MIDDELBURGSCHE COURANT.
t«#e Jaargang
Zaterdag
8 April.
kameroverzicht.
«nasvancien iedettefnps.
Uit Stad m Provincie.
JV° 84
1U10
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
U4T Advertenties vóór één nur te bezorgen.
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
EERSTE BLAD.
Tweede Kamer.
Zitting van Vrijdag.
Dc voorzitter, mr Goeman B o r-
gesius zit niet om niets sedert 1877,
dus bijna 10 jaar, in de Kamer. Hij, die
nu als voiorzilter veroordeeld is om te lui s
teren, als de andere leden de vrijheid
hebben dal niet te doen, hij weet bij er
varing toch dat hij berusten moet als er
lang gepraat wordt.
Toen gister de heer Te en s tra zijn
voorstel had toegelicht om Maandagmid
dag en Maandagavond ook te vergaderen
wees de voorzitter hem er vaderlijk
op dat door aanneming van dat voorstel
de debatten toch niet Maandag zouden
afloopen.
En tevens wees hij'er op, dat het de
natuurlijkste zaak van de wereld is, dal
dc bestrijders van dit belangrijk wetsont
werp veel meer tijd noodig hebben, dau
dc voorstanders. Lieten dezen dc verdedi
ging over aan den Minister van waterstaat
dan stond de zaak andeés, maar de voor
zitter wist, dat ook lal van voorstanders
hel woord zullen voeren. Er blijft dus
niets anders over dan de leden tot zelf
beperking aan te sporen, en de voorzitter
gaf den heer Tcenslra in overweging
zijn voorstel, hoe goed bedoeld, in te
trekken Bij zelfbeperking komt er meer
lijci vrij voor behandeling van andere
belangrijke ontwerpen.
Duurt het echter te lang, dan ,zoo
kondigde de voorzitter aan, zou hij een
ingrijpender voorstel doen, om lijd te
maken Zonder noodzaak zal hij echter
geen andere ontwerpen schuiven tus-
schen dc behandeling van dit wetsont
werp
Dit advies gevoegd bij de opmerkingen
van de heeren Tydeman, Nolens en Lob
man, gaf wel den doorslag Met de rech
terzijde stemden nog twaalf leden van
links tegen de motie.
Maar in weerwil van dal levenswijs
advies werd het den voorzitter in dc
praktijk toch een oogenblik te machtig
om nu maar al die lange beschouwingen
gelaten aan te hooren.
De heer Rutgers was althans danig
gepikeerd door de ironie die hij in den
toon van den voorzitter meende te be
speuren toen deze aan de Kamer voor
belde hem toe te staan zijn rede na de
pauze voort te zetten', aangezien hij nog
langen tijd zou noodig hebben.
Vermakelijk was het ook den voorzitter
bezig te hooren tegenover den hoer
Duymaer over de motie-Teenstra. Dc
heer Duymaer had merkwaardige statis
tieken opgemaakt, aver het aantal kolom
men dal sprekers van links in de Hande
lingen innamen bij de bespiekingen der
Invaliditeitswet.
De "voorzitter was van meening
dal dit gftheel builen de zaak om ging.
We zullen liet er wel over eens zijn,
dal we onzen tijd noodig hebben
De heer Duymaer wil zich gaarne
bekorten, maar herinnert den voorzii tel
er aan, dal déze over de aen d|e ordestcL-
ling van de Invaliditeitswet, indertijd spre
kende, 51/2 kolom van de Handelingen
noodig had om uitdrukking te geven aan
de gedachten die hem vervulden
De vo 0r zi t ter Dat is zeker heel
grappig, maar de lijd gaat voorbij.
We komen er van zelf toe uit deze
debatten meer de discussies over ie
werkzaamheden naar verten te breng m,
dan die over de zaak zelf Want we her
halen: iels nieuws brachten de urenlange
beschouwingen van den heer Rutgers
niet.
En ook 'wal de heer Limburg aan
voerde over de „kapitale fout" van rechts,
n 1 liet uitkecren van de rente aan niot-
behocfligen en anderzijds het uits'uilen
van wei-behoeftige niet-arbeiders, is ook
al meer gezegd, al was er wel reden voor
dit nog eens te herhalen, daar de spre
kers van rechts dit punt voorbij gingen.
