TWEEDE BLAD
FEUILLETON»
koning- zijn.
P. SLUIS
Zaterdag 17 April 1915, bh. 98.
ZEE! WSt',11 GENOOTSCHAP OER
WETENSCHAPPEN.
In de Woensdagavond gehouden ver
gadering van bovengenoemd genootschap
■werd door den secretaris, den heer mr.
W. Polman Kruseman, hel verslag over
JÖ14/1915 uitgebracht, dat als volgt aan
ving:
„Nadat in de 18e en liet begin der 10e
eeuw een breed cosmopolilisme gemeen
goed scheen geworden le zijn, is de her
leving van hel nationalisme en chauvij-
vjism'e wel een der verwonderlijkste ver
schijnselen dezer eeuw. Juist als gevolg
van hel toenemend internationaal verkeer
op stoffelijk en geestelijk gebied beide,
7ou mor veeleer hel legended verwacht
hebben immers leven wij in den lijd van
wereldcongressen en wereldlenloonslcl-
geh, van wisselprofessoreu en internatio
nale tijdschriften en in alle windstreken
ontwikkelt zich langzamerhand, ten spijt
van atle folklore en particularisme, een
gemiddelde cultuurmeuscti, zoodal een
■gentleman niet langer een specifiek Eii-
sche verschijning is, maar een normaal
lype vprmt in alle beschaafde landen
'aai* dan die schijnbare t ?ruglred?
In een natuurlijke antagonie der volken
li0l de oorzaak van den tegenwuordigen
oorlog stellig niet. want wij zien binnen
cer<e eeuw tijds soms een vee! korler
tijdsverloop -- beurtelings Franschcn, En-
gclschen en Russen, Pruisen en Oos
tenrijkers, Serviërs en Boelgaren naast
of tegen elkaar len strijde gaande
doodsvijanden van gisteren zijn de boe
zemvrienden van morgen Veeteer mag
men aannemen, dat de tegenwoordige
wercldslrijd een economischen onder
grond heeft, hieruit voortspruitende dat
sommige staten, o.a Duitschland, Russ
ian d en Servië in de bestaande verdce-
Mng van de landen der wereld een tekort
vut hunne economische ontwikkeling
aanwezig achten, waar tegenover dan een
surplus van andere landen zou staan.
Wil men mitsdien voor de toekomst een
herhaling van den tegenwoordigen jamt-
mer voorkomen, dan zullen na dezen oor-
log alle pacifisten en staatslieden er op
bedacht moeten zijn, om een inlernatio-
r.j'c gelijkstelling der verschillende vol
ken len opzichte van scheepvaart, hanl-
<1-1 en koloniën lol stand le brengen,
niet alleen mare liberum, maar ook terra
libera Echter hoeverre zijn wij nog van
de verwezenlijking van zoodanig ideaal
verwijderd en zal het zelfs ooit bereikt
worden
Otschoon spreker wel' weel dal deze,
inleiding eigenlijk niet tot zijn onderwerp
behoort, meent hij toch dat hel niet
aangaat over den oorlog die de geheele
maatschappij op bare grondvesten doet
beven en aller horten doet kloppen le
zwijgen: en bovendien kan hel voor tater
dagen zijn nut hebben, vast le leggen,
wat in den kring van het genootschap
al is het slechts de meening van een en
kel persoon over hel werelddrama
gedacht wordt Spr. kan dil le onpartijdi
ger doen, omdat hij tol een neutraal land
behoor! en zich inderdaad ook neutraal
gevoelt. Door de eigenaardige ligging van
ons land lusschen Duitschland, Frank
rijk en Engeland in, hebben wij meer
dan eenïg ander volk van Europa den
rechtstreekschen invloed van elk dier
landen ondergaan en maakt hunne bev
schaving een onverbrekelijk en onmisbaar
deel uit van de onze. Het ontwikkelde
deel van het Nederlandsche volk heeft
d m ook in dezen oorlog moeren deels,
geen partij gekozen, niet uit F.mvneid of
onverschilligheid, maai- omdat hel in-derv stukken aan het Rijksarchief in Zeer
daad voor alle oorlogvoerende partijen land (36), aan het archief der classis Mld-
veelt." delburg (10), aan de gemeente-archieven
Aan het verslag ontleenen wij voorts j te Middelburg (2), Zierikzee (1), Goes,
nog het volgende: |(1), en aan den secretaris van het
Hol aantal directrices en directeuren, Zeeuwsch Genootschap (8) mede bewijzen
bedraagt thans 32, het aantal leden 180, zijn ontvangen. Voor verdere reorganisa-
waarvan 95 le Middelburg gevestigd zijn, lie der verzameling is geen gelegenheid
Volgens het vorig jaarverslag waretf die gevonden
cijfers onderscheidenlijk 35, 466 en 91
In den loop van dit vereenigingsjaar —w.
