MIDDELRERGSCHE ('(KRAST.
I*. 305
157* Jurgaai,
1914
Dinsdag
39 December
BINNENLAND.
FEUILLETON.
RE ONGEKROONDE KONING
De VlncMelingen.
Du» Hirut Tirickijit I a g 1 y k i, litfoiiirug ra Soa: u iHithg»!
f ïlji ft kvaxtul, ioowiI voor Miiiilbarg all voor all* plaatiaa ia SUiirla*! fraaoo pp. 1l.ll|
Afiomiirlyki amauiin koiUa I eaaU
Aivortaatifla by aboaaimaat op vooriiiligi voomarl»,
Proipiotaiioa laarvaa sya ui hat banaa U bikozaia*
AivirtiatiSa voor bit iintvolgiali aammir moitea lei aatiiagi vóór ééa aar
aaa bit banaa binrgi xija.
AlvirtiatiBB 1 SO'nat par ngcl. Bij 'mboaaiaiat vul lagul fliboerti-, looi» ia
allo aaim faaiiliibiriobtia ia Daakbataigiagia vaa 17 rigili f 1.40$ elki'iogil *n|
SO oiat. Sidaiaii 4Q eiat p« ngiU GrootUttirt uu i« plaat», lie rij iaaaataS
Tot li plaatiiag ra aivertutilB ia nolanei, aiit ai ko at tig ait Zialaa 1, bitrin**«S
Haaiil, Nyvirbeii ia Giliwizia, ïi gerechtig! hit Al|C«e«l Adverinfll-BlNll
JL. DB Uk RAI Ai., ÏI.Z. ?Mi>btrgwal *99, Ameterlaar.
DE VERZORGING DER VLUCHTE
LINGEN.
III
De stand van zaken te
Middelburg.
Langzamerhand is hier -ter stede do
toestand gckrislatiseerd. De groote over
vloed is geslonken, en wat er nog bleef
n'og een aanzienlijk getal! werd zoo
georganiseerd als voor een langdurig ver
blijf past
Trouwens hel heele vluchtelingen-
vralagstuk is in een andier stadium geko
men De particuliere liefdadigheid troli
zich terug, de regeeringshulp "nam toe. en
wat eerst de gedachten en de handen van
allen bezig hield, is nu het werk géwor
den van de enkele comité-leden met hun
helpsters en helpers.
Men houde echter goed in het oog
dat we hier niet spreken over dc vluch
telingen die op eigen kosten hier vertoe
ven We hebben het alleen óver degenen
die ondersteuning noodig hebben
En in dat opzicht is de stand van zaken
nu zéo dat de lokalen, die thans nog in
gebruik zijn, allen overvol zijn; dal er
weinig of geen weggaan, maar aldoor nog
bijkomen, die hier stranden omdat ze
hun plan om naar Engeland te gaan niet,
of ten minste voorloopig niet kunnen
volvoeren; en dat steeds meer vluchtelin
gen. die in liet begin zich zelf konden
onderhouden, nu ondersteuning van het
•comité ontvangen
In de lokalen zijn thans gehuisvest,
rijschool 122, school-Wal 110, school-L.
Delft 110, IJkkanloor 62, Groenmarkt 70,
Bogaardzaal 70, schaftlokaal-Albers 45,
Pauwpoort 35, schouwburg 25, en dan
'op een tiental schepen nog 125 personen,
loiasri 679
Malar uit de dagelijksche opgave van
het aantal bons blijkt dat voorts nog oen
vijfhonderd op kamers wonende vluch
telingen hun bon krijgen om daarvoor
eten te gaan halen
Die personen eten 's avonds tliuis. De
anderen, nl. die uit de lokalen, elen iede-
ren middag van 12 tot 2 uur in de Kruis
gang van de Abdij. Het klaar maken van
hel eten geschiedt in het Vincentiushuis.
Bovendien wordt er twee maal daags
koffie en brood uitgereikt. De „koffie
kameris een loodsje op het Muntplein
van de Abdij, waar vijf groote ketela
iederen dag een hoeveelheid van 7 a 800
liter koffie afleveren.
