MIDDELBURGSCHE COURANT.
159' Jaargang
Maandag
10 Januari.
8INNENLANU.
FEUILLETON.
DE WELDOENSTER,
Uit Stad en ProvSncie.
As 7
1910
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon-en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant
bezorgd krijgen door de Agenten te Viissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 een* per regel. Groote letters en randen
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één uur te bezorgen.
DE FORD-EXPEDITIE.
Zaterdag ontving het nu in Den Haag
vertoevende Fort-gezelschap een tele*
gram uit Amerika van Henri Ford, mel
dend dat zijn gezondheidstoestand be
terend is, en dal hij zoo spoedig moge
lijk naai- Nederland hoopt te komen.
Inmiddels heeft hel gezelschap Zater
dag en Zondag twee onlvangavonden ge
houden in Hotel Witte Brug, voorname
lijk bestemd ter kennismaking. Officieels
personen uit ons land waren er niet
Wél waren er veel bekenden uil de
vredesbeweging. Behalve in persoonlijks
gesprekken van de leden van t gezel
schap mei de génöodigden, werd ook in
redevoeringen, van Amerikaansclie en
Skandinaafsclie dames en 'heeren hst
doel der expeditie uiteengezet.
Dc meeste Nederlanders zullen we,,
evenals de meeste Europeanen, zeer on-
geloovig zijn ten opzichte van de resulta
ten dezer breed opgezette maar /eer
vaag omlijnde beweging. We laten daar
of de onderlinge oneenigheid de betsc-
kenis heeft, welke de vooruitgezonden
berichten eraan gaven. Maar de kei-harde
werkelijkheid van den toestand in Europa
,is zóó zee li in strijd met de idealistische
onbestemdheid zelfs der besten van dat
gezelschap, (dat we nieuwsgierig uit gezien
hebben naar eenige aanwijzing van de
practisclie middelen om hef doel den
vrede te bereiken.
Tot nu toe zijn we niet veel w.ijzèr
geworden. Eerder nog ongelooviger Hot
blijkt uit de redevoeringen dat de leden
minder aan een vast doei denken, dan
aan de opvoedende werking der expedi
tie, om de mensehen er toe te brengen té
denken over een oplossing' Meent enen
dat daar in Europa niet over gedacht
wordt?
De expediLie lijdt voorts aan het zelf
de euvel dal velen ook gehinderd heeft
bij de vrede-dfcor-jr echt-beweging vóór
den oorlog", en bij het vrouwencongres
tijdens den oorlog, n.J hel mondaine ge
doe A! die min bf meer feestelijke bijeen
komsten hebben naar het getuigenis' van
•Enny J. D in de N, Crt, iets stuitends
als men denkt aan de tegenstelling 'net
.dc soldalen in de loopgraven
BE IIOÜDINC DER S. I). A. P
Zaterdagavond heeft het te Arnhem be
legde buitengewone congres der S D.
A P zonder discussie van beteekenis .le
resoluties aangenomen betreffend1 de
verzekeringswetten, de pensioenwetten en
de belastingen We hebben daaruit on
langs de hoofdzaken meegedeeld
Ze ondergingen slechts' geringe ver-
andering, zoodat de verzekeringswetten
en die op de ouderdomsrente zullen wor
den gesteund, zij 't ook dat getracht zal
worden verschillende wenscheu vervuld
te krijgen
Van de uitspraken over de belasting
wetten is wel de voornaamste dat voor
de pensioenbelasting een progressie
wordt gevraagd.
De kwestie van de rijks- en gemeente
bedrijven werd uil de belastingresolulie
gelicht. Zij zal afzonderlijk -op lielPaaseh-
(congres behandeld worden
De amendementen over vrijstelling van
.«foor d» ichrijf*ter vaa
FJtesïsöfb and her German Gardfin"
99).
Maar op dal oogenblik kwam Dellwig
in galop het erf opgereden, zijn paard
was met zweet bedekt, en op zijn luide
hevelen, die geen tegenspraak duldden,
werd de oude brandspuit uit de 'oods ge
haald, de paarden er voor gespannen en
na eenigen tijd, die Anna een eeuwigheid
toescheen, ratelde zij weg Toen zij ver
trok was de géheele lucht in hét Zui
den één bloedrood laken gelijk.
..Hel is in de stallen", zei hij lot Anna.
..In de stallen van mijnheer von Lohm?''
„Ja. zij kunnen" niet gered worden'
„En het huis?"
