MIDDELBURGSCHE COURANT.
iS9e Jaargang
Zaterdag
4 Maart.
Kameroverzicht.
3 innen la Bi
Uil Stad m Previnele.
Ingezondun Mededelingen.
P. SLUIS.
Jé Si
1916
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent..
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 eenper regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
DH nummer bestaat uit TWEE bladen
EERSTE BLAD.
noemd hospitaal een p e r s o o n 1 ij k o n-
derzoek instellen.
De liamer is gis Ier gevorderd lol de
begrooting van Waterstaat, waarover
Dinsdag de Minister de opmerkingen zal
beantwoorden
Eerste Kamer
Zitting van Vrijdag
fetwat verbluffend was het breed op
gezette- betoog, dooi- den heer 'T Hooft
gister gehouden over de Zuidcrzee-afsluL-
ling en de defensie. Het was om de meiï-
schen kippeve! te bezorgen, zoo drin
gend vroeg hij den Minister van Oorlog
of er m hel nog niet eens bekende
plan voor de Zuiderzee wel voldoende
zorg is gewijd aan onze defensie-belan
gen, en als het ontwerp zoo'n regeling
niet bevatte ,of de minister dan vol
komen gereed is, met een onderzoea
naai- de maatregelen welke noodig zijn
om onze defensie te verzekeren5
Het antwoord van den Minister was
lakonieb en voor de hand liggend:
Een onderzoek naar den invloed van
de droogmaking op onze defensiebelaiigen
heeft plaats gehad en tot de droogt'
making zal niet worden overgegaan al
vorens in de eischen, door onze defen
sie te stellen, zal zijn voorzien En ver-,
der "wilde de Minister zich niet uitlaten
over een ontwerp dat nog niet eens is
ingediend
Het antwoord dat de Minister gaf
aan de lieeren Polak en Van Kol over
bef doodvonnis door dezen oorlog uitge
sproken over de forten, was in veel op
dichten belangwekkend
Wij hebben, zei de Minister, den oorlog
ook niet voor niets langs ons heen zien
trekker en zijn ook tot de conclusie ge
komen, dal onze verdedigingswerken als
de nieuwe Hollandsche waterlinie ten
eeniertmate verouderd zijn. De stelling
van Amsterdam is echter van gèheel an
deren aard dan de Forten van Luik of
Antwerpen. De daarin aangelegde werken
zijn aardewerken van geheel denzelfden
aard als die op liet Westerfront in Frank
rijk
Vooruitgcloopen op de vraag, hoe de
versterkingen in de toekomst moeten zijn,
wordt daarbij niet Wel zullen wij zeker
•duurzame versterkingen moeten behou
den, maar niet in den zin van die, welke
wij lot dusver hadden. Wij moeten weten,
op welke plaatsen onze hoofdlinie van
weerstand zal moeten zijn Reeds heeft
ae* thans in Frankrijk achter de eer
ste linie versterkingen van dien aard
aangelegd.
Ons inimdaliestelsel brengt ook mede,
dat die vooruit worden aangelegd, want
fuui plaats wordt aangegeven door de
plaats, waar wij kunnen iuundeeren Het
karakter dier versterkingen zal één ge
heel moeten worden., Zand zal daarbij
hoofdzaak worden, maar beton zal toch
daarbij uiel ontbeerd kunnen worden ter
versterking van de werken aan de achter-"
zijde en als dekking, niet legen de zware
projectielen, maar legen granaatscherven
Ook het staal kan dienen als bescher
ming tegen i nfanterievuur en granaat
scherven - i
Aandacht verdient voorts nog wat de
Minister toezei over den hospitaal -
dienst Er zijn daarover in de laatste
week opzienbarende dingen verteld, spe
ciaal wat dc vaste hospitalen in de stel
ling-Amsterdam betreft, o a. in de
(nieuwe) Amsterdammer, die er boven
zette Het is levensgevaarlijk in militairen
dienst ziek te worden Op dat artikel zijn
verschillende ingezonden stukken in
de dagbladen, o a in het N v d. D
gevolgd, waarin hel aantal feiten mei
nog andere staaltjes van ergerlijk, en
voor de patiënten zeer nadcelig formalis
me werden vermeerderd De lieer P or
lak bracht ze nu ter sprake
Dc Minister antwoordde dat de
militaire geneeskundige dienst niet feil
loos is, maar dat hij weinig zou kunnen
aanmerken op de uitoefening daarvan
Daarentegen erkende hij volmondig, flat
aan militaire hospitalen inderdaad nog
veel ontbreekt Maar om alles met een
too verstaf te willen verbeteren, zou ont
zaglijke bedragen kosten Ons leger is
de laatste 10, 12 jaar ontzaglijk uitge
breid: maar de uitbreiding en verbetering
der kazerneering en verplegingsinrichlin-
gen hield daarmede geen gelijken tred
De Minister zal inlusschen met ernst zich
hieraan blijven wijden en naar de toe
standen in hel door den heer Polak ge
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De R ij ksko 1 endi s t r i b u I i e
Hel persbureau Vaz Dias verneemt
Mei ingang van 1 April a s /al het kolen-
bureau te Utrecht, dat zich op verzoek
der '"cgeering tot nu toe met de distri
butie der industrie en huishoudbrand-
kofen belastte, ophouden te beslaan.
