BÏÏITEHLAMB.
drank tot haar bondgenoot maakt, dau
stel ik mij tegenover haar, van welken
kant zij ltome.
En dus protesteer ik, eu protes
teer ik uit alle macht als drankbe
strijder, tegen de bier-traclalie, welke'
per advertentie stond aangekondigd in hel
vorig no. van dit blad.
Zooiels is niet meer van onzen tijd
vooral iemand die wegens zijn maat
schappelijke positie het voorbeeld dient
te geven aan zijn medeburgers, onwaar
dig.
Den Bosch.
L. SIMONIS, Kap.
Hoofdbestuurslid van den Bosschen
Dioc. Drankbestrijdersbond.
Te Almelo heeft den Laalslen tijd
honden-vergiftiging op groote schaal
plaats, door middel van strychnine.
Niet alleen op jachtgvonden wordt
hel vergif gelegd, maar ook langs pu-
plieke wegen. Gedurende de laatste we
ken zijn niet minder dan een vijftig die
ren, waaronder verscheidene luxe exem
plaren, gedood. Geregeld wordt de po
litie met de vergiftigingsgevallen in ken
nis gesteld, doch het mag haar niet ge
lukken de(n^ dader(s) te ontdekken
In Oostelijk Groningen heeft gisle-
teren een verschrikkelijk onweer ge
woed, dat gepaard ging met een gewel
digen plasregen, zoodat te Winschoten
stralen onderliepen Enkele dieren wen.
ren werden in de weide doodgeslagen,
terwijl de schade aan veld- en tuin
vruchten enorm is.
MAKREEL-VISSCHERIJ.
'I Wemelt van visschen langs de zee
weringen van Texel, zoo schrijft men aan
de .Tel." Met hengels vangt men pieter
mannen en ook makreelen. De laatstge
noemde visschen azen op bliekjes, die in
groote hoeveelheden door de grootere
visschen achtervolgd worden en dan wel
als zilverstukjes opspatten. Met verschil
lende netten tracht men de makreelen
te vangen en de moeite wordt voor velen
schillerend beloond, want nooit te voren
heeft men hier zulke groote scholen van
deze mooie visschen gezien, als nu het
geval is. Deze onverwachte visscherij
brengt vele kijkers bijeen, niet alleen van
het eiland, maar ook van elders.
De beste zaken maken zij, die met een
zegen werken.
Zoo maakt men tegenwoordig goede za
ken, doch 't ligt voor de hand, dat het
maar voor enkele dagen zal zijn.
In één trek haalde men 2000 makree
len aan den wal. Die konden lang niet al
lemaal in den zak, waarom men ze in
in hoofdzaak van het vreemdelingenver
keer beslaan, zal medebrengen, houdt
den eigenaar thans nog terug van dezen
maatregel
Komt echter binnenkort geen veran
dering in den legenwoordigeii onhoudba-
ren toestand, dan is sluiting van liet
landgoed Rosendael zeer spoedig te
wachten
POSTZEGELN1EUWS.
De verschijning wordt aangekondigd
van een nieuwe serie postzegels voor
Rusland.
De waarden van 1 tot 7 kopeken zijn
versierd met eeu vrouwenfiguur, bewaf
pend met zwaard en schild, terwijl op
de hoogere waarden de volgende voor
stellingen zijn aangebracht; 10 K. Rus
sisch driespan, 14 K. Russische slede,
15 K. een in Noord Rusland gebruike
lijke rendierslede, 20 K. een kameel, het
in Midden-Azië onontbeerlijke last en
rijdier, 25 K. hondenslede, 35 K. loco
motief, 70 K. automobiel.
De Roebelwaarden geven voorstellin
gen van
1 R ftfret klooster Ipatjeu, 2 R. het
Kremlin te Moskou, 3 R. het winterpat-
leis te SI. Petersburg en de 5 R. een
vorst uil hel huis Romauof.
Voorts zijn verschenen twee nieuwe
veldadigheidszegels en wel de 2 (3) en
5(6} Kopeken.
WONINGNOOD TE MAASTRICHT.
Reeds van h^gin Sept. 1911 heerscht
er, schrijft de „L. Kr." in Maastricht
een buitengewone woningnood
De woningcommissie, opgericht door
de Steuncommissie 1914, kreeg mede tot
taak, woningen te verschaffen aan hen
die zonder behoorlijk onderdak waren.
