MIDDKLMIKGSCHE (1IIK1IT
1014
Donderdag"
24 December
r 303.
137* Jurgaag.
3m* coram! cMiohijmi degelijks, a*t *itiomi*ri*g m lom- am ruttüpi!
fit karsatwd, loovel iooï Milielbaig all too* all* plaaUia im Sl*i*ilu4 izameo pp. 1 111}
Ai«om!«rlijkt nuu! koitaa 6 otmL
Alv*rt*atiBm by abommamemt op Tooricelig* voorwaar!**.
Proipaotanea laarraa sya aaa hat baraaa te bakoa*a«
AlrartaatiSm toor hat aoratvolgaaia ammmer aoatea lei milage v 6 t 66 m. aar
aaa hat baraaa besorgi zya.
AAvartaatifla ft 10 eeat paz rogcl Bij 'aboaaaaaat vaal lagazi Gtbwmo-, looi» aa
alia aaiaz» iuüliabariehtaa »a Daakbataigiagaa n& 11 zagali 1 1.10) alkt lbgal aaet
10 oaat. Btci*.®« 40 «seat par ragaU Groot* lattara aear la plaats, lis rij iaasntaj
Tot I* plaatiiag ram alTertaatiOa aa reolamai, aiot aikomstig ait Zaal a a I, batr«S«al|
fiaalel, Nyvarhaid aa Geldwaroa, it gerechtig! het Alfeaeel AdTerteadt-BiuraaM
A. OK LA SAB Ai., R.Z. ToarAVfwal 1M, Aauterlaa.
B§ dit nummer behoort een bijvoegsel.
De beide Kerstdagen zal de
Sliddelbnrgsche Courant niet
Tersehynen.
Zij, die zich nu op ons blad
ahonneeren, ontvangen.de nog in
deze maand verschijnende num
mers kosteloos.
Geen Feestdag.
Bij het dreunen van 't geschut
Dat men daaglybs hoorde.
Oud-Hollandsch lied.)
'O, verwacht geeu Kerstpreek
't Is te ironisch over de vredesbood
schap te denken, terwijl telkens de ramen
trillen van kanonschoten in de verte.
Nog nooit hebben er zooveel christenen
•tegenover elkander gestaan met de wapeus
in de hand.
Vrede op aarde, in de menschen een
welbehagen", zei de oude Bijbelen er
•zijn er geweest die betoogden dat met dien
vrede alleen de vrede in de ziel, en niet
de vrede als tegenstelling van oorlog
bedoeld werd.
Vrede op aarde onder de menschen
waarin Hij welbehagen heeft", verbeterde
de Leidsche Bijbelvertaling den tekst.
Och, 't is nu geen tjjd om zich daarin
fce verdiepen, 't Doet er zoo weinig toe.
Er is geen vrede op aarde, en er is geen
vrede op aarde onder de menschen.
Ze vermoorden elkaar en omdat het
op last yan hooger hand gebeurt, mag het.
Maar op dezen dag, waarop men het
liefst denkt aan vrede en liefde, aan
huiselijke intimiteit en gezinsgeluk
nn gaan de gedachten van zelf uit naar
de millioenen die niets van dat alles heb
ben, die in hun schamele bivakken en
in hnu lugubere loopgraven een Kerst
dag hebben, misschien van tot elkaar
brengende vriendschap, maar waarin ze
veel zullen denken aan hnis, en aan het
lot van de hunnen, wanneer zij mochten
vallen.
Al zou deze Kerstdag een algemeene
rustdag op het slagveld zijn, wat zou dat
dan nog Morgen vliegen er weer kogels.
En naast het beeld >van die soldaten
staat dat van de niet-strijdende slacht
offer».
Vrede op aarde onder de menschen."
Hond het eens een Belg voor uit Visé,
Dinant, Aerschot, Leuven enz. .enz. Zeg
het eens aan de ouders van een dier
honderdduizenden die al op de dooden-
lijsten hebben gestaan. Of aan de moeders
en vaders die iedereu dag opnieuw augstig
die kolommenlange lijsten doortnren om
•te zien of hun kind er ook soms bij is.
We hebben het zoo vaak gehoord, en
men kan het nu ook nog hooren, dat in
een oorlog een kracht zit die een volk
staalt. Jawel, 't zal wel zoo zijn, en dan
zal dat wel door 't nageslacht gewaar
deerd worden. Maar vraag niet aan 't
geslacht dat den oorlog voert, om dat
natalen" van het volk te waardeeren,
niet nn, eu evenmin dadelijk na den
oorlog, als overal de groote leemten
gapen in de huisgezinnen, eu de mannen
die er nog het leven afbrachten voor
een deel verminkt, voor een ander deel
,voor hun leven ziekelijk zjjn geworden.
