MIDDEP.BURGSCHE COURANT
139° Jaargang
1916
W oensdag
3 Mei.
JVè 104
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de cour&rft
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Atzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Bij dit nummer behoort een bijvoegsel.
NameroTerziGbt.
Tweede Kamer.
Zilling van Dinsdag.
Een morgen- en een middagzitting vol
mei discussies over artikels en amende
menten het is, met allen betaamden eer
bied voor de Kamer gezegd, wel wat laai,
wat een verklaring maar daarom.' nog geen
verontschuldiging is van het te laat ko
men der leden zoodat de vergadering
eerst drie kwartier na iiet aanvangsuur
kon geopend worden.
We zullen kort zijn over deze arti-
kelsgewijze behandeling der Ouderdoms
wet. waarvan alleen het meeslal negatieve
resultaat van beleekenis is.
Allereerst bij art 21 dat als onwaardigen
van de ouderdomsrente uitsluit: lieden
die na him 60ste jaar tot een jaar of
meer gevangenis of rijkswerkinrichting
zijn veroordeeld en deze straf onder
gingen benevens habitueele dronkaards
ol losbandigen, zooals de \vet~ze aan
duidt, en de slampampers en ballieklui-
vers" zooals ze speciaal betiteld worden
•van de rechterzijde waar men die catego
rie nóg wilde uilbreiden, terwijl omge
keerd de soc.-democraten (gesteund door
den heer De Muralt) van geen beperking
iitil dien hoofde wilden weten. Alle amen
dementen werden echter verworpen.
's Middags werd een groot deel van
den tijd besleed aan de bespreking van
de vrije-rentekwestie, nl. over art. 5a,
bepalende dat voor de beslissing op de
renleaanvx'aag niet in aanmerking lcomt
hei genieten van een „vrije rente" volgens
de invaliditeitswet, althans voor zoover
zij vijf gulden per weck niet overschrijdt.
Verschillende amendementen zijn
•daarop voorgesteld om onder dat begrip
„vrije rente" te brengen pensioen uit
vrijwillige verzekering of van de werk
gevers (am.-Tydeman) of zelfs alle „daar
mee gelijk je stellen inkomsten" (am.-
De Muralt en de Joijg) De heer Rutgers
wil zelfs elke invaliditeitsrente buiten
rekening laten en in 't algemeen alle in
komsten waarvan aannemelijk gemaakt
wordt, dat zij door besparing zijn verkre
gen (Wel te verstaan tot hoogstens vijf
gulden per week).
Vandaag zal de Minister daarover zijn
cordeel zeggen.
Avondzitting.
's Avonds een onderwerp van actueel
belangde molestverzekering.
Toen. in Februari van het vorig jaar
Duilscbland zijn duikbootenoorlog ver
scherpte, kwam minister Posthuma met
een voorstel om den staat te machtigen
Verzekering legen oorlogsmolest te slui
ten voor goederen ,die per schip ver
voerd werden Het ontbreken van een
toelichting, cn de kalmere toestand die
na. den eersten schrik intrad, heeft lot
stel kritiek op het ontwerp aanleiding
gegeven
Maai- diè leidde ook tol een omwer
king van het voorstel, in dezen geest, dat
op den voorgrond werd gesteld do her
verzekering, door den staat, en dan voor
ten hoogste negen tiende van liet be
drag, er. onder in de wet gestelde voor
waarden. Verzekering bij" den slaat werd
slechts mogelijk gemaakt als de belang
hebbende niet bij de gewone assura
deurs mocht terecht kunnen; en dan
mei beperking van bet risico voor den
slaat lol 2 milliocn op één schip.
Misschien zou echter het voorstel nog
steeds in de nevels van het voor-onder
zoek zijn blijven rondzwerven, als niet
-de opnieuw vérscherpte duikhootenaclic
en de vele verliezen voor onze koop
vaardij de kwestie opnieuw aan de orde
van den dag hadden gesteld,
En zelfs zóó, dat zonder deze regee-
rïngswaarborgen het varen zeer bezwaar
lijk schijnt te wórden.
Althans 7.00 verzekerde gisteren m
nis ter Posthuma. De onmogelijk
heid van verzekering blijkt meer en meer.
Er is behoefte aan schepen voor graan-
nanvoer en de Minister deed aan dê
Kamer mcdedeeling van berichten over
stoomschepen, welke niet kunnen uilva
ren omdat niet voldoend voor molest-
risico kan verzekerd worden.
