MIDDELBURGSCHE COURANT.
Vrijdag
21 April.
FEUILLETON.
M 93
139' jaaryaay
1919
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Qoes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzónderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle aridere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* por regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen,
jjflp Advertenties vóór één uur te bezorgen.
BINNENLAND.
NEDERLAND EN DE OORLO0.
Sombere Paascli dagen
Onder dit opschrift bevat „Het Volk
Cen hoofdartikel naai- aanleiding van het
afwijzend antwoord dal Minisler Gort
van der Linden gaf aan den voorzitter en
secretaris van de soc.-dcm. Kamerfractie,
op hun vraag naar herstel der militaire
verloven voor de Paaschdagen.
Het blad is door hel antwoord ver
sterkt in de overtuiging, dat er cen of
andere „verrassing" dreigt, dat een dei-
oorlog voerende mogendheden, bevreesd
dat wij te zwak zijn om te verhinderen,
dal een deel van ons land door de an
dere partij gemaakt wordt tot operatie
basis. al vast dreigt dat deel te bezetten.
Het wijst er verder op dal èn generaal
Staal in „Het Vaderland", ftn de oiid-
ininisler Colijn in de „Stemmen des
Tijds" op een dergelijke mogelijkheid
wezen
„Alles bij elkaar", zoo schrijft „Het
Volk" verder, „doet ons als hoogst
waarschijnlijk aannemen, dat hiér de
oorzaak van de inhouding der verlo
ven moei worden gezocht, dat een v »r-
mindering van de paraatheid van het
leger jhet gevaar schept voor een in
breuk op onze neutraliteit van Duit-
sche zijde, en dal, ter voorkoming van
een als denkbaar onderstelde inbreuk
van Engelschen kant
Is hel inderdaad de oorzaak, dan is
het ook duidelijk, dat wel wij vrij zijn
om daarvover -te spreken, maar de re-
geering niet, indien zij den toestand,
niet nog wil verergeren
De omstandigheden zijn moeilijk, niet
voor de militairen alleen, maar ooi.
voor de mannen die totnogtoe met goed
resultaat alles hebben aangewend om de
neutraliteit en de zelfstandigheid van
het land te handhaven. Na alles wat
wij thans weten en bijna weten, ge-
voelen wij geen vrijheid meer, de in
houding der verloven te beschouwen
als een uiting van overgroot© mili
taristische liefhebberij of van al Ie
groote vrees bij de militaire en burger
lijke bewindslieden. Wij vreezen maat
al te zeer, dal zij een biltere nood-*
zakelijkheid zijn, ons opgedrongen van
buiten af De Paaschdagen worden m
menig opzicht voor ons land droevig.
Laat althans ieder die daartoe in staal
is, en de militaire gezagvoerders boven
al, alles aanwenden wat in hun ver
mogen is om den zwaren las! van
dezen tijd voor het volk zooveel mo=
gelijk te verlichten
We hebben dit laatste gedeelte geïn
terlinieerd, omdat een dergelijke uil-
spraak in een blad als „Het Volk" dub
bele beteekenis heeft, niet alleen omdat
dit blad zeker niet onnoodige militaire
maatregelen zou verdedigen, maar ook
De Walvisehrug.
Een verhaaltje uit ouden tijd
van
JOH AN C. W. JUUHL.
Uil het Neorsch vertaald door M. A. Z
10).
\uslen en Adno gingen op den balk
zillcn, droogden zich het zweet van hel
gezicht en haalden eens goed adem.
Zo waren heiden doodmoe, en al hun
ledemalen deden zeer
En de zon scheen op het allerfelst en
brandde op hun hoofd.
Auslen keek naar den onderbouw. Die
was slevig en zoover gereed, dat liet
houten gebouwtje opgetrokken kon wor
den.
tWas een mooi stuk werk, dat die
Leiden volbracht hadden don puinhoop
opgeruimd, den grondmuur gelegd in een
week tijds. Ze hadden dan ook gewerkt
als dp mieren, gezwoegd soms dag cn
nacht.
Adno hield haai* handen tegen haar
borst, die onder moeielijk ademhalen
op en neer ging.
Austen keek van terzijde naar haar.
„Ben je moe?" vroeg hij.
„O nee," riep Adno en beproefde tc
glimlachen.
omdat de schrijver van dal artikel ljl_
baar weet wal er gesproken is in het on
derhoud met Minister Cort van der)
Linden.