Hij haalde de schouders op „Het is
een winderige .avond", zei hij, „en de
wind waait dien kant uit Er slaan pijn-
belasting voor de ver br.ui ks'cooperaties
vragen, werden verworpen
Midden in liet debat over de verzei;*
ringswetlen begon ds'. Van Wij he (Loch em)
een betoog over hel militairisme. Hij Stel
de ten sloLte zelfs een motie voor, uit
sprekend dal aile militaire uitgaven' ander
welken vorm. ook voorgesteld, verworpen
moeten worden.
De vergadering ging ten opzichte van
deze motie echter over tot de orde var
der. dag. Slechts vier afdeelingen stem
den daarteagen
De vergadering van Zondag was groo-
lendeels bestemd voor de grondwetsher
ziening. De resoluliën van dat onderwerp
beslaan een kolom in het „Hand." Zij
spreken, waardeering uit |over hel ontwerc
en zeggen dal de S. D. A P al haar
krachten zal inspannen om éllten open
lijken of bedekten tegenstand tc helpen
breken. Gevraagd wordt echter nog het
vastleggen van hel algemeen vrouwenkies
recht in de Grondwet en afschaffing der
lEersle Ivamer; en besloten wordt lot
krachtige propaganda en tot de noodige
maatregelen voor de verkiezingen van de
Prov Staten van dit jaar
Na een inleiding door W II Vliegen
en mevr Wibaut werden de resoluties
met slechts kleine wijzigingen aange
nomen
De rest van de zitting werd ingenomen
door een uitvoerige rede van den Bel
gischen Socialist: Camille Huysmans, se
cretaris van de Internationale, over cTe
rol dezer instelling tijdens den oorlog.
DE INDUSTRIEELS CLUB.
Zaterdag is te Amsterdam in tegen
woordigheid van Minister P.osthuma ge
opend het gebouw van de „Industrieels
Club" op den Vijgendam, hoek Dam»
Het doel dezer club, het tol -etkauit
brengen van personen die zich uitslui
tend of hoofdzakelijk op het gebied van
nijverheid en verkeer bewegen, werd na
der uiteengezet door den voorzitter, don
lieer E. G. Verkade, na wien ook nog de
Minister het woord voerde. De inrichting
'an het gebouw wordt" zeer geroemd.
Er is een clubzaal, een conversatie-zaal on
■en.-eetzaal Boven zijn de vergader z af en.
ie leeszaal, de technische bibliotheek.
Jn liet bestuur der Club heeft o a. zit
ting de heer .Tos. van Raaltc le Viissingen,
DF GEMEENTE ROTTERDAM EN' DE
REGEERIN'G.
en W van Botterdam stellen..aan
den raad voor, een adres te richten, aan
de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
in zake hel ontw erp ter verbetering ran
dien Waterweg naar zee
In hel ontwerp-aclres wordt in het
bijzonder gewezen op de doorgraving
van Rozenburg Men heeft hier te doen
met een proef, waarvan de uitkomst
aninsL genomen onzeker is De bezorgd
heid is niet weggenomen door het ant
woord van den Minister.
Het is toch niet de vraag, wie het ri
sico draagt, maar enkel en alleen, of
de doorgraving van Rozenburg nadeelige
gevolgen voor de diepliouding der ri
vier zal na zich sleepen, hetgeen voor
Rotterdam met zeer groote kosten zou
kunnen gepaard gaan.
Ernstig zal het gemeentebestuur ont
houding der medewerking van Rotterdam
(i/s der kosten) moeten overwegen, itt-
boomen tusschcn Alles is zoo droog als
kurk
„Zijn de stallen geassureerd9"
Maar Dellwig was al weg, de brand
spuit achterna.
Wal kunnen wij doen,' Letty»? Wat
kunnen wij toch doen'?;' riep Anna en zij
dde zich tot Letty toen liet geluid
van dc wielen wegstierf en alleen d!e
noodsignalen der klok gehoord werden
boven het fluiten en het loeien van den
wind uil. „Het is vreeselijk hier naar het
l-uiden van de klok te luisteren en naar de
lucht te kijken Als ik een enkelen emmjer
water in het vuur kon werpen, zou ik
mij niet zoo nutteloos voelen, zoo vrees,
lijk. zoo vreeselijk nutteloos voor iets Ier
wereld."
Geen. van beiden had ooit een brand
gezien; beiden waren door groolen
schrik bevangen. De avond was zoo don
ker, de heele wereld rondom zoo zwart,
behalve op die eéne yreeselijke plek
Anna wist dat Axel geen geld kon missen.