In die koffiekamer wordt het werk ge
daan door Belgen, en het zou zeer te
■wenschen zijn, als ook in andere opzich
ten de Belgen meer mee werkten AI
heeft de bedreiging van een opzending
naar Nunspeet ook vrijwel een eind ge
maakt aan den in de eerste weken ge
bleken ergerlijken onwil om iets mee le
doen, het blijft nog altijd uiterst moeilijk
om b v. de vluchtelingen aan het aardap
pelen-schillen te krijgen. Tot hun eigen
nadeel, want anders zouden ze meer
hutspot krijgen
En inmiddels is er ook aanmerkelijke
verbetering gekomen in de inrichting dor
lokalen Waar men eerst, door den over
stelpenden loevloed gedwongen, met een
laag stroo moest volstaan, daar kwam er
vrij spoedig meer orde. De tstroolaiag werd
afgescheiden door gangen, er kwamen
stroonialrassen, er werden in verscheiden
lokalen afscheidingen gemaakt voor dc
gezinnen; er werd, vooral door sommige
leidsters der lokalen, krachtig naar ge
streefdom wat Hollandsche zindelijklieids-
hegnippen ingang te doen vinden, en
óver het algemeen is de toestand der lo
kalen nu zoo bevredfigend als in de om
standigheden mogelijk is.
De toeneming van het groote aantal op
zich zelf wonende personen, -aan wie het
onmogelijk is geworden zich zelf te on
derhouden, heeft sleeds meer de aan
dacht gevestigd op die stille armen, wier
lot veel droeviger is dan dat van de be
volking der lokalen Dat vorderde weer
een speciale bemoeiing De kiesche taak
om hen te bereiken is op zich genomen
door een commissie van dames, die door
huisbezoek zich op de hoogte stellen van
dc positie dier vluchtelingen, en daarbij
vaak allerdroevigste voorbeelden vindt
van algeheele armoede van personen die
in België in goeden doen waren, en die
niet den moed hadden zich voor onder
sleuning aan te melden.
I Geldelijke steun voor kamerhuur, bons
1 voor eten, en niet minder- warme ondcr-
kleeding, zijn daar o zoo welkom' Meer
dan in de lokalen onder degenen die ook
in België armoede kenden, wordt daar
op die kamertjes" door de stille armen
geleden niet alleen materieel maar ook
moreel
Wat echter in den laatsten tijd erbij
is gekomen als nog een nieuw vraagstuk
dat is de verzorging der passanten
Dagelijks komen er hier aan, bij twintig
en meer tegelijk, uit Antwerpen maar ook
uit Luik, allen ontvluchtend het gevaar van
den dreigenden hongersnood in hun va
derland, en die hier heen reizen in de
meening dat ze gratis naar Engeland kun-
kunnen oversteken Voor hel meerendeel
zijn dat flinke vaklui, die geen kans zien
in België iets te verdienen en die nu op
Engeland hun hoop hebben gezet
Maar die hoop moet telkens teleurge
steld worden. Onze i-egeering stelt geen
geld meer aan de comité's beschikbaar
voor him overtocht En het Engelsch
comité dat om de acht dagen een extra
boot liet loopen, en deze alleen beschik
baar stelde voor menschen die een vak
kennen, kan ook niet allen verschepen
die zich aan melden. Sedert 14 Dec. wa
ren at die extra-booten tot en met die
van 9 Januari reeds besproken. Want
men vergete niet dat de toevloed ook van
andere plaatsen in ons land komt
We verwijzen trouwens naar een elders
in dit blad voorkomende mcedeeling over
de vaklui, die met uitsluiting van anderen
door Engeland aangenomen worden.
Wat moet men met die „passanten"
doen? Naar België terug dat gaat niet.
Zoo goed mogelijk werden ze tot nu toe
Romam van
PAUL OSKAR H4CKER.
naar het Duitsch. -
Nadruk verboden.
54).
Gwendoline trok lachend die schouders
op en betuigde haar spijt de eerzuch
tige dame in dit opzicht niet van dienst
te kunnen zijn. j
„Ik dacht dat u daar practiseerdje-
Jammer." En eerst na een diepen zucht
opende de patiënt den mond om haar
kies te laten plombeercn
's Avonds vertelde Gwendoline dit klei
ne voorval. Zij zaten op de veranda
van hun pension Het was warm en
doodstil in de lucht. Het licht op (de
tafel flikkerde nauwelijks. Generaal von
Erxleben en von Schrott die van uit
het hotel tot afscheid nog een praatje
was komen maken, rookten een sigaar.
Ook Haunsheinz had voor de muggen
een sigaret opgestoken.
Zij hadden gisteren alle vier het
groote feest aan boord van de „Beate"
bijgewoond. Zij spraken daar natuurlijk
veel over. Vandaag was het bijzonder
Jtil daar gind; Ingrid en Evelync warm
gehüisvest in de groote lokalen waar men
nog ruimte over had gehouden, juist voor
hen. Maar hun a ïiital neemt zoo toe,
dat hel noodzakelijk begint te worden
een speciaal passa'iten-lokaal in Ic rich
ten. Dc plannen daarvoor zijn al in over
weging. Het zou trouwens ook uit hygië
nisch oogpunt een goede maatregel zijn,
want men zou voorkomen dal uit andere
plaatsen besmettelijke ziekten werden
overgebracht onder de hier vertoevende
vluchtelingen
En dan eindelijk verdient vermelding
dat er op het bureau op de Markt nog
dagelijks aanvragen' lcomen van Belgen die
hier op eigen kosten onderdak zoeken.
