MIDDELBURGSCHE COURANT.
w
139° Jaargang
Woensdag
19 April.
eiNMENLAMO.
Dit Stad sn ProTinsie.
M 93
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, mot uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de cour*wt
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement vee! lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames -40 cenf per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
DE JONGSTE ENGELSCIIE
MAATREGEL.
De toestand voor onze scheepvaart
er daarmee van onzen aanvoer wordt
hachelijk
Aan den eenen kanl de onbekende die
de „Tubantia" en de „Palembang' door
torpedo's vernietigde, de „Eemdijk''
vleugellam sloeg, en waarschijnlijk ook
schuld heefl aan andere scheepsongeval
len welke lot resulLaat hadden dat eenige
van onze grootste booten werden opge
legd: en dat cr een groote vertraging
kwam in den dienst van de overige lijnen
Aan den anderen kant, een ingrijpende
bemoeiing van Engeland, dal onze sche
pen aanhoudt om de post van boord lo
halen en le onderzoeken; dat. schepen
mei Chilisalpeter ophoudt, waaraan on
ze landbouwers zoo dringend behoefle
hebben.
En mi, ook weer van Engclsclicn kant,
de dwingelandij inzake de steenkolen
voor de stoomschepen
Er zijn daarbij twee dingen le onder
scheiden, die echter heel nauw samen
hangen.
Ten eerste de bepaling, dal steenkolen
van Duilsche mijnen, als contrabande
woeden beschouwd, ook wanneer zij
door neutrale schepen voor eigen be
hoefte worde,n vervoerd. En ten tweede
de bepaling, dat neutrale schepen slechts
dón Engelsche steenkolen krijgen wan
neer zij 30 pet. van de scheepsruimte af
slaan len behoeve van de vaart op Enge
land
Van den aan Xoorsche schepen gestel-
den eisch, dat voor de levering van En
gelsche bunkerkool de waarborg gegeven
wrrdl dat de vervoerde goederen niet
naar Dailschland zullen worden doorge
zonden. hoorden we hier nog niet.
Dat laatste zou, al blijft hel dwingelan
dij, toch nog verklaarbaar zijn als een
oorlogsmaatregel, als een onderdeel van
ac poging tot afsluiting van den vijand.
Maar wat Engeland nu doet, liet op-
eischon van een deel der bergruimte voor
aanvoer naar Engeland, heeft met een
rorlogsmaatregel niets te maken. Hel is
louter een daad voor eigen belang, een
middel om hel tekort aan eigen scheeps
ruimte aan te vullen. liet wordt hoe lan
ger hoe duidelijker, dat een overwegend
deel van de Engelsche scheepsruimte op-
geêischt wordt voor troepenvervoer, en
vooral voor geregélden aanvoer van alles
wal het leger noodig heeft. En nu irachl
Engeland de neutralen te dwingen in hel
daardoor ontstane tekort te voorzien.
Als we niet allang verleerd hadden
in dezen oorlog le gelooven aan een
recht" voor neutralen, zou men kunnen
vragen, wat voor recht heeft Engeland
lot zoo'n dwaug, nog wel tegenover naties
waarmee hel in volle vriendschap zegt
le leven?
Men vergele bovendien niet dat onze
booten die nu langs Engeland heen naar
Amerika en Indiê varen in zuiver neu
tralen vaart, geen enkel geldig motief
voor aanhouding door de Duilsche ma-
i ine opleveren, terwijl een lading die
voer een derde bestaat uit voor Enge
land bestemde goederen, die schepen in
eens blootstelt aan dan zeer zeker gc-
i echt vaardigde Duilsche maatregelen.
