MIDDELBURGSCHE COURANT.
159* Jaargang
Donderdag
22 Juni.
BINNENLAND.
Kameroverzicht.
Dit Stad en Provincie.
As 143
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel raeer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Zij, die zich mi op ons blad
abonceereii, ontraden de aog in
deze maand verachi nesde nom
mm gratis
KIEZERS VAN IIET DISTRICT
MIDDELBURG.
Laai. u niet w Ij s m aken dal de her
stemming van. Woensdag geen politiek
belang zou hebben;
Zeker, de Staten blijven voorloopig
rechts, ook al wordt mr, Ad ri aan se.
gekozen;
Het is echter een algemeen belang der
linkerzijde, dat de rechtsche meerder
heid zoo gering mogelijk wordt;
Met Adriaanse in de Stalen staat het
22—20;
Mocht tüsscbentijds één rechtsch lid uit
vallen en een iman van links zijn plaats in
nemen, dan staat het om en om;
Dat is geen her schens chim1;
1913 heeft ons het voorbeeld gegeven
Toen vielen reeds in het najaar twee
zetels open;
Dat bracht rechts toen de meerder
heid,
Het omgekeerde is even goed mo-
gelijk;
Men mo'et in de politiek op alles
voorbereid zijn;
Indien gij dat inziet staat het vast op
wien gij stemmen zult; natuurlijk op den
candidaat van alle linksche groe
pen
MR. J. ADRIAANSE.
ON GEWENSCHT.
Naar men ons verzekerd heeft, is te
Nieuw- en St. Joosland een aauo -
VelingsDiljet voor de candidatuur Melis
der Provinciale Staten verspreid door
den gemeente-bode gelijktijdig met de
oproepingskaar ten voor de herstemming
op Woensdag 28 dezer. Zoo tracht men
de argelooze kiezers diets te maken, dat
van hoogerhand de candidatuur-Melis
wordt aanbevolen. Dergelijke praktijken
zijn ons inziens, om het zacht uit te
drukken, minder gewenscht.
Eerste Kamer.
Zitting van Woensdag.
De oorlogswinstbelasting is er!
Gister heeft de Eerste Kamer ïaar
z. h. s aangenomen na een debat dat
niet heel veel beteekende.
Twee BrabantSche leden, dc heeren
Diepen en Smits 'maakten eenige op
merkingen over onderdeelen, eerstget-
nptetnde o. a over het onderzoek der
boeken waarvan bij het bekend worden
van fabrieksgeheimen vreesde, een
vrees die de Minister hersenschim!-
mig noemde. Beide sprekers vonden
het heffingspercentage te hoog
Maar na een frische verdediging door
den heer C rem er en door den Minis
ter bleek dat er geen verzet van b^tee-
kenis was.
Nu maar zoo gauw mogelijk de toe
passing want iedereen erkent, dat het
ontwerp eigenlijk te laat is ingediend
Maar ook dat het zeer gewenscht
is wat de heer Cremer zei over.de rol
van den belastingambtenaar, dien hij zelfs
idealistisch voorstelde als de vriend
van den belastingschuldige, die hem zijn
feilen toont Hij hoopte dat de Minister
zijn ambtenaren ervan zal weten te «loof-
dringen dat zij zich moeten stellen op
een ruim standpunt; en dat die amblenat-
ren zullen doordrongen zijn- van de
spreuk die staat boven een bekend \mL
sterdamsch huis „Straf is mijn hand,
maar lieflijk mijn genjoed."
houden, bevattende de uitwerking van
haar advies.
Benoemd is lot lid tevens voorzitter
dezer commissie dr. A. Kluyver, lioog-
lecraar aan de Rijksuniversiteit te Gro
ningen, en tot lid, tevens secretaris,
jhr. mr. J. A. Stoop van Strijen, refe-
rendaris aan liet departement van Bin-
nenlandsche Zaken, te 's-Gravenhage
lot leden: Mare. Emants,letterkundige
te 's-GravenliageH. J. Embus, directeur
van bijzondere normaallessen te Amster
dam; dr. J. van Ginneken te Oudenbosch;
dr. J J. Salverda de Grave, hoogleeraar
aan de Rijksuniversiteit te 'Groningen;
dr. J, W. Mullerhoogleeraar aan de
Rijksuniversiteit te Leiden; mr. L. J.
Plemp van Duiveland, hoofdredacteur
van „De Nieuwe Courant", te "s-Graven
hage, en dr. C. J. Vinkesteyn, inspecteur
der gymnasia te 's-Gravenhage.