Dinsdag gaat de heer Limburg voort
Hoewel niet direct tot hel gister be
sprokene behoorend willen we er hier
toch op wijzen ,dal hél gister versche
nen afdeelingsvcrslag over hel wetje
tot uitstel van invoering der Invaliditeits
wet getuigenis geeft van de groote onl
stemming aan dc rechterzijde
Dat de regeering door andere leden
verdedigd werd, ligt voor de hand Maar
vermelding verdient toch, dat eeuige le
den, die de houding der regeering in 't al
gemeen billijkten, liever hadden gezien,
dal zij, met het oog op die te verwachten
ontstemming rechts, eerst hel lot van de
Ouderdomswet had afgewacht Dan zou
er tijd genoeg zijn geweest om het dan
zeer zeker onvermijdelijk uitstel van do
invoering der Invaliditeitswet aan de orde
te brengen, zonder dat er oppositie te
vreezén zou zijn. In overweging werd aan
dc regeering gegeven dit afdcelingsfvêrsla;
niet te beantwoorden vóór er zekerheid
is over het lot van de Ouderdomswet.
81b bbb land.
DE TOLLEN OP WALCHEREN.
In de vergadering van het polderbe
stuur van Walcheren, waarvan men elders
in dit nutminer een uitvoerig verslag vindt,
is met algemeene stemmen besloten ad-
Iiaesie te betuigen aan het adres van
Vreemdelingenverkeer aan de Provinci
ale Staten om mede te werken tol het op
heffen der tollen op Walcheren; terwijl
eveneens met algemeene stemmen beslo
ten werd te berichten, dal de polder be
reid is gedurende -10 jaar een kwart
der kosten, noodig voor renle en aflos
sing van het afkoopkapilaal te betalen,
welk kwart thans op f 4800 is gesteld
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Bes'chadigde Nederlandse he
schepen.
Naar Reuter seint, verneemt Lloyd's
dal het Nederlandsche s.s. Eemdijk van
Baltimore naar Rotterdam St. Catherines
Point (Wight) op weg naar het Kanaal
is voorbijgekomen op sleeptouw van
sleepboolen. Men zag geen schade- Het
stoomschip lag echter vrij laag op hel
water.
Reuter seint nog hel volgende Lloyds-
berieht: Het Nederlandsche s.s. Eemdijk
dal beschadigd was, is naar de haven ge
sleept. Allen van de bemanning'zijn ge
red.
Reuter seint verder uit LondenLloyd's
bericht, dat men, voorbij de Scilly-eilan-
den, heoft gezien, dat het Nederlandsche
.s. Rijndijk beschadigd was.
Onze stoomvaar t ma a t s c h a p-
pijen en de re gee ring.
Naar „De Telegraaf" verneemt, heb
ben de stoomvaartmaatschappijen, die de
maildiensten waarnemen, zich tot de re-
gcering gewend met het verzoek een deel
der molestrisico over te nemen. De bil
lijkheid van dit verzoek wordt gegrond
op het feit, dat het overbrengen der mails
de maatschappijen tot varen verplicht.
Waar het een groot Nederlandsch be
lang is, dal de mails geregeld worden
c vergebraeht, daarom acht men het bil
lijk, dat de regeering evenals dat in
Engeland geschiedt hij de vergrooting
au de gevaren ook een deel der risico
overneemt.
Op dit verzoek is tol nu toe geen ant
woord ontvangen. De diens! zal eerst
hervat worden, nadat een antwoord inge
komen is.
Dit bericht, zegt hel Hand., is in zoover
juist, dal liet verzoek is, alleen voor de
mailschepen een deel der molest-risico
over te nemen.
D c inlandse he tarw e-p r o d n c t i c
Men schrijft aan de N Crt.:
Wegens de hooge prijzen van beet
wortelen en. andere zaadgewassen, ploe
gen niet alleeii landbouwers in Friesland
hun tarwevelden om, doch dit geschiedt
ook reeds in den Haarlemmermeerpolder,
waar het gewas er zeer mooi bijstaat.
Dit is een ernstig verschijnsel bij" dc
mogelijkheid dat ons land eens verstoken
mocht worden van den aanvoer van bui-
lonlandsch graan.
Op.e ere woord met verlóf
Een Brilsche, in Schotland wonende
marine-matroos, die te Groningen
interneerd is, heeft oulangs wegens een
ernstige ziekte van zijn moeder, toestem
ming gekregen naar huis te gaan Hij moet
zich uiterlijk 12 April weer in het inler-
noeringskamp aanmelden. (Hdbl.
Gebrek aan Chilisalpetcr.
(Officieel). In verband met de vele
schriftelijk en persoonlijk tot hem ge
richte vragen deelt de Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel aan degenen,
die behoefte hebben aan beschikbaarstel
ling van Chilisalpetcr, het volgende mede
Op 21 Maart j.I passeerde de „Lode-
wijk van Nassau", van - den Kon Wesl-
Indischen Maildienst, Dover en kwam 22
Maart in Duins voor anker
Hel schip is uilsluitend geladen met
Chilisalpeter geadresseerd aan de Neder
landsche Regeering.
