B0ITEMLAM1.
verslag weer te geven Telkens omnevelde kleine thymus en groote bijnieren ver
ons weer die wolk van woorden, waarvan meerdering der hartwerkzaamheid en «lus
het begrip niet tot ons doordrong. vergrooting van het hart kan intreden, j
Er waren nog al veel belangstellenden, j Spreker deelde een paar typische geval-
Or er velen dc hun gebrachte boodschapten uit zijn. praktijk mee, een van een I
begrepen hebbenLit de opmerkingen'klein kind van 9 maanden met een hart
in d«- pauze gehouden, wagen we «lat te driemaal zoo groot als normaal en groote i
betwijfelen
So
N a t u u r k u n d i g G e z e I s c h a p.
Maandag hield dr. 11. de Josscliu de
Jong uil Rotterdam c<ene lezing -over
»,hel gestel van den mensch"
bijnieren, «e n een ander van eon man
van 60 jaar met bijnieren, die ruim drie
maal zoo zwaar waren als normaal" en een
hart als van een koe.
Vei"grootiug van een orgaan beleekent
niet altijd vermeerderde functie, dêfoto
grafie van t,\vee abnormaal kléine kin'
Daar wij van dit gestel heel wenig j deren, werd vertoond, beiden met vei-
Jr veel >ver schijnselen van crélinisme, de een door
weten, spreken wij er
Tot in het begin der vorige eeuw gold
nog ongeveer de oude leer van Hippocra
tes, dat de mensch vier vochten bevatte
slijm, bloed, zwarte en gele gal en «'at
zijn constitutie en vatbaarheid voor ziek
ten samen hing met de verhouding waar
in deze vochten zich in zijn lichaam be
vonden Dc vier temperamenten flegma
tisch, sanguinisch, melancholisch en cho
lerisch ontleenen er hitnne namen -aan.
Vïrchow is de grondlegger der ceiluf-
lairpathologie de cellen vormen weefsels^
deze organen en de organen den mensch
Beneke bestudeerde de orgaanverinde-
rlngen aan personen die aan nepaalde
ziekten waven gestorven en kwam 7.00-
doende lol eigenschappen' van een car
cinoom constitutie, een rachitische con
stitutie en een scrofulous phtisische con
stitutie Hierbij werden echter dikwijls
oorzaak en gevolg «net elkaar verward
De Bacteriologie heeft weer ecnigen
tijd de aandacht naar de buiten het raen-
schelijk lichaam werkende agentiën af
geleid, waaruit echter de immunileitsteer
zicli heeft ontwikkeld, die opnieuw de
groole beteekenis van hel menschclijk
gestel als gct^eel in hel licht stelde.
Hel onderzoek van hel zenuwstelsel,
dat zich veel meer door het lichaam ver
breidt dan men vermoedde, de studie der
kinderen, waarvan er geen twee i»ij hun
geboorte gelijkelijk tegenover voedsel en
andere invloeden re.agecren. en die der
inwendige afscheiding van verschillende
klieren zijn de wegwijzers tot de kennis
van dc constitutie van den mensch
Door een toeval werd de aandacht
gevestigd op den invloed van bepaalde or
ganen met inwendige afscheiding op hel
menschelijk gestel De Zwitsersche arts
Nordmann onderzocht eenige gevallen van
plolselingen dood, die hem onverklaar
baar schenen en vond daarbij een ver-
groote thymus (zwezerik); ook Paltauf
kwam <laarna tot een overeenkomstige onl-
dekkiug en stekte de eigenaardigheden
van een constitutie, die hij de status thy-
anicoilymfaticus noemde, op als te be
slaan in Bleeke huid. ontwikkelde vet
laag, vergrooting der lonsillen, vergroo
ting der lymfoEollikels, uitgebreide lymph-
kliercomplexen, groote thymus 'na\ dt
puberteit waaraan Bartel nog Loevoegde
gedeeltelijk als eigenaardigheden van der
gelijke personen op lioogeren leeftijd
meer dan middelmatige lichaamslengte,
vaak klein hart en nauwe arteriën, groote
hersenen, chronische hydrocephalus in
terims. lange darm appendix colloïde
■degeneratie der schildklier hypoplasfe der
■genitaliën vooral bij de vrouw, misvor
mingen en tumoren (echter geen carci
noom en sarcoomtumoren).
