MIDDEUURGSCHE COURANT.
Donderdag
6 April.
JVt 82
139' Jaargang
1916
Deze courant vers«ki|*t dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de ct>ucau*t
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Adveitentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- eg
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Kameroverzicht.
Tweede Kamiér.
Zitting van Woensdag.
Van de politieke hartstochten die de
heer Lohman van de behandeling der
ouderdomswet verwachtte, is gister nog
niets gebleken. Vier rustige redevoeringen
drie van rechts en een van links, vulden
de zitting. En we betwijfelen nog sterk
of de kalmte waarmee de Kamer die re
devoeringen aanhporde, wel de kalmte
van aandachtige belangstelling is.
De omstandigheden hebben met dit
ontwerp zoo gesold, dal het zijn oorspron
kelijke beleekenis verloor. De vader van
hei ontwerp, nir. Treub, is er niet meer.
En hij zelf diende hel werkelijk niet in
uit liefde voor de altijd dopr hem bestre-
den staatspensionnecring, maar louter om
dat hij den uil art. 369 der invaliditeitswet
vocrtgevloeiden toestand nog slechter
vond Zulke overwegingen maken het oor
deel over de kwestie niet onbevangen,
zooals van rechts evenmin een vrij oor
deel te verwachten is, beheerscht als men
daar wordt door de ergernis over het
niet-invoeren van het wijzigen van de
door rechts aangenomen wetten-Talma.
En wal de deur dicht doet is bet feit,
da! wel niemand de aanneming der wel
door de Eerste Kamer verwacht, en dat
de verwerping van het voorstel haar ge
wone crisis-beteekenis verloren heeft,- nu
de regeering het lot ervan als 't ware aan
de Kamers heeft overgelaten.
Zwaarwichtig is echter de oppositie be
gonnen.
De heer de Visser heeft in denbree-
de betoogd dat hel staatspensioen in
strijd is mei de historische ontwikkeling
van het armwezen in ons vaderland en
nok met de bestaande armenwet.
Bovendien worden z. i. door dit ont
werp de banden tusschen de kerk en het
volk verscheurd, en hel minste particu
liere initiatief vermoord
In den zelfden geest spraken dc heeren
Koolc en Snoeck II enkemans.
Laatstgenoemde kwalificeerde het ont
werp als „een zeer bruikbare regeling
voor een achterlijk volle", maar niet voor
een volk als 'l onze, dat een goede ar
menverzorging heeft en zelfs een ouder-
doms-, invaliditeits- en ziektewet.
En de heer Lohman, die wel is waar
niet het woord voerde, heeft toch van
zijn ontstemming over het ontwerp blijk
gegeven door het indienen van een onge
woon amendement, nl. om niet van wet
op ouderdomsrente te spreken, maar van
„Slaalsarmenzorgwei", en om art. 1 zoo
ie lezen, dal ieder die aannemelijk maakt
dat hij behoeftig is en na zijn 65ste jaar
geen bedeeling heeft genóten, op zijn
70ste jaar recht heeft op een rents.
,,Er zij waarheid in staatsbeleid ook
op wetgevend gebied", zoo luidt de zeer
korte, maar ook zeer vinnige toelichting
tol dit amendement.
Tegenover al deze aanvallen stond een
principieel pleidooi, voor het staatspen
sioen van den heer D M u r a 11, die vol
hield. dat bij duizenden in den lande de
begeerte naar staatspensioen bestaat. De
tegenzin legen den adminislralievcn om
slag van de dwangverzekering en bet suc
ces van de slaatspensioneering in Enge
land heeft de linkerzijde van standpunt
doen veranderen, maar spr. herinnert er
aan hoe de rechterzijde indertijd de ver
zekering beschouwde als in strijd met
de ordinantiën Gods.
Een jaar of 12, 13 geleden was spr.
nog tegen de staatspensioneering gekant;
maar tegen de dwangverzekering had hij
ten slotte het practische bezwaar dat de
arbeider zal zorgen dat de premie ver
haald wordt op den patroon.
