MIDDELBUR6SCHE COURANT
91
1S9* Jaargaag
1916
Maandag
17 April.
BINNENLAND.
»-
Dit Stad ifi Froflnef§.
Deze courant versehijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de couran*
bezorgd krijgen door de Agenten te Vljssingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 6ent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
DF A.S. STATENVERKIEZING
In de Zondag le O o s t b u r g gehouden
vergadering van de vrijzinnige 1desver
een i ging in hel voormalig le distriet van
Zeeland werd in de vacature Zijlstra tot
bestuurslid gekozen de lieer P Verhage
te Biervliet met 58 stemmen tcgm it>
op den lieer. C Serló le IJzendijke
Tol vervulling der vacalure-Vorsternxan
van Oven, wïen door den waarnemenden
voorzitter, den heer Maarland nog -enigs
woorden van hulde ter nagedachtenis wei
den gewijd, werd gekozen dc heer P. de
Bruijne le Aardenburg met 80 stemmen;
deze bedenkle echter waarna in (we?
stemmingen werd benoemd de heer A. I,
Lecnhouls le Relranchemenl met bij de
herslemming, 30 stemmen tegen 18 op
den lieer Zonnevijlle le .\ardonburg. Bij
de eersle stemming hadden een zestal an
deren eenige stemmen verkregen.
De aftredende leden der Pro/incia'e.
Slaien n.l. de lieeren mr F T N. van
Dam, P. W. Maarleveld en J. A. NeeU-
son werden mei eenparige stemmen op
nieuw candidaal gesteld
Door de Centrale zijn Zaterdag te
Goes dc volgende vrijzinnige candidaten
in het district Goes voor de a s. S'atcnvei-
verkiezing aangewezen W Kakebeeke,
Goes, af Ir., P Lindcnbergh, Wemeldiuge,
Jpc. "Welleman, Krabbendijke. eii A T C.
SwenneWissenkerke
Dit zijn dezelfde candidaten, die dooi
de vrijzinnige kiesvereeniging Vooruitgang
te Goes "Vrijdagavond werden aangewezen.
ART. 192 DFR GRONDWET.
O n d e r w ij s b e v r c d i g i n g
Ingediend is een wetsontwerp tot het in
overweging nemen van een voorstel van
verandering van artikel 192 der Grond
wet
Bij liet aangeboden ontwerp is zoowel
de door <le Staatscommissie overeengeko
men tekst als de toelichting zonder eeiiige
wijziging overgenomen. De herziening van
art 192 kan thans gelijktijdig met di? ran
art 80 worden behandeld
ZOMERTIJD.
Naar de Haagschc correspondent van
het I-Idbl. meldt, is de minister van bin-
nenlaïidsche zaken tot het ontwerpen
van een wet, strekkende om de klokken
één uur le •verzetten, overgegaan, nadat
hij in de Tweede Kamer zich ervan had
vergewist, dat men over een dergelijk
ontwerp niet uitvoerig zou discussieeren.
TWEEDE KAMER.
Uitbreiding suikerbieten
teelt.
Op een tweetal vragen van den lieer J-
ler Laan .betreffende de uitbreiding vai'
de suikerbietenteelt in 1916, -heeft mi
nister Poslhunia o. m geantwoord, dit de
mei suikerbuilen betceldê oppervlakte
bedroeg in 1912 64 812 H A., 1913. 60-300
HA. 191463.231 HA; 191-5 56 30:»
HA (voorloopig cijfer) cn in 1916 waar
schijnlijk ca. 67 000 IIA, een toename
die geenszins onrustbarend kan worden
genoemd, te meer als men in aanmerking
neemt ,dal in 1915 de verbouw aanmer
kelijk was ingekrompen
Dc minister is van meening, dal om*
ploeging van met wintertarwe bezaaid
land niet in van belcekeois meerdere
male plaats heeft, dan in andere jaren en
dal er, in verband met de beperkte ca
paciteit der suikerfabrieken, de onzekere
vooruitzichten der kunstmestvoorzieuing
en tal van andere factoren, geen gevaar
bestaat, dat de uitbreiding der fcieten-
ift'ell onrustbarend zou worden.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Het -Staatsbelang en de mili
taire verloven'
Aan de troepen is, naar dc Asser Cl.
