MIDDELBURGSCHE COURANT.
V rijdag
14 Juli.
JVs 164
159- Jaargang
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Bij dit nummer bebowt een Bijvoegsel.
IfllEILAJI.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De suiker kwestie.
Uilgeschreven door den Nederlandi-
schen Grossiersbond -werd gisteren in
„Bellevue" te Amsterdam onder voorzit
terschap van den heer E. D de Jong
uit Joure een vergadering gehouden ter
bespreking van ,,<le vele en zeer ern
stige bezwaren, welke bestaan tegen
de leiding van de „Commissie van ad
vies in zake suiker".
Als spreker trad daarna op de heer
B. Oosterhuis, lid van het suikerbureau
Weinig bemind noemde deze inleir
der de „Commissie van advies in zake
suiker", die toch niet als ondeskundig
kon worden beschouwd. Maar honder
den anderen zouden met minder ken
nis, heel wat beter arbeid hebben ge
presteerd. Ten opzichte van de binnen-
landsche voorziening is de commissie
beslist in gebreke gebleven. Heel, heel
zachtjes is zij opgetreden tegen dege
nen, die groote hoeveelheden suiker
speculatief hadden opgeslagen. Zoo b.v.
ten aanzien van één partij van 36 000
balen. De vraag rijst volgens spr zelfs
of er geen connectie bestaat iussclien
tusschen deze partij en een der leden
van de commissie. In ieder geval heeft
de commissie, ten gevolge van haar
laat-maar-waaien-systeem, het mogelijk
gemaakt ,dat deze en dergelijke specuf-
laties niet konden worden voorkomen.
Onderwerp van de verdere discussies
vormde een adres bevattend: een klacht
over de distributie, het verzoek om die
voor de nieuwe campagne te verbeteren
en te voorkomen dat de met de Friescte-
Groningscbe coöperatieve suikerfabriek
gesloten contracten worden geannuleerd.
Besloten werd dit adres in scherper be{-
woordingen te formuleeren dan eerst
het geval was.
Bij de discusies vroeg o. a. de heer
Runalda of er voldoende suiker in ons
land is. Waarvoor .ook de verkoop van
cubes9 Daar kan toch gewone suiker
van worden gemaakt,
De voorzitter antwoordde ,dat de re-
geering zegt, dat er voldoende suiker is.
Menschen uit het vak zeggen evenwel,
dat er niet genoeg is tot de nieuwe
campagne De verkoop van suiker in
cubes is voor de fabrikanten voordeeli-
ger dan de verkoop van kristalsuiker en
dat zal ook wel de oorzaak van dien
verkoop zijn.
De heer Oosterhuis, die van een ver
gadering van het Suikerbureau terug
keerde, deelde mede, dat in het distri.
butiebureau is benoemd ter behartiging
van de belangen der grossiers, de heer
Mirrer, voorzitter van de Handelskamer
fc Rotterdam en tot directeur de heer
Hollander, tot dusver voorzitter van de
varkensdistributie. 'Protesten.)
Besloten werd telegrafisch tegen deze
benoemingen onmiddellijk bij den minis
ter te protesteeren.
Uitvoer van manufacturen,
Reuter seint uit Londen:
Reuter's bureau verneemt uit gezag
hebbende bron, dal het bericht, als zou
Engeland de Nedcrlandsche regeering
verzocht hebben den uitvoer lc verbieden
ran manufacturen naar onzijdige landen,
onjuist is. De Brilsche regeering heeft ah-
leen aan de Nederlandsche Overzee-
Trust, in den loop der nu aanhangige be
sprekingen, gevraagd den uitvoer naar
eenig onzijdig land te verhinderen van
katoenen goederen, gemaakt van katoen
door bemiddeling van de N. O. T.
Hoewel de uitvoer van katoen uit Ne
derland sedert eenigen tijd verboden is,
was de N. O. T. in staat katoenen manu
facturen onder consent naar enkele on
zijdige landen te zenden. De wensch van
de Britsche regeering is, dat deze uitvoe
ren in het vervolg zullen ophouden, zelfs
onder consent voor alle katoenen goede
ren,, gecontroleerd door de N. O. T.
II oe er gesmokkeld wordt.
Hot blad van den Zeelieóenbond „Vol
harding" schrijft
Er is vorig jaar door de vloot aan
gevoerd rond 100 millioen kilogram hai-
rin'g Daarvan is, blijkens statistiek ii
Nederland opgepeuzeld rond 20 millioen
kilo. Bleef ter uitvoering over oen tach
tig millioen kilo, Mis! De haringhandel
kom! tot beter cijfer Er is vorig jaai
^uitgevoerd rond 120 kilo!