Feitelijk heeft het reeds thans opge
houden le funclioneeren, want het daar
voor in de plaais gelreden Rijkskolendis-
tribuliebureau, gevestigd Ja vast ra at 44 te
's-Gravenhage, directeur mr. dr. W. F. J.
Frowein, tevens directeur van de Staats
mijnen is reeds haar voorbereidende
werkzaamheden begonnen.
Daar echter de nieuwe contracten met
1 April ingaan en het cegceringsbureau
zich vóór dien tijd op de hoogte van
den stand der distributie heeft te stel
le1, worden de beide maanden vóór
April gebruikt lol hel overnemen van de
zaken.
De bloemencultuur in
Aalsmeer,
liet bericht dal Duitschland zijn gren
zen sluit voor invoer van snijbloemen en
planten heeft geleid tot een vergadering
van de door dezen maatregel slerk ge
troffen Aalsmeersche belanghebbenden
Verschillende plannen werden besproken,
ook vond het algemeen instemming bij
.1e leden, dat evcntiiêelc onkosten, ver
•ndun aan hel zoeken naar nieuwe af
zetmarkten (men had speciaal het oog op
dc Skandiuavische landen, waar reeds
■ïiigo handel op is), door alle inzenders
moesten gedragen worden.
Onze regeering moet reeds van den
fcesland le Aalsmeer op de hoogte zijn
jchracht, on uien verwacht, dat zij alles
wat in haar vermogen is, zal doen, om de
Piiilsche regeering alsnog le bewegen
ouze snijbloemen en planten in dat land
toe te laten Duitschland was hel land,
aarheen onze bloemenhandelaars de
laatste jaren het meest verzonden De
doorvoer naar Oostenrijk is nog toege
staan. doch gevreesd wordt ook hiervoor.
Uitvoerverboden.
De Sl Crt. van heden bevat een kon
besluit, waarbij de uitvoer van wilgen-
en populierenhout wordt verboden
JONGE RADICALEN.
Naar ,De Vrijzinnig-Democraat' ver
neemt bestaat hei voornomen bij een aan
tal vrijzinnige jongeren een organisatie
van Jonge Radicalen1' te vormen Een
oproep voor een bijeenkomst waar zulk
een organisatie kan wöfcïen opgericht is
bereids verzonden
bij .«aa'oegere oplevering de aannemings-
som wordt verhoogd
Uil hel verslag van dc lezing, door
den heer G C Gelinck, ingenieur
van den Rijkswaterstaat, Donderdag te
Amsterdam gehouden, over de ovcrslroo
ming in N.-Holland, ontleenen we de vol
gende bijzonderheden van den omvang
van de oveiv.trooming
fn hel Zuiden zijn overstroomd 13 000
H A van Waterland en 1200 II A van
Kalwoude, té zameu ruim 14 000 H A
Hel aantal uil die landen verdreven per
scnen schatte spr op 18.000. of 2000
gezinnen.
De oppervlakte van nel Noordelijk ge
deelte van liet overstroomde gebied is
ongeveer 3400 H A.
Totaal zijn dus overstroomd 18 000
7? A en zijn ongeveer 2500 huisgezinnen
bij de ramp betrokken. Het getal hui
zen, schuren, stallen enz., die vernield
zijn of waaraan schade is toegebracht,
kan op 2500 geraamd worden.
