MiDDELBURGSCHE COURANT.
139' Jaargang
Donderdag
15 Juni.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
Na lang© jaren
KameroYerzieht.
Jé 139
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cenf per regel. Grootè letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
SNS^" Advertenties vóór één uur te bezorgen.
DE STATENVERKIEZING
IN ZEELAND.
^De candidaten der vrijzinnigen zijn:
In het district Middelburg:
ror. J. Adriaanse, v.-d.
dr. J. C. Bolle, v.-d.
jhr. P. J. Boogaert, I.
Sn het district Vlissingen:
dr. A. Slaverman, v.-d.
J D. Vjruly, lib.
In hel district Goes:
W. Kakebeeke, u.-l., af Ir.
P Lindenbergh, vrijz.
A. T: C. Swenne, vrijz.
Jae. Welleman, v.-d.
In lvel district Tholen:
W. Moelker, u.-l.
"W. M. J. Rijuberg, u.-l.
in liet district Zierikzee:
B. Giljam, v.-d., aftr.
J. W. van Oeveren, vrijz.
J. van der Vliet Cz., vrijz.
In het distriêt Hulst
A. C.M. Poppe, v.-d.
ALS ZEKERE JUNIDAGEN IN AAN
TOCHT ZIJN
Werkelijk, ze staan voor niets, aan de
rechtsche zijde!
Heden is hier een strooibiljet verspreid
waarin o. a. het volgende staal
Kiezers,
Duur vlee'scli!
Duur en slecht brood!
Dure aardappelen
Geen suiker meer le krijgen!
Aan wie de schuld dat de* kleine man
.geen vleesch meer eten kan? zelfs geen
stukje spek!
Hoe komt het dat wij slecht brood
moeten eten, en dat het goede brood zoo
peperduur is?
Waar ligt het aan dat er scliepen vol
aardappelen naai1 Duitschland worden
verkocht, of, wat nog erger is, le Rotter
dam met toelating en goedkeuring der
regeering (het staat er zoo! Red. M. C.)
liggen te verrotten?
Dal gaat dan nog een poosje in dien
trant voort, en dan komt de slotsom.
„De schuld is bij deze regeering, die
wel aan politiek denkt, maar niet aan de
voeding van het volk.
Wilt ge verbeteringDan niet uw stem
aan links, dan niet gestemd op de men
sehen van het dure brood, de dure aard
appelen.
Stemt alleen op de rechtsche candi
daten", enz.
Deze vuiligheid is niet onderteekend,
wal begrijpelijk is.
Hel is te vies om daar nog in te gaan
naar het Engelscfh,
door L\ G. MOBERfeZ.
30).
„Daar zult u haar nooit toe kunnen
bewegen", antwoordde Hetty onverschil
lig,- „zij zegt dat ze wel woei wat ze
doen moet en dat geen enkele dokter
meer voor haar zou kunnen doen
dan zij zelf doet. Zij heeft ook een
hekel aan dokiers, in ieder geval zou
ze nooit willen dat 'n vreemdeling hel
huis inkwam. Het helpt niets of u over
een dokier denkt."
„Zij zal stellig morgen niet in staat zijn
op reis te gaan", ging Joyce op beslisten
toon voort en dadelijk vertoonde zich
een verschrikte blik in Hetty's oogen,
de vrij onverschillige uitdrukking veran
derde in schrik.
,T>at doel ze in ieder geval", riep het
meisje uit, „Ik geloof niet dat iels haar
zou kunnen verhinderen, al' was zij ster-
ventte, toen zou ze gaan. Zij gaat ge
regeld iedere drie maanden, er is nooit
jets dat het haar kan beletten."
„Kan die reis dan niet een paar dagen
worden uitgesteld? Het komt er toch niet
wroeten, en zulke beweringen le gaan
weerleggen.
We hebben een sterk vemioeden dat
de rechtsche candidaten, wier namen ón-
der dat stuk geplaatst zijn, zich daarover
zullen schamen. Eu we getooven zelfs,
dal zij zich mei een onbehaaglijk gevoel
in de herinnering zullen roepen de tal
rijke Kamerleden van links, die zich in
de voedingkwestie hebben geweerd, en
de weinige leden van rechts die het
zelfde deden. Om nu nog litaaf in 't ge»
heel niet te spreken van de bovenmeti-
schelïjke inspanning^dcr regeering, bijna
"wee jaar achtereen, om' voor de voeding
ran het volk le zorgen.
