Binnenland. FEUILLETON. KONING ZIJN. BUITENLANB. Vrijdag 29 Januari 1915, no 24. LENIGE AANWIJZINGEN VOOR HEN- DIE OVER LANDVERHUIZING NAAR DE VEREENIGDE STATEN VAN AMERIKA EN CANADA DENKEN. In verband met de bijzondere lijd» omstandigheden heeft eene verscherpte, toepassing plaats van de bepalingen der i m m i gin i e we tien in ovcrzeeselie landen waarmede Europeesche landverhuizers rekening licbben le" houden. Met het oog daarop worden hier ccnjge bepalingen opgenoemd, waaraan tegenwoordig in, het bijzonder aandacht moet worden ge1- schonken. Verêenigde Staten van Amerika. 1 Voor eiken vreemdeling, die zich in de Verccnigno 'Stalen wil vestigen, mbel door den vervoerder (schecpvaarlmaali- scliappij, spoorwegmaatschappij, een „Ileadi-lax" (belasling per hoofd, van S 4 ff 10; worden betaald. De vervoer der verhaalt deze op den passagier Bij de le en 2e klasse passagiers is deze in den ver voer prijs begrepen Bij biljet ten derde klasse moet liet bedrag boven den vrachtprijs worden betaald. Voorls moet de emigrant in het bezit zijn van een bepaald bedrag voor eerste levens onderhoud na aankomst op de plaats van bestemming De grootte van het bedrag hang! af van verschillende oinslandigheJ- den, le lieoordeelen door de immigralie- ambtenaren In de tegenwoordige om>- slandigheden moet ten sterkste de raad worden gegeven er niet op te rekenen, dal dit bedrag minder mag zijn dan 50, na 1 Maart 25, hoven den prijs, die noodig is om de plaats van beslemi- ming te bereiken. Personen, die eene zelfstandige po sitie willen gaan bcklcedcn landboié- wers e a hebben pr op Ie rekenen, dat Zij meestal gedurende een periode van minstens 6 maanden geen inkomt- slon zullen genieten. Zij. die. er over denken gronden op gemakkelijke afbe- talings'condilies (e koopen, of kosteloos op te nemen („homestead dienen dus in het bezit te zijn van contanten voor oen lvalf jaar levensonderhoud, hoven de hiervoor benoodigde gelden Voor zoover 'bekend, hebben zoo goed pis alle organisaties, die ten deze fiiiancié oeie hulp verleenden, met liet oog op do bijzondore omstandigheden, dezen ar beid gestaakt, 2 Aan een reeks van personen is de intocht in de Verecnigd.e Staten ven- boden idioten geestelijk achterlijken personen, lijdende aan vallende ziekte; paupers, of zij, die -dreigen ten taste le komen van de overheidszorg; lijders aan tuberculose, walgelijke of geeste lijke gebreken hebben, waardoor zijniet in staat zijn in bun onderhoud le voor zien; personen, die gestraft zijn we gens een misdrijf legen de zeden; pu blieke vrouwen, enz. De intocht is- verboden aau perso,- iicu, die aangeduid worden met den naam contract-arbeiders, dat zijn per sonen, die overgehaald zijn om naar de Vereenigde Stalen le emigccron door middel van aanbiedingen of heloTlen voor ,werk, of die overeenkomsten hebben aangegaan om bepaalden arbeid te ver richten, hetzij mondeling of schriftelijk, hetzij duidelijk omschreven of slilzwijr gend. Door de regeering le Washington ï-s uitdrukkelijk medegedeeld, dal aan rlit verbod nauwkeurig de hand zal worden gehouden en men kan er verzekerd van zijn, dal de ambtenaren, die het welbe kende onderzoek naar de indentileit van de landverhuizers instellen, hetzij direct,- hetzij langs omwegen, ieder, die binnenkomt zullen ondervragen en uit liooren op dit punt Overtreding wordt onverbiddelijk gestraft met terugzending. De eenigc veilige weg is om zich, door briefwisseling met familie of door hel informatie-bureau van de Noderlandsche Vereeniging „Landverhuizing", cr van te vergewissen, dal er vraag is naar den arbeid, dien men kan aanbieden ter plaatse van vestiging en dat men ter plaatse iemand vindt, die