Dat wist ze uit (sómmige dingen die Trudi
had, en de prinses. Er was oo
zonder meer liet ontwerp ongewijzigd
wordt aangenomen
Om een oplossing le vinden wordt
dan ten slotte in liet adres in overwe
ging gegeven, jpen onderzoek door des
kundigen van de gevolgen van de door
graving van Rozenburg.
NEDERLAND EN' DE OORLOG.
Gebrek aan garens.
De secr. van de Vereeniging van Con-
fectiefabrikanlen, T. O Reinke, deelt
volgende mee:
Een hoogst ernstig gevaar bedreigt onz«
nijverheid Van meer dan een betrouww
bare zijde vernam onze vereeniging, dal
de toevoer van» garens dusdanig wordt
belemmerd, dat, wanneer niet spoedig
afdoende Iiulp wordt geboden, de meeste
confectiefabrieken binnenkort moeten
"worden stop gezet Onnoodig uiteen te
zeilen, wat dit voor dc betrokken werk
gevers en hun zeer talrijk personeel ï>e-
tefkenl. Ons bestuur lieeft reeds een
onderhoud., ter zake met de N O F aan
gevraagd, en twijfelt niet of daar ter
plaatse wordt bet dringende belang van
deze aangelegenheid ingezien, en wel
willende en krachtige medewerking ver
leend om dit onheil te keeren
Wee kvb e p a 1 in g e n.
Voor de week van 10—15 dezer is dooi
den Minister van. L„ N. en II. bepaald
de prijs van La Platamaïs, uitsiuitend
bestemd m aan de gemeentebesturen te
worden verstrekt voor ruiling tegen rog
ge op f 215 per last van 2000 K G. of
f 7 521/2 per 70 K.G le Amsterdam en
Rotterdam le ontvangen
dat voor iedere hoeveelheid van 100
volversche eieren, waarvoor consent tot
uitvoer wordt afgegeven voor de dagen
9 tot en mei 15 Januari een hoeveelheid
van 100 volversche eieren beschikbaar
moet worden gesteld.
dal van 9 tot en mei 15 Januari geen
consenten yoor den uitvoer van gecon
serveerde eieren zullen worden afgege-
•n (St. Ct.)
Onderscheiding.
Naar de Nieuwe Cl. verneemt, heeft
onze landgeuoote mej Van Schreven, die
vrijwillig in hel lazaret te Brestau ver
pleegt, hel IJzeren Kruis 2de klasse cnl-
angen, voor hare dienslen aan de Duit-
sche gewonden bewezen
Uitvoerverboden.
Bij Kon. Besluit is verboden de uitvoer
van zaad van suikerbieten, voederbieten
en mangehvortelen, en van lien,nep.
Uit Middelburg
-- Ingekomen bij den peimingmeester
Ilerman Boasson van het Steuncomité
te Middelburg sedert de vorige op
gave rail: teekenbeamblen, controleurs,
bazen en onderbazen van de Vitrite
Wofka Ltd. f' 11 80; mej. L. B„ mnan-
delijksche gin, f 2.50, A. de B idem,
f 0 50: P V idem, 1 1; wekeUjksdic
bijdragen, week van 30 Dec f 132.75
Voor de 73e uitkeering aan d'e ge-
mobiliseerden en aan werkeloozen was
noodig f 418.95.
Lohm, dat begreep zij eigenlijk meer
dan zij het wist, een overvloed van alles1,
wat noodig was om er gewoon en m
goeden doen van te leven, zooals dal
gewoonlijk het geval is op landgoederen
maar het geld was er schaars, en ver
scheidene jaren achter elkaar, mis 3d ion
reeds één slecht jaar of eenige bijzijn -
dc-rc omstandigheid zou het geld zeer
schaars doen zijn, zou liet misschien on
mogelijk maken liet landgoed verder naar
den eiscli te exploitéeren. Veronderstel
dat de stallen niet geassureerd waren,
vaar zou het geld van daan komen om
ze Weer,op te bouwen? E11 de paarden
zij had gehoord dat paarden waan
zinnig worden van angst bij een brand
en den stal niet uil willen En het
huis aks die vreeselijk© wind het
eens onmogelijk maakte den brand te be
teugelen, en het vuur breidde zich langs
de boomen uit naai- het huis van Axel?
I „Och, wal kunnen wij doen '-riepzij
j lot de verschrikte Letty.
„Laten wij er naar toe gaan", zei Let
ty
Zaterdagmiddag is door de politie
alhier in verhoor genomen Z J v. d \Y
bode bij hel Provinciaal Bestuur allrcr,
die verdacht wordt van liet stichten van
de branden die hier in de laatste weke 1
zijn voorgekomen en in wien men ook
den dader meende fe moeien herkenn?n
van dergelijke misdrijven le Goes.
