MIDDELBURGSCHE COURANT
Donderdag
18 Mei.
BINNENLAND.
FEUILLETON,
JVs 117
139" Jaargang
1919
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs p®r kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courbot
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel moer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De vee-uitvoer en de
vee-prij zen
Hoe meer we van deze zaak hooreu,
hoe meer we overtuigd raken dat de
vee-prijzen spoedig weer .zullen dalen,
daar de schaarste van 't 0,ogenblik is ont
slaan door een verre van tactvolle uil
voering der regeeringsmaatregel. Even
wel niet door de regeering of haar;
ambtenaren, maar door een der licha
men waaraan zij de uilvoering opdroeg
In een blijkbaar van deskundige zijde
aan de N R. Crt. gegeven inlichting
worden de thans ontstane moeilijkheden
grootendeels geweten aan gemis vail or
gan iseerend talent bij het Nederlandsch
Rundvee stamboek Toen op 10 Mei j.l.
do minister van landbouw rekening
meende te moeten houden met den
van verschillende zijden en niet in de
laatste plaats do,or het Ned. Rundvee-
slambock geuiten wensch, om eenigen
uitvoer van overtollig) melkvee en drach
tig vee toe te laten, droeg hij de dis
tributie der uitvoervergunningen aan de
verschillende rundveestamboeken op.
Het Friesche stamboek legde bij de
uitvoeiing van haar taak over het ge
heel vrij veel beleid aan den dag en
droeg zorg, dat bij aankoop en uitvoer
de eïsch der geleidelijkheid beste
waarborg tegen plotselinge prijsverlioo-
ging - in hel oog werd gehouden.
Ook hel Groninger rundveestamboek, dat
zich bepaald heeft lot den uitvoer van
100 stuks stamboekvee zondigde niet
door onbedachtzaamheid.
Hel Nederlandsclie rundveestamboek
daarentegen heeft zich van de opdracht
met een Jantje van Leiden afgemaakt
en plotseling zeer belangrijke uitvoer
vergunningen verstrekt.
Zelfs werd aan ééne firma (die zich
vroeger bij den uitvoer van watersnood-
koeien verdienstelijk had gemaakt) ver
lor tot uitvoer van 10.000 koeien ver
leend, cijfer dat later tot de helft is
teruggebracht. Behalve voor deze 5000
werden door het Ned. rundveestamboek
nog voor 5500 andere koeien uitvoer-
consenten afgegeven.
Deze firma gaf over het ganscheland
opdracht lot aankoop van melkvee en
aangezien hare agenlen voor elke koe
op pl.m f 10 provisie konden rekenen,
was er alom een wilde jacht, om zoo
spoedig mogelijk veel vee machtig te
worden.
Dat dolle opkoopen binnen zóó kor
ten termijn alsof geen uur verloren
mocht gaan (spoed, die wellicht hare
verklaring vindt in den wensch om cen
tralisatie van den aankoop .en daaruit
voortvloeiende prijsdrukking in Duitseh-
land te voorkomen) heeft tal van land
bouwers in den waan gebracht, dat
binnenkort wel opnieuw een aardig
sommetje te verdienen zou zijn en dat
bijgevolg zelfs geen slachtvee voor bin
nen landsche consumptie moest worden
verkocht.
En de heflige protesten der veekpo-
pers, die geen consent waren machtig
geworden en daarom liun gelukkiger
concurrenten ten zeerste benijdden.de
opwinding der vleeschhouwers, die bijna
geen koeien meer -konden koopen, de
den de verwarring en ontstemming toe
nemen.
De Minister heeft toen Maandag aan
Na lange jaren
naar het Engelsch,
door L. G. MOBERhY.
15).