Deze individuen blijken dikwijls bij
-eenige te groote hartsinspanning aan plol
selingen harldood te sterven; ook veel
zelfmoordgevallen komen er bij voor en
gemis van een schildklier, de ander door
eene ziekelijke vergropting ervan.
De eigenaardige verschillen luss.chen
het gesteld van den man en de vrouw
hangen samen met het verschil in ont
wikkeling van de schildklier, die bij
de vrouw gewoonlijk sterker is dan bij
den man.
De krop is een ziekte van de schild
klier, die vooral bij de vrouw voorjeomt
feu tegenwoordig in ons land zulk een' on
rustbarende verhouding aanneemt, dat
de regeering een onderzoek naar de oor
zaak liceft i ngesleld.
Spreker vertoonde de l'otografiën van
een kind, dal tengevolge van een zieke
lijke schildklier ernstige afwijkingen ver
toonde, maar door doelmatige behande
ling bijna genezen was
De Status Asthenicus (spierzwakte), be
studeerd door Stiller, wijst op geschikt
heid voor phtisis. Ook den invloed van
hel zenuwstelsel op liet gestel is men
reeds met resultaat aan het bestudeeren.
Iscn groot aantal pracparatcn, lantaarn
plaatjes, en labellen, naast de mede-
deeling van frappante voorbeelden uil de
praktijk lichtten het gesprokene toe, dat
door een volle zaal met belangstelling
werd gevolgd. Wanneer men bedenkt,
dal spreker deze gewichtige 'resultaten
aan eigen studiemateriaal heeft getoetst,
mag het Nat Gezelschap dankbaar zijn,
dat hij bereid is gevonden deze lezing
voor de leden te houden.
Adema van Schellema.
Van Zon en Zomer.
Men kent Schellema, de gevoelige, on
gekunstelde vagebond van 't lied Ern
stig heeft hij beloogen geleverd over de
grondslagen eener nieuwe poezie, een
zwaarwichtige boom opgezet, maar in
zijn verzen is alle getheoretiseer hom
vreemd, is hij dc dichter, wien een liedje
welt uit hel hart, die het grijpt in de luchjt
wegkaapt uil den daverenden zonneschijn
of steelt van den rijkbloeienden zomer
Zelfs als liij oproerige of socialistische
verzen zingt, klinkt steeds een bijna kin
derlijk natuurgeluid. Soms wordt >leze
spontane naïviteit tot een fout, lijkt zetf-
U'ritiek bij den dichter op den loop en zet
hij ons een liedje voor dal niet \i' is,
voelen wij wel de ontroering die het -leed
geboren worden, maar meteen de on
rijpheid daarin, het onvoldragene En ook
leidt dit wel eens tot maakwerk, vervalt
een zangerig doorvoeld begin in rijme
larij, de mooie rijmen ran een, die 'l kan,
maai- wièns hersenen het hart zijn ontloo
pt». Maar de verzen, waarom hij ons lief
is, en zoo zijn de meesten in dezen bun
del ,,Van Zon en Zomer", zijn van lievige
echtheid, van een dadelijk bewust gewor
den blijheid om zonnetij en zomerland en
van dien lichten weemoed, die nis de
daar deze status thvra lvmph "•rtelllk U.Ivan T 'Teug<i'' achterbil,II
word! bel woord van Schopenhauer ?.'Jn volk Schellema te waarilceren.
..Vorzbglieh erblich 1st der Hang aum Vm bundel, die in 1901 geboren
Scllnlmord" begrijpelijk Zij rijn zeer i1e-l™''d zend Brussc ons den »tordni
gevoelig voor .aoute infectieziekten
sterven veel op jeugdigen ouderdom Bij
voorzichtiger leefwijze echter lean bij dien
status soms een vrij hooge leeftijd bereikt
worden.
