MIDDELBFRGSCHE OOF RAIT r. 277. 137- Jaargiag. 1914 Dinsdag 24 November BINNENLAND. Uit Stad en Provincie. erschlllende BsrisMse iHti (Duut Tmririjmt 4 g a 1 ij k s, ait *itio»4»riag ra Kor. a» jT<ïsat4ftg»*; fi41 per kvertaal, soowel toot Middelburg alt root alle plaatiea is JSodo.iaad traaoo pp. f1.26. Aixoaderlijke maain koitea 5 oent. A dverteatifla bij abouemoat op voordeelige toorvaardea. PïOBpeotniiea daarraa sija aam bet bureaa te oetomea. jLirertïetiön voor bet eerstrolgeade aammer moeten dei middag» v z 6m til aaa bet bmrean besergi sija. AivtiteatiSi it 20 cut per regelt Bij abomaexmeut -reel lage:, öebeoyte-, dood* «m alle omdere familieberichte» em Dankbetuiging» ram 17 regelt f 1.601 elke i^gtl meet 20 eeat. Roalnm»» 40 oeat pet tegeU Grooie letten maar de plaste, dit rij iuiaie. Tot de plaateimg tb» advertemtibm em reclame», «iet sikometig mit Z e 1 a4, betreffead( Handel, Nijverheid ea Geldwezen, ie gerechtigd hot Algeaeeea A. AK Uk MAM As., 2V.Z. TMrburfsl 846, Aauterdw». Bij dit nummer behoort een bijvoegsel. DE S. D. A. P. EN DE OOïïLOGS- LEENING. Het Volk kondigt een reeks afdeeliugs- vergaderingen aan waarin geprotesteerd zal worden tegen de leeningsplmnen en waarin als eiscli zal worden gesteld: een oorlogsheffing van liet kapitaal. NEDERLAND EN DE OORLOG. Meacrlandschc Anti-Oorlog R a-a d De Nederlandsche Anti-Oorlog Raad streeft naar een zoo spoedig mogelijke beëindiging van den oorlog, door een vrede, die niet de kiem van nieuwe oor logen in zich draagt. De Raad is van oordeel, dat daar toe bij het sluiten van den vrede het volgende gewenscht is: 1 Samenwerking der staten in plaats van tegenover elkander staande bond genootschappen 2 Beperking der bewapening krach tens internationale regeling; 3 Zeggenschap der volksvertegen woordigingen over het vredesverdrag; 4. Vermijding van het gevaar, gele gen in. overgang van grondgebied of annexatie tegen den wil der bevol- Mug: 5. Nieuwe stappen tot bevordering -van verplichte arbitrage en verplicht onderzoek van internationale geschil len De raad stelt zich voor, in samen werking met gelijkgezinden uil alle par- 1 tijen en richtingen in alle landen, de vorming van een krachtige internatio nale openbare meening' ten gun,ste de zer denkbeelden te bevorderen 'Het Ned Comité lol steun der slachtoffers. Bij het Nederlandsch Comité tot steun van Belgische en andere slachtoffers is thans in totaal ingekomen f 392 279.171/*, fr. 5076.241/2 en M. 98.13 Dat bedrag is, zoo schrijft het comité, ongetwijefld .aanzienlijk. Men mag echter niet verge len, dat het grootste gedeelte daarvan reeds is uitgegeven. Daarbij komt nog, dat, nu de vluchtelingen over hel gehee- le land verspreid, zijn, de liefdadigheid in al die plaatsen in eigen kring wordt beoefend, zoodat uit liet binnenland niet veel meer inkomt. Wel worden af en toe bedragen uit het buitenland ontvangen, maar deze hebben gewoonlijk een bij zondere beslemming. Voor onmiddellij- ken steun kunnen die dus niet worden aangewend. Naast zijn gewone middelen bezit h et comité tlians 2 fondsen een om de uitgewekenen later weer in hun vroegere omstandigheden terug te bren gen, uit Amerikaansche bijdragen geslicht door dr. H van Dyke, den Amerikaan- schen gezant te 's-Gravenhage, cu een voor hel verschaffen van onderwijs aan dc kinderen der vluchtelingen, uit Deensche en Noorsche bijdragen, ge- .sLicht door den heer G. Aliert, den Bel gischen gezant te Kopenhagen. In verband met de stichting van dit laatste fonds heeft het bestaande comité een afzonderlijke sub-commissie voor on derwijs ingericht, onder leiding van een der secretarissen van het comité, den heer Léon Delhez, Valeriusslraat 28, Am sterdam Vrijgelaten gewonden We lezen in dc „Köln Ztg." een be richt uit Amsterdam volgens hetwelk Haandag (gisteren) twee officieren, acht onucrofficieren en 27 soldaten, alle be hoorend tot het Duitsche leger, uit het inlevnceringskamp te Bergen (N.