MIDDELBURGSCHE COURANT.
6 Juni
JV° 132
159' Jaarpa^
491®
Dinsdag
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vfiosingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 eont
Advertentièn a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.90
elke regel meer 20 «ent. Reclames 40 een* per regeL Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
ÈSfT* Advertenties vóór éón tiur te bezorgen.
Bij dit nummer behoort een Bijvoeg»!.
S1RMENLAH1.
NEMBKLAND EN DB OORLOG.
Weer wittebrood.
Dcoi den Minister van L N en H. is
tot de burgemeesters een circulaire ge
richt waarin wordt medegedeeld, dat
Z F besloten heeft in te trekken met
ingang van 19 dezer het verbod aan de
meelfabrikanten om gebuild tarwemeel
al te leveren en met ingang van 24
dezer het verbod om wittebrood te bak
kes.
r Uitvoerverbod.
St. Grt. no. 131 bevat een kou. besluit,
waar bi] de uitvoer van bindrotting ver
boden is,
Geen uitvoer meer van vee eti
rundvleesch
Gisteren heeft aan het departement van
landbouw, nijverheid en handel een be
spreking plaats gehad over den uit
voer van vee en vleesch.
Naar het Nederl, Correspondentiebu
reau meldt, werd er besloten, dat in
ée eerstvolgende maanden geen rund-
rlcesch, noch slachtvee, noch eenig an
der vee, dragend of melkgevend, meer
zal worden uitgevoerd
Slechts voor twee kleine partijen is
op grond van overwegende redenen als
nog de uitvoer toegestaan
Alle- verdere uitvoer van vee of rund-
vleesch zal worden geweigerd.
o
Zuivelfabrieken
Pc Minister van L N. en H heeft een
regeling getroffen naar aanleiding van
de moeilijkheden, waarin verschillende
fabrieken van zuivelproducten zijn ge
raakt tengevolge van de crisis
De onder de regeling vallende be
drijven (melkpoeder, gcstereliseerde
mc'k in bussen of flesschen of andere
kleine verpakking, volle melk of onder-
melk ir. groote verpakking) mogen hun
produel uitvoeren in hoeveelheden, over-
eeL komende met de gemiddelde hoeveel
heden verwerkte melk over de jaren
1912, 1913 en 1914, verhoogd met een
hoeveelheid, gelijkstaande aan <le gemid
delde toename van liet bedrijf in die ja
ren en een surplus voor de vermeer
derde melkopbrengst van de streek waar
in zij gevestigd zijn, indien daartoe vol
gens hel oordeel der rijkscommissie van
toezicht op de vereeniging van fabrieken
van melkproducten Lermen bestaan.
Mochi eene zoodanige fabriek de li
miet hier gesteld overschrijden ,dan
zal zij voor haar gelieele productie, in
dien zij melkpoeder of geslereliseerde
melk enz maakt vallen onder de ca
tegorie van fabrieken n;\ 1 Augustus
1914 iu werking gebracht ,met alle
gevolgen daarvan, en indien zij kaas
maakt ,door dc rijkscommissie van toe
zicht op de kaasvereeniging gestraft kun
nen worden met schorsing of schrap
ping als exporteur, met geheel© of .ge
deeltelijke verbeurdverklaring der waar
borgsom
Voor verdere bijzonderheden zie men
de St. Crt van heden
0
Maatregelen van de Duitse be
machinefabrieken.
De ,,N. Crt." heeft indertijd gemeld
dal de Vereeniging van Duitsche mlachi-
nefabrikanten aan haar aangesloten leden
een aanschrijving heeft gericht, waarbij
als maatregel van tegenweer tegen dc
„verregaande tegemoetkoming van het
neutrale buitenland aan de economische
afsluiting en uithongering van Duitsch
land door Groot-Britamiië", wordt aan
bevolen de prijzen le verhoogen van de
artikelen, welke dat neutrale buitenland
van de Duitsche fabrikanten betrekt. Te
vens wordt in die circulaire aan dc neu
tralen verweten dal bovengenoemde
maatregelen tegen Duitschland ongunstig
hebben gewerkt op den koers van de
Mark. Een eu ander heeft de Vereeniging
van Duitsche Machinefabrikanten tof het
•besluit gebracht om, behalve een prijs-
verhooging, tevens voor le schrijven dal
dc betaling van de in Duitschland be
stelde artikelen volgens den buitenland-
schen muntstandaard zal geschieden.
