ÜDDELBURGSCHE COURANT. 139* Jaargang Donderdag Juni, 8ÏNNEHLAHB. FEUILLETON. Na lang® jaren Uit Stad en Provincie. Jtë 134 1916 Deze courant versehijnt dagelijks, met uitiondering van Zon-en Feestdagen. Brij» per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courtmt bezorgd krijgen door de Agenten te Vllsslngen tn te Goes f 1.80. Per post1.50. Afzonderlijke nummers kosten 5 eent f: V Advertentiën h 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regelt f 1.50 elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen naar de plaats die zij innemen. Advertenties vóór één nur te bezorgen. MAANDAG, TWEEDEN PINKSTER DAG ZAL DE MIDDELBURGSCHE COU RANT NIET VERSCHIJNEN. WEGENS IIET VROEGER TER PERSE GAAN VAN DE COURANT OP DINSDAG A.S., WORDT VERZOCHT ADVERTEN TIES VOOR DIT NUMMER ZOO VROEG MOGELIJK UITERLIJK ELF UUR, TE DOEN BEZORGEN. DE STATENVERKIEZING. De candidaten der vrijzinnigen zijn In het district Middelburg: inr. J. Adriaanse, v.-d. dr. J. C. Bolle, v.-d. jhr. P. J. Boogaert, 1. In het district Vlissingen dr. A. Slavorman, v.-d. J. D. Viruly, lib. In hel district Goes W. Kakebeeke, u.-l., aftr P Lindenbergh, vrijz. A. T. C. Swenne, vrijz Jac. Welleman, v.-d. In hel district Tholen. W. Moelkcr, u.-l. W. M. J. Rijnberg, u -I. In het district Zierikzee' B. GIJ jam, v.-d., afLr. J. \V. van Oeveren, vrijz. J. van der Vliet Cz., vrijz. We moeien tot onzen spijt sommige ijverige correspondenten teleur stellen. Zij zonden ons uitvoerige verslagen van verkiezingsvergaderingen en speciaal van hel debat maakten zij lange verslagen. Nu is het reeds lang een regel bij ons om ons 'bij de vermelding der debatten op politieke vergaderingen te beperken, daar die meestal veel van hun beteekenis ver liezen als ze uit de warme sfeer van de vergadering worden gebracht. Maar ditmaal is er voor ons te meer reden lot kortheid omdat de omstandig heden ende papierkwestie aan iedere courant zelfbeperking opleggen. Trouwens als we van één vergadering in de provincie uitvoerig hel debat weer gaven, zouden we dat billijkheidshalve van alle andere vergaderingen ook moe ten doen: en de vergaderingen zijn vele. Dinsdagavond hield de heer W. J. C. vaii Santen te O ostk apelle zijn aan gekondigde lezing voor een matig Opge komen publiek. Van de gelegenheid tot debat werd geen gebruik gemaakt, alleen «telde een aanwezige militair een vraag naar aanleiding van de houding der vrij zinnigen inzake staatspensioen Na be antwoording door den heer van Santen verklaarde de vrager zich geheel voldaan. Gisterenavond trad de heer "W. J C. van Santen in het café de Lindenbloom te Serooskerke voor een goed be zochte vergadering op, en sprak ook hier over de as Statenverkiezing, en inzon derheid over de ouderdomsrente Voor debat meldden zich aan de hoeren J F Heemskerk en mr A A de Veer. Beiden verdedigden de houding van dr KiTyper. Eerstgenoemde besprak voorls de Talma-wetlen, en de lieer De Veer bestreed de houding der vrijzinnige Statenleden, inzonderheid van den heer Van Niftrik. De heer Van Santen diende beiden van antwoord. In zijn repliek durfde de heer Heems kerk zeggen, dat de linkerzijde leeft in strijd met de christelijke beginselen. Do,or den heer Van Santen gesom meerd een wel van vrijzinnige zijde te noemen die met die beginselen in strijd is, bleet' de heer Heemskerk in gebreke zulk een voorbeeld le noemen, en zeide geen tijd te hebben. Ook toen hem ver zekerd was dat hij/over allen lijd kon beschikken, kon "hij zijn verdachtmaking niet waar maken. Te ongeveer 12 uur werd de vergade ring gesloten. Te Wisscnkcrke, waar de beer van Lummel, predikant te Zuidland, voor de «mti-rev. kiesvereeniging als spreker optrad, werd aan het debat deelgenomen door de heeren Swenne, Buzink en v. d. Heijden Eerstgenoemde sprak over de teleurstelling waartoe men moet komen