FEUILLETON.
KONING ZIJN.
Woensdag 3 Februari 1915, no. 28.
Bij het Steancomité.
Dinsdagsmorgens in de benedengang
van liet Stadhuis, ingang Ilelin
De doorgang lijkt versperd door de
groep wachtende menscheu: voor de
eerste deur rechts de Belgen die hun
bon voor warm eten komen halen; vlak
daartegenover de eerste deur links hel
lokaal waar hel Steuncomité voor de
Middelburgsche slachtoffers van den oor-
log zilting heeft
Wc gaan linies binnen.
Aan de groote tafel zillcn daar in
groepjes eenige leden van liet Slcuneo-
milé, om daar iederen Dinsdagmorgen;
van 11 tol 12 nieuwe aanvragen om steun
in ontvangst te nemen.
Lel wellederen Dinsdag n i e u w e
aanvragen. We d>en in deze dagen de er
varing op, dat de mensch wonderbaarlijk
makkelijk went laan abnormale toestan-
standen, en daardoor wel eens vergeet
dat ze nog altijd abnormaal zijn. Daarom
leek het ons niet kwaad er nog weer
eens aan te herinneren wal daar iederen
Dinsdag in die zaal van het Stadhuis
gebeurt en dal iedere week weer nieu-
w e aanvragen inkomen en onderzocht
moeien worden. Deze week bijv. kwamen
er weer dertien in.
Dan is er echter nog iets dat dadelijk
bij hel binnenkomen treft. Dal is de sa
menstelling van hel comité
•We gelooven niet dat het mogelijk is
in Middelburg een lichaam le vinden,
waarin zoowel uilecnloopcndc elementen
eendrachtig samenwerken een predikant,
een pastoor, een joodsch godsdienstleer
aar, liberalen, gereformeerden en lier-
tvormdeo, een sociaal-democraat, in
één Woord een staalkaart van alle richtin
gen in onze samenleving. En toch oen
samenwerking en eensgezindheid, die
slechts doet betreuren dal liet niet meer
zoo gebeurt
„Wie volgt?'
Binnen komt de man of vrouw die voor
de deur stond le wachten, en naar een
der groepjes van hel Steuncomité wordt
genoodigd.
Werkeloos of ondersteuning wegens
jr.ilitiedienst van den kostwinner?
En dan worden alle gewone vragen ge
daan: naam, ouderdom, gehuwd, kinde
ren, vak, hoeveel tol nu toe verdiend,
bij wien, inkomsten van alten aard, buis-
huur, enz.
Nauwkeurig worden alle bijzonderhe
den opgeschreven, en dan blijkl in ver
scheidene gevallen reeds dadelijk dat de
aanvragers niet bij het Steuncomité aan
hol juiste adres zijn.
Er komt bijv. een vrouw die verschil
lende naaihuizen door overlijden ver
loren heeft. Ja>, - dal is niet een gevolg
van den .oorlog.
Je moei je wenden lot hel arm
bestuur Daar ben je ook veel beter te1-
rochl dan hier. Want als de oorlog af-
geloopen is, houdt hel steuncomité op
Ja wel, mijnheer, maar je gaat niet
graag naar hel armbestuur en daarom
dacht ik, dal ik misschien hier steun
kon krijgen. i
Dat govoel, dat het makkelijker valt
naar het Steuncomité le gaan, dan naar
het armbestuur of diaconie, blijkt telkens
En het is goed dat die opvatting beslaat
AVant liet is inderdaad iets anders.
Maai' het leidt er onvermijdelijk toe,
dat meermalen persjonen moeten worden
afgewezen die hulp hoog noodig lieoben
En ook: dat er at te gemakkelijk wordt
geprobeerd iels van bet Steancomité
los te krijgen.
door COLETTE YVER.
Geautoriseerde vertaling van W. E. P.
EERSTE DEEL.
6).