Wal v°or recht heeft Engeland, zulk een
gevaarlijk zich bloot geven van onze
schepen te eischen
In de tweede editie van ons vorig'
nummer konden we meedeelen, dat onze
Minister van L. H- en N, onze reederijen
heefl herinnerd aan him verplichting om
hun scheepsruimte beschikbaar le houden
voor de opeischingen door onze regee-
ving (en behoeve van noodzakelijken aan
voer, vooral van tarwe
Dat maakt de kwestie nog ingewikkel
der, en laat ook licht vallen op liet alge
meen volksbelang dal voor ons in deze
zaak betrokken is'.
Wanneer er nu voldoende steenkool
uit onze eigen mijnen-waren te krijgen,
zou de zaak opgelost zijn, (Maar hteil schijni
dal onze Limburgsche kolen te mager zijn
voor gebruik voor sloombooten
Dal zulke maatregelen slechts bnls'.era-
rning tegen de gealllieerden kunnen wek
ken, ligt voor de nand.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Een tegenspraak.
Men schrijft ons uit Sluis
Ter weerspreking van het bericht aan
de N. R. C. en andere bladen, diene het
zolgendc:
Een der voornaamste ingezetenen van
Sluis is, voor liespréking. met de Duit-
sche autoriteiten, omtrent de broodvoor
ziening, Donderdagmorgen 9 uur van
Sluis vertrokken naar Brugge Hij werd
aan de grens door een auto afgehaald,
cn is reeds Vrijdagavond voor 6 uur te
Sluis teruggekeerd. Volgens sommige bla
den was bedoelde lieer Zondag, volgens
andere Maandag nog niet terug./
Van „eenige spanningdie in de ge
meente Sluis heerschte, viel niets te be
speuren.
0
Sigaren- en tabaknij verheid.
De hoofdbesturen van de vier wrk-
liedenorganisaties in hel sigarenmakers-
en tabaksbewerkersbedrijf hebben Don
derdag een onderhoud gehad met den
heer C. J K van Aalst, voorzitter van de
Nederlandsche Overzee-Truslmaatschap-
pij, en nog een lid van de fs". 0 T.,
over de prijsstijging van binnengoed,
dek en omblad, waardoor, naar be
toogd werd, de Nederlandsche tabak
en sigarenindustrie in zoo groote moei
lijkheden komt, dal stopzetting van een
aantal fabrieken hiervan vrij zeker spoe
dig hel gevolg zal zijn Uitvoerig werd
betoogd, dat vooral het toenemende ge
brek aan binnengoed een ramp voor de
industrie zal worden
Op advies van de heeren van lo N.
O T. zal nu. getracht worden, in sa
menwerking met de potroonsvereeivgie-
gen de middelen le vinden, die liet drei
gende gevaar kunnen afwenden Een
onderhoud met de voorzitters der pa
troonsorganisaties is aangevraagd.
0
De Eemdijk ook getorpedeerd
De Engelsche admiraliteit publiceert
de volgende verklaring
Hel Nederlandsche stoomschip Eem
dijk is den 7den dezer door een vijan
delijke duikboot getorpedeerd, toen het
op weg was van Baltimore naar Rotter
dam. Hel had op vier verschillende
plaatsen de Nederlandsche kleuren op
de zijden geschilderd, een schild, met
felle kleuren beschilderd, aan den voor
mast en de reederijvla'g in felle kleu-
•en aan den hoofdmasL. Op de
zijden stond de naam en de haven van
herkomst in 'groote wille letters. Het
schip i$ niet gezonken, doch op het
slrand gezet. In Engeland is door des
kundigen een nauwgezet onderzoek iu-
gesleld naar de stukken staal en geel
koper, die in hel lek van het schip zijn
gevonden Het zijn ongetwijfeld stukken
van een torpedo en zij zien er uit
als de stukken, die in andere gevalleil,
waarin een schip is getorpedeerd door
Duilsche duikboolen, zijn gevonden. De
Stukken staal worden beschouwd als
declen van een luchtkamer en het stuk
geel koper als een deel van een kruk
as van een sleutel
Geen staal van dê dikte of de soort
n deze stukken wordt gebruikt bij
eenig bekend type van Engelsche of
Duitsche mijnen.