Met den weusch dat 51 het mogelijke
zal worden gedaan om de Paaschdagen
vor.r de gemobiliseerden zoo dragelijk
mogelijk te maken, zal zeker ieder van
harte instemmen.
0
De Tubantia"
(Officieelliet Ministerie van Builen-
landsche Zaken deell mede, dat de
Duitsche regeering, overeenkomstig het
verzoek der Nederlandsche regeering
hare medewerking verleent tot het vast
stellen der identiteit van de torpedo,
die de „Tubantia" heeft getroffen
De chef van hel lorpedo-atelier dei-
Marine tc Amsterdam bevindt zich In
opdracht der regeering te Berlijn, waar
hij de in de sloepen der „Tubantia"
aangetroffen stukken metaal aan de Duit-
sche overheid heeft voorgelegd, en 'hel
ingesteld onderzoek volgi
Inmiddels zijn ook in een sloep der
Tubantia", welke in de gemeente Cal-
lantsoog is aangedreven, stukken metaal
gevonden Een daarvan is in voormeld
torpedo-atelier als een stuk van een
onderdeel van eene torpedo herkend,
en draagt heizelfde nummer als een
dc-r reeds eerder gevonden stukken.
0
Het afstaan vans cheeps ruim te
Van „welingelichte zijde" wordt aan
de Telegr het volgende medegedeeld
Betreffende den eiscli van de Engel-,
sclie regeering, om in ruil voor het bun
keren in Engeland of Engelsche kolensta
tions 30 o/o van de Hollandsche scheeps-
ruimle af te staan, is aan onze regeo-
ring nog niets officieel ken
baar gemaakt Evenmin heeft tol dus
ver e enige, diplomatieke gedachtenwissc-
Iing over dit vraagstuk plaats gehad e**
kan alleen sprake zijn van een onrter-
liandsche pressie op de Hollandsche rec
hters
Dit, om hel geval even tol zijn ware
proporties terug te brengen.
Aangezien onze regeering zich op hel
standpunt plaatst, dat kolen geen deel
van de lading uitmaken en de Engelsche
mededeeling, dat Duilsche kolen contra
bande zouden zijn, evenmin officieel is
geschied, is men van plan, eenvoudig de
practische consequentie van 't geval le
aanvaarden en uit te varen met Duitschc
(en Hollandsche) bunkerkolen .afwach
tend wat er gebeuren zal
Inmiddels zal het kolenbureau tusschen
Engeland en de Hollandsche reeders be
middelend optreden In welke richting
dal gescliiedeu zal, kon onze zegsman nog
niet mededeelen
0-
Weer een NederlandsCh schip
gezonken.
Bij de directie van den Kon West-In-
'dischen maildienst is bericht ontvangen,
dat het s s „Lodewijk van Nassau" giste
renmiddag bij de Galloperboei op een
mijn is geloopen en gezonken
De kapitein en de overige opvarenden
zijn gered, behalve vijf leden der beman-
,.We zijn nu over liet ergste heen", zei
Auslen verlicht.
„Dat denk ik", was Adno's antwoord.
Maar na een poosje stond ze op en
ging aan den waterkant naar de plaats
waar hun boot lag.
Ze had zoo'n pijn in de borst en moest
bloed opgeven.
De oude kwaal, die ze had opgedaan,
toen ze voor hun- eerste huis het hou#
naar buiten sjouwden, kwam terug als ze
hard werkte.
Auslen keek haar na
„Was je niet goed?" vroeg hij, toen
zij terugkwam.
„Neen, maar ik had zoo'n dorst",
Haar gezicht was zoo wit als een doek
en haar hand bleef gevestigd op de pijn
lijke plek.
„Vrouwen kunuen nergens tegen," riep
Auslen, met iets van minachting in zijn
stem.
Maar hij had zielsmedelijden mei haar
en bezorgd voor haar was hij ook.
En dus knipoogde hij haar vriendelijk
toe en zei zacht:
„Als 't je maar geen kwaad doel."
Er lag ernsl en teedere zorg in zijn
loon.
Ecu poosje later vroeg Adno
.Denk je dat we de palen opgezet
krijgen tegen Sinte Michiet?"
„Dal ligt er aan 'oe 't weer zich 'oudt.
29 September.
ning, die zijn verdronken (w. o twee
Hollanders, de anderen zijn afkomstig uit
Curasao).