Beroerde cijfers! In alle beschtadea-
heid toonen ze aan, dat er veertig mil
lioen kilogram goed over de grenzen is
gegaan als haring; netjes in en tus
schen deze beestjes verpakt en gepe
keld, hoewel het den pekel waarschijn
lijk zoo min van noode 'had als suiker.
De „Sch. 103".
Men meldt uit Scheveningeu
Do reeder van den in den grond ge-
boorden stoomdrifler „Sch. 103", ge
naamd „Geertruida", heeft sedertdien
geen berichten/ ontvangen van den schip
per of van de beide andere door de
Duifsche duikboot medegevoerde opva
renden.
Betrekkingen tusschen het
departement van Ko loniên en
Amerikaanse he fabrieken.
'Officiéél). De directeur van liet Tech
nisch Bureau van het departement van
Koloniën, de heer J. E. Inckel, is van zijn
reis naar de Vcreenigde Staten dezer da
gen teruggekeerd.
Do heer Inckel heeft, in opdracht van
den Minister van Koloniën, te New-York
een Bureau opgericht, dat, als onderaf-
deelïng van het departement, belast is
met <ien aankoop van goederen, weikei
voor den Indischen dienst zijn bestemd
en welke niet hier te Lande kunnen wor
den vervaardigd.
Als hoofd der onderafdeeling te New-
York is opgetreden de heer J. C. Anker
smit, ingenieur le lel. bij dit departement,
die tegelijk met den heer Inckel naar
Amerika is vertrokken en zich thans te
New-Yora heeft gevestigd.
UIT OOST-INDIË.
Een complot legen Europeanen
ontdekt.
Volgens een telegram uit Weltevreden
aan de „Tol." koesterde de- politie le
Makasser reeds sinds eenigen lijd arg
waan tegen de handelingen van een aanjLal
inboorlingen die verdacht werden, mis
dadige plannen in het schild te voeren
legen de daar wonende Europeanen. Na
dat er voldoende gegevens waren ver
zameld, heeft de politie thans in den
nacht de samenzweerders verrast. Zij
vond 130 inboorlingen in een vergadering
bijeen en stelde vast, dat dezen een
complot hadden gesmeed om alle Euro
peanen te Makassar te vermoorden. De
samenzweerders werden gevankelijk weg
gevoerd.
Bij de gisteren le Hengstdijk ge
houden herstemming voor een lid van den
gemeenteraad werden uitgebracht 88
stemmen, waarvan één blanco. Daarvan
"erkregen A. v. Ilijfte en J de Maagd
respectievelijk 49 en 38 stemmen, zoodat
eerstgenoemde is gekozen.
In de Voorstraat te Stoppeldijk
reed de dochter van den landbouwer B,
uil Hulst pardoes van den sleilen kant
van den weg, doordal zij een o,ogenblik
hel stuur van haar fiets niet moeder was,
:n kwam terecht in een diepen sloot, die
erst onlangs was gedolven.
Hel rijwiel rolde op haar, zoodal zij
zich niet kon helpen. Stellig zou zij dan
ook verdronken zijn, als de landbouwer
R. uil deze gemeente die in de verte liet
ongeval had gezien, niet per fiets was
toegesneld, en loen mei groote moeite
eerst de fiets en toen het meisje uit het
water liad gehaald. Do drenkelinge werd
per rijtuig thuis, gebracht.
o
Uit Zee u w s-ch-VIaao de re n W D.
Woensdagavond gaf de militaire ka
pel van Groedc een concert op de Markt
le O o s l b u r g, terwijl' Donderdagavond
het militaire muziekkorps uit IJzendijke
een concert in de Graanbeurs gaf en een
muzikale wandeling deed.
Ten bate van het Protestantsch
Tehuis te Sluis zal Zondag in de Ne-
derlandsch Hervormde Kerk (e Aar
de n b u r g een concert gegeven wor
den, waar o,a. de artisten J A de
Zwaan, mevr. van Ruijtentenburg, Aug
van der Looven en Louis Boer zullen
meewerken
o
Ned Herv. Kerk
Beroepen te Pun??erend dr. K F,
Proost te Drempl.
Aangenomen naar Wezep bij Zwolle):
M, Boonslra te Schoonhoven
Bedankt voor Bleiswijk- D. M. Boonstra
te Schoonhoven.
