MIRDELRFRGSCHS ((I! RAIT.
r. 284.
187* Jaargui.
1914
Woensdag
28 October.
Zü, die zich dd op ons
blad abonneeren ontvangen
de nog in deze maand ver
schijnende nnmmers gratis.
BINNENLAND.
De Vlnctateling enstra om
Dit Stad en Provincie.
i>«tt jouraat vewohynt 4«g»lyk», »«t uitsondering ra Zon- <m Feestdagen
rii* ?*r kwartaal, toowl toor Middelburg s!« voor aJl* plaatien'in Nederland franco pp, f I 25,
Afzonderlijke nummer» koeten 5 cent.
td Terinotifie bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
?ro»peotno»en daarvan zijn ui hat burenu te bekomen,
>oor het oeretvoigendo nummer moeten dei middag» vóór bón nue
e*n het bureau bezorgd «yn.
AdvartentiB* k SO cent par rcgoi By abonnement veel lager; Geboorte-, dood- en
%Ue andere familieberichten en Dankbetmigingen m 17 regel» f 1.50elke regel meet
30 cent. Beolnmei 40 cent per regel. Groote letter» naar de plant»! ''a rij innemen.
Tot de plnntiing ran ndrartentiSn en reclame», niet afkomttig uit Zeeland, betreffend
Handel, Nijverheid en Geldwezen, ie gerechtigd het Alfemeel Adrerteitle-BireeK
A. IMS LA 1AB An,, N.35. ToerDirgwalgiM, Anuterdm,
Bij dil nummer behoort een bijvoegsel.
DE NIEUWE MINISTER VAN
LANDBOUW.
De in de tweede oplage van ons vo
rig nummer meegedeelde en nu in de
eersie herhaalde bijzonderheden over
den nieuwen minister van Landbouw,
de heer Posthuma, worden door het Va
derland nog aangevuld met de bijzon
derheid dat hij behoort tot de vrijzin
nig-democratische partij, en herhaalde
lijk is aangezocht voor een Kamer-can-
didatuur maar die steeds heeft gewei
gerd.
BEZUINGIINGEN.
Van de talrijke bezuinigingen bij nota
van wijziging door de verschillende mi
nisters in hun oorspronkelijke begrooting
voor 1915 gebracht vermelden we in 't
bijzonder
het terugbrengen van den post voor
verbetering van de kustverdediging van
f 2.980.000 tot f 900.000, welk bedrag
ndodig is voor betalingen van reeds ge
sloten contracten;
het terugbrengen van het bedrag voor
•werken aan de stelling Amsterdam van
f 655.000 op f 61.700
De minister van oorlog behoudt zich
evenwel de vrijheid voor, om, zoodra
daartoe aanleiding bestaat, bij supple-
to ire bcgrooting de noodige. gelden aan
te vragen om de voltooiing van de onder
handen zijnde werken met kracht voort
te zetten.
RIJKSKOSTEN VOOR DE
VLUCHTELINGEN.
Men meldt ons uit Den Haag-
Het aanvankelijk voorgestelde bedrag
van f 100.000 voor kosten van onderhoud
en verdere uilgaven van ten gevolge van
den oorlogstoestand uit het buitenland
naar Nederland uitgewekenen en van ten
gevolge van den oorlogstoestand behoeftig
geworden in Nederland verblijvende bui
tenlanders, zal ten «enenmale ontoerei
kend zijn Hoeveel noodiig zal zijn. is
nog niet te overzien, maai' als zeker
mag wel worden aangenomen dat een be
drag van f 3 000 000 dichter bij de wer
kelijkheid zal bomen.
Dit bedrag wordt nu aangevraagd. De
omvang van hetgeen noodig is ter hulp
verschaffing hangt ten slotte af van den
loop der krijgsverrichtingen in België-
EEN WAARSCHUWING.