De heer Snoeck Henkemans-
Maai' dan blijft hel zijn loon!"
De heer De Mural t „Ik heb als in
genieur zelf herhaaldelijk waargenomen,
hoe de arbeider de hem opgelegde las
ten afwentelt op den werkgever, maar
hoe gaat de afwenteling bij den onderwij
zer, den kleinen ambtenaar? Dezen kun
nen niet op him principalen de meer
dere uitgaven verhalen.
De heer Rutgers- „Die zijn niet
verzekerd I"
De heer De Mura 11.- „Maar zij beta
len de verbruiksartikelen duurder ten
gevolge van de Ioonsverhooging, veroor
zaakt door de dwangverzekering
Spreker verklaarde zich zeer ingenomen
met het ontwerp en zal het naar zijh be
scheiden krachten steunen. Natuurlijk is
een leeftijdsgrens van 65 jaar beter dan
»on van 70, en een uitkeering. van f 3
beier dan een van f 2. Spreker zou ech
ter afwachten wat de Minister over de
amendementen der sociaal-democraten zal
zeggen en of daardoor de wet in gevaar
wordt gebracht. Ook wat over de quaes-
lie der behoeftigheid zal worden gezegd.
Met de opheffing van de uitsluiting der
bedeelden kon hij zich echter wel ver-
cenigen.
Een punt, dat we afzonderlijk in het
licht willen stellen/ is hetgeen de heer
Snoeck Henkemans opmerkte over
de Invaliditeilswet-Talma. Hij wilde we
ten wat de regcering van plan was met
de herzieningsontwerpen van Treub le
doen. Want en dat was zeker een op
merkelijke verklaring van die zijde hij
achtte een verbetering van de aangeno
men maar niet uitgevoerde invaliditeits-
wet-Talma wenschelijk en mogelijk op
grondslag van het herzieningsvoorstel-
Treub, dal de vrije verzekering wil uit
breiden. Als de regeering meent dat die
wijziging in deze parlementaire periode
nog niet kan tot stand komen, kan dan
de Kamer niet reeds met het afdeelings-
onderzoek beginnen?
UnEirlinl
TWEEDE KAMER.
D uur te-jtoeslag.
Hel afdeelingsonderzoek is verschenen
over de wetsontwerpen tol toekenning'van
een duurte-locslag
Enkele leden kwamen nog eens princi
pieel er tegen op dat de staat, die aan
zijn ambtenaren en werklieden goede loo-
nen uitkeert, nog eens aan dat personeel
een exlra^toeslag geeft ten koste van
hun medeburgers
Anderen verdedigden het voorstel. I)e
staat heeft als werkgever verplichtin
gen, geheel afgescheiden van zijn roe
ping om hel algemeen belang te dienen
De plannen der regeering bctreffeu de
lagere ambtenaren en werklieden en
daarnaast de onderwijzers. Verschillende
leden vestigden er in het bijzonder de
aandacht op, dat deze laatste categorie
van belanghebbenden uiterst weinig door
dc voorgestelde regeling zal worden ge
baat
Sommige leden waren van oordeel, dat
de londerwijzers uit dit voorstel moesten
worden genomen en voor hen een geheel
afzonderlijke regeling moest worden vast
gesteld.
Overigens werd er in dit verband van
sommige kanten op aangedrongen, dat
een wet son t wesp tot definitieve verbete
ring der ondcrwijzerslraktementen spoe
dig moge worden ingediend
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Kalmeerendc leekenen.
Als een bewijs van een rustige opvat-
ling van den toestand meldt men ons dal
van af heden het personeel der Staats
spoor weder verlof kan krijgen en de
standplaats weder mag worden verlaten.
Ook behoeft de telegraaf niet meer dag
en nacht bewaakt te worden, uitgezon
derd eenige stations in Zeeland en Noord-
Brabant. De toestand is dus weder als
vóór 31 Maart.