Ondanks herhaalde pogingen van het
Ministerie van Builenlandsche Zaken om
hel schip vrij te krijgen, wordt het heden
7 April, nog steeds in Duins (Engelsche
Kanaal) vastgehouden
De eveneens mel_ Chilisalpeter geladen
aan de Nederlandsche regeering ge
adresseerde schepen „Maartensdijk" en
.Maasdijk" kunnen morgen in de Downs
crwachl worden. Op welk tijdstip deze
schepen in Nederland zullen aankomen,
is in verband met den duur van aanhou
ding van de „Lodewijk van Nassau" niet
aan Ie geven.
De verbouwers van rogge en winter
groenten, bieten, aardappelen, en andere
gewassen kunnen er op vertrouwen, dat
alles wordt gedaan om de benoodigdc
Chilisalpeter nog zoo tijdig in Nederland
te ooen aankomen, dat de anders te ver
wachten hoogst bedenkelijke gevolgen
vcor den oogst worden afgewend.
Guldens en r ij k s d a a 1 d e 'r s
^Officieel). In verband met de nog
steeds aanhoudende vraag van het pu
bliek naar betaalmiddelen van f 2 50 en
f 1 wordt het volgende medegedeeld
Deze vraag is ongetwijfeld nagenoeg ge
heel toe te schrijven aan de vrees, dat te
eeniger tijd gebrek aan dergelijke betaal
middelen zou kunnen ontstaan, zoo-
dat mén goed meent te doen een
grooteren of kleineren voorraad in huis
te houden. Met nadruk kan verzekerd
worden, dat voor deze vrees geen grond
bestaat Zilverbons van f 2 50 zijn tot elk
bedrag te verkrijgen terwijl de regeering
bovendien voor een belangrijken reserve-
voorraad heeft gezorgd.
Door 's Rijks Munt zullen binnenkort
belangrijke partijen guldens worden af
geleverd, welke munten terstond in liet
verkeer zullen gebracht worden.
Intusschen zijn maatregelen genomen
opdat zoo spoedig mogelijk een groote
voorraad zilvorbons van f 1 ter beschik
king komt.
Uil het vorenstaande blijkt duidelijk,
dat voor overvloed van ruilmiddelen van
klein bedrag zorg gedragen wordt, zoodat
hol vastho utlen en oppotten van
guldens geheel overbodig is en
slechts tot geheel onuoodige moeilijkhe
den én renteverlies voor het publiek zelve
kan leiden
Geneest uwe schele gtaoofdpVilnen
mst de Pint Pillen.
De schele hoofdpijnen komen meer
■oor bij de vrouwen dan hij de mannen.
Dal geeft dus reden le denken dat de
storingen, eigen 'aan het vrouwelijk ge
slacht, niet vreemd zijn aan deze zoo
pijnlijke ongesteldheid. Niets is meer
waar en bij heel veel vrouwen is de te
rugkeer der schele hoofdpijnen zoo re
gelmatig; dat sommigen bijna met zeker
heid zeggen kunnen „Ik zal op dien dag
schele hoofdpijn hebjben". Het gebruik
der Pink Pillen kan dat alles in orde
brengen, omdat de Pink Pillen een vol
maakte regelaar der iichaamswerkingcn
zijn-en tegelijkertijd een krachtige her
schepper van het bloed en versterker der
zenuwen. De schele hoofdpijnen gaan
ook samen met slechte spijsvertering, in
welk geval evengoed mannen als vrou
wen er aan onderworpen zijn Niet zelden
komt men personen legen die iederen dag
aan schele hoofdpijnen lijden, gedurende
2 of 3 uren 11a iederen maaltijd. De Pink
Pillen kunnen alsdan met succes geno
men worden. Zij genezen de maagpijnen
en vergemakkelijken den arbeid der spijs
vertering. Men weet dat dc slechte spijs
vertering voortkomt uit een zwakheid
van de maag die niet dan onvolkomen
haar werk kan doen. Deze^ zwakheid
wordt veroorzaakt door de slapheid van
hel bloed, en nu -Dczorgen juist de Pink
Pillen rijk cn zuiver bloed met iedere pil.
PINK PILLEN
De Pink Pillen zijn' verkrijgbaar A
f 1.76 per doos, en f 9 per zes doozen
bij het Hoofddepöt der Pink Pillen, Da-
costakade 15 Amsterdam Bij Joh. de
Roos, Vlasmarkt K157, Middelburg, S
A. Luitwieler, A. C Beniest, Vlissingen
Gebr. Mulder, Goes, en in alle goede
apotheken.