Op grond van deze aanschrijving nu
werd dezer dagen aan een Nederlandsche
machinefabriek, bij de levering van door
baar bestelde materialen, in rekening ge
bracht voor eiken Mark van den vóór
den oorlog geldenden prijs van het be
stelde materiaal f2, zegge twee gulden,
en dit zoogenaamd op grond van de over
weging, dat ook ons land aan de Engel-
sehe uithongeringsmaatregelen „weilge-
liend entgegenkommen" zon."
Als men bedenkt, schrijft de „N. Crt.'"
met hoe vele voorraden van allerlei ar
tikelen Nederland de Duitsche voeding
helpt, doet het wel zeer zonderling aan te
hooren beweren, dat wij de uithonge
ringsmaatregelen tegen Duitschland op
■erregaande wijze zouden tegemoetkomen.
Aanhouding van schepen met
aniline
Hel Nederl Correspondentiebureau iu
Den* Haag meldt, dat het gerucht, dat
het feit dat aanhouding van schepen
met aniline door de Engelschen zou
zijn te wijlen aan de omstandigheid
dat de vroeger verscheepte aniline niet
volgens de gemaakte afspraak werd ge
distribueerd, van allen grond ontbloot
0
Brood voor België.
We lezen in de N. Crt in een bericht
betreffend Selzaete:
De kwestie der broodvoorziening is
lijdelijk weer opgelost Thans kan het
Ilollandsche bruinbrood weer verzonden
worden Een groot gedeelte gaat langs
den Kanaalweg tot de wijk dc Stuiver,
x het afgegeven wordt Ook gaat een
groot gedeelte met den trein naar Sel
zaete Men schat dat alleen uit Sas van
Gent 30 000 brooden per week naar
België gaan. De bakkers maken in die
gemeente goede zaken Vele knechten
zijn nu patroon geworden met vijf tot
acht bedienden Sommigen 'hebben zelfs
al motoren in hun bakkerijen Uit de
gemeente Hulst gaat ,naar evenredig-
lieia, hel grootst aantal brooden Bel
gië in
DE STATENVERKIEZING.
Maandag jl! heeft de voorzitter van de
af deeling Wolfaartsdijk van den Bond van
S taatspensionneering, M Kloosterman al
daar, te Camperland gesproken over
„Staatspensioen en de a s Statenverkie
zing."
Na door den heer Swenne, die een
korte geschiedenis gaf van de Noord-
Bevelandsche candidatuur, le zijn inge
leid, behandelde spreker het groote be-
lnrg, dat de werkman heeft bij een be-
booi lijkc- ouderdomsvoorziening, het
et.1 l, dal hij daarop heeft, op grond
'on zijn prestatie in het belang der
gemeenschap, de ouderdomsvoorziening
volgens art 369 en volgens de aangeno
men ouderdomswet, het gevaar dat haar
dreigde, de beteekenis van de a s. ver
kiezing voor de ouden van dagen cn de
beteekenis van Ged. Staten in zake ar
beidsvoorwaarden bij provincie en ge
meente Daar uit nam liij aanleiding tot
een krachtige aansporing tot stemmen
oor links, waarna hij de linker candida-
len lort maar, duidelijk aanbeval.
