MIDOELBURGSCHE COURANT.
Dinsdag
9 Mei.
SiNNENUftü.
FEUILLETON,
Na lang© jaren
Dit Stan en Provincie.
JVs 109
189* JaargaHg
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
B^T" Advertenties vóór één uur te bezorgen.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Engelse he bunkerkolem.
Aan hel stoomschip „Waal" van de
N. V. Houtvaart te Rotterdam, bestemd
om steenkolen van Cardiff naar Bizerta
te vervoeren, en voor de terugreis te
Sfax in lading te nemen phosphaalgrond-
stof voor de bereiding van superphos-
phaal, eten meststof, waar,aan hier te
lande groote behoefte bestaat, met be
stemming Amsterdam, wordt sedert 27
April te Cardiff door de Engelsche auto
riteiten niet Loegeslaan bunkerkolen in
te nemen dan onder voorwaarde, dat het
na de lossing der lading steenkolen te
Bizerta van daar wordt bevracht naar
Engeland of Frankrijk, tenzij door de
reederij het stoomschip „Maas", momen
teel niet bevracht, bestemd wordt voor
een lading steenkolen naar Frankrijk of
Italië en een lading ijzererts voor de te
rugreis naar Engeland.
Voorts wordt de voorwaarde, om naar
een Engelsche haven te sloomen en al
daar te lossen, ook verbonden aan de toe
stemming tot het laden van bunkerkolen
in- het stoomschip „Helena", dat 'sedert
3 Mei te Las Palmas ligt, en aan het
stoomschip „Elisabeth", dat 11 Mei daar
wordt verwacht, welke schepen na een
lading kolen van Cardiff naar Rosario
te hebben vervoerd, van daar op Rotter
dam zijn bevracht met een lading 'graan,
lijn- en raapzaad, bestemd voor de firma
Bunge en" Co. te Rotterdam en geadres
seerd aan de Nederlandsche Trust-Maat
schappij.
Na deze door het Ned. Correspondentie
bureau meegedeelde feiten is zeker de
vraag gerechtvaardigd om nog een nadere
toelichting tot de geruststellende verze
keringen en hel door Reuter dezer dagen
overgeseinde oüicieuse bericht.
De T u 1»ant ia.
De Tel. geeft thans een besliste tegen
spraak van liet gerucht, dat de Cap FL
nisterre, van de Hamburg-Amerika Lijn,
aan den Hollandsehen Lloyd zou worden
afgestaan, Ier vergoeding'van liet verlies
van de Tubanlia.
Het bericht is waarschijnlijk gelan
ceerd, in verband met een onderhoud,
dat dé directeur van den Lloyd, de heer
Wilmink, heeft gehad met den hjter Bal-
lin, van de Hamburg—Amerika Lijn. Dit
onderhoud liep echter niet over deze
zaak, maar handelde over andere aange
legenheden.
0
Gebrek aan tin.
De gevolgen van het niet vrijgeven door
de N. O. T. van het hier te lande aanv
wezige tin doen zich voelen De Deven
ter Capsulefabriek te Deventer bericht,
dat zij het fabriceeren van fintubenmoct
staken, nu de N. O. T. geen tin meer
vrij geeft.
Bovengenoemde fabriek is de leveran
cierster van tintuben aan de firma Ta-
Lens* en Zoon te Apeldoorn, die nu bin
nenkort ook zal stilstaan Aan die fabriek
werken dag en nacht 160 personen voor
het fabriceeren. van kunstschildersverven,
sclirijfinkten enz.
0
De bruinbroodregeling.
