MIDDELBÜRGSCHE COURANT.
w
Vrijdag
ft
8 Augustus.
KamerovmiGht.
BINNENLAND.
Uil Stall en ProYinGie.
As 194
t illi*
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën S 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
SM? Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Eerste Kamer.
Zitting van Donderdag
Zond ei5 hoofdelijke stemming heelt de
Eerste Kamer de verdedigingsbelastingen
aangenomen, en binnenkort kan men dus
verdacht zijn op -afkondiging van de
belasting, die vroeger a.ls „heffing-in
eens' kon worden aangeduid, maar die
nu 't karakter heeft van een belasting voor
drie jaar, „iu drieën is geknipt", zoo
als de Minister het uitdrukte
het was ook dat tijdelijk karakter,
dal do beslissing] in de Kamer zoo mak
kelijk deed vallen De leden die be
zwaren hadden, lieten die niet te zwaar
gelden ómdat de wet tijdelijk is, en van
zelf vervalt als er geen nieuw besluit
van de Kamers komt.
Zdoals na het vroeger in de Eer
ste Kamer gebeurde te verwachten was
is er bet meest gesproken over de waar-
deberekening van onroerende goederen
naar de verkoopwaarde en niet naar de
belastbare opbrengst. De heer D e V o s
van S t eë nwïj Ic herinnerde er aan dat
de Kamer verleden jaar precies het Ier
genover gestelde, besliste. Maar hij liet
ook dat schieten omdatde wet lijde
lijk is
Wat bij de nu volgende beraadslaging
over de distributie-wet met liet 20-mi'lW
lioen crediot gezegd Werd door den eer
sten spreker, den heer Bergs ma, was
een welkom woord.
Hij heeft gedaan wat sommige leden
in de Tweede Kamer (de heeren Patijn
en Schim van der Loeff) ook deden,
nl een woord Ier verdediging uitspre
ken voor den veel gesmaden Minister
Poistliuma.
En hij, die als burgemeestel* van En
schede weet Jioe de maatregelen in Je
praktijk Werken, had volle recht daar
over te spreken.
De heer Bergsma stak niet onaardig
den draak met de critici Allen wisten hoe
het gaan moest, maar de ee'ne die het
niet wist maakte men minister van land
bouw I Als men echter den critici d
vrije hand had glelaten, had men al
lang een behoorlijk gemotiveerd hon
geroproer gehad Zoo waren er lfeden,
die in 't geheel niets hadden willen doen.
Waren zij aan hel; bewind gekomen, dan
haoaen zij die politiek wel moeten los
laten. De maatregelen door den Minis
ter genomen, moesten wel oppositie
wékken bij hen die erdoor werden, gé-1
schaad, zooals grossiers, exporteurs, enz.
Eerst maakt men den Minister ziek
doordat ook zij die bezadigd behoorden
te zijn, meezongen in het koor van hen
die den Minister „boerenminister" schol
den, en dan vraagt men om een „ster
ken man" als hij enkele weken rust
neemt. De vele critici verwees jrlje,
spreker naar de eriliek in hel zoo vol
maakt georganiseerde Duitseliland geoe
fend op de levensmiddelenverzorging
Zeker zijn ook bij ons te lande fouten
gemaakt Sommige maatregelen, door
spreker zelf bestreden, zijn hem later
evenwel goede maatregelen gebleken
Spreker beeft als lid van deze Kamer,
als hoofd van een gemeente en als li'-
eener commissie van toezicht, zich een
oordeel over de verschillende maatrege
len kunnen vormen en kunnen comsta
teeren dat de Minister die nam met
groote bekwaamheid, en, hierop wil
spreker tien nadruk leggen, met vol
komen eerlijkheid. Spreker wil in 's
lands raadzaal opkomen tegen verdacht
makingen die onze volkskracht onder
mijnen
Vandaag wordt liet debat over dit on
derwerp voortgezet,
den, waarin ik wij zulk onvermijdelijk'
gebeuren anders had voorgesteld."
De Rijksmiddelen in 1916
De opbrengst der rijksmiddelen (hoofdsom
en opcenten) over de maand Jnli 1916 be
droeg t 18.116.852 tegen t 15.673.519 in
Jnli 1915.
Het één-twaalfde der raming over het
geheele jaar 1916 bedraagt f 15.248.416,58.
Wij laten hieronder volgen de inkomsten
over de eerste zeven maanden van 1916,
vergeleken
met die over
de eerste zeven
maanden van
1915.
Middelen.
1916
1915.
Gronibelast,
t
10.971.337
f 10.437.174
Personeel
7.50o.749
7.562.606
Inkomstenb
21.224 289
758.229
Bedrjjfsbel.