Ofschoon moest worden geconstateerd,
daler families van 10 tot 15 personen op
één Immer in een of andere achlerbuiu-t
waren gehuisvest, kon die commissie de
ze laak echter niet vervullen, om de
eenvoudige reden, dat er geen woningen
meer beschikbaar waren. Van den kelder
tot den zolder was elke ruimte ingeno
men
Gehoopt werd, dat in dezen onhoudba-
ren toestand eene wijziging zou komen,,
door vertrek van 'n aantal Belgische gezin
nen. Tot heden echter is de toestand de
zelfde gebleven. In de laatste weken werd
een drieLal gezinnen uit hunne woningen
gezel en geen enkele woningruimte kwam
beschikbaar Bedoelde gezinnen moes
ten onderdak vragen bij familieleden.
De Bouwvereeniging „St. Servatius",
die in dezen ontzettenden woningnood
wilde voorzien, wacht nu reeds ruim
een jaar op de goedkeuring barer plan-
opgewekt. zal opslaan en noodig u aan
't ontbijt. Terwijl ik mij gereed maak, zal
mijn secretaris u mijn museum toonen'
Dit museum was, naar hel mijn vriend
bleek, geheel gewijd aan herinneringen
aan des vorsten broeder Napoleon. Onder
den maaltijd verzocht de vorst zijn bezoe
ker, hem een genoegen te willen doen. In
hel paleis te 's-Gravenhage was een door
Canova vervaardigde statue! van zijn
zoontje, in J807 in genoemde slad gestor
ven Lodewijk nu vroeg zijn gast, zoo
goed te zijn om een audiëntie bij koning
Willem aan te vragen en dezen te verzoe
ken, die slatuet weder aan Lodewijk te
schenken.
Bij het afscheid vereerde Lodewijk
Napoleon mijn vriend eenige boeken van
eigen hand, a. a. de bekende Documents
Hisloriques sur le gouvernement Je la
Hollande" en zijn „Marie ou les Hol-
laudaises".
Onze Oranjevorst zond laler de busie
van den jong gestorven kroonprins lerug.
beugelnetlen uit den cirkel moest schep-
pon! Alleen deze voorraad was reeds f 80 n®u> waarop de woninginspectie alle
waard en verscheidene trekken kunnenlei aanmerkingen had le maken.
in een getij gemaakt worden.
Het vleesch ervan is malsch, wit en
week en velen roemen den smaak er van,
zoowel in gebakken als gestoofden slaat,
terwijl anderen er een traansmaak aan
meenen te bespeuren.
Doch over den smaak valt niet le twis
ten. 't Is wel jammer, dat deze visschen
niet lang bewaard kunnen worden. Spoe
dig bederven ze; alleen in goed gezouten
staat kan men er eenigen duur aan geven.
De gezouten makreel komt evenwel meest
uit Zuid-Europa en zal dus wel zijn van
de soort uit de Middellandsche Zee.
Meermalen vangt men onze makreel in j
vrij groote hoeveelheid in de Noordzee, t
ook wel in den Atlantischen Oceaan en in
de Oostzee, maar nimmer hoorde men er
van. dat hij in zoo'n geweldige hoeveel- i
heid aan onze kusten voorkwam, als nu
het géval is.
EEN ERNSTIGE WAARSCHUWING.
Men meldt uit Arnhem aan de N. It. C.
DE GORLOG.
De toestand.
Het is verbijsterend.
Men kan harrewarren, men mag zijn
sympathie aan deze of aan die zijde heb
ben geplaatst, er zijn gebeurtenissen,
waarvan de bewonderende beoordeeling
uitgaat boven vorenbedoelde appreciaties.