De Nederlandsche Bakkersbond heeft
een adres gericht aan den minister "van
Landbouw, waarin wordt meegedeeld, dat
uit een onderzoek en uit tal van particu
liere mededeelingen gebleken is dat "het
verbod van wuteörooa DdKken op taf
'an pjaatsen niet of sléchts door enkelen
wordt opgevolgd, waardoor zij, die zich
aan het verbod houden, op hoogst ernsti
ge wijze iüi lnin bedrijf worden benadeeld-
Voorts wordt doer tal van particulie
ren tlians zelf het wittebrood voor hun
gezin bereid, waardoor het debiet der
broodbakkers ten zeerste heeft geleden.
Verscheidene opgaven zijn ingekomen,
waaruit blijkt, dat de vermindering van
omzet van de roggebroodbakkerijen tot
zelfs het 3/t deel der gewone productie
bedraagt.
Adr. is van oordeel, dat de voorraden
tarwebloem1, bij grossiers en bakkers voor
radig, zoo aanzienlijk zijn, dat deze voor
raden hel bakken van wittebrood gedu
rende verscheidene weken zouden toela
ten; dat echter thans door den enonnen
verkoop van bloem aan particulieren, die
zelf hun brood bakken, een groote ver
spilling van deze grondstof plaats heeft,
en de grondslag, waarop hel verbod
van wittebrood-bakken berust, wordt aan
getast.
De Biond vraagt den minister, het ver
bod lot het bakken van wittebrood op te
heffen.
o
U i tvoerverb od
Bij Kon. besluit is de uitvoer van
gedroogde zuidvruchten verboden.
o
Regéeringseieren en stads
eieren.
Zooals Zaterdag van officieele zijde
werd beiicht, zal voortaan van de eieren
die ter beschikking van de bninenland-
sche consumptie worden gesteld, de
helft moeten worden geleverd tegen f 3
per 100 stuks.
Naar het Hand verneemt, zullen deze
■eieren echter niet rechtstreeks aan den
handel, doch aan de gemeentebesturen
geleverd worden. Deze zullen de eieren
onder bepaalde voorwaarden in den han
del kunnen brengen, of wel ze recht
streeks kunnen deen verkoopen.
Dat zullen dus stads- oftewel gemeen
te-eieren zijn. Terwijl de gewone regee-
ringseieren zijn gemerkt met paarsen
inkt, worden de eieren die door bemid
deling der gemeentebesturen in den han
del worden gebracht, gemerkt met roo-
den inkt.
Het spreekt vanzelf, zegt het blad, dat
in de kwaliteit niet het minste verschil
zal bestaan.
o
Een kabelballon.
Tusschen Ooslwolde en De Leek is,
naar de N. Prov. Gr. Gt. meldt, Zaterdag
morgen een kabelballon neergekomen.
De militair, die er in zat, kon zich
moeilijk verstaanbaar maken. Ballon en
inhoud werden naar liet gemeenleMiis
in De Leek vervoerd.
naar het Engelsch,
door L. G.MOBERLY.
,Ik zal u zoo spoedig mogelijk schrij
ven, miss Dane," zei ze. „Goeden mor
gen en stel u niet te veel voor van me
vrouw Marshall." De afscheidswoorden
waren al even ontmoedigend als het heele
gesprek geweest was en loeii de jonge
vrouw, die zich zelve Alice Dane noemde,
een half uur later in haar eigen zit- en
slaapkamer zal, uitgeput, hongerig, droe
vig, voelde zij zich te vermoeid en'moe
deloos om naar de muurkast le loepen
en er eenig schamel voedsel uit te halen.
„Mevrouw Dering heeft mij het beetje
tnoed dat ik nog over had heelemaai ont
nomen," dacht zij„als zij en de menschen
zooals zij eens wisten wat zij doen konden
met een glimlachje of een paar vrien
delijke woorden, dan zouden ze zeker
trachten iemand aan te moedigen en niet
zoo ter neer te slaan. Dat zou zulk een
groot verschil maken. Misschien begrij
pen zc niet welk een gevoel het is ver
moeid en hongerig te wezen en zoo
vreeselijk naar ,werk te verlangen, dat
heel moeilijk te krijgen schijnt te zijn.
