MIDDELBUR6SCHE COURANT.
I59e Jaargang
W oensdag
9 Februari.
m
JVs 33
1910
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per p<
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
f
f 1.50.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
2^" Advertenties vóór één uur te bezorgen.
flij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
Be oplossing.
Per bulletin hebben we gisteravond
Inat nog kunnen meedeeien dat:
1e rar. dr Anion van Gijn. thesaurier
generaal aan het departement van Fi
nanciën, tot Minister van Financiën is
benoemd
2e dal de afdeeling arbeidersverze
kering wordt overgebracht van Finan
ciën naar Waterstaat.
Om met dit laatste te beginnen brei
gen we in herinnering, dat de arbeiders
verzekering bij de instelling van liet
nieuwtf departement Landbouw, Nijver
heid en Handel door het Minislerie-De
Meester in 1905, di'iar werd onderge
bracht, en dat zij daar bleef totdat 19
Dec. I-I de heer Treub van Jat depar
tement overging naar Financiën, on toen
die afdeeling meenam, wat in de prak
tijk gebleken is geen gunstige combinatie
le zijn.
Nu gaat de afdeeling naar Waterstaat,
en komt bijgevolg onder Minster Lely,
die daarmee voor een moeilijke laak
wordt gesteld.
Fr wordt gemeld, dat hij allereerst
de voorziening in de ouderdomsrente /al
ter hand nemen Hoe? We zullen het
moeten afwachten, 'maar na het gebeurde
met Minister Treub is het een delicate
zaak geworden Want ook hij zal toch
wel zekerheid moeten hebben, over de
noodige fondsen te kunnen beschikken.
Maar nu hetgeen voor 'loogenblik de
hoofdzaak is de persoonsverwisseling.
De heer Treub gaat weg. De hoop, dat
er nog een oplossing mogelijk zou z,ijn
waarbij hij als Minister, zij 'look zonder
sociale verzekering, behouden kon blij
ven. is niet verwezenlijkt.
Daf we dit betreuren, behoeven we
niet nader aan te loonei! Maar we er
kennen dadelijk de groote moeilijkheden
na de beslissing van Vrijdag. Na zoo n
geweldige botsing tusschen mr. Treub
en de Kamer zou de verhouding ge
spannen blijven, vooral wanneer telkens
dezelfde onderwerpen aan de orde kwa
men, waarover de botsing ontstond.
Bij de keuze van den nieuwen minis
ter is het karakter van extra-parlemen
tair ministerie behouden, terwijl (och de
heer Van Gijn als vrijzinnig mail' in het
kader van dit ministerie past. De roep
van groote bekwaamheid op financieel
gebied die van hem uitgaat, doet hel
beste verwachten. Er zal echter niet
alleen bekwaamheid maar ook buiten
gewone energie uoodig zijn, om in de
moeilijke tijdsomstandigheden den beden-
kelijken financiëelen toestand van 's Rijks
kas te regelen, een energie, die niiet
alleen bij de wetgeving noodig is, maar
ook en bovenal bij den dagelijkschen gang
van zaken. En in dat opzicht wekt het
zeker vertrouwen voor de toekomst, dat
de heer Van Gijn in zijn nu veriaten be
trekking van thesaurier-generaal zoo vol
komen van die bestuurstak op de hoogte
is gekomen
Of hij alle leening- en belasting-j)h\n n?n
van Minister Treub zal overnemen, zal hij
wel spoedig kenbaar maken
Dit is zeker, dal het bij hem zoo ve-jl
minder sterk dan bij mr. Treub gepro
nonceerde politiek verleden zijn positie
in de Kamer gemakkelijker zal maken in
dslt opzicht
Eu het adres?
Heeft dat nu zijn bcteekenis geheel
verloren?
Allesbehalve.