Tenminste zoo lijkt het ons, als toe
kijkend neutraal, een rol die veel strijders
vermoedelijk lauwhartig noemen. In de
oorlogvoerende landen, waar alle rustige
gedachten blijkbaar worden verdrongen
door den haatwekkenden oorlogsroes.
znllen op 't oogenblik znlke gedachten
nog wel niet overal bestaan.
De haat vlamt uit al die landen op
als een felle brand. En nu zou men
een Kerstfeest willen vieren Een Kerst
feest, zooals men dat gewoonlijk viert,
ale een bigden dag waarop men alleen
aan het mooie van het samenleven der
menschen op aarde denkt?
't Is een dag van rouw
Van rouw over dien grooten moord,
vau rouw ook om de verdwazing die de
oorlogvoerenden bezielt, en die hen tot de
meest absurde, en toch in ernst uitge
sproken beweringen over hun tegenstan
ders brengt. Men leze maar wat Engel-
sche en Duitsche en Fransche couranten
schrijven. 11
Als oorlog een volk staalt, dan gaat
dat stalingsproces dan toch gepaard met
een weerzinwekkende verrauwing van
denken en voelen.
Laten wij dat Kerstfeest dan maar
vieren in egoïstische dankbaarheid dat
wij er tot nu toe buiten zijn gebleven,
't Had heel goed anders kunnen zijn
't kan heel goed nog anders loopen.
Toen in de Tweede Kamer dezer dagen
eeinige leden wilden doen of het leven
weer zijn voormalen gang was begonnen,
zei minister Cort van der Linden dat hij
het gevoel had dat iemand moet hebben
die van een dijk komt, waar hij heeft
waargenomen het voortdurend wassen van
het water en het kruien van het ijs, en
die dan komt in een huiselijken kring waar
men ja, in de verte het loeien van den
storm hoort, maar waarin men zich niet
bewust is van het groote gevaar, waar
aan men zelf is blootgesteld."
We zullen nu deze Kerstdagen en
vooral op Oudejaarsavond veel in huise
lijken kring zijn, en we zullen hopen dat
we dan niet al te veel van het loeien
van den storm daarbuiten hooren.
Maar al hooien we het niet, dan zal
onze gedachte toch vervuld moeten zijn
van den somberen ernst van dit droevig
jaareinde, waarin zoo ontzettend veel ge
leden wordt, en zulke verschrikkelijke
dingen gebeuren.
BINNENLAND.
Kameroverzicht.
Eerste Kamer.
Zitting van Woensdag 23|-12.
Dal er in den Senaat nog veel nieuws
zou gezegd worden óver het leenings»-
ontwerp, na .alles wat reeds aan de,
overzijde van het Binnenhof en op het
Buitenhof (in den meest ruimen zin)
gezegd was, zal wel niemand verwacht
hebben.
De personen, die de meest leidende
positie in dit college heeft, n.l. dr. Kuy-
per, hield zich nu even stil als bij de be
handeling der inkomstenbelasting
Wat er wèl gezegd werd was grooten
deels een herhaling van wat de partijge-
nooten in de Tweede Kamer opmerkten.
Met uitzondering van den heer D r u cj-
ker, die zich geheel losmaakte van de
actie der vrijzinnig demoeraten in de
Tweede Kamer Hij verklaarde zich van
den beginne af niet te hebben kunnen
vesreenigen met de wijze waarop de te
genstelling: leening en heffing is ger'
steld, en vond het allesbehalve hartverhef
fend te moeten zien, dat te midden van den
grooten krijg men in Nederland elkaar in
de haren vloog over de dekking van
de lasten Hij hoopte dat de tegenstan
ders meer waardeering voor elkaar zulr
len hebben.
Zoowel de heer Drucker als de heer
Van Nier op vonden dal de minister
zich wat de kras had uitgelaten over
hetgeen hij over drie jaar zou doen.
Wat minister Treub daarop ant
woordde verdient wel speciale venneb-
ding. Hij verklaarde niet le hebben ge
zegd, dat hij nooit zou kunnen komen
tot een heffing. Dat zou al zeer onvoor
zichtig geweest zijn. De minister heeft
gezegd ,dat niet te verwachten is, dat
na zoo korten tijd, na drie jaar, de toeH
stand weer zoo hersteld is dat men in
staat zal zijn den stand der vermogens
te overzien.