-H.) ont slagen zouden worden Deze mcnschen werden destijds door het Nederlandsche Roode Kruis bij de eerste gevechten in België op het slagveld gevonden en in automobielen over onze grens gebracht Daardoor vielen ze niet onder dc rubriek van de vrijwillig (de berichtgever zegt onvrijwillig, dit is een vergissing, men weet, dat in geval een of meerder-, builenhmdschc soldaten inderdaad onvrij willig onzijdig gebied betreden* de grens wacht hen hierop opmerkzaam maakt en eerst, wanneer zij niet terugkecren, hen interneert) over de Nederlandsche grens gedrongen gewapende militairen. Die Duitschers konden dus niet worden geïn terneerd. Ook uit Maastricht ïs aan een (gewonden Duitscher verlof gegeven nolnr huis te gaan. Belgische onderwij zevs. De N. B C drukt een stuk af uil een particulier schrijven, van den heer Otto, die met den heer van der Vos zich op de hoogte is gaan stellen van den toestand op onderwijsgebied in Belgic, waaraan wij, afgezien van wat daaruit gisteren ouder „Laatste Berich ten"' werd meegedeeld, nog het volgende ontleenen In het algemeen wordt daar hei onderwijs overal herval: in Duffel op 23 dezer, in Mechelen iKveneens, 'in Lier wil men trachten op 1 Decem- ebr met een school te beginnen Uit Middelburg. Bij de heden gehouden verkiezing voor zeven leden van de Kamer van Koophandel en Fabrieken alhier wer den ingeleverd 62 witte stembiljetten, welke bestemd waren voor de periodie ke aftreding Van onwaarde werd ver klaard één biljet. Het aantal geldige stem biljetten bedroeg (dus 6t, en de volstrekte meerderheid 31. Uitgebracht waren op de aftredende heeren de volgendp aantal len stemmen: jhr. H. A van Adrichem Boogaert 60, mr. G J Sprenger 58, mr J. A Heijse 59, W. Bosman 57, jhr. A. E. Boddaert 57, verder werden uitge bracht op den heer A. C. de Vos, de can- didaat van Handelsbelang in dc vaca ture van den heer W Chr. Noske, 'die niet meer in aanmerking wensclite te komen, 54 stemmen; op den heer L. Leijdesdorf 2 stemmen en op de heeren W A, de Rijcke, W Chr. Noske, A Reij- nierse, A J. Verhage, A. Jeronimus jr en W van Kuijk ieder 1 stem Herkozen de heeren van Adrichem Boogaert, Sprenger, Heijse, Bosman, Bod daert en gekozen ide heer de Vos. Nog moest voorzien worden ia de vacature ontstaan door het vertrek van den heer M. P. van der Harst en voort durende door het bedanken Van djen heer P. W. M. Iloegen van Hoogelande, die. eerst in deze vacature werd geko zen Hierdoor waren ingeleverd 61 geele Stembiljetten; van onwaarde waren geen en blanco 1. Er waren dus 60 geldige biljetten en de volstrekte meerderheid bedroeg 31 Uitgebracht waren op den heer A. J. Verhage, condidaat van Han delsbelang, 57 stemmen; J M. Kake- beeke 2 en A. C. de Vos 1 slem. De heer Verhage is dus gekozen 4- Voor vertrek met den trein van 9.09 waren voor heden 33 gratisbiljellen uitgegeven, de trein vertrok echter niet en zal dit ook morgén niet doen, daar de Duitsche autoriteiten alle vervoer per trein en tram van en naar België heb ben stop gezel. Heden werden 1270 porties warm eten verstrekt. Bij Kon. besluit is aan mr A. Meer kamp van Embden; adj.-commies bij hel Rijksarchief in Zeeland de titulaire rang verleend van commies Uit Zuid-Beveland. Bij Kon. besluit is benoemd tol lid van het college van regenten over de strafge vangenis te Goes, J B. de Beaufort, burgemeester dier gemeente In de Maandagmiddag gehouden raadsvergadering van W o 1 p h a a r t s- dijk werd.aan den onderwijzer J. P. Goedegebuur op zijn verzoek eervol ont slag verleend met ingang van 1 Januari. Voorts werd besloten in de hierdoor ont stane vacature in plaats van een onder wijzer, een onderwijzeres op te roepen. Voor liet geven van