Als het een verzoek aan de Kamer
was geweest om Minister Treub le be
houden. ja dan zou hel nutteloos zijn, en'
dan zou het trouwens ook gericht zijn
geweest aan een lichaam dat niets over
de oplossing van de crisis (e zeggen
beeft gehad.
Maar dat is het niet. Het adres ver
zoekt niets Het heeft slechts ten doel
aan de Kamer te doen weten, dat
selen in den lande zijn, die haar beslis
sing betreuren
.,De ondergeteekenden gevoelen
zich gedrongen en achten zich ver
plicht aan de Tweede Kamer der
Staten-Generaal te doen weten, dat
zij pijnlijk zijn getroffen, en voor de
toekomst van land en volk in hooge
mate zijn verontrust door de aan
neming, op Vrijdag 28 Jan., van de
molie enz.
De adressanten achten verder ,,het in
hooge mate betreurenswaardig indien mr
Treub als Minister zal aftreden
„Zij zijn overtuigd dat Nederland
thans dezen man van energie cj'
werkkracht niet kan missen, en .stel
len er prijs op van deze hunne over
iuiging aan de Tweede Kamer der
Staten-Generaal le doen blijken
Dus geen verzoek Ook geen aanwij
zing van een middel, om hel behoud van
den heer Treub ah? Minister te verze
keren.
Dat de adressanten het zouden hebben
toegejuicht wanneer het mocht zijn ge
lukt den heer Treub le behouden, spreekt
van zelf. Maar als een verzoek in dien
gcesl hun doel was geweest, dan zouden
zij zich wel tot de Koningin of tot de
regeering hebben gewend, - de eenigie
die daarover le beslissen heeft
Juist het feil dal zij er prijs op* stel
len aan de Tweede Kamer van hun mee-
ning te doen blijken, geeft aan, dit adres
het karakter van een betuiging van afkeu
ring van een deel van t volk over een
beslissing van die Kamer.
En speciaal ddarom mëenen we dat'hel
adres een veel diepere beleekenis heeft
dan velen wel denken.
Er is gisteren in de Kamer gezegd dat
hel prestige van de Kamer gedaald is
als bewijs werd daarvoor het adres-Van
Aalst aangehaald, en als de schuldige
voor die preslige-daling werd de regee
ring aangewezen..
We gelooven dal dit laatste een groote
misslag is Maar het is een feit, een niet
te miskennen feil, dal hel' prestige der
Kamer is gedaald.
Niet alleen bij ons. In alle landen is
dal al reeds jaren merkbaar. In tal van
studies is er reeds gewezen op het on
bevredigende van hel parlementaire stel
sel in z ijn huldigen v or m De 1 oe-
ncmende democratie heelt gebonden
als zij was aan den vor.m van die óéne
volksvertegenwoordiging, die over Mies
moesl beslissen, niet gebracht wat
men er van verwachtte len opzichte
an de volledige behartiging van alle be
langen, die thans de gemeenschap va»
:i' slaat vormen.
De Kamer heeft zich' niet in staal ge
zien den stapel werk af le doen, die
in steeds groeiende hoeveelheid voor
haar werd neergelegd, die niemand bui
ten haar kon afdoen, en waarvan de af
doening bovendien bemoeilijkt werd door
den ingewikkelden politieke» strijd die
de zakelijke beleekenis der vraagstukken
deed vergelen.
En in hel publiek, dat juist die za
kelijke beleekenis boven alles voelt, is
de ontevredenheid over den gang van za
ken allang omgezet in een daling van
het geloof en vertrouwen in de Kamer.
Ze ziet de gebreken. En zij niet alleen
.De ontwikkeling der democratie te
midden waarvan wij leven vertoont onge
twijfeld ernstige gebreken, en het is een
open vraag in hoever zij in staat zal zijn,
die gebreken le overwinnen eni ziel» le
handhaven," zoo schreef mr Cort
van der Linden in de Memorie van! Toe
lichting lot zijn Kiesrechtvoorstellen.
