DELBÜRGSCHE COURANT
Donderdag
11 Mei.
FEUILLETON.
M 411
139" Jaargang
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de couiwt
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Ds „Tabantia"'kwestie.
Wat gisteren het Wolff-bureau over de
Tiibantia meldde, en wat een officieus
karakter krijgt doordat het ook blijkt ge
meld te zijn do,or de Nordd Allg Zeit.,
het officieu.se orgaan der Duitsche regee
ring. geeft den onbehaaglijlten indruk dat
in deze zaak van Duitsclie zijde tegenover
ons gehandeld wordt met heel wat min
der „Riicksicht" dan tegenover de Ver.
Staten.
Zooals men weet werd liet bericht van
liet aanbieden van een der booten van de
Hamburg—Amerika-lijn als vergoeding
voor hel verlies der Tubanlia het eerst
gebracht door het Handelsblad. Dit blad
nu meent ook thans nog te kunnen ver
zekeren dat, toen het dal op 2 Mei publi
ceerde, lie I be rich l j ui s t was. Het
houdt dal vol, wat Wolffs bureau ook
moge beweren Een feit noemt het blad
hel voorts, dat de heer Wilmink, direc
teur der Kon. Holl Lloyd, met een twee
tal technische deskundigen der Maat
schappij, niet alleen naar Berlijn, doch
ook naai- Hamburg is geweest.
Ei' wordt echter bijgevoegd dal de zaak
niet geleid wordt door deze reederij; zij
is in handen van onze regeering en we
hebben gister in onze tweede oplage nog
kunnen melden, dal onze regeering nog
geen definitief rapport omtrent den uil
slag van hel onderzoek heeft ontvan
gen Overste Canters is nog te Berlijn.
Maar te klemmender is dan de vraag
wal voor doel de Dnitsche regeering
lieeft met deze tegenspraak, nog vóór
onze regeering er io'ts van weet, nog vóór
het onderzoek afgeloopen is?
Wanneer de bedoeling van dat offi-
cieuse bericht alleen is om vast te stel
len dat liet onderzoek nog niet afgeloopen
is. en dat dus nog steeds de Duitsclie
officicele ontkenning van half Maart gel
dig blijft, dan is de vorm van het bericht
toch zeker zeer ongelukkig gekozen, want
dan is het minst genomen onvoorzichtig
om te zeggen dal van een vergoeding
van een Duitsch schip ,,geen sprake"
kan zijn, „daar de Tubanlia niet tenge
volge van een Duitschen aanval verloren
ging". Voor hel geval het onderzoek een
ander resultaat gaf dan zou deze tweede
tegenspraak de zaalc nog moeilijker voor
Duitschiand maken.
We kunnen voor dit zonderlinge ver
loop der gebeurtenissen geen andere ver
klaring vinden dan door een herinnering
aan de gelijktijdige behandeling van de
Amcrikaansche nota's,
Duitschiand zit in een lastig geval. Het
heeft aan Amerika verzekerd dat de Duit
sclie onderzeckrachlen last hadden gekre
gen den duikbootenoorlog- ie voeren vol
gens de algemeene regelen van liet vol
kenrecht betreffende liet aanhouden,
doorzoeken en vernielen van handels
vaartuigen.
En hel voegt daaraan toe:
„Twijfel er aan, dat dit bevel'
loyaal gegeven is en loyaal uitge
voerd wordt kan de Duitsche re
geering aan niemand toeslaan."
Die verzekering zou rtu in een eigen-
dig licht komen, wanneer Duitschiand
nu dadelijk tegenover ons moest beken
nen, dat in liet geval der Tubantia het
hevel niet loyaal is uitgevoerd.
Zeer opmerkelijk is het ook dat liet
Tubanlia-bericht door hetzelfde WolflU
bureau tegelijkertijd werd verzonden met
do bekentenis dat inderdaad een Duit
sclie- duikboot de Sussex heeft doen zin
ken, iels wat, zooals men zich her
inneren zal, door Duitschiand ook ont
ken a werd Er was wel, zoo zei men
daar, een schip in die buurt getorpe
deerd, maai- dat was blijkens een her-
irncririgsleekening van den duikbootkom-
mandanl een oorlogsschip. Als daar toen
ook dc Sussex zonk <lai> moest die op
een Eisgeische mijn zijn geloopcn
Wc hebben toen de opmerking ge
maakt dat de Duitsche regeering bij
zonder snel in haar conclusies was,
en gevraagd of de ontkenning van schuld
aan den ondergang van Tubantia en Pa
le m ban» berustte op overwegingen van
denzclfden oppervlakkigen en verre van
afdoenden aard, een vraag die gerecht-
aardigd wordt door de nu gepubli
ceerde bekentenis
Zoo'n bekentenis moet voor de Duit
sche regeering niet aangenaam zijn,
noch tegenover het buitenland, noch te
genover de eigen landgenooleu En mis
schien we kunnen er slechts naar
raden lieeft men het in Berlijn wen-
schelijk geacht om dien onaangenamen
indruk niet nóg sterker te maken door nu
ook nog in de Tubantia-kwcslie met een
schadevergoeding te moeten aankomen,
na de eerst zoo forsclie ontkenning dat
van een Duitsche onderzeeër geen!