mededeelt, het volgende telegram van den
opperbevelhebber van land- en zeemacht
bekend gemaakt
..Regeering en ik verliezen geen oogen-
blik persoonlijke belangen van de mili
tairen uit hel oog. maar zoolang de Rc-
gecring schorsing der periodieke verlo /en
in Staatsbelang noodzakelijk acht, nu;t
particulier belang hiervoor wijken. Dc
soldalen moeten vertrouwen hebben, in
Regeering en opperbevelhebbel" on hier
in berusten. Commandanten moetèn bun
duidelijk maken, dat de tegenwoordige
toestand niet langer zal duren dan re
geering in Landsbelang beslist onver
mijdelijk acht."
Dc Nederlandsche Mails-
liet is onzen lezers bekend, dat tus-
schen onze regeering en de Engelsche en
Fransche verschil van meeping beslaat
over de opvatting van bet in 1907 in den
Haag gesloten verdrag, betreffende de
brievenpost aan boord van schepen.
12 Januari 1916 heeft de Nederland
sche regeering haai- standpunt aan de
Engelsche ken baai- gemaakt, dat' de posfc
onschendbaar is ook in de territoriale
wateren en Ide havens van een der oorlog
voerende landen. Zij heeft daaraan toe
gevoegd, dal voor wat betreft <le inbe
slagnemingen in de streek, de Downs ge
naamd, deze te minder te rechtvaardi
gen waren, wijl de schepen, die hel Ka
naal doorvoeren, door Groot Brittannië
genoodzaakt waren door die streek
te varen.
Niettemin is de 'Engelsche regeering
voortgegaan met liet inbeslagnenien der
brievenpost, aan boord van Nederland
sche schepen, en den 1 April 1916 heeft
de Engelsche regeering een nota aan de
Nederlandsche gezonden, waarin uiteen
gezet wordt, dat de Verbonden Begeerin
gen van meening zijn, dat liet Verdrajg
van den Haag van 19Ö7alleen de onschend
baarheid waarborgt van de eigenlijk gje-
zegde „correspondance postale", en dat
dientengevolge de oorlogvoerenden liet
recht hebben tot onderzoek en inbeslag
neming van dc koopwaren, die verborgen
blijken in Ide ;sfukkeii, enveloppen of brie
ven, welke de postzakken bevatten.
De Nederlandsche regeering heeft nu
onder dagteekening ran 11 dezer een
nieuwe nota aan Engeland en Frankrijk
gezonden, waarin herinnerd wordt aan de
eerste, die volstrekte onschendbaar
heid eisChle van de over zee vervoerde
brievenpost. Daarin wordt de nadruk ge
legd op de groote vertrading' tiie de over
brenging der brieven ondervindt, en op
de aan den handel en aan de particulie
re belangen toegebrachte schade
Dikwijls wordt de in beslag genomen
brievenpost overgebracht op een En
gelsch schip, hetgeen haar zonder eenigfc
noodzaak blootstelt aan gevaren, welke
men juist en terecht "heeft willen ver
mijden, door haar toe te vertrouwen aan
Nederlandsche schepen. Hel is overigens
volmaakt onzeker of de zendingen naar
hare bestemmingen worden doorgezonden
door dc Engelsche autoriteiten. Deze
houden de brieven achter zonder dat
afzender of geadresseerde eenig bericht
daarvan ontvangt, óf zij laten ze de reis
vervolgen na ze van den inhoud te heb
ben ontdaan. In liet laatste geval blijven
de rechthebbenden volslagen onbekend
met het lot van hun in beslag genomen
eigendom
De Britselie autoriteiten vergenoegen
zich niet met liet op deze wijze in beslag
nemén van contrabande-artikelenzij heb
ben eveneens beslag gelepjd op tal van
brieven, die absoluut geen contrabande
inhielden met name voor Amerika en
andere overzeesché landen bestemde brie
ven.