Bij deze directe schade komt dan dc
indirecte schade aan bedrijf, grond, vee
teelt enz
He! totale cijfer van een en ander is
'hans nog niet te ramen. Voegt men
daarbij de gebade in andere gebieden
rond de Zuiderzee, dan vormt dit bij
elkaar zeker een belangrijk deeT van dc
aanlegkosten van den afsluitdijk der Zui
derzee, welke op 55 millioen gulden is
geraamd.
DE OVERSTROOMING
De commissie uil Zaandam die een
onderzoek heeft ingesteld naar het dich
ter. der zeegaten, meldt, dat haar eind
indruk niet onbevredigend is Iiei werk
vordert thans naar baar oordcel, naar
beliooren, De noodlsade voor den dijk
van den polder Kalwoude is zoover ge
vorderd, dat wat dit aangaat zeker zeer
spoedig met öi finalen kan worden aange-
angen
Hot gal in den Waterlandschen zeedijk,
dat niet kon worden omkaad, had nog
3 50 M N A P diepte Elk zinkstuk
heeft met bezinking 70 c.M dikte De.
zinkstokken worden gelegd drie naast
elkaar, zoodal met 15 zinkstuklcen dit
gal op N A P zal zijn gebracht Ellrtn
dag worden met dit weer I 2 zink
stuklcen gezonken, zoodat met ongeveer
10 dagen gunstig weer N A P lean zijn
bereikt Na ongeveer 3 i> 4 weken za
ook dit werk op zoodanige hoogte kun
nen zijn gebracht, dat met afmalen lean
worden begonnen Hel werlc is verder
gevorderd dan bij oppervlakkige be
schouwing «ogenschijnlijk het gevai is
De aannemer heeft dan ook aangenomen
het werk met 1 April zoover gereed
(e hebben, terwijl met 1 December do
dijken geheel moeten zijd hersteld eo
Uit Middelburg
Een weggevallen afbrekingsteekea
kan in hei tweede blad vierde kolom,
voorpagina, vierden regel van boven, een
verkeerde lezing veroorzaken, nl dat in
de centralisatie van ons polderwezen een
gezond beginsel ligt Dit moet zijn in
decentralisatie.
Speenhof!' en zijn vrouw hebben gis-
slerenavond weer eens in ons midden
vertoefd en o ns laten hooren en voelen,
dal zij, al hel geschrijf over bekeer jng
teil 'spijt, nog glad dezelfden zijn gebleven
Alleen in het uiterlijk begint ver
andering te komen, vader Koos heeft
reeds een gezellig embonpoint en me
vrouw schijnt hem te willen navolgen.
Zouden dal de gevolgen van het koperen
jubileum wellieht zijn? Dal hei innerlijk
echter onveranderd is, loonden weer de
schalksche en toch vaak zoo sentimen-
teele liedjes, waarmee hel echtpaar ons
uren boeien kan, en vertelde ten over
vloede Speenhoff zelf nog eens na de
pauze, toen hij verschillende liedjes zong
tegen dc aanvallen, Waaraan hij den taai-
sten tijd bloot, heeft gestaan Daar was
een guitig, doch iu gcenen deele kwet
send liedje bij op Nap de la Mar, een
waardig antwoord op een onwaardigen
aanval Voorts zongen beiden nog tal van
oude en nieuwe liedjes, w o de ge
voelige „Brief van 'l front en „Het
verlaten Grootje*, het guitige „Kaatje,
laat je fatsoen", „Generaal Jandonic
de Volkszangpersiflage en andere Het
publick had den weg naar de Singel-
straal in een veel le klein getal weten
te vinden Die er waren hebben echter
weer genoten En bij "t Laatste liedje, het
„Varen op de Bergsche plas" werd het
-efrein zelfs schuchter meegezongen
- ïn de deze week alhier gehouden
jaarvergadering van de Coöperatieve
Schoenmakersvereeniging werd door den
secretaris, den heer Alcwijnsc, medege
deeld, dal er met tevredenheid op hel af-
geloopen jaar mag worden teruggezien
Het is liet eerste volle jaar dat hel depot
in werking is en het resultaat heeft de
'crwachtingen overtroffen Het aantal le
den teil thans 15, waaronder 1 die niet
te Middelburg woonachtig zijn- liet vorige
jaar was het ledental 12, er traden in
1915 2 leden uil en 5 nieuwe toe Het
getal verbruikers is 24
Uit het verslag van den penningmeester
den heer A Buijs, blijkt dat voor
f1228 506 aan goederen verkocht is.