8.891 156
Vérmog beJ.
1.176.613
4.597.055
Mjjnrecht.
16.396
60
Invoerrecht.
10.229.903
8.717 551
PormaaUeg
15 570
14.081
Suiker
19.048 913
14.305.602
Wjjn
729.121
835707
edistillecrd
14.710.135
13.181 666,
Zout
1.272.863
1.281.600
Bier en A;jjn
927 646
879.955
Geslacht
5.425.670
4.481890
Goud, ziivor
351303
226.025
Esaaaiioon
342
378
Zegelrechten
4.572.543
3.031.000
RegisGatier
5.623.154
2.831.807
Hjpotheobr
561.688
259.523
SnccesBier.
8 584.063
10.046.210
Domeinen
1.372.711
535.118
Staatsloterij
411.873
424.492
Jacht, viasch
143.298
113.732
Loodsgelden
489.611
704.638
Totaah t 115.365.021
f 94.107.250
De opcenten, geheven ten bate van het
Leeningfonds 1914, gaven over Juni 1916 de
volgende opbrengst
Grondbelasting 257.243,63: Personoele
belasting 625.435.30 inkomstenbelasting
f 708.687.21 vermogensbel. f 12.167.97
suikeraccijns 754.825,40wijnaccijns
7.473.565; accijns op binnen- en buiten-
landich gedistilleerd f 204.581.75; zegel-
lecht vanbuitenlandsche effect, 28,872,72s;
registratierechten 80.585,175; hypotheek
rechten 8.393,50totaal der opbrengst
2 688.266,323.
De opbrengst over de eerste 7 maanden
van 1916 is 17.421.699,08
DE CRISIS IN DEN A. N D B
In een beschouwing van Henri Polak,
den voorzitter vain den Diaraantbewer-
kersbond over de bekende crisis, ze,
hij uitvoerig uiteen dat er naar zijn
meening een oplossing niet gevonden
kan worden Als de rechtspositie royaal
erkend was door de meerderheid der
leden zou zij door het bestuur op hoo-
gen prijs zijn gesteld Afgesmeekt of af
gedwongen mist zij alle waarde Het
is te laat voor een oplossing; het kwaad
is gebrouwen en kan nu niet onge
daan worden gemaakt.
„Zoo, aldus eindigt de schrijver, zijn
wij dan ook gekomen aan de schei
ding dor wegen al waren er ook iij-
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Uitvoer van uien weer<
stopgezet.
Bij kon. besl. van 14 Aug. is ingetrok
ken de Nov. 'lót toegestane tijdelijke
opheffing van het verbod van uitvoer
'an zilver uien.
Geen uitvoer van bananen
Bij Kon. besl. van 14 Augs. is de uil-
voer van banen verboden
Uit Middelburg.
Naar wij vernemen is in een dezer
dagen gehouden vergadering van aandeel
houders in den Schouwburg besloten het
in 1911 genomen besluit thans (en uit
voer te brengen cn de exploitatie 'te sta
ken. Tot 15' October beslaat er voor een
mogelijk op te richten Schouwburgveree-
niging gelegenheid om het gebouw te koo-
pen. Geschiedt dit niet dan zal de schouw
burg worden afgebroken
In hel Schuttershof alhier doet
het plaatselijk sub-comité van den „Bel
gischen Herdenkingsbond", Maandag a s.,
voor de tweede maal het vaderlandsche
drama „Voor de Vrijheid", van A. flans,
ten tocneefe voegen.
Naar men ons meedeelt meent men een
even mooi succes te mogen verwachten
lals hij de eerste voorstelling en een ruime
opbrengst, die ten voordeele zal strekken
der Middelburgsche afdeelingen van lief
dewerken voor de Belgische soldaten aan
het front
Het was gisterenavond zeer druk
op de Markt, toen het muziekgezelschap
van de militaire wielrijders een uitvoering
op de tent gaf van 8—10 uur. Het kleine
korps weerde zich dapper en de muziek
bleek bij vélen in den smaak Ie vallen.
Er heerschte een opgewekte stemmin;
Het aantal postduiven in onze
stad, is, zooals bleek bij de gehouden
stempeling van duiven volgens Ie veror
(lening van den commandant in Zeeland,
ongeveer 200.