'Als zoo uilgevoi'schl wordl wat ide
aanvrager of aanvraagster aan wekei-
lijksch inkomen heeft, dan blijkl soms
dat met alles wal de kinderen inbrengen
reeds een inkomen is verkregen veel
grooter dan" het Steuncomité ooit toe
kent. Wanl dit gaat in liet gunstigste
geval nooit hooger dan f 7.50.
Maar daarnaast slaan lal van andere
gevallen, welke reeds op den eersten aan
blik duidelijk bij hel comité thuis bc'-
hooreu.
't Is veelal dezelfde droeve historie-
ontslagen omdat de patroon, geen werk
had.
Maar telkens komt ook de verzekering
dat zo lvot liefst van alles weer willen
werken, en dan wordt hun aangeraden,
zich hij de Arbeidsbeurs aan te melden
die Dinsdagsmiddags in hetzelfde lokaal
zitting heeft, maar die, dal mag hier
,ook niet ontkend worden, slechts héér
weinig arheidsvraag le verruilen heeft
voor de massa aanbiedingen van arbeids
krachten.
En dan zijn er telkens weer gevallen
die het comité voor ingewikkelde kwes
ties stellen; bijv. door de nationaliteit;
van aanvrager of aanvraagster, die zich
Nederlander noemt, maar I misschien
niet meer is, of door kwesties van hel
uitblijven van verplichten onderstand bijv.
bij echtscheidingen, vragen die eer voor
de rechtbank dan door 'l comité zouden
moeien worden opgelost.
Als al die aanvragen zijn genoteerd
wordl de lijst in handen gesteld van hel
vrouwcncoinité, dal door een onderzoek
ieder geval op zich zelf nagaat, waarbij
natuurlijk ook nog allerlei ontdekkingen
gedaan worden
En dan in een bijeenkomst iederen.
Vrijdag wordl door hel comité op grond
van iul die gegevens beslist 61' cr steun
zal worden toegekend, en zoo ja, dart
Wordl voor ieder liet bedrag vastgesteld
berekend naar het stelsel dal wij reeds
vroeger uitvoerig meedeelden, waarhij re
kening wordl gehouden mei de groollc
van hel gezin en hel geven al ol' niet
van een hijslag voor de huishuur.
Is het geval niets voor hel steun
comité, dan wordl daarvan aan den aan
vrager bericht thuis gezonden.
Wordt er wel een toelage toegekend,
dim kan de aanvrager zich daarvoor,
iederen Maandagmorgen aanmelden.
Die Maandagmorgens staal de gang
van hel stadhuis gewoonlijk propvol voor
deur va,n hel lokaal. Dan komen in onaf
gebroken rij de ondersteunden binnen
om aan' de groote tafel uitbetaald te
worden, eerst zij die wegens hel onder
de wapens zijn van hun kostwinner nog
een uilkccring krijgen hoven de rijksuih-
keering, cn daarna de werkcloozen.
behalve ,zooals de lezer reeds weet de
georganiseerde vakarbeiders; limtnerlio-
den, schilders, metselaars enzdie uit
betaald worden door hun eigen verceni
gingen.
Dat betalen 's Maandags gaal vlug
maar niet zonder ondervraging, want
men weet het- van- heigeen de werktf-
lopzen aan extra-Werk hebben bijverf
diend .wordt de helft afgetrokken van
de uitkeering van het Steuncomité.
Ieder, binnenkomende legt zijn kaart
over met zijn nummer. Twee leden van
het comité zoeken dat nummer en den
naam op in lijsteu waarop bij ieder,
mei andere bijzonderheden, ook staal,
op welk bedrag de uilkeering voor hem
gesteld is. En dan Wordt weer gevraagd
„De vorige week gewerkt?"
„Jawel, mijnheer."
„Hoeveel verdiend?"
„Zoo en zooveel mijnheer."