Agentessen van een bureau voor vrou
wenarbeid moesten verbeeldingskracht
uankweékeii," zei ze met een flauw glim
lachje, dan konden zij zich verplaatsen
in (ten toestand van haar cliënten en de
dingen bekijken met hun oogen." Ver
moeid strekte zij haar armen uit.
,Ik ben haast te moe om nog meer te
strijden", zei ze fluisterend, „als het
niet zoo akelig laf was zou ik graag gaan
liggen en den dood afwachten. En zelfs
op <Iit o ogen blik wil ik nog geen lafaard
zijn. Hel leven is zulk een zware last
voor mij geweèst sedert ik het beste
verwierp wat God mij ooit gegeven
lieeft."
Zij rustte met het ho.ofd op de bknden
en een tooneel uit liet' verre verleden
vertoonde zich voor liaai- oogen. Reu;
achlige bergen, waarvan de hembeuwde
toppen tot aan de wolkeu reikten; groote
deimebosschen, die de steile berghellin
gen bedélden tot beneden in de ldoof,
waar de rivier bruiste over de rotsblok
ken een houten hutje waarboven de
rose rozen bloeiden en liun kopjes bogen
wanneer de zachte koelte uit het bosch
ze aanraakte en haar heerlijken geur de
open deur binnen waaide. Dit alles zag
zij en zij zag ook in den Jentezonneschijn
den man, die haar aanzag inel een oog
Mogelijk liet een der losgeslagen
Fransche kabelballons geweest.
0
Uitwisseling van i 11 v a 1 i e d
k r ij g s g e v a n g e n.
De gezant der Ver. Staten te Londen
heeft het Engelsch ministerie van bui-
tenlsndsehe zaken meegedeeld, dal de
Duilsche regeering heeft toegestemd in
hel gebruik van een Engelsch hospitaal-
schip voor het vervoer van Brilsche
krijgsgevangenen, wier terugkeer uit
Duilschland naar hun land aanslaande is.
Daar de Duilsche regeering 14 dagen
te voren kennis wilde hebben van den
datum waarop die terugkeer zou plaats
hebben, zijn maatregelen getroffen dat
eer. hospilaalspliip den 2 ten Mei te
Vlissingen zal aankomen met een
aantal invaliedc Duitsche krijgsgevange
nen Het zal dan vandaar met Britsche
ir.valiede krijgsgevangenen lerugkeeren.
o
Hoe I n d i bewaakt w o r d t.
Een lezer der N. Ct. schrijft:
„Hoe ons Indië bewaakt wordt", in
dezen oorlogstijd moge nog wel eens ge
demonstreerd worden door hel volgende
fragment uit een brief van iemand, die
op de Oostkust van Borneo verblijf
ho.udt
.Hier in 'de buurt heeft men ook al
lerlei vréémds. De laatste zeereis die ik
per IC. P. M. maalde (in Januari jj.) wer
den wé eerst door Hollandsche torpedo
jagers aangehouden, daarna door een
Auslralischen oni vervolgens nog eens door
een Engelschen kruiser aangeroepen te
worden en dat alles slechts een paar
mijlen builen de territoriale zönc in de
Straat van Makassar Nog typischer was
het volgendeOp een vroegere reis wer
den we aangehouden door een Japansch
oorlogsschip en jullie kunt mijn verwon
dering begrijpen toen ik mijn naam
eenïge malen vanaf het schip hjoorde
roepen, de roeper was niemand anders
dan een vroegere baaslimmerman (man
doer) van me, doch nu stond hij als le
luitenant op de brug Trouwens dit ge-
■al staat niet alleen. Het is een bekend
feil dat geheel Indië en meer speciaal
Borneo vergeven is van Japansclie spion
nen....
UIT DE PERS.
Over een oude leuze.