niet raad en daad wit bijstaan om direct na aankomst c-n werkgever te vinden Zij die iu liet bezit zijn van stukken brieven, enz die aanlooneii, dat zij niet onder de ca tegorie contract-arbeiders behooren, doen goed met deze stukken bij aankomst ou der onmiddellijk bereik te hebben (Ynada. Wal Canada oetreft, zijn de volgende bepalingen van belang Er wonlt gen „lie id-laxgeheven doch wel is rereischl hij aankomst hel bezit van eene som van §25 f (12,50 voor ieder persoon ,ook leden van een gezamenlijk reizende familie) boven 17 jaar lusl- sclien 1 Maart en 31 October en een bedrag van 50 tusscben 31 October en 1 Maart, l'ilzonderingen hierop kunnen: worden toegestaan a wanneer een mannelijk immigrant werk heeft op een boerderij en middelen heeft om die boerderij te bereiken, oT een vrouwelijke immigrant een plaats- als dienstbode heeft b. als leen vrouw naar haar echt genoot gaal, c. als een kind naar zijne .ouders gaal, d. als een broer of een zuster naar zijn of har broer gaal, en deze bereid is in hel eerste (onderhoud le voorzien Om dit te bewijzen, moet men eonvs!- poucientic daarover in zijn bezit lieb-l hen, om die desverlangd le lootten. Ook in Canada is er verbod van iminr- •atie van een reeks van personen, over eenkomende niet de onder de Vereenig de Staten van Amerika genoemden, be halve de contract-arbeiders liet is wel geoorloofd in Canada te innnigreeren. voor hen. die zich van le voren van werk aldaar verzekerd hebt ben De raad wordt daarom gegeven; Zoek allerwegc steun om t vooruit van werk te verzekeren bij aankomst Dik wijls kan de Xederlandsclio Vereeniging Landverhuizing" daarbij van dienst, zijn Echter zie men hel onlangs medrt- -edeclde betreffende de tegenwoordige arbeidsgelegenheid (I Uit Amerika ontving de N. V. L. be richt, dal het Secretariaat van de Inwen dige zending van de „Reformed Church in America' een missionaris heeft aaiv gewezen om le werken onder de uil Nederland komende landverhuizers, den heer C Heines. Domiiié Heines Jielpt personen, die zich in Westelijke stalen willen vestigen, met raad en daad, ten einde hen in staat te stellen, zich le voe» gen hij jonge Nedcrlajidsche kolonies Zij. die van de praolischc kennis van den heer Heines willen gebruik maken, wenden zich eenigen tijd. voordat zij naar Amerika verhuizen, lot het in- formilicburep.ii van de Ned Ver ..Land- 'erhuizingLange Houtstraat 36, 's-Gravenliage. (I) Zie mededeeliiigen van de Ni derlandsche Vereeniging „Landverhui zing', No- 2. per, Schoondijltc, te Zevenhoven en {Noorden E. J. v. Voorst, cand. Rens- woude. Aangenomen naar Mildam P. A. Zcil- stra, cand. Amsterdam. Christ. Geref. kerk. Beroepen le Werkendam L H. van der Meiden. Enschede. KUNST EN WETENSCHAPPEN. .fan Fabricius van wiens „Onder een dak" hij Van Eijsden de volgende week de eerste voorstelling wordt gegeven, heelt, naar de N R C meldt, aan den-» zelfden oiiderncmer oen ander nieuw stuk afgestaan „Vnske" geheel en en op gedragen aan mevrouw Van Eijsden Vink, dat 15 Februari voor de eerste maal voor de leden van liet Tooneel- 'crbond zal worden opgevoerd Aan het jaarverslag van den direc- leur-boekhoiidei- der coöp. Sloomroom- hoterfabriek „de Koe' le SI a v en is so ontlecncn we het volgende In 1911 werd geleverd -161272 L melk, waaruit is geproduceerd 11752s/i K G boter. Men Iiad dus voor 1 K G boter noodig bijna 2~V_> L. melk. Die I1752'i KG. holer bracht op f 22950 10 De gemiddelde prijs was dus f 1 per KG Aan de leden werd uitbetaald 19078.85; dus per 100 L f 1.71, plus S0",o taptemelk en hel aHuilen der melk Aan particulieren werd verkoeld 27339 L karnemelk eu aan de aandeel houders 22655 L Verzonden werden er 1319 post pa ke l ten boter. Ned. H e r v. Kerk. Beroepen te Iloogevecn F. Kijflenbell, Leerdam; le Si Oedenrode Th A. Eek- mail te Oosterbeck. Gerf. Kerken. Beroepen le AlblasSerdani G. R Kuy- door COLETTE YYF.R. Geautoriseerde vertaling van W. E. P. EERSTE DEEL 3). Toen verlieten studenten en nieuws gierigen de zaal. afdalend van bank lol bant; op de .