MIRMLBURGSCHECOIRAST.
y
-
137- Jaargang.
Woensdag
9 December
BINNENLAND.
Kameroverzicht.
Uit Stad en Provincie.
I*. 290.
Sfei-i
Dm «omruk vancix^mt g a 1 y k a, ait witxoaiarwg m Zo»- am TaatMagazj
Jf ijt fti kw»rUal, ioov«l voor MiMalbvg alt voor alia plaatiam im Naiarlul frameo ppi f 1.21)
Aizomiarlüka mmaaari koitam 5 eamt
Aèvartamtiöm bij aboimamamt op vooriaeliga voorwaariaa.
Proipaotmnam Aaarvam i;ja aam bet bmraam te bekomami
tdvartamtieiï voor bat aartirvolgemda mmmmar moatam dot mtiAdagf vóór éém mi
aam bat bmraam bezorgd tijm.
Aivartamtilm A 20 eamt par regal. Bij abcmmeatemt vaal lagan öeboorts-, dool- am
allo amdara faailiabariohtaa om Damkbatmigimgam vmm 1—7 ragali f l.fiOelke legal mts*
20 oamt. Baolamies 40 oamt par ragali Groote lettors maar da plaats, die zij iueara,
Tot da plaatsimg ram advert«mti9m ei reclame», miet afkomstig mit Zealand, betrtffea4|
Eamdal, Nijverheid am Galdwezem, ia gerechtigd bat Al|emeel AdverfeKtla-Bmm
A- DB Li MAK Ai., If.Z. Tearoiriwal SM, Awtardum.
Het gebeerde in Zeist.
I Is jammer, dal 't gebeurd is. Daar
is ieder hel over eens. Maar dc meesten
zijn. 't er ook over eens dat de Belgische
geïnterneerden er zelf de schuld van zijn.
Ze zijn lastig en onderhandelbaar ge
weest, ze hebben gescholden en met
geweld gedreigd
En tochIs dal aantal van acht
dooden niet een té verschrikkelijke
straf
Er is door den oud-minister, geney
raai Staal, in het „Vaderl." over de po
sitie van de geïnterneerden een strenge
beschouwing geleverd, waar geen speld
tus'schen te krïjjgenis. Ze kwam hier op
neer, dal die Belgische officieren en sol
daten uit eigen beweging aan ons inter-
neering gevraagd hebben, ten einde zelf
zich te kunnen onttrekken aan den strijd*
en de kans op krijgsgevangenschap te
ontloopen; dat ze weten ons daarmee
weel Jast; zorg en moeite te veroorza
ken; en dal bijaldien ze zich tegen
onze voorschriften verzetten, onze be
wakers heleedigen, en geweld gebruiken
T w e e de Kam e r.
Zitting van Dinsdag 8-14.
Drie slolweuschen uil de drie re
devoeringen die gisteren over hel lee-
ningsonlwerp zijn gehouden
De heer De Meester (I. u.): Spr
waardeert ten volle, dat de minzij
liet took te elfder ure, eenige conces
sies heeft gedaan en vertrouwt dat uit
den smeltkroes der discussies een wet
zal te voorschijn komen, waarmede de
meerderheid zich zal kunnen vereenigen
en dal dan ons land de schande van
een gedwongen leening bespaard zal
blijven en de leening een volledig suc
ces zal hebben.
Dc heer Rutgers1 (a.r): Ik ver
trouw overigens dat ook diegenen vau
de linkerzijde, die tegen het ontwerp
oppositie voeren, ten slotte daarmede
v... zullen meegaan.
voor bekrachtiging van onrechtmatige I De heer Pa tij n (1 u.) Spr. eindigt
éischen, „ze zich schuldig maken aan
„een misdaad tegen den staat onder de
„meest verzwarende omstandigheden en
„dus met de uiterste gestrengheid en
„zonder genade moeten worden gestraft."
De oud-generaal meent daarop eens
met het uitspreken der hoop, dat de
leening een schitterend' succes zal heb
ben De Nederlandsche Pers en ieder
onzer in eigen kring dient dit zooveel
mogelijk te bevorderen.
Gedachtig aan de overweging dat de
te moeten wijzen, want 't zou een gruwe- f feitelijke beteekenis van een Kamerrede
n::» inn. ..nil. 71*1 111 flp lni.7PITrf!n(T QOtl dnt
lij'ke misvalling zijn als ons volk door
een verkeerd geplaatste humaniteit ge
dreven, de geïnterneerden wil helpen
en daardoor 't gezag van onzen slaat
en zelfs 't leven van de militaire Wach
ters in gevaar brengt.