Die -ministerieele aandrang bcteelcende
te meer omdat de minister geen geestdrift
voor 't ontwerp beloonde Anderhalf jaar
geleden was z.i. hel goetle moment voor
zco'n maatregel geweest Dan liad de staat
ook dê goede kansen gehad. Nu zijn het
wooral de 'slechte risico's, die de staat
mee moet dragen. Maar.de nood
dringt, er móet gevaren worden. En de
reeders zeggen dat ze anders geen verze
keringen kunnen sluiten.
Dit betoog ging speciaal tegen een kri
tiek van den heer Roo den burg, die
niet overtuigd was van de urgentie, «laai
de internationale assurantie-markt over
blijft, en die bovendien vreesde voor pro
tectionistische neigingen.
Na de verzekeringen van'den Minister
zal uit bezwaar wel zijn kracht verliezen.
Immers de behoefte van den slaat aan
-scheepsruimte is zeer zeker éen drin
gende kwestie.
De heer Van Raalle kon zich ten
volle met het ontwerp vereenigen wat
de herverzekering door den slaat betreft
Maar de verzekering door den staat dient
slechts in het uiterste geval plaats te
nebben Om dit laatste te waarborgen
stelde hij namens de commissie van
'rapporteurs een amendement voor, dat
de bedoeling van hel desbetreffend arti
kel nog wal verduidelijkte De Minister
nam het amendement over.
De eenige krachtige bestrijding van
het ontwerp kwam van den heer B o i s-
scvain die in een uitvoerige becijfe
ring uiteenzette, dal het risico voor den
slaat te groot is. De Minister ven-
wees daar tegenover naar het feit dal
anderhalf jaar geleden de Kamer niet
san zijn voorstel gewild had', hoewel toen.
liet risico voor den slaat veel geringer
zou zijn geweest.
Vandaag wordt de eindstemming over
het voorstel gehouden.
En daarna begonnen de algemeen/S
beschouwingen over de belasting op oor
logswinst, met redevoeringen van de
heeren Anker man en Duymaer.
Eerstgenoemde maakte de nog al
leuke en zeker juiste opmerking dat
het ontwerp déérom zoo populair is gé
worden, omdat liet grootste deel van
het Nederlandsche volle in deze belas
ting niet heeft te betalen.
Er is z. i maar één voorname grief,
welke ten aanzien van dit ontwerp kan
worden geuit, ien djal is, dat hel'minstens
anderhalf jaar te Iaat komt. Dat gaal
builen den Minister om, uiaar liet minis
terie als zoodanig en ook de Kamer gaan
r.iel vrij uit.
Een groot deel van de oorlogswinst
is i.iet meer te achterhalen, zoo zei de
spreker. Als er bij de bron was belast,
zou het niet mogelijk zijn, dat lusschenr
personen, die niet allen 18-karaals zijn,
belangrijke winsten behalen zonder ge
troffen te worden Dan zijn er de kleine
vennootschappen, met aandeelen aan toorn
de r, welke opgericht werden om voor
een of ander artikel een markt te Icrijj-
n.
Hoe denkt de Minister van die bezitters
Iers hun aandeel in de belastingen va te
vorderen? Verschillende van Üie maat
schappijen bestaan ook reeds lang niet
meer.
Spr. vraagt derhalve den Minister of
bij niet na aanneming van dit ontwerp
maatregelen wil nemen om in do toe
komst de belasting'bij de bron te innen.
De heer D u, y m a e r wilde de vrijf-
.sjelling van f 1000 Sveer brengen ,op
f 2000 I
BINNENLAND.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De uitvoer van brood naa
België.
Naar de „Z. Koerier verneemt, is
bij het gemeentebestuur Ie Sas v
Gent bericht ontvangen, dat de uitvoer
van brood naar België vanaf heden zou
worden stopgezet. Bij den inspecteur der
belastingen te Ter Neuzen was echter
gistervoormiddag nog niets officieels hier
omtrent bekend. Men achtte liet daar
evenwel waarschijnlijk, dat in den verde
ren loop van den dag een officiëele me-
nedeeling komen zou. Zoolang deze uit
blijft, kan van het beletten van den uit
voer geen sprake zijn.
Hel blad vernam nader., dal hel verbod
lol uitvoer enkel betreft de consenten,
verleend door de zoogenaamde Fteskens-
commissie. Vermoedelijk is er kwestie
gerezen tusschen deze commissie en de
•stad Gent. Inlusschcn zal, behalve naar
Gent. de uitvoer van brood waarschijnlijk
voorloopig kunnen worden voortgezet. De
heer Seliellekcns, regecringsadviseur bij
de commissie voor 't verstrekken van
levensmiddelen aan België, zal aanstaan
den Donderdag te Sas van Gent komen,
ter bespreking van de aangelegenheid
Geconserveerde eieren
De Minister van Landbouw heeft ten
aanzien van geconserveerde eieren be
paald;' dal iedere conservcerder, die be
schikt over een inrichting tot Jiët con-
serveeren van eieren, deze inrichting
onder controle moet stellen van de Rijks
commissie van toezicht op dc eieren-
vcreeniging, kantoor Wuytierslaan 54,
Amersfoort.