onderwijs in de vrije en orde-oefeningen buiten de ge wone schooluren op de beide scholen te Qud-Sabbinge en Oostkerke werd voor beide een gratificatie toegestaan van f 25 en voor het onderwijs in nuttige handwer ken aan eerstgenoemde school een gratifi catie van f 50. Aan de politie werd een gratificatie toegestaan van f '25. Maandagmorgen werd te Wol- phoartsdijk een begin van brand ont dekt in de Ned. Herv. kerk Fcnigc ban ken en een stuk van de galerij zijn totaal verbrand, terwijl de verï en de kalk der geheele kerk veel heeft geleden van de hitte en den rook. Of het orgel door de hitte ook geleden heeft moet nog blijken. Waarschijnlijk is de brand ontstaan door een sloof Gelukkig dat de 'kerk door de tijdige ontdekking voor een grooter onheil werd gespaard Uit Tholen. - In de Maandag te Stave p.isse ge houden raadsvergadering was ingekomen een verzoek van den heer J. M van Door- ninck, burgemeester, om buiten die ge meente te mogen wonen. Het day. bestuur adviseerde afwijzend en de" Bind ging eenstemmig met dit advies mede KERKNIEUWS. Bij de Maandag gehouden herstem ming voor president-kerkvoogd der Ned Herv. Gem. te Koudekerk# tasschen J. C. de Koster aftredend en dhr. J. A. Contant werden uitgebracht 117 stemmen van onwaarde 3 geldig uitgebrachte stem men 114. Hiervan verkregen J. Q. de Koster 69, en J. A. Contant 45 Gekozen J. C. de Koster. - Door het kiescollege der Ned. Herv gemeente te Axel zijn gekozen als ouderling de heeren A van 't Ho^f en F Dieleman Jz., in plaats van de aftre dende leden A van Cruyningen en F Dekker; als diaken, is herkozen de heer A. J. Hol en gekozen de heer A, de Feij- ter Czin plaats van het: aftredend lid P. van Alten Ned Herv Kerk. Beroepen te Utrecht J. F. Beerends, fc9 Doesburg. Aangenomen naur Weiwerd B. R. Boer- sema, cand. Feerwerd. Geref. Kerken. Beroepente Harderwijk D. B. Hagen beek te Vlaardingen, te Veenendaal B. de Jager, Scherpen zeel. Bedanktvoor Amsterdam Zuid R. E. van Ar kei, Soest, voor Lollum en Waaxens S. G. de Graaf, Oosterzee, voor Enter B. Haitsma, Hindeloopen. E v a n g. L' u t h. Kerk. Aangenomen naar Deventer P. StegeDga Az., Zwartshne. KUNST EN WETENSCHAPPEN. De Hallen van leperen Zou nu werkelijk ook dit mooiste van alle prachtwerken der Gothische burger- kunst als slachtoffer zijn gevallen van die afschuwelijke oorlogsnoodzaaki Zoolang er nog slechts particuliere berichten over kwamen zijn we steeds blijven hopen Maar nu het sobere Fransche legerbericht zegt dat de kerk, de hallen en andere ge bouwen bij de beschieting van Ieperen door de Duitschers in brand zijn geraakt, nu geven we de hoop op. Dus ook nog dit verlies! Wie nu op de reusachtige markt van Ieperen komt, kan slechts een ruinen- hoop verwachten, waar hij vroegor stond voor hel indrukwekkendste siadsgeziqht dal we ooit gezien hebben; de 132 meter lange Zuidgevel van den Lakenhal, met in hel midden daaruit oprijzend den sle- vigen, in slanke torentjes uitloopenden Beffroi, en aan de Noordzijde afgesloten door liet sierlijke „Nieuwerck". En achter dat alles de zware steenmassa van schip en toren der St. Maartenskerk. Dat zijn nu muurbrokken Verbrand is vermoedelijk hel prachtig; dak van den Lakenhal; geblakerd zijn dan bok ide muurschilderingen van Pauwels en Dtlbeke in de lange, lange bovenzaal, met haar hoog houten dakgewelf; ver brand vermoedelijk ook de rijke boutver siering en de zoo merkwaardige oude muurschilderingen van de schepenzaal Vernield of verminkt zijn al die herinne ringen aan ouden bloei Ook al zou men later de gebouwen nog kunnen herstellen, dan zal er niet meer Je bekoring aan zitten van hel werkelijk' oude, dat onmiddellijk spreekt van die vroegere eeuwen. En bovendien zil men dat alles nog herstellen? Een kerk heeft er veel kans op omdat zij nog steeds in gebru.