Nederland.
Theodor Wolff schrijft in zijn Maan
dagmorgen-hoofdartikel in het „Berliner
Tageblatt"
De meeste menschen zijn van meening,
dal er iets achter moet steken, als een
zoo kalm volk als de Nederlanders in
opwinding raakt, niettegenstaande alle|
ambtelijke dementis. In de eerste plaats
zijn de Nederlanders in het geheel niet
kalm, doch uiten hun gevoelens zeer
hoorbaar en indrukwekkend. Bovendien
is plotselinge opwinding bij hen zeer ver
klaarbaar, want geen ander volk van de
neutralen buiten den Balkan is de oorlog
zoo dicht op het lichaam gerukt Van
den eersten dag af, toen de Belgisch©
vluchtelingen hun land binnen stroom
den, hebben zij aan hun grenzen en
voor bun kusten den harden greep en
hel vernielende geweld van den oorlog
gevoeld. En bij dc grens-ondervindingen
en seliecpsgevaren komt voor de Neder
landers nog de zorg voor de koloniën.
Iedereen in Holland weet, dal het gele
volk der Japaneezen, loerend op het
goede oogenblik, met schelen blik kijkt
naar Sumatra, Java en Borneo,
Het is niet verwonderlijk, dat de Ne
derlanders door de indrukken dichtbij
en de zorgen .om de verre koloniën, iet-
wSt onrustig geworden zijn.
Wolff beschrijft dan verder het alarm
van den jongsten Vrijdag en de redenen,
die hiervoor genoemd zijn. Omtrent een
evcntuëele landing schrijft hij
Ook landingen zijn een moeilijke en
laugdurige aangelegenheid, wanneer niet.
zocals in Saloniki, een koppelachtige
minister den landenden mannen bij het
uilstappen helpt. Juist deze Vrijdag heeft
getoond, dat in Nederland geen Vcnizelos
le \inden is. Bij ons hebben domme jon
gens, groene en grijze kletsers het Ne-
derlandsclie volk in zijn geheel allerlei
grove onvriendelijkheden gezegd, omdat
hel zijn eigen weg wil gaan Zijn alle
volkeren van de aarde verplicht het
stnatsideaal te aanbidden, dat geldt v in
Pruisen en in Duitschland? Deze volke
ren hebben het recht op hun eigen le
vensopvatting en zelfs het recht op ori-
tiek, dat wij thans missen. Wij mogen al
leen verlangen, dat zij niet in het geheim
tegen ons infrigeeren, niet met onze te
genstanders samen gaan. En aan zulk een
begunstiging van vijandelijke aanvalsplan
nen denken de Nederlanders niet. Hun
gevoel voor onafhankelijkheid, waarop al
leen dwazen schelden en criliek uitoefe
nen. is daarvoor een waarborg.
Het Avondpost-bulletin
De Engelsche legatie meldt
Met-het oog op het onverantwoordelijke
bericht, dat verscheen in het welbekende
Avondposl"-bulletin in den namiddag van
den 31en der afgeloopen maand, betref
fende de houding van Groot-Brittanië je
gens Nederland (n.l de bewering dal de
Engelschen hier wilden landen) heeft de
Engelsche gezant een beroep gedaan op
de Nederlandsche regcering om „De
Avondpost" ter verantwoording te roepen
voor dit valsche bericht, dat erop bere
kend was niet alleen om het publiek
in liet algemeen op te hitsen, maar om
't bijzonder een stemming te wekken te
gen een volk welks betrekkingen met'Ne
derland niet slechts op dit oogenblik vol
komen vriendschappelijk zijn, maar dal
steeds zal trachten ze aldus ie handhaven.