Bepaald is, dat de staatscommissie
haar vergaderingen zal houden ter plaat
se, door den voorzitter aan te wijzen, en
dal het aan ieder lid vrij slaat, indien
zijn meaning in eenig opzicht afwijkt van
het advies - der Staatscommissie, van die
meening te doen blijken in een afzonder
lijk advies, hetwelk met het advies der
Staatscommissie aan de Kroon wordt
overgelégd.
STAATSCOMMISSIE VOOR DE
SCHRIJFWIJZE BFU NEDERLANDSCIIE
TAAL.
Bij kon. besluit is ingesteld een staats
commissie, met opdracht de Regeering
van advies te dienen bij de keuze welke
zij te doen heeft, nu de meer algemeen
in gebruik zijnde schrijfwijze van de
Nederlandscbe taal onzekerheden over
laat, en 'afwijkingen daarvan in breeder
kring ingang hebben gevonden, met be
paling. dat het door haar uit te brengen
verslag een beredeneerd voorstel zal in
NEDERLAND EN WE OORLOG.
Een landbouwcentrale.
De I-Iaagsche correspondent van het
Hand schrijft-
Gisteren is in Den Haag eene bijeen
komst gehouden van voormannen van
den landbouw, waarin in beginsel is
besloten tot het oprichten van een Gen-/
fraai Landbouw-Uitvoerbureau, dat zoo
mogelijk zal optreden als bestuur eencr
federatie van de verschillende vereen i-
gingen, die zich nu bezig houden met
de productie van grondvruchten in de
zen crisistijd. 1
De sterk eenzijdige richting, 'waarin
door de hooge prijzen, die men in
Duitschland kan bedragen, onze uit
voer van landbouwartikelen allengs is
gjeleid, heeft in landbouwkringen Ie
vrees doen ontstaan dat de markt el
ders op den duur zou gaan verloo-
pen. Men zou wellicht, om een tijdelijke
liooge winst, vasle relaties kunnen ver
liezen en de uitvoermarkt, die na den
oorlog zich toch niet kan handhaven
op de tegenwoordige prijzen, zich ten
aeele voorgoed .kunnen zien verplaat
sen Om zulk een. duurzame schade te
voorkomen wil hef genoemde Bureau
trachten, de producenten er toe
te brengen, niet al wat uitge
voerd kan worden naar één
kant te zenden
Het gr-oole belang hiervan ligt voor
de hand.
Uit Den Haag vernemen wij daarover
nog de volgende bijzonderheden:
In eene te 's Gravenkage, onder voor
zitterschap van mr. J. T Linthorst Ho-
man, voorzitter van het Nederland .ch
landbouwcomité gehouden vergadering
van voorzitters van de ten vorigen jare
opgerichte levensmiddelen-vercenigiii gen,
werd in beginsel besloten tot oprichting
van eene vereeniging ten doel hebbende
te bevorderen, dat in het algemeen be
lang de normale handelsbetrekkingen op
landbouwgebied tusschen Nederland en
het Buitenland woeden in stand ge
houden en zoo noodig hersteld (Land-
bouW-Export-Bureau).
De vereeniging, waartoe als leden kun
nen toetreden veréenigingen, welke de
regeling van de beschikbaarstelling de.-
levensmidclelen voor binnenlandseh ver
bruik en de regjeling van den uitvoer
daarvan ten doel hebben, zal zich
met inachtneming van alle behoeften
van den binnenlandschen verbru.icm -
bezig houden met den buitenlandschen
afzet van landbouwvoortbreugselen en bet
uit den weg ruimen van aan dén aanvoer
van landbouwbenoodigdheden in den weg
staande moeilijkheden.
Door aldus de producenten en hande
laren van en in landbouwproducten te
organiseeren zal het mogelijk worden
eene centrale leiding te geven bij het
bewerkstelligen van den uitvoer van een
navoorziening van de binnenlandsche
behoeften overblijvend surplus van land
bouwproducten en zal er tegen gewaakt
kunnen worden, d^t markten voor ons
land verloren gaan, welke vóór den
oorlog met opoffering van jarenlange
moeite en veel kosten verworven wer
den doch die door den oorlog wer
den of dreigen Ie worden verstoord.
~V e r b I ij f ontzegd.
