MIDDELBUUGS
OERA
i§7* jaargang.
1944
Maandag
9 November
BINNENLAND.
De Tlnchtelingen.
Uit Stad en Provincie.
i*. 264.
Dmv Mirut versehynt Aagelijki, *«t uitzondering m Som! am Jaaittagam)
{MJ| pel kwartaal, zoowel roor Middelburg ala roor alia plaatna im NaiarinaA iramoo pp. 11.25
AfxoaJerlijka nnmmara koataa 5 ceat,
Aivarteatiöa by abommamamt op voordaeliga Toonraariom.
Proapaotraaaem daarram sya aam hat bmraam ta bekomaa,
AdvartamtiOm voor hat aoritvolgouda ammmar moeten dea middag* vóór éém mar
aam hat bmraam baaargd aym.
Advartamtiea i 20 eamt par ragalj Bij abommaMamt vaal lagar. flaboorta-, dood- a&
alia amdara tmailiabariohtam am Damkbatmigimgam vam 11 xagali 1 1.60 J alka ragal waai
20 oamt. Baolamtaa 40 oamt par ragaL Groota lattara maar da plaats} dia sy imaawam.
Tot da plaatsimg vam advartamtiea am reolamei, aiat afkomstig mit Zaalamd, betraffasdf
Hamdel, Nyvarhaid am Geldwezea, is garechtigd hat Algemeei Adverteitie-BiraaB
A. »fi LA 1AB Aii, N.Z. Twwrowr*wsd Amsterdam.
Bij dll nummer behoort een bijvoegsel.
In de anti-revolutio
naire part ij
„Weinig, zoo schrijft de Unie-Libe
rale „Vaderlander", hebben wij ver
moed toen wij in de Staatscourant die
benoeming lazen van J. H. de Waal
Malefijt tot burgemeester van Katwijk,
dat de nieuwbenoemde titularis nie
mand minder was dan de oud-minister
van dien naam. Niet, dat wij ooit zou
den veronderstellen, dat de oud-minis-
ier van koloniën in 't Kabinet-Heems
kerk, het burgemeestersambt bencuen
zijne waardigheid zou rekenenals er
toch iemand is die vindt, dat de be
scheidenheid is een sieraad, waarmede
men ver genoeg komt, dan is -het
deze man, die juist door deze eigen
schap naast noesten vlijt en getrouwe
plichtsbetrachting, zeker niet een van
de minst sympathieke figuren was in
het Kabinet van het jolige Chris
tendom, al stond hij dan ook in de
joligheid zeker niet in de eerste rij.
Maar als wij ons over deze be
noeming hebben verwonderd, dan is.
het, omdat daardpor de algemeene
vlucht van de kopstukken van de
anti-revolutionnaire partij wordt voort
gezet. Heemskerk zit in den Raad van
State, Tahna is weer zieleherder, en
verdeelt zijn pastoralen arbeid tusschen
het leger en Bennebroelc, Colijn zit
in de Eerste Kamer, en nu eindelijk
De Waal Malefijt op het stadhuis te
Katwijk En opvallend is het, dat, waai'
„De Standaard" over Hcemskerk's en
Talma s en Colijn's nieuwen staat des
ilevens haar woordje heeft gezegd, die
van De Waal Malefijt haar gansch
sprakeloos 'deed worden. En toch zou
den wij zoo gaarne ingelicht zijn om
trent de oorzaak van de algemeene
vlucht, het is nu niet meer een per
soonlijk verschijnsel, het is een politiek
verschijnsel geworden.
Toch zou het niet onmogelijk zijn,
dat ook persoonlijke redenen den oud-
jninister hebben genoopt zich uit de
■politiek terug te trekken; hij kan toch
met Gosewijn uit de Gijsbrecht zeg
gen, dat ook hij zijn deel heeft gehad
in de algemeene ellende; was "hij, van
wien zóó onomstootelijk vast stond dat
hij was oprecht in de anti-revoluti
onnaire leer, dat zelfs zijn felste po
litieke tegenstander dit nooit in ver
denking zou hebben durven brengen,,
niet de eenige minister in het Kabinet-
Heemskerk, wiens zuiverheid in de
leer werd betwijfeld? Waarlijk toch ge
noeg, om van de politiek voorgoed zijn
bekomst te krijgen.