Daar de Engelsche gezant vernomen
heeft, dat het onder de Nederlandsche
wel onmogelijk is een vervolging in te
stellen tegen „De Avondpost", is hij ver
plicht dezen ongebruikelijlcen Weg te baat
te nemen, om1 het Nederlandsche volk
in te lichten, dat zijne regeering met
groote walging kennis genomen heeft van
de praktijken, welke gebezigd zijn om
wantrouwen te zaaien tegen de Engel
sche regeering in dit land, en zij ver
trouwt, dat elke hernieuwde poging om
deze gevoelens op-.dergelijke wijze te
wekken met het eenparige ongeloof zal
'orden ontvangen welke zij verdient.
De „Tu bant ia
Het onderzoek voor den Raad van
•scheepvaart van het torpedeeren der Tu-
bantia heeft slechts bevestigd wat men
•eeds wist. Dc betrokken officieren her
haalden wat zij gezien hadden van de
bellenbaan, die op het schip toekwam
juist voor dc ontploffing
Kapitein-luitenant ter zee C J Can
ters, chef van den torpedodicnsl, woonde
als deskundige de zitting bij en deelde
mede, dal uit het onderzoek op het tor
pedoatelier te Amsterdam ingesteld, ge
bleken is, dat dc s tule ken brons in de
sloepen gevonden ongetwijfeld afkomstig
waren van een Sehwartzkopff-.lorpedo^
luchtkamer
Devoorzitter Was het dus een Duit-
sche torpedo
Overste CantersIk durf geen conclu
sies le trekken, daar op de stukken geen
merk stond Schwartzkopfftorpedo's zijn
geleverd aan Japan, Holland, Griekenland,
Spanje en eenige Zuid-Amerikaansche sla-
ten Mijn conclusie is, dat dc „Tubantia"
zeker door een Schwartzkopfftorpedo ge
troffen is De nationaliteit er van kan ik
niet mccdeelen Wel heb ik juist van het
departement nog gehoord, dat er nu weer
een stuk metaal in oen der sloepen is ge
vonden Ook had hij vernomen, dat er op
de Wadden een bronzen torpedo gevon
den was Een en ander zal nog onder
zocht worden.
Kapitein Wijtsma deelde nog mede, dat
hij 's avonds doorgevaren was, omdat hij
tot den Noordhinder de route als onge
vaarlijk beschouwde Van een kelelont-
ploffing was geen sprake
Uit liet duikcronderzoek was geble
ken, dat de Tubantia" een gat heeft, dal
12 meter lang is Het loopt van een plaats
ter hoogte van het bruggedek tot onder Ide
kimkielen aan den bodem van het schip
De boren zijde van het gat is juist hij de
T van het woord Amsterdam, dat op de
zijwanden is geschilderd. Een deel van de
T is net verdwenen. Eerst is het gat smal
naar onderen loeloopend, docli verderop
verbreedt hel zich
De „Tubantia ligt met het gal naar
boven, op 7 mijl van den Noord-Hinder
verwijderd
De uitspraak van den Raad van Scheep
vaart volgt latei-
De Nederlandsche graan voor
ziening.
In het jongste nummer van hel week
blad ..In- en Uitvoer" wordt de vraag be
sproken, wat ons lot zal wórden ten op
zichte der volksvoeding, wanneer de wor
steling der natiën ons ongewild, doch met
ruw geweld mocht meesleuren in het ge
rucht van den krijg
Daar was een lange tijd, dat het ver
keer ter zee weliswaar met groote moei
lijkheden en ernstige gevaren gepaard
ging, doch gedurende welken de graan
toevoer naai' ons vaderland in. onbeperk
te male -mogelijk was. Het heeft dus niet
aan dc gelegenheid ontbroken, groote
voorraden bijeen te zamelen als kostbare
reserve voor de toekomst. Immers, de
belemmering van den onbeperkt vrijen
aanvoer dateert eerst van latei-en lijd.