Het programma voor het Zondag
avond a s in het Schuttershof te geven
1de Zondagavondconcert van het Mid-
delburgisch Muziekkorps luidt: Barataria
Marseh, Sullivan; Koraalouverture, Morks
In diesen lieil'gen Hallen (solo voor Eu
phonium) Mozart; Marcia Séria, Morks;
Der Rose Ilochzeitszug, Charakterslück,
Jessel; lm Zauber der Frühlingsnacht,
Jessel, Feestmarsch (1891 1916) opge
dragen aan den directeur van Middel-
'burgscii Muziekkorps) CalalzOuverture
„Die ZaubcrflöteMozart, Duo Concer
tante (voor 2 Ess clarinetlen) Muller;
Kukokama-Eslapo, Lincke; Diverlisse
ment en'Finale uit het ballet „Sylvia",
Delibes.
Hedennacht is uit het militair hos
pitaal alhier ontvlucht de soldaat M.
die krankzinnig was verklaard. De man
wordt verdacht van medeplichtigheid aan
den gisteren gemelden diefstal onder St.
Laurens.
Op den Nieuwen Vlissingschen weg on
der Koudekerke werd hedennacht uit een
schuurtje ook een rijwiel ontvreemd. Dit
geval wordt in verband gebracht met de
ontvluchting van M.
0
Uit Vlissingen.
Velen zullen zich het droeve ongeval
herinneren, dat op de werf der Kou Mij-
de Schelde alhier voorviel op 30 Januari
1911, toen de in aanbouw zijnde onder
zeeboot'V zonk en de bankwerker P. Kra
mer bet leven verfoor Door het heldhaftig
optreden van dezen bankwerker, den ,scr-
geant-torpedomaker J Mastenbroek, den
bankwerker G. Doinmissie en den ko
perslager J. P Timmerman, die direct
pogingen in het. werk stelden om de klep
van de lorpedobuis, waardoor het water
binnenstroomde, te sluiten, werd het aan
de overige werklieden er waren er op
dal oog'enblik 10aan het werk aan boord
mogelijk gemaakt zich le redden, vóór dat
de boot gezonken was
Daartoe aangezocht door de directie
der „Schelde" heeft het bestuur van het
Carnegie-ihe]denfonds te 's-Gravcnhage,
thans aan de wed Kramer, naast de haar
ingevolge de Ongevallenwet toegekende
rente, ten behoeve van haar dochtertje
financieelen steun toegezegd, terwijl aan
Mastenbroek een zilveren en aan Dom
misse en Timmerman een bronzen me
daille Werd toegekend, Deze medailles
zijn nu gisterenavond aan de betrokkenen
uitgereikt in het kantoor der Maatschap
pij, zulks met ecnige toepasselijke woor
den van de directie en in tegenwoordigJ
heid van (wee onderzeebootcommandanH
ten, afdeolingjschcfs, bazen en onderbaz.cn
cn vertegenwoordigers der arbeiders van
de Maatschappij.
Met dc mailboot „Prins Hendriiv
die gisteren na een goede reis (e ruim
zeven uur .binnenliep, kwamen 78 pas
sagiers mede onder wie de nieuwe pau
selijke nuntius voor België, die ouder
weg was naar Brussel. Ook waren er een
drietal Duitsche vrouwen met een groot
aantal kinderen aan booi'd. Het groot
aantal passagiers, dat zich ook reeds
voor de volgende reizen heeft aange
meld, bewijst wel dat men vertrouwen in
de Zeeland stelt.
Met den trein van 7.-16, die nogal ver
traging had, zetten gister de reizigers hun
reis voort.
Gistermiddag is op dc algemeéne be
graafplaats te Vlissingen ter aarde
besteld het stoffelijk overschot van den
heer C. M. W Kanaarin leven gezag
voerder bij de Stoomv. Mij. Zeeland.
Aan de groeve werd het woord ge
voerd door den heer Th. de Meester di
rccleur der maatschappij, die er aau
herinnerde hoe hij voor 14 dagen de
laalsle eer bewees aan een f weetal slacht
offers van de ramp met de Koningin Wil-
helmina en toen woorden van rouw ver
mengd werden met woorden van bitter
heid. Nu is er alleen rouw, want hel geldt
hier een man, die 30 jaren de maatschap
pij trouw heeft gediend. Spreker gaf de
verzekering, dal de afgestorvene zoowel
bij de directie als de tallooze passagiers
die met hem den overtocht maakten, zeer
gezien was.
Op voorbeeldige wijze en als een goed
zeeman heeft hij de Maatschappij gediend
zelfs tijdens zijn ziekte bleef hij deelen
in de zorgen die dc Maatschappij vooral
in den laalsten tijd kent. Meer dan zijn
plicht heeft hij gedaan en zijn nagedach
tcnis zal bij de Maatschappij dan ook in
hooge eere blijven.
Nog voerden het woord -le heer II.