Voor verdere bijzonderheden zie men
de St. Ct. vaii heden.
0
Uien.
De Minister van Landbouw heeft be
paald, dat met ingang van 2 Mei onthef
fingen van het uitvoerverbod voor uien
in verschen cn gedroogden toestand niet
meer zullen worden verleend.
Voor partijen gedroogde uien en uien-
poeder, welke bij het in werking treden
dezer beschikking in de drogerijen aan
wezig zijn, zal nog zooveel mogelijk ver
gunning tol uitvoer worden toegestaan.
Belanghebbenden kunnen te dien einde
hun verzoekschriften, op gezegeld pa
pier gesteld, indienen bij den Minister.
Onze kleeding-industrie
Naar aanleiding van het bericht om
trent liet door Duitschland uitgevaardigde
verbod van uitvoer van wollen, halfwol
len en katoenen manufacturen en con
fectie, heeft het „Hand." zich gewend tot
den lieer Eduard Gerzon om hem te
vragen of en üi hoeverre dit verbod van
eenigen invloed kan zijn op onzen oon-
fectieliandel.
De heer Gerzon meende, dat het uit
voerverbod voor de eerste drie maanden
geen al te grooten, schadelijken invloed
hebben zal op den omzet. De meeste zomer-
goederen zijn reeds aangekomen en ge
rust mag women verondersteld, dat de
meeste winkeliers zich reeds bijtijds ruim
schoots hadden voorzien, omdat men in
deze kringen reeds lang een uitvoervef-
bod had verwacht.
Het kan voorts voor menigen winkelier
zijn nut hebben den overgroeien voor-
id in geld om te zetten, want over
liet algemeen heeft men zich ruimschoots
van goederen voorzien, zoodat het geen
kwaad kan, dat de inkoop cenigszius
wordt getemperd.
Maar voorts merkte de heer Gerzon op
dal het verbod in ieder geval hel onge
wilde gevolg zal hebben, dc confectie-
n d 11 s t r i e, die hier in de laatste jaren
een buitengewoon grooten omvang heeft
gekregen, te helpen vergroot en,
waardoor de handel in confeetie-arlikelen
steeds meer onafhankelijk van het buiten
land wordt. Dit feit is daarom van nog
meer belang, omdat de daarvoor noodige
grondstoffen ook hier te lande worden
gefabriceerd en elke groote stad op den
duur een centrum van mode-industrie
zal kunnen worden.
De industrie in dc heerenconfeclie
hier te lande, welke voor omstreeks 25
jaren nog van weinig beteekenis was, is
allengs zóó groot geworden, dat ons land
op het oogenblik van het buitenland ge
heel „onafhankelijk" is geworden cn het
zelfs 7,00 ver heeft gebracht, dat het in
de heerenconfeclie een exportland is ge
worden. Bedriegen de voorteekenen niet,
dan gaat liet met de damesconfectie
denzeirden weg "op.
De groote beperking van import van
wollen en katoenen stoffen, die ook al
weer sedert den oorlog heeft plaats ge
vonden, was aanleiding «lat zij, die zich
sindsdien op de vervaardiging van dames
confectie zijn gaan toeleggen, grootendeels
hun inkoopen op Nederlandsche fabrie
ken hebben gedaan. Zeer verrassend, was
dikwijls de ondervinding ten opzichte van
dc hoogte, waarop dit Nederlandsch fa
brikaat reeds stond. Werkten onze Bra-
bantsche en Twentsche fabrikanten voor
den oorlog wel niet uitsluitend, maar toch
grootendeels voor export, zoodat men,
toen in het buitenland beter wist wat
hier te lande werd gefabriceerd dan de
distribuant liier te lande, de oorlog heeft
ten .gevolge gehad, dat thans meer waar
deering wordt gekoesterd, voor wal op
dit gebied thans hier te lande wordt ge
presteerd. Voorlaan zullen wij hier te
lande zien, wat 111 Duitschland, Frank
rijk en Engeland reeds lang bestond
sameuwerkmg van de beide, zich aan
vullende industrieën, te weten de Idee-
dingfabricatic en de stoffenindustrie.