Maai- we zullen er niet verder op in
gaan. Wie vragen ons wel af, of er rechts
niet binnenskamers een hartig woordje
zal vallen tegen hen die door de ver
spreiding van dit biljet aan de partij zoo'n
goor luchtje gaven.
In ecu ander pamflet wordt de voor
stelling gegeven alsof men van links
tegenover de Talma-welten niet anders
gesteld heeft dan de ouderdomswet. Dus
allereerst- geen uitkeering bij ziekte, en
Iweedens geen uilkeering bij invaliditeit,
zoo wordt in dat biljet beweerd met
v.olkaraeÉ negeering van dö bij cle Ka
mer ingediende wijzigingswetten van
Trcub, en van de uitdrukkelijke verkla
ring van Minister Le'ïy, dat hij de noodige
voorbereidende werkzaamheden zou doen
voor Je invoeriijg van de Talma-welten
ten behoeve der regeering die na de
verkiezingen van 1917 die wetten onge
wijzigd zon wenschen in te voeren.
Ook dit biljet is ongeteekend.
(Juist toen wij met het opmaken van
de vormen van dit nummer zouden be
ginnen ontvingen wij een advertentie; van
de Centrale anti-rcv kiesverecniging ver
klarend dat door haar, noch door de
plaatselijke anti-rcv. kiesverceniging een
ongeleekend pamflet is rondgezonden
Hef. doet ons genoegen (Jat men zich
rechts niet wil compromiltecren door ook
maar het minste-aandeel in druksels als
de hier boven bedoelde).
DE STATENVERKIEZING VAN
GISTEREN.
Van de provincies Gelderland, Noord-
Brabant en Groningen, die gisteren hun
erston strijd aan de slembus streden,
was de meeste aandacht op Gelderland
gericht. N.-Brabant en Groningen zouden
wel blijven wat ze waren. En dat is ook
gebeurd,
Maar voor Gelderland bestond een
mogelijkheid, zij hel ook een ze'er ge
ringe, voor een verandering. Er moest
daar in een provincie, die al sedert jaren
en jaren steeds overwegend rechts is ge
weest; een omzetting plaats hebben van
zes zetels, wilde men van oen omzetting
spreken Én dat is gqen kleinigheid.
De uitslag van gister heeft veel her
stemmingen gebracht, maar het Is uu
reeds zeker dat de Staten van Gelderland
niet zullen worden omgezet. Maar ove
rigens kan links tevreden zijn.
op aan of ze den eenen dag gaat of den an
deren,- in haar toestand moet de inspan
ning van een spoorwegreis heel' slecht
voor haar zijn."
„Ik zou niet denken dal. ze den eenen
dag evengoed zou kunnen gaan als den.
anderen". Hetty sprak met niet minder
beslistheid dan 't oudere meisje. „Ze laat
zich nooit door iets weerhouden; en het
is altijd op een bepaalden dag, ik weet
niet waarom1."
„Zij lean morgen niet op reis gaan",
herhaalde Joyce met nadruk, „het zou
eenvoudig een dwaasheid zijn." Maar het
was duidelijk dat Hetty dc woonden n'iet
hoorde, haar aandacht was op iets an
ders gevestigd. Haar oogen waren weder
op het venster gericht, zij keek onver
schillig- naar de gouden lucht in het
Westen met zulk een wanhopige uitdruk
king op het gezicht, dat lipt Joyce met
haar teedere hart pijn deed. „Lieve,
waarom zie. je er zoo diep ongelukkig
uit?" zei ze terwijl ze haar hand op den
schouder van het meisje legde, „ik kan
liet niet aanzien. Wat is er toch
„Niets", luidde liet hfertige antwoord.
„Kunt u mij niet aan mij zelf overlaten?
Waarom moet ,U u mij met mij bemoeien 1
Ik heb er een hjékel! aan te worden be
spied. Wat doet het er 'toe of of"
Haar heftigheid' verminderde plotseling;
haar stem brak, en Lot grooton schfrik
van Joyce zakte zij op den grond bij
De stand was daar 36 rechts legen 26
links.
Bij de stemming van gister is dén zetel
voor links in ^alt-Bommel verloren ge-
gaifn,
Maar bij de herstemmingen is er nog
kans dal er vier 'aflredenden van rechts
zullen vallen, nl. in Arnhem één, in
Ede twee, in Voorst één.
Mocht dat werkelijk gelukken, dan zou
de verhouding in de Staten dezer pro
vincie worden 33 rechts tegen 29 links.