Althans bij degenen, die voor de gewaar
wording en de erkenning van het grool-
sclie toegankelijk zijn, in welken vorm
zich dat ook moge voordoen, door wie
het ook tot stand gebracht moge zijn
De huidige krijg heeft opnieuw tol be
spiegelingen aangaande het wezen van
den oorlog in. 't algemeen aanleiding ge
geven Ieder voor zich zal hebben op
gemerkt, dat met hel voortschrijden daar
van de|g!edachl|e|aan den last, dien de poi-
daat als individu beschouwd, in het ont
zaglijk geheel te dragen heeft, op den
achtergrond geraaid Men rekent met
massa-bewegingen, met lcgcrlijaen, met
ingenomen steden, rivierovergangen en
met zeer hooge verliezen De oorlog
heeft zich als het ware voor het be
wustzijn van den belangstellenden bui
tenstaander geschematiseerd. Men verzet
eiken oclilend de vlaggetjes, die de po
sitie der verschillende legers aanduiden,
men trelcl de lijnen, welke de front-
verschuivingen duidelijk maken en denkt
niet verder aan het levend materiaal, dat
die dagjelijksche veranderingen in 'lieven
riep.
Soms lijkt de artillerie meer waarde
te hebben dan de levende strijdkrachten,
Komt er niet spoedig op andere wijze dan de infanterie met name. Ten onrech-
veramdering in dezen, ook voor de volks-1 te natuurlijk- Het eene wapen vult het
omvatlende beweging der Duitschers, hun 1 de over Vlissingen opgezette intrige.
gezondheid gevaarlijken toestand, dan zal
zegt liet blad straks, evenals verle
den jaar voor de Belgen, moeten omge
zien worden naar een soort van asyl
voor daklooze Maastrichtsche families.
EEN HERINNERING AAN LODEWIJK
NAPOLEON
Een lezer schvijft aan het „Hbl."
Een beiaingwelcken.de verzameling van
den aartsverzamelaar den heer A. Th.
Hartkamp betreffende Napoleon en zijn
familie bracht mij een verhaal te binnen,
mij voor een aantal jaren medegedeeld
door één mijner kennissen, sedert op
hoogen leeftijd overleden.
Hij verleide mij, dat hij' zich omstreeks
het jaar 1844 te Florence bevond, waar
hij de praalgraven in een der hoofdker
ken bezichtigde, toen zijn aandacht werd
getrokken door die tombe van een zoon
van koning Lodewijk, den broeder van
Weder dreigt het gevaar, dat een vanNapoleon. Mijn vriend dacht er toen aan.
de mooiste landgoederen van ons land dat de vorst, die vier jaren ons
voor het publiek gesloten zal worden, land had geregeerd, thans le Florence
ditmaal niet omdat de eigenaar geen j woonde. Op de vraag aan zijn gids ver
vreemden meer op zijn landgoed wil toe-, nam hij, dal de koning zeer oud was en
laten, of omdat het landgoed onder de zich slechts .rut en dan in den schouwburg
hamer komt, maar thans treft de schuld vertoonde. Onzen vaderlander bekroop de
het publiek. i utst, dien gewezen koning le bezoeken.
Sedert vele jaren heeft baron vanflera werd medegedeeld, dat de vorst aan
Pallandt op werkelijk vrijgevige wijze j de Arno-lcade woonde, en hij begaf zich
kaarten beschikbaar gesteld, ook oman- daarheen De portier schudde bedenkelijk
deren te doen genieten van de heerlijke hel hoofd, toen hij te kennen had gege-
pracht van het schoon», door geheel J veil, gaarne door Z. M. te willen worden
Nederland bekende landgoed Rosendael ontvangen Evenwel., de beambte zou
bij Velp. Duizenden en duizenden zijn een poging wagen en liet den bezoeker
daardoor in de gelegenheid geweest dit j ©en spreekvertrek binnentreden. Weldra
landgoed, dal kan gerekend worden totkwam de secretaris des konirijgs, een man
de prachtigste landgoederen van ons va-met al de wellevendheid, die de Zuide-
derland le bezoeken, doch zooals we ijjke volken kenmerkt. „Z. M. is lijdend",
vernemen beslaat bij baron van Pallandt t zei hij, toen hij vernam, wat mijn vriend