Zonder hoofdelijke stemming werd het
ontwerp aangenomen.
Van alle kanten werd minister Treub
hartelijk geluk gewenscht.
En daar was reden voor!
Zijn standvastig koers-houden temid
den van een agitatie ,die menigeen verf-
ward zou hebben kan niet anders dan
bewondering af dwingen.
En het is zeker zeer te betreuren dat
er, ook zelfs door zijn partij-genooten,
verwijten zijn geuit die deze staatsman
niet verdient Wij gelooven, dat nu reeds
na de Kamerdebatten menig hunner de
onjuistheid erkent van de eerst geuite
beschuldiging van het ontrouw worden
aan eigen beginselen
Tweede Kamer
Zitting van Woensdag, 23-12
De vraag, die velen zich wel gesteld
zullen hebben, n.l. wal voor onzen viool
bouw 't resultaat is dat de, lessen van dd-
zen oorlog hebben opgeleverd, is dooi
den Minister van Marine, den heer
Romhonnel gister beantwoord met de
volgende uiteenzetting
Na 's ministers optreden was er een
nieuw vlootplan ontworpen, eca plan
van aanbouw voor tien jaar, dat bij
den Raad van State was, toen de oorlog
uitbrak Aanleiding lol wantrouwen in
zake den aanbouw heeft de Minister
niet gegeven; al zijn daden bewijzen
het tegendeel, maar de Memorie van AntJ-
woord houdt rekening mei den toe
stand van het oogenblik. Van een
vaststaand plan van aabouw kan op
het oogenblik geen sprake zijn Ook
het op stapel zetten van onderzeeboo
ten Jop <fil oogenblik zou niet van
goed beleid getuigen
Door het uitbreken van den oor
log is het plan om reeds thans een
onderzeeërs-dienst op te richten ver
vallen. Men moet rekening houden met
de ervaringen, die de oorlog zal op
leveren en geen voedsel geven aan
onvoldragen gedachten, die lol schade
zouden komen aan den opbloei der Ma
rine. Daarom wil de Minister inciden
teel niet tot nieuwen aanbouw over
gaan De nieuwe turbinebooten zullen
worden aangebouwd door de Neder-
landsche industrie onder garantie van
de Vulcan Works te Stettin Het zou op
dit oogenblik ook niet van goed be
leid getuigen, incidenteel kleine krui
sers te gaan aanbouwen
Er bestaat voor de Nederlandsche
Marine op dit oogenblik geen aanlei
ding om los te laten het doel, dat zij
zich aanvankelijk gesteld had. Daarom
is er ook geen aanleiding tot aanbouw
in Amerika van kruisers over te gaan.
Van meer «ogenblikkelijk belang voor
zeer" velen was de 's middags behandelde
kwestie van hel langer in dienst
houden van landweer en mij-
li tie
Vóór de daarop betrekking hebbende
wetsontwerpen in behandeling kwamen
kreeg de minister van oorlog de heer
Bosboom, het woord voor het afiegfj
gen van een verklaring, die de plaats ink
nam van de Memorie van Antwoord,
waarvoor geen tijd was geweest.
De minister zei dat de regeering zich
volkomen bewust is van den last dien
zij op de militie, en vooral op den tandz
weer legt, maar dat zij zich niet veranti-
woord zou achten onder de beslaande
omstandigheden een macht van het leger
ie verzwakken
Hoewel de minister door het inkorten
van den termijn voor het Langer in
dienst houden tot 31 Januari gehoopt
had het debat te verschuiven tot na de
vacantie, kwamen er toch uitvoerige ah
gemeen© beschouwingen zoowel over dat
in dienst houden zelf, als over de ven-
Loven. Zelfs kwam er van den heer Ter
Laan een motie over het recht van
vergadering
De minister noemde in zijn ant
woord verschillende oorzaken op die het
in dienst houden noodig maken de
strijd is op 2 dagmarschen van ons land
en de zee kan een verrassing voor ons
zijner is een groot verloop van afgek
keurden en zieken, al is ide gezondheidsf-
toesland goed; de reusachtige smokkel!-
handel stelt zware 'eischen aan grens- en
kustwacht, voor de bewaking van vluch
telingen en geïnterneerden zijn veel man
nen noodig.
Uitbreiding van het verlof is onmogof-
lijk Dan zou hel spoorwegverkeer in de
war loopen.