Hel zijn mcerendefls aanvragen van per
sonen die nu elders op Walcheren of in
Z Vlaanderen verbleven.
Maar liet ontbreekt het comité aan
voldoend aanbod. Voor families vaa 2
a 3 personen is meestal nog wel iels
te vinden Maar del-meesten vragen meer.
vragen een huisvesting voor 6, 7 en meer
menschen En die kan het comilé niet
helpen Wie dus nog kamers beschik
baar wil stellen, geve het spoedig op
We kunnen deze bespreking niet be
sluiten zonder ook nog even een andere
kwestie aan tc roeren.
De verzorging der Belgische vluchtelin
gen is zoo'n merkwaardige gebeurtenis,
dat ze zich van zelf een groote plaats in
onze kolommen veroverde
Maar dal mag toch niet doen verge
ten dat we in onze eigen omgeving ook
nog onze eigen ar men hebben, meer
dan anders, juist oPk door den oorlog, al
is het waar dat ze niet de romantische
aureool hebben dié aan de vluchtelingen
en Belgische gevonden een spontaan
hulpbetoon verzekerde, dat ze anders
niet zouden hebben gehad
Maai- of het lijden zelf finders is?
Het is natuurlijk, dat een in armoe ver
kommerende Middelburger met wangunst
kijkt naar een naast hem gehuisvesteo
Belg. die, dank zij de giften, warmer ge
kleed is dan hij
We willen het niet érger voorstellen
dan de werkelijkheid is
Maar er is tocli wel reden voor om
een deel van den zoo in eens tot een
enormen golf uitgestroomde liefdudig-
heidszin op te vragen voor de eigen ar
men We weten dat die door velen niet
vergeten worden, maar er is sleeds meer
te doen
Men heeft nu kunnen lezen dat de-
verzorging der Belgen op zakelijke, dege
lijke. wijze is geregeld Er kan nu ook man
andere armenzorg gedacht worden
Daarom hopen we in een volgend num
mer ook de aandacht tc vragen voor het
geen in onze omgeving voor de eigen
slachtoffers van den oorlog geschiedt
DE OORLOGSLEENING.
De Minister van Financiën maakt be
kend, dat door hem met De Neder-
landsche Bank een regeling is getrof
fen aangaande het beleenen van schuld-
in gezelschap van gravin Soter en ge
volgd door de beide kameniers naar
Heiligendautn gereden om aan een ten
nismatch deel te nemen Daar werden
verscheidene dames en heeren van het
hof verwacht. Ook zouden er races zijn
in Heiligendaum Hoe lang de dames
weg bleven, was nog niet te bepalen
„Die leven! die genieten!" zei Hauns
heinz. „Eén dag zonder feest of zon
der iets bijzonders is niet denkbaar
voor hen, Het moet altijd druk en vroo-
lijk zijn om hen heen!"
„Alleen Beate blijft eenzaam in de
stilte achter', zei Erwin en keek van
de veranda naar het zwarte schaduw
beeld van het bosch, dat dit gedeelte
van de kolonie van het strand scheidde.
„Alleen zij heeft haar man toch.'
Gwendoline stond op om de speelkaar
ten te halen. Sedert tante Eddy in het
sanatorium bridge geleerd had, moesten
alle leden van de familie het kennen.
Erwin muntte erin uit en gaf zijn ex
cellentie met bewonderenswaardig ge
duld les. Zoo was menige avond van
zijn verlof stil doorgebracht
Het had Erwin zeer geroerd, Beate
weer te zien. Hij vond dat zij i9edert
hun ontmoeting in Genua erg vermin
derd was; zij scheen, toen zelfs ouder
geworden. „Haar man Vreemd Als
een aal ontglipt je die Klaus Teerbriig-
ge altijd. Wie kent hem eigenlijk? Men
zou een ernstig gesprek met hem wil
len beginnen. Onmogelijk Met zijndwa-
lenden blik ontwijkt hij je altijd en
begint in zijn plat Duitsch de een |of
andere grap te vertellen, Ik heb ook
het oog op hem gehouden gedurende
de concerten die aan boord gegeven
werden Als hij hfct met mogelijkheid
kon doen. maakte hij dat hij wegkwam.