het ernstige plan, om iederen bezoekerwilde, „maar gaarne zal ik den koning
den toegang tot zijn landgoed te verbie-j uw verzoek overbrengen." Na eenige mi-
den. jfnuien kwam de secretaris terug met het
De staaltjes, die we uit betrouwbare bericht, <d&t het M. een levendige
bron vernamen omtrent het schandelijk vreugde zou bereiden, een Hollander te
optreden van het publiek, lijken bijna mogen zien, mits deze hem voor het
ongelooflijk. i minst niet euvel zou duiden, dat hij hem
Het plantsoen wordt vaak onder je bed ontving
de oogen van den eigenaar vernield, Mijn vriend werd nu in het koninkFik
de wandelwegen op schandelijke wijze vertrek gelaten de vorst spreidde, de
bevuild. Op vermaningen van het per- armen uil en omhelsde onzen landgenoot,
soneel wordt geen acht geslagen, ja, er-terwijl hij zeide, zich gelukkig te rekenen,
ger, men drijft vaak den spot met hen. j weder eens een Hollander te mogen spre-
Het is reeds zoover gekomen, dat dejcen> Hij voegde erbij, dat zijn gedachten
eigenaar en zijn familie op de uren, <lat dikwijls bij Holland verwijlden en uitte
publiek in het park wordt toegelaten,zijn verwondering over het feit, dat lco-
zich daar liefst niet meer vorlooiien, omning Willem I zich „Koning der Neder-
miet aan onhebbelijkheden bloot te staan landen" liet noemen en niet „Koning van
of getuigen te zijn van vandalisme. Holland". Met belangstelling informeerde
De toestand is thans van dien aard,1 dc vorst naar de families Van Lennep en
dat baron van Pallandt ernstig overweegt Röell. met leden waarvan hij langen tijd
zijn buitenplaats voor hel publiek te slui- jn verbinding had geslaan, namelijk met
ten. I prof J. D. van Lennep als zijn' leermeester
Slechts de gedachte aan de groote jn de Hollandsche laai en mei een lid der
nadeelen, die een dergelijk besluit voor familie Uóell als één zijner ministers.
Velp, en de andere dorpen in de buurt ..Uw bezoek," zei Lodewijk vervolgens,
van Arnhem, die in het zomerseizoen ,,slemt mij heel aangenaam. Ik gevoel mij
andere aan Nog steeds beslist het voet
volk den strijd. In het Oosten geeft de
cavalerie bovendien nog den doorslag.
Dc kanonnen verrichten voornamelijk
voorbereidenden arbeid.
Dal men overigens wal aangaat de
tegenwoordige strijdwijze door hel bosch
dc hoornen niet ziet, spreekt wel van zelf.
In de eerste plaats door de reusachtige
schaal, waarop alles geschiedt. Uit den
aard der zaak vertegenwoordig' een sol
daat in den strijd toch reeds een nummer.
Hij is een radje in de machine. Tucht, het
vermogen zicli ondergeschikt te maken,
tot bel zoo snel mogelijk bereiken van
het gemeenschappelijk, en boven het indi-
vidueele uitgaande, ingrijpende doel, zijn
in de moderne oorlogen eerste vereisch-
ten. De Afrilcaansche Boeren verstonden
die kunst in onvoldoende mate. Ze heb
ben van dat gebrek de wrange vruchten
geplukt.
Ziedaar tevens een opvoedkundig ele
ment van den krijg aangewezende gebie
dende plicht lot zelfverloochenende sa
menwerking, waarbij alle verschil van
aanleg, stand en verworven kundigheden
in 't niet verzinkt.
Maai* menschen blijven menschen. Mei
machinale gehoorzaamheid alleen komt
de bevelvoering er niet. Er moet in be
haalde omstandigheden spoedig worden
jeslisl, zelfstandig gehandeld De dapper
heid. door een enkelen b.v. bij een storm
aanval getoond, kan wie volgen lot het
be toonen van dezelfde deugd aansporen.
kracht le doen verzwakken.
Men weet, dal de Russen de genoemde
linie en hel gebied ten Zuiden daarvan lot
aan dc Boeg hebben prijsgegeven. Hel
bruggehoofd van Wirna, waar de soldalen
van den tsaar nog het langst stand hiel
den. viel den aanvallers in handen, even
als Sambrof ten Z W. daarvan. Wirna ligl
aan de samenvloeiing van Bobr en Naref.