De geredden zijn door hel s.s „Star
ling" van de General Steamship Cv, op
weg van Londen naar Harlingen, opgepikt
en te IJmuiden aan wal gezet
liet schip had een lading Chilisalpeter
aan boord, bestemd voor Amsterdam, en
is geruimen tijd door de Engelsche autorif*
teilen in Engeland vastgehouden
En dal, terwijl onze landbouw die Chili.-
salpeler zoo dringend noodig heeft'
Een officieel bericht van het depart
tement van marine voegt hier inog aan toe
dat de vijf verdronkenen zijn de timmer
man Bekker, de matroos J. Klip, en di ie
Curacaonaars nl. de stokers P Hagen en
Espinoza en de stokersjongen Roral
Voorts deelt dit bericht mee dal hot
schip gezonken is tengevolge van een ont
ploffing, vermoedelijk een mijn.
o
Van de grens.
Men schrijft ons uit Slu is:
Als (jets zeer buitengewoons in deze
tijden, kwam Donderdagnamiddag le Sluis
uit België een schip binnen, groot onge
veer 350 ton, om beladen te worden met
aardappelen, bestemd voor de Belgische
grensstreek. Het schip lag reeds cen paar
dagen aan de grens en werd nu door 2
Nederlandsche schippers van daar tot in
Sluis gehaald.
Ook is Donderdag de óerste zending
brood, 1000 K.G., de grens overgegaan,
tot daar gebracht per as. Zoo zal nu
in 't vervolg driemaal per week 1000
K.G brood naar België gezonden wor
den, tér voorziening van de grensgemeen
ten.
0
Peulvruchten
Verschillende grossiers en winke
liers, die regeerings-peulvrlichten ver
handelen vérkeeren in de meening, dat
regeerings-peulvruchlen, die door hennie'
zullen zijn verkocht, wanneer de eigen
lijke distributie daarvan zal zijn afgc-
loopen, tegen dé door .hen betaalde
prijzen in geheel vrij eigendom zullen
zijn die peulvruchten le verkoopen te
gen eiken prijs dien zij wenschen vast
le stellen
In verband hiermede is den Bur
gemeesters verzocht de verkoopers e-
op le wijzen, dat die peulvruchten wel
ke zij mochten hebben ontvangen, doch
bij hel ophouden van het verbruik door
hen mochten zijn overgehouden, aan de
gemeenten en door dezen weder aan de
Peutvruchtenvereeniging behooren te
worden teruggegeven, althans in geen
geval tot andere doeleinden dan de
rechtslreeksche verstrekking aan verbrui
kers en tot geen andere prijzen dan de
regèerings-prijzen mogen worden ver
kocht
0
Eieren.
Door den Minister van L N. en H. is
do hoeveelheid ter beschikking te stellen
volversche eieren (zoowel kip- als eend-
eieren) voor "iedere 100 nitgevoerden
voor de dagen 23—29 April, vastgesteld
l Is prachtig geweest in dezen tijd. Maar
je weel. als de zomer op z'n eind loopt,
kan 't gauw omstaan."
Ja, 't is 'eel mooi weer geweest
nu al lang!"
Adno zat te turen naar het watervlak.
Dal lag schitterend blauw in zonnegloed^
De rotsen aan den landkanl in de verte
waren wazig door de hitte
Auslen begon de balken en planken le
s.eepen naar de plaats waar hij ze heb
ben moest. En Adno hielp een handje
Maar telkens als ze wat hard aanpakte,
begon die plek onder haar borst weer le
gloeien. Ze moest de tanden op elkaar
klemmen, om 't niet uit te schreeuwen
van pijn.
Dicnzelfdcn dag nog kreeg Austen hel
houten raam op den grondmuur in orde.
Hij werkte door lot dat de duisternis hem
dwong tot uitscheiden. En toen was het
dicht bij middernacht. De vermoeidheid
deed zich bij allebei in de ledemalen
sterk gevoelen
Toen ze wal zure melk en eenige
lepels gorl uil nun houten etensdrager
hadden gebruikt, gingen ze naar de boot.
Adno trok liaar rok over haar hoofd
en ging liggen in het voorroefjë, Austen
sloeg zijn ai-men om Adno en haar rok
en dekte haar en zich zelf toe met eenige
stukken oliegoed.
Zoo sliepen ze vast en gerust.