Uit Middelburg
- Ter gelegenheid van den jaardag van
Z. K II. Prius Hendrik wappert heden
van openbare en enkele particuliere ge
bouwen de vaderlandsche driekleur, met
bet oog op de tijdsomstandigheden "werd
geen parade gehouden
De Belgische Eendracht gaf giste
renavond in haar lokaal „Do Vriend
schap" een feestavondje ten bale van den
hoer B de Metz, den bekenden Belgi
schen zanger.
Men wilde den heer De Melz dank be
tuigen voor de vele diensten, die hij op
verschillende wijze aan de Belgische ko
lonie heeft bewezen en voor zijn mede
werking als barytonzanger op menig Bel
gisch feest--alhier.
Twéé Hollandsche vrienden van den
heer De Mclz, de heeren f. van Abeelen,
pianisl, en A. S. P. Trolsenburg, hu
morist, droegen veel bij lot het succes en
oogstten veel bijval, üc heer G Herpoel
heeft twee mooie stukken gedeclameerd,
waaronder „Hosannah Albert" van Joh
Den ia egt, dal zeef in den smaak viel. ter
wijl dezelfde lieer op schalksclie wijze
eenige lieve oude Vlaamsche liedjes zong.
De jongejuffrouw M. Michiels cn de
jonge heer F. Michiejs werden om hun
piano- en vioolspel toegejuicht.
_De heer Dc Metz vergastte de aanwezi
gen zelf ook op enkele zangnummers.
De bliude pianist I. Plancke deed Wil
helmus en Braban?ortne hooren.
De prettige uurtjes zullen zeker
bij allen in aangename herinnering blij
ven
De heer W Meeuwsen, agent van
politie derde klasse alhier is benoemd
tol agent van politie tweede klasse te
Velp,
Wij zijn gisterenavond een kijkje we
zen nemen in de bioscope-Strengholt op
de groote Markt alhier, waar o m een
zeer fraaie film werd vertoond, geti
teld „Salammbo', bewerkt naar den ro
man van G. Flaubert
De plaats der behandeling is licf oude
Carthago, welk feit aanleiding is, dat <ie
film indrukwekkende afbeeldingen van pa
leizen en tempels doet zien Ook de ge
heel mise-en-scène dwingt bewondering
af Wij kunnen een ieder een ging naai
de bioscope ten zeerste aanbevelen.
0
Uit V li ss i M ge jé
De mailboot „Prins Hendrik' komt
heden middag te half vijf aan en zal mor
gen weder vertrekken
Q
Uit Walcheren.
De raden der gemeenten Oostka-
pelle en Serooskerke (W., heb
ben adhaesie betuigd aan het adres van
Vreemdelingenverkeer aan de Staten van
Zeeland betreffende afschaffing van tollen
en zich bereid verklaard, gedurende veer
tig jaren een bijdrage, berekend tegen
acht cent per inwoner, te betalen.
0
Uit Zuid-Beveland.
Het ledige sleepschip E 1 i s a is
bij binnenkomst op den Oosthavendam
te Kans weert gestrand en heeft den
lichtopsland omgevaren Twee sloapboo-
len trokkenL het schip vlot
-- Elk voorjaar nestelen in de weiden
van de Ierseksche moer nog al wat
kieviten. Opmerkelijk is het, dat er thans
geen zijn. Zo zijn ér wel even geweest,
maar. nu een week of drie geleden, als
bij afspraak, in troepen weer heen gevlo
gen. Zou dit om hel oorlogsrumoer zijn
of om de vele regens' De moer is anders
volstrekt niet overal even nat meer
Verleden week ongeveer werden in
de boven-Schelde bij Bergen op Zoom
twee groote yisschen, tonijnen meent
men, gevangen. Ze waren daar verebd.
