MIDDELBUR6SCHE COURANT.
139' Jaas'püiü
W oensdag
5 April.
Kameroverzicht.
giissBiiai.
Vit SUS ra Provincie.
Jtë ai
1910
Deze courant verschijnt dagelijks met w'teondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor ban, die de cour*A
bezorgd krijgen door de Ag en tea te Ylfeaingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers koaten 5 cant.
Advertentiën a 20 cent par regal. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetwigingen van 17 regale f 1.30
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
Eerste Kamer.
Zitting van Dinsdag
Wal er in de anderhalf uur der beslof
ten zitting meegedeeld en besproken is,
weten we natuurlijk niet. Groote onge
rustheid is echter niet bij de Kamerleden
gebleken
Wat daarna door Minister Gort van dei-
Linden openlijk is verklaard, heeft men
reeds kunnen lezen in ons vorig nummer,
en wc gelooven dat wel niemand daar
door zijn ongerustlieid heen voelen toe
nemen.
Trouwens ook wat verder in de Kamer
gebeurde, geeft ons veeleer de over
tuiging dat daarin sterker de politiek
meesprak dan de zorg over hetgeen in
comité-generaal vernomen was.
De heer Lohman, die zooals raen
weet bij mo^lie voorstelde het oudeg-
domsonlwerp voorloopig van de agenda
af te voeren, motiveerde dat niet met
een verwijzing naar het meegedeelde in
comité-generaal. Hij sprak er in de eerste
plaats van dat hij sterk onder den indruk
is gekomen van hetgeen in den laats ten
tijd in het buitenland is voorgevallen, en
ook van het artikel in de Stemmen des
Tijds van den heer Colijn. Hij meende dat
de toestand ernstig is, en wat de Minister
zei, versterkte hem in die meening. En
nu meende hij dat de Kamer zich niet
kal ra kan gaan bezighouden met de be
handeling van een ontwerp, dat de po
litieke hartstochten opwekt.
Later in zijn repliek herhaalde hij nog
eens, dat hij niet het oog had op het
meegedeelde in comité-generaal, maar op
den toestand in het algemeen
Maar de spreker verklaarde uitdruk
kelijk dal zijn voorstel absoluut geen poli
tieke bedoeling had.
En de heer Nolens, de anders izoo
kalme katholieke woordvoerder, was dit
maal ongewoon driftig in zijn ondersteu
ning van dit voorstel. Hij vorderde het als
zijn recht om zijn geforceerde kalmte een
oogenblik te laten varen Hij meende, dat
dit kabinet juist in dit opzicht meer zijn
karakter van nationaal kabinet moest
doen gelden Het is èn voor de regeering
èn voor de Kamer beter dal het ontwerp
niet wordt behandeld
Zeer nuchter was daartegenover de la-
konieke opmerking van den heer T y d e-
man, dal de heer Nolens zijn kalmte
veel meer verloren had door het feit dat
de Kamer nu de ouderdomsrente zal
gaan behandelen, dan door hetgeen liij
in hel comité-generaal gehoord heeft. De
spreker meende juist en zeker niet
ten onrechte dat de behandeling der
ouderdomswet de beste geruststelling voor
het volk zou kunnen zijn
De heer Duys betwijfelde of het op
treden van den heer Lobman wel in over
eenstemming is met de omstandigheden,
«■aar thans juist allerwegen iin ons land
wordt geklaagd over het noodeloos ver
wekken van een paniekstemming. liet
voorstel was de reinste politiek.
Je onrémsle politiek' werd er ge
roepen.
Ook de heer De Meester was van
meening, dal de regeeringsvcrklaring niet
zóó was, dat men daaruit mocht opma-
1 ken dal de Kamer niet rustig kan door
gaan met het ontwerp dat voor haar ligt
Afvoering van hel ontwerp van tie
agenda zou ongetwijfeld zoo Uitgelegd
worden, dat er groot gevaar dreigt en
zou weer een paniek verwekken als Vrij
dag jl.
En eindelijk sprak ook nog in gelijken
geest de heer Limburg,
Ook de voorzitter mengde zich
in liet debat. Indien hij als voorzitter de
overtuiging had, dat' de toestand zoo ern
stig was. als door den lieer Lolmian is
voorgesteld, zou hij geen oogenblik heb
ben geaarzeld om zelf hel voorstel te
doen 'om hel wetsontwerp dat op de agen
da stond, daarvan af te voeren
Maar nu spreker die overtuiging niet
heeft, hoopte hij dat. ae motie zal wor
den verworpen, omdat men daaruit bui
ten de Kamer zal zien, dat de meerder-»
heid de waakzaamheid der regeering
waardeerende den toestand niet zóó
acht dat men niet mtet hel werk kan
voortgaan
Maar als de motie mocht worden ver
worpen, dan hoopte spreker, dat de voor
spelling van den heer de Savornin Loh-
man, dat de behandeling van dit ontwerp
■iet 'zou kunnen geschieden zonder de po
litieke hartstochten op te wekken, niet
zal worden bewaarheid.