De voornaamste organen met interne
secretie zijn. de hijnieren de schildklier,
(te hypopiiyse, de epiphyse, de epithecl-
lichaampjcs, de pankreas, de geslacht s-
klieren en de thymus. Deze organen
scheiden in minimale hoeveelheden stof
fen af, die men. hormonen noemt en die
andere organen óf pi-ikkelen óf remmen
De bijnieren bijv bevorderen de suiker
productie van de lever, de pankreas remt
die Is nu de. laatste ziek, dan komt er
Ie veel suiker afscheiding en men krijgt
suikerziekte Do meer of minder har
monische werking dezer organen bepa
len den gezondheidvstoostand van den
mensch
Hel zenuwstelsel wordt in twee groe-
pen verdeeld: hel animale willekeuri
ge spiereu en zintuigen; en het vegi-
t a t i e v e (hart, klieren, huid, huid vaten,
onw illekeurige spieren enz
Dit laatste wordt verdeeld in twee
groole gi'oepen lo de groep van de svm-
pathicus, die prikkelt en 2o de groep
van de vagus, die remt.
De thymus werkt prikkelend op den
beendcrengroei. waarop tie geslachts-
klieren remmend werken, dus zal eene
versterkte werking van den thymus cn
een verminderde werking der geslach ta
kberen een stex-ken groei van het li
chaam tengevolge hebben
De Skoplexi, eene godsdienstige se cte
in Rusland, die huil geslaclilsklieren ver
wijderen, onderscheiden zich door groote
lichaamslengte en hebben veelal den slu-
lus-thymdymf Doordat de thymus liet
aulonoom zenuwstelsel d. w. z. de vagus
groép die remmend op hel hart werkt,
prikkelt, wordt het begrijpelijk, dat bij
deze individuen een plotselinge harl
dood kan voorkomen. Bij de Zuidelijke
bevolking is de vroegtijdige geslachtsrijp
heid de oorzaak van den kleinen, ïiëhaamsr
bouw
De bijnier prikkelt den sympathies',
men moet dus verwachten, dat hij
Den vierden druk van een bundeltje vo
zen en niet van een stichtelijk dicht:
Dat zegt veel in Holland. Het is een be
wijs hoe deze eenvoudige bewogenheid
om 'l leven alleen weerklank vindt in
ons hart
Voor ons ligt ook de derde druk Biw*(-
se weet Smakelijk uil le geven en die
derde druk is een prettig boekske, maar
toch, welk een verschil nog met deze
nieuwe uitgaaf, met dien kloeken Hol-
landschen letter en het sober mooie
titelblad in het vroolijk lichte omslag.
I)it deeltje is een prettige verrassing m
deze dagen voor St Nicolaas.
SprooKjes van Ander
sen, vertaald door Christ. Door
man geïllustreerd dooi- Rie
Cramer
Dit boek bespreken, heelt ons veel
tijd gekost Want zoodra we hel dikke
deel open slaan, gaan we lezen, en blij
ven \vé lezen. O die sprookjes van-An*
dersen zijn niet alléén voor kinderen.
Geef ze gerust kinderen in handen Ze
zulten er hun fantasie door verrijken zoo,
dat ze er hun heele leven genot
hebben Maar geef ze ook aan de groot
ten. want die haten er bovendien nog
heel veel meer uil Wal wordt dal verhaal
van hel leelijke jonge eendje diep van
gedachte, als men er liet miskennen van
't genie in vindt Wat een mooi beeld van
'volhardende liefdé -is dal verhaal van El'
cn de wilde zwanen En zoo is or ze
veel Om nog niet le spreken van de
geestige persoons-earricaturen, en van
den heerlijken spot met menschelijkc ge
breken in de leuk getypeerde dienen
Min* we hebben nu niet zon zeer over
Andersen le schrijven, dan wel over deze
uitgave van W de Haan IJ!recht.
'I Is een tweede uitgave, en toch ook
weer niet, want de eerste was veel een
voudiger
Dat een tweede uitgave noodig was
noemt de vertaalster terecht een verblij
dend leeken En .de uitgever heeft toen de
goede gedachte gehad van de nieuwe
uitgave iets moois te maken, door haar
typografisch bijzonder ie verzorgen, cn
doox- haai' te doen illustreei'en door Rie
Cramer.