Uit Middelburg
Door het Plaatselijk Steuncomité
alhier is besloten de wekelijksche col
lecte le doen beginnen in de week van
1 t o t 6 M e i a.s Vooraf zal worden
bekend gemaakt op welken dag van
elke week, in de verschillende wijken
f wijkgcdeellen de collecte zal worden
gehouden.
De 35 dames en heeren collectanten
zullen tijdig thuis ontvangen een busje,
een kaart met opgave van de route in
do wijk of het gedeelte van de wijk,
waarmee ze zich belast hebben en een
instructie omtrent hetgeen verder ter bo
rdering van een geregelden gang van
zaken zal moeten worden in acht geno
men.
Nu de schoonmaak weer in vele hui
zen intrede heeft gedaan of staal te doen,
mogen wij zeker de aandacht der nijvere
schoonmaaksters vestigen op de groote
behoefte aan lectuur voor de geinter-
neerden. Indien gij hoeken, tijdschriften
enz. tegenkomt, die ge zoudt willen op
ruimen, bedenkt dan dat gij er vele man
nen een nuttige en aangename verpooziug
mee kunt bezorgen. Het prov. inlichting-
bureau, Balans D 4, alhier, belast zich
gaarne met de verzending. Naast Neder
landsche is Fransche, Duitsche en En
gelsche lectuur welkom. Ook voor ledige
sigarenkistjes houdt hel bureau zich aan
bevolen.
De jaardag van Z. M. Koning Al-
bert is hier hedenmorgen herdacht met
een plechtigen, druk bezochten dienst,
in de R. K. kerk, waarin pater Vullings
een vaderlandsche rede uitsprak en wees
op het onrecht, België aangedaan.
Door hel koor, versterkt met het kin
derkoor, werd een plechtig Te Deum ge
zongen.
Op de eerste rij hadden de hier ver'oiv
vende „Soldals réformés" plaats geno
men, terwijl de tweede hank werd inge
nomen door de leden van liet Belgisch
Komileit en enkele Middelburgsche hce-
die zich met dc zorg van de vluch
telingen hadden belast
Op de hedenmiddag en hedenavond le
geven uitvoeringen door het muziekkorps
uit het internceringskamp te Harderwijk
komen wij Maandag terug.
Gisterenavond is door de politie al
hier aangehouden een soldaat, die ver
dacht werd van het plegen der vernieling
in het café van de Wed. K. in de Oude
Kerkstraat alhier in den avond van Zon
dag 26 Maart, van welke vernieling wij in
ons nummer van 27 Maart melding
Nadat de verdachte bekend had zich
:n de Vernieling te hebben schuldig
gemaakt, err nadat proces-verbaal was op
maakt, is hij weder op vrije voelen
gesteld.
Uit Vlissingen
- In de gisteravond gehouden j'aar-
rgadering van de Openb. Leeszaal eh
Bibliotheek le Vlissingen bleek uit de
rekening, dat de ontvangsten in 1915
f 1865 1 65 en de uilgaven f 1792 95 be
droegen, alzoo een batig saldo van
f72.215.
Op 1 Jan 1915 stond tegenover een
schuld van f651 60 een saldo van f291.93
en was dus hel werkelijk nadeelige saldo
f356 67 en op 1 Januari 1916 tegenover
een schuld van f501.19 een saldo van
f 72 215, gevende een nadeelig saldo van
f 128.97s. Er is dus een werkelijke ach
teruitgang van F 72.30*.
Hier staat tegenóver een aflossing van
oblig. der renlelooze leening, dus een
vermindering van schulden van f 30
Blijkens hel jaarverslag bedroeg het
aantal bezoekers in 1915 18.253 legen
14.627 in 1914- 66 nieuwe leden traden
toe. echter 28 leden bedankten, terwijl
er 27 hun lidmaatschap opzegden en 1
leden door overlijden aan de vcreeniging
ontvielen De netto toename bedraagt
alzoo slechts 1% °/o tegenover een ver
meerdering van 24.8o/o van het aantal
bezoekers. Do secretaris noemt dit op
de spits gedreven klaplooperij. Uit de
bibliotheek werden uitgegeven 1991 boe
ken aan 3702 lezers legen 5015 boeken
aan 3847 lezers in 1914.
De bcgrooling. voor 1916 werd goed
gekeurd mei een bedrag aan inkomsten
van f 1652.215 en aan uitgaven van
f 2131.25*. -
Van de renlelooze leening werden ver
volgens uitgeloot de nummers 77, 1
78 65 cn 36 In de bestuursvacature-
Wittoveèn werd met 11 van'de 17 stem
men gekozen mr. J. P van Rossura.