als men een kerkleer tot leiddraad voor de staatkunde neemt, en bestreedt dat ouderdomsrente „bedeeling" mag worden genoemdde heer Buzink kwain op tegen de scheve voorstelling door den spreker gegeven van art. 1 der Rechlen van den Mensch; en de derde debater vroeg of de spreker alles voor zijn geweten ver antwoorden kon wat hij de tegenpartij ten laste legde Te K a l s werd gister door de vrijzin nige partij een propaganda-avond gehou den, geleid door den beer A. T. C. Swen ne van Wissenkerke. Als spreker trad op de heer Kloosterman uil Wolfertsdijk. Na het doel der vergadering, nl. de be teekenis der aanstaande Statenverkiezing in het algemeen le hebben aangestipt, wees de voorzitter er in zijn ope ningswoord op, hoe vooral o-ok Noord-Bc- veland groote belangen heeft bij de samen stelling der Provinciale Staten. Hier geen meer uitgebreid lager onderwijs, geen ambachtsschool, geen vakonderwijs en bo vendien door (le treurige communicatie geen gelegenheid om dat onderwijs zon der groote kosten in de omliggende ste den te kunnen ontvangen. Juist deze za ken staan onder zoo groolen invloed der Staten door hel toekennen van subsidies. Het groote gewicht voor algemeene zaken te bespreken liet de voorzitter over aan den spreker van dezen avond. De lieer Kloosterman óegon mei zich aan te kondigen als propagandist voor den Bond van S taais pension neerï ng en vergeleek de wet-Takna met het ont- werp-ouderdomsrente, nu door de Twee de Kamer aangenomen. Van de tegen standers zei spreker, wordt ons dikwijls toe zevoegd, dat de kinderen voor hun arme ouders op den ouden dag dienen le zorcen, maar zelf werkman zijnde, kon hij hier verklaren, dat een werkman, zelf hoofd van een gezin geworden, abso luut in de onmogelijkheid is dit te doen. Welke harden strijd deze dikwijls heeft, loonde hij met treffende voorbeelden uit hel leven aan. Dan zil er voor oude, arme afgewerkte mensclien niets anders op dan het armhuis, welk woord bijna niet is uit te spreken voor een werkman, wanneer hij moet denken, dat ook dit eenmaal zijn lot zal worden; daar le leven, ge- scneiden van alles, wat hem lief is ge wonden, dikwijls van zijn vrouw. Verder besprak de heer Kloosterman de premiebetaling volgens de wet-Talma en ten slotte drong hij er op aan bij de naar het Engelsch, door L. G. MOBERRY- 28). Zij las niel veel, waarschijnlijk had zij de volgende regels van den dichter nooit gehoord ..Ami she who m!ost believes in man, Makes man what she believes." (En zij, die het meest gelooft in den «nan maakt hem, wal zij gelooft). En loch bewees zij icdcrcn dag de waarheid van die woorden, tenminste terwijl ze bij hem' was, begon John Tra- *ey een vage vergelijkenis te verlootten ■iet den man, dien haar groole liefde Sn hem zag. Nadat zij zich overtuigd had dal alles onder zijn bereik lag, dat er niets man keerde, ging zij naast hem zitlen en maakte liet handwerkje loa waaraan zij bezig was. Het was een plechtige over levering in de familie Tracey, dal ledige handen bijna misdadig waren; en Marion had buien van wroeging, wanneer zij soms haar borduur- of breiwerk verwis selde voor een boek. Lezen was niet meer-dan een uilspanning, het gebruik van naald of breipennen was werken en zelfs de plagerijen van Tames konden hoor nooit overtuigen, dat het goed zou kunnen wezen zoo maar te zitten en niets ui! te voeren. Hij lag achterover in zijn stoel en keek naar haar ijverige vingers met een spottende uitdrukking op zijn gezicht. „Men zou mcenen, dat je je brood moest verdienen mei de naald," zei hij droo.me.rig, „waarom werk je toch altijd alsof je leven er van afhing? Dat is zoo niet. dat weet je toch. Ik heb nooit een vrouw gezien, die iets zoo lang kon vol houden,'* „Ik dacht dat het goed was, James,' antwoordde zij treurig. „Ik zal het na tuurlijk niet meer doen als het