MIDDELBUR6SCHE COURANT.
m
m
I
W oensdag
23 Februari.
Kameroverzicht.
11
'I
9
'li
As 43
1S9* Jaargang
1910
Daze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
BINNENLAND.
Tweede Kamer.
Ziliing van Dinsdag.
De beslissingen over het eedswetje zijn
gisteren gevallen, in hoofdzaak bij art
3, dat bepaalt wie een belofte of bevesti
ging kunnen afleggen. De re sultuten der
stemmingen waren als volgt:
Amendemenl-R u t ge rs 'gewijzigd, en
nu vorderend een schriftelijke verklaring,
da' iemand 'legen den eed „onoverko
melijke bezwarenheeft hetzij omdat hij
geen godsdienstig geloof heeft, hetzij om
dat het afleggen van eeden met diens
godsdienstig geloof in strijd is) ve in
worpen 12 legen 33 stemmen, links
(egfen rechts behalve de heer Bic!ton.
De heer De Geer had verklaard», dat
hel amendement, na de wijziging die het
had ondergaan, ook voor hem en de zij
nen wel aannemelijk was en dat zij er
vóór zouden stemmen, maar da' hij zijn
eigen amendement bleef liaudhaven we
gens de mogelijkheid, dat het amende-
ment-Rutgers zou worden verworpen
Amendomenl-D e Gee r gewijzigd en
vragend schriftelijke verklaring dal
iemand „onoverkomelijke bezwarente
gen den eed heeft, ontleend aan zijn op
vatting omtrent den godsdienstaan se
men niet 65 tegen 11 stemmen. De
slen- van verschillende partijen van 'iivks.
Art 1 .den ambtenaren bij de aan
vaarding hunner bediening de vrije keuze
gesteld lusschen eed en belofte) werd
aan ge n om en met S3 tegen 22
stemmen.
Een voorstel Sa sse van V'sseU lui
dend. „Indien de persoon, aan wien in
een burgerlijk geding debeslissende eed
is opgedragen, gebruik wil maken van
de bevoegdheid hem in artikel 3 gegeven
dan moet bij zijn voornemen daartoe
te gelijk met zijn antwoord op de op
dracht of terugwijzing van dien eed ken
baar maken. Is zulks geschied, dan heef'
lii», die den eed opgedragen of 16™*;*'-
wezen heeft, het recht die opdracht of
terugwijzing in te trekken.' Verwor
pen met 38 tegen 31 stemmen, links le
gen rechts.
Het vooi-stel-L o h in a n emi het tij
delijk karakter van de wet ie baten verval
len, aangenomen met 53 tegen 15
stemmen, die der anti-rev en zes leden
van links.
En loon eindelijk de slotstemmvig over
liet heele ontwerp aangenomen mei
57 tegen 12 stemmen, n.l. die der anU
revolutionnaren en van drie katholieken
(Van Wijnbergen, Arts en Duynstco).
Wc hebben hier dit .stenimingsovcrzieht
zoo uitvoerig gegeven omdat er zoo dui
delijk uit blijkt hoeveel moeite het kostte
de verschillende stroomingen in hoofd
taak in één bedding Ic krijgen, cn tevens
omdat die cijfers van belang zijn voor
het lot van het ontwerp in de Eerste'
Kamer.
Dr, Kuyper zal met een gevoel van
onbehaaglijkheid dezen loop der stemmin
gen lezen. Dat hij zijn „eedhelpers" niet.
zou krijgen begreep hij allang. Maar zijn
hoop was het amendement-.tiitgers met
zijn starre termen over menscher? „die
geen godsdienstig geloof hebben;
Op zijn bekende smalende wijze bad hij
zich uilgelaten over hel amendement,-
De Geer dat nu werd aangenomen met
den steun van de.chr-historischen en de
meeste katholieken "En hetzelfde gebeur
de met het heele ontwerp.
Die stemmingsuitslag maakt het heel
onwaarschijnlijk dat de meerderheid der
Eerste Kamer opnieuw hel ontwerp znl
afwijzen.
De Minister heeft in deze debatten g<
loond dat de noodzakelijkheid van een
spoedige regeling dezer kwestie U&.u gaat
boven zijn persoonlijke voorkeur Hij
heeft veel concessies gedaan. Maar aan
den anderen kant toch door zijn houding
beslist de leiding in handen gehouden
Ook links heeft menigeen in dit WM.-
ontwerp niet verkregen wat hein t meesi
gowcnscht lijkt, en toch vóór gestemd
De Kamer heeft voorts na cenig debat
besloten Woensdag a.s het Jeeningsvoor-
stel en de verdedigingsbelasting in de. af
declingen te onderzoeken. De centrale
commissie had dat reeds hedenmiddag
Villen doen, en de heer Pat ij n wees
er op, dat er groote spoed noo lig is.
omdat particuliere leeningen nu vóór de
staalsleening zullen worden gesriiov o
zoodat de staat achter het net vischt.
