MIDDELBURGSCHE COURANT.
Zaterdag
18 Maart.
AÊ 66
189" Jaargang
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courarft
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cept. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Vit nummer bestaat uit TWEE bladen
EERSTE BLAD.
21j, die ziet! au op <-qs Mart
atonsiiBren ont»asgtn de nog In
deze maand verschonende nom-
tsers gratis.
Toen 14 April 13 de „Katwijk' |op
ecu sluiperige manier, getorpedeerd
werd terwijl zij 's avonds bij de Noord-
ïlindei voor anker lag, zei de Duitsche
regeering reeds twee dagen later uit eigen
beweging --.en onderzoek, en eventueele
verontschuldiging en schadevergoeding
loe
Nu met dc Tubanlia' doet de Duil>»
sciie pers heel anders De Korrespon,-
denz Norden zegt dat „immers reeds van
te voren vast staal dal het geen Duitsche
l-boet w:s maar waarschijnlijk een Em-
gtlschc mijn: de meeste Duitsche groove
bladen spieken ook van een mijn, en de
Köln. Zlg sprak er zelfs van dal de
NedeHandsche pers de neiging vertoont
om de Duitsche militaire overheid de
schuld ,.iu de schoenen te schuiven
Zou,men ons van Duitsche zijde werke
lijk willen doen gelooven, dal Engeland in
eens zijn loktiek'veranderde cn ook koop
vaarders, nog wel neutrale koopvaarders,
torpedeert, zonder waarschuwing eii on
derzoek'' Of wel dat Engeland zelf de
Theemsriionding, zijn voornaamste toen
gang aan de Oostkust, door niet veran
kerde mijnen onveilig maakt f
We kunnen daartegenover slechts dit
stellen dat Duitschland wèl die takliek
volgt; dat het reeds voor eenige getorpe
deerde Nederlandsche schepen veront
schuldigingen cn schadevergoeding heeft
moeien geven dat Duitschland wèl belang
beeft bij onveiligmaking vftn den Theems-
nipnd
Én we weten ook - wat wellicht nog het
ergste is dal in Duitschland een sterke
stroomirg is voor etm nóg scherporen
duikbooiencorlog, en dal daar ook een
sterke partij tegen is, Men zie in dut
juunmer onder Buitenland
Dat zijn dingen die ons direct aangaan
En ook al zou onze regeering niet de
volle zekerheid kunnen krijgen, cfal een
Duitsche onderzeeër de schuldige is
een zekerheid die alleen te krjjgen is uit
het schcensboek van de Duitsche onder
zeeërs die uien nacht in de vaart .waren
dan is er voor onze regeering tóch
nog reden genoeg om zich speciaal tot
Duitschland te wenden met den eisch, dat
er afdoende maatregelen zullen worden
genomen om de neutrale schepen niet
langer bloot te stellen aan zoo'n door
niet gemolivi erde vernieling.
Een verontschuldiging voor de „ver
gissing' belcekent niets meer, na de ge
bleken herhalingen van het feit
Een sctva leloosslelling kan nooit ver
goeden het nadeel dat er werkelijk gele
den wordt door het verlies van zoo'n
boot in dagen waarin er geen booten ge
noeg zijn
'Dat er niemand omkwam, is een toeval
waarop de onderzeeër niet heeft kunnen
rekenen
lederen dag, of liever, iederen nacht
staat.' onze zeevarenden én passagiers
weer bloot aan die gluiperige bedreiging
We hebben alle vertrouwen, dal onze
regeering alles zal doen om van Duitsch
land té eisclien, die bedreiging weg to ne
men
Sterker veroordeeling van de Duitsche
sch'el maai'-raak-methode, zonder onder
zoek, is niet denkbaar, dan door wat nu
met de Tubanlia" gebeurde
Do meilodeelingen, welke door den
kapitein van do „Tubanlia de officieren
en dc bemanning aan de directie van den
Kon. Holl L'evd werden gedaan, kot-
men volgens het Ffand op het. volgende
neer
De vierde stuurmait stond op de brug
het schip zou juist voor anjtcr gaan
om den morgen e.f te wachten toen hij
aan stuurboord in het donkere water
een witte sb-eep zag, blijkbaar do bek
lenbaan van een torpedo, die met groote
snelheid op bel schip aankwam
Kijk, kijk' ciep de vierde stuur
man, de eerste officier, die eveneens
op de brug was, zag mede de bellenbaan
Op het geroep van den vierden officier
kwam de kapitein, die in de kaartenhut
»p de brug w"s. naar buiten en op het
zelfde «ogenblik was de „Tubanlia" ge
troffen Ook de man in het kraaiennest
had de bellenbaan gezien
Twee slo< pen met geredden hebben
een zwak zoeklicht waargenomen Zij
roeiden er heen en riepen om hulp Het
zoeklicht werd op een der sloepen ge-"
richt
In een der sloepen meent men, in de
richting van het zoeklicht, iels gezien
te hebben, dat op een omgekeerde boot
leek naar men veronderstelde een
onderzeeër of een torjSedoboof
Toen het lichter werd, was dit vaar
tuig verdwenen
De directie -s overtuigd ,dat geen der
passagiers i& omgekomen De kapitein
heeft alle hutten laten inspecleeren, al-
verens van boord te gaan en geen der
schipbreukelingen heeft er iets van ge
zien, dat e.r iemand zou verdronken zijn
Slechts van één passagier, een onge
huwde Rus, heeft men geen bericht. Mis
schien heefl hij bij 'l aan land komen,
dadelijk een onderdak gezocht.
