MIDDELBUROSGHE COURANT. y Maandag 10 Juli. FEUILLETON. JMa 100 155 1910 Deze ccürant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen. Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Advertentiën h 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50 elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen naar de plaats die zij innemen. Advertenties vóór één uur te bezorgen. De toekomst ran den boerenstand Dat goed lezen moeilijk is, kunnen vooral redacties bijna dagelijks constatee- ren uit mondelinge of schriftelijke opmer- merkingen, die hun worden gedaan. We hebben daarvan nu weer een stevig voor beeld voor ons. Zaterdag namen we een overzicht op van een beschouwing in het tijdschrift „In- en Uitvoer" over de toekomst van den boerenstand. Naar aanleiding daarvan zond ons iemand een nummer toe van de N. Crl. waarin op grond van de uitkom sten van vijf groole boerderijen der ge meente Groningen werd berekend dal de gezamenlijke oorlogswinst der Nederland- scbe landbouwers, veehouders en tuin ders ca. f 400 inillioen hebben bedragen in 1915. .,U zult daarin zien", zoo voegde de toezender erbij, „dat het met de boeren vooreerst heusch wel schikken zal." Werkelijk het zal met de boeren voor eerst nog wel schikken! Maar nu zouden we den toezender, en de vermoedelijk niet-weinigen die een dergelijke opmerking maalden, toch wel willen vragen, om dat artikeltje van Za terdagavond nog eens aandachtig over te lezen. Dan zullen ze zien dat daarin lieclemaal niet betoogd werd, dat hel met de boeren vooreerst niét zou schikken, maar dat daarin waarschuwend er op werd gewezen le. dat de oorlogswinst voornamelijk toevloeit aan de handelaars en landeige naars 3e. dal voor de kleine pachters die telken jare de losse landerijen pachten, de oorlogswinst zeer spoedig volkomen wordt geneutraliseerd door de stijgende pachten; 3e. dal de zeer hooge prijzen waar voor de boeren thans land koopen, (en veel eigenaars ontdoen zich nu van hun land), voor hen een zeer zware Ir uk zullen zijn zoodra de vrede weer nor- inaie omstandigheden zal hebben doen ontstaan. Dat is heel iets anders dan door den toezender uit dal artikel gehaald werd. En werkelijk hier in onze provincie ziju die verschijnselen maar al te duide lijk voor ieder die let op de ontzaglijke prijzen bij de talrijke landverkoopingen, en op de fabelachtig hoogere pachten bij iedere nieuwe openbare verpachting, wat natuurlijk nagevolgd wordt bij de onder- handsche verpachtingen. We zullen nu niel uitweiden over het geen er van het winstcijfer afgaat door de veel hoogere bedrijfskosten, eensdeels door de duurte van grondstoffen, gereed schap enz., anderdeels door de hoogere nrbeidsloonen die na den oorlog zeer moeilijk verlaagd zullen kunnen worden. We zullen ons nu bepalen tot de stijging van koopsommen en pacht. Dat is een zorg voor de toekomst. En we vinden het van dringend belang dat er nu reeds volle aandacht aan dit ver schijnsel wordt gewijd. In een landbouw- provincie als Zeeland, zal het door allen, niet alleen door de boeren maar ook door de winkeliers, handelaars en ban kiers in de sleden geducht gevoeld wor den wanneer na den oorlog een periode ven depressie voor den landbouw mocht aanbreken. En toch zou hel niet voor de eerste maal in de geschiedenis zijn dat een periode van bloei onmiddellijk ge volgd werd door een tijdperk van ge druktheid Men kan nu reedsaantwijzen dat, l>e- holvo die winstvernietigende werking van hcoge pachten en hooge landprijzen, ook nog andere factoren zullen meewerken om na den vrede de groole winsten van den landbouw te doen beëindigen. Misschien zal ook in den eersten lijd na den oorlog speciaal Duitschland be hoefte hebben aan aanvulling. Maar men vergete niet, dat dan de heele wereld weer open stoat cn dat de toevloed uit andere landen, gevoegd bij de vermin-, derde koopkracht in dc oorlogvoerende rijken' het zeer waarschijnlijk maken