^chuine, smalle tre»- den onder luid gestommel. Voordat zij de deur uitgingen, draaiden enkele jon gelui zich om, om nog eens de (vrouw le zien, die zij met een soort ontroe ring „Hersberg" noemden Zij zocht haastig de aantcekeningen van haat voordracht bijeen en gaf enkele orders aan liaar assistenten, toen do onbekende met itlen roeden baard, de kraag van zijn overjas opzettend, op verzoek van zijn dochter, naar de laboratoriumla- fel toeging. Beiden bogen zicli (nog eens voorover oniliet Ihermium te bekijken „Is hel mogelijk de warmte van zoo'n •stukje Ihermium te voelen?" vroeg-de vader Juffrouw Hersberg antwoordde glim lachend: „Neen mijnheer, deze stukjes zijn daarvoor le klein, 't Is een uil straling, die alleen een uilersl gevoelige thermometer zou kunnen aangeven, of misschien een buitengewoon teere huid." En onwillekeurig ging haar blik naar het tengere jonge meisje, dat er zoo KERKNIEUWS. zwak en tegelijk hartstochtelijk uitzag met die peinzende oogen en dal hij zonder gevormde voorhoofd onder hel vlasblonde haar. Zij voegde er bij Wacht juffrouw, doet u uw hand schoen eens uil." Een teerc, smalle hand, iels te bee- nig, kwam le voorschijn. De vriende lijke docente liet er een korreltje Iher mium op vallen De kleine Oldshurgt- sche kleurde van vreugde. „O! zeidc zij op hartstochtelijke» toon!, ,,t lijkt alsof hel mc brandtik voel al de kracht, al hel leven van de nieuwe slof. O, en dan te Idcnke dal dit kleine dingetje zooveel ande re groole dingen zal omver gooien. Wal is uw werk heerlijk, juffrouw' Haar vader gaf haar geheimzinnig een ■enk. Dadelijk legde zij liet groene stukje weer op de glazen praal; toen ging zij met haar vader de zaal uit, na de sclieikundedocente vriendelijk gegroet to hebben. Clara ging naar hel aangrenzende la boratorium, maar haar blik onlmoelte die van de twee. helpsters, die daar als versteend stonden in hun zwarte schorten, niet de armen slap langs liel lijf en ontdane gezichten „ITeefl u hen niel herkend .vroegen ze: „Herkend? Wie?" „Dal was 't was de koning met de aartshertogin.... De politieagenten, die hen overal begeleiden, wachtten onder LANDBOUW. VERSCHILLENDE BERICHTEN. NIEUWE MUNVEN lu het jaar 1911 zijn hij "s rijksmunt angemmil voor rekening van bijzondere pei\sor nen 738.-176 1 O-guldenstukken en 216 560 gouden dukaten. Van regeeringswege werden geslagen ■oor Nederland i.>785 000 guldens. 600 000 25-eon (stukken, 9 000 000 10-ccn 1st ukken5 S00.000 Ó-centstukken; 2 000.000 2'«-centstukken9 000000 -centstukken, 5.000.000 «-centstukken •n voor Ncderlandsch-Indiè 10 000 000 -guldens, 9 600.000 tiende guldens, 22 000.000 2>,-centstukken. 42 600 000 1-centstukkcn en 50.000.000 i/s?cèntsttik- ken. Hel totaal aanlal slokken bedroeg- oor bijzondere personen 985 036 niet oen nominale waarde van f 8 802.180, en van regeeringswege voor Nederland "2.185.000 stukken f 18.510 000; en oor Nederlandsch-Indië 131200 000 stukken f 1 686 000 Totaal 187 370.036 f 32 028 ISO Van regeeringswege zijn ingetrokken in Nederland 55 1 O-guldenstukken56 •-guldenstukken8 459 rijksdaalders; 16 171 guldens, 31.587 1 .-guldens; 67 112 25-centslukken601.559 10-ceiil- slukkcn; 6 155 880 5-centstukkeii 8 025 2i« centstukken, 175 511 1-cenlstukkcn en t 028 .