De beer Froeck, dc MarconDlelegrafist
vertelt d"» bij bij 't treffen van de tor
pedo juist bezig was zijn dienst over te
dragen Hij kon toen dadelijk het noodsign
naai SOS uitzenden, en kreeg dadelijk
antwoord van Sclieveningen, Vlissingen <en
Teneriffe. Tot het laatst toe heeft hij de
draadlooze gemeenschap kunnen onder
houden Hij behoorde (of de laatste 5 per
sonen, die aan boord zijn gebleven
Dl» 1(8 BI 2 HÉ
TWEEDE KAMER.
o c r w eg van Breske'ns naar
Sluis enz.
Naar aanleiding van het verslag no
pens hel wetsontwërp tot toekenning van
renteloos voorschol uit 's rijks schatkist
ten behoeve van den aanleg en liet in
exploitatie brengen van een spoorweg van
Breskens over Gadzand en Retrunehe»
ment naar Sluis met zijlijnen van Cad-
zand naar de haven van Gadzand on van
Rctrarchement naar de Belgische grens
in de richting van Knocke, heeft de Mi
nister van waterstaat een nota aan «Ie
Tweede ICamer toegezonden
Naar aanleiding van de meeuing van
sommige leden, dal het niet wensche-
is san de zijlijn van Retranchemenl
naar dc Belgische grens een '•entcloos
■oorschot te verleenen, zoolang niet vast
staat ,dal de verbinding met Knocke tot
stand zal komen, merkt de Minister op,
dal waar doortrekking over de grens in
dc bedoeling ligt, eigenlijk niet van een
zijlijn ken worden gesproken. Weliswaar
laat hel zich a%anzi"en, dat de buitenge
wone omstandigheden die doortrekking
zullen vertragen, docli dit schijnt gee" ge
noegzame reden om niet reeds nu mét
den terugkeer van normale tijden rckcJ
iiing te houden
In alle gevallen zegt de Minister
hebben de andere belanghebbenden
bur. steun toegezegd in de veronderstel
ling, dal in hel plan eene zoodanige ver
binding zal zijn begrepen, terwijl de tijds
omstandigheden hunnerzijds niet geleid
hebben tot wijziging van de besluiten
waarbij steun werd toegezegd
Bovendien kan er weinig bezwaar zijn
de mogelijkheid van de verbinding Re-
Irancliement—grens open le houden, daal
de lengte van die verbinding pl m 623
M in verhouding tot de geheele lengte
van den on two pen spoorweg gering mag
worden genoemd zoodal zij geen noe-
menswaardigen invloed op de grootte van
het rijks voorschot uitoefent
Voorts zegt dc Minister ,dat in het in
de iM v T bedoelde besluit van «ie Staten
van Zeeland v«-n 1909, waarbij een rente
loos voorschot van een derde der kosten
werd toegezegd, de bepaling voorkomt,
dat door belanghebbenden gemeenten,
polders o!' andoren bijdragen moeten
werdén verzekerd tot eene tegen i pet
gekapitaliseerde waarde van f 13 863, te
storten in ton hoogste 20 jaarlijksche ter
mijnen Aan deze voor waar de is voldaan.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De k n o e i-h a n d e 1
Men .schrijft ons uit T hol en
Wij hebben hier en in ons eiland ook
de opkooners van chocolade gehad, voor
namelijk had men hel op „Kwatta' voor
zien Een zekere E uit Rotterdam kocht
de roepen voor een hoogéren prijs dar.
deze gewoonlijk worden verkocht; pcr
kistje wórdt t 8^5 ongeveer betaald;ook
Sunlight zeep schijnt voor do heerert
een gewild artikel te zijn
Veroordeeld
Zooals indertijd gemeld werd, werden
miaffefi-Febri'-.ri 2 Ier sekse he vis
set, ers, broeders, in België gearresteerd
omdat zij een derden lersekeuaar op een
valSCiK» pas naar Brussel hadden -nee-
genomen
Vrijdag kwam bij de respectieve fami
lies bericht in dal de bedoelde visscliers
lot één maand en de binnengesmokkelde
derde persoon tol 2 maanden gevangenis
straf zijn veroordeeld
HET PROV. WATERSNOOD GOMITÉ
IN ZEELAND.