Hetty gaf geen antwoord, ze haalde
alleen de schouders op en keek nog
boozer, maar nadat zij Joyce volkomen
•stilzwijgend een trap had opgeleid en
een kamer binnen bracht, die op een
bovengang uitkwam, riep zij op een hart-
tochielijken, zachten toon uil
Prettig om toegesproken te worden
of je een hond bent, vindt u niet? Datt is
haar tmanier tegenover mij!. Maar het kpn
mij niet schelen. Het is mij geheel on
verschillig wat ze tegen mij zegl. Ze
kan net zoo veel plagen alsi ze wil. Ilc
ga precies mijn eigen gang en u zult ook
niet beginnen mij dat te verhinderen' dat
hoeft ,u niet te denkenvoegde zij'
het Nederl Rundveestamboek uitgiften
van nieuwe consenten verboden
In Friesland, waar het Friesche rund-
veestambock met meer tact optrad en
op dit oogenblik zeer veel vee is, vond
stopzetting van den uitvoer nog niet
plaats Echter wordt de minister voort
durend van alles op de hoogte gehou
den en kan hij te allen tijde ingrijpen
Consenten met exorbitant9 cijfers wor
den in die provincie niet uitgegeven
Het zal zeker velen ook wel voldoe
ning geven te vernemen, dat (de minister
van L N. en H. aan den inspecteur
voor den veeartsenijkundigen dienst heeft
opgedragen den betrokken districts-vee-*
artsen met den nieest mogelijken ernst
er op te wijzen dat de minister wenscht
dal de melkgevende koeien, ingeladen
onder toezicht van een districts-veearts,
meL uitgemolken uiers ten vervoer zul-
voer zullen worden aangeboden.
D e „Batavier V" gezonken.
Omtrent het ongeval aan dit vaartuig
der tusschén Rotterdam en Londen va
rende lijn overkomen, seinde deLonden-
sehe correspondent van het „Hand." gis
teravond
De bemanning en de passagiers van de
..BalavierV" zijn gistermiddag bier aange
komen. De meesten vertrekken morgen
ochtend met de „Batavier IV" weder naar
Rotterdam.
Het schip met een bemanning van 28
koppen en acht passagiers aan boord (drie
Amerikanen, twee Russen en drie Neder
landers), was Dinsdagochtend vertrokken.
Omstreeks 11 uur 30 stiet het aan bak
boordzijde op een mijn. Onmiddellijk
daarna volgde een zware ontploffing en
het schip helde over naar stuurboord.
Het was getroffen bij de machinekamer.
De ontploffing was buitengewoon lie
vig, een groote massa water vloog op het
dek, een gedeelte van het dek werd
verbrijzeld en eveneens een padr booten
en de hut van den Marconist.
Deze had nog juist den lijd om het dek
te bereiken.
De passagiers, die allen op het dek
stonden begaven zich in de booten. Som
migen gelukte dit onmiddellijk, maareeni
gen van hen en van de bemanning kwa
men in het water terecht. De zee was
echter kalm. Sommigen bereikten zwem
mende de booten, anderen werden op
gepikt, o.a. de stewardess, de eenige
vrouw, die aan boord was.
De Nederlandsclie passagiers warenJ.
de Jong van Gouda, Jacobus Cohen van
Nijmegen en Alfred Scliram van Delft.
De Nederlanders vertelden mij, dat
één hunner met den Amerikaanschen
passagier, .Mancini, een ingenieur uit
New-York, een lijn hadden vastgehouden,
toen de achtersteven van het scliip reeds
onder water was geweest en hel voorste
gedeelte omhoog stak uit het water. De
Nederlander liet de lijn los en zwom naar
de boot, maar de Amerikaan bleef de lijn
vasthouden en ging naar beneden met het
schip, dal ongeveer 25 minuten nadat
het schip op de mijn gesloolen was, was
verdwenen.
De kapitein was ook in het water ge-
'allen, maar werd opgepikt.
Door de ontploffing waren de tweede
en derde machinist in de machinekamer
jedood en eveneens een hofmeester. De
eersle machinist werd gewond aan de
lippen. 'Een stoker had wonden aan het
hoofd en een been. Toen liij le I.onden
bij met een veelbeteekenenden, dreigen
den blik op liaar nieuwe leermeesteres
„Als we nu niet dadelijk begonnen over
onaangename onderwerpen te pi alen'.zei
Joyce vroolijk; terwijl zij de niet zeer op
wekkende leerkamer rond keelt, en waar
lijk een somberder en droefgeesliger
plaats kan men zich nauwelijks voorstel
len. ,,lk wou graag mijn heele omgeving
leeren kennen o! wat een uitzicht 1"
riep zij plotseling afbrekende. Ze was de
kanier doorgeloopen en stond bij het
raam. haar gezicht straalde van bewonde
ring. De s omberheid van de kamer werd
meer dan vergoed door het uitzicht. Aan
dit gedeelie van het huis liep de grond
steil af naar het Westen, en over de
bosschen, wier lorken loof smaragdkleu-
rig afstak tegen de leere silhouetten van
de nog bladerlooze berken en de donke
re tinten der pijnbooimen, rustte hel oog
op ecu heuvelrij, afstekende (egen het
blauw van de voorjaarslucht
„Wat een kalm', vreedzaam oord",
Joyce bijna fluisterend, maar de ruwe
lach van het imeisje achter hhar scheen
aankwam, werd hij aan het slation ver
bonden en in een taxi naar het bureau
van de Batavier gereden.