Uitmuntend heeft die in 18 zeer teer
geteekende en zacht gekleurde platen en
in 32 vignetten de onwezenlijke sprook
jessfeer weten op te roepen. Dal er ixi
die teckeningen een invloed merkbaar
is van Rackham en Dulac, is niet le ont
kennen, maar ze zijn mooi
De vertaling laat zich licel prettigkv
zen. Clxr. Doorman zegt met liefde en
nauwgezetheid van geweten er naar ge
streefd le hebben den naïeven eenvoud
van Andersom door geen groole woorden ie
storen. Dat is haai- wonderwel gelukt
Hel geheele boek is een dik werk.
Maar de uitgever heeft de gelegenheid
geopend het in negen deelcn pan te clutF-
fen.
o
Zur Psychologie
der Ameisen.
Mensch, ga lol de mieren en word
wijs. Dit woord lieeft waarschijnlijk den
schrijver, die zich prof. jhr. mr. dr
Batavus Onnoselxnau noemt, bewogen tot
het schrijven van deze brochure, waarin
LÜlegorischen vorm den Duilscliers,
en eigenlijk den mensch in 't algerheep,
hun feilen en dwaasheden geloond wor
den Het boekje is natuurlijk in het
Duitsch geschreven omciat het sclfjrijvcr's
bedoeling is dat volk te bereiken, maar
hoe heerlijk van ironie zegt hij in zijn
voorwoord (vertaald) „Ik heb dit ge
schriftje niet in mijne Hollandsclie moe
dertaal, doch in hel Hoogdnilscti h/ct
licht doen zien, daar in Holland voor
wetenschappelijke doeleinden „über
haupt" nog slechts deze taal in aanmer
king komt." Wie voor ironie geen gevoel
heeft doet beter dit werkje niet te le
zen. De anderen zal liet een oogenblik
vermaken. Dat het ook sommigen tot
nadenken moge brengen hopei( wij, maar
we achten eenigen twijfel dienaangaande
gerechtigd. W. L en J Brusse zijn van
deze'Psychologie de uitgevers.
A. van Tienhoven.. M J. Bniase
De gruwelen van den oorlog in
Servië
van Tienhoven heeft nis orlags-
chirurg de beide Balkanoorlogen meege
maakt en is dadelijk bij hel uitbreken
van den Oostenrijksch-Servischcn oorlog
naar Niesj gereisd om den Serviërs weder
zijn diensten ami te bicden. die gaarne
aanvaard werden. Zoo heeft van Tienho
ven den eersten en den tweedien Oosten-
rijkschen inval (die beide mislukten) mee
gemaakt Daarna werd ook hij door vlek-
typhus aangetast, tijdens de hevige epi
demie. die den vorigen winter in Servië
woedde. Dank zij de goede zorgen van
zuster Groote herstelde hij echter, waar
na hij met zijn helpers naar Holland le
rugkeerde Thans verlooft van Tienhoven
in Frankrijk Tijdens zijn verblijf hier le
lande heeft van Tienhoven Brusse vertelt
van zijn werken in Servië, van de gruwe
len die hij daar aanschouwde en gaf hij
hem inzage van zijn dagboek Dit tragisch
verhaal is door Brusse in zijn rubriek
„Onder de Mo'nschen" in de N R. L
naverteld cn is thans, voorzien met een
70-tal loto s, die door dr. van denhoven1
in Servië gemaakt zijn, door W L eh J.
Brusse's uitgeversmaatschappij in Rotter
dam in boekvorm uitgegeven Gruwelijk
is dit verhaal van de misdaden der Oos
tenrijkers op hun terugtocht na ;jen tweöf-i
den mislukten inval en de foto's toonan
een werkelijkheid nog afschrikwekkender
dan beschreven kon worden Tegen de
bedrijvers dezer gruwelen is de Oosten-
rijksche regeering zeker krachtig opge
treden Doch deze zelfde regeering rustlfe
haar soldalen uit met ontplofbare kogels,
die een verschrikkelijke uitwerking heb
ben Behalve van deze misdaden der Oos
tenrijkers vertellen de dagboeken ran dr.
van Tienhoven van de oorlogsellende in
de meesl verscheidene vormen en geeft
hij een levendig beeld van de verschrik
king der vleklyphus-epidemic die het
arme Servië geteisterd heeft Daarnevens
vindt liij gelegenheid om zijn liefde en
bewondering voor het kranige volk le
uiten en als het' ware in ons over te gie
ten Maar overheerschend blijft toch een
gevoel van ontzetting en nameloos wee
Eén aanhoudende aanklacht tegen den
oorlog
o
J. H. Schaad. De bouwwetge-
ving voor den bouwkundig opzich
ter en teekenaar.