Waar, volkomen waar!
Maai' is voor een misdrijf nu altijd
de maximum straf noodzakelijk? De
diood is toch zeker wel een maximum
straf. In ons strafrecht is het altijd mo
gelijk van hel maximum af te dalen al
naar gelang van de omstandigheden.
En zijn er hier geen .omstandigheden die
de onverbiddelijke logika van de strenge
beschouwingen verweeken' Mag er niet
met "benige toegeving gedacht worden
aan de mogelijkheid dat biet alle grieven
ongegrond waren (we denken aan de
captine-prijzen)aan de moeilijkheid
voor de geïnterneerde soldaten om hun
grieven aan 't goede adres te brengen,
wegens gebrek aan een organisatie, daar
hun eigen officieren zich weinig of
niet met hun belangen schijnen te be
moeien; aan de onvermijdelijkheid van
den invloed van de slechte en luidruch
tige elementen onder een groote menig
te van mannen die niets te doen heb
benaan de welbekende opvliegendheid
van de Belgen, die niet altijd zoo ernstig
moet opgenomen worden?
We kunnen overwegingen van dien
aard niet beschouwen als verkeerd ge
plaatste humaniteit. Acht dooden, acht
levens vernietigd, een straf waar niets
meer af kan, 't is zoo verschrikkelijk.
Voor zoover we uit de uitvoerige
courantenberichten het verloop der za
ken kennen gelooven we dat de bevel
voerende officier moeilijk anders heeft
kunnen handelen dan hij gedaan heeft
Hij moést iets doen, en hij had maar
één middel. Zes, zeven, achtmaal heeft
hij' gewaarschuwd vóór hij het gebruikte.
De Belgen luisterden niet. Ze bleven
schelden En toen werd 't middel ge
bruikt, het eenige waarover de officier
en zijn soldalen te beschikken hadden,
er werd gescholen. Er was geen andere
keiusf.
Maai' we vereenigen ons geheel en al
met de „bescheiden vraag" door rar. J.
M Hoogvliet in het N v. d. D gedaan
„I® de overgang van sommeeren en in
de lucht schieten (wat niets is) tot
werkelijk raak schieten (.dat zeer ernstig
is) niet te kras? Zou een tusschenmaat-
regel niet mogelijk en gewenseht zijn?
Ik denk bijv. aan natspuiten met een
brandspuit
We gelooven, dat er nog meer midde
len te bedenken zijin, Ook de politid
heeft gewoonlijk nog wel Andere hulp
middelen om een volksmenigte in be
dwang te houden dan een doodeb'jko
kogel, het militaire middel bij' uitne
mendheid.
Maai' daarom is het o -i zoo ge-;
wenschl, dat aan de militaire bewakers
van een kamp van geïnterneerden dan
ook de beschikking wordt gegeven over
andere middelen. We gelooven dat die
volslagen voldoende zullen blijken Warft
ook nu was 't meer een kwajongens
achtig relletje dan een georganiseerd ver
zet met een vast doel
meer zit in de toezegging aan het slot
dan in de beschouwingen van den opzef
meenen we het resultaat van deze eerste
zitting zeer gunstig voor 't gewijzigd-
ij>lan-Treub te mogen noemen.
Als er nog kritiek geoefend werd in
deze zitting, dan gebeurde dat nog meer
door 8e twee vrijzinnige sprekers dan
door lxmi a.-r. collega.
De heer P a t ij n verklaarde zich trou
wens niet geheel bevredigd door het
getroffen compromis. Hij had liever in-
plaats van de opcenten op het succes
sie-recht, die op het personeel zien ver
vallen, daar deze op vele middenstan
ders uiterst zwaar drukken. Toch zou hij
zijn stem aan het ontwerp geven, al bleef
hij ook het bedrag te hoog achten.
Vandaag wordt de beraadslaging voort
gezet, en daar spoedige afdoening van
dit ontwerp gewenseht is, Kondigde de
voorzitter het voorstel aan om zoo noodig
Donderdag en Vrijdag avondzitting te
houden.
Over het definitieve lot der motie-Van
IInmel—Limburg inzake de voorziening
in de woningkweslie zij nog gemeld dat
ze verworpen Averd met 50 tegen 31 stem
men: Vóór stemden de sociaal- en vrij
zinnig-democraten benevens de groote
meerderheid der'Liberale Unie Tegende
rechterzijde, de vrij-liberalen en zes Unie
liberalen (de heeren Roodhuyzen, Van
Doorn, Eland, Rink, Dolk en Jansen).
TWEEDE KAMER.