Van de gelegenheid tot het doen
van vragen, of opmerkingen werd geen
gebruik gemaakt
Dc inleider sloot de bijeenkomst met
de aansporing om eerst na te gaan,
van welke zijde het algemeen en 't
Noord-Bevelandsch belang het meeste
goeds le wachten had en eerst daarna
te stemmen. Zelf linker candidaat zijn
de, wenscht© hij zich van aanbeveling
van links te onthouden
De opkomst was zeer bevredigend er
waren ongeveer 50 zeer aandachtige
hoorders Na afloop bleek uit verschil
lende gesprekken ,dat voor het staats
pensioen een onverwacht levendige be
langstelling was opgewekt
Maandagavond hield de a.-r. partij te
Colijnsplaat een openbare vergade
ring in het gebouw der Gereformeerde
Kerk aldaar, waar ds. C. "W. J van
Lummel van Zuidland optrad met het
onderwerp „De aanslaande Statenverkie
zing".
De spreker stelde voorop, dat dc lin
kerzijde bij deze verkiezing met een ver
keerde leus voor den dag komt, n.l., dat
hel zou gaan vóór of legen het Ministe
rie Cort van der Linden. Zoo'n opge
raapte leuze gebruiken de liberalen meer
bij verkiezingen om de menschen zand in
de oogen te strooien, maar spreker be
toogde, dat de strijd werkelijk gaal hier
om, dat de rechterzijde in dc Staatkunde
rekening wil houden met Gods ordinan
tiën. en de linkerzijde dc Staatkunde wil
drijven zonder God. Hij trachtte ;ian te
toouen, dat bij de liberalen een afzakking
merkbaar is naar t socialisme, doordat
▼óór 15 jaar de oud-liberalen en ook de
vrijzinnig-democraten niets wilden welen
van Staalspensionnceringen nu de geheele
linkerzijde gestemd heeft voor Ouder
domsrente. Tegenover die ouderdoms
rente heeft de rechterzijde zich vierkant
te stellen omdat de 70-jarigen dan iels
krijgen, waar ze geen recht op hebben,
dat dus verplichtingen schept tegenover
den gever, miar meer nog, omdat ze
daardoor minderwaardig beschouwd wor
den.
Vervolgens besprak spreker de voorge
nomen grondwetsherziening inzake alge
meen kiesrecht en het onderwijs-artikel.
Van algemeen kiesrecht, vrucht van de
rerelulie, moei de rechterzijde niets heb
ben, spreker verdedigde het gezinshoof
den of huismanskiesrecht. Ook het onder
wijsartikel kon spreker niet bevredigen,
daar de openbare school daarin nog
steeds d e school bleef en de andere
scholen maar geduld werden. Ten sLotle
wekte hij de aanwezigen op, rechts te
stemmen bij de aanstaande verkiezingen,
daar de linksche candidalen misschien
goede menschen konden zijn, maar niet
behoorden tot die menschen aan wie de
rechterzijde haar belangen kan toever
trouwen.
De heer W. J. C. van Santen uit
Kloetinge gaf zich op voor het debat.
Deze erkende dal de strijd werkelijk
niet gaat vóór of tegen het kabinet Gort
van der Linden, maar dat die strijd ge
heel gaat langs of over het hoofd van
dit kabinet, omdat z<j„piet werkt volgens
een program van welke partij ook, maar
mei een eigen program is uitgekomen en
dat 2e, rekening houdende met de stem
des volks volgens de verkiezingen van
1913, op dit program heeft geplaatst
„Algemeen Kiesrecht" en „Staatspensi
oen". De strijd bij deze verkiezingen slaat
in het teeken van het staatspensioen
Debater betoogde, dat de ouderdomsrente
in 't gedrang' komt, wat blijkt ui! de
stemming ia de Tweede Kamer zuiver
rechts tegen links eu uit een uitlating
van den heer Rutgers, dat die aanneming
toch niets beteekende. De Eerste Kamer
was er ook nog. Spreker toonde het ge
wicht dezer verkiezingen aan, daar de
F.erste Kamer meer en meer een politiek
lichaam is geworden en de leden daarvan
geKOzen worden door de Provinciale Sta
ten Het verwijl, dat de liberalen meer
en meer afzakken naar het socialisme,
omdat de meening omtrent staatspensioen
gewijzigd is, aanvaardde debater niet.