Veder spreekt de nina van de inbeslag
neming van waarde-papieren.
Het is niet twijfelachtig, dat de uitdruk
king „correspondance postale" in zich
duit de aangeteekende stukken of de
stukken met aangegeven waarden, inhou
dende schuldbewijzen, coupons en ande
re waarden. Desniettegenstaande hebben
de Britsche autoriteiten dergelijke stuk
ken, die door de Nederlandsche eigena
ren naar Noord-Amerika, Zuld-Amerika,
Spanje, Portugal, Japan verzonden wa
ren, in beslag genomen; zij hebben er
den inhoud uitgehaald, welken zij noch
aan den geadresseerde hebben doorge
zonden, noch aan den afzender terugge
zonden
Geen enkele regel van het Volkenrecht,
aldus dc nota, rechtvaardigt de handelwij
ze der Britsche autoriteiten, welke niet
alleen indruischt tegen de voorschriften
van het Verdrag van Den Haag, maar
evenzeer een directe aanranding vormt
van de eigendomsrechten.der Nederland
sche onderdanen en banken, die de waar
den, welke bet hier betreft, aan den
postdienst hadden toevertrouwd. Boven
dien berokkent zij hoogst ernstig nadeel
aan de Nederlandsche belangen, doordien
zij elke verzending langs den weig ter
zee van waardepapieren, toebehoorende
aan Nederlandsche onderdanen, ondoen
lijk heeft gemaald
De Nederlandsche regeering had zich
gevleid dat de documenten en de waar
den. door tie Britsche autoriteiten uit
de brievenpost gehaald, binnen een kort
tijdsverloop aan de rechthebbenden zou
den zijn teruggegeven; zij verwacht zulks
alsnog en behoudt zich voor om ten be
hoeve van laatstbedoelde» een schade
vergoeding te vorderen wegpns de scha
den door hen geleden tengevolge van de
door de Britselie autoriteiten genomen
onwettige maatregelen.
Een volledige lijst van de waardepapie
ren, van welker inbeslagneming de Ne-
dei-Jandsche regeering is onderricht cn
waarvan zij1 de teruggave vraagt, zal "bin
nenkort volgen.
De „Toekomst" schrijft:
De censor durft in de brieven, ver-
zonden per Nederlandsch schip (Tam-
bora), uit Nederiandscli-lndië naar Ne
derland, en !door hem geopend, een stukje
papier leggen met den volgenden inhoud
.To minimise the risk of delay, letters
should, whenever possible, be written in
English or French."
Otn de kans op oponthoud te beper
ken. moeten brieven, zoo mogelijk, in 't
Engelsch of Franseii worden geschre
ven.")
Wij weten 'l nu wij Nederlandei's, wij
hebben ons tot elkaar te richten niet in
onze eigen taal, maar in 't Engelsch of
Fi-ansch, om 't den Engelschen censor
gemakkelijk le maken, die wederrechte
lijk, uil machtsmisbruik, onze mails aan
houdt en onze brieven opent.
De s c h e e p v a~a r l v e r b i n d i n g met
Ned-Indic.
Ei- dreigt ernstige stagnatie in den
dienst der mailschepen op de Neder,-<
landsche koloniën. Vast staat nu reeds,
dat de Stoomvaartmaatschappij 'Nederland
en de Rott Lloyd in geeh geval meer,
fyopr het einde van den oorlog, hun
grapte nieuwe schepen er aan willen
wagen
Met de andere, kleincx'e passagierssche
pen willen de maatschappijen den dienst
op Indië onderhouden, wanneer de re
geering een gedeelte van het molest',-
risico draagt.