je zenuw achtig maakt, maar ik heb beloofd zoo veel mogelijk te maken voor don bazaar aanslaande verkiezing mannen le slem- rnep, die voorstanders zijn van Staats pensioen, dus de linksche candidaleu. De lieer Buy ze uil Goes, redacteur van .De Zeeuw', gaf zich op voor het debat. Hij verklaarde "zich principieel tegenstander van staatspensioen, dat vol gens hem geen pensioen, maar bedeeling zou zijn, een pr-nl waarop hij door den heer Kloosterman le woord werd gestaan. Nog twee personen, de lieeren Anlh. Tjizelaar van Cotijijsplaat en P. de Bruij- ne van Kals namen nog aan hel debat deel, maar zonder veel succes. Jhr. Mr. DF SAVORNIN LOHMAN EN IIET ONIfERWIJSRAPPORT. In de Juni-aflevering van „Stemmen des Tijds" heeft jhr. mr A F de Savornin L.ohman onder hel opschrift „Dc vrije school" een artikel geschre ven over de voorstellen van de onder wijscommissie Hel belangrijkste hiervan is wel da'. hij zijn groote ingenomenheid met dc voorstellen te kennen geeft Hij schrijf; o a „Is de oplossing gevonden, en m i is dat liet geval dan hebben wij daar voor te strijden omdat zij re ebt va or is Hel moge san weinig politiek over leg getuigen zich tevreden te betoonen mei het rappor', mij komt liet voor dat, indien wij' pogen recht te verkrijgen in ruil voor iets anders, voor een con cessie" onzerzijds ,,hel mooie" van den strijd ,.cr af is". Dankbaar ben ik den linkschen leden der commissie die. met terzijdestelling van voordcelen en vooroordeelen, ro.vaal hebben medege werkt om datgene waarvoor wij zoo lang gestreden hebben, in wetgevenden vorm om te zetten Meer dan één ver nuftige oplossing is aan hen le danken." ALG. NED. WERKLIEDENVERBOND. Op de jaarvergadering van het A. N. W. V., de beide Pinksterdagen in Den Haag te houden, zullen de concept- statuten van de coöperatieve Spaar- en Voorschotkas behandeld worden. Voorls zal door den heer G. J. D. C. Goedhar! een inleiding worden gehouden over hetgeen door de afdeelingen kan worden gedaan Ier bevordering van de coöperatie; en door den heer mr. L. N. Roodenburg over den sland der sociale wetgeving. Voorts verschillende voorstellen van bestuur en afdeelingen. NEDERLAND EN DE OORLOG. De Hollandse h-E n g e 1 s c h e sclieepvaartkwestics. De bijzondere correspondent van hel I. V. d. D." le Londen vernam van wel ingelichte zijde cenige bijzonderheden over de wijze, waarop de Hollandsche behoefte aan bunker-kolen en het En gelsche tekort aan schecpsruimle elkaar gevonden hebben in een regeling, die doel hopen, dat de gerezen moeilijkheden voor den verderen duur van den oorlog zullen zijn bijgelegd. Voorop zij gesteld, dal van een omschreven overeenkomst, bindend voor de Engelsche regeering en oor de Nederlandsche scheepvaart „en bloc" geen sprake is. De Engelsche regeering heeft zich slechts talen leiden door de gedachte, dat en ik dacht dal ik mijn best moest doen." .Doe waar je lust in hebt, lieve", ant woordde hij loom en vriendelijk, „je doel nooit iets dat mij hindert of zenuwachtig maakt, maak je daarover niet ongerust. Ik heb graag dat je precies doet waar je plezier in hebt, maar bedenk dat je je vingers niet stuk hoeft te naaien voor bazaars of iets van dien aard. Als je graag een kraampje inricht of de armen will kleeden of wal dan ook waar je zoo hard voor werkt, knn je immers alles koopen wal je noodig hebt. De hemel beware mij! je hoeft die dingen niel zelf te maken." „Ik doe het graag, lames." Met haar zachteoogen zag ze hem ernstig aan. ,,.Te begrijpt nis ik dat kocht dan zou ik een gevoel hebben of ik niets werke lijk zelf deed, noch voor den bazaar noch voor dc armen. Het zou geen moeite voor mij zijn, ik zou alleen maar jou geld uilgeven. Ik moet er mij zelf wat moeite voor geven.'' „Je hebt een al te gevoelig geweten, kind. En praat niet over mijn geld Heb het voor haar een