Dit zijn voor dc troepen van Schok en
Gallwitz vorderingen van belang. Meer
en meer raakt daardoor Bielostok in de
klem De spoorweg, die vandaar naar de
Weichsel loopt, is reeds voor een grooi
deel door de Duitschers genomen. Het
belangrijke kruispunt Mallun is in hun
bezit Daar vereenigt zich de lijn uil Loe-
kof (Iwangorod en Lublin) met de aan
geduide verbinding Ook van de ongeveer
Zuid-Noord zich uitstrekkende lijn Lu-
blin-Malkin hebben de Russen dus maar
weinig nut
Het spoorwegknooppunt Loekof is in
hel bezit der bondgenooten
Bieloslolc wordt dus in de eerste plaats
bedreigd Maar de Russische vesting Os-
sowiec lean gedeeltelijk als de sleutel
daarvoor wordeh beschouwd. En die ves
ting heeft lot nu toe de aanvallers nog
op een afstand weten te houden, 't Is
waar, van een omsingeling was tol dus
ver geen sprake Waarschijnlijk zullen
dc Duilsche 'strijdkrachten thans na den
val van Wizna enz. trachten, Ossowiec,
ook in den rug aan le vallen. Het ligl aan
de Bobr.
Slagen zij erin, de hand op de vesting
le leggen, dan wordt Bielostok ook uit
het N W. en daarmee rechtstreeks de
spoorweg in N Z. richting ongeveer, naar
Brest Litofski bedreigd. Intusschcn drin
gen de centralen tamelijk geleidelijk naar
laatst genoemde streek in concentrische
marschen op. 't Lijkt op een halve cirkel,
waarvan het middelpunt ruw berekend
door Brest wordt gevormd. Het front der
Duitschers en Oostenrijkers krimpt dus
meer en meer in. De legerlijneu kunnen
dientengevolge dichter worden bezet met
hel beschikbare mannenmateriaaï Maar
ditzelfde voordeel geldt in verhoogde mate
voor het leger van Nicolaas Nicolajewitsj.
Zij nemen even geleidelijk, ofschoon snel
ler dan ze zelf ongetwijfeld wenscheu,
hun troepen naar de bekende stellingen
lerug.
Nowo Georgiefsk, de machtige Russi
sche vesting aan de samenvloeiing van
Boeg en Weichsel, maakt een uitzonde
ring. De bezetting is geheel van de Russi
sche hoofdmacht afgesloten. Ze ligt, ver
deeld over de verschillende verdedigings
werken, waaruit de vesting bestaal, reeds
een stuk achter hel Duilsche front
Tot nu loe vertrouwde men in Rusland,
dal op de linie KofnoGrodnoBrest
Litofski hun troepen zich zouden kunnen
herstellen, om vandaar later tot een her
nieuwd offensief over te gaan Het plan
ran von Hindenburg bleek evenwel rui
mer Met name de Duitsche en Oosien-
rijksche operaties in Koerland, bij Wi'ko-
mil* en aan de overzij van de beueden-
Boeg i n Wolhyniê bij het spoorwegknoop-
punr Kowel wezen op een poging, om ook
de teruglochtslellingen der Russen te om
vatten en dezen dardoor hetzij een ver
pletterenden slag loe te brengen, hetzij
tol verder relireeren dieper Rusland in
te dwingen
Hun generale staf ziet dat gevaar als
een mogelijkheid onder de oogen. Hij
noemt het twijfelachtig, of de Njemen-
Boeg-linic zal kunnen worden gehouden
Er de „Nowoje Wremja" vermoedt,
het ware einddoel van het Duilsch-Oosr
lenrijksche offensief de hoofdstad van
Rusland Petrograd zelf is.
„Hel bewijs daarvoor hebben wij inden
stap, dien Sir A. Hardinge \loenmaals
"ngelsch gezant te Brussel bij H. den
Belgisehen minister van buitenlandsche
taken) deed om te beproeven ons er in
te betrekken." Niettemin zocht hij er
nog een aanduiding in voor een mogelijke
versterking der Duitsch-Engelsche betrek*
'ngen, die wanneer zij mocht tot slund
komen, de veiligheid van België belang
rijk zou verhoogen.
hiei
Hierbij worde niet alleen aan den tra-
ditioneelen moed gedacht. De Duitschers
hebben naar een bekend gezegde den
(oorlog van '70 met hun beenen gewonnen.