De vice-admiraal, commandant in Zee
land, heeft het verblijf in zqn gebied ont
zegd aan
Catharina Maria Moelaerl, geboren 22
September 1896 te Eede, Melania de
VLeeschliouwer, geboren 29 Mei 1850 te
Eede, huisvrouw van Karei Johannes
Moelaerl; Adolf de Vreeze, geboren 9
Juli 1897 te Eede, veldarbeider; allen
wonende te Eede, en Pieter de Meester,
geboren 13 Juli 1890 te Hoek, van beroep
cemmissionnair en wonende te Hoek.
De drie eerstgenoemden ter zake van
hel betrokken zijn bij den smokkelhandel
en de laatste wegens poging lol verspie-
ding.
G e g ij z e 1 d.
Onlangs werd gemeld, dat de heer F.
Wirtz Jr., part. detective te 's-Graven
hage, geweigerd heeft aan den rechter
commissaris voor strafzaken mededeeling
te doen omtrent de herkomst van hel
„ToekomsC'-dossier, waarvan hij aan
prof. J. A. van Hamel een afschrift deed
toekomen. Naar aanleiding hiervan heeft
de officier van justitie hem doen dag
vaarden ten* einde te onderzoeken of hij
bij die weigering volhardde en toen dit
gisteren inderdaad bleekis de heer
Wirtz in gijzeling gesteld en naar het
Huis van Bewaring gebracht. (Vad.).
Dc aardappelennood voorb ij.
Naar het ,,Hbl.r' verneemt, waren Dins
dag alleen op de Noord-Hollandsche vei
lingen 25.000 vat nieuwe aardappelen
aangevoerd, hetgeen voldoende is voor de
dag-benoefte van een derde gedeelte van
ons volk. Aangezien de aanvoer dagelijks
grooter wordt en ook nog, zij hel in ge
ringe hoeveelheid, oude aardappelen aan
wezig zijn, neemt men in lot oordeelen
bevoegde kringen ami, dat de aardappel-
nood thans voorbij is
0
Suiker.
Men meldt 'aan de N R. C dat
een belangrijke hoeveelheid suiker door
de regeering in beslag is genomen en
bestemd is voor distributie aan hande
laren in dit artikel. Dezen zuilen dus
gloed doen aanvragen om suiker in te
zenden aan het Suikerbureau te Am
sterdam, Sarphatïstraat 1.
o
Afval van erwten.
De minister van L., N. en H. heeft,
gezien het kon. besluit houdende verbod
van uitvoer van peulvruchten, bepaald,
dal afval van erwten, wat betreft het
deponeeren voor biimenlandsch verbruik,
komt te vallen onder dezelfde bepalingen
welke van kracht zijn ten opzichte van
niet voor menschelijk gebruik geschikte
groene erwten.
Rogge en tarwe
Volgens de Limb. Koer, zal de re-
geering de geheeld opbrengst van den
te velde staanden rogge-oogst opvor
deren en ook ten aanzien van den tor-
we-oogst doortastende maatregelen ne-
Prijs verklaard.
De te Groningen thuisbehoorende, in
1914 gebouwde schoener Boreas, ka-
>itein A Boerma, groot 419 M* netlo,
is op reis van Zweden naar Engeland
met een lading mijnliout (contrabande)
door de Duitschers aangehouden, prijs-
verklaard en naar Emden opgebracht
0
Nederlandsch schip gezonken.
Reuter seint «if Londen, dat het Ne-
derliandsche s.s. „Olis Tarda" .gebouwd
in 1884 en metende bruto 759 ton) is
gezonken. De achtersteven van het scliip
werd door een ontploffing plotseling weg
geslagen. De bemanning ging in de boo
ten werd door een voorbijkomend schip
opgepikt, en is te Yarmouth aan land
gezel: er is niemand gekwetst.
Uit Middelburg,
- Of het kwam omdat we zoo lang
dé stad niet in zonneschijn gezien heli-
ben, Welen we niet Maar we vonden
vandaag bij de paardenmarkt het tooncel
op het Molenwater kleuriger en fleuriger
dan ooit Als altijd liepen er groepen
ernstige boeren rond, en rijen boerin
netjes in haar mooiste beultjes, met een
schat van sieraden, waarvan de mooie
centuurgespen (blijkbaar een van de nieu
wigheden die zich telkens in het Zecuw-
sche kostuum ontwikkelen) een merk
waardige variatie vertoonden. Het was
er druk van buitenlui en ook van stede
lingen, want' een Middelburger „boort"
op die jaarlijbsche paardenmarkt te zijn
geweest De ververscliingstenten hadden
volop te doen.
En intusschen ging ook de paarden-
maarkt voort.