Maar de heer Bos meende dat men zich
met hel oog op de geldmarkt niet onge
rust behoefde te maken als particulier»
corporaties met leeningen vóór gaan
Woensdag zullen dus, behalve eeinge
kleine ontwerpen, naar de afdeelinge.i
gaan-een reeks financieelc wetten, n.l
leening- en verdedigitjgsbelasluig
hef voorstel Bos c. s inzake heffing
in eens,
wijziging inkomstenbelasting
id vermogensbelasting
dividend en tantièmebelasting,
pcnsioenbelasliug;
wijziging successie-wet
id zegel- en registratierecht
bieraccijns
statistiekreclit
En dan lest best de grondwetsherzie
ning.
I alen we hier nu bijvoegen dal in de
eerst volgende week de Bevrediging»-
ommissie voor onderwijs, zal vergaderen
en vermoedelijk lol een eindbeslissing zal
komen, die dan tegelijk met de grond
wetsherziening behandeld kan worden;
en dal ook van de commissie voor oelas-
ting op oorlogswinsten eerdaags liet defi
nitieve voorstel wordt te gemoet gezien
waarop ook al gerekend is bij het 'ee-
ningeroorstel
Hel is dus een respectabele hoeveel
heid werk, ook al zal men er voorJoopig
weiris van in 't openbaar hooren, be
halve dan de twee commissie-voorstellen
NEDERLAND EN DE OORLOG-
Aangehouden,
Een motorvisschers vaar tuig uil V I i s-
i ngen, bemand met 4 Belgen, is Maan
dagmiddag omstreeks 12 uur bij het
uurschip Noord-IIinder aangehouden
door een Duitschen onderzeeër. De op-
■nreuden moesten zich in de sloep red-
de.n, terwijl' het motorschip door cleDuit-
scbers door middel van een hom tot zin
ken werd gebracht. Dc 4 opvarenden
roeiden naar het vuurschip, alwaar zij
ran het noodige werden voorzien en
keerden gisterenavond te Vlissingen terug
o
Va n de grens
Onder de gemeente R e t r a n c li e -
ment wist een Duitsch soldaat uit het
Etappen gebied van Brugge in gedeelte
lijke burgerkleeding over de Nederland-
sche grens te komen. Hij werd naar Sluis
gebracht door de militairen
Maandagavond bleef aan de elect rische
grensversperring lusschen M a 1 d e g h e m
en Sint-Laureyns een Duitsch soldaat
dood, die "daar patrouille liep.
De Belgische grensgemeente Assen e-
d e is zwaar gestraft door de Duitsche
overheid voor relletjes, die daar de vo
rige week zijn voorgevallen. Niemand
mag de gemeente verlaten. De burge
meester, brouwer Krul, is gegijzeld
De Gelderlanderschrijft
Nu in de Gelder.sclie grensplaatsen het
toezicht op den uitvoer van levensmid
delen i,s verscherpt, kan men duidelijk
merken, dat de Duitsche grensbewoners
zich zeer moeten behelpen. Dagelijks ko
men tal van hen naai- de Nederlandsche
grenzen om htm bekenden te overreden
toch wat-meel, sjoek, enz. te willen af
geven. De grensbewoners kunnen echter
niet meer krijgen dan ze voor dagélijksch
gebruik noodig hebben. Zij, die meel af
staan, kunnen daarvoor 80 00 pfennig
per pond krijgen.
In de bosschen lusschen de buurtschap
Offenbeek, gemeente Beesel, en de Duit
sche grens, achtervolgden belastingamb
tenaren een kleinen troep smokkelaars-,
die op hun aanroepen zich op den grond
wierpen en vlug voorikruipend naar ver
schillende windrichtingen "verdwenen Op
de plaats gekomen, waar de mannen wa
ren neergedoken, troffen de ambtenaren
dc. smokkelwaar, bestaande uit enkele
zakken meel, nog aan. Rn vlak- daarbij
ouden zij lot hun minder aangename
verrassing een bom, die blijkbaar be
stemd was om de achtergelaten smokkel
waar te vernietigen en tevens de amble
naren onschadelijk te maken
De ambtenaren, die beslag legden op
het meel, hebben tevens het bewuste
werktuig bij hun superieuren ingeleverd.