Dit werkje, dat bij L J. Veen te Am
sterdam liet licht zag, is voornamelijk
bedoeld als leiddraad bij de examens,
ingesteld door de mij. t. bev. der bouw
kunst, op welke ook de kennis dei-
leerlingen van de technische bepalingen,
uil hel B W., woning-, hinder-, veilig
heids- en drankwei getoetst wordt Echter
zijn ook andere wetten*',waarin bepalin
gen voorkomen, met weHce de bouwtech-
nïcus als zoodanig te maken kan krijgen,
er in behandeld. Ook is 'aangegeven wie
met de handhaving der verschillende
wpn zijn belast en werden aanlee-
j keningen opgenomen, waariri de gemeen
tebesturen. als "ïhakers van verordenin
gen, en de rechterlijke macht, als be
straffer der overtredingen worden be
schreven
Deze leiddraad lijkt ons voor de can-
di dalen voor bovengenoemd examen van
vee! nul. ie meer waar een dergelijke
samenvatting ten hunnen behoeve voor
dézen niet bestond
te houden hooldbestnursvergadering de
Statuten-wijziging niet te behandelen,
maar hiervoor eene c.ommissie te be
noemen.
Afd Zierikzee Z L. M.
In de Zaterdag gehouden alg. verga
dering van de afd Zierikzee der Z. L. M
heeft de lieer 1 G. J. Kakebeeke een
uiteenzetting en toelichting gegeven van
het reorganisatievoorstel van liet hoofd
bestuur
Na discussie werd gestemd over de
vraag of men voor of tegen contributie-
verhoogiug is. Met bijna algemeene stem
men verklaarde de vergadering zich vóór
•rhooging.
In de plaats van den heer W. G. Boot,
die als lid der arbitrage-commissie be
dankt heeft, werd met overgroote meer
derheid benoemd de heer C. G. Blom,
van Haamstede, die de benoeming aan
nam
Afd. Hulst Z. L. M.-
Maandagnamiddag vergaderde te Hulst
in het liolel „Het Wapen van Zeeland'
onder voorzitterschap van den heer G
Vogelvanger, de afd. Hulst van de Z. L
M
De voorzitter bracht bij het openen
dor vergadering hulde aan de nagedach
tenis van den overleden secretaris der
Maatschappij, den heer G. A. Vorsterman
van Oyen
Door den rijkszuiveleonsulent. den meisje schreef
Goes is, in verband met zijn opleiding
lot officier-vliegenier gedetacheerd bij de
luchtvaari-afdeeling te Soesterberg.
VERSCHILLENDE BERICHTEN.
til Kopenhagen zijn de laatste weken
de vijf grootste juwelierszaken nagenoeg
geheel door inbrekers; leeggeplunderd.
Het gestoleue moet verscheidene tonnen
gouds waard zijn.
HOLLANDSCHE KINDEREN OVER DEN-
OORLOG.
Frits van Raaite schrijft in het „Han-
delsbl. een onderzoek te hebben inge
steld naar de publieke opinie der Hol-
landsche jeugd over den oorlog.
Te dien einde is hij op een Zaterdag
middag door een der volkswijken te Ara-
hem gegaan, en lieeft hij kleinen tus-
schen den leeftijd van 10 en 12 jaar,
naar hunne meening over clen oorlog
gevraagd Zij stoiylen hem meestal zeer
beleefd te woord, en gaven, op zijn ver
zoek, schriftelijk hunne gedachten over
deze groote wereldgebeurtenis weer.
Van de meisjes is hij weinig te we
len kunnen komen; het was opvallend
zoo bitter weinig zij er van wisten; dc
jongens daarentegen waren vol belang
stelling en so'ms niet slecht op de hoogte.
