MIDDELBURGSCHE COURANT.
Jaargang
Dinsdag
14 Maart.
31NNENIANB,
(li! Stad es Province.
FEUILLETON.
Andries van 'den TaraQord.
M 02
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 eenper regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
ii), die zich na op «ns blad
abonneren onteugen de nog in
deze maand verscbiJneade noa-
eers gratis.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Opened by censor
De Nieuwe CrL -.chrjjft.
„Mei de schending van onze brieven
mail gaan de Engelsche autoriteiten, on
bewogen door de protesten van onze
Regeering, ongestoord hun gang.
Mei de Ilollandsche mail die heden
ochtend Iiezorgd werd, ontvingen wij
verscheidene brieven (uit Soerabaja, uit
Palembang), ook een aangeteekenden
geopend en met de strook Opened by
condor beplakt.
Geen poststempel Arnhem—Emmerik
<•1 iets dergelijks is dus meer noodig ter
verklaring De brieven zijn gewoon afge
stempeld Soerabaja, iets anders komt op
de adreszijde niet voor De afzenders
zijn Nederlanders in Indië, de geadres
seerden Nederlanders in Nederland
Hel valt moeilijk hel le moeten zeg
gen, maar het Nederfandsche brief
verkeer tusschen ons land en zijri kolo
niën slaat dus thans onder vast toezicht
van den Engelschen censor Zijn con
trole behoort tol den ,,geregelden dienst"
van ons mailverkeer,- in de jongste af
levering van Het Leven kan men op een
groote plaat zien „hoe de Engelschen
de mails van onze Hollandsche schepen
halen Wat wij- ons van onze eigen Rc-
geering niel zouden laten» welgevallen,
hebben wij le dulden van de Engel
sche."
K a l o e n g e b r e k.
De firma H. P Gclderman en Zonen
le Oldenzaal moest gistermorgen wegens
kaloengebrek oen gedeelte barer spinnerij
stilzetten waardoor circa 100 arbeiders
werkloos zijn geworden De correspon
dent van het Hand verneemt echter dat
er Wel kans beslaat, dat de voor deze
firma in Rotterdam aangekomen partijen
ruwe Amerikaansche katoen spoedig do ■ti
de N. T. vrijgegeven -zullen worden
Zulks is dan ook ten zeerste te hopen,
daar anders successievelijk ook de ove
rige fabrieken der firma Gelderoum,
waarin ongeveer 1800 arbeiders werken,
stopgezet zouden moeten worden
Cac ao-fabricage
De Weesper cacaofabriek „De Valk'
van de firma Rruyne en Raadsheer, heeft
wegens gebrek aan grondstoffen voorloo-
pig de helft van haar personeel, ontsla
gen.
te Afgesne den b 1 o emen
Men schrijft aan hel Jland. uil Aals
meer:
Ongeveer 14 dagen geleden werd dooi
de Duitsche regeering een verbod uiG>
gevaardigd om lot invoer van afgesne
den bloemen uit Nederland. Waar de
trek van snijbloemen, vooral seringen,
rozen en lelietjes van dalen, de'
laatste jaren te Aalsmeer een groeien
omvang heeft genomen, beteekende- ait
voor deze gemeente een groote schade
post Door het werken van de Rxpon-
teurs-vereeniging en de beide Tuinbomv-
afdeelingen in deze gemeente wist men
bij de Duitsche regeering gedaan te krij
gen, dal de afgesloten contracten nog uit
gevoerd mogen worden, zoodal het ver-'
bod vooralsnog voor deze gemeente niet
merkbaar is. Ook schijnt ruilhandel
planten voor bloemen de goedkeuring
van de Duitsche regeering te mogen weg
dragen
Inmiddels zijn de exporteurs ijverig
werkzaam om hun afzetgebied ie ver-
grooien. Morgen vertrekken een. pair af
gevaardigden naar Denemarken Daar de
handel op Oostenrijk, via Duitsehhmd,
niet verboden is, mag de toestand voor
deze gemeente bevredigend genoemd
worden Voor rozen worden buitenge
woon hooge prijzen gemaakt, terwijl ue
laatste dagen de handel op Oostenrijk
toeneemt
Uit Middelburg
Tot administratief ambtenaar der
tweede klasse bij de centrale directie van
den arbeid te 's Gvavenliage is benonnd
onze vroegere sladgenoote mej M 11
Hartman aldaar, tot dusver ambtenaar
dei* derde klasse
Ter vervulling van de vacalurc van
adjuncl-opperbrandmeesler, ontslaan door
hel overlijden van den heer M J. de
With, is door B. en W. dezer gemeente
benoemd de heer W A van der Harst,
terwijl tot brandmeester is aangewezen
de heer J. P. Munters
Zooals wel niet onbekend zal zijn
aan onze lezers, bestond er hier enkele
jaren geleden een vrij sterke padvinders-
ganisatie. Door oneenigheid tusschen
de deelnemers onderling en ook tusschen
ben en de leiders, daalde hel aantal lot 7
De heer A. G. Touburg, die van hel
begin af tot de leiders behoorde,
gai den moed echter niet op cn voorna
melijk aan zijn werken is het te danken,
dal hel aantal jongens verleden jaar
weder aanmerkelijk steeg, namelijk tot
48 Toen heeft de heer Touburg zich in
verbinding gesteld met eenige heeren;- de
besprekingen hadden tot gevolg dal een
padvindersvereeniging werd opgericht, die
zich steil onder de statuten der nieuwe
pndvindersorganisalie, die voortgesproten
is uit dc fusie tusschen de beide ver-
eeiiigingen, welke op dit gebied in ons
land bestonden.