Geref. Kerken.
Beroepen te Wezep G. Doekes te
Nieuwdorp.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Hedenmorgen ging een ingezetene
van Koudekerke een bestelling doen in
den winkel van Gebr. Hildernisse a 1-
hicr. Toen hij den winkel verliet, bleek
zijn rijwiel, dat hij even builen had laten
slaan, te zijn ontvreemd.
Het programma voor het Zondag a.s.
's avonds half acht in het Schuttershof
alhier le geven 2de Zondagavond-con
cert van het Middelburgseh Muziekkorps,
luidt als volgt.
Generaal Snijders, mar sch, Morks;
Ouverture van de opera „Die lusligen Wei
bel" von.1 Windsor", Nicoiaï; Menuet. Mo
zart; Intermezzo, Delibes; Zwredsche
Bruiloftstoet, SödermanSouvenir de Na-
poli, Ködel; Hoch'St.-Petersburg, mar sch,
BlonIntocht der Waeretddeelen en Bei
aardlied uit de Rubcnscantale, Benoit:
Treurmarsch uit het oratorium Samson"
Handel; Cleopatra (solo voor cornet a
piston), Damaré; Zeeuwsche Boerendans,
Morks; Le Réveil du Lion, De Kont sky.
Uit Vlissingen.
De conducteur 2e Klasse der Staats
spoor, II. Scha, te Vlissingen, wordt
met ingang van 30 Juli a.s. overgeplaatst
naar Boxtel.
o
Uit Zuid-Beveland.
Door den Minister van Oorlog is het
inkwarlieringsgeld, ria gunstig advies van
den burgemeester, voor de gemeente
Sch ore gebracht op 90 cent per dag,
niet terugwerkende kracht tot 15 Juni '16
fT i t Zeeuwse h-V laanderen O. V
'Een veldarbeider die in de schuur
bij den landbouwer Van Hoeve nabij het
Veer te Zaamslag bezig Was hooi te
tassen, viel van bovenuit den tas op den
dorschvloer. Als gevolg daarvan kreeg
de man een bloedspuwing en werd in be-
denkelijken toestand naar zijn woning
verroerd.
KERKNIEUWS.
pier, L. P J Bellaars Lormier, A. J
Labeer P. Magielse, J. Massee, F C Rot
tier, Aa. Ca. de Vries, II. C. van Hoye,
M C de Jonge, H. Folmer, J C. v. d.
Voorde, J. Noteboom, Ha Stegenga, A.
Rottier, C. J, Felius, Ha Gerretsen, Ha
Jo. Ila. Moliiem, Ma. N. Mays, T v. d.
Vliet. B. M. Meijaard, M Mol, W. L. P.
Bom, W. Bom, N- P Kruithof, I-Ia. Pe-
kelder, Ea. N Griep, L D. de Jonge,
T. M W. Quadekker, H. Joziasse
Voor enkele vakken Ca. Aa de Vries.
HANDEL, NIJVERHEID EN
VISSCHERIJ.
Spoorweg
Tb olen—Wesl-Brahan t.
Woensdag 12 Juli j.l. hielden de com
missarissen voor bovenvermelden spoor
weg hun eerste vergadering te Bergen op
Zoom.
De heer dr. J. W. Jenny Weijerman
nam lijdelijk hel voorzitterschap op zich.
In hel dagelijkse!» bestuur van den raad
van commissarissen werden gekozen de
heeren E. M. C. Laane tc Bergen op
Zoom lot voorzitter; jhr. J. van Vreden-
burgh te Tiiolen Lol onder-voorzitter; J.
A. Snijders le Bergen op Zoom tol secre
taris, terwijl ais tijdelijk directeur dei-
spoorwegmaatschappij bij acclamatie werd
benoemd de heer Jenny Weijerman le
Utrecht.
De heer Laane, die hel presidium aan
vaardde, sprak eenige hartelijke woorden
■li stelde verdere punten der agenda aan
de orde, waarbij o. a besloten werd den
raad van commissarissen bij de eerstvol
gende vergadering een concept-reglement
van orde aan te bieden Ier behandeling.
Uit de gehouden discussies bleek, dat
de zaken geregeld voortgang hebben, en
dat door den ingenieur van de S.S.
krachtig gewerkt wordt aan een meer
gedetailleerd plan voor de lijnen en een
daarmede gepaard gaande meer nauw
keurige berekening van de aanlegkosten.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Dinsdag, 18 Juli a.s., zullen pl.ra
1200 manschappen van het 19e Reg. Inf.
aan den Estafetteloop deelnemen van De
venter via Voorst en Dieren naar Does
burg.