Wij laten hieronder enkele antwoor-
jden der kinderen vólgen. Een 11-jarïg
'«Ylniulli QfVllv^pf-
heer Zwagerman, werd een rede gehou
den over het reorganisatieplan der Z.
L. M.
De periodiek aftredende bestuursleden
de lieer F. van Waesberghe (secr.) P.
Vael—IJsebaert, G van Esbroek en Jac,
Dekker, werden bij gehouden stemming
herkozen en verklaarden hupye benoe
mingen aan le nemen, terwijl in de
plaats van het overleden bestuurslid den
lieer E. B. Plasschaert, werd gekozen
diens zoon de lieer C. Plasschaert.
Over de behandelde punten, secre
tariaat en coutributieverhooging werd
druk van gedachten gewisseld, wat tot
resultaat had, dat aan de afgevaardigden
naar de H B. vergadering, omtrent deze
punten vrijheid zoude gelaten worden,
een zoo ruim mogelijk standpunt in te
nemen
Bij de gebruikelijke rondvraag werd
door den heer P. Verhagen te Stoppel
dijk aan de afdeeling verzocht zoo moge
lijk le trachten het commissieloon voor
de kunslmeslstoffenhandelaars ver
minderd le krijgen, aangezien die liee-
ren naar spr meening, naar verhouding
hunner bemoeiingen le ruim werden be
taald
Door den voorz, werd toegezegd daar
omtrent stappen te doen
Blijkens meedeeling in het Zeeuwsch
Landb blstelt het Dagelijksch Bestuur
van de Z L M. voorop dc in December
- Dinsdag was het 25 jaar geleden,
dat de heer J. Adriaanse in functie trad
als hoofd der school te Lams waar
de. Den jubilaris werden s'choojie ge
schenken aangeboden onder vele blijken
van belangstelling.
- De onderwijzersvereeniging in het
arrondissement Hul s t liield Dinsdag
haar najaarsvergadering in het hotel
Brandt. Niettegenstaande het ongunstige
weder waren nog een 10-tal leden aan
wezig.
Na de gewone punten der agenda
hield de heer Bouvvmans, hoofd der
school le Wes-tdorpc, een zeer interessan
te voordracht over limieten en de be
handeling der repeleerende breuken, ter-
Wijl de heer Dhaens, hoofd der schjool le
Hulst, op belangwekkende wijze een ge
val van koppigheid besprak.
Er werd besloten de najaarsvergade
ring voorlaan in September te houden.
Mej. H Prins 1e Iersekc is be*
ncemd lol tijdelijke onderwijzeres te W
meldinge
- Zondag is le Rotterdam een Bond
van Nederl Handelsschool-Vereenigin-
gen opgenent. Het doel van dezen boml
is het behartigen van de belangen van
leerlingen en oud-leerlingen van, Han
delsscholen in Nederland, hetwelk hij
zich voorstelt te bereiken door het uit
geven van een orgaan, door een plaat
singbureau, door het houden van lezin
gen en debatten, door het organiseèren
van excursies, enz.
In het bestuur heeft o.m. zitting als
2de secretaris de heer J M. Hoekstra te
Vlissingen
RECHTZAKEN.
Hel O. M. bij den Hoogen Raad
heeft Maandag inzake de veroordeeling
van J. Kkoopman le Middelburg
tol 14 (1. gev wegens verboden uitvoer
uit Zeeland van erwten en boonen, op
grond van een vormgebrek lot vernief-
tiging van het vonnis geconcludeerd, on
lol verwijzing van de zaak naar liet Mof
te Leeuwarden.
Het casSalie-beroep inzake de veroor
deeling van schipper P. M. v W. Lol 7 d.
gov wegens het vervoereji van die erw
ten en boonen, werd door den advocaat-
generaal ongegrond geacht, zoodat hij
tol verwerping ervan concludeerde
LEGER EN VLOOT.
„Er is Oorlog lusschen DuidscliLand,
Frankcrijk, Belgieê. Japan, Engeland,
Noord-frankerijk. Indiee, Afrika, Ameri
ka
Wij willen hebben, dat Duischland het
wind omdat hij goed gevochten heeft."