Mg jhr mr. W H Hoeufft zich genood-
z.-.rdi.' als bestuurslid le bedanken, in deze
vacature werd lijdelijk voorzien door de
benoeming van den lieer H. van Oordt.
De gewone vergaderingen hadden
ANTI-OORLOG-RAAI).
In de groote zaal van hel Schuttershof
alhier had gisterenavond een openbare
vergadering plaats, uitgaande van de
regeld plaats en werden bijgewoond door Plaatselijke Commissie van den Neder-
ten hoogste 36 en minstens 10 toehoor- landschen Anti-Oorlog-Raad, waarin als
fiers, of gemiddeld 23; ten vorige jare spreker optrad de lieer mr. dr. S. J M,
waven die cijfers 43, 17 en 30, een van Geuns, advocaat-generaal te 's Her
nieuw bewijs, dat de wetenschappen be- i logenboscb niet hel onderwerp „De Strijd
ter gediend worden door den vrede dan tegen den Oorlog."
door den oorlog Niet Minerva maarDe voorzitter der plaatselijke ronimis-
Vruus was de geliefde van Mars sie, de lieer mr J. Adriaanse, opende de
Hel aantal betalende bezoekers be-matig bezochte vergadering met erop te
drceg in het afgeloopen jaar 1823 per- j wijzen, (fat de uilgebroken oorlogsbrand
soricn waarvan 144 lot den werkenden allerwege de vraag heeft doen rijzen, wat
stond behoorden, legen onderscheidenlijk er legen den oorlog kan worden gedaan
2456 en 617 in hel vorige jaar, Dit na- Men is overtuigd geraakt, dal hel hoofd-
dcehg verschil vindt zijn oorzaak zooals doel moet zijn een vrede, die niet de
vanzelf spreekt in hel ophouden i an j Fiom in zich mag dragen voor een nieu-
alle bezoek na nel uitbreken van don j wen oorlog; iedereen moet medewerken,
oorlog want de slem van de publieke opinie is
Ven de wederom talrijke aanwinsten - een groote macht, dil bewijst de geschie-
v< or de verschillende verzamelingen van 1 denis
het genootschap, hebben' wij reeds de voor- De voorzitter gaf hierop hel woord
naamsie vermeld bij de berichten over aan mr dr van Geuns.
de vergaderingen van dezen winter Wij Deze begon, met er op te wijzen hoe
herinneren aan de rijke verzameling Indi- j moeilijk de taak is, thans over het wer-
sche voorwerpen van wijlen hiej M I ken van den oorlogsraad te sprekfön
Fokker; de verzameling poppen in Goedkoop zou hel zijn allerlei vrceselijks
Zeenwschc kleederdrachl en de Cadzand- mede te deelenmaar dil is niet sprc-
sclic speelwagen van de tentoonstelling kers roeping
van >1913 enz j Een tweede moeilijkheid is. dal men
Vermeld dient nog een portefeuille van niel in fantasiën mag overslaan de wer-
mnrocquiu. van mevr Serdubbe! -Janst- I loelijkhcjd is reeds erg genoeg Wij mor
sen, Den Haag, bewerkt mei gouddruk, ten den oorlog zien uil een hoog stand
en dragende het jaartal 1739, en welke punt. uit hooge beginselen
portefeuille een bijschrift lieeft betref- Het eigenlijk onderwerp splitste spre-
fen<le hel Marokko-leer van Tetoean ker in tweeën de oorlog zelf en de
Voor de ouderwetsche kamer werden Anti-Oorlogsraad
eenige geschenken ontvangen, o a een j De oorlog pleegt onrecht, ook voor
lappedeken van de dames Janssen in Den duizenden die builen den eigenlijken oor-
Hsag, en voorts aangekocht van de kerk- log staan
voogdij le Omverkerk een koperen kerk- Men heeft allerlei bepalingen gemaakl
kroon en een bolpoolentafe!