De lnjer L oh man sprak er zijn ver
wondering over uit, dat de voorzitter, of
schoon op zijn plaats gebleven, de motie
heeft bestreden. Men mocht verlangen,
dat de voorzitter dan onder de leden zou
hebben plaats genomen.
De voorzitter antwoordde, dat
waar de Kamer op sprekers voorstel met
algemeene stemmen heeft besloten, dit
ontwerp aan de orde te stellen, hij toch
de eerste is die het recht heeft om een
'oorslel te bestrijden, dat beoogt het ont
werp van de agenda af te voeren
En eindelijk kwam nog Minister C o rt
van der Linden verklaren, misschien
overbodig, dal de regeering er geen be
zwaar in ziet om met de behandeling der
zaak voort te gaan.
De motie werd in stemming gebracht
en verworpen met 51 tegen 41 stemmen
links legén rechts behalve de heer Bi-
chon. s
En loen begon de heer De Visser
met de algemeene beschouwingen over de
ouderdomswet.
Veel goeds had hij er niet over te
zeggen
Na een geschiedkundige herinnering
van de wijziging in de denkbeelden wel
ke links over staatspensioneering bestou
den, 'zette hij hiteen dat hij om financieele
en moreele redenen tegen het stelsel
groot bezwaar heeft. Ergerlijk noemde hij
de luchthartigheid waarmee de voorstan
ders der staatspensioneering over die be
zwaren heen loopen. Met het uitspraken
van de vrees, dat wij met dit ontwerp een
weg zullen opgaan, waardoor het eigen
initiatief en de veerkracht van ons volk
zullen worden verlamd, brak de heer De
Visser zijn rede af, die hij heden zal
voortzetten.
GEEN S. D. A. P.-CONGRES.
Naar aanleiding van de stemming in de
afdeelingen over de vraag of dit jaar al
dan niet het gewone congres zou worden
gehouden, besloot het Partijbestuur
volgens „Het Volk" geen congres te
houden althans niet met Paschen of met
Pinksteren
Slechts 30 pet. der uitgebrachte stem
men had bezwaar tegen het niet-houden
vgn het Congres.
OFFICI15ELE VERKLARING.
Ook de opperbevelhebber van Land- en
Zeemacht doet meedeelen, dat hij geener
lei verantwoordelijkheid op zich neemt
voor eenig bericht, waarbij niet uitdruk
kelijk blijkt, dat het is uitgegaan van zijn
Algemeen Hoofdkwartier.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Ger u chten
Omdat het ook in anacre bladen staat
willen we hier ook melding maken vud
een mecdeeling door de „Svcnska Dagnla-
det" te Stockholm ontleend aan een par
ticulieren brief (men lette wel op dien
oorsprong'!, volgens welke Engeland aan
Nederland een voorstel zou hebben ge
daan voor een doortocht dooi- Zeeitwsch
Maan deren. Door onze houding zou liet
ontschepingsplan zijn uitgesteld.
We hechten aan beweringen uit zulk
een vage en in geen enkel opzicht te con-\
troleeren bron heel weinig waarde Zulke
veronderstellingen hebben hier ook de
ohdle gedaan, zonder dat iemand
ccnigen anderen grond voor kon aanvoeren
dan een veronderstelling. En die bewe
ringen worden niet betrouwbaarder wan
neer ze in een ander land herhaald wor
den door ongenoemde personen, die er
ook geen verdere toelichting bij kunnen
geven
In beslagneming van over zee
vervoerde brievenpost.
Dc minister van Buiienlandsche Za
ken heeft aan de Tweede Kamer doen
toekomen de „Diplomatieke Bescheiden
betreffende de in beslagnemingen door de
Britsche autoriteiten van over zee ver
voerde brievenpost".