Ren justitieel .onderzoek zal worden in
gesteld
Dat het toestel niet uit elkaar geslagen
is, danken de ambtenaren aan het feit,
dat de^smokkelaars geen voldoenden lijd
hadden om het vernielingswerlctiüg vol
komen zuiver op te stellen.
C. r e d i e 11 e e n i n g ni i d d e n s t a n d
stand
Mr. Treub heeft thahs zitting genomen
in de uitvoerende commissie voor de ere
dictverleeriing aan den kleinen midden
stand in verband met de oorlogscrisis.
Als voorziUei- de." algemeene commis
sie. is statuair opgetreden de nieuwbe
noemde minister van financiën, mr. Van
Gijn, en als onder-voorzitter de nieuw
benoemde thesaurier-generaal bij liet de
partement van financiën, mr. Trip
Dc Engels che duikboot „H 6"
De bij Schiermonnikoog gestrande F.n-
gelsche onderzeeboot „H 6" is, na her
haalde mislukte pogingen, Maandag vlot
gebracht en gisteren onder geleide van
oorlogsschepen naar Terschelling ge
sleept, van waar zij verder naar Nieuwe-
diep zal worden gebracht N. R. E..
Op een mijn geloopen
liet Engelsehe stoomschip Ousel, gis
teravond van Liverpool te Rotterdam aan
gekomen, had aan boord den tweeden
machinist en een matroos van het Neder
landsche tank-stoomschip La Flandre, dat
op reis van New-York naar Rotterdam
hij hel Galloper-vuurschip op een mijn
is geloopen en gezonken
Naar de N- R Ct. verneemt, is hel on
heil gistermorgen gebeurd. Hel schip is,
nadat hel op de mijn was geloopen, da
delijk gezonken. De bemanning bestond
uil 30 man, van wie waarschijnlijk 28 zijn
verdronken. De geredde machinist en-
matroos weten ten minste niets van de
overige equipage.
Hei schip was 'met petroleum geladen
en-mal 2018 ton bruto
- Hel Bestuur der Vereeoigiug- „Dit
hel Volk- Voör hel Volkzal zich tot zijn
groote teleurstelling verplicht zien, dit
jaar Flo val ia" niet te doen doorgaan.
Waar toch in vorige jaren door pi. m,
450 personen een 1800 planten werden
aangevraagd, is de aanvrage dit jaar be
droevend; slechts 180 personen vroegen
797 planten.
Hel Bestuur wil echter nog een
poging aanwenden, om allen, die,
lus! en liefde gevoelen tot het kweeken
van planten, nog in de gelegenheid te
stellen voor het "aanvragen daarvan
liet zal daarvóór zitting honden op
Zondag 27 Februari a s van 11 tot 1
in hel Schuttershof.
Het Besluur hoopt dan ook, dat nog
velen van deze gelegenheid gebruik zullen
maken om de viering van het zoo ge
liefd „Floralia-feest" mogelijk (e maken,
Door dc politie alhier zijn gisteren
aangehouden drie jongens van 15 jaar,
die zich den laalsten tijd schuldig maak
ten aan diefstal van zinken buizen enz.
van woningen. De jongens verkochten
hel geslolene bij een opkoopcr, waai' een
g'-oo'.c partij in beslag genomen werd, en
maakten van de opbrengst goeden sier.
De aangehoudenen hadden allen een goede
helrckking cn armoede kan dus niet de
oorzaak van de diefstallen zijn. De jongens,
die hekenden, zijn na opgemaakt proces
verbaal weder op vrije voelen gesteld
ONDERSCHEIDINGEN.
Door den koning van Griekenland zijn
benoemd- tot officier in de orde van
den Heiligen Verlosser van Griekenland
de kapiteins ter zee W; H. vou Leschen
en J. J. Oudemans; lot ridder in ge
noemde orde de luitenant ter zee 2e kl.
J A Kruys, dr. A. Staverman te VI is
sin gen. dr M. L, S H - Menko te
Amsterdam; benoemd tot officier in die
orde mr. Alex II. Wertheim, advocaat
te Amsterdam.
Deze onderscheidingen staan in ver
band met de redding en verpleging van
de bemanning van hel getorpedeerde
Grieksche s.s „Ellespontos".