Wij wenschen den nieuwbenoemde^
burgemeester nog vele gelukkige dagen
too. in het schoone dorp in Holteods
Üuin."
Engeland en de onzijdige
handel.
In een hoofdartikel over de nieuwste
Britsche maatregel tegenover den onzij-
digen handel, schrijft de N. R C. o a
het volgende
Wat natuurlijk niet meer verwonderen
kan, is dat Engeland in do, den Order
of Council aanvullende, proclamatie van
29 October de contrabandelij sten ver
uitbreidt boven het door de Londen-
sche Declaratie toegelaten maximum en
aankondigt, in die lijn nog door te zul
len gaan; evenzeer wisten wij reeds,
dat Engeland daarbij feitelijk liet ver
schil tusschen de twee categorieën van
contrabande, heeft opgegeven door de
conditioneele contrabande met eindbe
stemming voor de vijandelijke overheid
reeds neembaar te verklaren op hare
reis naar eene onzijdige doorvoerha
ven, alsmede door een stel, thans in
den Order of Council nog aangedikte,
vermoedens, waaruit de bestemming
voor de vijandelijke krijgsmacht of over
heid moet blijken en waardoor feite
lijk alle voor het vijandelijk land be
stemde conditioneele contrabande go-
troffen wordt. De Britsche regeering
gaat dus voort op den reeds ingeslagen
weg om alles, waarvan zij niet wenscht,
'dat het den tegenstander zal bereiken,
de facto tot absolute contrabande te stem
pelen, en den handel in die artikelen
op Nederland dus vrijwel onmogelijk
te maken. Engeland deed en doet aldus
jets veel ernstigers, dan wat het vroeger
als neutrale staat in oorlogvoerenden lui
de wraakte, maarde Londensche
Declaratie werd nimmer garatificeerd
en dit beteekent, dat den oorlogvoeren
den hier zeer groote speelruimte is
gelaten
Toch is de Britsche regeering nog niet
tevreden; nog krasser maatregelen heeft
zij in voorraad: wanneer haar zal blijken,
dal eene vijandelijke regeerrtig voorraden
(supplies) voor haar gewapende mgacbb
van of door een neutraal land betrekt,
zai zij kunnen decreteeren, dat alle voor
waardelijke contrabande, naar dat neu
trale land vervoerd, neembaar zal zijn;
m. a. w. dan zal het neutrale laad ten
deze volkomen worden gelijkgesteld met
hel vijandelijk land. Er beh'oeft slechts
eene bezending sigaren geen contra
bande uit ons land naai' liet Duitsche
leger te gaan, om ons gehcele laud, dus
ook onze koloniën de Order in Council
spreekt zoo algemeen mogelijk wat den
zeehandel betreft, met vijandelijk land op
eene lijn te stellen, dien handel dus nage
noeg geheel lam te leggen. Het lijdt geen
twijfel, dat zoodoende het neutraliteits-
vechl, dat bij contrabande ver voer door
onzijdige schepen toch als minimum de
bestemming voor werkelijk vijandelijk
land eischt, volkomen genegeerd wordt,
dal hier een maatregel in het uitzicht
gesteld wordt, die wonderveel gelijkt op
eene omnium consensu ook door Enge
land, vgl. het toepasselijk verklaarde ar
tikel 18 der Londensche Declaratie!
onoirbaar geachte handelsblokkade van
onzijdig gebied, en hel lijdt evenmin twij
fel, dat die maatregel volkomen in strijd
zou zijn met het beginsel van den vrijen
uitvoerhandel der onzijdige staleu, welk
beginsel ons ook door Engeland gewaar
borgd is bij de gelijkluidende artikelen 7
der twee Haagsche onzijdigheids verdra
gen van 1907.