Een desbetreffend verzoek is volgens
liet ,.Hbld" ingediend
Tevens willen de Mijen, voor liet ge
val, dat eenige mailbooten vex-loren moch
ten gaan, waardoor de Mijcn ten aanzien
van het buitenland in uitei\,t ongunstige
conditie zouden komen, een belofte van
dc Regeering, dat zij geen contracten met
buitenlandsche x-eederijen zal afsluiten.
Wat dit punt betreft, i's volgens he
Iibld. van regcerixxgszijde geantwoord, dat
zij uit den aard der zaak na den oorlog
niets zal nalaten wat in haar vermogen
pm den bloei der Nederlandsche'
scheepvaart te bevordex-en, noch thans
nog geen bindende belofte kan doen
0
De „Zeeland
Zoowel Zaterdag als Zondag kwam de
mailboot op tijd, dat is te 5 uur, binnen.
Zaterdag had men slecht weder gehad,
gisteren goed, toen waven er op de Prins
Hendrik 81 passagiers, waaronder 47 ge-
interneei'de Duitsche burgers, die uit de
kampen in Engeland ontslagen wareix.
Onder hen bevonden zieïi er twee. die
door de trailsportcolc' van het Roöde
Kruis per brancarü i trein moes
ten worden overgebracht
Ook waren aan boord een negental
werklieden uit Rotterdam, die Zaterdag
naai" Engeland overstaken om daar te
gaan werken, maar die men in Engeland
niet Iiad toegelaten en die nu door de
politie moesten Worden voortgeholpen
naai- Rotterdam, omdat hun geld opwas
Zaterdag kwam o. a do stoker van de
Duiveland mede. die 14 dagen geleden
achter bleef, toen zijn mede-schipbreu
kelingen over Vlissingen huiswaarts keer
den, omdat hij zijn been gebroken had;
Icon hij nog slechts niet groote moei
te de reis maken.
Brie ven vervoer in Zeeland.
De Commandant in Zeeland, overwe
gende dat een wijziging in de door hem
uitgegevene verordening van tien 30en
September 1915 nopens het brievenver
voer wensclielijk wordt geacht, heeft de
volgende verordening vastgesteld
1. In artikel 3 van de verordening
van 30 September 1915 nopens het brie-
venvervoer wordt in plaats van ..Zuid-
dorpo" gelezen „Neuzen".
2 Aan artikel 8 wordt toegevoegd
een tweede lid, luidende
„Mei het opsporen van overtreding de
zer verordening zijn, behalve de bij arti-
kel 8 van het Wetboek van Strafvordering
aangewezen personen, belast de mare
chaussee en alle amblenai'en van rijks- en
gemeen tepolitie
3. De Politie-verordening van den
commandant der kustbatterij bij Neuzen
van 18 October 1915 betx-effende het
brievenvervoer is ingetrokken.
De E1 z ina Helena.
De sleepboot Blankenburg is Zaterdag
middag den Waterweg binnengekomen
mei een wrak op sleeptouw Het is een
ijzeren scliip, dat geheel onderstboven
ligt, vermoedelijk de op 3 dozer getor
pedeerde Nederlandsche schoener Elzi-
na Helena
Hel schip wordt naar Vlaardingen ge
sleept
Soda.
De witglasfabrieken le Leerdam zul
len, meldt de N. R. Clhaar reeds belang
rijk ingekrompen bedrijf Woensdag vrij
wel gelxeel moeten stopzetten, indien er
geen nieuwe aanvoer van soda plaats
heeft
Geneesmiddelen
Er heeft zich een commissie gevormd,
die zich ten doel stelt de distributie van
geneesmiddelen voor ons land te rege
len Zij pleegt thans overleg met de re
geering
Bie r en.
