MIDDELBURGSCHE COURANT.
I
JVs 13 5
139* Jaargug
1316
W oensdag
7 Juni.
'INNENLAKS.
Dit Stad en Provincie.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de couiwt
bezorgd krijgen door de Agonton te VHesingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afeondorlijke nummers kosten 5 cent
V
Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen va* 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij mnemen.
By Advertenties vóór één uur te bezorgen.
statenverkiezing
Behalve in het district Sluis waar de
drie vrijzinnige candidaten (de aftreden
de leden Van Dam en Maarlevcld, en
voorts de heer Dikken berg in de vaca-
ture-Nceleson) zonder stemming; gekozen
zijn, zal dus in alle ZeeuWsche distric
ten Vrijdag 16 dezer een stemming moei
ten plaats hebben En vermoedelijk zal
het in sommige districten niet zonder
herslemming afloopen, die dan Woens
dag 28 Juni gehouden zal worden
Dat er in het district Hulst (och
uog een vijfde candïdaat werd gesteld,
was een verrassing De vrijzinnigen had
den besloten geen eigen candidaat te
stellen tegenover de vier katholieken.
Doch hel blijkt dat de Volkswilpartij nog
niet dood is, al heeft haar leider zich
teruggetrokken Althans gister werd ons
gemeld, dat uit die kringen de lijst
werd ingediend voor de candidaluur-
a CM Poppe Wel een bewijs dat die
beweging veel dieper wortelde dari,
men, vooral van katholieke zijde het
voorstelde
Van de overige districten zal alleen
in T hol en het een tweekamp zijn lus-
schen de aftredende anti-revolutionnai-
ren en de vrijzinnigen
In de districten Middelburg, Vlissin-
gen, Goes en Zierikzee zal het een
driehoeks-strijd worden, daar ook de so
ciaal democraten voor lederen zetel een
candidaat stelden
Daarbij hebben alleen in Zierikzee
de vrijzinnigen een verdedigende stelling.
Overal elders, behalve voor één zetel
in Goes, zijn zij de aanvallers, en kun
nen zij bij deze verkiezingen slechts
winnen. 1
Ir. Zierikzee zullen zij wel voor
het behoud van het district waken, en
daarbij zullen zij er ook wel op letten
dat de strijd ditmaal ernstiger dreigt te
worden dan bij de vorige Statenvcrkie-
zingen De tegenstanders toonen meer
zelfvertrouwen, en dat is altijd een reden
om op z'n hoede te zijn. Zoowel in
1910 als in 1913 werd tegenover de
drie aftredende vrijzinnigen slechts één
anli-rev. candidaat gesteld Dit maal
zullen voor de drie zetels ook drie an-
ti-revolutionnairen op het stembiljet staan
En bovendien nemen nu voor liet eerst
ook de soc democraten aan de Staten
verkiezing in dit district, deel door drie
eigen candidaten.
(We willen hierbij tevens verbeteren
dat in dit district van a r zijde niet is
gesteld de heer W. J. Bijleveld, zooals
eerst het voornemen was, maar de lieer
D Mulder.)
Van Middelburg, Vlissingen
en Goes kan gezegd worden, dat het
kameleon-districten zijn Soms rechts,
soms links, niemand kan er vast op
rekenen wat ze ditmaal zullen doen.
Maar daarom ook onthoude ieder, dat
alles aankomt op ijver, en dat de uitslag
ook reeds bij de eerste stcmL
m i n g, kan afhangen van het s t em men
of th uisblij vqn van één kiezer.
Ieder, voor wien het noodig kan zijn,
treffe reeds nu maatregelen om Vrij
dag 16 Juni te kunnen stemmen.
KAMERrVACATURE AALBERSE.
Mr. Aalbcrse die wegens zijn benoe
ming tot hoogleeraar zich aan een
nieuwe verkiezing als Kamerlid moet
onderwerpen, heeft meegedeeld dat hij
wiah niet opnieuw zal laten candidecren
DE NIET GEPUBLICEERDE
CIRCULAIRES.