Om het debat niet heelemaal uit te
putten voor Januari, stelde de heer
Eland voor geen replieken te houden.
De eenige stemming had plaats bij art
1 van het wetsontwerp betreffende de
Landweer dat werd aangenomen met
57 tegen 8 stemmen (de socialisten en
de heer Eerdmans).
Nog werd door den heer Ter Laan
voorgesteld om de vergoedingen aan de
betrekkingen der landweermannen van
1 Januari 1915 af van f 1.50 op f 2 te
brengen zijnde het bedrag, dat zij bij
overgang naar den landstorm zouden
hebben ontvangen.
De minister vond dal goed, mits
het beperkt wordt tot de landweerman^
neu die nu tot den landstorm overgaan
En aldus werd beslotcu.
's Avonds begrooling van oorlog.
We waren benieuwd wat er zou blij'r
ken vau de door den heer Troelstra aan
gekondigde oorlogsverklaring aan minisn
ter Bosboom Maar de heer Troelsjlra
zal op den voorzitterszetel en kon dus
niets zeggen
De heer Ter Laan nam uu zijn taak
over om mee te deelen dat er voor dc
soc.-democraten geen enkele reden was
om tegenover deze begrooting een anf-
dere houding aan te nemen dan ge,v
woonlijk In Augustus hebben de soc
dem de regeering gesteund in hp^ar
streven om den vrede te handhaven.
Maar iu plaats van met een begrooling
le komen zonder principieele nicuwigft
heden komt deze minister met een uit
breiding der bereden artillerie en aan
schaffing van modern vesting geschut.
De m i n i s t r wees er heel terecht
op dat verschil van inzicht in militaire
zaken nog geen reder) geeft hem van
verbreking v.an den Godsvrede le bor
schuldigen
Een amendemenll-Ter Laan om bij
wijze vau principieele beslissing den post
voor uitbreiding der artillerie met f 1
le verminderen, vond zoo'n bestrijding,
dat de voorsteller hel maar introk, onder
meedeeling dat hij niet verder zou sprei-
ken bij deze „paskwil van behandeling
van een begrooting van oorlog.
Dal hij later toch nog weer sprak, was
een bewijs dat het zwijgen hem toch te
machtig werd
De Kamer nam voorts nog aan dc aan
vulling van de Beurswet en de tijdelijke
afwijking van de Kieswet en ging le raidj-
dernachl uiteen tot nadere bijeenroeping.
Vermeld dient nog dat in de middagf-
zitling hel amendement-De Muralt om de
toelage voor waterstaatsj-opzichters te
herstellen, verworpen werd mei 54 tegen
16 stemmen
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Geïnterneerden.
Naar men aan de Telegr. meldt, is
tot opheffing van de interoeeringsdepöts
te Assen, Zwolle Kampen en Leeuwar
den besloten.
Die vier depóts worden verdeeld over
Harderwijk en Oldebroek. Harderwijk
wordt aangevuld tot een sterkte van
12.500; Zeist komt dan tot een sterkte
ran 14.500.
Hel kamp in Gaasterland blijft bestaan.
Ingezonden Mededeelingen.
13 F. SLUIS, m
mjvnfiFi-EN PLUIMVEEVOEDER^^]
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Men verzoekt ons er de gegadigden
uitdrukkelijk op te wijzen dat het steunl-
comilé alhier voortaan aan huisgef-
zinnen ran onder de wapenen geroer1-1
penen uitbetaling zal doen Maandag van
lialf tien tot tien uur, en aan de anderen
van half elf tot twaalf uur.
Gisteravond omstreeks negen uur
werd men opgeschrikt door het geluid
van scjhoten en sirenen-gefluit uit de
richting van Vlissingen. Wie zieh
daarover ongerust hebben gemaakt, heb
ben dit noodeloos gedaan. Het gold
toch niet anders dan een (geslaagde)
alarm-oefening aan boord van een dei-
ter reede van Vlissingen liggende oor
logsschepen.
Men verzoekt ons te melden, dat het
Provinciaal Inlichtingenbureau in de
Lange Delft alhier voor de verzending
van brieven naar Antwerpen zorgt tegen
betaling van f 0 10.
Uit Walcheren.
Te Serooskerke is gisteravond
overleden de heer S. De Jager, predikant
bij de Gereformeerde gemeente.