In een inleidend opstel van een be
schouwing in jongste nummer van de
Vrijz. Deur. over het onderwijsrapport
schrijft dr. C. te Lintumover een oude
strijdleuze, die met de gewone laaiheid
eener traditie nog veel moeilijkheden zou
kunnen bezorgen, en die toch eenzijdig
en onwaar is.
Zij luidt: „wie de school heeft,
heeft de toekoms l". Zij heeft nooit
de volle waarheid bevat, evenmin als zoo
veel andere; het is zeer noodig, haar lot
hare juiste afmetingen terug te brengen.
Eén blik in de geschiedenis, mits iets
verder dan men meestal gewend is, is,
daartoe voldoende. In 't midden der 16e
eeuw bevond zich hier de school vol
komen in katholieke handen. Wat bracht
de toekomst? Een Calvinistisch volk, ten
vol liefde. Een levendig gezicht, nog zeer
jong, ofschoon er reeds kracht was in
de lijnen van kin en mond, standvastig
heid in de heldere blauwe oogen en een
glimlach even teeder als bekoorlijk.
,Ik zal je Joy*) noemen." Na al die
jaren hoorde zij nog den klank van zijn
stem nu ze zich zijn uiterlijk voorstelde
en een enkele snik ontsnapte aan haar
lippen.
„Dwaas, arme dwaas die je bentt"
Nu sprak zij hardop Legen zich zelve. ,Je
bent onwaar geweest tegenover Cliris-
loffel; je hebt hem' verworpen voor een
schavuit en nu moet je oogsten wat je
gezaaid hebt Je hebt je verdiende loon.
Het binnentreden van haar hospita
maakte een eind aan haar bespiegelingen;
zij keek op met een glimlach toen juf
frouw Bruce de kamer in kwam
Ik breng je een kopje thee, kind",
zei ze vreeselijk hijgende en haar vrije
hand afvegende aan haar vuile Scblort
„Goeie genade, wat zie je er moe en
overstuur uit. Er is toch niets naars ge
beurd vandaag, juffertje'?
De hospita was een goedhartige ziel
en zij had groote genegenheid en bewon
dering Voor de vrouw die zoo geheel ver
schillend was van de gewone soort kost
gangers, in Jeremiah Sheet 44.
Joy
vreugde, blijdschap
minste een volk onder leiding der Calvi
nistische kringen. De beste leerlingen
der Roomsche scholen waren juist de
felste bestrijders der Roomsche kerk ge
worden. Zij namen op hun beurt de lei
ding van hel onderwijs in handen En
ziel. uit hun scholen kwamen de mannen
der Revolutie voort, die aan de heer
schappij der Staatskerk een einde maak
ten. Dezen maakten de wet, die het
monopolie moest verzekeren aan de over-
heidsschool boven geloofsverdeeldheid.
Maar zoodra de lijd kwam, dat die
school werkelijk doordrong in 't gansche
land, begonnen hare gewezen leerlingen
kerkelijke scholen op te richten in groe
ier aantal dan er ooit tevoren bestaan
hadden.
Wie dit overziet en van paradoxen:
houdt, zal dus de genoemde leus kunnen
omkeeren en zeggen„de toekomst is
voor hen, die de school niet heeft.
Natuurlijk is dit ook niet juist, en wie
het beweerde, zou zeker bij de tegenpartij
den indruk maken van de vos met de
zure druiven.
De waarheid ligt als gewoonlijk, in het
midden. Wie de school heeft, heeft een
deel van de toekomst. Er zijn nog vele
andere invloeden, die meewerken aan de
vorming van hel komende geslacht. Wij
noemen daarvan het maatschappelijk ver
keer en het onderwijs buiten de gewone
scholen.
Bij het compromis, dat Bevrediging
heel en dal wij aanvaarden, moeten als
noodig voor het vaderland, zal de positie
der kerkelijke scholen, versterkt worden,
dus de propageering der onvrije gedachte
begunstigd. Dat is op zichzelf een verlies
voor ons vrijzinnigen.