Ter inlefding van 'deze mededeeling
wordt er aim herinnerd, dat reeds in het
najaar werd medegedeeld dat, toen de
Nederlandsche regeering had vernomen
dal postzakken am boord van verschil
lende Nederlandsche schepen door de
Britsche autoriteiten waren in beslag ge
nomen, zij terstond tegen deze handel
wijze doof tusschenkomst van Hr. Ms.
ge/anl te Londen met klem heeft ge
protesteerd, zich beroepende op de be
palingen van hel Xlde Verdrag van Den
Haag van 1907, nopens zekere beperkin
gen van de uiloefening van hel buitrecht
in den zeeoorlog.
De Britsche regeering heeft toen in
au)woord op hel Nederlandsche protest
aangevoerd, dat de inbeslagneming van
brievenmalen aan boord van NederLand-
sche schepen niet met het vermelde Ver
drag in strijd was, daar die inbeslagne
ming steeds had plaats gehad binnen het
Britsch watergebied; volgens de Britsche
regeering waren, daar voor dit gebied
bet Verdrag niet gold, schepen, daar bin
nenkomende, ten volle onderworpen aan
dc uitoefening van de Britsche souverei-
niteit.
De Regeeritig heeft thans doen afdruk
ken de tot de Britsche regeering gerichte
nota van 18 December 1915, waarin de
Nederlandsche haar bovenvermeld pro
test tegen hel inbeslagnemen van brieven
zakken uitbracht, benevens de nota van
12 Januari 1916, door de Nederlandsche
Regeering tot de Britsche gericht, naar
aanleiding van het antwoord van laatst-,
gemelde regecring op het Nederlandsche
protest.
Vc.orts werd medegedeeld, dat op 1
April 1916 de Britsche gezant en de
Fransehe gezant uit naam hunner regee
ringen aan de Nederlandsche "Regeering
een Memorandum hebben overgelegd no
pens de onderwerpelijke aangelegenheid.
Ook dit Memorandum Is afgedrukt. Er
worden daarin mede beschouwingen ge
wijd aan de inbeslagneming van post
pakketten.
Voor zooveel noodig wordt daarom
aangeleekénd, dat die beschouwingen geen
terugslag zijn op een van Nederlandsche
zijde tot de geallieerde regeeringen ge
richt vertoog. De Nederlandsche regee
ring toch is niet van meening, dal de
puklcetpost deelt in de onschendbaarheid,
door het Haagsche verdrag aan «ie over
zee vervoerde brievenpost gewaarborgd.
Zij heeft tegen de inbeslagneming van
postpakketten dan o,ok alleen geprotes
teerd, wanneer deze geschiedde in strijd
met het stellig volkenrecht op het stuk
der bevoegdheden van belligerenlen ten
aanzien van op neutrale schepen over
zee vervoerde goederen
Het lijdt volgens de Nederlandsche Re
geering geen twijfel, dat de term „cor-
respondance postale" in het Haagsche
verdrag omval zendingen van effecten,
coupons en andere papieren van waarde.
De oorlogvoerenden mogen deze der
halve onder geen beding in beslag nemen
en de minister van Buitenlandsche Za
ken vraagt dan ook de teruggave van de
door de Britsche overheden aangehouden
zendingen van dezen aard.
ter erg beschadigd. De reparatie zal door
den autobestuurder worden bekostigd De
;rbouwereerde wielrijder werd met een
blanke schijf gekalmeerd.
In een Maandag gehouden verga
dering is opgericht de Vlissingsche Es
perantisten Club, met aanvankelijk 11 le
den A de Munck is president, A B Net
penningmeeSler en A Lodema secretaris
Uit Walcher«K.
- In een daartoe gehouden algemeene
vergadering van de „Vereeniging tol
bevordering van de belangen der bad
plaats Doraburg" werd besproken de
wenijphelijkheid van het maken van recla
me voor die plaats bijzonderlijk voor 't
vroege en hel late seizoen.
Eindelijk werd besloten gedurende den
komenden zomer een permanente adver
tentie te plaatsen in „Het Leven". De
kosten hiervoor zullen f 270 bedragen.
Voordat bedrag krijgt men dan nog tevens
één keer de beschikking over twee pagi-
ginn's van dat blad voor een geïllustreerd
artikel. De vereeniging zal 100 gulden bij
dragen, terwijl men de rest van parlicu-
ren hoopt te ontvangen. Van de aanwezi
gen teekenden velen reeds voor een aan
zienlijk bedrag.
Uit Zald-S»v«laad.
- Gisterenavond had le K a p e 11 e een
vergadering plaats van verschillende be
sturen van vereenigingen om te. geraken
tol een vereeniging voor wijkverpleging.