-centstukken, lol eene nominale waarde van 1' 160 356 27' benevens f 170 35 door brand beschadigde specie in Xodcrlandsch-Indic 27 200 rijks daalders, 90-188 guldens, 201 100 V.,L guldens; 285 970 1 -guldens guldens N -I en 111 703 tiende gulden»; N -I lol eene minnle waarde van f 373.500 S0 DE DIEFSTAL IN HET PENNING KABINET Men schrijft aan de N. R C De justitie heeft van de inbraak in hel Pen11L11glmbi.net in Den Haag on middellijk zekeren V verdacht, d' t'ui 111 20 jaar geleden medailles heeft gestolen bij de firma Krclage te Haar lem, Er werd le Amsterdam in de wo ning, waar hij aanwezig was, huiszoe king gedaan, en daar werd 0.111 ge vonden een plan, waarop verschillende plattegronden van gebouwen, ook <l< plattegrond van liet Penningkabinet De man zeidc, den diefstal niet 1c hebben gepleegd en het plan le hebben gekregen van oen zekeren G.. die op den Wagenweg Ie Haarlem zou wo non De recherche ging toen naar de ju stilie 1e Haarlem, en onverwacht werd daar een inval gedaan in het aange duide 'huis op den Wagenweg, waar echter bleek, dat G. er niet woonde 11 ook nooit gewoond had. Toen men daarop terugging naar AinL sterdam, was V verdwenen, en inen weel nog steeds niet, waar hij ge- hieven is. OP EEN STOOMTRE1LER GESCHOTEN Woensdagavond vertrok van I.ïmuiden. vermoedelijk zonder hel vereischte permil, de stoom treil er Elisabeth IJM 181 uil de visschershaven. Een dienst doende schildwacht loste op den trei ter eersl hel waarschuwende schot, en toen daarop de treiter niel stopte, wer-j meer schot m gelost De trei-l Ier sloonide door. doch werd op zee aangehouden door de inmiddels ge waarschuwde loodsboot en de in dienst van het rijk slaande sleepboot IJinui- de», die den treiter onder mililnir toe zicht naar de visschershaven terug brachten. in afwachting van de nadere strafbepalingen die op hel schip wor den toegepast. N. R. C. Dinsdag hébben, naar hel „Jland meldt, rechercheurs een 111111 aaiisehou- .„•11, die verdacht wordt Zondagavond op liet Katlmburgcrplem den politieagent TiUMer te hebben doodgestoken De aangehoudene is de 19 jarige ko- .011 werker A G. Hij werd gearresteerd op rijn werk aan de Surinamekacte, waar hij tijdelijk .als betonwerker aan den ar- heid was Te Geldermalsen is Dinsdag de wis- SOlwaciiler II v. R. tusscben een lieer- vallenden vloer van een veewagen be klemd geraakt. Hij brak ide ruggegraal. Op de militaire wacht Ie Mil lingoii (gebe.urde Dinsdagnaniidde.g een ongeluk, dat nog vrij goed is-afgeloo- pen Een soldaat, die meende, dal hij zijn geweer ontladen had trok dit af Eén patroon was echter blijven zit ten; t schot ging af eiv doorboorde; den voel van een dienstmeisje dal op de keuken hoven de wacht aan '1 werk! I Meisje is dadelijk naar 'l zie kenhuis gebracht. Prèv Geld en Nijm Gt Woensdagnacht zijn le Maastricht 9 personen aangehouden, di» tezamen 198 liter petroleum trachtten uit te voeren Deze was afkomstig uit één zelfde winkeltje, voor dat huis is nu oen post geplaatst. I11 de' omgeving van het Duilschc vliegveld Joliannisthnl kwamen Dinsdag twee vliegtuigen niet elkander 111 öolj sing Tengevolge daarvan stortten heide naar beneden De inzittenden tezamen drie vliegers, konden slechts als lijken van onder huil verbrijzelde machines le voorschijn worden gehaald Een onlangs te Boedapest overleden zonderling, genaamd baron Itevay, blijkt geheel zijn vermogen, door hem /elf op twaalf miljoen kronen geschal, aan zijn eersten knecht le hebben vermaakt, die gedurende een kwart eeuw bij hem in dienst is geweest Deze moet daar van aan alle overige bedienden vastge stelde pensioenen betalen Aan zijn ver wanten liet de baron niets 11a Zij witten daarom, naar we in de N. R C lezen, een proces beginnen De bedoelde knecht werd reeds vroeger met een mooi land goed bedacht Naar de X. R. uil Norfolk in den Noord-Amerikaaiisclien slaat Virginia vernoemt, is liet Ilaliaanschc s.s. „An gela Parodi' op 300 mijl van Cape Hen ry gezonken. Alle opvarenden. 