Aan leveranciers werd f 1391 lt
laald: aan de centrale inkoopsverepniging
f 44 20. het kassaldo bedroeg f 345.50
Uit de winst- en verliesrekening blijkt
da' een netto winst is gemaakt van
f 306.575er werd aan dividend uiige
keerd aan de leden van 12 pCt en aan de
verbruikers 4 pCt, f 181-97® werd in het
reservefonds gestort Het reservefonds;
zal voor uitbreiding van den voorraad
worden besteed
Den penningmeester werd voor zijn
vele werkzaamheden een half procent der
verkochte goederen toegekend
Door den voorzitter, den heer J. II.
Mantz, werd medegedeeld, dat hij zich
verplicht ziel als lid en depothouder Ie
bedanken.
De secretaris sprak hierover zijn leed
wezen uit. daar de heer Mantz steeds
zijn beste krachten aan dc verecniging
heeft gewijd, de vereeniging heeft haar
bloei aan hem le danken.
De leden gaven blijk mei deze woorden
in te stemmen
De heer Mantz sprak nog enkele woor
den van dank, inzonderheid tot liet be
stuur en commissarissen voor dc hem
s'ceds betoonde medewerking ten op
zichte van het depót
De heeren J Alewijnse, A. Buijs en
J Bnijs werden als bestuursleden her
benoemd, terwijl gekozen werd de heer P.
rie Rijke te Koudekerke.
De heer Alewijnse werd lot voorzitter
aangewezen
In plaats van den heer A van Heijl,
die niet herkiesbaar was, werd tot com
missaris gekozen de heer J J. van .Aart-
sou.
Fen nieuw lid trad toe.
Nog werd medegedeeld dat de verecni
ging als af deeling is aangesloten bij de
Centrale Coöperatieve Inkoopveroeniging.
opgericht 13 December 1915.
Door de politic ajlhier is proces
verhaal opgemaakt legen M. F. M Mwe-
neus nicl nader (e noemen handelingen
met kinderen
- De hier verblijvende lieer Leopold
an Diesl uit Sichem, die verschillende
veldslagen in België heeft meegemaakt
zwaar gekwetst uit den dienst werd
ontslagen, is door Z M. Koning Albert
jedecoreerd en zal Maandag uil handen
van den consul-generaal te Vlissingen de
iddrrorde van Leopold I ontvangen Bij
zijn terugkeer zal hij door liet Belgisch
Omilcit worden gefeliciteerd, terwijl om
3 uur dc Belgische kolonie hem op fees-
'lijko wijze zal huldigen in de Belgische
Leeszaal.
o
Uit Vlissingen
In een ledenvergadering der afdoe
ling Vlissingen van de S D. A P
werden, naar ,,De Baanbreker meldt,
vuor Iwee kandidaten voor de Statenver
kiezing in distrikt Vlissingen J de Meij
en G. F. Lindeijer gesteld.
Voor de raadsverkiezing werd besloten
in distrikt I en II met een eigen kandi
daat uil te komen, hoewel indertijd werd
besloten in I geen kandidaat legenover
«1e vrijz.-demokraten te stellen. „Nu deze
echter weer dat distrikt aan de liberalen
hebben verkwanseld, zullen ook wij een
kandidaat stellen,zoo zegt het soc dem
blad.
De boulevard de Ruijter le Viissin-
fen van den oprit bij den AVestdijk tot
den gevangen toren wordt, blijkens offi-
cieele bekendmaking van den burgemees
ter, vanaf lieden voor liet publiek ver
keer gesloten
In de (Groene, Amsterdammer her
denkt de heer J Odcrwald, die tot voor
korten tijd gezagvoerder van de Mecklen
burg was, zijn oud schip De redactie
plaatste er een goede foto bij
VOGEL-EN PLUIMVEEVOEDER
avond Ze voerden in de zaal van den
heer Huijsse eenige tooijeelstukken en
voordrachten op. De uitvoering was oolc
voor 't publiek toegankelijk, de zaal was
goed bezet en de aanwezigen toonden
zich zeer voldaan
In de gisteren te Rit them gehou
den gemeenteraadszitting werd tol lid
van burgerlijk armbestuur benoemd de
hoer A Cevaal
Naar aanleiding van 't bekende adres
lol afschaffing van tollen op Walcheren
werd besloten sympathie te beluigen, mits
dc provincie het onderhoud van alle ver
harde wegen op zich neemt
o-
Uil Zeeuwseh-Vlaanderen O D.