ROND VAN VRIJZINNIGE PROPAGAN"
DAVEREENTGINGEN.
De Bond van Vrijzinnige Propaganda-
vereinigingen heelt zich met een schrij
ven gewend tot het bestuur van den
Bond van Jonge Democraten, waarin er
op gewezen wordt, dat het reglement
van -den Bond van Vrijz. Prop. Veree-
nigingen in groote trekken alles bevat,
wat als leiddraad moet dienen hij het
propageeren van de vooruitstrevend vrij
zinnige Beginselen van een bond van
jonge vrijzinnigen en ook voldoenden
waarborg geeft voor een democratisch
optreden. Evenlueele voorstellen van de
zijde van den Bond van Jonge Demor
craten zal het bestuur van den Bond
van Vrijz. Prop. Vereenigingen gaarne in
ernstige overweging nemen en voorleggen
aan de buitengewone bondsvergadering,
die op 28 Mei te Amsterdam zal worden
gehouden.
Uit Stad en ProvinGie.
De in het bijvoegsel opgenomen ta
bel van spoor- en stoombootdienst is in
overeenstemming gebracht met den nu in-
gevoerden zomerdienst.
0
Uit Middelburg.
In de gisterenavond gehouden verga
dering van de kiesvereeniging Middel-
burgsch Belang werd het jaarverslag uit
gebracht, waaruit blijkt, dal het ledental
slationnair bleef.
De rekening werd goedgekeurd. Tot be
stuursleden werden herkozen de heeren
J. H. Deibei en J. W. Roskes, terwijl ge
kozen werd in de plaats van den Mieer
M. P. O verduin, "die ontslag nam als be
stuurslid, de heer K. van Schouwen Ten
slotte werd een huishoudelijk reglement
vastgesteld.
We vestigen de aandacht op de ach
terstaande advertentie van de Alg. Pa-
troonsvereèniging alhier, waarin het
besluit wordt medegedeeld lot liet in
dienen van halfjaarlijksclie nota's, te be
nen met 1 Juli a.s. De sterke inperking
van het crediet door den groothandel ten
gevolge van de tijdsomstandigheden heeft
lol dit besluit geleid. Bij genoemde ver-
ceniging zijn o.a. aangesloten de patroons-
vereenigingen van behangers, schilders,
smeden, enz.
- Gisteren werd door een drietal jon
gens een andere jongen aan het politie
bureau gebracht, dien zij verscholen in
een hokje aan den Veerschen weg had
den aangetroffen. Het bleek een slagers
jongen uit Vlissingen 4e zijn, die een
kwartje van zijn patroon verloren had
en daarom niet durfde terugkeereu.
De jongen is naar Vlissingen terugge-
'bracht.
Door de politie a l h i er zijn giste
ren 5 kievietseieren in beslag genomen,
die na den daarvoor bij de wet vastgestel-
den datum bij een winkelier waren geëta
leerd.
0
Uit Vlissingen.
- De directeur-generaal "der maat
schappij tot exploitatie van Staatsspoor,
wegen heeft o. m. een loffelijke vermel
ding wegens betoonde eerlijkheid toege
kend aan den lioofdconducteur der S S.
P Vos te Vlissingen:
- De Commandant van Zeeland deelt
mede, dal hel gebruik der oude merklijn
in de Bollcil van het Oostgal nabij Vlis
singen ernstig gevaar kan opleveren voor
:eevarenden, wegens biet groot aantal aan'r
wezige wrakstukken.
Uil Walcheren.
- In de Dinsdag gehouden raadsver
gadering te Westkapelle werd het
gemeenteverslag van 1915 aangeboden
Besloten werd van den polder Walcheren
•oor 1916 den zeedijk te pachten voor
f 80 voor het doen beweiden
Naar aanleiding van het adres van dc
Vereeniging lot bevordering van het
Vreemdelingenverkeer te Middelburg lot
hel afschaffen van de tollen op Walche
ren, werd besloten de Prov. Staten te
verzoeken gunstig te doen beschikken
op dai adres en genoemde vereeniging
de gevraagde bijdrage toe te zeggen op
voorwaarde, dal met ingang van den dag
dat dc tollen tusschen Westkapelle -
ZoulelandeBiggekerke worden afge
schaft, de gemeente Weslkapelle van
der. weg niet meer behoeft te onder
houden dan de helft van den afstand
tusschen Westkapelle en Zoulelande óf
dal dc wegen door de Prov. Staten wor
den onderhouden
Besloten werd nog aan den gemccnte>-
veldwachler een gratificatie van f 25 te
verleenen voor de buitengewone dien
sten, door hem verricht gedurende dc
mobilisatie.