Het bestuur van den Nederlandsclien
Journalistenkring heeft aan den Minis
ters van Binnenlandsclie zaken en van
/Oorlog en aan den. Opperbevelhebber
kennis gegeven van een motie, waarin
a gezegd wordt
Kennis genomen hebbende van denie-
dcdeelingen, door den Minister van Oor
log gedaan in de vergadering der Twee
de Kamer van 26 Mei j.l namelijk dat.
inzake de schorsing der iicriodieke ve'r-
loven, op 17 April door den opperbevel'
hebber een voor het leger bestemde
circulaire aan de korps-commnndanlen
is gezonden, met het doel de militairen
te wijzen op den ernst van den toestand
en bp te wekken tot berusting en ge
hcorzaamheid, en dat daarop later een
tweede circulaire is gevolgd,
var oordeel, dat publicatie van deze
•circulaires door de pers, zoowel ter
bevordering van hef daarmede beoogde
doel, als ter algemeene inlichting van'
het Nederlandsche volk in hooge mate
gewenseht ware geweest,
spreekt zijne verwondering en leed
wezen er over u it, dat van hoogcr hand
een dergelijke publicatie niet is bevor
derd
biet geschorste raadslid.
De heer G Wolzak te Oosterbeck
heeft beroep aangeleekend bij Gedepu
teerde Staten tegen lief' besluit van
den Raad van Renkum, waarbij werd
verklaard, dat hij heeft opgehouden lid
van den Raad te zijn op grond van
zijn vrijwillige dienstneming bij den
landstorm
m
-wi
^enigszins vertraagd, doch thans zijn de
Onderhandelingen over nieuwen aanvoer
;jeór gSaftde.
NEDERLAND BN DE OORLOG.
Uit Vfissingen.
Met de awailboot kwamen gisterenavond
een 40lal Duitsche zendelingen mede.
die met heL stoomschip Gongosta van Z.
Afrika waren gekomen vergezeld van
hun vrouwen en kinderen Zooals men
zich herinneren zal, kwamen deze laat
sten een paar weken geleden te Rot
terdam aan op hun doorreis naar
Duitschland. Totaal waren er aan boord
van genoemd stoomschip ongeveer 200
zendelingen, die nu bij gedeelten worden
doorgezonden naar Duitschland In En
geland verbleven zij in het Alexanderpa-
leis.
Met den laatsten sneltrein kwamen 15
geïnterneerde Engelsche burgers mede,
die grootendeels in het kamp Ruhleben
hebben vertoefd, terwijl' een hunner uit
•en hospitaal in Berlijn kwam
Met groote verbazing vernamen de
mannen de Engelsche berichten over den!
zeeslag, daar zij tot nu toe alleen wisten,
dat de Duilsehers drie kruisers en een
paar torpedobooten verloren: dat zij naar
de havens moesten vluchten was voor de
gevangenen een groot nieuwtje
In het hospitaal' werd een extra mid
dagmaal aangericht ter ecre der over
winning."
Het bericht van den dood van lord
Kitchener maakte op allen èen diepen
indruk.
In het kamp leven de 3700 gevangenen
voornamelijk van den inhoud van de 13
tot 1400 pakjes, die dagelijks uit Zwit
serland en Engeland worden oil'[vangen,
daar het door de Duitschers verstrekte
voedsel, volgens de Engelschen, bijna
niet te eten isf.
0
Zwendel metaardappelcn.
Naar „Hel Volk' van bevoegde zijde
verneemt is ontdekt, dat een paar groote
aard appelen-exporteurs frauduleus aard
appelen, waarvan de uitvoer verboden
naar Duitschland hebben uitgevoerd.
Kontroleurs moeten mede in het kompl'ot
gezeten hebben. Bovendien heeft een
dezer zwendelaars eenige schepen met
aardappelen te Ter Neuzen liggen,
om ze uil te voeren zoodra de hoop op
doorlating naar het buitenland vervuld
mocht worden.
Do regeering zal, naar men verzekert,
ae kerels goed aanpakken. Een ervan is
opkooper voor de Duitsche EinlCauf-
Centrale en kocht reeds vroeg nieuwe
aardappelen op.
Hot blad verneeml voorts, dat ter be
schikbaarstelling nog vele aardappelen
aanwezig zijn. als de burgemeesters ze
maar aanvragen.
(In ons vorig nummer vermeldden we
onder Laatste Berichten" dat, blijkens
31 Mei aan de exporteurs gezonden cir
culaire, na 10 Juni geen consenten meer
worden verleend tot uitvoer van con
sumptie-aardappelen. Die datum werd
per telefoon verkeerd verstaan. Het moet
zijn3 Juni).
„Hel Volk" meldt voorts over den toe
stand te Amsterdam dat Maandag zich
de toenemende schaarsclite aan aardap
pelen weder scherp heeft doen gevoe
len de prijs der aardappelen is weder
met 2, 3 en 4 cent per kilo gestegen.
De goedkoopere soorten kosten thans
reeds 13 en 14 cent, de ietwat hetere
reeds 15 cent per kilo.