Het comité ontving bij zijnen secretaris
penningmeester, mr. J. F. van DeiuSe,
Balans D 5 te Middelburg, na de vorige
opgave de navolgende giften
concertavond van Belg en Holl vrien
den in de Vriendschap, f8; inzameling
lo Tholen, f 952.50 id te Hoek, f536 70;
>d. le Vrouwepolder, f 177 80, id ie
P,"trsr chcment, f 170.55; id ie Grijps-
kerke en Meliskerke, f960 06; inzameling
in dc ver v leerl van winterlaudbouw-
eursussm le Oostburg, f 123 15 op
brengst rn ei]'6mavertooningen vanwege
Belgische eomiteifen gehouden te Ter
Neuzen f 30 80; id Te Axel, f34 92'*
id 'te Hulst, f 75; id. te Hontlenisse..
17 26''. looneelvoorslelliiig le Ter-neu
zen f 128 50 tezamen met de vorige op
gaven f 27466 87
Ingezeailen MetteSeelingeii.
De Pink Pillen zfln heilzaam
voor de vrouw op alle leeftijden.
Alle vrouwen kunnen zich beschermen
legen de ziekten, die het zwakke ge
slacht zoo zwaar- treffen, door de Pink
Pillen le gebruiken zoodra zij bemerken,
dal hare gezondheid te wenschcn over
laat De Pink Pillen geven bloed cn ver
sterken hel zenuwstelsel; en nu hebben
bijna alle ziekten waaraan, de vrouw lijdt,
de slapte van het bloed en de verzwak
king van hel zenuwstelsel tol oorzaak.
Aan het kleine meisje geven de Pink
Pillen de krachten, die haar organisme
op den weg der ontwikkeling noodig
heelt, en, door het te versterken, bevei
ligen zij haar Legen de ongemakken, de
koortsen, de epidemieën, waarvan zwakke
kinderen de slachtoffers zijn
Op den leeftijd waarop het jonge meisje
rouw wordt, op hel oogenblik van haar
orming, zijn de Pink Pillen haar bijzon
der gunstig, want zij beschermen haar
tegen dc bleekzucht e.n tegen de bloed
armoede, die haar op dat oogenblik be-'
dreigen, en die. indien men er niet op
lel. indien men ze laat wortel schieten,
de oorzaak worden van een leven win
lijden
Bij de vrouw regelen de Pink Pillen de
werking van alle organen. Versterken
liaar, geven haar eetlust, versterken haar
zenuwstelsel, regelen hare tijdverschijn
selen en doen haar die heldere lint. dien
schitlerenden blik en dat uiterlijk van
jeugd behouden, die nap een rijk bloed
en een volkomen gezondheid te danken
zijn
Bij den kritieken leeftijd, eindelijk, be
ëdigen de Pink Pillen de vrouw togen
alle ongemakken en ernstige verstoringen,
die zich op dat oogenblik voordoen; zij
helpen haar om zonder gevaar door dat
bij uitstek gevaarlijke 'ijdperk heen le
omen.
©e jPimk Pillen
zijn de krachtigste wederbelever van hot
bloed en de beste versterker der zenuwen
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar .5
f 1.75 per doos, en f 9 per zes doozen
bij het Hoofddepöt der Pink Pillen, Da-
costakade 15 Amsterdam Bij Joh. de
Roos, Vlasmarkt K 157, Middelburg, S
A. Luilwieler, A C. Beniest, Vlissingen,
Gebr Mulder, Goes, en in alle goede
apotheken.
Uit Stad es Provincie.
'it Middelburg
Op dr algemeene begraafplaats o I-
h i r werd hedenmiddag lei- aarde be
steld het sioffeliik overschot van wijlen
den heer I. de Man, in leven oud-hoofd
eener openbare school en oud-directeur
der Rijksnormaallessen
Vele personen uit» de onderwijswereld
waren aanwezig om den overledene de
laatste eer te bewijzen
Aan hel graf werd niet gesproken
Hedenmorgen had in de bode-kamer
van bel gerechtsgebouw alhier een hul
diging plaats
De heer A. J. I Gilde, brigadier van dc
Rijksveldwachl, sinds jaren «werkzaam aan
hel parket alhier, herdenkt namelijk he
den den dag, waarop nij voor 40 jaar als
rijksveldwachter werd beêedigd.