Ter aanvulling van de reeds in "ons vo
rig nummer onder „Laatste Berichten"
opgenomen waarschuwing zij nog eens
meegedeeld dat de Minister van Buiten-
landsche Zaken, van het gezantschap te
Brussel bericht ontvangen heeft, dat auto
mobilisten en wielrijders, die zich voor
hun genoegen naar België begeven aan
groote onaangenaamheden en gevaren
blootstaan. Op 25 October b.v. werden 14
Hollandsche wielrijders en 3 Holland-
sche automobilisten gevangen genomen en
op wielrijders mag zelfs geschoten wor
den.
Door den Territorialen Kommand-,ml in
Zeeland zijn maatregelen genomen, dat
automobilisten en weirijders, die zich
over de grenzen begeven, gewaarschuwd
zullen \Vorden.
Men seinde gister uit Roosendaal aan
her N. v d. D.
De Duitschers hebben hedenmor
gen weer 16 Nederlandsche auto's, die
de .grens overgegaan waren, in beslag
genomen. De Beiersche troepen aan de
grens zijn door andere vervangen, wier
officieren veel strenger optreden.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Kon. besluit:
is benoemd tot hoogleeraar aan de
Rijks-academie van Beeldende Kunsten
te Amsterdam. J. Bronner, Haarlem.
is, met 1 Febr. benoemd tot dir
post- en telegraafkantoor te Varsseveld.
M. W, Bos, fhans comm. post tel.
2de klasse.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Nederland en Dnitschland.
Naar «Het Volk> meldt, vernam mr. P
J. Troelstra, die op het oogenblik te Berlijn
vertoeft van zijn partijgenoot A Mtiller, dat
de Duitscbe regeering er niet aan dacht de
onafhankelijkheid met vrije wilsbepaling
van Nederland te schenden. Op geen wijze
zou zij trachten Holland een verhouding tot
Dnitschland op te dringen, niet in overeen
stemming met zijn vrijen wil
Mr. Troeletra heeft hierop den onderstaats
secretaris Zimmerman bezocht, die verklaarde,
dat hij de woorden van den heer Müller
slechts tot de zijne kon maken
Uitvoerverbod op kaas.
De Minister van Landbauw enz. brengt
ter kennis, dat belanghebbenden bij den
uitvoer van kaaB zich ter bekoming van in
lichtingen kunnen wenden tot het Rijks-
Centraalbnreau voor den uitvoer van kaas
(dir. V. R. T. Croesen), 42a Buitenhof,
'8 Gravenhage.
Gisternamiddag heeft te JJmuiden plaats
gehad de teraardebestelling met militaire
eer van de lijken, door een stoomtrawler
aangebracht, van twee Duitsche zeelieden
van den torpedojager S 117, te weten
Prescher, kwartiermeester, en Hom ver
moedelijk stoker.
Geïnterneerden.
Het inlichtingsburean der Belgischelegatie,
Nassau Dillenburgstraat No. 25 te 'a Gra
venhage, verzoekt boeken, zoowel Fransche
als Hollandsche, tijdschriften, geïllustreerde
weekbladen, spelen enz. te willen geven voor
de geïnterneerde soldaten.
Gaarne ontving genoemd bureau een en
ander toegestuurd aan Hotel Paulez, Korte
Voorhout No. 2
Nederlanders in Antwerpen.
Men deelt ons mede, dat mr. Rutgers, de
Regeeringscommïssari9, belast met de rege
ling der belangen van uitgeweken Neder
landers, zijn kantoor gevestigd heeft te Ant
werpen, Keizeriei 11, ingang Ertbornstraat
alwaar hij gedurende eenige dagen des na
middags tusschen 2 en 4 nu'" zitting bondt,
om personen, die zich naar Antwerpen
mochten begeven, ten einde hnn belangen met
hem te bespreken, te woord te stann.
In herinnering wordt gebracht, dat zij
die met schriftelijke aanvrage wenschen te
volstaan zich daarmede knnnen wenden tot
mr F. Donker Curtius, Javastraat 18, Den
Haag, secretaris der commissie voor de be
hartiging van belangen van Nederlanders in
België.