Fen 12-jarige jongen legde zijne over
tuiging neer in de volgende bewoor
dingen
Ooi-log is tusscheii Engeland,
Frankrijk, Duitschland, Italië Ik wil heb
ben, da! Duitschland het winnen zal,
omdat hij nog zoo durft En dat hij zoon
held is."
Een andere knaap meldde
„Duischland, Belgieje, Frankrijk, Italije,
Japan, rusland, Engeland Ik heb graag,
(Lal die alle landen het winnen. Omdat
Duistland misschien over tien jaar aan
land begint Ze zeggen dal Duitsland
weer vreden wil vragen, Omdat de Duit-
schen soldaten meer trakterment willen
hebben."
Tegenover diens anti-Duitsche gevoe
lens stond de meening van een ander
jongetje dal heL minder op Engeland
voorzien had
,Er is oorlog lusschen Duitschland,
0.osloi-ijk. Turkijen, Servieen, Italië, Ege-
land. frankrijk, Rusland, Japan, Belgien
omdat Duitschland zn! het wel winnen
mei zijn bondgenooden omdat Duitschland
zoo zwaar gesgud heeft en sterken vestin
gen heer England Engelsze jantjes zijn
opscheppers, omdat ze Duidsland zul
len verslaan maar dal gebeurt niet. nel
zooals Frankrijk die zouden in april in
Berlijn zitten leeven Duidsland."
Een niet-onverdienstelijk antwoord was
ook het volgende van een twaalfjarigen
knaap.
,,Tk wil trouwens niet, dat Duitschland
het windt, omdat hij België zoo verwoedt
heeft En Engeland niet omdat hij het
Transfaals volk zoo vals gevochten heeft
ïk mag graag hopen, dat Frankrijk het
wind. Japan niet omdat hij zoo groot
is kan hij alle landen wel aan. Rusland
ook niet. Maar Frankrijk het liefste Maar
ik denk haast, dat de Neutraal land het
wint, want dal is nog vers als het begin
nen moet."
Terwijl vrij naiëf was de meening
van een anderen jongen;
„Ik wou heel graag, dat Duitscldand
het won Omdat. mijn oom daar woont
Uit het onderzoek blijkt ten duidelijk
ste, voor zoover men mag afgaan op on-
kele uitingen van kinderen in een vol It»-,
wijk, dal de gedachte dal de lagere volks
klassen felpnti-Duitsch zijn, een meening,
die hier en daar schijnt te heStaan, on
juist is in haar algemeenheid, t Zijn
maar kinderen, ja, dat ïs waar. Maar wal
die kinderen denken, hebben ze overge
nomen van courant en omgeving en ver
werkt en als ongeveer de geheele volks
klasse anti-Duilsch was, zouden de kin
deren het ook zijn.
Hi I0RLOS
De tragische koning.
De IlaJiaansche journalist Magrini heeft
uil Monaslir aan de Secoio enkele oijzon-
derheden geseind over hel droeve loi van
koning Peter van Servië.
Koning Peter was tegenwoordig bij den
slag van Pirot, die vijf dagen duurde Tc
paard gezeten en ondersteund door twee
soldaten, die naast hem liepen, begaf de
oude Koning zich met het zwaard in
de hand, in de vuurlinie om zijn soldaten
aan le moedigen Aan hel einde van den
dag was hij uitgeput en viel hij flauw.
Al de verzoeken tol hem gericht om naai'
Prizren le gaan, waren vergeefseh. Hij
bleef in de Kossówo-vlalüe, waar \ïiij
ais een geest onder zijn volk rondwaarde.
Daar slaat een eenvoudige oucle kitik,
gebouwd in de Derde Eeuw Naai- luid
van de legendde, had de Servische kei
zer Lazar, aan den vooravond van 'ten
slag van Kos'sowo in 1389, in die kerk ge
beden Koning Peier vertoonde zich dik
wijls in die kerk Verscheiden dagen
lang verklaarde hij plechtiglijk, dat hij
Do reserve-eersLe-luilenanl der in- zijn troepen niet zou verlaten en op de
fanlerie J N. Wallast, afkomstig van vlakte het laatste bolwerk des vader-