Dank zij de loonstaten van verschik
lende ondernemingen die vaak losse
werklui aannemen ''gasfabriek, stadx-
sdhuur, werkverschaffing; kan meestal
dadelijk nagegaan Worden of de opgave
juist is Het Comité heeft trouwens
nog andere bronnen van inlichtingen,
Dan wordt het bedrag van 'hef ver
diende voor de helft afgetrokken, en
de rest uitbetaald.
Eu inmiddels hebben weer een paar
andere leden de huurkaarl in orde ge
maakt voor lien die */s van de huishuur
vergoed krijgen.
Ieder van hen krijgt nl iedere week
een bon luidend als volgt:
Bon voor een bedrag van f zijnde
2/3 der huishuur, over de week geëindigd
101
Huurder
Bovenvermeld bedrag is dooi- mij ont
vangen voor de huishuur over de week
geëindigd101
De verhuurder
Om le voorkomen dal de toelage voor
huishuur voor andere doeleinden ge
bruikt wordl, moeten de ondersteunden
dien bon terugbrengen, onderteekend
door hun huisbaas. Is dal in orde, dan
krijgen ze een nieuwen bon Maar is de
bon niet goleekend. dan krijgen zc geen
nieuwe, en ook geen nieuwe toelage
l Gebeurt wel eens dat de huurder
doodkalm een ongeleekenden bon over
legt En als hij dan daarop altent wordt
gemaakt, is hij erg verbaasd. Ilij heeft
lottt zijn huisbaas laten teeltenen, ver
zekert bij. Maar hel comité i.s onver
biddelijk: geen onderleckening, gccu
nieuwe bon.
Er wórden thans wekelijks 10S huur-
bons uitgegeven.
Trouwens ook hij de hierboven be
doelde navraag naar liet extra-verdiend
loon moet hel comité geducht op zijn
tellen passen.
„Gewerkt?"
„Ja, mijnheer, een dag of twee
„Hoeveel heb je verdiend?"
„Eén vijf lig
Terwijl dan óf reeds dadelijk uil de
lijsten 61 later uil inlichtingen blijkt, dat
er veel langer gewerkt, en veel meer ver
diend is.
(Maar zoodra hel comité daar zekerheid
van hééft, is hel onverbiddelijk. De toe
lage wordt de volgende week geheel
ingehouden.
Dal leidt er dan meestal loe dat do
bc-lrokkene zich den volgenden dag. Dins
dag, komt verdedigen, of wel dat hij er
zijn vrouw op afstuurt. Dan blijkt het wel
eens dal de vrouw zelf niet geweten heeft
dal haar man zooveel verdiend heeft,
of wel men boort de vraag: „Moeten ik en1
de kinderen cr onder lijden, omdat mijn
man hier verkeerd opgaf?" Die gevallen
zijn wel eens hard Maar, lalen wc er bij
voegen, dal de aanvragers, die men van
onware opgave verdenkt, herhaaldelijk
gewaarschuwd worden, vóór hel comité
zoo n beslissing neemt
Jlet is bovendien noodzakelijk Want
er zijn er altijd dis aan de verleiding geen
weerstand kunnen bieden om le trachten
een extra gulden er hij le* krijgen. En de
wekelijks terugkeprende uitgaven zijn
toch al zoo groot dat het comité wel
nauwlettend moet zijn, om hel voor de
vele goeden niel Ier wille van de enkele
kwaden te bederven. Want het zijn uit
zonderingen
Waarom we dal alles nu nog weer
eens beschrijven?
IWe hebben hel al gezegd. Een mensch
wenl zoo gauw aan 'l abnormale, en
vergeet daardoor dal 't abnormale er nog
altijd is
De uilkccring van bet comité die begin
December f 629 50 bedroeg, toen den
19den daalde tol f 599 95, bedroeg in de
week eindigende:
2 Januari f 625.—
9 635.72
16 610.60
23 621.—
30 569 -
51 aar ze is in de afgeloopen week al
weer tol boven 600 gestegen, en leb
tend op de nieuwe aanvrage die Dinsf-
dag inkwamen zal zij Maandag a s wel
weer nog hooger zijn.
flel zijn niet altijd dezelfde persor
nen die ondersteund worden Er gaan
er af, die werk vinden, eu er komen
er weer anaere DtJ.