Van uit alle deelen der provincie waren
honderden belangstellenden opgekomen,
doch ook Waren er veel meer kooplieden
van buiten dan andere jaren en reeds
vroeg in den morgen begonnen zij te Die
den en te kooepn.
Met deze drukke opkomst stond niet
in verhouding het aantal aangebrachte
paarden. Er stonden er slechts 212 aan
de lijn, tegen 281 in 1915 en 420 in 1911,
De verlotingscommissie zag zich ge
dwongen minder paarden aan té fcoopen
dan anders, zulks tengevolge van de
enorm hooge prijzen Veulens werden ge
kocht voor f 300—400 1' 175 -f 210),
éénjarige paarden f 475f 650 (f 300—
f 500), tweejarige paarden f 57.5- f 680
(f 500) en oudere tot f 775 toe Dc prij
zen tusschen haakjes geplaatst, zijn die
van verleden jaar.
Vooral het paard dat voor den wagen
van den hoofdprijs gespannen is, is een
bijzonder mooi exemplaar.
In het Schuttershof, waar ook hon
derden en nog eens honderden een
kijkje gingen nemen, stonden de overige
prijzen, waaronder zeer doelmatige en
zeer fraaie, geëtaleerd, en daarheen wer
den des middags ook de paarden ge
bracht. Zooals bekend, heeft morgen de
trekking plaats in het Schuttershof.
Gisterenavond werd in de socië
teit St Joris eene algemeene vergade
ring gehouden van de vereeniging „Mid
delburg Vooruit" onder voorzitterschap
van den heer A Jeronimus
Naar aanleiding van enkele - opmer
kingen van den minister van justitie
ter zake de koninklijke goedkeuring op
de statuten, werden daarin enketë wij
zigingen aangebracht
Behandeld en vastgesteld werd het
huishoudelijk reglement
Vervolgens deelde de voorzitter me
de, dat de tegenwoordige secretaris, dc
heer J. L. Diesch, zich niet m.er
voor deze functie beschikbaar stelt, doch
wel) bestuurslid zal blij ven. Het best. is er
in geslaagd onder de leden iemand te vin
den die bereid is die functie op zich
te nemen, Ook is in het bestuur de bei
hoefte gebleken aan een technisch lid.
De voorzitter stelt daarom met klem
voor tot bestuursleden te benoemen do
heeren L. A. Stofkoper en K. J van
Loo.
Uit de vergadering wordt nog ge
noemd de heer P J Fiegen. oud be
stuurslid. Bij de gehoudeu stemming
worden gekozen de heeren Stofkoper
en van Loo. De heer Stofkoper zal
nu li et secretariaat op zich nemen
Bij de rondvraag werd de vraag ge
steld of de vereeniging niet weereens
actief zal optreden. Uit de hierop vol
gende discussie bleek, dat zoowel het
jestuur als de aanwezige leden dit wen-
schelijk achten. Het bestuur zal dan
ook ernstig in overweging nemen op welke
wijze dit zal kunnen geschieden, reke
ning houdende met de tijdsomstandighe
den. Als de vereeniging overgaat tot
activiteit, zal ook weder van de leden
en begunstigers de contributie worden
geheven, maar het bestuur zal zorg
dragen, dat die leden en begunstigers
dan ook voordeel hebben van hun lid
maatschap.
Uit "Walcheren.
In de Maandag te Arnemuiden
gehouden raadsvergadering Werd na lang
durige discussie een voorstel tot verkoop
van een stukje grond achter het huis
van den veldwachter aan de wed Crucq
aangehouden tol een volgende vergade
ring Aan B en W. werd machtiging ver
leend de veldwaditerswoning te verhu
ren voor f 1 50 per week
Bij de bespreking van af- en overschrij
ving der begrooting 1915 deelde de voor
zitter mede dat de rekening van 1915 een
tekort zal opleveren. Het juisle bedrag
kon hij nog niet noemen
Van de herbergiers en drankverkoopers
in dc gemeente (behalve1 Kleverskerke)
was een verzoek ingekomen om met het
oog op den zomertijd het sluitingsuur
op 11 uur wettelifken tijd te stellen, ge
lijkstaande met het tijdstip van de sluiting
voorheen. Met 5 tegen 2 stemmen, die
der heeren S, van Ecnennaam en L.
Puijpe, werd op voorstel van B, en W
afwijzend beschikt op dit adres.
Bij de rondvraag verzocht de heer
Franse om de zorg van B en W voor
een gedeelte van een voetpad Arnemuiden
- Kleverskerke. De raad achtte een ver
hooging op die plaats noodzakelijk De
voorzitter zal onderzoeken op wien de
onderhoudsplicht rust, en daarnaar han
delen.