In het Interneeringakamp.
Ben correspondent van het Persbureau
Vas Dia8 geeft de volgende beschrijving van
een Zondag gebracht bezoek aan het Inter-
neeringskamp bij Harderwijk op een unr
buiten de stad gelegen.
Ik werd zeer welwillend ontvangen door
den kampcommandant, kapt. Hoedt, van het
Indisch Leger, die gaarne voor den persman
een kwartiertje ter beschikking bad, hoewel
zijn tijd inderdaad bezet was. Er is zooveel
te regelen in zoo'n kamp met vreemde sol
daten.
Van nit de vaste oifioieiscantine (het is
een permanent kampterrein) waar de bureaux
gevestigd zijn, heeft men een gezicht over
het geheele kamp, een onafzienbare vlakke
heide. In een oogopslag ziet men dat er
regel heerscht en orde.
Stonden de vorige week de tenten nog
als een knikkerspel verspreid, thans zjjn ze
alle verplaatst m Techte lijnen, waardoor
veel ruimte gewonnen werd voor den bouw
van 30 barakken, ieder ingericht voor 250
man, benevens voor de op te richten houten
cantines. De barakken, zoowel als het ter
rein zelf zullen electrisch worden verlicht.
Het bouwen der barakken wijst evenals den
aanleg van electriscbe kabels op een lang
durig verblijf vermoedelijk, van de geïnter-
Het is verwonderlijk in hoe korten tijd
alles naar vast systeem geregeld is.
Binnen de hooge afrastering, die het ge
heele terrein omgeeft, zijn weer kleinere
aideelingen omheindzoo is vlak bij den
ingang een vak, waarop een 6-tal ledige
tenten. Dat is de ontvangkamer.
Daar worden toegelaten familieleden van
geïnterneerden, die zich voor een bezoek
aanmelden. De te bezoeken persoon wordt
dan door een der wachthebbende Holland
sche soldaten opgehaald. Zoo heeft daar reeds
menige hartelijke ontmoeting plaats gehad
tusschen man en vrouw, tusschen kind en
de ouders. Want vtfle van de hier te lande
vertoevende BelgeD, komen naar hier, op
goed geluk om vaak hun familieleden ondér
de soldaten aan te treffen. Een tweede op
zichzelf afgerasterd gedeelte eveneens met
een aantal ledige tenten dient om pas aan
komende geïnterneerden (de stroom houdt
nog steeds aan) onder te brengen zoolang
ze nog niet definitief zijn ingedeeld. Dan is
er nog een groote afrastering voor de Hol
landsche bewaking8troepon. Deze afrastering
is aangebracht, niet om de Hollandsche
soldaten het uitgaan ts beletten, maar wel
om hnn kwartier van het Belgische af te
zonderen. Onze jongens hebben daar een
zwaren dienst, 't Is ean wacht, al wacht,
alle dubbelposten. De administratie in het
kamp staat reeds geheel voor elkaar. Op de
bureaux werken een 15-tal schrijversde
geheele troep is ingedeeld naar Belgisch
systeem. Zaterdag is aan de geïnterneerden
ondergoed verstrekt.
Met een zekere trots toonde de kapitein
ons de stapels fraai goed, tricot broeken en
zwaar katoenen hemden, alles gloednieuw.
Ook kon aan ieder soldaat een geëmailleerd
bord worden verstrekt. De inkoop van deze
laatste leverde 'n groote moeilijkheid opde
voorraden hier te lande waren gering en het
buitenland voert niet uit. Toch zijn ze er
gekomen, hoewel een honderdtal soldaten
zich meteen sehaaltje zullen moeten behelpen.