Geïnterneerden
Door het Kamerlid E. J. Bcumer zijn
de volgende vragen tot den Minister van
Oorlog gericht.
1. Is juist, Jietgeen d;e dagbladen meld
den, dat mr. P J. Troelstra naar aan
leiding der betreurenswaardige gebeurte
nis, 3 December j.l. in het interneerings-
lcamp te Zeist voorgevallen, den Minis
ter van Oorlog heeft aangeboden, met
den Belgischen volksvertegenwoordiger
Camille Huysmaus, genoemd kamp te be
zoeken, opdat laatstgenoemde alsdan zijn
landgenootcn zou toespreken en trachten
hen tot rede te brengen?
2. Indien ja, is de Minister bereid
mede te deelen, welk antwoord door hem
op dat aanbod is gedaan
TEGEN DE HEBZUCHT.
Wij lezen in het Alg. Handelsblad
Terwijl aan de eene zijde de regee-
ring en vele particulieren er op uit
zijn de gevluchte. Belgen zooveel moge
lijk te helpen, zijn er aan den anderen
kant helaas, enkele hebzuchtigen, die
van de gelegenheid trachten te profi-
teeren om een extra winstje te maken.
Te Sluis dorst men zelfs f 150 voor
een maand kamerhuur te vragen Ver
trekken die men anders met plezier
voor f 20 per maand kan krijgen wor
den nu geregeld verhuurd voor f 50 en
f 60 en hooger.
De burgemeester dier gemeente heeft
zich nu tot den minister gewend met
de vraag welke maatregelen daartegen
genomen kunnen worden
Dé*"4 Minister heeft daarop verzocht
hem eenige voorbeelden te willen ge
ven teneinde hel nemen van de ge-
wenschte maatregelen te overwegen.
KAPITEIN DLVMAER VAN TWIST.
bi een lang -stuk in de bladen deelt
kapitein Duvinaer van Twist mee, dat
de berichten omtrent zijn bevorde
ring in hoofdzaak juist zijn. De heer
Duymaer is voor den aaudrang zijner
politieke vrienden gezwicht en heeft zijn
carrière iu het leger, in het belang van
zijn partij opgeofferd
Bij hel begin van den crisis heeft de
kapitein zijn diensten aan den minister
aangeboden, nadat de vrijzinnigen te
Steenwijk verklaard hadden geen candi-
daat tegenover zijn opvolger (e zullen
stellen.
In normale omstandigheden denkt de
afgevaardigde er niet aan om als
pensionneerd kapitein te dienen, doch
indien het vaderland zijn diensten noo
dig zal hebben vervallen de bezwaren
die daartegen bij-hem bestaan
Fieskens, lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, te Geldrop,
tot leden o.m de heeren L. G. James,
notaris te Sluis en F. J L M. van
Waesberghe, burgemeester der gemeen
te Hulst;
en is tevens benoemd t ot Regeerings-
commissaris ter behartiging van de be
langen der commissie in België, de heer
mr di*. J. van Best, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, te Eindho
ven, voorzitter van de commissie ter
behartiging van de belangen van Ne
derlanders in België
TER BESCHIKKING.
Naar wij «vernemen, heeft bij
liet uitbreken van den oorlog behalve de
drie Tweede Kainerleden, de heeren De
M.urall, Scliapeij en Bongaerts ook de
oud-minister van oorlog, de heer Co-
lijn, lid der Eerste Kamer, zich ter
beschikking van den minister van oor
log gesteld. De minister achtte in ver
band met de I ^omstandigheden aan
vaarding* van lietaanbod niet nöödza-
kejijk.
GEZANTSCHAP TE PARIJS.
In de Haagsclie diplomatieke kringen
loopt een gerucht, dat onze gezant te.
Parijs, jlir de Stuers, binnenkort ver
vangen zal worden door het Christelijk-
historisch kamerlid voor Bodegraven,
mr Van Idsinga.
STROOZAKKEN VOOR DE MILITAIREN
Men verzoekt ons den volgenden op
roep te plaatsen aan alle vrouwen en
meisjes in geheel Nederland.
Onze militairen aan de grenzen hebben
behoefte aan stroozakken. Velen liggen
op enkel stroo, hetgeen voor den duur
van slechts eenige weken nfet zoo erg
zou zijn; nu echter deze toestand nog
wellicht zeer lang duren zal, is het noo
dig dat wij ieder van hen, om zoo te
zeggen een eigen ligging verschaffen Ze
verlangen daar heel erg naar.