Over het algemeen kan men zeggen,
dat sedert eenige maanden de toestand
slalionnair blijft, wat "de georganlseer-
Zij bezat die eigenaardige lichtgeloo-
vigheid van geleerden, die zich door
niets uil het veld laat slaan Ivosor was
'haar held en zij geloofde vast in zijn
uilvindersgcnie Maar Goelhlied maakte
tegenwerpingen en pleille voor den
ouden grondslag van ruiling. Hij bouwde
den staat der toekomst op andere
grondslagen en had hel bestaan van
geld eu goud noodig om zijn theorie,
oen theorie van een burger-staatsambte
naar, aannemelijk le maken en te kun
nen loepassen.
„Jawel, Goelhlied zei Ivosor vrien
delijk, op dien overredende» en nad,vuk-
kelijken loon, waardoor hij, meer nog
dan door zijn woorden, de menigte voor
zich wist te winnen, „maar je ziet
toch wel, beste vriend, dat we niet
vooruitkomen; de maatschappij wil uiels
met zich laten beginnen.
Maai- de vernietiging van liet goud
zo,u een natuurlijke onteigening zijn. Op
denzelfden dag, dal ik hel goud zal
gedoiod hebben, door het in massa te
prodpeeeren, zulfen de rijken elkaar ver
slagen aanzien, alsof de inhoud van
hun brandkasten plotseling in kiezel
steentjes was veranderd. De koning
zelf zou niet meer de traclemcnfen
van zijn li ofhouding met al Ihun mooie
ordeleekencn en galons kunnen beta
len, want natuurlijk zou 't papieren
geld, dat niets meer vertegenwoordigde,
niet meer gangbaar zijn en hij zou
al zijn weelde en al zijn grootheid en
dus ook zijn gezag zien verdwijnenwant
zijn gezag ligt in het goud van zijn
schatkist, in het goud van zijn unifor
men en van de nestels van zijn ad
judanten Weg met Wolfram, dan begint
hel rijk van de j-ppubliek der unionisten
waai- de volksregcering zichzelf waardij
zal weten te vormen."
Allen hoorden hem zwijgend aan, met
die opgetogenheid van leerlingen tol wie
de meester spreekt. Zelfs Clara liet zich
wiegen door dien heerlijken droom van
een vreedzame omwenteling, die aan al
len geluk zou brengen zonder één drup
pel bloed le hebben gekost. De wood-
den van Ivosor brachten haar terug naar
haar voordracht van zooevcn, waarvan
haar gedachten nog vervuld waren.
„O, dat weet je nog niet, Ismaël, dc
koning was straks op mijn college, hij
is incognito mijn demonstratie komen
bijwonen; ik lieb hem niet herkend; ik
heb zelfs1 zonder hel te weten, even mei
onzen grooten vorst gesproken."
Zij lachte, K,osor schudde het hoofd.
„Welnee, je vergist je, hij zou zoo
iels niel gedurfd hebben. Sinds hij, mid
den in de voorstad eeu hoefijzer tegen
zijn gelaal geslingerd heeft gekregen,
gaat hij nooit uit, tenzij voorafgegaan
door zijn lictoren en gevolgd door zijn
preloriaansche lijfwacht ,dal weet je ook
wel en hij rijdt alleen maar in een ge
pautserd rijtuig Je hebt je vergist, Clara,
hel was iemand anders, je hebt een of
anderen knappen, roodharigen man voor
Iicin aangezien."