Door den Minister van L N. en II. is
voor de week van 16—22 April de ter
beschikking te stellen hoeveelheid volver-
sche kip- en eendeieren voor elke 100
uitgevoerde vastgesteld op 50, terwijl kie-
vits- ganzen- en andere eiersoorten niet
beschikbaar behoeven te worden gesteld
voor biixneniandsch gebruik, doch met
consenl mogen worden uitgevoerd.
Uit Middelburg
Door Gedeputeerde Staten is mot
ingang van 1 Juni a s. eervol ontslag ver
leend ja'an L J van der Weel als bode
ter provinciale griffie van Zeeland
Gistex-enavond hielden de af deeling
der S D A P cn de Sociaal Dem Vroul-
wenclxxb een openbare vergadering in hot
lokaal der Werkman svereeniging, welke
vergadering is te Ixesclxouwen als de vrou
wendag der S. D A P. De spreekstei",
mevrouw S de Zeeuw— Freenx uil Rot
terdam en de spreker, de lieer A. Nagt-
zaam uit Haarlem bespraken dan ook de
noodzakelijkheid van invoering van al
gemeen vrouwenkiesrecht cn verdedigden
dit op verschillende bekende gronden,
als pon recht van de vrouwen, een nood
zakelijkheid, omdat de vrouw als moe
der zoo groote interesse heeft bij de wet
geving vooral ook met het oog op hare
Kinderen; mede als arbeidster en lixris-
vrouw beeft zij belang bij .de sociale
we'ten
Aan het slot der vergadering werd
een motie aangenomen, waarin op ge
lijktijdige invoering van algemeen man
nen- en algemeen vrouwenkiesrecht
aangedrongen.
zangvereen'rin" .,De Volksstem"
zor.g ter afwisseling eenige liederen.
liet was Zaterdagavond rumoerig
op de Markt, waar een aantal ontslagen
bedienden der firma) E H Boasson en Co
voor deix winkel dier firma liepen tc
posien en strooibiljetten uitdeelden. Bij
genoemde firma is n 1 een arbeidscon
flict uitgebroken, daar door den bond
van Handels- en Kantoorbedienden een
contract, betreffende arbeidsvoorsvaar
den was overgelegd aan de firma, waar
mede deze zich niet kon vereenigen.
Zij legde harerzijds aan de bedienden een
contract voor, dat deze weigerden te lee-
kcrien. Hun werd toen ontslag aangezegd
binnen vier weken, welk ontslag 15 April
inging. Het weigeren om te teekeneu had
niet tot oorzaak, dat de patroons het con
tract niet aan den Bond voorlegden, maar
aan de bedienden direct, doch de- inhoujl
van het contract bevatte bepalingen, waar-
Jnede de bedienden niet accoord gingen.
Zooals boven gezegd, hel was Zaterdag
avond rumoerig voor den winkel. De po
litic zorgde eerst op uiterst kalme wijze
dat de straat lot aan hel trottoir vrij bleef
Toen echlcr om half elf een der reizigers
der firma, die aan hel werk ir gebleven,
door de Lnnge Delft naar huis ging.
sli'oomde een talrijk publiek hem achter
na; de uilgësïotcnen en de voormannen
van den bond deden hier echter niet aan
mede Ongeveer bij het Grand Hotel werd
de reiziger door enkelen gemolesteerd,
maar toen waren ook de beide inspec
teurs en enkele politieagenten ter plaat
se exi sommeerde een der inspecteurs het
publiek terug te gaan Daar dit niet ge
schiedde .werden de gummistokken ge
trokken en menige gevoelige klap uitge
deeld
Enktle personen kwamen te vallen, cn
zooals altijd bij zulke gelegenheden, kre
gen ook eenigen, die met het geheeld
geval niels te maken hadden of slechts uit
nieuwsgierigheid mede liepen, tikken
Toch luidden nog de ergste belhamels
door liet politiccordon weten heen te
bi-eken en werd de reiziger verderop in
dc Range Delft opnieuw gemolesteerd
Hedenmorgen weid weder gepost voor
den winkel en moest een jongen, een be
kende bengel, die niet aan het bevel der
politie cm door te loopei; voldeed, wor
den medegenomen naar de wacht
Uit Vlissingen.