Uit Zuld-BevelanA
Woensdag gaf de heer H. Uilerwijck
van Hoogcveen een propaganda«avond
voor de afd Ierseke van den Bond
voor slaatspensionneering. De zaal was
druk bezet ongeveer 175 belangstellen^
den waren opgekomen, veel meer dan
toen de redenaar hier de eerste maal
optrad, het beste bewijs, dat hij hier een
gunsligen indruk heeft achtergelaten.
Hij hield een rede over hel onderf
werp- „De tegenwoordige tijdsomstandigt-
heden in Verband met hel staatspenjk
sioen", en na de pauze gaf hij op mees
terlijke wijze een 7-tal voordrachten van
propagandistischen, ernsligen en luirai-
gen aard Het publiek toonde zich zeer
dankbaar
De Woensdag gehouden vergadering
van den raad der gemeente 's Heer
Arendskcrke werd tot onderwijzer
aan de openbare lagere school tie 's Heer
Arendskerke bij herstemming met 5 stem
men benoemd n 3 van de voordracht de
heer J. Witte te Hansweert. Op no 1
der voordracht, den heer Eijke te Ovet-
zande waren 4 stemmen uitgebracht
De rekening van het burgerlijk arm
bestuur te 's-Heer Arendskerke over 1913
werd goedgekeurd met in ontvang
f 12089.33 en in uitgaaf f 10056.32
goed slot f 2033 01, evenzoo die van het
groot armbestuur te 's Heer Hendrikskinf-
deren met f 3588 29 in ontvang f 1571 785
in uitgaaf en een goed slot van f 2016.50-.
Tol lid van liet groot armbestuur werd
met algemeene stemmen gekozen de
heer M Vermeule en tot lid van het
burgerlijk armbestuur de heer D. W
Lindenbergh eveneeiïs mei algemeen©
Stemmen
Tol afgevaardigden naar de in 1915
le houden vergaderingen van de N. V.
Waterleidingmaatschappij „Zuid Bevel-
Land" werden benoemd de heeren J.
Smit en B de Jager
O—
Uit Noord-Beveland.
In de Woensdag gehouden raadsver
gadering van Scherpenisse, waarin
de heeren Kern en Rijstenbil afwezig waf-
ren werd besloten het haven- en kaai-
geld opnieuw te regelen waarbij voor
sommige artikelen verminderd tarief
wordt gesteld
Benoemd werd tot lid van het arm
bestuur de heer C. A (Geuze Dz wethou
der
Het verzoek van den telefonist om
op Nieuwjaarsdag het kantoor open te
stellen als op Zon- en feestdagen wordt
niet ingewilligd
Aan D A Hartog wordt eene gratifi,-"
catie verleend van f 7 50 als secr. van
de commissie van schoolverzuim.
Verder werden nog gratificaties ver
leend aan P Jobse .veldwachter f 50,
D Opree nachtwaker f 25 en aan J M.
van der Graaff. tclefoonkanloorhouder
f 11.25, en werd nog vastgesteld de voor
waarden voor de verhuring van gemeenf-
te-eigendommen
Uit Tholen.
In het gasthuis te Bergen op Zoom
overleed Woensdagavond de heer J.
Kegge, lid van den raad te T holen
en oesterhandelaar.
De overledene was o m voorzitter
van de Thoolsclie verecnïging van oesf-
kweekers
De heer B. I. van Bezooijen
Jr. te O ud - Vo s sem e e r is be
noemd tot klerk bij de gemeente-po-
litie te 'sf-Gravenhage
In de jl. Woensdag te St. Anna-
land gehouden vergadering van den
dijkraad der waterkeering van den cal.
Suzannapolder werden vastgesteld de omj-
schrijvingen der gewone- en buitenge
wone werken in 'den dienst 1915—16
van dien polder uit te voeren.
De gewone werken bestaan in het
onderhoud der aarde-, kram-, rijs- en
stecnglooiïngswerken, waarvan de kosten
geraamd worden op f 762.05. De bui
tengewone werken bestaan in vervan
ging van Lessinische door bazaltglooi-
ing en verbreeding daarvan tot 2 M.-f)
H W. tusschen dijkpaal 9 tan 12 over een
lengte van 220 Mwaarvan de kosten
geraamd worden op f 11554.
Verder wordt het nog noodig geacht
in den dienst 191415 over te gaan tot
onderzeesche oeververdediging door het
aanbrengen van een kraagstuk en steen,-
bestorling tusschen de peilraaien XV en
XVIIa, ter oppervlakte van. 1185 Ms De
kosten hiervan worden geraamd op
f 10 220. K