- „Nu, hij of een ander, wal doel 'l
er eigenlijk toe!" zei Clara „Je begrijpt
toch wel ,dat Zijne Majesicil mij niel
van mijn stuk heeft gebracht."
Na die woorden overstelpten altenden
koning inet aanklachten. In de Voorstad
werd hij alleen nog maar bij zijn bij
naam „Duiu-brood" genoemd. Hoe kon
het ook anders? Op een lijdslip dal je
dank zij den «rooien vooruitgang, aan
alle kanten koren kon krijgen, uit Amei
rika, uil Frankrijk, uil Duilschland, en
voor zoo'n geringen prijs, zouden nu
prpteclicwcUen cle hongefsnoodprijzen
weer terug doen keerent Hij wilde
zoo de Landbouwers begunstigen. Wat
waren clat nu voor menschen! Voor't
meerendecl kleine grondeigenaars, die
niels bezaten dan den grond, dien ze her
bouwden Zij vormden een zelfvoldanen
stand, voor wien genieten hoofdzaak was.
I bewijs daarvan was dat het heele plat
teland van Lithauen zich verzelle Ier
gen de collectivistischc theoriën van de
Unie. De koninklijke regeering wijdde
den betreft, die bij hel werkeloozen
fonds zijn aangesloten, en dat ze eer toe
dan afneemt bij de ongeorganiseerden
In hel geheel werden van begin Au
gustus af door het Steuncomité uitbetaald
een bedrag van f 20 311
En de strekking van dil verhaal
Och, we zullen maar niel zoeken naar
mooie woorden Ilel iederen Zaterdag
ons door den penningmeester, den lieer
Herin Boasson, Markt, toegezonden lijstje
an inkomsten, met zijn steeds vermin
derende wekelijkselie bijdragen, is veel
welsprekender
I)E OORLOG EN DE ARBEIDENDE
KLASSE.
Voor de Vrij-socialistcn verceniging al
hier irad gisteravond als spreker op de
heer 1" Domela Nieuwenhuis
Na te zijn ingeleid door den heer Jac.
L A de Lange hield de krasse grijsaard1
oor de geheel gevulde kleine zaal van
liel Schuttershof oone rede, waarin hij
ten eerste de christelijke kerk verweet
niets te hebben aangewend om den oor
log te voorkomen en dus niet gehandeld
te hebben in den geest van Jezus, die zei-
de „Gij zult niet dooden
Doch ook de Internationale sociaal
democratische organisatie heeft niets ge-
laan dan protesteeren. maar daden ble
ven achterwege
Reeds in 1901 hecfl spr de algenicene
werkstaking voorgestaan in geval vait
een oorlogsverklaring, eu is ia dit idee
versterkt in den loop der lijden. Voor
dat idee had de sociaal-democratie pro
paganda moeten maken eu de werksta
king bad moeten uitbreken Iegelijk met
de mobilisatie Spr. verwijt de S I) A
P'ers in all"- landen behalve Rusland en
Italië, voor de oorlogscredielen le heb
ben gestemd.
Spr verkiest een burgeroorlog boven
een oorlog lusschen twee landen, want
dc vijand van den arbeider is niet tje
irbeider uit een ander land, maar dc
kapitalisten zijn de vijanden van do ar
beiders.
De vijand van dc internationale ar
beidersbeweging is het internationale ka
pitalisme.
De arbeiders zijn slaven voor den
oorlog lusschen twee landen; na dien
oorlog zijn ze dit nog
De internationale bonden van trans
portarbeiders, spoorwegarbeiders en
mijnwerkers, kunnen door stakingen hel
aanvoeren en aanmaken van oorlogsma
teriaal tegengaan
De in begin 1911 lot slaiid geko
men samenwerking lusschen de bon
den van de drie genoemde bedrijven
in Engeland, noemt spreker een zécr
belangrijk feil, want evengoed als zulk
een samenwerking mogelijk is ten op
zichte van de arbeidsvoorwaarden, is
het ook mogelijk ter zake van de
oorlogsverklaring
Een der ernstigste rampen, die een
»evolg van den huldigen oorlog is, is
iet wegzinken van liet internationale
gevoel onder de arbeiders, maar loch
zullen de arbeiders gaan begrijpen, dal
zij in hel vervolg zich niet verkeerd
moeien laten sturen, dal zij zich niet
moeten laten gebruiken in hel belang
der kapitalisten.