Tegen half negen hadden zien in de
bode-kamer veeenigd, de beide deurwaar
ders, de klerken bij de griffie en de par
ketten van de rechtbank en hel kantonge
recht, de concierge en de bode van liet
gerechtsgebouw, de klerk en de bode van
den raad van beroep en enkele rijksveld
wachters
Toen de jubilaris was binnengeleid,
r,am de oudste deurwaarder, de lieer I.
1' Rosier, het woord en wenschle den
heer 't Gilde namens allen geluk met
zijn feestdag, bracht hem dank voor de
steeds ondervonden samenwerking en
vriendschap en bood hem een fraai gelee
kt nde opdracht aan. bevattende de na
men van hen, die aeetnamen aan een ge
schenk, besiaande uil zes stoelen en een
tafelkleed, welk geschenk bij den jubilaris
aan huis is bezorgd.
De heer 'I Gilde dankte bewogen voor
de gesproken woorden en het geschenk
en zeide ook zijnerzijds de vriendschap
van allen op hoogen prijs te stellen
Ook van andere zijde ontving dc ju
bilaris blijken van belangstelling in den
vorm van bloemen en gelukwenschen.
liet is zeker een te waardceren ge
dachte geweest, van de tooneelvereeoi-
gimg .D V S.van de verband plaalsafl-
dceling alhier om een uitvoering te
geven waarvan de opbrengst bestemd is
voor de watersnoodcommissie en wij had
den dan ook gaarne de Schut lershofzaat
nog wat voller gezien, al was de opkomst
vrij bevredigend Zij. die gisterenavond
een kijkje waren komen nemen, onder
wie ook enkele officieren, hebben zich
echter goed vermaakt De vereeniging
■oerde een militaire klucht, een blijspel
en ,de bekende Artistenrevue op en de
deelnemers toonden goede krachten, le
zijn, voor zulke stukjes, er werd blijk
gegeven van ernstige studie Een zeer
verdienstelijk orkest, samengesteld uit
stafmuzikanten, vulde de pauzen aan
Het bal. dat. op de uitvoering volgde,
;af aan velen nog een paar prettige uur
tjes.
- Hedenmorgen omstreeks half tien
heeft op den hoek van de Zandstraat en
den Schoorsteenvegerssmgel een hotsing
plaats gehad lusschen de tram die uil
de Zandstraat kwam en een boerenwagen
'bespannen met een paard, komende van
de Langevielebrug De voerman week
links uil en daardoor geraakte de wagen
bekneld bussclien de tram en de hout-
loods aldaar Do wagen was deerlijk ge
havend, o a. waren een paar wielen stuk;
terwijl een treeplank was afgerukt Pcr-
onlijke ongelukken hadden niet plaats.
Dc wagenbestuurder had in de Zand
straat de gebruikelijke signalen gegeven
•n heeft door tijdig remmen erger,
ongelukken voorkomen
Uit Vlissingen
De heer Brasser, steward bij de
maatschappij Zeeland, heeft thans in an
derhalve maand drie schipbreuken mede
gemaal" t Eerst voer hij op de „Pr.inses
Juliana", toen op de „Mecklenburg'' en
Woensdag voer hij uit met de „Tuban-
Uit Walcheren.