sprake kan zijn.
We kunnen over den afloop der Tu
banlia-kwestie niet bijzonder optimi^
tisch zijn na het Wolffberichl van gis
teren. Speciaal niet ovei1 den vorm, die
een bekentenis van schuld bijna on
mogelijk maakt
Maai wie weet, wat er nog van te
recht komt? Overste Canters is nog in
Berlijnvan onzen gezant te Berlijn,
baron Gevers, wordt gemeld, dal hij bin
nen enkele dagen naar Den Haag komt
Ook voor overleg in deze zaak?
We zullen dus maar weer wachten,
met het geduld dat deze oorlog ons
geleerd heeft Onze regcering zal er wel
vcor waken dal men in Duitschiand zich
dal geduldige wachten niet voorstelle
als een berusting.
Ma lange jaren
naar het Engelscb,
door L. G. MOBERLY.
•HOOFDSTUK IV.
Zij is weg.
Chrisloffel Brampton sloeg de oogen
op naar het vuile*huis in de vuile achter
straat in Marylobone; toen hij den klop
per liet vallen zweefde zijn geest terug
naai" het verleden, een verleden waarvan
de omgeving zoo zeer verschilde van de
buurt waar hij zich op dat oogenblik
bevond. De grauwe Londcnsche straat,
de. rijen grauwe huizen, alle precies het
zelfde de loodgrijze 'lucht boven zijn
hoofd dit alles verdween" voor zijn
oogen; en in plaats daarvan zag hij een
houten hutje met rose klimrozen, een
achtergrond van demienbosschen, wel
riekend en groen, met sneeuw bedekte
foppen tegen de schitterend donker blau-
Kameroverzicht.
Tweede Kamer,
Zitting van Woensdag.
Slechts een ochtendzitting, want 's mid
dags moest in de ardeelingen vergaderd
orden, en bovendien' zou dan de heer
Bos begraven worden.
Die ochtendzitting werd gevuld door
hel slot van de rede van Minister
Van G ij n over de oorlogswinstbelasting.
Het eind was daarvan wel hel belang
rijkste, nl toen de Minister verklaarde
in hooge mate tol overleg met de Kamer
bereid te wezen. Hij hoopte, dal de be
handeling van dit ontwerp zal geschieden
in den geest van den overleden president
an de staatscommissie voor deze be
lasting, die steeds geloond heeft, tot over
leg bereid te zijn.
Dal zal dan wel speciaal hel geval zijn
niet het tarief der belasting, want dc Mi
nister zei daar niét ver op Le zullen in
gaan omdat er eenige amendementen op
zijn ingediend.
wc lucht. De omgeving, waarin hij Joyce
Trevor het laatst had gezien, zoo vele
jaren geleden, was inderdaad zeer ver
schillend van die waar hij haar met de
zekerheid van een overwinnaar dien dag
hoopte te vinden dat houten hjuisje
lusscheii de pijnboomen leek hem een
geschikter verblijf voor de sierlijke lief
talligheid die hij ziclr herinnerde, dan
dit akelige pension in een sombere
slraat in Londen. Het was moeilijk het
meisje, wier beeld hij in zijn hart
droeg, te vereenzelvigen met iets l elijks
en vuils; en toch hoe kon lijij iets
anders vermoeden dan dat er veel ver
driet en narigheid gekomen was in haar
leven sedert hij haar htet laatst gezien
lied, met den zonneschijn van datWes-
tersclie land een gouden kroon vormen
de om haar lioofd, lacluende oogen, stra
lend van licht en levensvreugde.
Verlaten door den man aan wien zij
zich had overgegeven. Alleen in een
vreemd land, een jong meisje, worste
lend om het hoofd boven water tehjou-
den zijn hart kromp ineen van het vi
sioen voor zijn geest geroepen door die
gedachte alleen en door alles wat zij
Hij stelde echter in het licht dat de
aftrek -van f 2000 bij hem geen hoofdzaak
was, maar gevolg, omdat hij de degressie
der Slaalscomiuissie niet kon gebruiken.