Onrustig loopt hij op het dek heen ien
weer. Hij heeft voor mij iets grieze
ligs."
„En ik vind hem een jovialen kerel'"
riep Haunsheinz. „Gisteren vond ik hem
bijzonder levendig."
„Ja, zelfs opgewonden", voegde Erx
leben er bij, „zijn geheele manier van
doen stond mij in 't geheel niet aan."
Haunsheinz Lachte „U verlangt ook
werkelijk te veel van den armen man
Er wordt een groote partij gegeven,
allen zijn vroolijk, overal wordt cham
pagne en bier gepresenteerd, het is
snikheet, iedereen heeft dorst en stilt
dien dorst naar hartelust en de goeds
Klaus mag zijn glaasje limonade slur
pen. Dat is een barbaarschheid. Ati
loert steeds op hem. Hebt u op haar
gelet? Niets ontgaat haar. Zij praat zoo
vriendelijk mogelijk met deze en gene
maar steeds weer vliegt haar blik naar
Klausdrinkt hij ook weer verboden
waar? Ik geloof dat die twee zich
zelf ongelukkig maken. Zeker, ik heb
bekentenissen in de a.s vrijwillige
Staatsleening terstond bij de storting
zoodat de inschrijver het hem toege
wezen bedrag kan storten zonder daar
toe hel geheele bedrag in contant geld
beschikbaar te hebben
Hij lean zich daartoe o. a. wenden
tot hel bijkantoor der bank le M L ri
de 1 b u r g,
De inschrijver zal zich, heizij per
soonlijk, hetzij door lusschenkomst van
zijn bankier, commissionuairmakelaar
of anderen gemachtigde direct met de
Nederlandsche Bank in verbinding moe
ten stellen over het aangaan van eene
overeenkomst tot beleening bij de Ne
derlandsche bank en tot storting dooi
de Nederlandsche Bank van de op de
inschrijving verschuldigde som le zij
nen behoeve St. Ct.
LAFFE BEKEERINGSIJVER.
Met volkomen instemming lazen we
in de N Z. Ct onder bovenstaand (op
schrift het volgende protest van den
hier ter stede vertoevenden aalmoeze
nier van het Ned. Leger J. W. Pries
ter Pr
„De ernst des tijds zet alle twist
geschrijf stop! Daarom doet bel pijn.
wanneer men verplicht wordt, zich in
'l openbaar te verzetten tegen den laf-
fen „bekeeringsijver" eener godsdien
stige richting, die onder Roomsche Bel
gen (militairen, burgers, zelfs kinde
ren) hare onkatholieke beginselen wil
verspreiden. Colportage van drukwerk
met genoemde strekking wordt met
ijver beoefend, hetgeen zelfs van pro-
teslanlsehe zijde in deze omstandighe
den „laf" wordt genoemd. Statenbij-
beltjes, roosters voor Zondagsschool en
kinderkerk, liedjes worden kwistig rond
gedeeld
Arme kinderen worden met sehoono
beloften naar de protestanlsche Zon
dagsschool getrokken Met voldoening
werd vernomen, hoe de Z Eerw heer
J. Brügemann openlijk zich heeft ver
zet. de ouders waarschuwend, die een
katholieke opvoeding voor de kinde
ren wenschen In de Belgische scho
len hier ter stede genieten de kinderen
voldoend godsdienstonderwijs
In hospitaal en ziekenhuis schaadt
dusdanige bekeeringsijver onpartijdig
heid en verdraagzaamheid, noodzakelijk
in openbare inrichtingen, waar niemand
recht heeft, ongeroepen, tot verande
ring van godsdienst over te halen
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Kon. Na t. S t e u n c r mi t
De achttiende lijst van bijdragen en
toezeggingen, loopende van 13 lot en
met 19 December 1914 vermeldt een
bedrag van f 146 758,38 i/S} waaronder
begrepen zijn f 50.000 uil Ned.-Indië
(Batavia), f 3255,85 uit Curacao en
f 75.000 van het Delifonds in de resi
dentie Oostkust van Sumatra (sneeuw-
medelijden met Ati Evelyne heeft het
op 't oogenblik veel beter dan zij. Maar
minstens evenveel medelijden heb ik met
haar man."
Zijn toon was hoe langer hoe ern
stiger geworden. Erwin had zijn sigaar
weggelegd en drukte een oogenblik de
hand tegen het voorhoofd. „Ik geloof
dat zij veel meer, veel dieper lijdt,Mdtm
wij allen vermoeden."