Aan het slot van het verslag zegt (le
heer Kruseman o a hel volgende
Laten wij overigens de toekomst vast
beraden en kalm onder de oogen zien
Naast alle ellende bestaat ook reden lol
om dit le voorkomen, niets is daar in
werkelijkheid van terecht gekomen
Evenmin als de poging om den oorlog
te verzachten, te luimaniseerai O, biltere
ironie. Er woedt thans een oorlog, zo®
afschuwelijk als nooit te voren. Spr voert
oldoening Tol dusver zijn wij van den hiervoor drie oorzaken aan, en wel dat
oorlog verschoond gebleven en het iser slechte individuen onder alle naties
niet aannemelijk, dal wij in dit stadium j zijn; dat de oorlogvoerenden steeds in
er nog in betrokken zullen worden. Bui- j doodvrees, in groote spanning dus, ver-
lendien heeft elke schaduwzijde ook keeren, en len derde de vreeselijlie oor
haar lichtkant, zelfs de oorlog. Hij heeft Jogs-noodzaak
ons klaar wakker gemaakt omtrent onzen Spr citeert de uitspraken van Duilsche
militairen en polilieken toestand en onsen Engelsclie en andere mannen over
den raad van Coornhert le kinnen ge- den oorlog, voorkomende in de „Neder-
brachl „En leer op niets staat te ma-Jander."
ken, dan dat uit eigen krachten isJ De oorlog is met hel recht in strijd,
,,Un botanie .averli en vaut deux" zegt omdat ook in de maatschappij, het vuist-
niet len onrechte het Fransche spreek- recht, niet meer geldt
Door COLETTE YVER.
46).
„Maar," viel de aartshertogin met in
gehouden ongeduld in de rede, „weet u
dan niets1?"
„Van wat?" vroeg de geleerde
„Zie maar," zei Hare Hoogheid, ter
wijl zij de dunne mousselinen gordijnen
voor een van de torenvensters op zij
schoof. Het was een heldere, lichte
Maartdag na veel dagen van dooi en mod
der De lucht was zoo zuiver, alle voor
werpen zoo duidelijk en scherp omlijnd,
dat men over het Wapenplein, heen, dat
nu wil en stoffig was, en over de breede,
stijgende Koningsavenue heen, de brug
duidelijk kon onderscheiden, en de zij-
tuigen, de train's, de zware karren, de
auto's en de fietsen van de voorstad.
'En nog verder, waar het oog niets meer
onderscheiden kon, scheen een donkere
bewegelijke massa naderbij te komen.
„Wat is er?" vroeg Clara afgetrokken
Wanda's oogen waren wijd openge
sperd zij staarde onafgebroken op dat
verre ietshet gordijn hield .zij -nog)
steeds ter zijde, maar zij antwoordde niet.