27 in gdal zijn omgekomen DE OORLOG. Aan de Vlaamse lie grens. Men schrijft ons uit Koewacht De Diiitschers palrouilleeren, hij hel bewaken der grenzen, liefst zoo dicht nbgeUjïs langs die grens I11 liet veld le ert dal geen bezwaren op. Omheiningen van erven. Landerijen en weiden worden p een breedte van ca 1 M stuk ge maakt en over sloolen wordt een dam ge legd: zoo geschiedt althans te Koewacht in de bebouwde kom van liet dorp is (Lit moeilijker De grens loopt daar maar niet zoo 111001 recht langs de zijde ecner straat of een huizenrij, maar kronkelend •11 grillig ils overal elders; zij gaal door tujiicn achter de huizen, -over erven zelfs door 'x bouwde eigendommen. Men moet plaatse bijzonder goed hekend zijn 0111 op sommige punten juist 1e weten of pien zich op lloll mdsch of wel op Belgis» l\ grondgebied bevindt Maar de Duilseli. rs weten den looip "der grens wet g ein teil 4e vinden, en zij willen ook Hier :i"fsl vlak langs de grens loopnn Bizwareil bestaan voor hen niet, in een en ecu houten schutting, die de af sluiting van een luin of een erf vormen werdl een opening gemaakt; zelfs is een gedeelte van een muur. dal in den weg ■tend, afgebroken Dal zoo iets den be trokken personen niet naar den zin is, preekt ui zelf, m aar men zwijgt, liet en ook de wijde partij is In één geval (ten bewoners van Belgisch Koewacht U's het zwijgen opgelegd - bet is hun op struif.- verboden met elkaar te praten •r den oorlog of over zaken, die daar- •1c in verhand slaan Heel erg is dat nu m i locli niel. daar de Belgische iniensclion hier nooit een nieuwsblad in ban ten Krijgen, alzoo totaal van niets we len wal krijgsoperaties aangaat en hun flaar.L or de slof voor een oorlogspraalje ilkomcn ontbreekt. Di twee personen, die Zondagavond op l Belgisch deel der gemeente door de Duitschers aangehouden werden, zijn Mnsdagvoormïddag alhier weergekeerd, nadat zij te Komseke elk 3 50 francs had- nen betaald voor gemaakte koslen eu be kend ai van hen aldaar konden verkia- dal zij Nederlanders waren In België. In een Maandag gehouden zitting van den gemeenteraad van Antwerpen is volgens de N I! C een voorstel van het college van burgemeester en sche penen, 0111 21-1 leden van hel sladsper- sonecl c 11 100 onderwijzers, die sedert den uittocht wegens de beschieting der stad nog altijd afwezig zijn gebleven, le beschouwen als „onlslagneniers", naar een geheime zilling verwezen Daarin is het voorstel aangenomen In dezelfde zitting is besloten het genieentepersoneel op oorlogsweddë te stellen, zijnde drie vierden van het ge wone inkomen De maatregel was in verhand mei den berooiden toestand der financiën noodig, wilde men niet genoodzaakt zijn personeel le ontslaan. Volgens Belgische bladen is men voorls te Brussel en in Antwerpen op hel puilt om den postdienst aanmere kelijk le verbeteren. Binnenkort zulten de briev mbusson, welke lol heden ge sloten waren, wederom voor liet publiek beschikbaar worden gesteld De Belgi sche brievenbestellers zullen hun dienst hervatten, hetgeen de distributie zeer zal bespoedigen Binnenkort zullen eveneens oenïge hulpkantoren in Brussel en voorsteden geopend worden. 