Het is begrijpelijk, dat die gebreken
het sterkst gevoeld werden, in de abnor
male tijden die we doormaken.
En van die zijde beschouwd noemen
we hel een feit van diepe beleekenis, dat
een aantal mannen, van groot gezag i" de
Ncderlandsche kringen van handel en
nijverheid zoo spontaan overgingen lol de
nog nooit geziene daad om aan de Kamer
toe le roepen- ge hebt onze instemming
niet voor hetgeen gij gedaan hebt' Ge
hebt bij uw politieke overwegingen de
economische belangen der maatschappij
vergelen, en daarvoor achtten wij juist
Treub als Minister den aangewezen
man
Dat deze daad uitging van een kring,
die zijn belangen vergelen achtte, is tee
kenend voor wat wij zeiden. Maar men
maakt er zich niet van af door te be
weren dat dit maar een uiting ..uit de
hcurskringen" is. Want het blijkt dat er
duizenden bewijzen van instemming zijn
gekomen w.o -150 chefs van handelshui
zen, maar ook honderden van hoogd
staatsambtenaren, mannen van gezag op
hel gebied van wetenschap en kunst.
zelfs van velen van de „kleine luyden"
Fr wordt meegedeeld, dat er nog ad-
haesie-betuigingen kunnen worden inge
zonden, len einde een denkbeeld le krij
gen van de stemming van het Nederlnnd-
sclie volk over de beslissing van 28 Jan.
Maar al zou er niet meer bijkomen,
dan nog zijn we er zeker van. dat hel
adres van groote beleekenis is door den
diepen indruk dien het gemaakt heeft
Wo zullen er vermoedelijk nog heel vaak
over hooren
voor ren Watersnood.
Pij het bureau'" van ons blad zijn Se
dert de vorige 'opgave nog ontvangen
Van een Skat-ayondje f 1 van de Mid
del b Padvinders f3.95, te zamen met
de vorige giften -f382.70.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De ge ïaterneerden
Namens den Belgischen minister van
oorlog is aan de geïnterneerde Belgis .-'ie
officieren, onderofficieren en sol dal au
hel volgende meegedeeld
„De handel wij zfi van'diegenen welke de
Iroepen die na de overgave van Ant
werpen in Nederland kwamen, verdacht
houden, is onaannemelijk en niemand
heeft het recht, het geringste ongunstig
oordeel daarover le uiten
.Behoudens een overtuigend tegenstrij
dig bewijs, neemt de heer minister ook
niet aan, dat Belgische troepen zich had
den laten in tern eer en indien zij anders
hadden kunnen doen
„Mijnheer de minister acht de uitdruk
king van berispingen daarover, in de te
genwoordige omstandigheden, als een
lichtzinnige handeling en een kwaul»
daad"
Uit Stag en Provincie.
Uit Middelburg
- Heden herdenkt de heer L. H. Har-
pe den dag, waarop hij voor 25 jaar
in dienst trad bij den heer C Verhage,
kruidenier in de Kromme Weele a 1-
h i e r.
Deze dag is yoor den ijverigen, jrou
wen bediende «iet onopgemerkt voorbij
gegaan Zijn tegenwoordige patroon, de
heer A J. Verhage, overhandigde hem
met eenige toepasselijke woorden een ge
schenk in enveloppe, terwijl ook de heer
C Verhage, de familie Verhage en de
collega's van den jubilaris hem een aan
denken aanboden
Hedenmiddag is in de Noordstraal
een jongetje door een wielrijder aan
gereden en door omstanders hij dr. Wap
binnengedragen Op dienjs advies is de
jongen per brancard naar het gasthuis
overgebracht, daar hij een beenbreuk had
bekomen.