Clara filtreerde eeu vloeistof Zij kende
noen ongeduld, noch angst, noch hei
melijke vrees. Zij zocht alleen maar en
woord
Nog iels anders heeft de oorlog ons
gebracht, eene ontwikkeling van de ethi
sche eigenschappen van ons volk. met
name de ontplooiing van de edelste roer
selen van het vrouwenhart zelfoffevmg,
deernis en naastenliefde De daaruit
voortvloeiende verheffing van ons volk
is niet onder cijfers le brengen, maar
heeft haar adelenden onuitwisbaren
stempel nagelalen in het gemoed van al
len die de barmhartigheid uitoefenen
Men heeft ons in deze dagen den raad
gegeven „Houdt uw hoofd koel en uw
kruit droog". Hel was een ïuannenraad,
de vrouw heeft er aan toegevoegd en
„vooral uw hart warm."
In hel verslag van den conservator
van „Zelandia IUuslrata' wordt meege
deeld dat lijvige procesksen-verbaal zijn
opgemaakt van de overdracht der gelec-
kende kaarten enz. aan het Rijksarchief,
van do gedrukte aan de Prov. Biblior
theek, terwijl van het overbrengen van
35 handschriften naar de laatstgenoemde
instelling van de schenking van archief-
gffii' al haar krachten aan dit werk Tril
lend en zenuwachtig begon Wanda weer
ha een lang stilzwijgen
„Clara, ik- ben gekomen me' hel plan
om vandaag den heelen dag bij je le blij
ven.
Clara richtte zich verbaasd op
„Ik heb bevel gegeven, dat ze mij hier
m jouw kanier bedienen," vervolgde Wan
da, ,,'k wilde je vandaag niet in dei;
sleek laten, mijn arme Clara."
„Vandaag?" vroeg Clara
Do aartshertogin lichtte hel gordijn
nog eens op, en liet het toen weer vallen
met de woorden
„Dhar zijn ze....."
Nu zag Clara plotseling, dat er iels
bijzonders aan Wanda was, dal zij tot
nu toe niet opgemerkt had Zij zag, dat
haar gelaal bedrukt en strak stond. On
willekeurig s loeg zij nu ook de gordijnen
ter zijde
Eeiv dicht aaneengesloten, op elkaar
gepakte menigte vulde de brug; geen
rijtuig kon er meer door; de Konings-
avenue was plotseling als leeggevaagden
daarheen bewoog zich de donkere stof
wolk, die langzaam opgezogen wordt door
een luchledige ruimte, regèhnatig, bijna
majestueus Het begin bereikte reeds de
kade van den rechteroever, het midden
nam de lieele breedte van de brug in be
slag en het einde er van kon men niet
eens zien. een zwarte menschenzee be
dekte den rijweg van de voorstad, en ver-
looi4 zich in dat stadskwartier Clara zei
Deze eigenrechling beslaat echter nog
voor de staten; maar ook hier zal ze op
houden te bestaan. y
Ook deze oorlog is een oorlog voor
macht, niet voor een of ander grootsch
ideaal.
De vorst der katholieke kerk heeft er
zoo juist in zijn encycliek op gewezen,
dat or zooveel over broederschap wordt
gesproken, maar dat er zoo weinig broe
derschap is.
Tegenover deze macht moet net recht
worden geplaatst.
De oorlog is slecht, in strijd met
recht en zedelijkheid, maar hij is noodza
kelijk, en men heeft hem le aanvaarden
zooals men een natuurverschijnsel aan-\
Ivaardt
Do verschillende argumenten, die ten
verdediging van den oorlog worden ge
bezigd, bespreekt en verwerpt de heer
van Geuns
Als er sprake is van de mogelijkheid
van hel doen blijken van heldenmoed,
dan wijst spreker op de heldendaden van
de helden zonder zwaard, zendelingen,
kapiteins van schipbreuk lijdend."' selie.
pen, mannen, die uitvaren om schipbreu
kelingen te redden.
De volkeren hebben den oorlog niet
gewild; men moet zich voor het bewijs
van het tegendeel niel beroepen op het
geen men nu in de oorlogvoerend lan
den ziet en hoort, omdat nu de haat
wordt aangewakkerd.