Met moeite kon men ze meester wor
den en ze waren zoo zwaar, dat zij met
een stoomlier aan wal gesleept moesten
worden
In hél jongste nummer van „Met
Leven" komt een artikel met afbeeldingen
voor over de kreeften vangst te Ier se
ll e. De heer J. Nolet heeft den schrijver
dc inlichtingen verstrekt.
Uit Schouwe n-D u 1 e l n n d
Door den Minister van Waterstaat is
benoemd tof opzichter aan de uit le voe
ren werken te Zijpe, gemeente Bruinis-
se, de heer L. Douw, Iz te Zierikzce,
werkzaam ten kantore van den ingenieur
van Schouwen.
Te N o o r d w e 11 e Werd Dinsdag
avond opgericht de afdeeling Renesse
Noordwclle en Serooskerke van bet
Groene Kruis gevestigd le Noordwclle
Tot leden van liet bestuur werden gé-
kozen de heeren: Th Lange, L H Dor-
maar en C. J Kooman van Renesse, M
Iloogenboom, II W. Poldermans cn B G
Moermondte Noordwclle en ds. Adriani,
G. J Barendse en I. de Oude van Stn
rooskerlcc
Het aantal leden is 111 van Renesse,
66 van Noordvvelle en 51 van Seroos
kerke, contribueerende gezamenlijk ruim
f 215.
Als plaats voor het depót werd Noord
wclle aangewezen Kleine artikelen zul
len ook te Renesse en te Serooskerke
verkrijgbaar gesteld worden.
0
Uit St. Philipsland.
De uitslag der stemming voor een
lid van den gemeenteraad te St. P h i-
lipsland op Dinsdag 18 April (vac
W. C. van Nieuwenhuizen) was dal uit
gebracht werden 251 geldige stemmen.
Hiervan verkregen P J Aarnoudse 140,
A A van Nieuwenhuizen 69 en Wisse
12 stemmen, zoodat gekozen is P. J.
Aarnoudse.
0
Uit Tholeu.
De raad der gemeente O u d-V o s-
s e in e e r besloot met 6 tegen 1 stem
ook in 1916 de kermis niet te houden;
besloten werd verder in verband met den
aanleg van een locaaltrein in hel eiland
de eerste 20 jaren bij te dragen f 0.20 per
inwoner en verder 30 jaar f 0.10. Een tij
delijke geldleening zal aangegaan worden
ad f 7000, in verband met de storting
waterleiding. De ho'ofdelijke omslag voor
1916 werd bepaald op f 4200 Er werden
besprekingen gehouden naar aanleiding
van de opmerkingen over hel gemeente
bestuur van Oud-Vossemeer in hel ver
slag. der gezondheidscommissie.
0
Uit ZTee uwsch-Vlaanderen O D.
Tot adjunct-commies ter gemeente
secretarie te Delft is benoemd de lieer
J J Huijssen lé Xeuzen
Uit Z e e u w s cb-V I a a nde r e n W D
In de Dinsdag te Slu.is gehouden
vergadering van den gemeenteraad waren
alle leden, behalve de heer A. Buijck,
tegenwoordig.
Besloten werd de jaarwedde van een
te benoemen hoofd aan school C te ver-
hoogen racl f100 en een nieuwe oproe
ping le doen. Eveneens zal een herhaalde
oproeping gedaan worden voor een on
derwijzer aan school A
Als lid der commissie tol wering van
schoolverzuim werd benoemd de heer
J. N. Metz.
Aan R de -Buck werd op diens ver
zoek pi. in. 11 vïerk M grond in erf
pacht gegeven voor 29 jaren tegen 25
cents per vierk. M.
Op hel verzoek van P Bodderij le
St.-Anna-ter-Muiden, oih eenige tronk-
boomen te rooien, werd gunslig beschikt
Een door den heer A. Aernoudts inge
zonden voorstel, om de reglementen van
dc instellingen van weldadigheid le wij
zigen, werd niet ondersteund oh kwam
alzoo niet in behandeling,
Als lid van hel algem. armbestuur van
Sluis, welke benoeming in de vorige
vergadering werd uitgesteld, is benoemd
de neer J W. Woiltiez
Reslolen werd, het vaandel van SL-
Anna-ler-Muiden le laten reslaureeren
KERKNIEUWS.