^ is Een stadhuis ook. Maar het achteruitge gane Ieperen had geen gebruik voor die reusachtige zaalruimten Vlaanderen wordt wèl zwaar bezocht 1 En dat alleen omdat het toevallig in den weg der oorlogvoerenden is gelegen Nog een enkele geschiedkundige bij zonderheid. De Lakenhal dateert uit de 13de eeuw, en is een der vroegste voorbeelden van. Gothiek in burgerkunst. Hij diende als bergplaats eu beurs voor de lakenwevers Hel Nieuwerck werd in het begin der 17de eeuw gebouwd, maar sluit zich in zijn Renaissance-stijl zeldzaam gelukkig aan bij de Golhieke van den Hal. De schepenzaal verdient vooral vermel ding om de oude muurschilderingen, uil de 14de eeuw, weergevend portretten van de graven en gravinnen van Vlaande ren. Ze zijn schitterend van kleur geble ven Of liever: ze waren dat! Andere voorbeelden van muurschilderingen uit dien tijd bestaan bijna niet; en zeker niet zoo mooi behouden als deze De muurschilderingen in de Lakenhal, weergevend beelden uit de geschiedenis van Ieperen, zijn van veel later dagteeke- ,ning, n!. uit de 19de eeuw. Maar zc waren zeer indrukwekkend, vooral in deze histo rie-sprekende omgeving LANDBOUW. Afd Kruiniugen Z L M Zaterdagnamiddag hield de afd Krui- n in gen van de Z L M. eene vergade ring in Hotel Korenbeurs onder voor zitterschap van den heer Welleman In zijn. openingswoord wees de voorzitter op de inrichting van een bemiddelings bureau o a voor de aanschaffing van voederartikelen en meststoffen Wordt nu van regeeringswege reeds voorzien in den aankoop van mais, het wordt nu ook de lijd, waarin de boer gewoonlijk den aankoop van voorjaarslnestsloffen voorbereidt Aangewezen is men nu op het cenlraal-bureau vau het Ned Land- bouwcomité Wel zijn reeds aanbiedingen gedaan door particuliere handelaars, maar zekerheid van levering geeft het G B Om ook in de toekomst hel hoofd te kunnen bieden aan eene samenspan ning der kunstmesthan de laars met het cog op prijsbepaling is het in dezen lijd gewensclit de leverantie op te dragen aan het C B dat geen handelslichaam is, maai' onder het beheer staat van land bouwers uit het gehcele land. De bestellingen hadden al moeten op gegeven zijn aan den secretaris der afd Wie nog wenscht op te geven .moet zulks vdor Woensdagavond doen Bestellingen na dien tijd zijn onherroepelijk le laat en kunnen niet meer worden uitgevoerd. Er blijkt nu, dat een paar dorpsvereeni- dingen ten deele reeds levering hebben opgedragen aan een particulieren hande laar. Ingekomen is een bericht v,an den heer J. Wondergem, waarin hij verzoekt niet meer herkozen te worden als vice voorzitter der afd De voorzitter her denkt in waardeerende woorden met dankbaarheid al wat de heer Wonder gem als bestuurslid in het belang van den landbouw heeft gedaan of helpen tot stand brengen In diens plaats wordt ge kozen de beer J. J. Mol van Waarde In de vacatures ontstaan door de af treding van de heeren J. J Mol, A van Hootegenl en W. Dekker worden geko zen de heeren C. P Vogelaar van Krab- bendijke, A v. Hootegem van Ivruiningen en Wi. Dekker van Wemeldinge Voor zoover tegenwoordig, zijn genoemde hee ren bereid de hun opgedragen funclie weer le vervullen. Tot marktzelter voor Kruiningeu wordt de heer Q Trimpe van ICloelinge op voor stel van liet bestuur hemoemd voor een jaar. Vervolgens is aan de orde de bespre king van de agenda der aanst. H. B-ver gadering Omtrent een der punten, betreffende de benoeming van den rechtskundigen adviseur der Maatschappij zonder eenig praeadvies van hel D B der Maatschap pij merkt de voorzitter op, dat reeds vroeger door hem is kenbaar gemaakt, dat de wijze van benoeming van dien functionaris geheel in strijd is met de voorstelling, die men zich in de afd Kruiningeu lieeft gevormd. Die benoe ming moet van onderaf in de afdeelin- gen dei" Maatschappij worden voorbe reid, zooals dal tegenwoordig gebruikelijk is o a in verschillende arbeiderscorpora ties. In hel bureau vau advies moeten naast een rechtsgeleerde, vakmannen plaats hebben Zóó als nu gevoelt hij er niets voor, nu noch in dc toekomst Op voorstel van den heer Van der Vliet worden de afgev. naar de H. B.