De vriendschap in de loopgraven en
op de slagvelden lusschen personen van
vijandelijke legers zijn bewijzen, dal de
volkeren geen haat hebben
Maar hoe is dan de oorlog nog mor
gelijk De drang naar machtsuiloreiding,
liet rnilitairisme en ook een opruiende
pers, zijn oorzaken daarvoor
Er is een vredesbeweging geweest
reeds 80 jaar lang, maar deze was te the
oretisch. De Auti-Ooorlograad richt zich
niet tot generaals, niet lot de volksver!egen-
woordiging, maar tot het volk van Ne
derland. De raad stelt haar verwachtingen
niet te boog, maar zij heeft nu reeds tal
van bewijzen van instemming uit de oor
logvoerende landen De raad wil o.a,
meer mededeelingen over de builenland-
sche aangelegenheden, aan hel volk of ze
ker aan de volksvertegenwoordigers, zoo
als in Noorwegen Ook bepleit de raad
een internationale hand lusschen de sta-
ten, waaronder de vaderlandsliefde niel
behoeft le lijden
j Er zijn ook nog dc kwesties van de
i ontwapening en die van scheidsrechter
lijke ui'spraak van geschillen Het is)
noodig, dat ieder op zijn wijze in eigen
kring werkt voor hel Vredesidee
I Fr zijn drie machten die daaraan mede
j kunnen werken, het zijn de kerk, de
school en de vrouw
j De kerk is ie goed van vertrouwen ge-
eest, en begrijpt nu beter haar roo-
ping dan voor den wereldbrand
De school, die de mannen en vrouwen
j v;ui Nederland vormt, kan daardoor ont-
I zettend veel goeds doen, liet is een heer
lijke roeping van haar mede le werken
aan den voortgang van het vredesidee
De vrouw, die zooveel lijdt door den
oorlog, die anderzijds zooveel verzach
ting van lijden heeft gebracht, kan voor
al als moeder, niet kracht optreden le
den legen tegen den oorlog, dooi1 inter
nationale samenwerking
Spr. wijst met vreugde op het interna
tionaal congres van vrouwen, dal deze
maand in Den Haag wordt gehouden
De kleinere volken, hebben reeds be
grepen. dal de oorlog hel slechte mid
del is om geschillen op te lossen, zij
trekken het zwaard niet
Woorden van groote waardeering wijdt
spr. aan het werk „De Wapens neder'
van Bertha von Sutlner
De Spreuk „wilt gij den vrede, maakt
u dan lot den oorlog gereed" heeft een
fiasco geleden. De ooriogstoebereidselen
werden steeds grooter en men kreeg geen
vrede, doch oorlog.
Met een krachtige opwekking met de
bekende Nederlandsche moed en vastbe
radenheid aan deze edele zaak mede le
werken, eindigde de heer Van Geuns on
der luid applaus zijn rede
In de nu volgende pauze werd gelegen
heid gegeven zich als medestander op te
geven, waarvan meerderen der aanwe
zigen gebruik maakten
Na de pauze droeg de heer Van Geuns
aan de nu nog aanwezigen eeu verhaal
voor, door een officier tijdens den
Fransch-Duitschen oorlog aan Bertha von
Sullner gedaan
Deze voordracht, ons de ellende van
den oorlog op uiterst pakkende wijze
schetsende, werd mei groote aandacht
gevolgd,
De heer mr J. Adriaanse, dankte ten
slotte voor zijn gehouden rede en voor
dracht
met verstikte stem slechts dit eene
woord
„De wevers 1"
Op dal oogenblik kwam het gerommel,
dat men aan den zuidkant der stad hoor
de, nader, het nam toe, de ruiten vun
het paleis begonnen Le beven, en uit een
zijstraat zag men een eskadron cava
lerie in vollen draf hel Wapenpleiu
oprijden De zon kleurde de hooge stof
wolken geel, dan joeg de wind ze weer
uileen. De troep slelde zich op aan de
zijkanten van het paleis' Op hetzelfde
oogenblik was het begin van den stoet
de Koningsavenue opgegaan Men kon
nu duidelijk de verkleurde kielen van
de werklui onderscheiden, en de lange
jakken van de vrouwen. Verscheidene
van hen droegen een kind op den arm
Een kleine, tengere man liep aan hel'
hoofd van den stoet. Clara klemde zich
niet beide handen aan de tafel vast Zij
had Kosor herkend. De aartshertogin be
greep welk een aandoening dit voor Cla
ra moest zijn, die zoo plotseling uit de
veilige rust van baar wetenschap werd
opgeschrikt Gerijpt in haar laboratorium
overmeesterd door die geheimzinnige,
wonderlijke verdooviug, waarin uitvinders
dikwijls vervallen, die als het ware sla
pend werken, had zij niets gemerkt van
de beweging, die ontstaan en gegroeid
was en tot de manifestatie van dien dag
had geleid. De Unie had haar niel geheim
kunnen houden. De dagbladen hadden
haar aangekondigd, de politie was van
1 VOGEL-EN PLUIMVEEVOEDER^
alle voorbereidselen op de hoogte, het
koninklijk kabinet had alles geregeld, het
uur vastgesteld, waarop de betooging
moest plaats hebben, de grens bepaald,
waarbinnen zij blijven moest en den lijd.