De dubbele avondbeurt
Men schrijft ous.
De dubbele avondbeurt in de Ned.
Herv. gem. alhier is gisteravond uit haar
graf verrezen Tenminste op papier Men
weet, dat bij onherroepelijk eindbesluit
van" het Classicaal Bestuur van Zierikz.ee
was uitgemaakt, dat de verplaatsing van
de middagbeurt ngar den avond op de
Zondagen, wanneer de vrijzinnige predi
kant der gemeente de eenige avondbeurt
heeft le vervullen, niet meer mocht ge-
schieden. De bijbelvaste orthodoxie heeft
echter uit hel boek Esther geleerd, hoe
een wet van Meden en Perzen, die iticl
herroepen worden kan, tóch krachteloos
kan worden gemaakt. Met het oog op de
nadering van den 30sten April, waarop de
vrijzinnige predikant der gemeente weder
zijn avondbeurt zal hebben le vervullen,
hebben de 5 orthodoxe predikanten zich
gehaast den kerkeraad samen te roepen
ten einde dien kerkeraad een besluit te
doen nemen waardoor hel beoogde doel
toch zou kunnen worden bereikt en de
geïncrimineerde verplaatsing ongestoor-
den voortgang zou kunnen hebben Zij
stelden don kerkeraad daarom voor om
aan eiken predikant der gemeente het
recht te geven desgcwenscht zijn mid-
dagbeurt naar den avond te verplaatsen
En ondanks van vrijzinnige zijde daar
tegen aangevoerde wettelijke, moreeleen
collegiale bezwaren heeft de kerkeraad
daarin bewilligd,
De vrijzinnige predikant der gemeente,
dr Cannegieler. had te voren reeds zijn
avondbeurt aan de orthodoxe collega's
afgestaan, om aan al het gescharrel daar
omtrent, als beneden de waardigheid,
welke een christelijke gemeente en 'eten
kerkeraad aan zich zelf zijn verschuldigd,
een einde te maken en zijn eigen persoon
verder voor disqualificalies en désavou-
ceringen Ie vrijwaren. Echter verklaarden
de 5 predikanten, ook na ter vergadering
herhaalde aanbieding, van deze „lioog-
hnrliqheid" ten slotte toch liever niet
gediend te zijn Ook kon het denkbeeld
om op all e Zondagen dc middagbeur-
len le doen vervangen door avonddien
sten Jien niet behagen. Van een avond-
beurt tegenover die van dr. C. konden zij
echter niet afzien.
De toestand wordt nu zeer ingewikkeld,
daar dr Cannegieler verklaarde onder
deze omstandigheden in zijn eigen ge
meente zijn avondbeurt niet le kunnen
vervullen. De eer en de waardigheid van
hel hem door de gemeente opgedragen
ambt achtte hij daardoor te zeer belee-
digd Hij zal 'dus trachten zijn avond
beurten door anderen te laten vervullen,
en kondigde reeds aan hierbij rekening
te z.ullen houden met een reeds vroeger
ook tot hem gekomen verzoek lot het
afstaan van beurten aan een in geen der
college's vertegenwoordigde groep ge
meenteleden, die zich aansloten bij den
Gereformeerden Bond
Intusschen is de strijd om de avond-
beurt hiermee nog geenszins geëindigd.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Den 2den Mei wordt hel atelier" van
F. Hart Nibbrig bij Frederik Muller Co
verkocli 1. De catalogus, die een voorrede
beeft van prof dr A J. Derkinderen,
telt 108 getitelde nummers, waarvan een
veertiental op* de bekende fraaie wijze
zijn gereproduceerd, en voorts een 25-
lal losse doeken
Ambachtsschool Mid de lb u rg
Heden is de jaarlijlcselie tentoonstel
ling van werkstukken en leekeningen van
de leerlingen der Ambachtsschool en van
teekeningen vau de leerlingen der Bur
geravondschool en der Avondschool voor
Handwerkslieden geopend
Der traditie getrouw liebben wij ook
een kijkje genomen en kunnen alleen
conslateeren, dat ook nu weder al hel
geëxposeerde, hetzij van timmerlieden,
bankwerkers, schilders, meubelmakers,
sto'ffeerders of electriciens. blijk geeft van
dc goede opleiding, die men den jongens
op (leze school geeft en van den ijver
waarmede door de leerlingen het on
derwijs gevolgd wordt Ofschoon wij niet
in details kunnen afdalen, willen wij.