De vraag, of Nederland paraat is 'ten
aanzien van de graanvoorziening. kan
echter niet zonder ernstige zorg worden
gesteld. Over het staatsbedrijf der graan
voorziening heeft steeds een sluier ge
hangen. Deze geheimzinnigheid heeft den
graanhandel menigmaal niet onbelangrijke
verliezen bezorgd Niettemin is het een
publiek geheim, dat er met onze graan
voorziening iets niet in den haak is.
Naar schatting bedraagt In de haven
van Rotterdam de voorraad tarwe niet
veel meer dan 15.000 ton, terwijl circa
40.000 ton naar Rotterdam onderweg zijn
De voorraad in Amsterdam mag Volgens
ingewonnen voorlichting niet hooger ge
schat worden Het verbruik in Nederland
bedraagt op basis der consumptie van
de laatste 6 maanden 15,000 ton per
week. Te zamen met de beschikbare
voorraden meel wordt in bevoegde krin
gen gemeend, dal ingeval van oorlog het
vraagstuk der broodvoorziening slechts
gedurende twee maanden gerede dekking
zal vinden, na verjoop van welken tijd
bij algeheele afsluiting der toevoeren het
lot der bevolking onzeker moet worden
geacht.
Met den beschikbaren voorraad van
maïs, het veevoeder bij uitstek, slaat het
niet gunstiger. De voorraad te Rotterdam
gaat de 30,000 ton niet le boven, terwijl
de aanwezigheid te Amsterdam van een
gelijke hoeveelheid nauwelijks veronder
steld mag worden. Ook van rogge, gerst
cn haver zijn de beschikbare hoeveel
heden niet belangrijk-
Vat men alles te zamen. dan is er
gegronde reden tot bezorgdheid voor
liet geval ons land in oorlog mocht ge
wikkeld worden. Aan de bevoegde auto
riteiten de taaie, die bezorgdheid weg le
verstrekken van een helder communiqué,
nemen, zoo 'zij ongemotiveerd is. door het
waarin scherp omlijnd en aan de hand
van statistische gegevens, wordt aange
toond, dat het vaderland gerust lean zijn
De aan gehouden to rpcdobojo I
Nader meldt men van Vlieland aan het
Hand
De vreemde torpedoboot model „Me
dusa", vermoedelijk een Engelsche, was
op 2 mijl afstand ten noorden van Vlic-
loren aan den grond geraakt en vermoe
delijk door dc bemanning verlaten, toen
de trawler haar oppikte.
Zij was de Engelsche torpedojager
Medusa", die volgens rapport van een
te IJmuiden binnengekomen stoomtrawler
dato 28 Maart j 1 in de Noordzee drijven-/
de gezien Thans is zij naar Terschelling
gesleept, waar dc Medusa" aan den
grond is gezet
Spoorwegpersoneel
In den loop der maand Mei zal aan het
personeel der Staatsspoor weder eene
week extra bezoldiging uitgekeerd wor
den.
Uit de gevangenis ontvlucht.
Dinsdagnamiddag kwam in de gemeente
Losser over de grens de heer M. de
Jongli, monteur, geboren te "Amsterdam,
die uil de gevangenis ie Holzminden (Ha
nover) was ontsnapt Hij deelde mede,
dat hij met nog een 50-tal Nederlanders,
allen verdacht van spioimage, eerst een
jaar le Aken en daarna zes maanden te
Holzminden in de gevangenis had moeten
doorbrengen, omdat tegen hen vermoe
dens van spionnage waren gerezen Ge
durende acht jaren was .hij bij verschil
lende eleclrische bedrijven als mon
teur in Duitschland werkzaam geweest.
De vorige week hadden allen, volgens
een vooraf beraamd plan, de gevangenis
te Holzminden weten te verlaten. Per
soonlijk bad hij de eleclrische draadver
sperring om de gevangenis welen te ver
nielen. waarna allen de vlucht hadden ge
nomen Drie ontsnapten werden toen ech
ter door de militaire wacht doodgescho
ten. waarna de overigen te Dortmund
in allerlei richting waren gevlucht. Om
trent ligt lot der andere ontvluchten was
hem niets bekend. Vroeger was de heer
Dc Jongh reeds als machinist op de lijn
Amsterdam—Bcntheim in functie ge
weest. Hij is naar Amsterdam, waar thans
zijn vader nog hoofdmachinist is. ver
trokken.