In verband mei dit laatste is hij Zater
dagmiddag niet den trein van vijf uur
naar Goes overgebracht door den hoofd
agent van politie Haak, terwijl ook de
'inspecteur van politie Van den Dolder
«zich derwaarts begaf.
Naar wij uit Goes vernemen is de ver
dachte aldaar op liet politiebure;
verschillende personen geconfronteerd en
werd. hij herkend als de man, die zeker
bij een Iweelal branden te Goes, o, a. op
13 Dcc, is geweest, terwijl nog verschil
lende voor hem bezwarende verklaring 11
werden afgelegd
Naar wij zelf meermalen hebben kun
nen constalééren, begaf v d \Y zich dik
wijls des avonds naar Goes.
De politie alhier schijnt ook bezwa
rende bewijzen tegen den aangehoudene
le hebben, althans is' hij hedenmorgen
voor den officier van justitie geleid
De aangehoudene staal bij zijn supe
rieuren als een eerlijk en bereidwillig
ambtenaar bekend en is ook tegenover
het publiel; steeds voorkomend
I-Iel is te verwachten, dal de rust ?n
het vertrouwen in de veiligheid ©eniger
mate zijn teruggekeerd Moge blijken, dat
men liier den dader werkelijk heeft ge
vonden, hetgeen echter het verdere on
derzoek zal moeien uilmaken.
In de op 7 Januari gehouden ver
gadering van het comité van het Neder-
landsche Roode Kruis voor Middelburg
werd het jaarverslag uitgebracht, waai'
aan wij onlloenen, dal de voorbereidende
maatregelen zijn getroffen voor het in
richten van een noodhospitaal van 100
bedden, dal. indien Nederland nog In
den huldigen oorlog betrokken mocht
worden, onmiddellijk kan worden in orde
gebracht \angaande de transportcolonne
ordt bet volgende meegedeeld.
De colonne bestaat uit een nrls-com
mandaat, een arts plaatsvervangend com
mandant en 11 volledig geoefende tnan-
■chnppen, terwijl ze bovendien beschikt
over een tiental geoefende drager-. De
colonne is mobiel en de 10 leden heb
ben een verbindtenis aangegaan als vrij-
illigers bij den niel-gcwapenden land
storm.
Feil herhalingscursus is in 't begin van
November aangevangen, voor de volledig
geoefende manschappén, terwijU een
rlzcllingseumis voor de reeds ge
oefende dragers in de eerste wieek van
liet jaar 1916 een aanvang nam. Uitbrei
ding van bel aantal dragers is bij het
comité in overweging.
Tweemalen was in hel afgeloopen jaar
de colonne in de gelegenheid met het
leger een groote oefening me die te
maken- de eerste op 9 Juli achter Tvoude-
kerkc. de tweede in den nacht van 2
op 3 Sept. bij den Sloedam,- de laatste
gold het vervoer re water, de andere
dal per tram, nadat de gewonden op
'l skagveld waren opgezocht en verbon
den. Beide malen gaf Me chef van den
geneeskundigen dienst zijn volle tevre
denheid te ke.nnén over den arbeid door
dc- leden der colonne verricht
Vermelding verdient voorts, dat de co
lonne onlangs telephonisch werd gerc-
qnircercl bij een brand in verband met
Ja", riep Anna. de handen in elkaar
slaande.
Ja' liet rijtuig. - mevrouw Dellwig,
laat het rijtuig voor komen, zeg aan Frits
dat hij dadelijk met het rijtuig komt Zeg
dat hij zich Inpasten moei gauw. gauw
.Wil de freule naar Lohm gaan9'
.Ja, roep hem, laat hem tyalen
Fritz! Fritz!" begon zij zelf te roepen
„Maar
,.Fritzl Fritz' Loop gauw heen Letty
en kijk of je hem vinden kunt
„Fritz! Fritz! Fritz!"
Roep den herrschaftliclugn Kutscher
Frilz.' beval mevrouwr Dellwig toen niet
luide, strenge stem tot een jongen die
voorbij kwam „Niet alleen krankzinnig,
maar ongepastwas cle opmerking, die
zij bij zich zelve maakte Zij gaat 's
avonds naar haar Brautigam naar
tiaar nog niet erkenden Bratigam." Zelfs
het mogelijke verbranden van "dien Brau
tigam verontschuldigde zulk een stap niet
in haar oogen
De duisternis belette de ergernis op
haar gezicht te lezen en de boosheid in
«■en echter onjuist vermoeden dat
er boven in hel brandende perceel zich
een tweetal personen zouden bevindfen.