Toen inlusschen van verschillende ka ri
ten bezwaren zijn gemaakt tegen liet vrij
laten der winsten tusschen f 1000 en
f 2000, heeft de Minister naar een andere
oplossing gezocht. Een 130 00Ö landbouw-
beorijven van 15 tot 20 H A. zouden an
ders buiten de belasting vallen, hoewel zij
gerust een kleine heffing kunnen betalen.
Vandaar de wijziging van hel tarief, dat
nu voor die kleinere winsten lager is.
Geheel laten vallen kan de Minister deze
niet, omdat voor den fiscus hel totaal be
drag der belasling van veel belang is.
Een tweede onderwerp van beleekenis
in deze rede was de belasting van de
naaml. vennootschappen.
Nog al leuk was zijn opmerking 'tegen
over de bezwaren tegen bel belasten van
winst door „durf en energie" verkregen
Hij is zelf aandeelhouder in een stoom
vaartmaatschappij en heeft lieelemaal
geen energie beloond. Hebben de direc
ties zicli bijzonder onderschelden, dan
moet men haar maar een extra toelage
geven; op de belasling mag dat echter
geen invloed hebben.
Omtrent liet bedrag der afschrijvingen
zullen de maatschappijen en de fiscus hel
wel niet eens worden. Die maatschappijen
zullen wel wal te pessimistisch zijn. De
Minister zal trachten een commissie van
advies le vormen van hoogstaande per
sonen, ook belastingambtenaren, die den
Minister en de inspecteuren zal advisee-
■en over de afschrijving.
De heer Schaper „Als u dan maar
niet bij den duivel le biecht komt!"
De Minister. „Ik zal trachten den
nuivcl builen de commissie te houden!"
Overigens zullen de inspecteurs inlus
schen last ontvangen om niet te voel op
kleinigheden dood le vallen, opdat niet
kleine visschen gevangen worden, maar
groote visschen ontsnappen.
Omtrent liet veel besproken punt van
de reserves dor s'chcepvaarlmaalschap-
pijen voor den tijd na den oorlog, merkte
«te Minister op, dat, als na den oorlog
schepen en macliines duur zijn, dit daar
mede samenhangt, dal er veel geld mee
verdiend kan worden, wanl niemand Iaat
schepen bouwen of schaft machines aan
voor de aardigheid. Maar ook tijdens den
oïrlog hebben de groote scheepvaart
maatschappijen vele schepen gekocht en
in aanbouw. Er is geen aanwijzing, dat
deze ria den oorlog meer zullen moeten
aanbouwen. De meeste maatschappijen
hebben meer schepen gekocht of in aan
bouw dan er verongelukt zijn.
IIKMENLANÖ.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Vlasverordening ingetrokken
De kommandant in Zeeland heeft bij 9
Mc. uitgevaardigde verordening inge
trokken dc verordening van 28 Maart '16,
betreffende het vervoer uit Zeeuwscli
Vlaanderen van vlas, alsmede van
vlasafval
Van de grens.
Men schrijft ons uit Aardenburg
Werden sedert eenigen tijd de gemeen
ten Maldegem, St. Laureijns en zelfs Ecc-
loo van uil Aardenburg van brood voor-
insloot. Wat hadden die jaren haar ge
bracht? Zou ?e hem verwelkomen als
een vriend? Zou ze blij zijn liem te, zien
zooals ze in voeger jaren was geweest?
Of zou ze hem aanzien alsof zij verre
slond, met koelheid in de oogen, en zijn
komst kwalijk nemen uit vrees dat hij
het verleden weer zou oprakelen? Zij
was zeker arm daar zij in deze sombere
straat woonde; zou ze hein toeslaan haar
te helpen in haar moeilijkhleden, zelfs al
wilde ze dan niet luisteren naar de be
tuiging van zijn groote liefde? Al deze
overwegingen dwarrelden rond in zijn
hoofd, terwijl hij stond te wachjen op de
stoep van 14 Jeremiahstreet en naar dc
slordige ramen keek, waarvoor de vui
le kanten gordijnen en de kapotte jalou-
zieën, die halverwege waren neergelaten
en lieelemaal scheef, hpt sombere uit
zicht van het hpiis nog verhoogden
Hij had verscheidene minuten geduldig
slaan wachten, toen de deur een klein
beetje werd opengedaan, een slordig
hoofd kwam te voorschijn en een meisje
met een opvallend vuil gezichtje en een
nog vuiler schort, met oen onvervalscht
Londensch accent, vroeg
zien, thans is ook toestemming verleend
om de Belgische gemeenten Middelburg,
en Moerkerke van bruin brood te voor
zien Hulp schijnt aldaar ook hard npo-
dig le zijn, want naar ik verneem Wordt
r.'daai zeer veel gebrek geleden
Maisdislributie
Naar wij uil den Haag vernemen heeft
de commissie voor maisdislributie ten
aanzien van de Meilevering van regec-
ringsmaïs bepaala, dat elke aanvrager,
wiens aanvrage is geldig verklaard, 25
pCl van de aangevraagde hoeveelheid
zal bekomen.