Dus iu ieder geval geen omzetting. Maar
he' resultaat is toch opmerkelijk in dit
van ouds zoo vast-rechtsche gewest.
Misschien zou de uilslag reeds anders
zijn geweest, als er beter gestemd was.
Want het aantal thuisblijvers was groot
in enkele districten.
Arnhem, aantal kiezers 12.097, aantal
opgekomenen 8805; Ede: 8176 en 5954,
Nijmegen 9750 en 3957; Oldebroek 4978
en 2190; Tiel 5398 ep 3168; Zutnhen
6863 en 4341; Voorst 10.795 en 7807.
In Zaltbommel kwamen 2797 van de
3402 kiezers op. De liberaal, die gesteld
was in de plaats van liet aftr. liberale lid,
had 500 stemmen minder dan de katho
liek die in zijn plaats gekozen werd (1072
en 1576). Dc sociaal-democraat had er
370
Vandaag is, o.a. Zuid-Holland~ aan de
beurt.
Tweede Kamer.
Zitting vati Woensdag.
Begrijpelijk is het dat de heer S c li a-
p e r aaudrong op spoedige aan de orde
stelling van zijn interpellatie inzake de
voorziening in levensmiddelen. De om
standigheden zijn er werkelijk Wel naar
dal een bespreking der regeeringspolifiek
dringender is dan andere zaken.
En begrijpelijk is liet ook dat Minis
ter Gort van der Linden zich be
reid verklaarde die kwestie zoo spoedig
mogelijk le behandelen Dc agitatie in
het land kan slechts verminderen door
klaarheid in het vele dat nu duister is
in die verwarde kwestie
Vandaag in de ïniddagzitting zal die In
terpellatie aan de orde komen.
Voor de rest was de zitting gewijd
aan de heffing in-eens.
Het gaat hier niet om één voorstel.
Het zijn er vier, twee wetsontwerpen,
n 1. dat van de vrijz. democraten en dal
der regeering, maai- dan ook twee amen
dementen op het regeeringsvoorstel, een
van de sociaal democraten, die een veel
hooger percentage willen heffen, cu-^en
van de heeren De Meester en Pa tij n die
een kleinere verhooging van hef larief
in het regeeringsvoorstel wenschen
In volgorde van druk en opbreugsl
komen dus achter elkaar: regeerings
voorstel, amendement-Do Meesler-Patijn,
ontwerp vrijz. democraten en amende
ment-sociaal democraten
De algemeene beraadslagingen over
deze voorstellen werden tegelijk aan «Je
orde gesteld, maar de lieer M a r c h a n t
hel raam ineen en barstte in snikken uit
terwijl' zij trilde van het Iifoofd lot de
voelen. Al1 het moederlijk gevoel, dat
zulk een groot deel uitmaakte van Joy
ce's gemoed, ontwaakte bij het zien van
Hetty's wanhoop, zij knielde neder naast
het snikkende meisje en sloeg hfar ar
men om haar h(een.
„Lieve", zei ze zachtjes, „lieve."
Een oogenblila liet Iietty die armen
toe en op dat zelfde oogen blik rustte zij
met haar lipofd tegen Joyce aan als
ecu klein kind en ze snikle nog sleeds
erbarmelijk. Maar op eens maakte zij
zich zelf weer los, zij nam een zittende
houding aan, keek Joyce aan met de
woeste, schitterende oogen van een wild
dier, dat in hel nauw is gebracht en zijn
leed verbergen wil voor al zijn mede
schepselen.
,.B?moei u niet mot mij, zeg ik u",
riep zij, „ik héb u niet noodig, u even
min als iemand anders die mij bespiedt.
Laat mij mijn eigen belangen op mijn
eigen manier behandelen. Wal kan het u
schelen of ik mij gelukkig voel of on
gelukkig. U haal mij; moeder haat mij;
er is haal overal, ik geloor nicl dat er
eenige liefde op de wereld is."