Wij hopen, dat het beleid van den han
del en der beide regeeringen hier toepas
sing van den uitersten maatregel zal
weten te voorkomen; mocht dit niet het
geval kunnen zijn, dan zal onze regeering
ook na het einde van den oorlog dit punt
tegenover de Britsche regeering ongetwij
feld niet loslaten.
Een bivakmuts voor de soldaten
te velde.
We hebben een plaatje voor ons ons waar
van 'tons spijt dat wij het niet in de courant
kunnen afdrukken. Het toont een soldaat
getooid met de wollen bivakmuts, waarvoor
een beroep wordt gedaan op den brei-ijver
der Nederlandsche vrouwen.
Maar zonder plaatje kan men zich toch
wel voorstellen boe zoo'n muts er uitziet.
Iedereen heett wel eens een helm met
ringkraag van een maliënkolder gezien, rond
van bol, bet heele hoofd omsluitend, en met
breed uitstaanden rand rustend op de
schouders.
Een ronde opening is er in gelaten voor
het gelaat. Maar ooren, kin en hals zijn
lekker ingepakt. De sjako of uniformpet
wordt bovenop deze muts gedragen.
De muts wordt niet door een gewapende
troep bij dag gebruikt. Ze is bestemd om
des nachts op bivak of bij noodlogies in
koude, tochtige lokalen te dienen, en kan
overigens ook worden gedragen door schild
wachten aan grenzen en kusten of in forten.
Hoe nuttig zoo'n muts in de te verwach
ten koude dagen zal zijn voor de soldaten,
behoeft geen betoog. Er wordt in Duitsch-
land en Engeland dan ook reeds door dui
zenden vrouwen ijverig gebreid om de sol
daten in de wintercampagne van zoo'n
practische muts te voorzien.
En nu is er ook in Nederland een vrouwen
commissie die de andere vrouwen opwekt
zich aan het breien te zetten, en die met
medewerking van luit-generaal b. d. W. G.
F. Snijders de verdeeling en verzending zal
regelen, in dier voege dat de mutsen zullen
worden ontvangen daar waar ze het meest
iioodig zijn.
Het Legerbestuur heeft verklaard er
grooten prijs op te stellen.
Het ligt in de bedoeling de uitreiking
der mutsen te doen geschieden omstreeks
het a s. St. Nicolaasfeest. Einde November
dienen ze dus ter verzending gereed te zijn.
Presidente van het comité is A. M. E. M.
baronesse van Voorst tot .VoorstCremers,
Walburgplein 5, Arnhem le secretaresse
jonkvr. B. A. G. van de Poll, v. Blanken-
burgstraat 64, Den Haag2e secr. mevr.
M. A. LuteijnWillems, Pastorie, IJsel-
monde; penningmeeateres mevr. J. H. M.
Snijdersvan Meurs, Prinse-Vinkenpark 11,
Den Haag.
Aan die adressen kan men nu exempla
ren van den oproep (me! aangehecht en in
te vullen toezepgingsbewijs van 'fc aantal te
breien mutsen) krijgen, benevens een blad
met afbeelding en hreiaanwijzing. We zullen
echter die laatste ook hier laten volgen,
om ze zoo algemeen mogelijk bekend te
Aanw ij zingen voor het Breien.
Men heeft noodig:
4 fijne houten breinaalden (voor hen die stijf
breien) of 4 grove stalen breinaalden
No. 12.
Voorts per muts
60 gram vier-draads wol van donkere kleur.
De muts wordt gebieid als volgt;
30 steken opzettendus 10 steken op elke
naald.
le toer: 4 recht, 1 averecht, enz.
2e toer: idem.
3e toer: één steek maken (door heffing), 4
recht, 1 steek maken, 1 averecht, enz.
4e, 5e en 6e toer6 recht, 1 averecht, enz.
7e toeréén steek maken, 6 recht, 1 steek
maken, 1 averecht, enz.