Bit Stad en Frovineie.
Uit Middelburg
Wegeus intrekking der verloven voor
militairen is van af heden voortrein 102
'vertrek 's morgens 7 10 van Vlissingen)
Vlissingen—Amsterdam via Rotterdam
Den Haag opgeheven. Reizigers voor die
richting moeten nu inet den gewonen
sneltrein 'van 7.20 v. uit Vlissingen, 7 29
v. uil Middelburg, en moeten overstap
pen le Rosendaal.
- As. Dinsdag treedt in Sl. Joris a I-
li i e r voor de afdeeling Middelburg-Vlis-
singen van den Ned. Bond voor Vrouwen
kiesrecht op gravin P. v Ileerdt tot
Eversberg, geb. Quarles van Ufford uit
Blocmendaal met het thaus zeer aclueele
onderwerp- „Ernstige voorbereiding bot
:vrcuwenkiesrcchl een eerste plicht'.
De inleidende rede zal worden uitgespro
ken door Jkvr. van Citters
Uit Vlissingen.
- Gisteravond heeft het slafmuziek-
corps van het 3e reg. inf. onder direc
tie van den heer H. Seegers in het Con
certgebouw te Vlissingen een militair
concert gegeven.
Het programma bestond uit een 10-
lal welgekozen nummers, die onberis
pelijk werden uitgevoerd en waarvan het
publiek, dat tamelijk veel belangstelling
loonde, ten volle genoot.
Tcch had de zaal beter bezet kunnen
zijn. Er zijn in Vlissingen meer muziek
liefhebbers, die de aangenaamste her
inneringen aan dit corps uit vroeger jaren
hebben behouden
Reizigers met de booten der stoom
vaart maaschappij „Zeeland" naar en van
Engeland werden sinds op Tilbury werd
gevaren, óf per lender van de op stroom
liggende bioot naar den wal, óf omgekeerd
van den wal naar de bloot gebracht, ter
wijl wanneer de boot in een der dokken
te Tilbury ging, de ligplaats der boot
op aanmerkelijken afstand van het station
was .hetgeen vooral bij ongunstig weder,
bezwaren opleverde.
Na langdurige onderhandeling is de di
rectie er thans in geslaagd voor hare boo
ten de beschikking le verkrijgen over een
vaste aanlegplaats aan de pier te Gra-
vesend, WesL Street ,in de onmiddellijke
nabijheid van het station en kan het
spoorwegverkeer naar en van Londen nu
weder met de South Eastern en Chat-
tham spoorwegmaatschappij geschieden;
aankomst te Londen Victoria station.
Het Xederlandsch stoomschip
.Schokland", dal aan de gasfabriek te
Vlissingen een lading steenkolen
heeft gelost, is heden van daar naar Sun
derland vertrokken.
Uit Noord-Beveland
Men meldt ons uit Colijnsplaat
dal velen daar Zondagmiddag omstreeks
twee uur een aardschok waargenomen
hebben vergezeld van een ontploffing,
welke op verschillende plaatsen deuren
cn ramen deed klapperen. Daar in den
laaisten lijd door het springen van mij
nen meermalen hevige knallen worden
vernomen ,werd door sommigen ook nu
weer aan iets soortgelijks gedacht. Het
ongewone echter van den duidelijk waar
neembaren schok later gevolgd door een
lichleren schok, deed evenwel toen reeds
enkelen spreken van een aardbeving. Per
sonen, die zich aan den zeedijk bevonden,
hoorden over de zee een geweldig rui-
schen, komende uit "Westelijke richting.