.Ioyce begreep dat een poging om met
haar te redeneeren, terwijl' zij in zulk, een
stemming was. meer dan nutteloos zou
Wezen Zij boog zich voorover en kuste
i stilzwijgend het uitdagende, betraande ge
sprak den wenscli uit dat na afloop van
de alg beraadslagingen zal gestemd wor
den over de priorileif van liet voorstel
der vrijz. democraten, iels wagrlngen de
voorzitter geen bezwaar had
We willen voorts nog in herinnering
brengen, dat het voorstel sier vrijz. demo
craten oorspronkelijk Ge bedoeling had
de leening van 275 millioen in eens af le
lossen terwijl dat der regeering eeil
heffing van SO a 85 millioen vraagt Ier
dekking van latere oorlogsuilgaven.
en dus met ongewijzigd laling dierlee-
ning. i
Een feit is hel; ook dal de stand «'.'til
zaken niet weinig veranderd is sedert
de nog al heftige'deballcn van hot na
jaar van 1914 - Inplaats van de besliste
afwijzing van de regecringslatel toen
door Min. Treub uitgesproken heeft men
nu een voorstel van die zijde om althans
een deöl der enorme crisisuitgaven door
zoo'n heffing' te dekken En anderzijds
wordt erkend dat men onmogelijk alle
crisis-uitgaven ineens kan aflossen. Het
voorstel - om de betaling der heffing over
eenige jaren te verdeden maakt de
toenadering nog sterker
Gister is er over deze onderwerpen
gesproken door de heteron De Geer,
De Meester en Van den Tempel.
Eerst genoemde heeft daarbij nog een
nieuw amendement aangekondigd om de
heffing billijker le maken
MINISTER POSTUUM A
In de uitvoerige verslagen van hetgeen
door Minister Gort van dor Linden gister
gezegd is lot de vrouwendeputatie. vin
den we een krachtiger uitdrukking dan
ons geseind werd.
Volgens die verslagen toch zou de
Minister in antwoord op de klachten over
hel gebrek aan aardappels volmondig
hebben (oegeslemd dat er ten opzichte
van deze kwestie een fout was begaan".
Die verklaring van den voorzitter van
den Ministerraad maakt de positie van
Minister Poslhuma niet behaaglijker en
met te grooler* belangstelling zien we
daarom le gemoet wat heden Minister
Gort van der Linden zal antwoorden op
de interpellatie van den heer Schaper.
We hebben zelf dc neiging om zoo
bezadigd mogelijk te zijn in ons oordeel
over een Minister die de reusachtige taak
heeft om in abnormale tijden abnormale
maatregelen le nemen tegenover hande
laars, die, opgezweept door een koorts
achtige, alle moraliteit vernietigende
zucht naar geld-maken, alles doen om die
maatregelen te doen mislukken. Wc heb
ben hol voor de hand liggend gevonden
dat er met dc beste bedoeling fouten,
groote fouten werden gemaakt De kri-
lek is o! zoogemakkelijk. De praktijk
met liaar onverwachte wendingen is bui
tengewoon moeilijk.
Maar dat in deze dagen het departe
ment van L., N. en H. z-onder hoofd is,
en Qöt zoo'n ontzaglijke hoeveelheid van
een dergelijke volksbehoefte als aard
appelen kon verdwijnen uit den voor het
binnenland bestemden voorraad, dat zijn
dingen die opheldering vragen, ook zan-
zicht, lei haar hand een oogenblik lief
kozend op het slordige hoofd, toen stond
zij op en ging de kamer uit om Tiaar haar
patient te kijken. Mevrouw Marshall was
in oen onrnstigen slaap gevallen, een
slaap afgebroken door zware zuchten cn
kermen, nu en dan uitte zij enkele on
samenhangende woorden. Joyce ging een
poosje voor hel bed zitten en hetzij door
de rustige tegenwoordigheid van de
anoerc vrouw of tengevolge van uitput
ting, Mevrouw Marshall werd rustiger
en liaar slaap werd kalmer cn dieper.
Een uur later verscheen Hetty aan het
soupér, zij zag er uil nis gewoonlijk,
behalve de sporen van tranen op liaar
gezicht en dc nog norsclier uitdrukking
dan anders. Zij maakte geen toespeling
op haar uitbarsting van straks, antwoord
de zoo korl mogelijk op al wat Joyce zei,
sprak in liet geheel niet uit zich zelf en
toen Joyce vroeg of zij liaar moeder
nic! goeden nacht zou gaan zeggenwei
gerde zij ronduit.
„Moeder komt die aanvallen altijd goed
le hoven", zei ze met schijnbare onge
voeligheid; „ze Zou het heel onaange
naam vinden als ik bij liaar kwam. Ze
'zou denken dat ik gek was. U hoeft u
niet ongerust te maken nu hel ergste
weer voorbij is, moeder houdt cr niet
van dat iemand zich drukte voor haar
geeft, en ze zou heel boos zijrv als er
iemand bij haar waakte, of iu baar kamer
I
der eenig wantrouwen in het persoonlijk
beleid van den Minister.
En zoo mogelijk voorkoming voor 't
vervolg.