Maar we behoeven daarom de toekomst
der vrijzinnige ideeën niet donker in 'te
zien Wij moeten haar zooveel te meer
zoeken in de bevordering van lo. het
ware vrije onderwijs in volksvoordrach
ten, cursussen, openbare boekerijen, enz.
2o. hel vereenigingsleven op politiek, so
ciaal, economisch en algemeen weten
schappelijk en kunstgebied. 3o. de midde
len van vervoer voor personen en goede-
cn. die wel enorm verbeterd zijn in
den nieuwslen lijd, maar nog allijd te
enschen overlaten.
Daarnaast dient natuurlijk alle zorg
besleed voor het gewone ouderwijs, op-
dil zooveel mogelijk ontwikkelend zij
zoo weinig mogelijk de opkomst der
vrije gedachte in den weg sla. Het moet
oor zijn deet in'de toekomst van ons
!olk behoorlijk opkomen.
Uit Middelburg.
De lessenaars in de vestibule van
het post- en telegraafkantoor alhier zijn
thans geheel schoongemaakt en opnieuw
gepolitoerd. Wij herhalen daarom nog
maals den wensch, dat men ze nu niet
opnieuw ontoonbaar make.
A.s. Zaterdag zal de mailtrein, welke
te 6.10 uit Vlissingen. vertrekt, alhier
Neen, dank u juffrouw Bruce", zei de
aangesprokene glimlachend „Ik heb bjoöp
werk le krijgen ergens buiten; ik wou
Londen zoo graag verlaten en als ik die
betrekking krijg, waar ilc van gehoord
heb, dan zal ik toch zoo blij zijn; hfet
zal mij alleen spijten, dat. ik van u van
daan moet u is zoo vriendelijk voor
mij geweest. Als er van daag iemand
voor mij komt, wilt u dan zeggen, dal ik
niet heel wel ben en niet kan ontvangen
als je blief. Ik wou liever niemand ont-
'angen."
„Denkt u idat die. mijnheer van verle
den week weer zal komen juffrouw?" De
stem van juffrouw Bruce was vol eer
bied. en verrukking.
„O lieve juffrouw het was net zoo'n
nette mijnheer voor u. Hij zou wat voor
kunnen doen als hij hel goed meende
Hij zag er zoo mager uit, het was of hij
al met zijn ecnen voet in het graf stond.
Maar zijn baard was keurig geknipt en
zijn kleercnl O lieve, ze zouden die
klecren wel weghalen als ik ze verpanden
moest. Jammer dat u uit was toen hij
hier kwam, als ilc u was zou ik hem wel
ontvangen als hij weer kwam. U hoeft
niet zoo trotsch tegen hem' te doen,
juffrouw. Misschien had hij in het geheel
geen kwade bedoelingen en zooals hij
gekleed was, dat was een fusf om le
zien."
sloppen, zulks in verband met de verga
dering van Belgische Komileiten, welke
alhier wordt gehouden. De deelnemers
aan die vergadering zullen, voor zoover
zij uit Holland komen, van dezen trein
gebruik maken om huiswaarts te keeren.
0
Uit Zuid-Beveland.
Op eene door de Dorpsvereeniging
te R r u i n i n g e n gehouden vergadering
ïs besloten de werktijden voor den arbeid
op het veld aldus te regelen voor
middag van half zeven tot twaalf uur en
namiddag van halt twee tot zeven uur.
Maandagavond vergaderde de ge
meenteraad van Ierseke. Hel l>ekende
verzoekschrift van Nieuw-Leusen werd
voor kennisgeving aangenomen. Vastge
steld werd het kohier hondenbelasting
(£268.50 voor 90 honden) en het kohier
slraatbelasling (f 1081 40 voor 764 per-
ccelen mei 5407 M. gevellengte).