De schilderijen-tentoonstelling te
Domburg zal Zaterdag, 29 Juli, ge
opend worden.
De Goesche orkestvereeniging „De
Symphonie heeft onder leiding van den
heer F. X Mannhardt gisteravond een
zeer goed geslaagde uitvoering in de1
sociëteit V O V. gegeven.
Jammer genoeg was de bedekte lucht
oorzaak, dat het aangekondigde tuinc
eert ditmaal binnenshuis moest plaats
vinden, maar zoowel de medewerkenden
als de toehoorders hebben niet minder
hun best gedaan, de uitvoering in alle
opzichten te doen slagen
Het programma bevatte een zevental
nieuwe werken, aangekocht uit het „ma-
ziekfonds" waarvoor bij het 25-jarig be
staan der verceniging de gelden door
kunstliefhebbers bijeen gel>raeht zijn.
De milde gevers waren gisteravond
uitgenoodigd hun oordeel te vellen over
de keuze en de uitvoering der aange
kochte stukken en hun herhaald endank-
baar applaus heeft zeker wel bewezen,
dat zij over spel en leiding in alle
opzichten voldaan geweest zijn.
«- «WIJS.
- Zooals uil het verslag der Statenver
gadering blijkt, is door de Prov. Staten,
afwijking van het voorstel van Ged
Staten, met 21 tegen 18 stemmen op
voorstel van den heer Dieleman, besloten
om aan de Handelsdagschool te M i ti
de 1 b u r g van af de oprichting tot aan
het jaar 1920 een jaarlijksch subsidie te
verleencn van 10 pet in dc kosten
De eergister door ons vermelde
opgave van den overgang aan het gvi
nasium alhier dient, te worden aab-
gevuld met de mecdceling dat van de 5e
naar de 6e klasse voorwaardelijk is toe
gelaten 'R Heeringa
Voor Engelsche hafrdelscorresponr
den tie slaagde te 's Gravenhage mej
A. ran Riel van Middelburg
Tot de le klasse dor R. H. B S.
te Goes zijn toegelaten A. W. Jonge-
LEGER EN VLOOT.
ZOMERZITTING DER STATEN VAN
ZEELAND.
(Vervolg van bet Bijvoegsel)
Handelsavondschool.
Het voorstel van Ged. Staten strekt tot
verhooging van het maximum van het
subsidie voor den avondcursus in han
delsonderwijs te Middelburg
In een afdeeling merkt een lid op, dat
Ged Staten afwijken van het gebruik om
10 o/o van de uitgaven toe te staan. Ook
vermoedt hij, dat aan Ged. Stalen uht
bekend is, dat er nu twee parallelklassen
zijn, tegen in 1916 maar een De meer
dere kosten, hierdoor ontstaan, zijn uit
eigen middelen betaald Dit was nu uiter
aard niet meer mogelijk
Een lid uit een andere afdeeling zag
gaarne het toegekende maximum
plaats van tot f 600 tot f 1000 ver
hoogd, daar bijna zeker bij de uitbreiding
van dit onderwijs in het vervolg meer
zal noodig zijn
"Wat de eerste opmerking aangaat
merkt een lid van Ged. Staten op, dat dit
wellicht niet bij Ged Staten bekend was,
en acht hij het wenschelijk, dat deze opi-
merking aan hun college wordt medege
deeld Wat de laatste opmerking aanh
gaat. bestreed het lid van Ged Staten
de verhooging van het gestelde maximum,
daar di( thans alleszins voldoende was.
en hij het meer wenschelijk acht' hier
mede te wachten, tot de noodzakelijltf-
heid blijkt
In eene afdeeling wordt over het voor
stel van Ged. Staten gestemd6 leden
verklaren er zich voor, 1 tegen en
leden wenschcn zich hun stem voor te
behouden.
In een andere afdeeling wordt geen
stemming gehouden, terwijl in één afdee
ling alle leden zich met het voor .tel
van Ged Staten verecnigen -
Ged Staten vinden in dit verslag geen
aanleiding om wijziging te brengen in
hun voorstel.
Bespreking.