De aardappelen-handelaren deelden
mede, dal er eenvoudig geen aardappe
len meer worden aangevoerd, en flat
indien er niet snel nog voorraden worden
aangevoerd, de prijzen nog meer zullen
stijgen.
Van de zijde der Kommissie voor de
Levensmiddelen vernam het blad giste
ren, dat van de 500.000 kilo regeerings-
mrdoppelen die waren aangevraagd, ei
400.000 zijn aangekomen. De aanvoer is
Een oproep tol de neutralen.
Een aantal bekende Nederlanders, on
der wie ambtenaren, predikanten, kun
stenaars, ongeveer veertig Jioogleera-
ren enz richten een oproep tot de
neutralen, waarin zij ertegen protesteer
ren, dal België ten gevolge van den
oorlog wordt bedreigd met liet blijvend
verlies 'zijner onafhankelijkheid.
Zij beroepen zich op de uitingen van
den Rijkskanselier op 9 Dec. 1915 en
April 1916 en leiden daaruit af, dat
„België's lot in de toekomst door den
Rijkskanselier gevoeld wordt als een
toestand, waarin Duitschland zeggen
schap zal hebben in vrageu van Bel
gische binnenlandsche politiek, dat het
iloedig neergeslagen land na den oor
log geen zelfbeschikking wordt toege
dacht, noch in militair, noch in econo
misch opzicht en zelfs niet in "het re
gelen van vragen als de verhouding
tusschen de beide talen, die er ge
sproken worden; dal alles zal blijven
onder Duitsche controle
De mogendheden der Entente heb
ben zoo zeggen de onderteekenaars ver
der, op 14 Februari 1916 verklaard,
;cen vrede te zullen sluiten, waarbij
ielgiè's onafhankelijkheid niet ten volle
hersteld wordt, staalkundig en econo
misch Dat is een antwoord hunner
zijds op Duitschland's eischen Daar
naast moei een antwoord der neutralen
slaan Niemand weet met zekerheid
hoe deze wereldoorlog zal leindigem [Maar
dit moet voor de gansche wereld bui
ten Duitschland (en zijn bondgenooten)
blijken vast te staande berooving
van de onafhankelijkheid van welken
slaat ook moet als een misdaad en als
een bron van nieuwe oorlogten worden
beschouwd
Tot het uiten van deze waarschu
wing roepen de onderteekenaars de neu
trale volken op. Zij richten zich tol do
drie Scandinavische Rijken, tot de Zwik
sersche Republiek en toL Spanje, be
nevens tot alle Amerikaansche Repu'-
blieken, klein en groot
In gemeenschappelijk overleg zal, zoo
meenen zij, de vorm gevonden kunnen
worden, waarin aandrang tot handha
ving van recht en vrijheid voor alle
volken op hun regeeringen kan worden
geoefend
Uit Middelburg.
De afdeeling Middelburg van
den Bond voor Vrouwenkiesrecht, heeft
gisterenavond weder een gezellige bij
eenkomst gehouden, zooals den laatsten
tijd meerdere werden georganiseerd Er
waren ditmaal niet bijzonder veel perso
nen opgekomen, zeker mede, omdat het
,,lea-en" in den tuin door het ruwe we
der niet zou plaats hebben Toch zullen
de aanwezigen zich den gang naar het
Schuttershof niet beklaagd hebben; want
hetgeen niej, Hubrecht uit Amsterdam
mededeelde over hare ondervindingen in
zake het vrouwenkiesrecht in Noorwe
gen, was zeer interessant.
Iioe de invloed van de vrouw zich in
hel staatsleven doet gevoelen, vooral op
hygiënisch- en opvoedkundig gebied,
werd door spreeksters duidelijk aange
toond
Mejuffr. G. Slaas, de propagandiste van
den Bond had zich bereid verklaard
cvenlueele vragen te beantwoorden en er
werden er verschillende gesteld.
Uit de beantwoording van die vragen
vermelden wij het volgende
Spreekster meent, dal de vrouwen wel
degelijk ook een dienstplicht te vervullen
hebben en dat de treurige wereldoorlog
heeft getoond, dat zij dit ook doen, al
ware het gewenseht, dat iedere vrouw
nigen tijd verplicht was zich aan soci
alen arbeid te geven. Daarmede zou ootó
voorkomen worden, dat men de enkelen,
die zich thans daarop toeleggen, verwijt,
uithuizig te zijn; dit zou niet noodig we
zen als iedere wouw haar deel van hel
werk op zich nalm1. Spreekster is over
tuigd dat de vrouw in de productie na
den oorlog een heel andere positie zal
bekleeden.