Vertegenwoordigd waren Liefdadigheid
naar Vermogen, raad der gemeente, arm-,
bestuur, kerkbestuur, diaconie, zieken
fonds. Aanwezig was ook juffrouw De
Bruin uit Vlissingen, inspectrice van de
vereeniging tot bestrijding der tuberculo
se. De voorzitter van liefdadigheid, de
heer H. Blok, leidde de vergadering. Na
een zeer geanimeerde bespreking werd
besloten een vereeniging voor wijkverple
ging te stichten. Het bestuur zal gevormd
worden door een lid uil ieder bestuur.
Op zijn verzoek is ingetrokken de
overplaatsing van den stationschef J.
Dogger van Vlake naar Vuchl.
Uit Middelburg.
Door den Commissaris der Koningin
is benoemd tot zetter voor 's rijks directe
belastingen in de gemeente Middelburg,
de heer F. L. Klaassen, ter vervanging
van den heer M. J. de With, die overle
den is.
In de gisterenavond gehouden al
gemeene vergadering van het Natuurkun
dig Gezelschap alhier werd hel aantal
lezingen in het volgend seizoen bepaald
op 9 of 10.
Reeds hebben de volgende heeren een
«preekbeurt toegezegd, dr. R. de Josselin
dc Jong van Rotterdam; dr. J. Clay van
Delft, dr. H. van der Hoeven van Rot
terdam, prof. Stomps uit Amsterdam,
prof, Kolilbrugge en prof. Jordan, beiden
uit Utrecht.
Uit Vlissingen
De mailboot „Prins Hendrik" kwam
gisteren te Vlissingen te kwart voor
zes binnen; zij had slechts 24 reizigers
aan boord, waaronder 4 die naar Ouilsch-
land moesten.
De mailbooten der Maatschappij Zee
land gaan thans niet meer naar Tilbury
Docks, doch naar Gravesend.
Gisterenavond is te Vlissingen
ten auto, die vanaf de Badhuisstraat de
Glacisstraat wilde inrijden naai" de garage
van den heer Wijtenburg, legen een wiel
rijder aangereden. Deze wist nog tijdig
van zijn fiets te springen en itreeg zoo
doende geen letsel. Zijn rijwiel werd ech
Uit Tkelea.
In de Maandag gehouden raads
vergadering van St. M a a r t e n s d ij k
kwam onder de ingekomen stukken voor
een schrijveu van Ged. Staten, inhou
dende, dal bij kon. besluit is goedge
keurd, dat liet salaris van den burge
meester en dal van den secretaris is vast
gesteld op f 1000 en dat dit ook als
pensioengrondslag wordt aangenomen
De geloofsbrieven van liet nieuw ge
kozen raadslid C. M. Quakkelaar werden
goedgekeurd en tol zijn toelating be-'
sloten.
Aan rnej. Van der Schadf werd op haar
verzoek met ingang van 1 Mei eervol
ontslag verleend als onderwijzeres aan de
openb. school.
Een verzoek van de bewoners van
l Boschje om liet grintpad langs hun
woningen le veranderen in een kei- of
klinkerbestraling zal worden 1 ingewilligd
als de gemeente oude keièn kan uan-
koopen. Een concept-verordening van
pezondheidscommissie te Tholen, in
houdende verplichtingen voor melkver-
koopers, werd aangehouden tot de vol
gende vergadering.
Hetzelfde gebeurde met een voorstel
an hel gemeentebestuur van Tholen tot
aansluiting aan de gasfabriek te Tholen.
Dc voorzitter deelde mede, dat de leden
van de hand van den heer Bonthuis, van
Goes een onlwerp-conlract zouden ontvan-
waarin zouden worden meegedeeld
dc rechten en plichten lu(sschen de ge
meente Tholen en de overige gemeenten.
De burgemeester en eenige leden van den
gemeenteraad zullen intusschem een on
derzoek gaan instellen naar de resultaten
eener door een gemeente op Zuid-Beve
tand zelf gestichte gasfabriek, daar de
tv den van den raad over het algemeen
meer gevoelen voor een eigen gasfabriek
dan voor aansluiting bij een andere.
De lieer Gakoer stelde voor, op den
derden dijk een wegwijzer te plaatsen
Aan dat verzoek zal worden voldaan.
Op verzoek van den gemeente-ontvanger
werden diens kantooruren zoodanig
wijzigd, dat dit kantoor in '1 vervolg
geopend zal zijn Donderdags van 11—1
uur en Zaterdags van 3—6 uur
De benoeming van een nieuwen ge
meentegeneesheer te Stavenisse heeft
nog niet plaats gehad.