Woensdag- en Donderdagavond ver
schafte de militaire tooneelvereeniging
„Uil Nood Geboren" te W'estk ap cl o
aan militairen en burgers weder een ge
noeglijken avond. Voor de derde maal
in dozen winter gaf de vereeniging voor
een volle zaal een uitvoering De opkomst
van een telkenstalrijk publiek is zeker
een bewijs, dat de dilettanten tooneolis-
ler. wel in staat zijn door hun spel en
door de keuze van hun stukken fle toe
hoorders te boeien Ook nu traden zij mol
eer. rijk varieerend program-'op. dat over
hoi algemeen zeer goed werd afgewerkt
De uitvoering op Woensdagavond werd
o a bijgewoond door den militairen com
mandant van Walcheren, den compagnie'*;
commandant, de officieren an den burge
meester
'Hl Ziild-Bevelnnd
In de Vrijdag gehouden zitting van
den gemeenteraad van Borssele werd
besloten de singels om hel dorp eu den
Monstenveg vanaf de dokterswoning tot
aan den keiweg te verharden met maca
dam Dit zal zeker een heele verbete
ring geven, vooral daar men ooi; besloot
de s teenslag er te doen inwalsen Om de
kosten vau een en ander te dekken zal
de gemeente een geldleening aangaan ben
bedrage van f 9000, af te lossen in 20
jaar
Gisteravond hield te H e i n k e n s-
zand voor een eivolle zaal, de heer
Doorman, le luit der veld-artilerie zijn
ook te Middelburg gehouden lezing over
zijn ondervindingen in Albanië geduren
de zijn verblijf aldaar van 1912 tot 1914,
terwijl hij als Ned officier met meer
anderen, o. a overste Thomson, den
toenmatigen Balkanslrijd heefl meege
maakt Bij lvet eind van de rede werd
sprekei- hartelijk dank gezegd voor zijn
mededeelingen door dr Hoorweg. De ba
ten dezer vergadering en collecte kwam
ten bate van de afdeeling Heinkenszand
van ^,Het Groene Kruis"
ln do. Vrijdagochtend le K loc tin
ge gehouden raadsvergadering herinner
de aan hel slot de voorzitter, burgemees-
Ier Wagtho, eraan, dal hij voor de laatste
maal den raad leidde In een terugblik
over de 16 jaar van zijn burgemeester
schap besprak hij in het bijzonder de
verbetering van de wegen, voorts de ver
groeiing van de o 1 school, en de be
straling, terwijl hij er op wees dat op af
doening wachten de gaslevering cn dc
telefoonkwestie. Hij eindigde met de beste
mschen voor de gemeente
Wethouder Eversdijk en de 'heer G
van Lieren spraken een wooikt van
dank voor alles wat de heer Wagtho in
lie1 belang der gemeente gedaan heeft
Vooraf had de verkiezing van een wet-
'tider plaats gehad. Bij de eerste steni-
ing werd benoemd de heer M Kole
el 3 st. tegen 1 op C. v Liere Wxn 1
op C. G. van Liere en 1 blanco. Dc heer
Kolc nam deze benoeming echter niet
aan
Bij de volgende stemming verkreeg G.
7 v Liere 2 si en C v Liere 2 st
blanco 2 zoodat niemand de meerder
heid had. Bij tweede vrije stemming
werd G v. Liere Wzn. gekozen met 2
stemmen, legen 1 op C G. v Liere en 3
blanco.
Dc lieer C. van Liere Wzn. nam de be
lóning aan
Tegen 1 April heefl de lieer A.
Bruggëman zijn ontslag ingediend als se
cretaris en Ambten, van den Burger
lijken stand le Baarland
- In de op 17 Maart te Rilla,nd
gehouden vergadering van den dijkraad
der v.&lerkeering van den calamiteuzen
Zimmenr.anpoLler, werd de begrooting
over het oienstjaar 1916/17 vastgesteld
in ontvang op f 11 33 4 205 en in uitgaaf
op f 12.334 ?0: met een post voor onvoor
zien ad f 1473.'42i.
Uit Schouwe n-D u i v e I a n d.
Woensdagavond hield Mej. Staas
de bekende propagandiste van den Nerl
P* nd voor Vrouwenkiesrecht le Brui-
n is se'voor een klein maar aandachtig
~.uisterend publiek een boeiende rede. in
hoofdzaak over Vrouwenkiesrecht met
zijn oorzaken en gevolgen
Van dc gelegenheid tot debat werd
geen gebruik gemaakt; slechts enkele vra
gen werden spr gesteld, die z.ij zeer dui
delijk beantwoordde. Slaande de vergade
ring traden zeven nieuwe leden toe
Uit Tholen.
In de Woensdag j.l. gehouden drie-
maandelijksche vergadering van de werk-
mansvéreen. ..Hulp in Nood" le Th olen
is al.s commissaris gekozende heer J
Qnisl Az. in de plaal.s van den heer P.
J Janssens. die is overleden.
De vereeniging gaal goed vooruit op
f:-:ancicel gebied; er is een batig saldo
van f 1024. 68*
In plaats van den heer J. Vriens
gemeente-bouwkundige te Tholen. die
naar elders is vertrokken, is als commis
saris van de brandweer benoemd de heer
S Gerlilser. timmerman aldaar
j
De afd, T li o 1 e n van den Ned.
Bond voor Vrouwenkiesrecht hield Don
derdag in de sociëteit ,.Non Semper" een
flgemeerte vergadering.
Als afgevaardigde naar de algemeene
joarUikschc vergadering werd benoemd
mej Poulusse en als plaatsvervangster
mej. C. van Rijssel.
Mej Staas was aanwezig en beant
woordde eenige' vragen, terwijl deze na
dien eenige verzen gevoelvol voordroeg.