C, Beijcrman, voorzit/er van de vrijmet
selaarsloge l'Arstre de 1 Orient, alsmede
de heer W. J. Wisse, administrateur bij
de Zeeland.
Een broeder van den overledene dank
te voor de bewezen eer.
Uit Walcheren.
Begunstigd door heerlijk weer gaf
de muziek van liet landweerbalaljon van
Westhove Donderdagavond een uitvoe
ring op het badpaviljoen.
Groot was ook hot aantal badgasten,
dat kwam luisteren. Ze plaatsten zich
zoo dicht mogelijk aan den zeekant, om
tegelijk nog van het prachtig wolkeffecl
en het veelkleurig watervlak te genie
ten
Even voor de uitvoering waren aan
den hellen horizon oorlogsschepen en
liegtuigen te zien, waarheen natuurlijk
de logé's ook met groote belangstelling
tuurden.
Uit Zuid-Beveland.
De afdeeling Nisse van den Christe-
lijken Xalionalen Werkmansbond heeft
een commissie benoemd om te trachten
voor de ingezetenen verschillende regee-
ringslevcnsmiddelen enz te verkrijgen,
bestaande uit dc li eeren I'. Meijers, G
Zonnevylle, C. J Bos, J. Wcststrale en
A de Blaeij.
In (ie Donderdag gehouden raads
vergadering te K a 11 e n d ij k e werden de
geloofsbrieven van den heer Joh van
Kleunen onderzocht en tot toelating als
lid van den raad besloten. De gemeente-
•ekening 1915 werd voorloopig vastge
steld on de begrooting voor 1917 werd
gesteld in handen van een commissie van
onderzoek, bestaande uit de heeren .1.
Schipper en P M. van den Broecke.
Het maximum hoofd, omslag werd ver
hoogd en gebracht, van f 4000 op f 1500
De voordracht voor zetters werd op
gemaakt en daarop geplaatst de heeren
W. van de Linde, M van der Weele, P.
M van den Broecke en Joh van Kleunen.
o
Uit Schouwen-Duiveland.
Mdn meldt ons uit Bruin is se:
Donderdagmiddag kreeg de sleepboot
Willem III van Rotterdam, komende uil
België met drie slcepkanen achter zich
een defect aan de machine, zoodat zij
niet verder kon komen en midden op
stroom voor anker moest gaan
De nieuwe zee-lcolenboot Sir Jansland
die aan 't proefstoomen was, voer bui
ten het gewone vaarwater en raakte daar
door aan den grond Bij het achteruit
stooWien liep zij op den kop van een der
kanen van de bovengenoemde sleep, nl
de Rotterdam 11 van de Rotlcrdamsche
vrachlvaarlmaatschappij.. met het gevolg
dat de lieele kop ingedrukt werd. Het
schip bleef echter boven den watersspie-
gel. Van de andere sleepkanen braken
eenige sleeptrossen.
Uit Tholen.
De norton-wel te O u (1-V o s s e -
meer in de Molenstraat, welke sedert
1908 zulke uitstekende diensten heeft be
wezen aan de bevolking, had het in den
laatsten lijd begeven; hel bleek dat
reeds enkele buizen waren doorgeroest.
De geheele zaak is er uitgehaald en men
heeft de pijpen weer 21 M. den grond
ingeslagen, waardoor thans weer uitste
kend water wordt verkregen
Uit Zeeuws cb-Via anderen WD
- Men meldt ons uit Aardenburg.
Door den minister van Landbouw, Nij
verheid cn Handel is bij beschikking van
t Augustus 1916 de maximumprijs van
suiker gebracht van f0 55 op fO.óH/sper
K.G. en zulks op verzoek van den burge
meester van Aardenburg, in verband met
de liooge vrachtprijzen.
Besmettelijke ziekten.
In dc week van 9 tol en met 15 Aug.
werden uit Zeeland ter kennis gebracht
van den centralen gezondheidsraad 1 ge
val van roodvonk uil Neuzen. 3 gevallen
van diphteritis uil Gro'ede en 1 geval1
dier ziekte uit elk der plaatsen Krabben
dijke en Stoppeldijk.
KERKNIEUWS
Alg. Synode. N-H. Kerk.
Bij de ocspreking over de verhooging
der predikantsbviktemcnten stelde dr.
Woi'land voor een wjjziging van art. 67.
3e Regl. Vac., „dat aan don beroepen
predikant een traktement wordt verze
kerd, dal naar hel oordeel van heli
class, bestuur niet beneden dc draag
kracht der gemeente is".
liet voorstel der commissie 1 1200 met
vrije woning in nieuwe gemeenlm werd
aangenomen, maar het voorstel-Weijland
verworpen.