NIEUWE SPOORLIJN WEST-N DOR D-
BRABANT-
Onder voorzitterschap van dr. Jenny
Weyerman werd gisteren te Roosendaal
een vergadering gehouden van belang
stellenden voor den aanleg van een spoor
weg van Bergen-op-Zoom over Halsteren,
Steenbergen, Dinleloord, Stampersgat,
Kiundert, Moerdijk naar Lage Zwaiuwe,
ter lengte van 55 K.M. Alle burgemeesters
van de betrokken gemeenten waren te
genwoordig, zoomede voorzitters van pol
ders en waterschappen, de directeur der
coöperatieve suikerfabriek te Stampers -
ga' en verschillende grootgrondbezitters.
De kosten van de lijn zullen bedragen
3 millioen. De Staten van Noord-Brabant
zullen vermoedelijk een vijfde en het Rijk
twee vijfden bijdragen, zoodat door be.
langhebbenden nog 1 millioen 2 ton moet
woruen opgebracht, waarvan de S.S. ver
moedelijk 4 ton voor haar rekening zal
nemen.
Jn beginsel werd beslolen de lijn aan
le leggen en daarvoor een maatschappij
op le richten, welker aandeden door de
verschillende gemeenten, polders en in-
duslrieën zullen genomen worden H<
commissie werd benoemd, bestaande uit
den burgemeester met den directeur der
coöperatieve suikerfabriek, den directeur
der' melkfabriek, en de rentmeesters van
hel kroon- en staatsdomein, die de zaak
met dr. Weyerman en den ingenieur
van de S S. Ankersmil nader zullen be*
werken.
Uit Stad au ProviBGie.
Uit Middelburg
Op verzoek vestigen wij de aan
dacht op de in dit nummer voorkomende
bekendmaking van den Burgemeester bc
treffende de inlevering van broodkaarten.
Uit Vlissingen
Dinsdagavoud is in hel Concertge
bouw te Vlissingen door een clubje
militairen voor de eerste maal opge-
oerd de militaire revue „Op naar Rol
land". door den mil -sold L Peijpendop.
De talrijke aanwezige militairen, waar
onder verscheiden officieren met hun
dames, hebben zich uitstekend geamu
seerd, wat hel warme applaus na ieder
bedrijf en de gulle lach, bijna den ge
heelen avond door, bewees De schrijver
laat in zijn werk verschillende toestan
den hij t leger de revue passeeren. geeft
oningewijden een aardig kijkje in de ka
zerne en neemt hen zelfs mee lot aan
dc grens In de keuze der medewerkende
dames was hel gezelschap zeer gelukkig
geweest. De verschillende, door hen cn
ook door een paar militairen gezongen
coupletten wei-den zeer verdienstelijk
'oorgedragen Alle vijf ontvingen een
bloemstuk
Ren der heeren officieren meende de
tolk van alle aanwezigen te. zijn en
dankte allen, die aan 't welslagen van
den avond hadden meegewerkt Majoor
Van Bel voegde daar later nog enkele
woorden aan toe en prees den goeden
geest, die bij het Bataljon heerscht
Uit Z utd-Be vela nd.
Als gevolg van den laatsten storm
zuilen ook tin Zuid-Beveland vele Jjjk-
verslerkirgen worden aangebracht o m
aan den Molenpolder, den Slroodorpspol-
der cn de Bathpolders. De werken zul
len uitgevoerd worden iii beton De lei
ding van hel betonwerk aan de Bathpol-
is opgedragen aan den civiel in
genieur jhr. De Muralte 's-Gravenhage
Dinsdagavond was het te Nis se
•ergadering van het Groene Kruis Uit
hel jaarverslag van -den secretaris, den
heer A. van der Poesl Clement bleek;
dal er thans 93 leden zijn. Volgens de re
kening van den penningmeester, den heer
Kloosterman waren de inkomsten
f 158 805 en de uitgaven f 128.785. Het
bijzittend bestuurslid, de heer P Meijers,
bracht verslag uit over den toestand van
hel ver.plegingsmaleriaal. Er zijn nieuwe
en degelijke artikelen aangeschaft. Een
nieuw, practisch ingericht ledikant was
lei- bezichtiging gesteld. Jammer dat de
bijeenkomst slecht bezocht was.
o
Uit Noord-Beveland
Aan P Janse, gemeente-arbeider
te C o 1 ij n s p 1 a a t, is bij Kon. Besluit
con pensioen toegekend van f 225
o
Uit Tholen.
Terwijl de koetsier J uit Thoien
zich gister met een reiziger in de her
berg van den heer Polderman te S t.