dat de dan weer 'door de wereldmarkt be- heerschtc prijzen zeker niet meer in overt eenslemming zijn mol de enorme sommen voor gekocht land besteed, of met de hooge pachten. Want die hooge sommen blijven hun rente vragen, en die pachten blijven de eerste jaren voortduren. Men kan heel vaak zeer smalend op de oorlogswinsten, van de boeren hooren af geven. alsof zij erger dingen doen dan de handelaars die van de tijdsomstandighe den profiteeren. En dat is speciaal de reden waarom we dit onderwerp wat uitvoeriger behande- len, want die stemming onder de stads bevolking geeft aanleiding tot een lucht hartige beschouwing over den boeren stand, die tot bedenkelijke gevolgtrekkin gen kan voeren. Op welüe wijze sommigen thans een beer en zijn werk Ijeschouwen, blijlcL uit hel volgende: In het nieuwe welsontwerp op de dis tributie van levensmiddelen zijn ook be palingen opgenomen om het verbouwen van sommige gewassen te verbieden. En in de M. v. A. over de 20-millioenaanvra- ge heeft de Minister dat toegelicht door de meedceling dat hij den bouw van han delsartikelen als karweizaad en mosterd zaad niet geheel wil beletten, maar gron den-met die producten wel zwaarder wil belasten dan de mei broodkoren of peul vruchten beteelde gronden, terwijl bo vendien de uitvoer van die handelsartike len wordt bemoeilijkt. Dat is reeds een krachtig ingrijpen in de vrijheid van productie, maar in deze abnormale omstandigheden zal men daar in evengoed berusten als bijv. in hel voor schrift aan de bakkers om alleen bruin- brood te bakken. Maar op welk een hellend terrein men daar is, blijkt uit een kritiek vau „Het Volk" over die voorstellen. We knippen er de volgende zinnen uit „Van liet omleggen van weiden tot akkers wordt niet meer gekikt. Dat het produklie-vraagslulc thans op den voorgrond komt, wordt niet meer be weerd. Het zoo bescheiden artikel 7 beval alle rcchlstreeksche bemoeienis met de produktie, en daar staat al leen, dat de minister van Landbouw kan verbieden, hier, of daar, of over al, bepaalde gewassen te verbouwen. De bevoegdheid, om ook te gelasten wal er dan wel zal worden verbouwd, vraagt de regeering niel. Minister Posthuma redeneert wellicht als de tuinman van Kegge: je kunt de na tuur niet dwingen. En de boer is een stuk natuur, nietwaar?" Veelt men niet tol welke uiterst gevaar lijke toestanden men zou komen, als naar den zin van dezen schrijver de regeering zou hebben te gelasten hoeveel en welke weilanden zouden moeten worden omge werkt lot akkerland en welke gewassen de boeren zouden moeten telen' Afgezien van de leans op bedenkelijke misrekeningen van zoo'n amblenaarsheer schappij over het heele land, behoeft men werkelijk niet alleen tot den „koppigen boer" te gaan om een stemming van ver zet te vinden tegen zoo'n schennis wan bedrijfsvrijhcid. Wc gelooven nog altijd dat de besic waarborg voor voldoenden voorraad gelegen in het scheppen van zulke omstan digheden dat de boeren zelf ook belang hebben bij het producecren van de meesl benoodigde artikelen. Van dwang, van hel telen op bevel, verwachten we niets dan mislukking. Uit dat stukje in „Het Volk" spreekt echter dezelfde stemming, die men zoo vaak ook bij niel-socialisteu kan aantref fen, als ze hun verontwaardiging uilèn over de boeren die naar niet anders doen dan winst maken „ten koste van de ste delingen Een beetje meer begrip van den toe stand zou veel misverstand voorkomen. Na lang© japen naar het Eneelsch, door L. G MOBERfcY 41). „Met je zelf? vroeg Tom bijna woest „wil je je zelf opofferen aan een denk beeld Wil je volhouden en je be lofte houden tegenover eein man dien je niet lief hebt? Ik kan daar niets moois in zien. Geloof je dan niet. dat het eerlijker is je engagement te ver breken, dan te trouwen zonder liefde'" ,,Ja. dat geloof ik als een alge^ meenê regtel", zei ze zacht, maar onder die zachtheid was een standvastigheid verborgen, waarvan Tom zich