Fen voorstel van de class, verg van
Nijmegen tot schrapping van art. 13 al.
1 Re.gl Vac. dat hel prediken op beroep
aan predikanten, die een vaste stand
plaats beklcedcn, verbiedt, werd ver
worpen.
Het gevaar van splitsing dooit
de mo dus-tvi ve nd i
Naar aanleiding van de door velen
en van verschillende richting geopper
de vrees, dat aanneming van het mor
dus-vivendi-ontwerp de kerk zou doen
uiteenvallen, maakt dc redacteur van
het kerknieuws in de N. R Grt de vol
gende behartigenswaardige opmerkingen
Bij het beoordeelen van het voorstel
mag nimmer uit liet oog worden verle
ren, inetm welk doel het is voorbereid.
Het doel'van den modus vivendi is eenj
voudig geweest een eind te maken aan
de Jeergeschillen en daarmee samenhan
gende onverkwikkelijkheden die de Ned
Herv Kerk van lieverlede onbewoon"
baar maken De oorzaak van deze el
lende is steeds weer het tweeërlei kerk
begrip dat de leden van dit kerk
genootschap huldigen Ecnerzjjds zijn er
onder hen, die de kerk „als kerk" be-
schouwen, d w z. als draagster cn
handhaafster "van de eeniggeldende waar
heid, die door haar ambtsdragers uit
de Heilige Schrift dient te worden af-
'geleid en door de leden der kerk
dan onvoorwaardelijk moet worden aa i-
vaard Afwijkingen van de aldus aan de
Schrift getoetste en in wettige vergade
ring vaslgestelde leer zijn in de kerk
.als kerk" niet le dulden Wie zich
bij de uitspraak van het leergeneht
nietkan neerleggen, blijft niets anders
over dan de kerk te verlaten.
Tegenover deze 'voorstanders van de
leer- of belijdeniskerk staan de aanhan
gers van het vrijzinnig kerkbegrip Waj
ren 2ij de eenige leden van een kerk
genootschap, dan zou, al hoewel zij in
godgeleerde opvattingen en godsdienstige
gevoelens mogen verschillen, de invoe
ring van een modus vivendi niet »oo-
dig zijn Dit blijkt afdoende uit den toe
stand in die gemeenten der Herv Kerk,
waar de verschillende vrijzinnige groe
pen de groote meerderheid vormen
De scheidingslijn tu-ssclien de gemeen-
tekerken zal dan ook alleen door d:i
tweeërlei kerkbegrip worden aangege
ven De leerstellige, grondslag dezer af
zonderlijke organisaties betreft louter het.
orgaan der openbaring in geen verder
verband. Ware dit laatste het geval,
dan zouden schrijvers als de boven
aangehaalde gelijk hebben met hun vrees
voor ontijdige consolidatie der richtin
gen
De praktijk heeft te dezen opzichuc
reeds een voorbeeld gegeven Toen na
de invoering der scheidingswei in Frank
rijk de Hervormde Kerk aldaar zich op
nieuw ging inrichten, werd zij gesplitst
ip drie afzonderlijke kerkgenootschap
pen Naast dc leer- ofbelijdeniskerk
en de vrijzinnige kerk vereenigdeu zich
dc eenheidsmannen, die de illusie koes
terden de twee ongelijksoortige bestand-
deelen in één lichaam te kunnen ver-
cenigen Bestendige mislukking harer ver
zoeningspogingen bracht echter deze mid
delpartij al .ispoedig tol samensmelting
met dc overige aanhangers van hel)
vrijzinnige kerkbegrip, zoodat liet slot
der ontwikkelingsgeschiedenis een split
sing iu (Weeën is geweest.
Deze splitsing alleen heeft een na
tuurlijken gronaslag De aanhangers der
leer- of belijdeniskerk, wier onafgebro
ken drijven den modus vivendi nood-
akelijk maakt, zullen, eenmaal op liuu
eigen terrein, hun zucht tot kerkzui-
vering. ongehinderd kunnen volgen Zij
zullen in hun gemcenlekerk onderling
dienen uit te maken, of de confessio-1
neele dan wel de gereformeerde, cn
voorwerpelijke of onderwerpelijkede
verstandelijke of de bevindelijke opvat
ting in overeenstemming is met Gods
Woord
Maar intusschen zal in de vrijzin->
nige gemcenlekerk het zich in veler
lei richting ontwikkelend geloofsleven
ruimte tot groei behouden, dewijl hier
niet gelijk ginds elke vermeende afwij
king tot afsnijding zal voeren Ook iu
dit kerkverband zal de beroepingsprak
tijk of de verdeeling van kerkbeurfen