0
Uitvoerverbod
Bij kon besluit is de uitvoer van
hoi den verboden
Deze bepaling strekt om le voorkomen
da! ei gebrek zou ontstaan aan mitrail
leur-honden
0
Onze ©economische zelfstan
digheid
Men vestigt de aandacht van de N.
B C cp een advertentie in de Do,-dt-
sche bladen, van den volgenden in
houd
„British Vice-consulate. Ondergelec-
kendc bericht hiermede aan belang
hebbenden dat, voor het geval zij her
stellingen van welken aard ook aan
brengen aan de 'hier in de havens ver
blijvende schepen, loebehoorende aan
ecr.ig voor Engeland vijandig land, limi
ne namen zullen geplaatst worden op
Statutory Black List" Dordrecht
S Mei 1916 J. Vriesendorp, British
vice-consul."
Dc berichtgever voegt daar aan toe
Alen wordt er stil van als men zoo
iels leest. Commentaar overbodig."
0
De N,oor d e 1 ijke route
De correspondent van liet Hand te
Rotterdam meldt
Als bewijs, dal de Noordelijke route,
die thans vrij algemeen door de geregel
de lijnen wordt gekozen, in den smaak
•alt en veiliger geacht wordt, kan wel
dienen, dal het stoomschip „üjocja" van
den Rotterdamsclien Lloyd, dat lieden
van hier naar Java vertrekt en Londen
moet aandoen voor liet innemen van la
ding, niettemin de Noordelijke route kiest
dus, om Londen le bereiken, rond
Schotland vaart. De directie is van oor
deel, dal aldus het gevaar cel minder
groot is en heeft er een omweg van bijna
acht dagen voor over.
o-
Een nieuwe vereeniging.
Naar wij vernemen, heeft de Nederl.
O. Trust Mij. haar goedkeuring gtehec.hft
aan de plannen van de Arnhemsche ver
eeniging voor Handel en Nijverheid, om
le Arnhem op te richten een vereeniging
tot bevordering van een normalen handel
en ter beperking van den uitvoer van «le
N. O. T.-goederen, terwijl zij aan het de
vorige week gevormde voorloopig comi
té van uitvoering haar medewerking heeft
toegezegd en zich bereid lieeft verklaard
de leiding der werkzaamheden op zich te
nemen. Door het voorloopig comité is
reeds een perceel gehuurd, waarin liet
kantoor zal worden gevestigd.
In de Dinsdag gehouden vergadering
van belanghebbenden uit de provincies
Xlclderland, Overijsel en Limburg werd
thans tot de definitieve oprichting van
„Zoekt u een kamer0"
Brampton kon nauwelijks nalaten uit
le roepen:
,Dc hemel beware mij!" maar gelukkig
hield hij ze nog bij tijds in, en hjfet kleine
dienstmeisje deelde later aan collega en
vriendin naast de deur mede, dat de
mijnheer die aanschelde zoo tegen je
glimlachte, dat je er van zou kunnen
huilen Alles wat klein was en vuil en
medelijdenswaardig, wekte zonder man-
keeren de belangstelling op van den chi
rurg, die in sommige leringen den naam
had gekregen van streng en hard en een
vrouwenhater te zijn, maar zijn blauwe
oogen waren zeer vriendelijk, toen hij
Lize in haar bleeke, vuile gezichtje keek,
waar pieken ongcborsield haar slordig
langs hingen; het smerige mutsje op hjaar
hoofd hielp geenszins mede om de wan
orde van haar haren eenigszins te be
teugelen.
„Is juffrouw Trevor thuis?" vroeg hij.
„Zij woont hier immers. Juffrouw Joyce
Trevor?"