0
Uil Zuid-Beveland.
De Centrale Katholieke Kiesveree-
niging in het district Goes heeft beslo
ten, met het oog f>p de zwakke reehtsche
meerderheid in de Stalen van Zeeland/
aan de kiesvereenigingen te adviseeren,
geen eigen candidalen te stellen, maar
de candidaten der antirevolutionuairen te
steunen.
Door mevrouw Van Dissel te Goes
is, wegens gezondheidsredenen, ontslag ge
vraagd als regentes van het gasthuis al
daar.
Zondag arriveerde te Ierselte de
si h'ppersknecln G. Pdie na lang voor
arrest in Januari in België wegens ver
boden brievenvervoer lot 6 maanden ge
vangenisstraf veroordeeld werd Wegens
goed gedrag had hij 2 maanden vermin
dering van straf gekregen Hij verklaart
ten stelligste niets gedaan te hebben dan
een adres van iemand te Folkestone uit
Ternenzen mee te brengen en te Brussel
te bezorgen, onbewust dat hij daarmee
iets strafbaars deed. Hij heeft het in de ge
vangenis aanvankelijk niet best gehad,
maar later werd hij daar ordonnans en
toen ging liet wat beter
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen O D.
In de Dinsdag te Axel gehouden
vergadering van. deu gemeenteraad, waar
bij afwezig waren de heeren P Dreg-
mans, P. Dekker, F. Dekker en J de
Feijter Lz., was ingekomen een verzoek
schrift van den heer Chr. Cappon e a
te Axel, om verbetering aan te brengen
in den watertoestand vanaf de weide
van Cappon lol naar de groote kreek
Besloten werd, de begrooling voor dit
werk, groot f 1311, door te zenden naar
het bestuur van den polder „Noord.
Voor de gemeentelijke gasfabriek zat
een gcldleening, groot f 7000, worden
aangegaan tot dekking ran een tekort en
voor het aanbrengen van nieuwe ovens
Vastgesteld werd de roolijn aan den
Kinderdijk" met het oog op liet bouwen
van nieuwe woningen aldaar
Besloten werd ten behoeve van de
totstandkoming van den verbindingsweg
tusschen Oost- en West Zeeuwsch-Vlaan
deren, gedurende 30 jaren, een jaarlijk-
sche subsidie te verleenen van f 205,76,
ijnde 4 centen per inwoner. De lieer J
Smies stemde tegen.
Het bekende adres van liet gemeente
bestuur van Nieuwleuzen werd aangeno
men voor kennisgeving
Toegestaan werd een verzoek van den
lieer Ph. J. van Dixhoorn om aan hem
ouder zekere voorwaarden grond van de
gemeente in koop of in ruil af te staan.
Aan 12 ambtenaren werd een duurte-
toeslag verleend A 5 pet. van hun jaar
wedde Aan den heer J. Cornelisse werd
op voorstel van Burg en Weth een gra
tificatie van f 100 verleend voor het jaar
1916. Door. adressant was f 200 verhoo
ging van jaarwedde gevraagd
Omtrent een verzoek van den heer C.
P Min jon en andere onderwijzers aan de
o. 1 scliool om de bestaande regeling der
onderwijzersjaarwedden te willen wijzi
gen, werd met algemeene stemmen beslo
ten dc salarissen als volgt te regelen:
Minder dan 5 dienstjaren f 600: 5 en
meer, doch minder dan 10 dienstj. f 725:
10 en meer, doch minder dan 15 dienstj.
f 800, 15 en meer, doch minder dan
20 dienstjaren f 900, 20 en nreer dienst
jaren f 1000 Inwerkingtreding 1 Janua
ri 1916.
Na een besloten vergadering werd op
voorstel van den voorzitter besloten, de
regeling voor de administratie en de
drukkosten voor den verkoop van regee-
ringsbrood over te laten aan het college
van Burg. en. Weth.
o
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen W. D.
In dc „Sl. Ct." no 103 is afgedrukt
dc nadere overeenkomst van den Staat
me' de Stoomtram Mij' „Breskens—Mal-
degliem", betreffende spoorweglijnen van
Breskcns naar Maldegheiu, van Draaibrug
over Sluis naar de Belgische grens.
Hedenochtend om 8 uur Wérd in
de R IC. kerk te Oostburg een plcclif-
"tige Mis opgedragen voor de gesneuvelde
Belgen De hoofdaalmoezenier Arlh. Co lis
sen s hield een t oespraak