volkomen bewust was, ,,als ik in gewone omstan digheden met Humphry geëngageerd was en daarna had begrepen, dat ik mij vergist had, zou ik mijn engagement dadelijk verbroken hebben .Maar dit is heel iets anders Ik heb zoo veel ver plichting aan hem, hij beeft moeder en mij geholpen, toen wij in groote moei lijkheid verkeerden, en ik kan niet ontkennen, dat hij mij alleen hielp het vaste geloof, dat ik zijn vrouw zou worden Het was een overeenkomst, een harde en moeilijke «overeenkomst Ik geloof niet dat het goed was zulk een koop te sluiten, maar ik heb het ge daan, en ik kan niet inzien, dat ik het recht heb mij terug te trekken, nu it begrijp, dat ik iets voor een ander voel Ik lieb getracht mij zelf wijs te maken, dat ik mijn aandeel van de af spraak niet behoefde te vervullen, maar mijnheer Brampton heeft mij tot het in zicht gebracht, dat er slechts één ma nier is om het spel te doelen Zij trachtte te glimlachen; het was een droevig glimlachje en Lancing kwam plotseling naar haar toe, hij kon niet anders. BINNENLAND. vrijzinnig democratische bond Het hoofdbestuur van den Vrijzinnig Democralischen Bond heeft lot voorzitter benoemd prof. Ph Kobnstamm, tot on dervoorzitter mr J. Limburg tweede kamer Verband tusschen de Iai va 1 idi- i t s w e l en de Ouderdomswet. Ingediend is hel door den Minister van Waterstaat in de Tweede Kamer aange kondigde wetsontwerp, waarbij een rege ling wordt getroff en, die de Invaliditeits wet met de eventueel tot stand gekomen Ouderdomswet in behoorlijk verband brengt. Dc practijk zal de volgende worden Hij, dm 70 jaar wordt, krijgt, indien bij niet door eigen inkomsten kan voorzien in het -onderhoud van zich cn zijn gezin, een rente volgens de Ouderdomswet Wordt liij echter invalide, dan krijgt h'ij bovendien een invaliditeitsrente volgens de wet van 1913, waarop dan ingevolge artikel 133a echter 3/j van de laagste rente wordt gekort Ilad hij reeds een invaliditeitsrente bij het bereiken van den leeftijd van 70 jaar, dan Icrijgt hij beide naast elkaar, maar dan wordt eveneens op de invaliditeitsrente gekorl. Gedurende de eerste 24 jaar (art. 372 Invaliditeitswet) z.al uitsluitend deze re geling gelden. Darna zal' echter voor hen, die thans op betrekkelijk jeugdigen leeftijd in de verzekering komen en die dus den wacht tijd van 1248 weken kunnen vervullen, mede van practisch belang worden de ouderdomsrente volgens artikel 75 van de Invaliditeitswet Bij de behandeling van het ontwerp Ouderdomswet is zegt de regeering - genoegzaam gebleken, op welke moei lijkheden een bepaling stuit, die een vrije rente, geheel of ten deele, buiten aan merking laat bij de beoordeeling van het recht op een rente volgens de Ouder domswet. Het verband is dan ook in het thans aangeboden ontwerp op andere wij ze gelegd, waardoor niettemin de ook door de regeering gedeelde wensch tot uitdrukking komt, om de vrije rente tot ontwikkeling te brengen Daartoe is be paald dat ieder, die niet in de rijksin komsten belasting is aangeslagen en zich een vrije rente heeft verworven, een toe slag ten laste van het rijk zal krijgen, tea bedrage van zijn vrije rente, doch niet meer dan f 104 per jaar NEDERLAND EN DE OORLOG. Een krasse eisch. Naai- men aan de X li Ct meldt, heeft bet Engelsche gezantschap in Den Haag thans den eisch gesteld, dat onze ge- heele uitvoer van manufacturen naar neu trale landen zal Worden stop gezet Wordt aan dien eisch niet. voldaan, dan zal er geen katoen meer naar ons land worden doorgelaten Hedennamiddag zullen afgevaardigden van de belanghebbende Kamers van Koophandel te Zutphen bijeenkomen, tot het plegen van overleg We hebben dit berichtje een paar maal overgelezen, want het klinkt bijna on waarschijnlijk. Vermoedelijk zal het wel dit beteekenen dat thans in Nederland vervaardigde katoenen goederen, gemaak uit onder NOT -condities doorgela ten katoenen garens, naar andere neutrale landen n-orden