Elke partij, die geen rekening houdt met
tijd en tijdsomstandigheden, is ten doode
opgeschreven. Maar ook- de anti-revoluli-
onnaire partij heeft haar meening gewij
zigd, getuige de zeer gewijzigde opinie
van verplichte verzekering. Met cilalen
loonde de heer van Santen aan, hoe fel
die partij daar vroeger tegenover stond,
terwijl ze er nu voor ijvert. En waarjom,
•aagt debater, is die partij nu zoo tegen
de Ouderdomsrente? Dit is niets anders
dan een aanvulling van art. 369 en 370
der wel-Talma. Reeds door die wet is
het beginsel van Staatsspensioen aan
vaard, en ook dr Kuyper heeft eenmaal
verklaard, dal het niet mag beschouwd
worden als een aalmoes, maar als nabe
taling van uitgesteld Loon. De nieuwe wel
wil liet onrecht, voortvloeiende uil de
wet-Talina, wegnemen, daar volgens die
laatste wet personen uitkeering krijgen,
die werkelijk niet behoeftig zijn, terwijl
er nog duizenden arme stakkers niet
door die wet geholpen worden.
Debater vroeg spreker, of hij gepen-
sionneerde officieren, die geen halve cent
premie voor hun pensioen betaalden,
als minderwaardig beschouwt, of rech
ters, die op 60-jarigen leeftijd hun ambt
neerleggen en dan hun volle salaris als
pensioen uitbetaald krijgen? Dit is door
de rechterzijde voor die menschen nooit
minderwaardig genoemd, maai- nu wel
voor den arbeider. Spreker eindigde met
er op te wijzen, dat bij deze verkiezin
gen hel „vóór of legen Staatspensioen"
een belangrijke factor is.
De inleider zei in zijn repliek te
mogen constateeren, dat debater het over
verschillende punten met hem cons was,
omdat hij die in zijn debat had laten lig
gen, o.a. het verschil lusschen tin k s en
rechts. Voorts trachtte hij de pension-
neering van officieren en rechters te ver
dedigen, omdat de eersten dit als het
ware bij contract hebben en dc laatsten
die gunstige bepaling op 60-jarigen leef
tijd hebben gekregen, omdat daarmede
een landsbelang gediend is. Spreker be
sloot met den kiezers de rechtsche can
didalen aan te bevelen.
Nadat de voorzitter, ds. Staal, spreker
1 en debater dank had gezegd voor de
waardige wijze van gedachtenwisseling
en het niet aeer talrijk opgekomen pu
bliek voor de stipte orde, werd de ver
gadering door ds. Van Lummel met dank
zegging gesloten.
Uit Stad en ProYineie.
Uit Middelburg
Bij de heden gehouden candidaat-
slelling voor de Provinciale Staten wer
den alhier de volgende lijsten inge
leverd:
voor de heeren J. H. Blum, mr. A. A.
de Veer en W. Melis Pz. door den heer
W. A. de Rijcke Sr. en 59 anderen;
voor de heeren mr. J. Adriaansc,
jhr. P. J. Boogaerl en dr. J C. Bolle
door den heer Herman Snijders en 59
anderen;
voor de heeren J. Onderdijk, W P.
Cornelisse en G. F. Lindeijer door den
heer C. van der Weele en 46 anderen.
Er dreigde gisteren groote schaarschte
in den aardappelenvoorraad alhier.
De burgemeester heeft in dezen inge
grepen en bestelde anderhalven wagon
aardappelen inet een tweeledig doel. Ten
eerste om in het gebrek aan voorraad te
voorzien en ten tweede om te voorko
men dal boven den gestelden maximum
prijs van 30 cent zou worden verkocht.
Het was ons gister bekend dat de
hoeren B Kruze en C A Minderhout,
voorzitter en secretaris der afd M i ri
del burg van de Ned Ver. van Christ.