1 S3 g<i:s de galerijen van hel binnenplein, loldat zij terug zouden komen. Juffrouw Hersberg opende de kraan •or warm water boven liet witte fon teintje en zei kalm, terwijl ze haar handen waschte? „Best. En wal -zou dat?" lï Het was nog geen negen uur. Clara Ilersberg trad uit de Academie van We tenschappen in de Noorderstraat en liep langs li et hek van hel koninklijk paleis liet was een donkere nacht, zonder ma neschijn. Boven het hoofd van de jonge vrouw rekten fantastische waterspuwers hun schubbige halzen lusschen de donkere conlrcforten, en daarboven verliief zich als een dicht woud een oneindig aantal torentjes en pinakels, die de vier zij den van hel gjolhische paleis in slanke lijnen omhoog deden rijzen. Maar Clara was niet dichterlijk of droomerig aangelegd; de bekoring die uitging van de oude stad ontrukte haar niet aan haar vast-omlijnde gedachten In dien koeten, geheimzinnigen Oelo- bernachl was Oldsburg als eeai slad uil een sprookje. Het paleis schectn versierd met een kantwerk van s leenMe dakka- pellcljes waren elk weer een kathe draal in liet klein. E11 rondom hel palcis verhieven zicli de kerken, ge bouwd in de verschillende) slijten van de dertiende en de veertiende eeuw- de St. Gelburgkerk met haar; drie verdie pingen van steunbogen, de laagste boog steeds een hoogere onderschragend; de St. Willielniskerk, oen primitief, ineen gedrongen gebouw, verderop Sl W011- ceslaus, de doorzichtige basilica mei haar fijne muren van bijna enkel ra men, die s nachts lichtten in parel moeren glans; en len slotte de zware sleenen matrone, de katholieke hoofd kerk St Wolfram, slaande onder be scherming van denzeirden heilige als de koning De onderbouw was massief als een rots, de voorgevel mei hel vete beeldhouwwerk was als een gordijn, dat hel kerkplein afsloot. Steeds spitser liepen de lijnen toe, lioogcr en hooger 'an de eene galerij op de andere tot aan den ijzeren spits, die zwart afstak zelfs tegen de somberste luchten, e slanke naald, die de zielen daar beneden wijst naar omhoog. De stelten stoorden zicli niet aan re gelmaat, in de meest schilderachtige wanorde liepen zij door elkaar; pun tige gevels schenen elkaar te verdrin gen. vensters mei kleine ruitjes dor ken op uit hun omlijstingen, versierd met grijnzende gezichten Allerlei her innerde aan vroeger tijden: de klok ke toren met de monumentale klolé; hel zangerige geplas van een fontein, ont springende uit een motief in den bouw dat door de openbaring was geïnspi reerd; een portiek met rozetten in steen gebeeldhouwdeen oude klooster tuin veranderd in een vierkant En,- gelsch aangelegd plein met hier en daar tusschen het groen een berceau, een kleine zuil. een verweerd beeld. Zoo lag Oldsburg tegen een zacht glooiende» heuvel aan, op een lachende helling. De huizen van hel hooge ge deelte lagen verspreid temidden van tui nen, terwijl in hot Zuiden op den linker oever van de rivier de sombere voorstad zich uitstrekte. Daar waren de volks buurten me! hun dreigend uitziende fa brieken en industriegebouwen Grooter •ontrasl dan tusscben deze slad van fahrieksschoorsteenen en die andere van torentjes en spitsen aan de overzijde der rivier was wel niel denkbaar Naar die rookcrige voorstad richtte Clara Hersberg haar schreden. De kaden waren een flonkering van licht. Uit dc groole eafó's klonken van de orkestjes wiegende melodieën van bedwelmende Lilhausclio walsen; zan gerige violoncellonen zweefden door de lucht; de kaden waren overstroomd door een zee van licht uit de groota kroe nen der restaurants. De vijf ramen van den foyer van de opera straalden een schijnsel uit, als was er daarbinnen, brand Hoog boven de haven waren op de helling de lichten zichtbaar van nog vier andere schouwburgen. In (te entreacles stroomde er een opgewon den, luidruchtige menigte naar buiten. Clara ging met vasten, vluggen tred de Wenceslausbrug over. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1915 | | pagina 5