Dat laatstgenoemden hun eigen zaken
verdedigen, neemt spr. liun niet kwa
lijk, niaar dat de arbeiders zoo dom
zijn de brandkasten van anderen te
verdedigen, begrijpt spr. niel.
De arbeiders moeten in de toekomst
oorlogen onmogelijk maken, dil kunnen
geen vredesconferenties, geen vredes-
bonden en geen vredesvorsten.
De financiers, de kapitalisten zijn
de ware vijanden van dcu vrede, en
van de arbeiders.
Mannen als Carnegie kunnen in schijn
wel vredesvrienden zijn, maar hij heefl
zijn geld verdiend als presi.dent aan
de slaal- en ijzertrusl; wier fabrika
ten gebruikt werden voor oorlogsmale-
iaal. Spr. roept alle arbeiders toe deze
kwestie met machtigen geest en helder
hoofd en niet in een ooiiogsroes le
beschouwen, en dan zullen zij de overv
luiging krijgen geen vaderland te heli-
ben en dus ook geen vaderlandsliefde
le kunnen hebben.
Spr. beschouwt het een schoone roe
ping dev arbeidersklasse, 'de vredes
apostel te zijn.
Er is wel eens gezegd, dat de oor
log liet dierlijke in den mensch doet
ontwaken, maar spr. z.ou dit nu niet
meer durven zeggen, want hij zou
hiermede de dieren beleedigen
Eeu roofdier doodt zijn prooi om
den honger le bevredigen; de men
schen dooden in den oorlog alleen ora
le dooden.
Naar aanleiding van een deel uil
een tooneelstuk van mevrouw Roland
Holst, eindigde spr. met als zijn over
tuiging uit te spreken, dal wij de vre
de zullen vinden, als wij hem allen
illen vinden.
Er volgde op de rede een luid ap
plaus.
Na eenige opmerkingen van denbeer
Wilderom, werd de vergadering dpor
den heer de Lange mei dank aan den
spreker en aan de opgekomenen ge
stolen.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Speenhof f.
Het slaat nu vast dat Zaterdag 13
Februari Speenhof! le Rotterdam zat
gehuldigd worden hij zijn koperen feest
als dicliter-zanger.
Hij zelf zal zingen, eenige leden
n liet Rotlerdanisch Tooneelgczel-
schap: verleenen hun medewerking, uien
beraamt enkele Speenhoff s liedjes in
beeld le brongen, waarbij Piet van der
Hem de leiding zal mevnen Co Doncker
komt met een toepasselijk schimmen
spel
De N a t u u r.
Het eerste nummer van dil populaire
tijdschrift in 1915 bevestigt volkomen
den aangenamen indruk, dien men er
in d en loop der lijden van heeft op
gedaan Het illustratief gedeelte wordt
steeds beter verzorgd en telkens we
der uitgebreid en is daarbij, evenals
de artikelen steeds belangrijk en actu
eel Bijzonder actueel al is dit na
tuurlijk louter toeval zijn een tweetal
artikelen over onderzeeërs Ook wordt
gesproken over den oorlog en de
loopgraven in Zuid-West België
ONDERWIJS.
Solliciteeren voor hoofd
In een Zondag te Alkmaar gelioud»n
vergadering van het Propaganda-bureau
voor Noord Holland van den Bond
van Ned Onderwijzers hield de heer
W 11 Vliegen, socialistisch wethouder
van Amsterdam, een inleiding over
„Solliciteeren voor hoofd"' De zaak be
schouwd uit h et oogpunt van den ge
meentebestuurder."