die haar gegund zou worden Maal* Clara,
de ziel van de Unie, die hartstochtelijk
liet volk liefhad, de vrouw, die niet meer
jiezat dan haar kleeren, nadat zij alles
wai zij had, voor 't volk gegeven had,
Clara had alleen getuurd op haareeuwe
electrolyse en had niel geweien van al
les wal er gebeurde Welk een ontwaken
na dien heerlijken wetenschappelijken
droom I
Zwijgend ging de aartshertogin een van
de aangrenzende kamers binnen, de stu
deerkamer van haar vriendin Haar oog
viel op een stapel kranten, die nog niet
aangeraakt lagen en die zelfs nog onder
kruisband waren Zij nam ze mee naar
het laboratorium, waar Clara nog steeds
door het venster stond te staren Jufj-
frouw Ilersberg zei legen haar
,,Nu begrijp ik het, ik begrijp nu al
les hij brengt lien naar den koning in
hun ellende
„Lieveling", zei Wanda, „wat er ook
gebeure, ik blijf bij je
Clara bedankte haar afgetrokken en
sloeg toen het blad van de Unie op. liet
hoofdartikel was getcekend door den
jongen Conrad De dichter verheerlijkte
in hartstochtelijke taal, de daad van dien
dag. Het volk vergat zijn veeten en de
onrechtvaardigheid van zijn lot, en kwam
Stamboek Ned. Trekpaard
(Belgisch type). Afd. Zeeland.
(Vervolg). 1
Omtrent de gister alhier gehouden vciy
gadering, zij nog 't volgende meegedeeld.
Goedgekeurd werd de rekening over,
1913 aanwijzend een nadeelig slot ran
f 63 51 en overgelegd die over 1914,
welke ceti nadeel ig slot geeft van
f 112.92.
Deze laatste rekening werd gesteld
in handen eener commissie van onder
zoek
'Aan de orde was het voorstel van het
hoofdbestuur om als beginsel aan te ne
men, dal de hengsten, die door de alge-
meene keurings-eomniissie zijn goedge
keurd en waarvan door hen wordt ver
klaard, dat zij behooren lol hel ras van
hel Nederlandsch trekpaard (Belgisch
type'; zonder nadere goedkeuring in het
i stamboek kunnen worden opgenomen.
Hiermede in verband kwam ook in be
handeling het idee van den heer Van
Dixhooro om de bepaling der schofthoog
te voor hengsten voorgeschreven door
hel reglement op de stamboelchoudiug,
te doer, vervallen
O a werd gewezen op de moeilijkheid
dal de algemcene keurings-eomniissie
goen bepaling dienaangaande kent.
De heer Van O yen stelde voor bij het
hoofdbestuur er op aan te dringen, dat
zonder meer de hengsten, die door de
algemcene commissie goed zijn gekeurd,
zullen worden opgenomen en dat de maat
zal vervallen.