De heer Dieleman bepleit, da» de
huur van het gebouw ten volle op de bef
grooting van de a vondschool mag worden
gebracht, zoolang niet vaststaat dat het
gebouw over dag voor andere doeleinden
kan worden gebruikt Uitbreiding der
leerkrachten is bijna zeker noodig, maar
ook al was dit niet het geval, zoo vraagt
spreker toch, waarom kan het maximum
niet op f 1000 worden gebracht Dan
voorkomt men, dat de school elk jaar
om verhooging van het maximum moet
vragen Hij doet een voorstel in dien
est.
De heer Sprenger lid van Ged.
Staten) verdedigt he) voorstel van Ged
Staten. Verbooging van het maximum bo
ven f 600 kan alleen gewettigd zijn met
het oog op de instelling van meerdere
parallelklassen, waarop men niet lean
vooruitloopen. De huur mag men zeker
niet hooger stellen dan op f 800, dat is
ruim gerekend, als men in het oog vat
dat de dagschool 6, de avondschool slechts
3 uur per dag van het gebouw gebruik
zal maken
De heer Dieleman is het hier niet
mee eens, zoolang de dagschool nog niet
is opgericht, mag men met haar evenmin
rekenen als met de parallelklassen, die
nog moeten worden opgericht
Het voorstel Dieleman wordt
daarop in stemming gebracht en ver
worpen met 31 tegen 8 stemmen Voor
de heeren Bolle, Mulder, Vogelaar, van
Zuijen, Willemxen, Dieleman, de Veer
en W van Oeveren
Het voorstel van Ged. Staten wordt
daarop z. h s. aangenomen
Teekenscho#l Kortgene
Het voorstel van Ged Staten strekt
tot afwijzing' van het verzoek om subsidie
van het bestuur der Ambachtsschool voor
Noord-Beveland te Kortgene.
In de afdeelingen kon men zich alge
meen met het voorstel vereenigen.
Het wordt zonder bespreking en zon
der hoofdelijke stemming aangenomen.
Subsidie onderwijzers land- n
tu in bouwcur sussen
Het voorstel van Ged Staten strekt
nt toekenning van een subsidie voor de
cursussen 1916/17 tot en met 1920/21
In de afdeelingen kon men zich alge
meen met hel voorstel vereenigen.
Hel wordt zonder bespreking en zon
der hoofdelijke stemming aangenomen.
Subsidie Toonee1scfioo1
Ho» voorstel van Ged Staten strekt
tot afwijzing van het verzoek om subsidie
"n de afdeelingen kon men zich alge
meen met het voorstel vereenigen
Het wordt zonder bespreking en zon
der hoofdelijke stemming aangenomen.
Rechtsgeding
Het voorstel van Ged Staten strekt tol
het voeren van het rechtsgeding, inge
steld door 'mevrouw H. G. de Ranitz
Tak van Poortvliet over het plaatsen van
den Zeedijk van den Bijleveldpolder op
den ligger der wegen en voetpaden
In de afdeelingen kon men zich alge
meen met liet voorstel vereenigen.
Hel wordt zonder bespreking en zon
der hoofdelijke stemming aangenomen.
"Wegsverbetering Vrouwen
polder.
Het voorstel van Ged. Stalen strekt
tot toekenning van een renteloos voor
schot van f 4150 aan de gemeente Vrou
wenpolder voor de verbetering van een
weg voor welks verharding reeds een
maal een renteloos voorschot is ver
leend.
Af dealings verslag.
In allo afdeelingen waren leden, die
hunne ingenomenheid er mede betuigden,
dat Gedeputeerden gebroken hadden met
het standpunt om nooit andermaal een
renteloos voorschot voor wegsverbetering
toe te kennen als dit al eenmaal was ge
schied Alleen in de tweede afdeeling
kwam de vraag naar voren, 'of Gedepu
teerden ook bij benadering konden zeg
gen, welk offer dit in de toekomst aan
de provincie zou vragen Namens Gede
puteerden werd medegedeeld, dat dit
met geen mogelijkheid is te ramen.
Ook de breedte van den weg en de
tol, die op den weg nog wordt geheven,
werden in alle afdeelingen besproken
Door Gedeputeerden werden deze bezwa
ren weerlegd. Ook zij verkiezen een
broeden weg, doch dit als eisch te stel
ten kwam hen niet redelijk voor; dan
ook, kan haast wel met zekerheid wor
den gezegd, dat van de geheele wegs
verbetering niets zou komen om de groo
te kosteD, die dit met zich zou brengen.
In de eerste afdeeling deed een der
leden het voorstel, om hij het verteenen
van een renteloos voorschot ook nu daar
bij de voorwaarde te verbinden den tol