vervoerd, bijv. de Noor- sohe rijken, doch vandaar weer naar Duitschland hun weg vinden Eu dat wil Engeland nu beletten. Als dat werkelijk hef geval is iigf als eerste opmerking voor de hand dat En geland bij ons aan het verkeerde adres is Dan moet hef maar zien zijn blok kade zoo daadwerkelijk te maken dat het ook den uitvoer van de Noorsche rijken naar Duitschland kan beletten Maar om nu de onmacht in dit op zicht aan te vullen met een verbod van onderlingen handel van neutra len, dat is wel een van de ergste voor beelden van machtsmisbruik, die wc tot nu toe gehoord hebben Het kan op die gronden dan wel onzen gehéélcn handel met de rest van de wereld stil leggen, want altijd bestaat de kans dat de goede ren met een omweg ten slotte in Duitsch land komen ——o Wederzijdsche „vergi s si ngen". Maakten wij de vorige week melding ran de beschieting van een Nederiandsch schip door een Russische duikboot, th^uls weer rapporteert de kapitein van den gis terenavond te IJmuiden binnengekomen schoener „Weldaad" uil Groningen, dat zijn vaartuig nabij de Deensche kust door een Duitseh luchtschip werd gepraaid, hetwelk een bom naar beneden wierp, welke op korten afstand van het schip in liet water ontplofte Hieromtrent wordt door de bladen het volgende vernomen Omstreeks half een in den middag van den 5en Juli zag men, terwijl men onder •olie zeilen voer, een grooten Zeppelin uit de richting Helgoland komen Toen het TuchtschÜp naderbij kwam, koerste biet eerst over den schoener heen, doch' keer de dadelijk weer terug Het luchtschip bleef boren den schoener, wat werkelijk een mooi gezicht opleverde, zooals de be manning meedeelde Vol aandacht volg den de opvarenden de bewegingen tot men opeens iets zwarts uit de lucht zag vallen Eerst vermoedde men niet, met welk een gevaarlijk voorwerp men be stookt werd Niet lang zou men echter in de onzekerheid blijven, want nauwelijks op ongprecr twintig meier naast het schip in het water neergekomen, sprong het voorwerp met een hevigen knal uit elkander en bemerkte men daardoor.dat het nu juist geen vriendschappelijk ge schenkje betrof l'ol angst zwaaide men de Nederlaudscbe vlag, wat schijnbaar? niel goed vanaf het luchtschep kon wor den gezien, want het bleef steeds boven den schoener Men kan zich den angst van de Nederlanders op hef kleine scheepje voorstellen en de vrees, dat nog meer bommen zouden worden geworpen. Men trachtte thans door schreeuwen de aandacht trekken, terwijl men inmiddels een Nedciiandsclie natievlag op de liout- lading had neergelegd Hoe het zij, 'en slotte scheen dc commandant van het luchtschip toch in te zien, dat men hier, te doen had met een vaartuig eener neu trale mogendheid Het luchtschep veran derde van koers en vloog weer met volle vaart weg De bemanning van den schoe ner legde dadelijk na binnenkomst te IJ muiden bij de marine-autoriteiten een verklaring af 0 Brood naar België. Aan de grenspaal te Kapelleb rug worden dagelijks verscheidene duizenden broeden geleverd ten behoeve van de bevolking der grensgemeenten in België. Zaterdag was dat aantal beduidend min derdaar van een viertal bakkers de con senten waren ingetrokken, naar men zegt omdat zij meer voor het brood gerekend hadden dan was overeengekomen. Schade door mijnen Dc minister van oorlog heeft inlich tingen verstrekt op de adressen van A. Yerduyn, te Re t ranch e men t. L F. Dert o a. te VI i s si ng en. B. J. Wes tenburger e a. te Domburg, houdende verzoek om vergoeding van schade, ge leden door het doen springen van mijnen. In overleg met den minister van justi- en na advies van den landsadvocaat, is in dc gevallen, waarin ten gevolge van opruiming van zeemijnen door liet mili tair gezag schade is toegebracht aan par ticuliere eigendommen, het standpunt in genomen, dat de staat aangespoelde mij nen opruimend, bevoegdelijk handelt ter uitoefening van zijn laak om voor de openbare veiligheid te zorgen