In een vergadering, die gehouden werd
met de ouders der padvinders, die vol
gens genoemde statuten lid moeten zijn
an <lc plaatselijke verésniging, werd het
Ipapig bestuur definitief als zoodanig be
noemd.
Voorzitter der vereeniging is thans de
heer dr. Th. Dokkuin, secretaris de heer
P len Kate en' penningmeester de lieer
E. W Hendrikse.
Dit dagelijksch bestuur zette zijn be
moeiingen met kracht voort, zoo zal de
organisatie weder de beschikking krij
gen over het oude ruime clublokaal bo
on de stalling van den heer jhr. P.
.1 Boogaert, aan de Pijpslraat. Als hoofd
leider der troep heeft de heer P ten
Kate zich beschikbaar gesteld.
een „strill" vertelling van
JOHAÏ* C. W. JUUHL.
Uit het Noo-rsch verlaald door M. A. Z
0.)
OJjna nam haar emmertje op En toen
gingen ze hel huis uit
t Was een koele zomermorgen, itog
frisoh van dauw De zon verguldde de
grijze klippen en rotspunten, en door liet
dal woei een zoele wind, die een gloei
end heelen dag voorspelde. De bij gons
de en de sprinkhanen hoorde men tus
schen het verdroogde gras En het dof
fe geluid van den trek in 't water klonk
als een zachten dreun over het eilanden
rijk Maar buiten bij de verste scheren
krijs-chlen klagend eentonig de zeemeeu
wen
Andries dampte met smakkende lippen
uil hel vuile eindje pijp, terwijl hij, uit
gedost in zijn Zondagsclie kleeren, met
krommen rug en langzamer* slap den heu
vel over ging naar de plaats waar zijn
boot lag. Blauwe rookwolkjes stegen
omhoog cn stank van slerke tabak ver
mengde zich met de geuren van het
tersch gemaaide gras op z'n weiland
Een paar pas achter hem aan kwam
Guri mei de voorraadskist. Haar witte
Zondagslooi glansde in het licht, haar
hoofd hield ze voorovergebogen, en op
haar smal bleek gezicht met de uitste
kende kaakbeenderen lag de echt oot-
ïïioedige kerkdagslemming
De kleine Olina stapte met haai' em
mertje en het kerkboek in haar handen
Haast haai' moeder voort Haar hoofd,
dal getooid was met dien grooten witten
doek, boog ze net ais haar moeder, en op
haar gezichte stond dezelfde nederige
plechligheidsuitdrukking.
Maar daar ginds op een hoogte spron
gen a) de (halfnaakte engeltjes uit de Dal
hut op bloole voeten in gescheurde
hemdjes en grijze onderbroekjes rond.