De rechte stemming wilde dien
avond niet komen. Was het afmatting np
den warmen dag, de tegenstelling met
het drukke feest den vorigen avond aan
boord, of wa9 het werkelijk het druk
kende gevoel steeds weer te moeten
denken aan de zware taak, die Beate
te vervullen had? Dit onaangename ge
voel bedroefde Gwendoline zeer, want
den volgenden morgen in de vroegte
keerde Erwin weder naar Berlijn te
rug. Mijnheer von Erxleben yiaaktc vroe
ger dan anders een einde aan de (brid
ge partij en zeide goeden nacht
„Nu kinderen, bén ik nu niet heel
bescheiden?" vroeg Haunsheinz toen hij
ook spoedig op stond om zijn vader He
volgen. Toen viel hij zijn zuster la
chend om den hals „O, Gwendoline,
wat ben je toch een lief schepsel. Heb
je 't wel gezien, Erwin? Ze krijgt een
kleur!"
(Wordt vervolgd^
bal) Het totaal der ontvangen bijdra
gen en toezeggingen is daarmee geste
gen .tol f 1 269.762.37
De reeds verantwoorde f 150.000. die
vangen was door bemiddeling van de
Javasche Bank was binnengekomen bij
het centraal comité lot leniging van
den nood in Nederland te Batavia
Heden werden 1212 bons voor warm
elen afgegeven
Welke vaklui in Engeland èen
kans hebben
Door den gedelegeerde in Nederland
van het Britsche gouvernement is hekend
gemaakt we lke Belgische werklieden
waarschijnlijk in Engeland werk kannen
vinden tegen gewone Engelsche salaris
sen En voor zulke werklieden verzen
leert de Britsche regeerïng overtocht op
haar kosten, en gratis logies en voeding
in Engeland lot dal zij werk gevonden
hebben.
Maar voorwaarde is dat die werklied-
den z ich laten inschrijven bij de plaat
selijke comité's, en het is gewenscht
dat zij hun bekwaamheid door getuig
schriften of andere stukken kunnen be£
wijzen t
De lijst van vakken die deze werklied
den moeten verstaan, noemt op werklie
den voor decolleleerdraaibanken, revol
verdraaibanken, recti Keer machines, frais-
inaehines, kleine schaafmachines, heeks-
macliines, schaafmachines, boormachi
nes, draaiers, blikslagers, monteurs, ko-
pergieters, smeden voor alle werken, gür
rcedschapmakers, geweermakers, man'*
denmakers, touwslagers, lederbewerkers,
mat rice-makers, wolwerkers in alle soor
ten. breigoedmakers, schoenmakers voor
mannenschoenen, borstelmakers, zink-
werkers, wetenschappelijke instrument
makers. glaswerkers
Ne-derl Comité tot Steun.
De 20e verantwoording van den pen
ningmeester van hel Ncderlandsch comi
té tot steun aan Belgische en andere
slachtoffers, loopende van 19 tot en
met 24 dezer vermeldt o ra een gift
van f 7000 van het Belgisch Steunco
mité te Soerabaja en een van f 10 000
van het „Baslerisch Comité Nollcidender
Belgier
In totaal is nu bij het comité inge
komen f 464.974.22, frs 5 552 47 V° en
M 138,12.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
De hevige storm, welke gisteren
avond plotseling op kwam steken, en
die gedurende den nacht velen uit liun
slaap hield, heeft in onze gemeente
geen schade van beteekenis aange
richt. Wel woeien vele takken af en
werden ruiten ingedrukt, maar daarbij
bleef het gelukkig.
Door de politie alhier is thans
proces-verbaal opgemaakt tegen den
stukrijder J. B verdacht van de mis
handeling', gepleegd pp D. S in den
nacht van Zaterdag op Zondag.
De agenten van politie tweede
klasse, M. W. Kunst, 'G. C. van (Hoorn
en J. Lorier alhier zijn met ingang
van 1 Januari door den burgemeester
bevorderd tot agenten 1ste klasse
Uit Zuid-Be velend.
- Ingevolge de pensioenwet voor de
gemeente-ambtenaren 1913 is aan A.
Verjaal, gemeente-ontvanger te Noord-
we lie een pensioen verleend van f 85
Uit Schoüvjftn-DalveUud.
Ingevolge de pensioenwet voorde
gemeenteamblenaren 1913 is aan D. II
C, Ittmaim, leeraar aan de avondschool
voor ambachtslieden te Goes een pen
sioen verleend van f 320
Door den Commissaris der Ko
ningin is benoemd tot tijdelijk bezol
digd veldwachter in de gemeente O o s-
ter land, de heer J. M. van 'tHoff
aldaar, wegens ziekte van den tegen-
woordjgen titularis.