De Haagsche correspondent van de
„Telegraaf" verneemt dat bij enkels le
den der Tweede Kamer liet voornemen
beslaat, binnenkort aan te dringen op het
instellen van èen parlementaire enquête
haar de uitvoer-politiek der regeering.
speciaal ook in verband met de fixian-
ciëcring der graanpoliliek. Men zal er
spoedig wel iets meer van hooren.
NEDERLAND ËN ilË OORLOG.
De Tubantia.
Na de verklaring van Duil-c'ne zij
de, dal de Duitsclie torpedo 2U"3 den
6dcn Maart 1916 om 4 u 13 m nam
ongeveer 4 mijlen van het lichtschip
Noordhinder door een Duitsclie duik
boot is afgeschoten op een Brilschen
torpedojager, met het gevolg dat hei
schot miste rijst thans de vraag, of
het. in verband met de heen en weer
loopende stroomingen in de nabijheid
van het lichtschip waarschijnlijk of mo
gelijk is, dat dezelfde torpedo na tien
dagen nog in de buurt van de Noord-
hinder, alwaar ook de Tubantia is ge
zonken, heeft kunnen drijven
Wij hebben ons lot beantwoording
van die vraag ter l>evoegde plaatse om
inlichtingen gewend en vernamen, dat
dc marinestar zich niet een onderzoek
van dit punt ook reeds heeft bezig ge
houden
Als resultaat daarvan werd ons op
gegeven, dat „het zeer wel mogelijk
is", dat de torpedo zich na do JQ
dagen ongeveer op dezelfde plaatsheeft
bevonden als zij Werd gelanceerd Theore
tisch was op grond van de stroomin
gen in verband met het getij en den
wind berekend, dat de torpedo den
16den Maart had moeten zijn op een
punt, dat gelegen is op 10 mijlen af
stand van meergenoemde plaats, maar,
zoo zeïde men ons, men heeft hier
m el geen wiskunde te doen. Indien
de torpedo 100 mijlen ver was afge
dreven, zou een conclusie mogelijk zijn
geweest, nu was dat niet het geval
N. R C
Onverklaard bljjft ook door de Duit
sclie meedeelingen de bellenbaan die van
de „Tubantia" werd waargenomen'.
In een beschouwing over de Duitschc
verdediging, schrijft de N R. Crt. heden
ochtend:
Nu willen wij voorshands aannemen,
dat de Duitsche regeering in gomoede
overtuigd is, dat de Tubantia niet door
een Duilsch oorlogsschip is getorpe
deerd. Zij weet, dat er aan uezen kant
der grens anders over gedacht wordt
Wat doet Duitschland 'nu in dergelijke
gevallen tegenover het groole Amerika9
Het stelt, zooals reeds bij herhaling ge-
.schied is, uit eigen beweging eene in
ternationale commissie van onderzoek
voor Tégenover liet kleine Nederland
wordt zoo iets te Berlijn blijkbaar over
bodig gevonden.
Er is meer De Duitsche regeering
kwam slapen.
,Zii heeft mij gezegd, dat ze liever al
leen wou blijven", antwoordde Joyce;
„maar ik zal mijn deur open laten staan,
dan hoor ik haar dadelijk als zij roept.
Zeg, is er iels wat ik voor je doen kan,
lieve," voegde zij er bij toen Hetty de
deur uitging met het blijkbare voorne
men naar baar eigen Jcamer le gaan
..Voor mij?" Hetty trok de schouders
op. uit haar loon en uitdrukking sprak
de grootste verbazing: in beide was een
zekere spotlende onbeschaamdheid
„O neen, wat zou er voor mij gedaan
kunnen worden. Ik ben niet ziek of zoo
iets. Ik mankeer-niets. Hoe dwaas om mij
zoo iels te vragen."
Tiet uiterlijk van hel meisje, dat een
poosje geleden zoo hartverscheurend ge
snikt had, was nu hard. koud ep stiler
was een sarcastische glimlach om haar
lippen en in haar oogen dé zelfde spot
tende onbeschaamdheid als in haar toon
en manieren. Zij knikte Joyce koel toe
en zei zoogenaamd vroolijk:
„Heel vriendelijk van u aan te bieden
iris voor mij le doen, maar er is niets
lo doen. Goeden nacht, vermoei u niet
mei over moeder le tobben. Het zal best
mei haar gaan, het dient nergens voor
drukte te maken." En met «dit afscheids
woord ging zij de leerkamer uit en floot
zachtjes een vroolijk straatdeuntje.
fWordi vervolgd).