Persoonlijk is mejuffrouw Staas voor
algemeen mannen- en vrouwenkiesrecht,
voornamelijk omdat zij zich geen enkele
billijke beperkte regeling kan voorslellen
Toch zou spreekster gaarne een gelei
delijke Invoering van het vrouwenkies
recht zien, en wel eerst voor de gemeen
teraden, dan voor de Provinciale S laten
en ten slotte voor de Staten Generaal
De Bond kan niet deelnemen aan de
door de vereeniging voor Vrouwenkies
recht georganiseerde demonstratie, om-
dal hij als Bond niel voor een
bepaald soort van kiesrecht ijvert; hij
laat echter ieder lid vrij hoe in dezen te
handelen.
Spreekster meent, dat de reden, waar
om de vrouwen zich zoo weinig bij de
politieke partijen aansluiten, is, dat zij
niet zoo „verpolitiekt" zijn als de mannen.
Hoe de vrouwen als vrouw, onverschillig
welke richting zij zijn toegedaan, te samen
voor verbeteringen strijden is o. a in Ca-
lifornië reeds bewezen.
Spreekster is niet bang, dat de invloed
van katholieke en proiestantsche geeste
lijken door de invoering van vrouwenkies
recht grooter zal worden; evenmin als
zij, zooals sommigen, vreest voor een
grooteren invloed der sociaal-democratie
De nieuwe vereeniging, die opgericht
is .beschouwt spreekster als een vereeni
ging, die ten doel heeft de vrouw door
poliUcke voorlichting meer vertrouwd ie
maken met de taak, die haar als aan
staand kiesgerechtigde wacht.
De laatste vraag beantwoordende, zeide
spreekster, dat de Bond geen demonstra-
tics houdt, omdat dit niet in zijn lijn
ligt.
Ten slotte droeg mejuffrouw Stans nDg
een gedicht voor, waarna de presidente
der afdeeling, mejuffr mr. A. Bolle, de
bijeenkomst, sloot met dank aan de beide
dames en een opwekking lot aansluiting.
Voor hel perceel korte Molstraat
en Dam alhier was hedenochtend een
bok geplaatst om een zware kist (met
een krukas van de „Administrateur de
Bats") uil den kelder te halen.
Vermoedelijk door hel zwaaien van de
kist, kwam de hok ie rollen en wterd het
15-jarig dochtertje van den heer B., wo
nende Dwarskade alhier door een der
palen getroffen; zij viel neer met een
woud aan den hals. terwijl een tweede
paal op een barer beenen viel Na bij
dr Weijl te zijn binnengebracht, waar
de eerste hulp werd verleend, is het
meisje per rijtuig naar huis gebracht
Na hel ongeluk werd het werk verder
onder politietoezicht voortgezet.
dal dit erg gewond en gebroken is, en
men het noodzakelijk achtte hel kind
naar het Ziekenhuis te Noordgouwo te
vervoeren.
0
Uil Tholen.
Te O ud-Vosseaeer heeft
naar aanleiding van de afwijzende J>e-
scliikking van den Raad lot deelname
aan de plannen voor een locaaltrcin
door hel eilana Tholen, een adres ge
circuleerd waarop circa 200 personeH
geleekend hebben om op dit be
sluit terug te komen en alsnog wel
deel te nemen.
0
Uit Zeeuwseh-Viaenderen W. D.
- De volgende maand zal naar de
Bresk Crl meldt, de Zeeuwsch Vlaam-
sclie tram, traject Terneuzen—Zaam-
slag Axel, zoowel voor personen- als
goederenvervoer, in exploitatie worden
genomen
kerknieuws.
Ds H. C Ilogerzeil, predikant bij
de Ned Herv gemeente te Vlissingen
die zijn predikambt heeft neergelegd, en
naar Amsterdam vertrekt, zal Zondag 6
Augustus afscheid vaen zijn gemeente
nemen
Naar De Ned verneemt, is dr
J R Slotemaker de Bruine voornemens
Zondag 24 September a s van zijn ge
meente te Utrecht afscheid te nemen,
en 27 September d a v met het uil-
spreken eener redevoering zijn ambt
als kerkelijk hoogleeraar te aanvaarden.
o
Ned Herv. Kerk.
Beroepen te Eierland G W. Ober
man,' cand te Oegstgeest
Geref. Kerken.