Aan het verslag dat het „Hand van
deze rede gaf ontleenen we de volgen
de gedeelten
Als de goede elementen zich aan
die sollicitaties onttrekken is een ge
meentebestuur ten slotte verplicht min
derwaardige elementen te moeten be
noemen
Stel u dus op het standpunt van den
gemeentebestuurder. liet moet een
hoofd benoemen, maar de personen,
die het graag zou willen benoemen,
solliciteeren niet. Terecht gevoelt men
zich daarover verontwaardigd en in
de school komen de oudere bekwame
elementen dikwijls te staan onder jon
ge minderwaardige krachten Zulks
schaadt hel onderwijs in liooge. mate
Dc corps, eenmaal benoemd, zal het
hoofdschap met hand en land verdedi
gen.
Eerst wanneer echter het besef van
de overbodigheid in het corps zelf is
doorgedrongendan gaat het gebouw
zich vooral aan hel welzijn van die
menschen cl» om die te be voordeden
werd de groole meerderheid van liep
proletariaat uitgezogen.
Ieder voegde zijn meening er bij Cla
ra zelf sidderde bij de gedachte aan de
ontzettende ongelijkheid, die één enkel
mensch zoo hoog en liet grootste deel
van hel volk zoo laag plaatste. Goelhlied
en Johannes Ivarl schallen hel aan
tal gezinnen dat men had kunnen on
derhouden alleen met de buitensporige
sommen, die hel hof verkwistte. Kosor
uitte zijn medelijden met hel lage volk
uit de groole sleden, liet eenige dat hij
gekend liad, in hartstochtelijke woorden
een apostolische ijver gaf iets verhe
vens aan zfjn nietige gestalte. Clara
voelde een ernstigen, kal men eerbied
voor hem.
T,ocn de vier leiders de vergaderzaal
verlaten hadden, bleef zij met Kosor
alleen onder de neerhangende roode
vlaggen. 1 I
„Ga je alleen naar huis", zei hij lol
liaar, „zoo laat in den avond?"
„Natuurlijk. Isiuaël, dal doe ik
toch al lijd?"
„Is je liuis vroolijk, het is zoo
eenzaam
,;Het is niel somber, Ismaël, het
spreekt van werk, van denkefi, van
hoop."
„Van welke hoop?"
„Dat weet je wel, beste, de hoop
er te wonen mfet jou, wanneer onze
zaak gezegevierd zal hebben, wanneer
wij recht zullen hebben op geluk, om
dat wij zelf geluk hebben verschaft aan
onze medemenschen
Hij bleef zwijgend met een verslagen
uitdrukking op zijn gezichtna een
oogenblik zei hij met doffe stem
„Ik wou dat ik een hond was,
die je bewaken moest, of een knecht,
die je gehoorzaamt, of het kleed, waar
over je loopt, hel vuur dat je ver
warmt, het bed waai" je op rust
Zij greep zijn bond stevig vast, als
was hij een kind, dat zij tot bedaren
bracht.
„Je bent mijn broer, mijn vriend,
het licht van mijn geweten, je zult een
maal de metgezel van al mijn levensda
gen zijn
- „O, Clara, ik heb je lief!" riep hij
met uitgestrekte handen.
„Stilt" zeide zij, zich terugtrek
kend, „luister...." In de aangrenzende
kroeg begonnen een paar dronkemans
stemmen het „Kolenlied te zingen, een
gedicht, dat de jonge Conrad geschre
ven had met het oog op de pas geno
men besluiten. Het was een oneindig
droeve klacht, met schallende oproer
kreten.
Kosor en Clara bleven sprakeloos
staan, al hun medelijden mei liet*prole-
tariaat kwam weer boven Eindelijk gin
gen zij samen naar buiten en namen op
de stoep afscheid.
fWoïdt vervolgd}.