Voorts werd in deze vergadering de
rekening over 1915 uitgebracht, sluiten
de pp f 1684.44*. Onder de uitgaven
komt een post voor van f 760 015 voor
den aankoop van materialen
De lieer G F. baron van Schwarlzen-
berg thoe Hohenlansberg werd als be
stuurslid herkozen.
Gisterenmiddag te 4 uur liad er
in de Belgische leeszaal op tiet Koor
kerkhof alhier een huldebetuiging
plaats ter eere van pater Vullings, afge
vaardigde van kardinaal Mercier voor dc
Belgische kolonie te Middelburg.
De heer Tsclioffen, procureur des ko-
nings le Dinant en voorzitter van liet -o-
mité der leesinrichling nam eers'l het,,
woord in liet Fransch en druïde zijn be
wondering en dankbaarheid uit voor het
vele goede hier door pater Vulliugs ge
sticht, voor zijn milde hulp aan dc armen
voor zijn harlelijken Iroost aan de moede-
loozen, voor de grenzelooze goedheid van
zijn prieslerhart en zijn warme lieFde
voor Koning en Vaderland.
Als een blijk van diepe vereering 011
oprechte erkentelijkheid overhandigde de
heer Tsclioffen den held van liet feest
in naam van de Belgen te Middelburg
een zilveren horlogé mét inscriptie en
een flinke som gelds "waarmee de verdien-
slenvollc man weer heel wal goeds zal
kunnen doen
Nadpt pater Vullings. diep ontroerd,
den heer Tsclioffen en de leden van hél
comité en ook de talrijke aanwezigen
bedankt had voor de hulde hem ge
bracht en er op had gewezen, dat hij
slechts zijn plicht deed en dus al dien lof
niet verdiende, sprak dB heer Van Kerck-
hove» hem Joe in het VJaamsch. zijn
moederlaal Spr. voldeed aan den aan
drang 0111 den priester weldoener van
allen, belast mot een ho.ogc. godsdien
stig'-. maatschappelijke en vaderlandslie
vende zending le huldigen, en te dan
ken voor zijn heerlijk streven, vooral het
edelmoedige werk, dat hij verrichtte en
dc onschatbare diensten, die hij bewees
als priester, als mensch. als vaderlander!
De spreker "werd geestdriftig toege
juicht.
Met hartelijke dankbetuiging en een
oproep lol samenwerking en vertrouwen
do toekomst besloot pater Vullings
de bijeenkomst
A s, Vrijdag zal de heer J Sibinga
Mulder voor het Dep Middelburg van de
Mij van Nijverheid een causerie over Su
riname houden, opgeluisterd mei licht
beelden. Ongetwijfeld is dit een goede
gelegenheid om door woord en beeld iets
omtrent deze kolonie te vernemen
Voor bijzonderheden zie m,en de in dit
nummer voorkomende advertentie.
Uit Walcheren
- Do peilschaal iu de vest wees he
den 5.5.
Drie jaar geleden, toen wij herhaal
delijk besprekingen wijdden aan hel
hoogwater op Walcheren, werd die stand
er zelfs eenige centimeters daarboven
bereikt in December 1912 Maar het
hoofdbezwaar was toen dat reeds van
den zomer af het water abnormaal hoog
•as geweest. Thans is hel water eerst
hoog geworden laat in den herfst
Jan 1913 wees de peilschaal 5,6;
haar slem merkte Anna niét op en zij
gaf er ook niéts om: zij liep zelf naar
den sta! en liet Frau Dellwig aan haar
overdenkingen over
Prinses Luilwig zoekl u overal, tante
Anna", zei Letty. die haar tegemoet
kwam loopenzij h ad Fritz gevonden en
hel was haar gelukt klem te kennen
le geven wat zij verlangde
Waar is zij? Komt het rijtuig?"
„Hij zei over vijf minuten Zij was daar
bij hel huis en vroeg aan de dienstbo
den of zij u ook gezien hadden
„Ga dan mee; wij zullen naar haar toe
gaan
„Ik was zoo bang. dat ik u hier niet
vinden zou", zei de prinses, toen Anna
de sloep opkwam en in het licht van dè
gang, „en dat u naar Lohm geloopen was
om den brand te blussehen. Lieve kind,
wal ziel u er uit. Kijk eens hier in den
spiegel
Zij leidde haar naar den spiegel bij
den kapstok in Dellwig's gang
(Wordt vervoigd.)