Maar toen hel eerste klagende ochtend-
krijschen der meeuwen over scheren en
op 40. Andere eiersoorten behoeven niet
beschikbaar te worden gesteld
Do militaire vergoedingen
De minister van oorlog schreef aan
de burgemeesters
„Door mij is de indruk verkregen,
dal het vaak voorkomt, dal eenmaal
vastgestelde vergoedingsbedragen later
we! nu en dan worden verhoogd, maar
dal vermindering dier bedragen niet dik
wijls plaats heeft Het komt voor, dal
door veranderde levensomstandigheden,
de aanvankelijk toegekende vergoeding
zeer goed voor vermindering en zelfs
voor i nlrekking vatbaar is. In het bijzon
der kan dit het geval zijn in hef voor
jaar, in welk jaargetijde voor vele ge
zinnen de verdiensten weder ruimer
worden Ook in bezwaarschriften be
treffende toekenning van vergoeding
wordt wel eens de meening uitgespro
ken, dat er gezinnen in he; genot van
vergoeding zijn, zonder deze noodig 'e
hebben. Ten einde te voorkomen, dat
personen ten onrechte vergoeding of
meer vergoeding genieten dan noodig is,
doet zich de noodzakelijkheid gevoe
len, dat zooveel mogelijk omtrent den
bestaanstoestand van de vergoeding ge
nielenden regelmatig een onderzoek
wordt ingesteld en naar bevinding van
zaken de vergoeding wordt ingetrokken
of verlaagd
o
Een Smokkelend circus
Toen hei circus Hermann Althoff uit
Rotterdam, waar het voorstellingen had
gegeven, terugkeerde, was liet aantal
paarden verminderd mei een tiental
stoere Branbantscbe trekdieren O ogen
schijnlijk als trekpaarden voor de cir
cuswagens aangekocht, gingen ze ech
ter binnen korten lijd, met cons'"!*,
de grenzen over. Met groote hoeveel
heden suiker, eacaoboonen, koffie, thee
en ccprah liep het minder goed uf.
Een ontslagen stalknecht verklapte h *t
voornemen lot smokkelen. Fn toen een
viertal circuswagens, beladen met smok
kelwaar, naar verschillende plaatsen 'in
Nederland vervoerd werden, waren de
grensstations reeds gewaarschuwd en
werden de wagens aan de grens aan
gehouden. Tlaarl Ct.)
0
De kunslmestc.om missie
Ook van dezen tijdelijken helper in ons
abnormaal economisch leven van don oor
logstijd is evenals onlangs van de N O T
een boekje verschenen dat doel en werk
wijze uiteengezet en toelicht Hel is ook
hier rar G. Keiler, die de wordingsge
schiedenis vertelt, en een overzicht geeft
van den uitgebreiden arbeid door de com
missie met haar talrijk personeel verricht
Hel is een boekje, dat we in de handen
vooral van veel landbouwers wenschen,
want eerst door zoo'n volledige uiteen
zetting krijgt men het goede begrip en
de goede waardeering voor de rol door-
deze commissie gespeeld.
Het boekje, dal ruim 30 bladzijden groot
is en van eenige foto's is voorzien, ver
scheen bij de firma v /h Ipenbuur en Van
Seldam, Amsterdam
watervlakten klonk, en de duikereend op
baar onbeholpen manier begon te zwem
men, terwijl zee zwaluwen eu slrand-
looperljes en kieviten parmantig en over
moedig over den kalen rotsgrond stap
ten, steeg er rook op uit de spleet op
den Walvischrug, waar Adno een vuurtje
had gestookt onder haar koffieketel.
En toen de eerste zonnestralen de ron
de koppen en hoogtepunten van het lage
rotsgebied verlichtten, stond Austen met
zijn pijpje in zijn mond le hakken aan de
bonwpalen. En Adno hielp opgewekt een
handje mee
Het werk ging zoo gemakkelijk in liet
vroege morgenuur na de nachtrust en
de koffie Pijn in hun ledematen voelden
ze nu nog niet, en de morgenlucht was
zoo opstijvend frisch, doortrokken van de
zilte geuren van zee en zout en wieren
zoodat ze geen last hadden van zweel oT
dorst.
Een koele wind streek over het water
Dat klotde en spoelde in vroolijk spel
en liefelijk om te hooren. De zon scheen
zoo mooi op het gblfbewegen en veroor
zaakte een schittering als van de gou
den loovertjes aan een bruidskroon
En de zaag piepte en de bijl sloeg, en
de cene paal na de andere werd opgezet
op den Walvischrug
X.
Austen kwam den „berg" af, waarop
Lars woonde.