Door Gedeputeerde Staten is aan
den lieer W. Wattel, lid-werkman aan
de Plaatselijke Commissie, bedoeld bij
art. 86 der ongevallenwet, gezeteld te
Middelburg, eervol ontslag verleend
Uit Vlissingen
De heer J. II Dommisse heeft, we
gens zijn aanslaand vertrek uit de ge
meente, ontslag genomen als lid van
den gemeenteraad In het tweede district
is dus ook een vacature ontstaan, terwijl
de vacature in het eerste district we
gens het vertrek van den heer G J.
van den Broek, ook nog altijd voortduurt.
Wij hebben er reeds vroeger op ge
wezen, dat in het eerste district de ver
kiezing van den vrijzinnigen candidaat
zoo goed als zeker mag worden geacht.
Deze candidaat is ook reeds aangewezen,
nl de heer W. Cremer, die door de vrij
zinnig-democratische kies vereen iging is
gesteld Waar de heer van den Broek
ook lot deze partij behoorde zal deze
candidatuitr zeker rloor de vrij-liberale
kiesvereeniging worden gesteund.
Hel tweede district is niet zoo vast
voor de vrijzinnigen. De rechterzijde
heeft daar een sterke minderheid en de
rijzinnigen kruinen daar alleen een zetel
•eroveren als zij eensgezind ten strijde
trekken, waardoor een herstemming tus
schen hun candidaat en dien der rech/-
terzijde zoo goed als zeker is, aangeno
men dat de S D. A P. ook een candi
daat stelt, welke partij in dit district
eveneens een groot aantal aanhangers
telt.
De vrijzinnigen dieneiii echter vooral
niet uit het oog te verliezen, dat deze
verkiezing \an groole beleekenis is. De
raad lelt thans 9 leden van links (5 vrij
zinnigen en 1 sociaal-democraten) cn 8
van rechts 1 anti -re volu tionnaircn> 3 ka-
th< l eken en 1 ehristelijk-hSsiorische), ter
wijl er twee vacatures zijn.
Waar de linkerzijde thans over de
kleinst mogelijke meerderheid becchikt is
het de plicht der vrijzinnigen te trach1-
ten door onderling overleg deze meer
derheid te versterken. Het is ons voor
nemen binnenkort nader op deze gewich
tige verkiezingen terug te komen
De uit Engeland verwachte 61 ge
wonde Duilsche militairen zijn gisteren
avond met de Oranje Nassau der Stoom
vaartmaatschappij Zeeland meegekomen
Onder hen bevond zich 1 officier Twaalf
man waren zoo ernstig verwond, dat zij
naai- den trein gedragen moesten', wor
den
De „overigen maak len een bijzonder
gunsligen indruk, zoowel wat den aard
hunner verwonding aanjgaal als hun uiter
lijk Opvallend is t hoe gezond en wel
doorvoed Duitsche krijgsgevangenen En
geland verlaten
Groot is de tegenstelling met hun
Engelsche wapenbroeders die uit Duilsch-
land terugkeerden.
Ziet men andere de stumperds voetje
voor voetje ondersteund door kamera
den of Roode Kruismannen de boot ver
laten, en hun weg nemen', naar den trein;,
ditmaal konden pl m 50 man, secliege-
w'ijs opgesteld, zonder hulp den trein
bereiken Slechts enkelen leunden» op een
slokje, betrekkelijk weinig beenwonden
hadden deze lieden opgeloopen
In den trein werden allen\ weer voor
zien van de bekende kartonnen doosjes
met fruit en rookgerei Om 6 urn- 30
werd de reis aanvaard
Nadat gedurende meerdere weken
telkens troepjes Belgische mannen van
hier naar Engeland gingen om zich daar
voor dienstneming bij het Belgische leger
le doen keuren, komen er thans telkenp
meerderen lerug, zoo gisteren nog een vrij
groot aantal met de Oranje Nassau. De
ze jonge mannen zijn) afgekeurd, som
migen echter maar tydelijk en deze moe
ten later nog eens terugkomen
o
Uit Walcheren.