Dil werd aangenomen
I)e heer Lako besprak bij den rond
vraag het intrekken van de nieuwe wet
op de paardenfokkerij Hij toonde met
een voorbeeld aan. poe hoog noodig wij
ziging is en zou gaarne van deze ver
gadering uil een poging doen om de wet
weder te doen indienen
De heer Van Oven wees erop. dal de
heer Lako zich vergist, de nieuwe wet
is niet ingetrokken, maar een voorstel
lot wijziging van de oude wel, waardoor
de regeering zou gerechtigd worden ver
plichte keuringen niet te doen houden
Bij de verdere besprekingen werd er o.
a op gewezen, dal hel moeilijkheden
oplevert als een hier afgekeurde hengst
naar België wordt gebracht, daar wordt
goedgekeurd en Nederlandsche paarden
dekt en men vraagt dan de veulens hier
in te schrijven
Ook werd het nog door een der leden
niet goedgekeurd, dat handelaren
rommissionnairs in paarden lid zijn van
keuringscommissies hetgeen ook bij art.
12 van hel reglemenl is verboden Hij
meende, dal hier wel van is afgeweken-
Men merkt op, dat liet zeer moeilijk is uit
le malten waar men begint koopman te
zijn, iedere paardenfokker is eigenlijk
koopman
Na nog meerdere opmerkingen van
verschillenden aard, maar alle speciaal
voor de leden van belang, werd de ver
gadering door den voorzitter gesloten
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Diplomatieke bescheiden Bij
Mart. Nijlioff. Don Haag
De diplomatieke stukken betreffende
de vaart in de Voordzee en het Kanaal
in verband met den oorlogstoestand, wel
ke stukken door onzen Minister van bui-
tenlamds'che zaken 17 Febr en 22
Maart aan dc Kamer werden raee^
gedeeld, zijn door den uilgever M. X-j-
hoff in een handig boekje vereenigd
Door hen die met zee-oorlogsrecht te ma
ken hebben, en niet altijd beschikken
over de trouwens omslachtige „Bijlage
der Handelingen", zal dankbaar een plaats
bij hun andere oorlogslitteratuur aan dit
boekje worden verschaft
Isaac da Costa door J C Rull-
uian. Hollandia Drukkerij
De'man, wiens ondervinding het, vol
gens zijn eigen verklaring, reeds als kind
was „hij menschen uitgesloten te zijn
in zijn geheel vol vertrouwen, smachtend
naar vrede, machtig als een cataclysma
en zacht als een lentedag, naar het hoofd
van de natie Het vroeg geen oorlog, piaar
liel eisch te brood, brandstof, een deel
van hel wettig bezit van zijn ras Hel was
geen smeekbede, maar een kalme, ge
biedende eisch Zijn eisch was de in
trekking van de moordende besluiten, het
opheffen van de invoerrechten „Dertig
duizend menschen", zoo riep dc jonge
dichter uit, „zal men zwijgend, onge
wapend, m volmaakte orde onder de ra
men van hel paleis zien defileeren. De
menschheid neemt haar toevlucht tot één
man Die man is Wolfram V. De mensch
heid wacht op zijn uitspraak
„Niets!" mompelde Clara met doffe
stem „ilc wist van niets'"
Zij stond weer op, ging weer naar
liet venster toe De optocht ging met be
rekende langzaamheid voorwaarts, zon
der dat er een kreet geuit werd; de voet
stappen alleen van zooveel menschen,
die in gelijken pas liepen, maakten een
ontzaglijk gedruiscli Op hel oogenblik dal
Kosor het voorplein betrad, was de voor
stad, zoover het oog reikte, nog vol van
de aaneengesloten menigte Ismaël liep
blootshoofds Hij hief den blik op naar
het paleis en kwam naar voren, zenuw
achtig, met diepe groeven in liet gelaat
en de zwarte lokken verward over het
bleeke voorhoofd.
(Wordt vervolgd)