Dus, vrouwen van Nederland, op voor
onze trouwe bewakers aan de grenzen,
geeft zoo spoedig mogelijk gehoor aan
dezen oproep welke ongetwijfeld in
ieders bereik ligt opdat binnen den
kortst mogelijken tijd, b.v. veertien da
gen, over een voldoend aantal zakken
kan worden beschikt
Verwennen doen wij onze jongens
daarmede niet, wel zal het him een te
vreden gevoel verschaffen, wanneer zij
bedenken met hoeveel liefde gij u die
kleine opoffering hebt getroost om het
hun een weinig behagelijk te maken
Het bedrag is niet groot, slechts f 1 60
of f 1.75, en daarvoor verschaft gij hun
een eigen bed!!
Deze mobilisatiezakken kunnen worden
aangevraagd aan het adres van mej R
H. de Boer, Weteringschans 49, of imevr.
C, Determeyer, Den Texstraat 4, en den
heer A Markus, secretaris der Ver.
„Onze Vloot", Zeemanshuis, allen te Am
sterdam
Met verzending der zakken wordt zorg
gedragen door mevrouw A. Boichel, Ko
ninginneweg 117, en het Centraal Maga
zijn, Sarphatiestraat 110, Amsterdam.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij kon. besluit:
is aan den kapitein jhr. A R Schuur
beque Boeije, lid van het vrijwillig mi
litair automobiel-korps, wegens gezond
heidsredenen e. o. verl.
is .ingesteld een commissie tot rege
ling van de voorziening in noodzake
lijke levensbehoeften in Belgische grens
gemeenten en zijn in die commissie be
noemd;
tot lid en voorzitter, de heer A. N.
OOST-INDIË.
Lomblen.
Uit de bladen, die met de jongste
mail ontvangen zijn, blijkt dat het over
schot van de brigade van sergeant Eich-
horn, die bij Lomblen door de inlanders
is overvallen, zich door den vijand heen
heeft welen te slaan 5 ongedeerde fu
seliers, 4 dwangarbeiders en 7 zwaai*
gewonden zijn met alle karabijnen en
patronen aan het strand te Lewo Lain
aangekomen 1 fuselier wordt nog ver
mist.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
i Boter.
Het rijks centraal bureau voor den uil-
voer van boter heeft aan de boterfabrie-
ken bericht gezonden, dat 40 pet. van
de geproduceerde hoeveelheid boter
voor binnenlandscli verbruik bestemd
moet blijven De hoeveelheid boter wel
ke minder dan deze 40 pet. in het bin
nenland wordt verkocht komt ter be
schikking van de regeering.
Geïnterneerden
De heer dr. Frans van Cauwelaert, af
gevaardigde voor Antwerpen, heeft zich,
naai* men verneemt, lol ons Ministerie
van Oorlog gewend met het aanbod, de
Belgische geïnterneerden te Zeist, naar
aanleiding van het droevige voorval te
gaan toespreken en hun den raad te ge-
ven. dien zij in de huidige omstandighe
den van noode hebben. Het Ministerie
echter heeft aanvaarding van het aanbod
foorshands niet noodzakelijk geacht.
De heer Van Cauwelaert heeft Zondag
j.l. de bij het voorval gewonde soldaten
te .Amersfoort bezocht.
Hij heeft zich voorts ter beschikking
van het Ministerie gesteld voor het hou
den van voordrachten en hel organiseeren
van ontwikkelingsavonden voor de Belgi
sche geïnterneerden, niet alleen te Zeist,
maar ook in andere plaatsen. Het Depar
tement heeft dit aanbod in overweging
genomen.
Een voordrachtavond, dien hij met
Hullebroeck voor de geïnterneerden te
Amersfoort tegen j.l. Zaterdag had geor
ganiseerd, is wegens het gebeurde te
Zeist tot nader vast te stellen datum ver
schoven.
Dr Van Cauwelaert gaat de volgende
week om persoonlijke redenen voor drie
weken naar Italië. (Hand.).
Geïnterneerden te Zeist.
Het interneeringskamp te Zeist is, hoe
wel binnen die gemeente gelegen, het
gemakkelijkst te bereiken vanuit Amers
foort. Van het station aldaar kan men
per tram voor één dubbeltje het kamp
bereiken.
Uit Noord-Beveland.
- Door de bemanning van den hoog-
aarts Veere 10 is op de Noordland (een
gedeelte van den Banj aard) een zwart
gekleurde mijn ontdekt en dit gerap
porteerd aan de kustwacht te C o 1 ij n s-
plaat, daar het gevaar bestaat, dat
deze bij vloed hier tegen de kust zal
drijven.
Uit Zuid-Bevelan*.