Officiëel is aan den burgemeester
van Domburg bericht gedaan, dat de
schade, in 1911 door '1 springen of doen
springen van mijnen veroorzaakt, niet
en rijkswege kan worden vergoed
o
Uit Zuid-Beveland.
Bij de op Dinsdag gehouden her-1
stemming voor den gemeenteraad van
K r it ini n ge n tusschen de candidate»
P Wisse (Hausweert) en A Dek \z.'>
Kruiningeu) zijn 293 stemmen uitge
bracht op P Wisse en 187 op A. Dek Az
>odal gekozen is de heer P Wisse Na
deze herstemming zijn alle zetels in den
Raad weer bezet
Uit Zeeuwse h-V Jaanderen O. D.
Op uilnoodiging van het gemeente
bestuur heeft zich te Neuzen een da
mes-comité gevormd, tot het inzamelen
an gelden voor de slachtoffers van den
watersnood In hel bestuur van dat co
mité werden gekozen mevr. Eijke-Van der
Swan, mevr Le NobeL Beuning, mevr
Renier—Renier, mej L. J. J de Smidt
en mej. A. van Pienbroefe.
Er zijn aldaar nog verschillende uit
voeringen te wacliten len bale van de
fondsen voor den watersnood
Uit Z e e u w s c h«VI a ande r e n W. D.
Ten bate van het Belgische Roode
Kruis zullen op de voornaamste plaat
sen van Zeeuwsch-Vlaandercn voorstel
lingen met de bioscoop gegeven worden
mei gezichten otfer vernield België
BUITENLAP.
SE OORLOS.
De toestand.
Naar hooge regeerIngsambtenareu aan
de „Associated Press hebben meeg."-
decld zijn de Vereenigde Stalen en
Duitschland inzake het Lusitania-geschil
thans lot volkomen overeenstemming ge
komen. De laatste berichten, die in dit
blad zijn opgenomen spreken dit echter
weer legen.
Op het Russische front hcerscht de
laatste dagen weer wat meel- levendig
heid. speciaal op het Zuidelijk deel. Zoo
hebben in Ga'iciè en bij Oeszieko scher
mutselingen en kleine aanvallen plaats
gehad terwijl ten N.W van Tarnopol
de Russen zelfs een aanval van meer be
teekenis deden, die hen tol binnen de
Oostenrijksehe linies bracht, waaruit zij
echter spoedig weder werden verdreven
Volgens Reuter, hebben krijgsgevangen
Duilsche officieren verklaard, dal
spoe.dig ook op hel Noordelijk deel van
het front weer hevig gevoelden zal wor
den. De Duitschers zouden troepen aan
hel Franscbe front onttrekken om een
beslissenden -aanval te doen op Riga en
Pvvinsk Half Maart wordt dit offensief
verwacht
Mei de opmarsch der Russen naar
Erzeroeni vlot hel nog niet Zij moeten
zich in dal gebied thans zelfs tol een
verdedigeilde houding bepalen Tegelij
kertijd wordl evenwel gemeld, dat zij
op hun rechtervleugel de Arklijavc oVer-
Iroklcen en de Turken terugdreven en
ook op hun linkervleugel, op den Noorde
lijken oever van hel Waarneer voort ruk
ten Zij schijnen dus te trachten om njt
het rechtstreeks niet gaat, den vijand te
dwingen door den druk, die op zijn vleu
gels wordt uitgeoefend zijn centrum te
lg le trekken.