dringende noodzake lijkheid was, om ten opzichte van de neutralen die van de Engelsche steen kool gebruik wenschen te maken, hel principe van legen-prestatie in le voeren, terwijl zij van den aanvang af bereid was otn voor elk geval apart over den vorm dier prestatie le onderhandelen. Twee groole lijnen, die door bun maandstaten, over April bewezen dal reeds een aanzienlijk deel hunner tonnen'- inlioud door Britsche goederen werden ingeuomen, blijven gewoon laden varen en bunkeren. Met de Hollandsch-Indische maat schappijen zijn de onderhandelingen nog niel afgcloopen. De moeilijkheid hier is. dat zij betrekkelijk maar zeer weinig Engelsche goederen vervoeren en dan neg voornamelijk slechts over een ge deelte der route, bijv. van een Indische iiaven naar Colomöo of omgekeerd. Bij de technische zijde van deze quaestie wordt echter steeds de eenheid „per-Ion- per-mijl" gebruikt, en dus speelt hierbij de lengte van de reis een aanzienlijke rol. De maatschappijen hebben echter hun bereidwilligheid kenbaar gemaakt om alle oorkomende Eugelsche goederen-mee te nomen war zij trouwens altijd al de- den en de Engelsche regeering, van haar kant tevreden met dit bewijs van medewerking, zal deze schepen zonder terughouding van bunker-kolen voor zien. Dc eenige gelegenheid waarbij de Hollandsche regeering zich in deze quaeslie partij heeft gesteld, was. toen dc onderhandelingen betrekking had den op door haar gerequireerde sche pen voor het vervoer van regcerings- »raan van Rio la Plala naar Rotterdam. )e regeering in Den Haag wilde n 1 haast achter deze bevrachtingen zetten en daarom de schepen in hallast naar Ai gertmic zenden Dit is natuurlijk vlugger, daar dan geen tijd verloren gral met laden in Rotterdam en lossen in ("e haven van aankomst De Engel sche regeering stelde zich hiertegenover op het standpunt, dat men onder de huidige omstandigheden van haar niet verwachten kon, een in ballast varend schip voor uit- cn thuisreis van ko len te voorzien, terwijl zij over de zelfde roule van haar kostbare- sehcepsruimle moest afstaan om bun kerboten naar de verschillende stations op die route (Azoren Las Palmas Te- neriffe en Kaap VerdP te brengen. Ge vraagd werd dus, dat de Hollandsche graar schepen in plaats van geballast uil te gaan, op hun heenreis naar Bi" Ja Plata voor Engeland bunkerkolen zouden vervoeren naar de verschillen de stations De Nederlandsche regee ring schijnt hierop te zijn ingegaan en naar ik verneem, moet deze re geling reeds toegepast zijn ook Wat ten slotte de quaestie van de contrabande-verklaring van Duüsche bun kerkolen betreft, de Engelsclu} regeer ring staat nog steeds op liet standpunt dat zij daartoe het reclü heeftmaar zij maakt een onderscheid tusschen het recht hebben en het uitoefenen. Als de correspondent wel is ingel oh'., speelt daarbij haar wensch om le be wijzen dat er werkelijk geen verband bestaal tusschen die contrabande-ver klaring en de 30 pCt -quaestie geen ge ringe rol. Rovendien is een overweging voor al niet te vergeten De directe aan leiding tot de contrabande-verklaring is. zooals men weet, te vinden in het bestaan van een algemeene tactiek om den Duitschen export zooveel mogelijk legen te gaan Gezien het tekort vin Engelsche bunkerkolen, zal hel ech ter in de meeste gevallen voor Fnge- land voordeeliger zijn, neutrale sche pen te veroorloven tnet Duitsche kol varen OOST-INDIE. Duitsche propaganda Hel N v. d D van Indie publiceert uitvoerige bijzonderheden van de door in landers afgelegde verklaringen lie tref fen de de Duitsche propaganda in de Preanger In het bijzonder zijn er veel bezwarende verklaringen tegen Keil Deze zweepte de Inlanders op, door te ver- lellen dat er spoedig oorlog zou ko men de Inlanders moesten op de tee kens letten, die afgesproken waren Rood papier langs de wegen gestrooid