8e, 9e en 10e toer8 recht, 1 averecht, enz.
11e toeréén steek maken, 8 recht, 1 steek
maken, 1 averecht, enz.
12e, 13e en 14e toer10 recht, 1 averecht,
enz.
15e toeréén steek maken, 10 recht, 1 steek
maken, 1 averecht, enz.
16e, 17e en 18a toer: 12 recht, 1 averecht,
enz.
19e toer: één steek maken, 12 recht, 1
steek rnaköD, 1 averecht, enz.
2Ce, 21e en 22e toer14 recht, 1 ave
recht, enz.
Nu zijn er dus op elke naald 32 steken.
24e, 25e en 26e toer: 15 recht, 1 averecht,
enz.
Nu volgen
24 toeren (met houten naalden) of 28 toeren
(met stalen naalden) telkens 2 recht, 2
averecht.
Daarna
28 steken afkanten, en op de overige
8 toeren heen en weer, 2 recht, 2 averecht
breien. Zoo komen er 4 kantlusaen.
Nu weer 28 steken bij opzetten en weder
in 't rond2 recht, 2 averecht breien tot
de wol is opgebreid.
De opening aan het begin dichthalen.
N.B. Men moet zéér los breien, anders
wordt de muts te klein.
Men moet zéér Iob afkanten, anders
valt de onderste rand van de muts
niet als een kraag.
Aan te bevelen is, de eerste gebreide
muts te doen passen.
Uit Middelburg.
Bij het plaatsingsbureau is nog steeds
groote vraag naar huizen, gedeelten van
huizen oi kamers met gebruik van keuken.
De lijsten geven echter niet meer van
deze woongelegenheden aan, en reeds moest
geadviseerd worden te trachten elders een
woning te vinden.
Waar het hier geldt personen die niet
onbemiddeld zijn en die zeker voor vele
winkeliers welkome klanten zouden zijn,
is het zeker te betreuren, dat hier niet meer
gelegenheid is.
Ieder, die meent nog plaatsen te kunnen
aanbieden, zal zeker voor onze stad een
goed werk verrichten door dit op te geven,
Gisteren werden 1858 en heden 1873 bons
voor warm eten afgegeven.
Te Aagtekerke is de voormalige
openbare school ook bewoond door vluch
telingen.
Aandezangvereeniging>Nut en Genoegen"
aldaar is door kerkvoogden de consistorie
der N. H. kerk voor haar wekelijkscbe
oefeningen in gebruik gegeven.
Men meldt one uit Hansweert:
Een afgevaardigde van het Amerikaansche
comité is heden naar Ter Neuzen vertrok
ken om te trachten het graan op te koopen,
dat daar in Belgsche schepen ligt, die bij
't beleg van Antwerpen zijn gevlucht.
Zaterdag middag zijn weer 2 schepen met
graan van Hansweert vertrokken bestemd
voor de noodlijdende ^bevolking in België.
De Nederlandsche onderwijzers hebben tot
nu f 3951 bijeengebracht voor hun nood
lijdende Belgische collega's.
Roosendaal Merxem.
Ter aanvulling van het bericht over de
verbinding Roosendaal—Merxem op ons
bulletin van hedenmorgen, kan nog gemeld
worden, dat de oorzaak van het niet rijden
gelegen is aan moeilijkheden met bet Bel
gisch personeel, dat weigert verder voor de
Duitschers dienst te doen.
De mannen van 18 tot 30 jaar.
Gisteren hadden wij op het reisbureau een
onderhoud met een inwoner van Antwerpen
die Zaterdag van daar is teruggekeerd, na
er tien dagen vertoefd te hebben. Hij lichtte
ons in het bijzonder in over de kwestie
van het aanhouden van personen tusschen
18 en 30 jaar. Dit geschiedt, maar zij,
waarvan geen bewijzen ten stadhuize aan
wezig zijn dat zij dienstplichtig zijn, worden
weder in vrijheid gesteld. Zelf kwam hij
hierheen in gezelschap van twee zijner zonen,
die tusschen 25 en 30 jaar oud zijn en dio
zonder moeite Antwerpen en ook Belgie
verlieten, terwijl hij geen ander bewijs had
dan zijn trouwboekje voorzien van Duitsche
stempels.