Maartensdijk bevond, overleed hij
plotseling. Zijn lijk werd per rijtuig haar,
Tliolen vervoerd
Uit Zeeuwse h-V laan deren O D
De vereeniging' lot Volkshuisvesting
le Neuzen is thans zoover met hare
plannen en werkzaamheden gevorderd,
dai binnenkort het verzoek ;ot den ge
meenteraad zal worden gerichtvoor de
onteigening van pi in. 1000 M- tfrond,
'oor hel bouwen van 42 woningen
De aanvraag om woningen is echter
zoo groot, dal het zich laat aanzien, dai
genoemde woningen spoedig bezet zuil jn
worden en er dus na deze nog wel een
aantal woningen noodig zullen zijn
Do Sl Crl. van lieden bevat de stii-
tuteii der St Willibrordus Vereeniging,
Patronaat voor Jongelieden, gevestigd te
Neuzen. Zij stelt zich ten doel hel
zedelijk-godsdienstig leven dei- leden te
bewaren en te bevorderen «n de. leden
op le leiden tot godsdienstige, degelijke
lieden voor kerk en maatschappij, am
bachtslieden en tot blijvende betrekkin
gen
De heer D .1 Oggci oud burge
meester van Axel. is Dinsdag overleden.
Hij was eertijdspok lid van den ge
meenteraad en lid van de Provinciale
Sinten. Hij was 69 jaar oud
Ifel houten schip genaamd Calha-
rina', groot 70 ton, geladen met aard
ppelen en gezonken in de Wester-Schel-
de onder de gemeente Hontenisse op
51 gr 21 m 2 s X B en 0 gr 51 m
41 s W L. zal van Rijkswege worden op
geruimd om het vaarwater veilig te ma
ken
o
Uit Z e e u w s c h-V 1 a a n d e r e li W D.
- In een gehouden vergadering der
wagenmakers le Oost burg werd de
prijs van nieuw werk voov de landbou
wers met. 25 tot 30 pCl. verhoogd Ren
nieuwe boerenwagen zal nu ongeveer 300
golden kosten.
Ten bate vau het Belgische Boode
Kruis werd door hel Belgisch comité te
Oostburg een groote cin,erna-voorstel
ling gegeven in de Graanbetto, die voor
deze gelegenheid versierd was. De groote
ia! was tjokvol Onder de aanwezigen,
die van liumie belangstelling blijk gaven
r-rden opgemerkt de Belgische vice
consul de heer Mijs de burgemeester
van Oostburg en de majoor en de offi
cieren van hel garnizoen. Op het doek
werden, naast eeiiige kluchtige tafereelcn,
getracht verschillende zichleti uit het
oorlogsland, die een helderen kijk gaven
op dc bloedige gebeurtenissen in andere
"inden Na elk stuk werd geapplaudis
seerd
KERKNIEUWS.
Ned Herv. Kerk
Aangenomen naar Schipluiden P. G
dc Vey Mestdagh, te Goudswaard, naar
Reilen P A Tichelaar te Midluni
Ge ret. Gem
Tweetal te Bruinisse G H. Kersten le
Ierseke en II. Roelofsen te Zeist
Christ. Geref. Kerk
Bedankt voor Lisse I W Geels te
Haarlem.
SPORT.
Men melddde ons heden uil Soes
fërberg, dat wegens sneeuwbuien do mi
litaire vliegtocht die heden z-ou plaats
vinden, is uitgesteld tot morgen.
Militaire vaardigheid.
Teneinde den lust tot deelneming aan
lichaamsoefeningen bij leger en vloot te
bevorderen, is door den Opperbevelheb
ber van Land- en Zeemacht een belooning
gestéld op de „militaire vaardigheid'" en
zulks in den vorm van een diploma, waar
aan verbonden wordt de toekenning van
vier dagen extra verlof.
Een programma van de eischen is op
gesteld In Juni a.s zal'gelegenheid wor
den gegeven tol het afleggen van de
proeTnader zal worden overwogen of
er aanleiding is later nogmaals diezelfde
gelegenheid te openen.
LEGER EN VLOOT.
-- De lijdelijke reserve officier van ge
zondheid 2e kl. E Doijer is overge
plaatst bij dc verbandplaatsafdeeling te
Middelburg.
De Minister van Marine brengt ter
algemeene kenuis, dat het boekje „Ko
ninklijke Marine 1916', uitgegeven ten
bate van het Fonds voor oude en ge
brekkige zeelieden, is verkrijgbaar ge
steld voor één gulden per exemplaar
i jfl
'f
1 -