Ze wilden vader en moeder en hun zusje
zien. wegvaren En in tusschen gooiden ze
elkaar met steentjes of speelden met
schelpen in de zon
Om hel doel en streven van de pad-
indeuij aan belangstellenden nog duide
lijker Le maken, wordt Donderdag a.s
een lezing met lichtbeelden gehouden in
de .Concertzaal, waar als sprekers zullen
iptreden de heeren Th. baron van Pal-
landt van Eerde" en J. F. Schaap
Voor dc bijwoning dier lezing zijn
militaire en burger autoriteiten, leden
der vereeniging, leeraars en onderwijzers
en verder zij, die reeds belangstelling
loonden, uilgenoodigd. Personen, die be
langstellen in déze opvoeding der jonge
lieden lol goede staatsburgers, en die
geen kaart ontvingen, kunnen die aanvra
gen bij den heer P Len Kate, St. Pieter-
straal F 52
Door de politie a. 1 k i e r is op ver
zoek van die te Vlissingen aangehouden
minderjarig meisje, zij is naai- Vlis
singen overgebracht om aldaar weder on
der de ouderlijke macht te worden te
ruggebracht.
Uit vTïTslngen
De klipper ..Emanuelwelke j I.
Donderdag in zinkenden toestand in de
buitenhaven te Vlissingen werd ge
sleept. is thans door den bok Adelaar van
de firma van dei" Tak te Rotterdam zoo
ver gelicht daf de breuk kan worden her
steld waarna liet schip de reis zal voort
zetten
o
Uit Zuid-Beveland.
lil de Maandagmiddag gehouden ver
gadering van den raad der gemeente
's H e e r A r endske r k e werd op het
verzoek van den burgemeester om ont
heffing van inwoning gunstig beschikt,
in aanmerking nemende, dat die toestand
reeds zoo langt .beslaat Toch meenden
eenige raadsleden niel te mogen nalaten
op te merken, dat liet in liet algemeen
zeer wenschelijk is, dal do burgemeester
in do gemeente woont
Het verzoek van de vereeniging groon-
tcproeftuin „Zuid-Beveland" om subsidie
werd naar B en V gerenvoyeerd om in
de volgende vergadering nader advies uit
te brengen.
B en W werden gemachtigd eenige
stukken uit het oud archief aan het rijk
over te dragen.
Hel voorstel van B en W lot over
name in beheer en onderhoud aan de
maatschappij tot exploitatie van staats
spoorwegen van een gedeelte van <Lm
Noordelijken losweg bij het station s Heer
Arenskerkc werd aangenomen
Nog werd besloten aan het rijk te ver
zoeken bij hel eventueel op te. richten
hulppostkantoor in den Westkraaijert een
spreekcel te plaatsen
Uit Schouwen-D ui veland
De heer P. J. Boone te Zierik-
zee, lid van den gemeenteraad, heelt als
zoodanig ontslag genomen Hij behoort tot
de vrijzinnigen
Zaterdag bezocht hel militaire mu
ziekkorps uil Zierikzee de gemeente
II a a m s i e d e Met volle muziek toog
hel naar de woning van den Burgemees
ter, waarna hel nog eenige nummers ten
buste gaf voor hel „Hotel Bom".
Een daar juist passeerend span paar
den, gespannen voor een bakslede,
schrikte zoodanig \an- dc muziek, dal het
op hol sloeg, doch spoedig lot staan
Na een paar uur roeiens schuurde de
boot tegen de aanlegplaats in de bocht
bij hel roode bootschu urtje van de pasto-
Andries nam zijn grooten zwarten Icerk-
hoed ar, lichtte de bontgebloemde wol
len puntmuts een weinig op en droogde
hel zweel af van zijn dunne ongekamde
haren Hij had aan de riemen gezeten
op de voorste roeibank en Guri en Olina
ieder met een roeispaan op de tweede
tank. Hel was geducht warm geworden
en ze hadden zonder ophouden doorge
roeid.
Andries hield zijn hand aan zijn wenk
brauwen, om beter te kunnen zien. Zijn
watergrijze oogjes knipten tegen hel fel
le licht, zoodat ze er pijn van deden
Eu zijn groote land stak ver vooruit in
zijn open mond.
Ja, dal was de gele boot van Prahl
mei roeiers in witte hemdsmouwen. En
achterin, breed en trotsch zat hij zelf
met zijn vrouw en zijn kinderen
„Ja, ja, t was te verwachten, dat 'ij
zou komen', dacht Andries. ik dacht
het wel vandaag.
Nu was hel maar t best zich te haas-
werd gebracht. Behalve eenige gebroken
tuigen liep dit ongeval goed af 1
Uit Thol en.