Uit Z«eu w sch-V.laan dere n OR.
De raad van Hoek houdt vorl.
Dinsdag waren de leden weer opgeroe
pen, om kennis le nemen van een schrij-
van van Ged. Staten, waarin de Raad
werd gewezen op zijn plielit, de Konink
lijk goedgekeurde, verhoogde jaarwedde
van den burgemeester en den secretaris
in) de begrooting op le nemen, daar hun
college dit anders overeenkomstig art.
212 der gemeentewet zelf zal doen. Nie
mand vroeg hierover het woord, doch
toen de voorzitter het besluit tot wijziging
der begrooling in stemming bracht, werd
di! weer verworpen, thans met 4 stem
men tegen 1.
Van het bestuur der Zeeuwsch-Vlaam-
sche Iramwegmaatschappij was een schrij-
cn ingekomen, waar in bericht werd, dat
eenige in verband met het aanleggen
van den tramweg in de kom der gemeente
Iio^k toegezegde werken ook zullen wor
den uitgevoerd. Daar ook aangaande het
leggen van wissels in de wegen bevredi
gende inlichtingen zijn gegeven, besloot
de raad, onder intrekking van zijn eerste
besluit, aan Ged. Staten te kennen te
geven, dat geen bezwaren bestaan tegen
hel verzoek tot hel aanleggen van den
stoomtramweg in die gemeente
iBurg. en weth. zullen onderzoeken,
of verbetering noodig is. aan «ten weg
naai" Neuzen, bij de eerste kreek, in ver
band met den tramaanleg. Enkele leden
ijzen er op, dat de weg op den dijk daar
smal en de dijk steil is. Als de tram gaat
rijden, zouden daar. door het schrikken
van paarden, allicht ongelukken kunnen
orkomen
ONDERWIJS.
- Tot hoofd der chr. school voor
M. U. L O te Groningen is benoemd
de heer G L. J. Waanders, hoofd eener
M. U L O. school te Middelburg
- Hel overlijden wordt, gemeld van
dr. A. J. van Pescli, oud-hoogleeraar aan
de Amsterdamsche universiteit, en zen
bekend wiskundige die herhaaldelijk door
zijn rapporten belangrijke diensten heeft
Lewczen Hij was ridder in de orde van
den Nederlandschen Leeuw
De begrafenis zal Zaterdag as 12 uur
plaats hebben te Hilversum.
HANDEL EN NIJVERHEID.
- Op de heden gehouden algemeene
vergadering van aandeelhouders der
Bouwonderneming „Loskaai" is de Balans
en winst en verliesrekening goedgekeurd
en het dividend vastgesteld op 33/, pet.
zijnde f 37.50 per aandeel, betaalbaar op
dividendbewijs No 12
Het aftredend bestuurslid de heer J.
A. Zip en de aftredende commissaris, de
heer E. M. Alberts, werden beiden her
kozen.
- Te Neuzen is eeq nieuwe scheep
vaartmaatschappij geslicht, welke tot di
recteur heeft benoemd de heer R Nolson
De nieuwe maatschappij is door aankoop
eigenaar geworden van 'het dezei- dagen
om verschillende redenen zoo bekend ge
worden stoomschip „Breda", dal een
250-tal passagiers van de „Tubantia"
redde
De N. V. Anton Jurgens Vereenigde
fabrieken, die in Aug jl. een interim divi
dend uitkeerde van 3 pet aan de cumul,
preferente aandeelen en in Februari
een slotdividend van 3 pet., keert nu uit
11/2 pet extra-dividend over het jaar 1915
op de cumulatief prei' winstdeelendc aan
deelen B Nos 1 -700; pet. extra-divi
dend over het halfjaar Juli-December op
de cumulatief pre f winstdeelendc aan
deelen B Nos 7001—10,000; en 25 pet.
dividend op f 10.000 000 gewone aandee
len.
LANDBOUW.
Te Ivortgene werd Maandag de
landbouwcursus besloten met een open
baar examen, waarbij de Rijkslandbouw-
tceraar voor Zeeland en de gelieele com
missie van toezicht tegenwoordig waren.
Na 0.111. dc leerlingen geprezen te heb
ben vc.or hun flink afgelegd eindexamen,
reilde de lieer Stevens ze allen het di
ploma uit. De geslaagden zijn: G. Boon,
M P. v d- Berge. D Kallewaard Cz., A.
Markusse JzJacs. Munter, II Valkier,
Jan de Waal en Jacob Wolse, allon wo
nend te Kortgene