Alleen de dienstplichtigen ondervinden dus
begrijpelijkerwijze moeilijkheden.
De man die zelf een zaak drijft, verzekerde
dat de Duitsche soldaten alles met Duitsch
geld betalen.
Uit Middelburg.
Door Gedeputeerde Staten is bepaald,
dat voor Walcheren, met uitzondering
van de gemeenten Veere en VlissiDgen, de
jacht op klein wild op Maandag 16 Novem
ber 1914, met zonsopgang geopend en de
jaebt op waterwild op genoemd tijdstip
heropend wordt.
Wij meenen goed te doen onder ver
wijzing naar de meermalen iu ons blad
opgenomen spoorwegdienstregeling, er nog
maals aan te herinneren, dat tusschen 7.29
morgens en 12.35 des middags geen
trein in de richting Roosendaal vertrekt.
De laatste dagen komt het herhaaldelijk
voor dat personen die rekenen op een trein
tusschen 9 uur en half tien teleurgesteld
terug moeten keeren.
In het belang van hen, die Dinsdags
van den vluchtelingentrein van 9.9 voorm.
willen profiteeren voor het bezoek aan de
markt te Goes, deelen we mee, dat zoolang
de treinverbinding van Roozendaal naar
Merxem niet hersteld is, ook die vluchte
lingentrein Liet zal rijden,
Heden morgen had op het Molenwater
de registratie van de op Walcheren aanwe
zige antomobielen plaats door de militaire
autoriteiten.
Heden morgen had op den hoek van
de Molstraat en den Dam eene botsing plaats
tusschen een auto en een wielrijder. Laatst
genoemde kwam ander zijn rijwiel terecht,
en bezeerde zich licht, ook het rijwiel was
eenigszins beschadigd. De automobilist reed
door zonder zich over den wielrijder te be
kommeren. Een onderzoek voor het al of
niet schuld hebben van den automobilist
wordt ingesteld.
U.it Vlissingen.
In de VI. Crt. van Vrijdag j.l. was
ons oog ontgaan de volgende, onder ge
meentelijke bekendmakinge geplaatste «waar
schuwing
De burgemeester vun Vlissingen
vernomen hebbende dat den 4en November
ongeveer 9 uur 's avonds 2 zeilscheepjes
(vermoedelijk visschers) zijn waargenomen,
zeilende over de reede
brengt ter kennis van belanghebbenden
dat de vaart op de Wester-Schelde van
zonsondergang gesloten is, behalve voor de
mastscbappij «Zeeland» en de Provinciale
boot
dat schepen, behalve de bovengenoemde,
gevaar loopen beschoten te worden, indien
zij na zonsondergang varende op de Wester-
Schelde worden aangetroffen.
Uit Walcheren.
Het gemeentelijk herhalingsonderwijs
wordt te Domburg gegeven in de con
sistorie der Ned. Herv. kerk aldaar.
Uit Zuid-Beveiand.
Benoemd tot chef van het bijkantoor
der Coöp. Vereeniging Centraal Beheer te
Goes, omvattende o. m. de Landbouw-
Tuinbouw-onderlinge, de heer mr. H. C. J.
Zaaijer aldaar, zulks in de plaats van wijlen
mr. J. de Witt Hamer J.Gz.
Te Heinkenszand heeft zich
ook een commissie gevormd onder de dames
om sokken en handschoenen te breien voor
de soldaten, eenige dames uit het comité
zamelden niet minder dan 55,10 in. Zij
togen aan het werk en breiden 34 paar
welke aan het comité te Middelburg werd
gezonden.
Nog altijd vol ijver zetten ze hunne werk
zaamheden voort om handschoenen en mutsen
te breien.