Te S c h e r p e n i s s e werd op 13
Maart jl een boerenleenbank opgericht,
aanvankelijk met 30 leden Tot Zaterdag
18 dezer zal er gelegenheid bestaan zich
als lid aait le geven en de voorloopige
lijst le teekenen Het inleggeld werd op
f 1 gesteld en dadelijk betaald
Notaris Meulenberg te St. Maartensdijk
wordt deze week reeds opgedragen de
•igineele acte op te maken
Uit Z e e u w s ch-V 1 a a n de re n O D
- Zaterdag keerde de visscher V W.
te P h i li p p i n e met zijn motorschip van
JlansweerI huiswaarts Eenige kleinte
schepen voeren vóór hém uit, deze wil
lende volgen geraakte hij op een plaat
aan den grond Daar er deze dagen hij
hoog, water weinig water komt, kan hei
nog wel een paar dagen duren, eer bel
schip vlot komt.
!>F. RIJWEG TUSSCHEN ZEELAND EN
\OORD-BRiBANT.
Een onzer correspondenten schrijft ons
Nog si edits enkele dagen en de Jiieuw
aangelegde verbindingsweg tusschen Zee
land en Noord-Brabant, hoewel op Bra
banfsch grondgeb. nog niet geheel gereed,
:a! voor hel publiek verkeer open wor
den gesteld. Jaren en jaren geleden is de
behoefte aan de totstandkoming van dien
reeds gevoeld on die behoefte nam
toe, naarmate hel aulomobielverkeer zich
uilbreidde en dit voertuig niel langer een
toekomstbeeld bleef.
Aan de totstandkoming is veel vooraf
gaan Doel van dit -schrijven is niet
i zeer le wijzen op het groote belang
il vooral Zeeland bij deze verbinding
met den vasten wal heeft gehad en nog
heeft, dan wel om eens na Ie gaan, welke
lappen er alzoo gedaan zijn om 't ge-
venschie doel te bereiken
De beweging is ongeveer een 50 jaren
oud. In 1867 reeds besloot de kamer van
Koophandel van Bergen op Zoom lot den
Minister van Binnenlandsche Zaken een
«adres te richten om voor rekening van
den slaat een rij- of voetvveg aan ie leg
gen naast (le spoonvegbaan lol vergoeding
der door hel (lichten der Schelde ontno
men watergeineenschap tusschen Noord-
Brabanl en Zuid-Beveland voor den klein
handel cn de Iandbouwvoorlbrengselcn
Opgemerkt zij dat net station Bath toen
nog niet bestond. De gemeenteraad van
Bergen op Zoom betuigde aan dit adres
zijn adhaesie.
Minister Thorbecke kwamen ile kosten
fi een en ander 'ruim f 100 0001 erg
hoog voor. Vooral met hel oog óp de
erwachtg aanslikldilg aan de Zuidzijde
(les dams, die dan spoedig inpoldering
len gevolge zou hebben en waardoor ge
makkelijk en minder kostbaar een com
municatie voor voertuigen /.ou kunnen
worden gemaakt, was de minister voor
cn ander niel le Ni nden. Wel wilde
Z F.v vergunning geven den weg te ma
ken, als de besturen van beide gewesten
(N.Br. en Zeel van oordeel waren, dat
de heirokken belangen de uitgaaf wettig
den
De raad van Bergen op Zoom besloot
loen met de belanghebbende gemeenten
Ossendrechf, Woensdrecbl. Pufte en
ten, om vóór Prahl in de kerk te zijn
l Was niet alleen aan 't geld dat 'hij
schuldig was dat Andries moest denken,
maar hij was zoo heel veel keeren „ziek
geweest in den laatsten 'tijd als Prahl
hem had laten roepen om Ie komen
werken „eelemaal ziek, kind En hij had
er zich zoo ingepraat ook tegen zijn
vrouw dat hij uit zijn eigen praatjes
zelf niel meer wijs kon Echt. in 's dui
vels macht was hij verzeild geraakt door
«al dat liegen
F.n dus zette Andries spoed achter zijn
kerkgang, terwijl hij met een gevoel vai
troost tersluiks naar het houten emmer
tje keek, waarmee (Ie kleine Olina
voortstapte.