Men schrijft ons
Inleen gemeente in Zuid-Beveland had
den enkele ingezetenen het plan gevormd
om ter gelegenheid van hel Sint-Ni colaas-
feest aan de leeilingen der openbare,
school een feestje te bereiden.
Het geld was bijeengebracht om de
benoodigde versnaperingen aan te koo-
pen.
Er werd aan Burg. en Weth toestem
ming gevraagd om in de school het
feestje te doen plaats hebben Doch de
meerderheid van dit college kon haar1
goedkeuring niet verleunen voor liet doen
plaats hebben van dit onschuldig kin
derfeest, vermoedelijk op grond van ge
moedsbezwaren Want de meerderheid
der leden van het dagelijksch bestuur be
hoort tol de rechterzijde in de politiek.
Het is te merkwaardig om van deze
houding der twee vroede mannen geen
melding te maken.
De gemeente, waai* dit voorviel, is
waarom den naam te verzwijgen0
Kapelle bij Goes.
Hedenmorgen om 9 uur werd
brand ontdekt in de kapitale landbouw-
schuur bij de hofstede van den heer
Joh. Boone te Hoede kenskerke
De schuur brandde geheel uit, de le
vende have kon echter gered worden
en de hofstede bleef voor het vuur
gespaard. De eigendommen van den heer
Boone waren alle verzekerd, doch de
producten van verschillende eigenaars
die in de schuur waren opgeslagen*
niet. Verscheidene personen lijden hier
door groote schade.
De oorzaak van den brand is onbe
kend De eigenaar was tijdens den
brand niet aanwezig.
In de Maandag te Hoedekens-
kerk e gehouden algemeene vergade
ring van de vereeniging „Het Groene
Kruis" werd dc rekening en verantwoor
ding over het afgeloopen boekjaar,
goedgekeurd in ontvang ad f 136 93', in
uitgaaf ad f* 111 92 dus met een goed slot
van f 25.015.
Tot bestuurslid in plaats van den
heer A. v. d. Durpel, naar elders ver
trokken werd gekozen de heer A. Oele
en in plaats van den heer M. G Ver
beek Jr., die periodiek moest aftreden
en voor geen herbenoeming in aanmer
king wenschte te komen, de heer J.
J Walraven
Besloten werd een raderbaar systeem
„De Mooy" aan te schaffen.
Een heugelijke dag was het Dins
dag voor de kinderen der Belgische
vluchtelingen te H an s w e e r t.
St. Nicolaas, vergezeld van zijn bei
de knechts onthaalden hen op allerlei
versnaperingen. Opgetogen waren de klei
nen over dji;t onverwacht bezoek, dat
een evenement is voor hen, die hier ?ulk
een eentonig bestaan hebben in de rui
men der schepen.
Men meldt ons uit H a n s w e r r t
Ter hoogte van Walsoorden zijn
een zolderschuit en een onderlosser van
den heer Kalis gezonken. De bemanning
is gered.
Uit Tholen.
De Staatscourant van heden bevat
het Koninklijk besluit van 7 December,
waarbij de heer J. W Wagtho aldaar
benoemd is tot burgemeester der ge
meente Tholen.
Deze benoeming zal te Tholen onge-
getwijfeld met groot genoegen worden
vernomen. Niet alleen behoort de heer
Wagtho tot een der oude notabele fa
milies van het eiland, maar bovendien
is hij als inwoner en oud-wethouder
der gemeente van haar nooden en be
hoeften volkomen 'op de hoogte. De
heer Wagtho, die den leeftijd van 56
jaren heeft bereikt, bekleedt in het
openbaar leven verschillende belang
rijke functies en is o.m. rentmeester van
het kroondomein, dijkgraaf van het wa
terschap de vrije polders van Tholen,
lid van den raad van beroep voor de
vermogensbelasting en kantonrechter
plaatsvervanger. In de politiek is hij
de vrijzinnige beginselen toegedaan
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen W. D.
Gisteren melade zich bij de grens
wacht in de buurt van Aardenburg
nog een Belgisch soldaat, behoorende lot
de ..guides", die zich tol dien dag in Bel
gië voor den vijand had kunnen verber
gen. Hij werd geïnterneerd
KERKNIEUWS.
De collecte ten bate van 'tMiddelb.
Vrouwencomité tot Steun gehouden in 't
Gebouw der Vrijz. Hervormden Zondag
bij de godsdienstoefening van dr Canne-
gieter heeft f 28.32 opgebracht.
Ned- Herv. Kerk.
Aangenomen te Hekendorp J v.
't Hooft, em. pred Vlaardinge-nte