Nadat de menschen ongeveer een uur
in drie booten hadden rondgedreven, wer
den allen opgepikt door een Engelschen
trawler en le Yarmouth geland. Twee der
booten van de „Batavier" werden naar
Yarmouth gesleept.
Een der Russische passagiers was ge
durende den oorlog eenmaal op een schip
geweest, waarop geschoten was, later op
een schip, dat in de Middellandsche Zee
getorpedeerd was en nu weder op een
vaartuig, dat op een mijn was geloopen.
Allen waren bij aankomst te Londen
welgemoed.
Hel schip had een groote lading le
vensmiddelen aan boord voor de Ameri-
kaansche Commissie voor ondersteuning
van België, en vooral veel rijst.
De vier vermisten van de „BalavierV"
zijn J. Mast, tweede-machinist, Rotter
dam; C. de Bruvn, derde-machinist,
Schiedam; C de Ridder, hofmeesters-
bediende, en' bovenbedoelde passagier.
De Batavier V was een schip van 1500
ton Er liep op haar naar de Telegr. ver
nam, een verzekering, welke telkens na
3 maanden hernieuwd moest worden. De
tegenwoordige polis zou op 21 Mei n.s.
afloopen. De verzekering was gedeeltelijk
in Engeland, gedeeltelijk in Nederland ge
sloten.
De lading bestond volgens de N. R. Cl.
uit ongeveer 7500 balen rijst, een partij
koffie en stukgoed, benevens 14 kisten
goud, elke kisl inhoudende C 5000, totaal
dus voor f 840.000.
Dit goud was hoogstwaarschijnlijk voor
de Nederlandsch-Indische Bank bestemd.
0
Het interview met onzen gezant
te Berlijn.
De N. Ct. heeft van de gelegenheid, dat
de Nederlandsclie gezant te Berlijn, ba
ron Gevers, hier verioeft, gebruik gemaakt,
om inlichtingen in te winnen over heL
.interview", met hem door het Berlijn-
sche 8 l'hr Abendblatl gepubliceerd en
dat Wolff zich haastte naar Nederland te
seinen.
De twijfel aan de authenliciteil bleek
maar al te gerechtvaardigd. Erisgeen
interview gegeven. Onze gezant
heeft tegenover den journalist, die een
aantal vragen Lot hem richtte, is er een
spanning tussclien Nederland en Duitsch-
land in verband met het Wolff-bericht
over de Tubanlia? en staat uw reis daar
mee in verband? ontkend, dat zijn reis
voor iets anders dan voor particuliere za-»
ken werd ondernomen. Uit die ontken
ning heeft de betrokken journalist ge
hoord of willen hooren een absoluut ont
kennend antwoord op de door hem ge
formuleerde en nog le formuleeren vra
gen en in dien zin is 't artikeltje gehou
den geweest dat, verschenen in een blad
van niet overdreven groote beleekeais als
het 8 Uhr Abendblatt, eigenlijk eerst ge
wicht kreeg door het feit. dat Wolff het
noodig vond het onmiddellijk naar ons
land te seinen.
0
Verblijf in Zeeland
Aan de navolgende personen, vroeger
door den vice-admiraal, commandant in
Zeeland, uilgewezen, is vergunning ver
leend terug te keeren C D Daalman,
F. P. Roelands, P van de Vijver, L Pli
Boone, allen te Graauw. L N Serraes,
Zuiddorpe, A Moidaert, Eede; M. C. van
•en en F A Piessens, beiden Clinge.
F. Ingels, Wesldorpc, en P F. Poppe.
Sl. Jansteèn
Hel verblijf is ontzegd aan Charles
Louis Claes, geboren te Lier, 22 No
vember 1879, afgekeurd Belgisch sol
daat.
Zonderling resultaat.
Een der redacteuren van de „Ned."
wendde zich op 7 Jan. 1.1. schriftelijk tot
prof. Paul Fredericq te Gent om een in
lichting. Eerst 16 Mei werd de brief, ge
opend, terugontvangen, met de mededee-
ling' „Plaats van bestemming niet be
reikbaar." Dit is mogelijk, merkt hel blad
op, vanwege de Duitsche belemmeringen.
Maar de brief draagt geen andere stem
pels dan die van Den Haag (7 Jan.) en
Amsterdam (15 Mei). Heeft men te Am
sterdam 4 maanden noodig gehad om te
welen le komen dat 'een briel' naar Gent
zijn beslemming niet zou bereiken?
o
Zilverbons van fl.