Toen ze de eersvolgende bocht van
den weg bereikt hadden, ontmoetten ze
..Erepel -Mons en Lars „met den ra ren
mond Die hadden ook ieder hun vrouw
Dij" zich
,,Wel-kom!" klonk gerekt de harde
stem van "Lars Met zijn breede schou
ders voorover gebogen. liep hij", op zijn
kerk-stok leunend, stap voor stap
„Bedankt" was Andries' antwoord
„Je gaat zeker ook naar de kerk", lijm-
Huijbergen in overleg te treden In een
gecombineerde vergadering van B en W.
dier genieenten werd de opmerking ge
maakt, dat kostbare poldergrondeti zou
den moeten onteigend worden, wal boven
de financieele krachten - der belangheb
bende gemeenten zou gaan
Er werd door deze vergadering dan
ook bes-loten Gedeputeerde Staten in
verweging te geven het opgeworpen
plan van hel rij- en voetpad voorloopig
le laten r usten
De Kamer van Koophandel te Bergen
op Zoom oordeelde anders en besloot
zich opnieuw tot den minister te wen
den en te persisteeren bij de gedane
aanvraag Zij merkte in haar nieuw
adres tevens op. 'flat. hoewel de kosten
oorspronkelijk geraamd waren op
f 100.000 bij onderzoek gebleken was,
dal de Noordelijke berm van den dam
een breedte had van 10 ellen en "de
Zuidelijke maar 7 ellen Kon dus de weg
aan den Noordelijken kant aangelegd
worden, dan was verbreeding van den
berm iflel noodig, terwijl xle kosten van
bestraten slechts 22 a 21 mille en die
van 't bestrooien met grind slechts 11 a
12 mille zouden beloopen
Minister Heemskerk merkte bij schrij
ven van 1 Febr 1868 op, dal voor de
uitvoering van dit werk de bezwaren
minder zouden zijn en er dus ook min
der grond zoif beslaan om daartoe van
rijkswege geldel ijken sleun te verleenen
Ondertusschen was een gespannen ver
houding ontstaan tusschen het ministe-
en de volksvertegenwoordiging en
daarom beslool de Kamer van Koophan
del te Bergen op Zoom na dit antwoord
'oorloopig een afwachtende houding aan
te nemen
Ruim 25 jaren is t plan loen blijven
liggen, loldal in "Juni Ï8JJ4 weer een
stem opging en de wenschelijkheid van
de totstandkoming van een rij- en voetweg
weder werd ui gesproken
Een onderzoek ter plaatse door een
commissie gedaan, had lot resullaat. dat
niet de Noordzijde, maar de Zuidzijde
lot rijweg zou moeten worden ingericht
pn hel wachten op inpoldering vaameer -
dere mhorren de eerstkomende geslach- 1
ten niet zou baten.
Sindsdien is herhaaldelijk en van \er-
schillende zijden op liet belang van den
verbindingsweg gewezen Onnoodig le
zeggen dat zoowel Ged Stalen van Zee
land als de "besturen van verschillende
Zeeuwsche gemeenten de pogingen van
Bergen op Zoom door adliaesie-heluïgin-
gen telkens krachtig steunden
I11 1907 werd door een commissie,
beslaande uit de heeren Hoinhacli, de
Ram, Moors, Van Gorsel, Kakebeeke en
Jute een verzoek gericht aan dc regee-
jng en aan de Provincies Noord-Brabant
•n Zeeland om le bevorderen dat een
klinkerweg zou worden gelegd vanaf den
hoofdweg in den Damespolder over den
binnenberm van den dijk van den Dame->-
polder, door den Völcker-polder, langs
den Zuidelijken berm van den spoor-
wegdam, lot den dijk van den Reigers-
bergschen polder, in verbinding mei den
daar bestaanden grindweg
Op dit verzoekschrift word dooi- Mi
nister Bevers geantwoord, dal in begin
sel geen bezwaar zou bestaan een bij
drage van het rijk tol een derde der
aanlegkosten te bevorderen, dat intus-
schen met het oog op den toestand
de Aardappel-Mons mei zijn zeurige vrou
wenstem De vrome oogen in zijn peer
vormig gezicht werden armezondersach-
tig ten hemel geslagen
„Ja, zeker antwoordde Andries.
„Hoe gaal het je?"
„O. ik eb niel te klagen, 'oe gaal het
jou?'
„Ach ja. ik slijl (len tijd en de tijd
slijt mij"
..Zoo is 'l ja"
Daarop werd de tocht zwijgend voort
gezet. De vrouwen gingen bij elkaar loo-
pen cn begonnen een praatje
Er waren nog niel veel kerkbezoekers
aangekomen niel meer dan twee of
drie hooien lagen tegen de helling 'opge
trokken. En Andries zag in een van "<le
krommingen van den weg eenige witte
hoofddoeken van vrouwen en een paar
in 't zwart gekleede mannen, die tegen
den berg opklauterden
O, ze waren vroeg- genoeg, meer dan
vroeg
(W ordtvervolgd