Een adres van de leden der land- en
tuinbouwver. en van vele andere ingeze
tenen, om terug le komen op het raads
besluit betreffende de verharding van
den Ouden dijk, gaf aanleiding tot een
verbazend lange discussie. In herinnering
zij gebracht, dat het polderbestuur der
Br. Wat. bew. Ierseke had .rangeboden
hel onderhoud van dien dijk op zich te
nemen, mits de gemeente een voortdu
rende bijdrage van f 150 per jaar gaf. De
raad bood f 200 gedurende 10 jaar, onder
oorwaarde, dat bij den dijk ook nog een
paar zijwegen door de Br Wal. voor haar
rekening zouden worden genomen. Het
polderbestuur vond de uitbreiding goed,
maar bleef bij zijn eisch van ongetermi-
neerden tijdduur der bijdrage van f 200.
Hel eind was, dat de raad dit weigerde
en de onderhandelingen afbrak
Naar aanleiding van genoemd adres
stolde de heer Willemsen, die de verhar
ding van den Ouden dijk zeer op prijs
stelde, voor, de besturen van den Olzende-
en van den Molenpolder uit le noodigen
mei de gemeente Ierseke samen den
grind- of macadamweg aan te leggen en
daarna de Br. Wal. te verzoeken het
onaerhoud op zich le nemen
De heer Van Harmeien daarentegen
wilde overeenkomstig het verzoek van
adressanten op het bewuste raadsbesluit
terugkomen en dus hel aanbod van de
Br. Wat. aanvaarden
Dit voorstel werd met 8 tegen 2 st.
•erworpen en de voortzetting der ge-
dachtenwisseling van het voorstel-Wil-
lemsen gaf aanleiding dat B en W. op
ich namen de besturen van Olzonde- en
Molenpolder LoL een bespreking van het
voorstel uit le noodigen.
Ook het verzoek van de spoorweg-mij.
Zuid-Beveland" om een bijdrage van
20 cent per inwoner gedurende 20 jaar,
werd van alle kanten bekeken en" eindigde
met inwilliging van het verzoek onder
oerwaarde, dal de tram zou aansluiten
op alle personentreinen, die te Kruinin-
gen—Ierseke stoppen en onder voorbe
houd dat de bijdrage vervalt als hel ge
deelte van het spoorwegnet ten Oosten
an het kanaal niet tot stand komt. Tot
afgevaardigden van den raad naar een
vergadering op 30 Mei a.s. betreffende de
„Ik wil hem niet ontvangen." Met ant
woord was kalm en schijnbaar onbe
kommerd, maar zoowel de onbekommerd
heid als de kalmte kostten liaar blijk
baar inspanning.
„Als hij terug komt zeg dan dat ik
niemand ontvangen kan. Ik heb geen lust
weldaden van hem aan te nemen en liet
is beter hem dat'heel duidelijk te ken
nen te geven. Dank u wel voor de thee,
u is zoo vriendelijk voor mij. Toen ik
thuis kwam voelde ik niij heel moe en
wanhopig, nu ben ik veel beter. Nu lean
ik weer voortgaan en den strijd nog eens
aanbinden. Een klein beetje vriendelijk
heid, zooals u mij geeft, schenkt iemaud
nieuwen moed."
.Wel, wel wat kan u de dingen mooi
zeggen, juffrouw, het zal mij spijten u te
verliezen, ja zeker dat meen ik. U nebt
geen moeite gegeven en is altijd even
beleefd. O heer, nu heb ik uw brief
vergeten, hij is gekomen nadat u uitge
gaan is."
De goede vrouw spoedde zich naar
beneden en keerde een paar minuten la
ter terug met een brief die zeer bedui
meld was door haar eigen vingers. Het
adres was door een mannenhand ge
schreven en luidde aldus Miss Joyce
Trevor, 44 Jeremiah Street, Maryle-
bone W.
(Wordt vervolgd).