Eerdaags zuilen zilverbons ran f 1
worden uitgegeven. Ze zijn bruin van
kleur.
haar woorden te logeiisü-aflen
..Vreedzaam!" zei Hetty en nogmaals
hoorde men dien ruwen, spottenden lach.
..Ik zou niet denken dat u dit een zeer
vreedzaam soort huishouding zult vinden
en wat dat ellendige uitzicht betreft, ik
word er misselijk van van den morgen
lot den avond niets anders le zien dan
hei, hei en nog eens hei. Iedereen zou er
misselijk van worden, die het altijd door
voor oogen had en nooit iets anders."
„Heeft u geen buren?"
„Buren?" Weder weerklonk die onge-
loovige lach van 't meisje. „Het naaste
dorp is -hier vijf mijlen van daan en het
naaste huis ruim een mijl, daar dien kant
uit." Hetty wees in de richting waar de
heide nederdaalde naar een diept© met
hakhout begroeid, „daar in die diepte
ligt een hoeve", ging het meisje voort
op een toon van onverschilligheid, die
Joyce dadelijk herkende als iets niet na
tuurlijks. „Ze noemen die diepte of in
zinking „Fairies Hollow" en de hoeve
heet „Greystone Farm"."
„Kent u de menschen die daar wo-
BEVOLKING.
Blijkens officiëele opgave bestond de
bevolking van Nederland op 1 Januari
1916 uit 3.202.711 mannen en 3.246.637
vrouwen; totaal 6.449.348 personen.
De bevolking bedroeg op 31 Decem
ber 1914 6.339.727 personen. De toename
der bevolking was dus over 1915 109.621
personen.
Het aantal levend aangegeven kinderen
behoorende tot de werkelijke bevolking,
was over 1915 167.423; het aantal over-
leoenen 79.613; er werden dus 87.810
personen meer geboren dan er overleden.
Er vestigden zich in 1915 381.019 en
er vertrokken 359.238 personen; er ves
tigden zich dus meer, dan er vertrokken
21.811.
De toeneming der bevolking op 1000
inwoners was over 1915 17.29.
Op 1000 der gemiddelde bevolking
bedroeg het cijfer der levend-aangege-
venen 26.18 en dat der overledenen
12.45.
SCHRIJFWIJZE VAN I>E NEDER-
LANDSCHE TAAL.
De Staatscommissie van 1909, die ia
het begin vaa 1912 haai- rapport over het
spellingvraagstuk uitbracht, heeft daarin
o.m. aanbevolen dat, indien de meer alge
meen in gebruik zijnde schrijfwijze ran
de Nederlandsclie taal onzekerheden
overlaat of als afwijkingen daarvan in
breeden kring iugang hebben gevonden,
de regeering voor zich zelve heeft
uit te matten, welke keuze zij ten deze te
doen heeft en dat zijl in dat geval hel
advies zou kunnen inwinnen van een
door haar te benoemen commissie, sa
mengesteld uit personen die geacht mo
gen worden voor wat de sclirijfwij/.e der
Nederlandsclie taal betreft, hiertoe ge
noegzaam gezag te bezitten
Naar de N. C rerneeimt, bereidt de re-
regeering de samenstelling van een staats
commissie van advies als hier bedoeld
voor en is d e benoeming weldra te ver
wachten.
nen?" Joyce Loonde in de verste verte
niet dat zij de voorgewende onverschil
ligheid in de stem van het jonge meisje
had opgemerkt of den vluchtigen en toch
nieuwsgierigen blik dien zij in de rich-
'ing van de hoeve geworpen had.
„Och ja, hun naam is Fenwich, en ik
ken ze wel een beetje", antwoordde Helty
ontwijkend, „maar wij hebben er geen
echte buren aan. Moeder heeft niet op
mei buren of vrienden," voegde zij er
met hillerlieid bij. „O, u is hier in een
vroolijk ljuis aangeland! Het is niet waar
schijnlijk dat u blijft, dat is hel eenige.
Niemand wil ooit bij ons blijven; liet zal
mij benieuwen hoe gauw u weggaat. Geen
een van de anderen kon het meer dan
een week bij ons uithouden. Ik geloof,
dal er een vloek op ons rust."
Een verachtende, spottende blik zette
kracht bij haar woorden, haar donkere
oogen gloeiden van toorn en afkeer.