De négen Rotterdammers, die in En
geland geweigerd zijn, zouden gaan wer
ken in de machinefabriek van Johnson
te Londen. Gistei-en kwamen er weder
twee, voorzien van groote papieren, die
heden inel0de mailboot naai- Engeland,
wilden oversteken. De maatschappij Zee
land weigerde hen te vervoeren, daar
mén vreesde, dat ook deze twee zouden
worden geweigerd
De agent van politie 2e klasse C J.
Loof, te Vlissingen is benoemd tot
gemeenteveldwachter te Ouddorp.
- Te Vlissingen wordt Woens
dag a s door The Tinibcrlown"F»>llies, de
Engelsche geïnterneerden uit Groningen,
de op 21 Februari uitgestelde uitvoe-
ing gegeven ten voordeele van de slacht
offers van den watersnood-
Uit Noor d-B ereland.
Bij Glasjesnol, onder de gemeente
C o 1 ij li s p 1 a a t is weer een mijn aan
gespoeld De mijn is gezonken en alleen
bij laag water te zien Militairen houden
er de wacht bij.
Uit Tho 1 eh.
- Zondagavond om 11 uur werden le
Stavenisse door één zeer zwaren on
weerslag eenige telefoonpalen op den
dijk getroffen-
Uit Schouwen-Diil veland.
De heer J. A de Bruijne, lid van
de Prov. Staten voor het district Zie-
rikzee. die dit jaax* aan de beurt van af
treding is, wensclit niet meer voor een
herbenoeming in aanmerking te komen.
- Gistermorgen zijn aan den dijk te
B r u i li i s s e een hoeveelheid lioul, kis
ten met lucifers en een reddingsgordel
met den naam Empress of Midland" aan
gespoeld
Niet te .Stavenisse, zooals we eerst
meldden, maar te Anna Paulownapolder,
waar eerst de heer Bernaixli van Stave
nisse benoemd was. is thans de heer L.
OIree van Bruinisse als geraeente-
geneo r benoemd. Hij is reeds daar-
.•okken.
Uil Zeeuwsch-Vlaanderen O D.
- Door den Commissaris der Koningin
is-benoemd tot lid der gezondheidscom
missie, zetel Neuzen, de heer E. R.
T. van Borssum Waalkes, apotheker al
daar.
- Te Cl in ge (Zeeland) vertoefde
sinds eenige maanden een Belgisch mili-
taii", die uit het Intaggxeeringskanip te
Harderwijk had welen te ontvluchten
Waar hij zich uit dc gedwongen ge van
genschap had weten te wei-ken, begaf
liij zich le Cünge*yrijwillig in een andere,
namelijk in dien waarvan Amor de rech
ter is Deze week stapte hij in het hiG
welijksbootje, maar welk een ontgooche
ling, (toen een uurtje na de kerkelijke
nzogening van het huwelijk twee raax-c-
chaussees hel jonge echtpaar reeds we
der scheidden en de man naar Harder
wijk werd overgebracht, terwijl zijne jon
ge gade ifn Clinge mocht achterblijven.
Uit Zee u w s ch-Vlaand e re n "Wi D.
- lil de vergadering van den raad der
gemeente A ar den burg op Zaterdag jl',
waren alle leden tegenwoordig. Een nieuw
brandweerreglemenl werd vastgesteld.
In de reclamecommissie voor den hoof
dei ij ken omslag werden benoemd de hee-
ren Flekhout, dr J. Doyer en R. Wage.
Bij het 'bepalen der rooilijn, in de
Brouwerijstraat in verband met de aldaar