Kantoor- en Handelsbedienden, Zondag
een enderhoud hadden met de firma E
H Boasson en Co om te trachten een
weg te vinden tot oplossing van het be
kende conflict
Wij vernamen ook dat him onderhoud
niet tot een positief resultaat had geleid
maar in overleg mot hen, maakten wij
gister nog geen gewag van het resultaat,
daar zij eerst nog aan de bij het geschil
betrokken organisatie om inlichtingen
wilden vragen.
Nu het ons blijkt dat gisteravond dit
tweede onderhoud nog niet heeft plaats
gehad, meenen wij de meedeeling niet
lar.ger te moeten achter houden, le min
der daar reeds in andere bladen van
deze bemiddelingspoging is gewag ge
maakt
Van de firma Boasson ontvingen wij
dc meedeeling dat zij op de verschillende
bemiddelingsvoorstellen en verzoeken tot
terugname van het oude personeel niets
anders kan antwoorden, dan dat ze nooit
of nimmer het ontslagen personeel zal
terug nemen Wel is ze bereid aan de
ontslagenen eon goed getuigschrift le ge
ven daar de raeesten jaren lang de firma
goed liebben gediend.
En de heeren Kruze en Minderhout
deelden ons ook tnee, dat blijkens de ge
houden bespreking de firma geheel on
genegen was eenige concessie tc doen,
daar de verhouding tussclien haar en de
vroegere werknemers le scherp was ge
worden en het nieuwe personeel tot te
vredenheid der firma werkt
Zij voegden er aan toe, dat, waar zij
eenzijdig zijn ingelicht en alsnog aan de
organisatie der bedienden inlichtingen
hebben gevraagd, zij zich moeten onthou
den reeds een oordeel te vellen in deze
kwestie, maar zij drukken toch hun spijt
uii dat dit arbeidsgeschil zulke afmetin
gen aanneemt
Op last van de politie is heden een
voor een der gemeen le-vuilniswagens ge
spannen paard, hetwelk in hooge mate
kreupel was, op de Markt alhier, uit
gespannen en naar stal geleid.
- Gisterenmiddag omstreeks half zes
heeft in den winkel van den heer Van der
Made in de Lange Noordslraat alhier
een Iadelichling plaats gehad, vermoede
lijk door een als heer gekleed persoon.
In verband hiermede verzoekt de com
missaris van politie de twee jongens, die
dezen man den winkel moeten hebben
zien verlaten, zich aan het politiebureau
te willen aanmelden.
Uit Vlissingeo.
De heer Ch. Vohner. goecferenklerk-
staiionsassistent, waarnemend adjunct-sta
tionschef te V1 i s s i n ge n is met in
gang van 16 Mei jl. benoemd tot adjunct-
stationschef.
- Gisterenavond heeft te Vlissin
ger. hel Tweede Kamerlid Spiekman
voor een vrij goed bezette zaal in het
concertgebouw over de duurte en de
▼carziening van levensmiddelen gespro
ken De heer Kindeijer hekelde te zijn
openingswoord en ook nog aan hel eind
der vergadering het optreden van den
burgemeester en don wethouder Tichei
man De eerste treft volgens spreker
óf geen maatregelen öf pas na drang
van buiten, voornamelijk van S D A P.
en Besluurdersbondde tweede is voor
niet eeno voorziening te vinden
Van de gelegenheid lot vragen stel
len werd gebruik gemaakt door don
heer P G Laernoes ,die opmerkte dat
de S D A P indertijd een ministerpor
tefeuille had moeten aannemen dan
hadden we nu misschien een beteren
minister van landbouw Hij vroeg wat
dc partij doenzou als ze weer in zoo'n
gunstige conditie kwam
De heer Spiekman antwoordde daar
op, dat de beslissing pas vallen kan
als de uilslag bekend is Met 15 man
was indertijd niets te beginnen
Gisteren werd door de politie le
V1s s i n g e n aangehouden een vrouw,
die de aandacht trok doordat zij in ver
schillende winkels kocht of liet kcopen
blikjes met zalm; het bleek dat zij in
een uur tijds reeds 30 blikjes had opge
kocht. die bestemd zijn voor een gros-
siersfirma te Rotterdam, zeer vermoede
lijk om le worden uitgevoerd. Het bleek
verder dat de vrouw reeds ook in andere
streken, o.a. in Zuid-Limburg, voorna
melijk te Maastricht, haar inkoopen heeft
gedaan.