Joyce vergeleek haar inwendig bij het
een of ander wild wezen, dat in vijand
schap leefde met de heele wereld en het
hart van de jonge vrouw werd vervuld
RAADSLID EN LANDSTORM.
B. eu W van Renkum hebben den
heer G Wolzak medegedeeld, dat hij
door vrijwillige verbintenis bij den land
storm, ingevolge art 23 Juncto art 25
Gemeentewet, heeft opgehouden lid van
den gemeenteraad te zijn
We hebben naar aanleiding van dit
curieus bericht dat artikel eens opge
slagen
Dit artikel 23 zegt, dat het lidmaat
schap onvereenigbaar is met de betrek
king o a van „krijgsman in werkelijken
dienst."
Maar als er nog, naar gewoon-men-
schelijke opvatting twijfel mocht beslaan
of een vrijwillige iandslormer met zijn
enkele uren oefening per week, be
schouwd mag worden als krijgsman in
werkelijken dienst, wel dan is er toch
geen enkele onzekerheid meer mogelijk
na de bij de wet van 9 Nov. 1908 S 338)
ingevoegde slot-alinea van dat artikel,
luidend
Onder krijgsman in werkelijken
dienst worden voor de toepassing
van deze wet niet verstaan zij, die
hetzij krachtens wettelijke ver
plichting, hetzij krachtens vrijwillige
verbintenis, gehouden zijn Lot hel
met tusschenpoozen vervullen van
werkelijken dienst.
Hebben B en W van Renkum soms
een oude editie van de Gemeentewet op
geslagen?
En is er soms eenig verband lus-
schen hel kleingeestige besluit, en de
herhaaldelijk vermelde moeilijkheden
die het niei-gemakkelijke raadslid Wol
zak aan B. en W. in den weg legt?
UIT DE PERS.
Nieuws uit I n d i
De N Cl. schrijft
Hel officicele Marine-bericht omtrent
de „ongeregeldheden" onder de sche
pelingen van onze vloot in Indië op
7 Mei (en volgende dagen is bijzonder
sober
Het meldt dat op genoemden datum
een ongeoorloofde demonstratie tegen
hel militair hospitaal le Soorabaja heeft
plaats gehad, terwijl zich later onge
regeldheden aan boord van liet pant
serschip De Zeven Provinciën voor
deden Verder dat de Commandant dier
zeemacht naar Soerabaja gegaan en
vandaar vergezeld van laatstgenoemd
-oorlogschip te Tandjong Priok terug
gekeerd is
Niets omtrent den omvang van. het
betreurenswaardige voorval, noch om
trent de oorzaak, noch omtrent den
afloop en de bestraffing! Een particu
lier telegram van De Telegraaf ben
richtte gisteren dal „40 deserteurs van
de oorlogsschepen" met een rood pas
poort naar het vaderland teruggestuurd
zijn hetgeen op een tamelijk groo-
len omvang van de muiterij wijst.
De zaak is ernstig, wijl wij ons met
onze zwakke scheepsmacht in Indië waar
aan in deze dagen zulke hooge eischen
an waakzaamheid en activiteit wor
den gesteld, ..ongeregeldheden' van
eenige beleekenis aan boord allerminst
kunnen permiUeeren. Het minimum van
inlichtingen dat ons omtrent het. voor
gevallene van regeeringswege verstrekt
wordt, is niet geschikt om de gerust
heid te bedaren.
Indien er iets ergs op de vloot in
Indië is gebeurd, is het beter dat
van medelijden met het gemel^ke, onge
temde meisje met den smeulenden harts
tocht in haar oogen en de doffe hard
vochtigheid op haar gelaat.
,Zij heeft behoefte aan oneindig groote
liefde", deze gedachte vloog door Joy
ce's hoofd, „zij heeft liefde noodig, die
in overvloed over haar wordt uitgestort.
Ik geloof niet dat iemand haar ooit heeft
liefgehad, zij heeft het onontgonnen hart
van een persoon die men niet liefheeft.
Die zonderlinge vergelijking was eigen
aardig, karakteristiek voor Joyce; zij liad
een eigenaardige 'manier de dingen le zien
en uit te drukken, maar veel lerenser
varing had haar lacL gegeven en zij gaf
geen antwoord op Ilettys bittere woorden.
„Mag ik nu mijn eigen kamer eens zien
zien?" vroeg ze. dan kan ik mijn koffer
uitpakken en mij, voordal het donker is,
een beetje inslaJleeren. Misschien wil je
me wel wat helpen?"
(Wordt vervolgd).