Door het jachtgezelschap „het Klopje"
werden te Wilhelminadorp in 3 da
gen 472 hazen en 31 fazanten geschoten.
Uit Zeeuwseh-.Vlaaadecen .Wi. D.
Men meldt ons uit Sluis:
Vervoerde de tram BreskensMaldegem
jaarlijks miilioenen K G. suikerbieten naar
Sluis, om verder per scheepsgelegenheid
naar België ter bestemde plaats gebracht te
worden thans zagen wij Zaterdagmiddag
6 waggons beetwortelen u i t onze gemeente
naar Breskens en verder naar Selzaete
vervoeren.
Ruim 50 groote schepen (waaronder die
meer dan 300.000 KG. kunnen laden) en
eenige sleepbootjes liggen in de haven en
in het kanaal Daar Brugge precies tot aau
de Nederlandsche grens.
Zondagnamiddag 2 uur is het tramver
keer tusschen Anrdenburg en Brugge stop
gezet. Een schreef door de rekeniDg voor
hen, die Zondagmorgen hun familie te Sluis
bezochten.
De raad der gemeente W a t e rl a nd-
kerkje koos Zaterdag tot wethouder den
heer M. M. Wadde van Roon, ter vervan
ging van den heer F. van Prooijen, die
vertrok.
Vrijdagavond zijn in IJzendijke
3 Belgische soldaten geinterneerd, wat de
daaraan voorofgaande week ook gebeurde
met een Duitsch soldaat-wielrijder.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
De 27ste druk van de
„Camera Obscura".
Het zou anders een feestuitgave zijn ge
weest ter gelegenheid van de eeuwherden
king van Beets' geboortedag. De gebeurte
nissen van nu laten echter weinig gelegen
heid ook nog te denken aan de dingen van
vroeger.
Maar de «Camera» zal ook dezen tijd
overleven, en deze 90-cents volksuitgave in
zakformaat zal daartoe meewerken. We
hadden het boek voor ons liggen, maar we
hebben het weer weggelegd, want o't is
zoo gevaarlijk in dit boek te gaan neuzen,
als men nog andere dingen te doen heeft.
Die heerlijke humor pakt je zoo, dat je van
zelf blijft lezen en lezen.
En toch is er nog meer aan te kondigen.
Want de Erven Bohn te Haarlem die dezen
27sten druk bezorgde, liet tegelijkertijd
verschijnen»De Student Beete" van mr.
H. Ph. 't Hooft, een schets van persoon en
omgeving van Beets in den tijd dat hij de
Camera" schreef.
Dit boekje is bovendien nog voorzie» van
een aantal aardige teekeningen van Louis
Raemaekers van de me68t bekende typen
uit de „Camera".
Het werd uitgegeven ten bate van het
Hildebrand-gedenkteeken.
Voor de Zuidelijke noodcompetitie A
werden gisteren de volgende wedstrijden
gespeeld. Te Middelburg M. V. V. O.—
Zeelandia I, uitslag 01Vlissingen Vlis
singenZeelandia II, uitslag 90, en te
Goes Zeeland VooruitE M. M. 02.
Bij de ontmoeting M. V. V. O.Zeelan
dia ging het in de tweede speelhelft weder
ruw toe. De aanvoerder van de le klassers
had het ongeluk te vallen over het been
van Olympia's spil, naar zijn zeggen, omdat
deze dit lichaamsdeel moedwillig voor hem
plaatste, nadat de bal reeds gepasseerd was,
op unfaire wijze dus. De scheidsrechter
echter, die zich toevallig in de onmiddellijke
nabijheid bevond en 't geval dus juist kon
beoordeelen, constateerde geen overtreding
en liet doorspelen. De speler wilde zich
toen zelf recht verschaffen en sprong op
zijn tegenstander toe. Hy werd door den
scheidsreohter daarop uit het veld verwij
derd. Dit betreurenswaardig feit was de
aanleiding tot een verder hoogst ruw op
treden.