Don
derdag een bezoek aan Middelburg bij
Marktdag en vermoedelijk een rijtoer
naar Veere.
Uit Vlissingen.
De mailboot Prins Hendrik, die
Woensdag met 110 passagiers van Vlisj;
sin gen was vertrokken, keerde Don
derdag met 81 passagiers terug; na een
reis zonder stoornissen. Onder de 81
passagiers waren een lOial Duitsche en
Oostenrijkscbe geïnterneerde burgers, die
naar hun heimat terugkeerden. Onder
hem was een krankzinnige man, die be
geleid werd van hier tot Goch door een
lid van de Roode Kruis Brigade. Het trof
ons dat. er weder zooveel jeugdige per
sonen onder de ontslagen gevangenen wa
ren, 0-. a. een jongen van 16 jaar, die
reeds twee jaar gevangen heeft geze
ten.
o
Uit Walcheren
Gisterenavond is zekere 'De V., die
met zijn dochter van Vrouwepolder per
fiets kwam gereden, bij St. Laurens
in aanraking gekomen met de auto van
den heer II uit Domburg De V. liep
■enige hoofdwonden op, terwijl zijn rij
wiel deerlijkgfehavend was. Na voorloo-
pig (e zijn verbonden, bracht de heer
H. hem met zijn auto naar het gasthuis
Middelburg.
o
Uit Zuid-Beveland.
Donderdag vergaderde do gemeen
teraad te Nisse. De begrooling voor 1917
werd den raad aangeboden in ontvang
en uilgaaf beloopende f 14.144,t35 niet
een post voor onvoorziene uitgaven van
f 104 90 Als aanvulling der voordracht
van zetters is als no. 1 benoemd de heer
TI. Dane. De begrooting van het' Burg,
Armbestuur werd in ontvang en uitgaaf
vastgesteld op f 3179 91 met een post van
onvoorzien ad f 725.71.
De heer D. 'de Winter deelde mededat
hij in de volgende maand de gemeente
verlaat en dus zijn ontslag als raadslid
neemt De voorzitter bracht hem dank
voor alles wat hij in hét belang" der ge
meente als raadslid verricht heeft.
I)E ETALAGEWEDSTRIJD.
III.
Een fraaie Chineesche pagode van
houtsnijwerk onder glazen stolp trekt
wel het meest de aandacht achter de
ruilen van de firma A. van Eodcn
op den |W a 1, waar we ©ivcrigens tal vtafn
fraaie voorbeelden van Indische hout
snijkunst, Chineesche schermen, hangers
waaiers aantreffen.
Een groote collectie Chineesche voor
werpen, doch niet als hoofddoel, maar
als entourage voor het artikel thee, ziet
men ;ook bij A. G van der Hooft in
de Korte Noordslraat, die ver
schillende zijner theesoorten, ieder in
eigen verpakking voor den kleinverkoop
en verder ook in de kisten, waarin zij
naar Europa wordt overgebracht, ten
toonstelt.
De firma van Benthem en Jut
ting op de Lange Burg heeft altijd
ecu met smaak gekozen hoekuitstalling.
Hierbij koïnt hel niet alleen op het
uiterlijke aan, maar ook op het inner
lijke, Het vloekt evenzeer als men een
stuiversroman naast een werk van waar
lijk literaire bcteekenis legt, al zijn ook
beiden in een even fraaien band gesto
ken, als dat men twee- niet. harmoniee-
rende 1de 11 ren bijeen brengt, al zullen
er ook velen zijn, die zich aan bet
eeue minder stooten dan aan het an
dere. Ditmaal élaleert van Benthem en
Jutting in hoofdzaak sprookjesboeken, le
genden en sagen.
I)e firma J M. van Heusden,
■ooraan in de Lange Delft heeft zich
de moeilijke taak gesteld van allemaal
gelijkvormige pakjes rijst-, haver- of ger-
stemeel der firma B. van der Sluijs
te Rotterdam een aantrekkelijk geheel te
maken en in is daar met behulp van
■en in oog loopende reclameplaat, een
paar spiegéls en eenige figuren bijzon
der goed ito geslaagd. Ben hoek van
deze étalage wordt ook nog gevuld met
andere artikelen dezer Tirma die bij J.
M van Heusden verkrijgbaar zijn.
Schoenen te élaleeren is niet gemak
kelijk; het gebeurt maar zelden, dat de
étalage van een schoenwinkel, als het
ware uit de rif der winkels naar voren
springt en uw aandacht vraagt Door
it satijn als fond te nemen en daarop
uitgezocht schoenwerk ten toon te stel
len, is het echter aan de firma F. J.
L a r s e <n in de Lange Delft gelukt
een uitstalling te verkrijgen, die in den
wedstrijd gerust mee kan dingen.
In de ruime étalage van de meubel
fabriek van Bel de rok en van Roo
op de I-Iaringplaats treft men ook
weer goed geschikte meubelen aan, die
tezamen een gezellig kamerinterïeur vor
men, waartoe sarongs en wand- en ta
felkleedjes met kunstaardewerk het hun
ne bijdragen Een reclameboekje der fir
ma op den voorgrond herinnert tevens
aan het verhuizingshedrijf der firma.
De firma TI. L Hendriks© in de
Gravenstraat beschikt over een bui
tengewoon fraaie gelegenheid om bijwe
zen wedstrijd haar étaleurstalenten te
loonenVier groote ramen staan baar
daarvoor ten dienste, waarvan zij dan
ook een dankbaar gebruik heeft ge
maakt. Links van de winkeldeur vinden
wij rollen tapijtstof, tafelkleedjes en der
gelijke uitgestald rond een groenen palm
als middelpunt geschikt, rechts élaleert
zij witte goederen, die zich zooveel dank
baarder tot oen keurig geheel laten ar-
rangeeren Met zachte paarse linten,
teer groen en een fijn lichte-paarstmous-
seline stofje als omlijsting trekt dit
raam zeer de aandlaelit Achter de beide
overige winkelramen bevindt, zich een
ruime least, waarin damesconfeetie, kra
gen, ruches, stoffen en meer artikelen
speciaal voor dames zijn uitgestald. Bij
hef beschouwen dezer étalage trof het
ons als een bewijs 'van goeden smaak,
dat do oemaakle costuums worden ten
toongesteld op modellen zonder kop, met
een eenvoudige houten knop als boven
eind. De storende indruk van karakter:
looze wasgclaten, die zoo vaak eenove-
igens mooie {uitstalling bederven, worjft
zoodoende ontgaan.
De étalage van de firma R. A. Pape1-
gaai en Zoon op de Lange Burg
ziet er letterlijk uit, om zoo in te bijten.
De eetbare en zelfs zeer lekker sma
kende zoetigheden zijn tegen een ach
tergrond van verpakte artikelen gezet
op zoo'n wijze, dat niet alleen de lelo>
kernijen op zich zelf, maar ook het ge
heel dc Smaalt streelt.
Het is wel een heele sprong, die wij
nu moeten maken, want van de banket-
bafekerswaren koinën wij' ineens te staan
voor de étalage van den lieer L. Jan se
in de N e u w s r a a t die in het eene
raam een volledige moderne badkamer-
installatie imet watercloset tentoon*
stelt, in belandere verschillende artike
len voor waterleiding, gas en eleclrici-
loit laat zien Vooral op electriSch ge
bied is hierbij veel fraais en bet totaal
geeft een duidelijk beeld! van het karak
ter van deze zaak.
De firma E. Helder en Zoon uit
de Lange Delft heef! uit haar vele
kunstzinnige foto's eenige der beste
exemplaren voor dezen wedstrijd uitget