Tu Pcrzië hebben de Russen in de
buurt van Kiangaver hun tegenstanders
teruggeslagejv
Van hel Bapcanoorlogstooneel komt de
laatste dagen vrijwel geen nieuws bin
nen Naar <fe „Timesuit Boekarest ver
neemt vertoeft von Mackensen nog te
Niesj om den aanval op 'Saloniki voor
te bereiden. Men vraagt zich echter af of
hel wel ernstig in de bedoeling van de
centralen ligt om die plaats aan ie vallen
en of het ei- hun niet veel meer om te
doen is oin door sehijnveiTooningenj de
Entente in den waan te laten, dat zij
zich tol den aanval voorbereiden ten
einde met een geringe troepenmacht zoo-
eel mogelijk vijandelijke soldaten in
Griekenland vast (e houden Dit is wel
licht ook hun doel met de steeds- her
nieuwde geruchten over een expeditie
naar hel Suezkanaal
De Koning van Griekenlanjl heeft een
besluit geteekend. waarhij alle manschap
pen van de lichtingen van 1892 tot 191 1,
die in hel buitenland vertoeven, onder
de wapenen worden geroepen met uit
zondering van degenen, die in Rusland,
Turkije Boelgarije of Roemenië vertoe-
en. Hierbij rijst de vraag, waartoe deze
lieden worden uitgeschakeld, waarbij zich
dan van zelf het antwoord opdringt, dat
de geallieerden reeds alle toegangswe
gen van die landen n(aar Griekenland
Snoeien hebben bezet, zoodat de gemeen
schap is afgesneden 'en zij aan den; oproep
toch geen gevolg zouden kunnen geven -
zonder een al te grooten omweg te ma
ken Dit besluit wijst er evenwel op,
dat er in Griekenland aan demobilisatie
nog niet gedacht wordt en dat men dus
nog steeds aan heide zijden met een te
«eniger tijd ingrijpen van dat land reke
ning meel houden
De 'Fransche minister-president. Bri-
and, en Bourgeois, minister zonder por
tefeuille, vergezeld vaii den chef van JoL-
fre's slaf. vertrokken heden naar Italië
De Fransche pers hecht groote bef ee
kenis aan dal bezoek Zonden zij er
in slagen de twijfelmoedigheid dor Itali
anen weg (e nemen''
Ten slotte nog een paar kenmerkenjde
staaltje van de oorlogsverwildering in
sommige, ditmaal Engelsche, hoofden
Een lezer van de ..Daily Mail" zendt
aan dal blad oen cheque van C 15 voor
den schipper van de King Stephen „om-
'at hij zoo flink zijn natuurlijk mensche-
lijk gevoel heeft overwonnen ten op
zichte \an de bemanning vaq de veron
gelukte Zeppelin, en een lezeres stuurt
5 voor den schipper, „die, door de
bemanning van de Zeppelin, L 19 le la
ten verdrinken, de wereld van 22 moor
denaars heeft verlost
Hel asylrecht van lucht
schepen.
In de Deutsche TageSizeilung Spiv -kt
graaf ReventJow het vermoeden uil, d d
de L 19, toen zij zoo laag over Ameland
veer, reeds averij had en dat de aanvoer
der den wensch heeft gekoesterd daar
te landen Hij betoogt, dat in een derge
lijk geval een beschadigd luchtschip d%
zelfde reel\ten heeft als een beschadigd
oï ook maar gebrek aan kolen lij.'md
oorlogsschip, dat een neutrale haven aan
doet en alleen lot plicht heeft deze wei-
binnen bepaalden tijd te verlaten Hij
meent, dat er ten opzichte van de f 19
een misverstand heeft plaats gehad, dat
misschien door nadere inlichtingen 1 >g
kan worden opgehelderd Verder zegt hij
dan nog Hel is natuurlijk duidelijk, dat
eer neutrale kust- en grenswacht zonde-
meer op luchtvaartuigen moet schieten,
als deze neutraal gebied gebruiken om
hun weg le verkorten of wanneer /ij in
hel geheel genomen de lucht boven neu
traal gebied binnen hel bereik van de ka
nonnen der neutralen onder normale om
sfandigheden tot hun weg Wezen ff ij
meent echter, dat dit met de L 19 niet
het geval was, omdat het luchtschip lang
zaam en herhaaldelijk dicht over nou-