Of de krijgsman zich er veel van zal aan
trekken
De aanvoer van levensmiddelen gaat ge
regeld, meest van .Harderwijker neringdoen
den. De broodiè:iaring eiseht een enorme
administratie, omdat dit door tal van bak
kers, groote en kleine geleverd wordt. Is
de militaire administratie in gewone tijden
reeds niterst secuur, vooral is dit hier het
geval met het oog op de latere afrekening
met den Zuidelijken buur.
Het achterste gedeelte van het terrein,
zal door de Belgen zelf tot sportterrein
worden ingericht. Het moet voor dit doel
geheel geëgaliseerd worden en omheind. Het
dooden van de verveling wordt zoo op twee
erlei wijze bereikt, eensdeels door werkver-
chaffing, anderdeels door de sport zelf.
De geest onder de Belgen is uitstekend,
verzekerde ons de commandant.
Doch waar noodig wordt met gestreng
heid opgetreden. De Hollandsche »doos"
staat ook voor Belgische liefhebbers open!
Het was tegen het middaguur, toen ik de
bureaux verliet om het kamp eens door te
slenteren. De aangeboden geleide meende
ik te knnnen missen. Het was er een en
al drukte en bedrijvigheid. Het heerlijke
najaarsweer had schier allen uit de tenten
gelokt. Bij troepjes lagen ze te kaarten,
anderen namen een bad of maakten hun
■wolletje" op. Dat de soldaten zich reeds
voor een deel in den nieuwen toestand heb
ben geschikt, daarop wezen de verschillende
opschriften van de tenten. Haast geen tent
die niet met de potloodstitt had kennis ge
maakt. Laat ik enkele opschriften, gansch
verschillend Jan heteekenis even noemeu
Villa des Roses", »Villa des Esprits
Malaise", »De bannelingen" en don de meeet-
sprekende: >Liquidation l'Armée Beige".
Een aantal oefenen hun oude vak uit.
Coiffeur" is het opsch Tift van tal van ten
ten. Een pakkist met scheergereedschap er
op uitgestald vormt de primitieve inrichting.
Het baden geschiedt bij de waterkranen
van de waterleiding die hier en daar zijn
aangebracht.
Onder de Nederlandsche vlag, die op een
dertig meter hoogte in het midden van het
kamp wappert, maakte een aalmoezenier de
voorbereiding voor een godsienstoefening, en
hst. duurde niet lang, of rondom hem ver
zamelden zich eenige duizenden ter bij
woning er van. Treffende aanblik, die dui
zenden soldateD, het hoofd eerbiedig ontbloot,
geschaard om den priester. Na de ceremoniën
der R. K. Kerk te hebben verricht, daarin
bijgestaan door eenige soldaten hield de
geestelijke een indrukwekkende toespraak,
eerst in het Vlaamseh, daarna in hetFransch.
En als hij dan over het Vaderland sprak en
over het gastvrije Holland, onder de vlag
waarvan de godsdienstoefening plaats had,
en in zijn toespraak telkens het „beste jon
gens" deed uitkomen, dan werd het velen
onder de ruwe soldaten te machtig en met
de grootste inspanning moesten ze hun aan
doening verbergen.
Het meerendeel nam echter niet aan de
godsdienstoefening deel, zij gaven er de
voorkeur aan zoo langzamerhand zich met
de etensemmer naar de keukens te begeven.
De wacht die voor de keukens het terrein
houdt, vertelde me dat er soms
uren van te voren, wachtenden zijn met
hun emmers, die ze dan zoolang omgekeerd
als stoel gebruiken.
Zoolang het weer zich goed houdt is het
leven in het kamp zeer dragelijk, maar
straks als de seherpe oostenwind langs de
dan dichte houten tenten giert over de kale
vlakke hei, dan zal het daar binnen moeite
kosten, zich wel te voelen in het vreemde
land, al ia het dan gastvrij Nederland. Maar
ik, die gezien heb alles wat reeds voor de
menscben is gedaan, die gehoord heb de
plannen voor do naaste toekomst, ik ben vol
vertrouwen, dat de door onze Regeering met
de zorg voor de geïnterneerde soldaten be
laste officieren, alles zullen doen om hun
leven hier dragelijk, kon bet zijn, asngenaam
te maken.