Uit Zuid-Beveland
Er is te R i 11 a n d-B a t h een
Roomsch-Katholieke Idesvereeuiging op
gericht, tellende 24 leden. Voorzitter is
de lieer J. Jansen, hoofd der R. K.schoot;
secretaris de heer M. Boonman en pen
ningmeester de heer J. Eist.
o-
Uit Noor d-B e v e 1 a n d.
Vrijdag j.f. vergaderde de gemeen
teraad van Wissenkerke. Het nieuwe
lid, de heer A. L- Abrahams©, werd geïn
stalleerd. Ingekomen was een schrijven
van de gezondheidscommissie te Vee re,
in dato 14 Juni 1915, vermeldende een
klacht van bewoners van den Oostelijken
Achterweg over de sloot langs dien weg.
In dat schrijven werd voorgesteld, be
doelde sloot te dempen en te rioleeren.
Mededeeling werd gedaan van verschil
lende stukken, door de betrokken Itestu-
ren gewisseld, waaruit bleek, dat de kos
ten begroot waren op f 1974, waarvan
de Wissenkerkepolder f 1000 zou bij
dragen. Vooral over hel aanvoeren van
den tot demping noodigen grond werd
ijverig van gedachten gewisseld met hel
gevolg, dat ten slotte aan B. cn W.
machtiging tot uilvoering verleend werd.
Hierna geheime zitling. Na heropening
kwam aan de orde de ambtswoning voor
het hoofd der school le Camperland.
Naar aanleiding van dc teleurstellende
aanbesteding van een nieuwe woning,
hadden B. en W. een aanbod overwogen
van den heer A. van. Hee, ami de woning,
vroeger bewoond door den heer J. L.
Marcusse, als ambtswoning aan te kou pen
voor f 1000 B. en W. hadden aan den
gemeente-opzichter een onderzoek der
woning opgedragen en daarvan rapport
ontvangen. Daaruit bleek, dat er nog
eenige verbouwing en een verbeterde
dakbedekking noodig was, wat de kosten
met f 500 zou verhoogen. Het voorstel
om onder die voorwaarden het huis als
ambtswoning aan te koopen tegen 1 Mei
1917, werd met algetncene stemmen aan
genomen.
Bij de rondvraag bracht het lid De
Regt het teren van den macadamweg ter
sprake. B. en W. hadden die zaak ook
reeds overwogen en stelden voor een
pro-f te nemen met het weggedeelte
rondom de kom der gemeente en van de
Hooge hoeve tot Camperland. Hel teren
van den geheelcn weg zou T 3000 kosten.
Hel lid Joh. v. d. Maas gaf in over
weging nog een deel van de sloot langs
den Westelijken achterweg te dempen.
B. cn W. zouden dien wenk in gedachte
bonden.
Daarna geheime zitting ter behandeling
van den hoofdelijken omslag voor 1916
en den slaat van oninbare poster over
1915.
Uit Schouwe n-D u i v e 1 a n d.
Nadat te Sirjansland op een
tweetal plaatsen te vergeefs gepoogd wei-d
een Nortonpomp 1e slaan, is het eindelijk
gelukt oj> de hofstede van den lieer C.
J. Hanse Jz. onder Bruinisse, die vol
doende water geeft.
Uit Zcenwsch-Ylaanderen OD.
Ir de Maandag te Axel gehoude*
van stembevoegde ingelaae