In dezen krijg moet nog oneindig meer
geloopen worden. Men vergelijke de af
standen maar eens, na de bezetting van
Warschau door de troepen van de inid-
denrijken afgelegd. Dat zijn waarlijk geen
militaire wandelingen De terugtrekkende
Russen hebben alles, wat de vijand daar
bij noodig heeft, den weg in de eerste*
plaats, zoo veel mogelijk onbruikbaar ge
maakt of weggesleept Ook houdenze
hem voortdurend in achlerhoede-gevech
len op. Voorls wordt hel terrein door tal
van stroomen en stroompjes doorsneden
Deze bieden den Russen welkome ver
dedigingsstellingen. Aan de Naref is dal
weer gebleken. Zeker, deze rivier heeft
de aandringende scharen van von Hin
denburg niet lang welen tegen le hou
den
Maar lang was ook niet noodig Dc
generale staf der Russen had al beslist
geheel Polen zou worden ontruimd. Het
kwam er dus maar op aan, den aftocht
naar het Oosten zonder onnoodige ver
liezen te bewerkstelligen. Daarom boden
zij weerstand in de versterkingen van de
Naref-linie, maar niet langer dan noo
dig was, uit vrees, anders, b.v. door
Uit de Belgische archieven
De half-amblelijke „Nordd. AUg. Zei
ltuig" gaat voort, meedeelingen te doen
uit de stukken, voornamelijk afkomstig
van den voonnaTigen Belgischen gezant,
baron Greindl, le Berlijn, en door de
Duitsche overheid le Brussel in de ar
chieven gevonden. Deze „onthulling
houdt zich voornamelijk bezig met het
wrijfvlak, dat ten opzichte van Frankrijk
en Duitschland de strijd om Marokko
bood. De intocht der Franschen in Fez
en het verschijnen van het Duilsche oor
logsvaartuig „Panther" voor Agadir wor
den daardoor nader belicht.
Uit de inleidjhg, die het genoemde
Duitsche blad aan de publicatie van de
meer zakelijke gegevens vooraf doet gaan.
halen we liet volgende
Het eerste teeken, dat in 1911 een
onweerswolk in het westen zou opstijgen,
was een reeks artikelen in de „Times
van den gewezen Engelschen militairen
attaché in Den Haag en Brussel, Re-
pington, die naar aanleiding van dc voor
genomen nieuwe versterking van Vlis
singen de neutraliteit van België en de
veiligheid van Nederland voor bedreigd
verklaarde. Daax* de Fransche en de Rus
sische pers luidruchtig daarmede instem-
j den, ontstond een groote opschudding De
rapporten van den Belgischen gezant too
nen, dat de aanstichters van deze cam
pagne de "Engelsclie en Fransclie regee-
ringen waren.
En later puttend uit rapporten van
Greindl, val de „Norddeutscheden in
houd daarvan als volgt samen:
Bij de bespreking van de redevoering,
welke Grey op 13 Maart hield, en waar
in ook de Duitsch-Engelsche betrekking
gen werden aangeroerd, meent Greindl
dat de redevoering in Duitschland met
wantrouwen werd opgenomen. Dit was
le begrijpen, wijl de Engclsche regeering
Naar den Vrede
Iljalmar Bran ling, de leider der Zweeil-
sche sociaal-democratische partij, is van
en veis naar Duitschland, Frankrijk en
Engeland in zijn land teruggekeerd. On-
rweg deed hij ook even Holland en
Zwitserland aan. Hij beoogde mei zijn
eis, na te gaan of er kans was op vrede;
hij is tol hel hesluit gekomen, dal
er weinig hoop op beslaat
Tijdens zijn verblijf in Londen heeft
aldus verhaalt de Zwccdsche correspon
dent van de N R- C., een redacteur van
.Daily News" een onderhoud met
Branling gehad om van hein tc vernemen
elke indrukken hij van dc stemming
de oorlogvoerende landen had gekre
gen Van dit onderhoud heeft de Daily
News verslag gegeven zonder Brauting's
naam le vermelden, en daar de Engclsche
edacleur een deel zijner eigen meeuhi-
gen daarin weeft, heeft „Social-Demo-
aten" hel interview nog eens gegeven,
nadat Branh'ng hel had herzien
Branting was de mcening toegedaan,
l wanneer de volgende maand de Duil
sche Rijksdag samenkomt, zich dan een
duidelijke en krachtige oppositie van dc
sociaal-democratische partij legen den
oorlog zal laten gelden.