„Ze is hier niet meer, ze is weg",
luidde het teleurstellend antwoord en Li-
ze streek een extra lange piek van haar
een bureau voor die provincies besloten
en de verdeeling der werkzaamheden ge
regeld.
(Reeds gister in een deel onzer oplage
vermeld)
UIT DE PERS.
Over dr. Bos.
Van de talloozc waardeerende be
schouwingen in de bladen van letterlijk
Alle richlingen willen we hier nog en
kele karakleriseeringen laten volgen.
Allereersl uit de anti-rev Rotterdam)-'
mer
„Praclisch van zip, wilde hij altoos
iels tot stand brengen, vrucht zien op
zijn arbeid Dal maakte, dat hij wel eens
wat overhaast arbeidde, en meer werk
op zich nam, dan hij goed en deugdelijk
kon afmaken Maar zijn brandende ener
gic ontvonkte allen, die met hem le wer
ken had«len En er kwam iels lot stand
Door hel terugtrekken eerst van
Treub, Later van Drucker, was Bos in
de partij, waartoe hij behoorde, door den
loop der omstandigheden meer nog dan
door eigen wilskcuze, op de leidersiunc-
lic aangewezen Ilij nam haar op zich
met denzclfden ijver, niet dezelfde be
geerte om aan den hoogste» eisch te
voldoen, als waarmede hij al zijn werk
deed
Maar Bos was geen man om parlijlci-
dei te zijn De zielsstructuur van liet
partijhoofd was de zijne niet. De onver
biddelijke logica der feilen had hem
een harnas aangegespt, dat hem lang
zaam maar zeker dooddrukte
Wie hem van dicht bij de laat
ste jaren had gadegeslagen, wist dat hel
spaak moest loopen
Thans kwam hel einde
Diepe tragiek schuilt er in dit heen
gaan op dc volle middaghoogte Dit kost
baar leven werd ontijdig verteerd door
zijn eigen gloed
Hel Haarl Dgbl geeft de volgende her
innering aan dr Bos
,Het was op een algemeene vergade
ring van de Maatschappij van Nijverheid
Nucbler-practische menschen behandel
den nuchter-praclisclio onderwerpen Faf-
bricanlen en kooplui zijn eenmaal geen
«lichters of tlroomers; van hen verlangt
het leven andere dingen
Dr Bos zou spreken over technisch
onderwijs Nuttige, maar toch ook nuch
tere zaak Toen 't zijn beurt was, ging
hij op de spreekplaats staan en zei,
wal hij te zeggen had, eenvoudig weg,
zonderéén papierlje, zonder een aan-
leeker.ing, klaar als glas en zonder
e enige hapering Toen hij geëindigd had
gebeurde er iels vreemds, die nuchtere
ergadering was opgewonden door dat
nuchtere onderwerp, schonk hein niet.
hel gebruikelijke onverschillige handge
klap, maar maakte er een ovatie van;
loei» bi/ al lang weer op zijn plaats zat,
applaudisseerden de hoorders nog, ge
troffen door den eenvoud en de helder
heid, waarmee de spreker, puttend uit
zijn overvloed, hun de zaak had uileen-
gezel.
En dr Bos zelf, toch een ervaren
man op *t stuk van vergaderen, keek
ietwat onthutst, ontsteld bijna «laarna
werd hij zichtbaar verlegen door die
hulde
Ja, er is ecu groot talent heenge
gaan
liaren uit haar oogen „Juffrouw Tre
vor is vertrokken."
„Vertrokken? Meen je dat zij voor
goed weg is? Is zij plotseling vertrok
ken? Weet je haar adres ook?"
„Ik weet niets van haar af', antwoordde
Lize „Juffrouw Bruce zal het wel we
len Ik zal haar roepen, ze zal u wel al
les kunnen zeggen wat u weten wilt. Ik
weet er niets anders van dan dat juf
frouw Trevor vertrokken is en
„Lize!" riep een schelle stem fiit de
keukengewesien, „wat sta je «laar te
pralen aan de «leur Er is genoeg voor
je le doen, je hebt volstrekt geen tijd
niets uit te voeren en te staan babbelen
aan de deur O' Ik vraag u wel excuus,
mijnheer." De loon van juffrouw Bruce
veranderde eensklaps met oen bijna grap-
pige snelheid, toen zij Brampton zag
slaan en begreep dal het een „echte
mijnheer was en niet de slager of de
bakker met -wien haar d ienstraeisje aan
de deur stond te praten Lize maakte
gauw dat zij weg kwam en vertrok naar
den achtergrond om door juffrouw Bru
ce vervangen te worden.
(Wordt vervolgd).