toch op twee zaken wijzen, ten eerste
op het expirinieleur-schakelbord, dat dooi
de electriciens is opgeslagen en dat voor
dc practische lessen in de electrotech-
ïliek van groot belang is
En opnieuw zij betreurd dat voor de
afdeeling schilderen zoo weinig deelna
me is. hoewel er in onze stad aan goede
schilders dikwijls gebrek is, terwijl" op
de school alles wordt gedaan om de jon
gens voor de praktijk gereed te maken.
Aan de tentoonstelling is evenals vo
rige jaren een verloting verbonden, waar
voor tal van zeer practische voorwerpen
zijn bestemd
0
Ambachtsschool G o, e s.
Heden zijn bevorderd bij tfé afdeeling
llmmeren van dc 2e naar tie 3e kl C M.
Zuidweg, C Iv. Franeoovs, M. J. Verburg,
J. Knuil, A. Kosten, J van Koeveringe
en B. P. de Munck Afgew 4;
van de le naar de 2e kf. J. S. de
Jonge, P Allewijn, \V. J Nleuwenhuijze,
J Does, A. Leijs, A. Boel, C C J
Veltoman, M J Zweedijk, A. dc Boar-
graaf, C. J. v. d Sonde, A A. Swenne,
.1 L. Kriekaard en A C. Wondergem;
voorwaardelijk- J. M v d Voorde cn
J C Smaüegange Afgew. 2, één leerling
nam niet aan het examen deel
Bij de afd smeden zijn bevorderd van
de 2e naar de 3e kl. C. Schrijver. J
Schrijver. G Roelanls. C. M Mieras, D.
Bolle en A Blok. Afgew 2;
van de le naar de 2e lel J C. Meijers,
J C. v d. W'eele, J G Zwartepoorte,
D. A. Rouw, P. Kr Burgs, J C. Foudraine,
M. J. Polderman. A J Jobse, .T. A. P.
Versluijs, G. A. Boudier, A. Mol en P.
A G. Altena. Afgew. 2. ongesteld waren
er ook twee.
Bij de afd schilderen van dc 2e naar
de 3de kl M. Schipper De caiulida.it,
die in "aanmerking zou kunnen komen
voor bevordering van de le naar de 2e
klasse is afgewezen.
IIcl einddiploma verwierven voor de
afd. timmeren S. Dekker, C. Kosten, J.
C Schipper, C T. Schipper. T J Pieper,
D. C. P. Bakker, J Oudkerk, L de Jong
on' W Minderhoud. Afgew één.
Bij de afd smeden J. Labeur, G H.
van "Weelc, L J de Couizïck cn J C.
Snoep.
Bij de afd schilderen M. de Drcu.
De diploma's werden door den voor
zitter der ambachtsschool, den heer C C.
Goomans mei een toepasselijk woord aan
de leerlingen uitgereikt.
In den loop van den dag was een
tentoonstelling van door de leerlingen
vervaardigde werkstukken gehouden,
welke, zooals gewoonlijk, ook nu weer,
door een belangstellend publiek werd
bezichtigd