Beroepen te Hallum dr C. N ïm-
peta, te Avereersl; te Scharnegoutum
F W. Geerds, te Oldekerk; te Lekker-
kerk J. B Jansen, te Zevenhuizen;
Brouwershaven Fr Tollenaar, te
Zaamslag
Aangenomen naar Rijswijk Z -H J
Thijs, te Hatlem.
Vrije Evang Gem.
Bedankt voor Winschoten M J Mooy,
tc Oude Leve
Uit Vlissingen.
Gisteren in bij den Oranjemolen
alhier een 13-jarige jongen, zoon van
c-ene weduwe, bij hel spelen te water
gevallen en verdronken
Nader vernemen wij, dat het lijk van
den jongen bij de plaats van het ongeluk
is opgehaald,
De jongen zal te visschen.
Uit Walcheren.
Bij Kon besluit is toestemming ver
leend aan J Jalcobsen Lz., secretaris
der gemeente Meliskerke, om tot 1 Mei
1917 te Grijpskerke te wonen
Uit Zuld-Beveland.
Dinsdagmiddag sloeg de bliksem
in de kamer van den heer Tj. N. aan
den Oostsingel te Goe s.
Hij nam daarbij een heel eigenaardigen
reg. eerst langs de dakgoot, sloeg toen
een opening in den sleenen buitentnuur
en rukte in de kamer een zware plank
uit het plafond, die hij geheel door mid
den scheurde. Het behangsel werd ge
deeltelijk afgerukt. Een halve plank,
stukken behangsel en een regen van gruis
er, splinters werden over den vloer ge
worpen. Wonder genoeg heeft het be
hangsel geen vlam gevat. Slechts de verf
aan liet houtwerk vertoont eenige schroei
plekken.
- Zaterdagavond a.s. zal te Ier soke
een openluchl-bijeeukomsl plaats hebben
op een boomgaard binnen het dorp, die
daarvoor welwillend is afgestaan. Zij
heeft ten doel propaganda voor don Bond
voor Staalspcnsionneering en de Ouder
domswet. Als sprekers zullen optreden
'de. heeren W. J. C. van Santen, Jac Wel-
leman en ds. Siemelink. De spreekbeur
ten zullen dopr muziek van hel fanfaren-
korps Mozort worden afgewisseld. Bij
ongunstig weer zal hel hotel Oesterbeurs
dienst doen.
Uil Schoawen-Duivcland.
Te Renessc was Maandag een
slechte dag voor een paar kleine jon
gens Een ventje van drie jaar speelde
met een hond, viel en brak een been.
Een achtjarige jongen pas aldaar woon
achtig, kreeg bij de smidse een trap
van een achteruitspringend paard. De
boef trof een der beenen, zoo
ONDERWIJS.
In de heden gehouden raadszitting
alhier werden benoemd lol
onderwijzer aan scnool A C. J. Geldof,
Jloamstede, aan school C A. Salomé,
Sclioondijke; aan school K W. J. H.
Snijders. Weslkapellc.
Bij liet door de vereeniging ..Tes-
selschade" gehouden examen voor kin
derjuffrouw zijn o.a. geslaagd de dames
C. Pagter en P. A. Lecointre uit M i d-
del burg en II. Bruyne uit Aard en-
burg.
Aan de Leidsche universiteit werd
Dinsdag met gunsligen uitslag afgelegd
bij do faculteit der geneeskunde het le
natuurkundig examen door den heer J.
M. Verhage, van Zierikzee.
LANDBOUW.
Men schrijft ons uit Goes
De stand van bet fruit op Zuid-Beve
land is in het algemeen gunstig
Van zwarte bessen is het gewas tame
lijk Men biedt er lot 30 ct per K.G. voor
Vai: {rioode bessen is de stand zeer
goed Zij worden voor ruim 20 ct per
K.G verkocht. Frambozen, waarvan de
stand mooi is, doen thans 35 ct per K.G
Van peren is de stand zeer mooi, van
appels is zij matig,
M a i s
De Minister van L N en II brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat
voor de maand Juli 1916 door de
Regeering een zekere hoeveelheid maïs
beschikbaar wordt gesteld.
De aanvragen moeten 15 Juni zijn
ingekomen bij de lasthebbers der Re
geering, namelijk of bij de commissie
voor den Graanhandel te 'Amsterdam
of bij het comité van Graanhandela
ren te Rotterdam, al naargelang men
de mais bij' voorkeur te Amsterdam of
le Rotterdam wenscht te ontvangen
Nadere bijzonderheden bevat Staatscl
nr 132.
M