beer kende bloed, geel papier beteokende 'ereeuigingen en moeilijkheden Hadji liassan verklaarde, dat dezelfde Kei; verder gezegd heeft dat over drie maanden de oorlog zcu uitbreken e® verder „ik heb een vereeniging en wa pens in voorraad; alle Hollanders wor den van hier verjaagd en wij krijgen machtige hulp", terwijl de mandoer Mi- nin hem gezegd heeft, dat Keil een ka mer vol geweren bezat In een vergadering in December waar 1000 inlanders aanwezig waven, werd door een Arabier aangemaand om den aarwezigen heer Keil, die een roode fez droeg, getrouw te zijn en zijn be elen op le volgen Er werd gezegd hij zal hier koning worden en Duilschland is de sterkste De officier van justitie requireerde rechtsingang tegen Keil en Schim, doch voorloopig nog niet tegen Egloffstein, die wel de vergaderingen heeft bijgewoond, doch zich terugtrok, toen bleet;, welke ernstige wending de zaak nam ik bet jou niel alles vermaakl of zoo iets dergelijks, toen ik mei je trouwde? Je leunt geld uilgeven en werken ook er is geen kwaad in het allebei te doen. En als je nog fijner kleeren wilt dragen draag ze dan gerust." Zij lachte, een weinig gedwongen; zij begreep James niel altijd volkomen, of schoon zij zijn zachte plagerijen wel aar dig vond. Haar echt godsdienstigen aard deed hoar alle ontevreden gedachten ver bannen en na dat oogenblik stilte, na dien eenen blik in den tuin cn het park, wendde zij haar oogen weder naar haar man „Humphry zal wel spoedig hier zijn," zei hij een oogenblik daarna, „nu hij uit Amerika terug is eu ik weer beter word, moeien we aan zijn huwelijk beginnen le denken. Ik had gedacht dal ze hier maar moesten trouwen, als jij en hij en dc jonge dame het goed vinden. Hij is hel hoofd van je geslacht en je erfgenaam, daar wij zelf geen zoon hebben. Wij moesten maar veel werk maken van zijn huwelyk." Belden, tnhn en vrouw, zuchtten cv** Uit Middelburg. Wij vestigen de aandacht op da bekendmaking in dit nummer, betref fende sluiting der gemeente-secretarie op derden Pinksterdag. Tot nu toe was het de gewoonte, hel bureau van den bur gerlijken sland open le stellen van 12 - l2Vz uur, zoowel voor aangiften van ge boorten als overlijden en nu is de open stelling bepaald op 10—10Vj uur voorni. alleen en uitsluitend voor aangiften van o v e r 1 ij d e n. - Het Prov lui Bureau, dat nog altijd uitstekende diensten aan de Belgische iuchtelingen en de geïnterneerden be wijst, is thans weder gevestigd in hel perceel hoek Spanjaardstraal-St. Pie ter- straat Hedenmorgen is alhier weder hevig schieten gehoord; even te voren had de torenwachter van den Langen Jan op dc Noordzee een viertal vermoedelijk En gelsche oorlogsschepen waargenomen, koersende naar de richting van dc Bel gische kust, zoodat men hier zeer ver moedelijk weder met een aanval op die kust te doen heeft gehad en er heerschte een oogenblik stilte in de groote, weelderig ingerichte biblio theek. Zij hadden geen kinderen en me vrouw Tracey zag uit over de uitge strekte bunders land, die zij geërfd had van haar voorvaderen, met groot ven- langen dat het oude landgoed niet zon komen aan Humphry, den zoon van een verren neef, maar aan haar eigen zoon. De titel kwam nu aan Humphry toe, daar had hij recht op en lames was zoo edelmoedig geweest le besluiten dat do bezitting, niet langer bezwaard door schulden en hypotheken, bij hun dood ook aan hem zou worden vermaakt! Maar indien het landgoed aan een eigen zoon had kunnen komen, wat zou dat een vreugde geweest zijn. „Humphry is heel slim en heel ver standig," zei ze, „maar ik wou dat Jijj mij niet altijd het gevoel gaf niet geheel recht door zee te zijn en somtijds co- medie te spelen. Ik wil volstrekt niet onvriendelijk zijn, maar hij geefl mij dat gevoel." fWortit vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1916 | | pagina 1