Herkozen werden de periodiek aftre
dende bestuursleden J. J. v d Bergen,
M J. Krug, II P Jungcurt, A. C. de
Baare en J. J Israël
Besproken werd een voorloopig plan
lol hel vormen van een leeskring, waarin
de nieuwste romans zullen circuleercn.
Dc besprekingen daarover zullen later
<l<or belangstellenden worden voortgezet.
Hel is dc politie gelukt de daders, een
matroos en een soldaat, op te sporen,
die Zondag een 50-jarige vrouw in haar
woning op schandelijke wijze hebben aan
gerand. Zij zijn na verhoor aan de mili
taire overheid overgeleverd
Een tweetal vreemde vrouwen heb
ben te Vlissingen bij een winkelierster in
de Palingslraat de oude truc toegepast
om door liet vragen naar een bepaald
soort zilveren muntstukken, zich met
enkele guldens te verrijken.
- Door baldadigcn is van het stand
beeld van De Ruijter een metalen plaat
fgeschróefd. De plaat is gelukkig terug
gevonden.
Uit Schouwen-D ui ve tan d
Voor de vereenigüig ..Algemeene
Ontwikkeling" te Zierikzee trad Vrij
dag 7 April op de heer A T J Por-
lielje, inspecteur aan het Kon Zoöl Ge
nootschap Natura Artis Magislra le Am
sterdam met een voordracht over .,Hol-
landsch Natuurschoon en Vogelleven
Op prettige wijze behandelde spreker zijn
onderwerp en voerde hij vertellenderwij-
zc zijne toehoorders in gedachten door
dc duinen van Noord-Holland om Ten
slotte le landen in Schouwen, daarbij
steeds lichtbeelden tc zien gevende van
besschen en vogels, van welke laatste
(Ie toelichting van leven en eigen
schappen aan duidelijkheid mets te wen-
schen overliet. Zijn pleidooi voor be
houd van vogels en natuurschoon was
krachtig. Interessant was mede te noe
men het leven der vogels in het Naarder-
meer.
De SI Ct van heden bevat de
statuten van de Zierikzeesche Coöpera
tieve Abeiders Verbruiksvereeniging ,.de
Dageraad", te -Zierikzee
-o
Uit Tholen
Bij het op 6 April jl te Utrecht
;ehou(len examen ingesteld door het
hoofdbestuur van de Ned Vereeniging
van jachtopzichters, werd door de jacht
opzieners J. J Besoo en H Speijcr bei
den te Poortvliet en M Speijer te
St. Ann aland, met „zeer goed' het
diploma behaald als jachtopzieners
Bij de op Vrijdag gehouden stem
ming voor een lid van den gemeenteraad
te Poortvliet werden uitgebracht 211
geldige stemmen en 6 van onwaarde,
waarvan de heer G. Mosselman 103 en de
heer M. G van Nieuwenhuijzen 108 stem
men verkregen, zoodal laatstgenoemde is
gekozen.
Polder Walcheren
Vervolg van het verslag in hel
tweede blad.)
Tollen.
Ingekomen waren nog een drietal stok
ken betrekking hebbende op do 'ollen
Het eerste was dat van den pachter J
Vcrhagc, die de lollen op den Noordwcg
en den Seisweg heeft gepacht voor do ja
ren 1913 tot 1915 en die wijst op de "oei
lagere ontvangst in de tweede helft van
1914 en 1915, dan in 1913, en ook op
dc afwijzing van zijn verzoek om vermin
dering van pacht voor de tweede helft
1911, toen hom echter in overweging
werd gegeven na afloop van den pachttijd
een met redenen omkleed verzoek aau
hel polderbestuur te doen. Thans wij t
hij erop', dat 1914 en 1915 zeer zijn tegen
gevallen Vergeleken met 1913 werd van
1 Augs. tot 31 Dec 1914 f 731 35 en in
1915 f 819 10 minder onlvaugcii, dus sa
men f 1580 65. Hij herinnert eraan dat
door den raad, den heer Dumon Tak, bij
het verleenen van de tollen voor 1916
1918 is verklaard, dat bij eventueele bui
tengewone omstandigheden, bijv inunda
tie van Walcheren, het polderbestuur niet
ongenegen zou zijn de pachters te gemoet
te komen
Wel heeft de voorzitter gezegd, dat het
niet aangaat, de schade die de pachters
lijden, op den polder te verhalen, maar
vroeger was het polderbestuur van --«en
andere gedachte, toen het f 1000 gaf
in 1906 aan wijlen den pachter van de