't Was een mooie stille avond, vriezend
Uii Stad en Provincie.
L' i t Middelburg
- Woensdagavond gaf „de Kunstclub"
wederom een geslaagde uitvoering in d *n
Schouwburg alhier Waf bijzonder trof,
was de groote hoeveelheid militairen, die
aanwezig was. Dit vond zijn oorzaak hier
in, dal door het bestuur 112 kaarten be
schikbaar waren gesteld aan den gar
nizoenscommandant, die ze onder de mi
litairen heeft doen verdoelen; ongetwij
feld was dit een aardig idee en de genoo-
digden hebben dan ook in een hartelijk
schrijven aan het bestuur 'der ..Kunst
club'' hunne dankbaarheid geuit.
Blijkens een meedeeliug in „Het
Volk" iieeft de garnizoeiiskomïnandanf,
alhier geen toestemming verleend voor
hel houden van de tegen 1 Mei door de
aidecling der S D A P. en den Besluur-
dersbond in het Scliutiershof belegde
vergadering.
Gisteren werd door ons vermeld dal
het stoomjacht „Ledawas vertrokken
naar Rotterdam; dit is echter niet juist,
daar het gisterenmiddag alhier door een
een deurwaarder aan den ketting is ge
legd. Toen deze zich met zijn getuigen
aan boord wilde begeven werd hem de
toegang door den kapitein geweigerd,
waarop de hulp der politie werd inge
roepen. Kort daarop verscheen de com
missaris van politie met een inspecteur,
waarna de deurwaarder zich aan boord
begaf. De kapitein trachtte nog wel dit
tc beletten, door den deurwaarder legen
le houden, doch het schip werd onder
hevig protest van den kapitein vastgelegd.
Een cn ander lokte natuurlijk veil be
langstelling.
Het was gisterenavond reeds veer
minder druk op de Markt voor den win
kel van de firma E H Boasson en Co
en bij het naar huis gaan van hel perso
neel, was er minder belangstelling dan
vorige dagen Er is dan ook niets bijzon
ders te zien, dan twee mannen, die voor
den winkel heen en weer loopeo. Het
personeel begeeft zich zonder gestoord
te worden naar huis, daar de politie
evenlueele ordeverstoorders op cen af
stand houdt
Uit Walcheren
Gisteren hield de atdeeling Vee re
van hel Groene Kruis haar gewone jaar-
lijksche vergadering, nu onder leiding
van dr Weijland
De vereeniging bleek van 1912 tot
1916 le zijn aangegroeid van 91-196
'eden De ontvangsten van hel algeloopen
jaar -bedroegen f 372.45, de uitgaven
f 82 255, en hel batig saldo f 290 195
In verband met dit goed slot zal door
liet bestuur worden overwogen, of de
vereeniging haar zorgen zou kunnen wij
den aan ziekenverpleging.
Tel afgevaardigde naar de provinciale
vergadering werd benoemd ds Scheele
Ds. Maas van Gapinge werd herkozen
en de beer P. L Bolier werd gekozen
in het beslunr in plaats van jhr Van
weer met volle maan en een licht laagje
rijp over hel land Op de groote steen-
vlakten lagen veel donkere schaduwen,
bn zwart en (Stijf s [tonden de ronde toppen
en rotspunten en keken uit over de fjord-
monding en de zee
Aan het diepblauwe hemelgewelf glin
sterden de sterren als oogen van diamant
hem vriendelijk legen, en het watervlak
fonkelde als zilver en lokte en trok hem
machtig aan
Austen droeg aan de eene hand een
roodgeverfde kist, in de andere had hij
oliegoed en andere plunje
Achter hem, met de zwarte poes in
haar armen, kwam Adno, stil en nog
zwak.
Austen voelde zich zoo opgewekt, als
hij niet mfeer geweest was sedert den
vredigen tijd, toen hij op den Walvischrug
woonde op eigen grond
En zoo sterk en gezond was hij van
lijf en leden! En zoo waar hij begon
tc neuriën
't Was lang geleden dat iemand een.
zweem van geluid over Austen's lippen
had liooren komen.
Nu zong hij zachtjes voor zich uit, een
lang eentonig somber kerkgezang. Het
klonk zoo benauwend droevig, dat het 't
meest tevreden gemoed had kunnen doen
verlangen naar hel rijk der dooden
Maai- dét juist bewees, dat er groote
vreugde bruiste in Austen's binnenste
(Wordt vervolgd).