- vergadering geheel vrij gelalen, betref fende de bespreking van dit punt. De afd Kruiningen is overtuigd, dat de wijze van werken van den rechtsk adviseur niets geeft op eene wijze, zooals nu ge schiedt. Daarna houdt de heer J J Mol van Waarde „Een praatje over vee-arbitrage". Hij trekt de conclusie, dat de voor schriften zooals die zijn verstrekt door hel Landb. comité le lang cn ingewik keld zijn om er iels goeds mee te doen. Dc bedoeling van den spreker is dan ook voornamelijk om deze zaak aanhangig te maken in de verschillende afdcelin- n. t Nog wordt medegedeeld dat bij ge noegzame deelneming le beginnen half December door den heer Van der Vliet eene cursus in paardenkennis zal wor den gegeven. LEGER EN VLOOT. De korporaal-cadetten J. Dommisse en P. v. d. Slikke, beiden vsd Vlissingen, zijn met ingang van heden bevorde-d tot sergeant cadet. POST EN TELEGR APHIE. Bij het jongste examen voor commies bij de posterijen slaagde 0. n. de heeren A. H. de Koster en C. J. Bom, atkomstig van I e r s e k e. nu te Rotterdam, en I. A. Lu- 'a, vroeger te Nieuw vliet, nu te Maastricht. o Postspaarbank. Meii schrijft ons Zooals bekend is beeft het Kon Best van 3 Aug 1.1. bepaald, dat de Directie der Rijkspostspaarbank de terugbetaling vaikv aangevraagde gelden langer dan 14 dagen, desnoods tot 6 maanden toe, kon uilstellen. De Direc tie heeft van die bevoegheid slechts een matig gebruik gemaakt en, waar het noodig was, d,e terugbetaling zeer bespoedigd In verband hiermede werd door postambtenaren dikwijls aan in leggers, die een spoedige terugbetaling wenschten, de raad gegeven de re den van de aanvraag aan den Direc teur der Rijkspostspaarbank mede te deelen. Aangezien in de tegenwoordige tijds omstandigheden aan elke aanvraag weder, zooals vroeger, binnen een paar dagen wordt voldaan, is het volkomen onnoodig in een schrijven aan den Directeur der Rijkspostspaarbank de reden van dc aan vraag te melden, weshalve aan de post ambtenaren verzocht is het geven van bovengenoemden raad in liet vervolg ach terwege te laten - De audiënties van de ministers van Landbouw, van Koloniën, van Marine en van Waterstaat zullen deze week niet plaats vinden. - Zaterdag heeft men te Kijkduin een aldaar aangespoelde mijn laten springen, waarvan de knal te Scheve- ningen werd gehoord, Zaterdagavond is, naar de N. R. C. meldt, op de grens te Baarle Nassau de 28-jarige J. Buit Raevels in Bel gië, door een Hollandsche patrouille sol daten doodgeschoten, toen hij trachtte spiritus over de grenzen te smokkelen. J B was een beroepssmokkelaar De officier van justitie te Breda en de auditeur-militair te Tilburg hebben een onderzoek ingesteld. Zaterdagavond tegen half negen zijn de twee laatste wagens van den goederentrein van Utrecht naar Zwolle nabij het station Harderwijk ontspoord en omgevallen, waardoor de hoofdlijnen versperd werden Een petroleumtank is grootendeels leeggeloopen Het ongeval gaf groote vertraging aan de treinen uit en naar het Noorden. T<; Oldenzaal zijn 2 uit Duitschland ontsnapte Fransche krijgsgevangenen aan gekomen, die 5 dagen en nachten had den rondgezworven Zij waren van vol doende middelen voorzien en keeren over Engeland naar het Fransche leger terug. De 23-jarige koe'sier, die Vrijdag in de Wavmoesstraat te Amsterdam drie revol verschoten op een meisje beett gelost, is Bevonden, hangende aan een ijzeren staaf voor een pakhuis aan de 0 Z. Kolk, aldaar. De man was reeds overleden.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1914 | | pagina 1