en er dus gecn_ onrechtmatige daad is, noch ver- „Er kaü geen man op de wereld zoo slecht zijn, dat hij je alleen zon willen helpen, op voorwaarde, dat je zijn vrouw wou worden Het is laag, zooiets te doen „Hij Heeft dat ook niet met ronde w-oorden gezegd," antwoordde Dulcie, „maar het was een stilzwijgende over eenkomst, en ik kan niet beweren, niet begrepen te hebben wat het was En ik voel niet, dat ik zelf iets doen kan om liet engagement te verbreken. Ik kan Humphry alleen de heele zaak verkla ren, ik kan hem alleen de waarheid zeggen en indien liij mij de vrijheid niet wil teruggeven, moet ik mijn l>e- lofte tegenover hem houden „En jezelf en mij opofferen fs dat zooals het hoort, ons heiden ongelukkig te maken?" riep hij uit, ,,je hekent, dat, als je met dien man troWwt, je je niet gelukkig zult voelen „Gelukkig1" zij huiverde, „ik zal diep ongelukkig zijn En toch kan ik niet inzien, dat ik mij zou mogen onttrek ken, omdat de omstandigheden nu ver anderd zijn Ik moet hem alles vertelt- len en hem laten beslissen Hij heeFt zoo veel voor mij gedaan op één voor waarde; het is stellig mijn plicht die voorwaarde na te komen, tenzij hij mij mijn schuld wil kwijtschelden „Dulcie!" Lansing legde zijn hand op haar schouder en keek haar ern stig aan moet je dan niet billijk zijn tegenover mij evengoed als tegen over dien anderen man?" Door die aanraking van zijn hand, steeg het bloed haar naar de wangen, haar oogen werden droeviger, maar haar stem bleef vast. „Mijn belofte aan hem ging voor, hij heeft de eerste rechten; dat kan ik niet ontkennen. Maak het niet moeilijker voor mijhet is al zoo erg moeilijk, fk kan al leen doen wat ik inwendig voel. dat goed is, en ofschoon mijn gevoel mij bedriegen kan, toch moet ik de stem van mijn geweten volgen. Maak het niet moeilijker voor mij. Ik strijd tegen iets. wat ik het 'ciuonr icfiung tot schadevergoeding. Op dezen algemeenen regel worden, twee uitzonderingen gemaakt, nl ten aan zien van dc schade, veroorzaakt door nalatigheid van den staat in het nemen van (lemaatregelen, welke de schade hadden kunnen beperken of voorkomen en ten aanzien van de schade, welke! den benadeelde in verhouding tot zijn draagkracht onevenredig zwaar blijkt te drukken. Bij ontploffing zonder ingrijpen van het militair gezag wordt geenerlei schade vergoed Inzake het verzoek-Verduyn kwam een commissie van advies tot de overtuiging, dat de genoemde gebreken van het huis niet door de ontploffing waren veroor zaakt, doch een gevtolg waren van slechte constructie, ouderdom cn gebrekkig on derhoud. In het gevah-Dert was 'van opruiming door het militair gezag geen sprake en in de gevallen Westenburger e a zijn door den met de opruiming belasten of ficier alle voorzorgsmaatregelen geno men. Deze verzoeken werden afgewezen. De groentendistrihutie Naar het Hdbl. verneemt, is met in gang van 1 Augustus henoemd tot inspec teur van do rijkscommissie van toezicht op de green ten centrale de heer T C. liefste lor wereld zou wenschen en die strijd is zoo moeilijk." Haar lippen trilden erbarmelijk, er waren tranen in haar oogen, maar met een groote krachts inspanning onderdrukte zij ze cn voordat Lancing antwoord kon geven herhaalde rij bedaard ..Ik ben naar dr. Brampion gegaan en heb hem raad gevraagd omdat ik in den grond van mijn hart hoople, dat hij mij zou raden, mijn engagement le ver breken en alleen aan uw geluk en aan het mijne te denken. Maar ik wist al dien tijd wat ik behoorde te doen en zijn raad kwam geheel overeen met mijn eigen geweten." „Dus moet dit een afscheid wezen'" Lancing's stem beefde en die trillende stem bracht Dulcie s besluit meer aan het wankelen dan iels nog gedaan had. Toen hij daar stond, met het zonlicht op zijn gelaat, begreep het jonge meisje duidelijk, alles wal zij opgaf, wanneer zij aan zijn smeekbede weerstand bood. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1916 | | pagina 1