- Woensdagavond liet de mi
litaire muziek van Westhove zich in
de muziektent te Domburg hooren.
Een talrijk publiek volgde met aan
dacht de schoone nummers, die het
korps ten geboore bracht
0
Uit S ch o u w e n-D u i v e 1 an d.
De anti-revollutionmaire kiesvereeni-
ging „Nederland en Oranje" te Zierik-
zee, die Dinsdagavond vergaderde, nam
met algemeene stemmen een motie aan,
waarin zij, afgaande op hetgeen in de
twee laatste raadsvergaderingen is ge
schied, oordeelt, dat de wijze van op
treden legen den waarnemenden burge
meester den heer mr. Fokker niet be
vorderlijk kan zijn aan het welbegrepen
belang dier gemeente en dat de heer
Koopman daardoor het decorum van dien
gemeenteraad heeft geschonden en zich
zelf daardoor hééft gecomprorobeerd.
Zij spreekt daarin den ernsligen wenscb
uit, dat de heer Koopman zoo spoedig
mogelijk den heer Fokker publiek zijn
excuses aanbiede opdat de goede ver
slandhouding in en het xvaardig karakter
van dien gemeenteraad worde hersteld,
terwijl1 zij het voorts aan de prudentie
des heeren Fokker zelf overlaat te be
slissen-of daardoor het beletsel zou weg
genomen zijn, dat hem verhindert aan
zijn eersfcopgevatbe voornemen uitvoering
te 'geven.
0
Uit Zee uwsch-V laanderep O D
'Te Hul'st is tot directeur van de
gasfabriek benoemd de heer H. Verkerk
te Geldrop met algemeene stemmen. Er
waren niet minder dan ruim 50 solli
citanten-
Te H e n g s t d ij1 k zijn in de vacature
van den raad vier Candida ten gesleld, nL
de heeren A. de BakkerA. van Hijfie, J.
de Maagt en P. Scheers, allen R. K
o
Uit Zee uwsch-Vlaanderen W. 0.
- Naar aanleiding van het ons gezon
den bericht omtrent den toestand van den
heer Neeteson, burgemeester van IJzen-
dijke, deelt men ons mee, dat hij inte
gendeel vooruitgaande is Van verlam
ming is geen sprake. Blijft de toestand
zoo vooruil gaan, dan hoopt de patiënt
dc volgende maand zijn werkzaamheden
le hervatten.
Heden kwam nabij het Mollclcot onder
de gemeente IJzendijke een Duilsch sol
daat. in burgerldëeren de grens over. Hij
wist het ©ogenblik te benutten, dat dje
strooin op den draad afgesloten was.
We vernemen, dat de bakkers" leöos t-
burg wekelijks 8000 brooden zullen uit-
'oeren voor de Belgische grensgemeen
ten.
STUKKEN VOOR DE PBOV. STATEN
Onder de stukken voor de zomerzit-
ting der Staten van Zeeland bevinden
zich nog de volgende voorstellen van
Ged. Staten--
om aan de gemeente Vee re een subsi
die te verl'eenen ad f 100 ten behoeve
van de bosten van bestuur voor 1916;
om in afwijking met de vroeger aange
nomen gedragslijn, terug 1e komen op de
afwijzende beschikking op liet verzoek
an dc gemeente Vrouwenpolder om een
renteloos voorschot te verleenesn voor de
bestrating van den Gapingschen grindweg
wel een renteloos voorschot te ver
l'eenen, doch daarbij het vroeger voor
de begrinding verstrekte voorschot vanf
f 10.350 in mindering te brengen, Pogin
gen om tegelijkertijd met de bestrating
den weg tot 6 M. te verbroeden stuitten
af op de hooge kosten voor onteigening;
om aan de gestichten voor krankzinni
gen „Coudewater" en ..Vrederust", die
zulks verzochten en aan. hef. „St. Joris
Gasthuis" le Delft een tijdelijke éer-
hooging van f 40 per jaar toe te kennen
voor elk der verpleegde .armlastige
krankzinnigen uit Zeeland, als duurte toe
slag in verband met. de buitengewone
tijdsomstandigheden. De kosten zullen on
geveer f 10.960 bedragen;
om1 aan te houden het verzoek van het
waterschap Sluis in de Piet om' Meeds
nu het reglement zoo te wijzigen, dat de
voorzitter benoemd wordt door den ko-