Op een vraag van den redacteur van
„Daily News" in welke vraagstukken
die oppositie zich zou toonen, noemde
Branting allereerst de inlijving van ver
overd gebied als het voornaamste en te
ens kenmerkend voor de stellige ver
achting die in Duitschland heerscht,
elke door de gebeurtenissen in Polen
nog grooter is geworden. Het geloof in
de eindelijkc overwinning van Duilsch-
"and is overhcerschend onder hel volk,
:oe dan ook de opvatting moge zijn bij
hen, die beter met den toestand ver
trouwd zijn
Geldt dit de inlijving van België of
niet?
Neen, zoo eenvoudig is het niet.
De sociaal-democraten zijn onvoorwaar
delijk legen alle inlijving. Maar in dc
heerschende klasse is er geen partij, die
België wil laten in den toestand van voor
den" oorlog. Het punt, waarover men
b»j verschilt, is aigehecle inlijving
vreedzame indringing De agressieve
partij, wier voornaamste man admiraal
Tirpitz is, wil gewoonweg inlijving De
partij die Bethmann-Holhveg vertegea-
oordigt, wil slechts een handelsunie.
De unie lusschen den wolf en het
lam. Inlijving onder een aantrekkelijker
naam.
Juist. Dat is een veel gevaarlijker po
litiek, daar ze den schijn aanneemt van
gemoelkomende redelijkheid, maar die
toch lot hetzelfde doel leidt De groote
moeilijkheid is intusschcn België niet.
Dal is Elzas-Lotharingen. Op dit punt
vond ik zelfs de sociaal-democraten on
buigzaam. „Neen, dat is Duitschland",
zoo is hun standpunt. „Wij willen niet
meegaan met inlijving van welke zijde
ook."
?4Miar dc oude Wilhelm Licbknccht,
vader der Duilsche sociaal-democratie
en Bebel verzetten zich in 1870 tegen de
□lijving van den Elzas en kwamen daar
door in de gevangenis
Ja, maar het oude geslacht is dood,
en de socialisten van heden staan er
At men Elzas niet af zal staan.
En de Franschen
Zij zijn even beslist.Op dit punt
vond ik juist het groote verschil van
meening tusschen de sociaal-democraten
in de twee landen De Fransche socia
listen zijn even beslist om den Elzas
terug te nemen als de Duitschers om
hel land le behouden. De Franschen la
ten gelden, dat de geest in den Elzas
Fransch is en dit is voor hen afdoende.
Zij kunnen him opvalling steunen op het
feil, dat de Duitschers slechts een der
de van de bevolking uitmaken.
Laat de Elzassers zelf een keus doen
voor Duitschland, voor Frankrijk of voor
zelfbestuur
"Dit is de juiste en democratische
richting, maar het kan tijd kosten voor
dat Duitschland daarin meegaat. Dit voor
spelt een langdurigen oorlog, en mijn
bepaalde indruk is dan ook, «lat de oor
log van langen duur wordt. Het is doel
loos er aan te denken, Duitscliland door
econoinischen druk te bedwingen De
voorstelling, dat de moderne sociale or
ganisatie den stoot van een oorlog niet
kan weerstaan, houdt geen steek. Een
volk in oorlog komt tot de ontdekking,
dat het over verbazende hulpbronnen be
schikt om zich naar de omstandigheden
van den oorlog in le richten. Neem het
vraagstuk van het verbruik van levens
middelen. Den vorigen winter lieerschte
er werkelijk bezorgdheid in Duitschland;
maar de maatregelen die men nam her
leidden he t verbruik van brood tot bij
na op de helft Dit is het verschil tus
schen hel verbruik in vredestijd en de
strenge bezuiniging ouder den oorlog. De
wereld is in een toestand van oorlog
overgegaan, en merkl, dat zij zich in
mime mate naar de nieuwe omstandighe
den kan voegen De inspanning heeft na-
ttog zeer kort geleden mededeed aan tuurlijk haar grenzen, maar het duurt