- De mos-selvisscher A A. Ie Philip
pin e die vóór ongeveer drie weken te
Se'zeeic werd aangehouden onder ver
denking van verboden uitvoer van goud,
is deze week te Gent verhoord en vrij
gesproken Hij wordt eerstdaags thuis
verwacht.
KERKNIEUWS.
- Op den Isfen Juni as. Hemelvaarts
dag- zal vanwege de ver v. vrijzinnige
hervormden in Zeeland eene opcnluchl-
samenkoinst ter verbreiding der vrijzinnig-
godsdienstige beginselen gehouden wor
den op dc buitenplaats „Veldzigl' aau
den Ouden Ylissingschen weg alhier,
waartoe de eigenaar, de heer f Liuden-
bergk Cz le Wemeldingè, bereidwillig
zijne toestemming heeft verleend
o
Ned. Herv Kerk.
Beroepen le Bruchem en Kerkwijk J
G Dekking le Montfoorl.
Aangenomen naai' Meeuwen e. a. J.
•an de Pol, em -pred te Breda
Geref. Kerken
Beroepen le Burum F II v Loon te
Ter Apel.
Geref. Gem.
Beroepen le Hoedekenskerke en Nieuw -
Beierland H Roelof sen te Zeist.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Uit Walcheren.
Hedenmorgen sloeg bij den molen
te Koudekerke een span paarden
voor een keukenwagen gespannen op hol
Bij dc hofstede ,van A Besuijen, waar een
sectic milraillcurshonden 'met begelei
ders zich naar Koudekerke begaven, werd
op den hoek van den weg een bond dooi
den hollenden wagen gegrepen en overre
den De paarden werden gevat en tot
staan gebracht
Een sergeant van den keukenwagen en
de begeleidende manschappen, 'die van
den wagen gevallen waren, hadden be
halve Vuile kleeren geen letsel Ook de
wagen en de paarden zijn er goed afge
komen
Fen goede vangst bad gister iemand
le Meliskerke; hij bemerkte het nes'
vnn een otter en wist daaruit achtereen
volgens drie otters le verdrijven, die hij
allo doodde, een er van was 1.12 M
larg Een buitenkansje voor hem, maar
cok voor de visschers, daar de oilers zoo
veel visch verslinden.
De leden der D o in b u r g
bouwvakvereeniging Eendracht maakt
Macht' hadden Vrijdag een gezelligcn
Op hel Woensdag alhier le geve»
concert van de „Instrumentale' zullen
zich drie solisten laten hooren. die m
onze omgeving, althans in persoon, aan
wïteu bekend zijn
Mej Jeanne Quist uit Middelburg, die
te Keulen haar zangsludies voltooide, en
au wie we onlangs zeer gunstige bcoor
deelingen uit ICeulsche bladen konden
aanhalen, zingt een aria uit ..Semelé" van
Hendel, en een viertal liederen
De heer Jac. Ros uit Aarden burg. die
hier ter stede sedert eenige jaren voor
muziek wordt opgeleid, dank zij -den steun
van het Borame-van den Broeckefonds,
speelt het concert-E-moll van Chopln,
begeleid door strijkorkest, en voorts een
drietal kleine nummers voor piano.
En eindelijk zal de heer A S J. van
Kesteren uit Vlissingen, wiens nict-geringc
talenten als dilettant-fluitist wij reeds
vroeger daar ter stede konden waar
deeren, zijn medewerking verleenen in
een suite van Bach voor strijkorkest met
fluit cn piano.
"Iet orkest zelf zal hel programma be
sluiten met de reeds vroeger uitgevoerde
Sviiiphonie spirituolle van Hamerik.
Natuurlijk heeft de overvloedige
sneeuwval in Holland aanleiding gegeven
lol verschillende „sneeuwkiekjes in het
jongste nummer van „Geïllustreerd We
reldnieuws". Er zijn zeer fraaie onder.
Hel hoekje van hel Haarlemmerhout kon
oen schilderij zijn
Naast deze winlergeuietingen in 't bin
nenland een aantal foto's die herinneren
aan den oorlog buiten onze grenzen.
liet tijdschrift gaat voort geregeld een
aanzienlijke hoeveelheid onderhoudende
lectuur Ie geven. En we vermoeden dat
er weinig lezers zijn, die de pagina met
„I ach poedersen prijsvragen overslaan.