En met die gedachte verliet ik het kamp;
de wacht met de bajonet op het geweer
sloot zorgvuldig het hek achter me toe.
Op den terugweg deed ik de kazerne even
aan, waarin ook nog een paar duizend
Belgen zijn gehuisvest. Een groot aantal
vrouwen, vele moeders met kinderen, pas
met den trein aangekomen, verdrongen zich
voor het hek, om haar man te zoeken, ot
haar vader, haar broer ot althans te infor-
seren of ze nog in leven zijn.
Het bek echter bleet onverbiddelijk ge
sloten. Een vrouwtje vooral had mijn aan
dacht, vrouwtje met twee aardige kindertjes.
Onophoudelijk vroeg ze om toch even na
te willen zien, of haar man hier was en
nog in leven. De wacht achter het hek kon
echter geen antwoord geven. Ze moeBt maar
eens terugkomen. En als ze dan enkele
meters de straat was ingeloopen, kwamen
om den boek een aantal soldaten die een
wandeling door de a'gezette straten hadden
gemaakt. Op een er van vloog de vrouw
af. en snikkond lag ze in zijn armen.
Aan do soldatonrok klemden zich twee kin
dertjes vast „papa", „papa". Heerlijk weder
zien.
Geld voor de vluchtelingen.
Het Provinciaal Comité tot hulpverle
ning aan vluchtelingen in Zeeland ontving
bij zijnen penningmeester, mr. J. F. van
Deinse, sedert de laatste opgave nog de
navolgende gilten
International Women's Relief Committee
f 2405.60; H. v. M„ Maastricht f 25.—
dienstboden tam. v. T. te O. f 7.50laatste
collecte van mej. Labrant i 19.93s en ïrs. 9.28
(totaal der collecten van mej. Labrant f194
en frs. 78.59)te zamen met de vorige op
gaven f 14.478.24' en frs. 294.59 en 30.
Uit Middelburg.
Het aantal vertrekkenden neemt met den
dag toe, gisteren werden niet minder dan
300 gratiB kaarten voor den trein verstrekt,
en de stampvolle uit 26 wagens bestaande
trein van 9.40 bewees heden morgen dat er
niet veel achter bleven.
"Wel komen er iederen dag ook velen
terug, gisteren alleen met den trein een
zeventigtal, maar het bleek des avonds dat
velen daarvan echter heden weer vertrokken
met hunne hier achtergebleven familie.
Het Ploatsingsbureau op het Vreemdelin
genverkeer is met haar taak bijna geheel ge
ëindigd en i9 dan ook slechts nog enkele
uren per dag geopend.
Bij het pi. steuncomité te Goes was
gisteren en eergisteren aan giften in geld
van Belgen te Antwerpen ingekomen 70
frs, van anderen f 9, van de „Symphonie"
f 25.50 (opbrengst concert) verloting kleedje
f 13 75, uit Londen 24 blikken biscuit,
potten jams en andere ingrediënten.
Aan de vluchtelingen, die in het vroeger
woonhuis van den heer Bonjaert-, die Goes
metterwoon heeft verlaten, zijn gehuisvest,
is aangezegd, dat zij dit gebouw Zaterdag
moeten verlaten.
Er zijn hier meer den 100 personen onder
dak gebracht.
werpen, heeft het Comité voor Belgische
Vluchtelingen te Rotterdam van het British
Hospital of Antwerp 500 p. st. ontvangen.
In Roosendaal.
Te Roosendaal vertoeven volgens officieele
telling nog 7708 vluchtelingen. De heer J.
Nijkerk te Amsterdam, eigenaar van de
voormalige suikerraffinaderij Java te Roosen
daal, heelt deze op verzoek van den burge
meester kosteloos afgestaan voor opneming
van behoeftige vluchtelingen. Daarin kunnen
6000 personen ondergebracht worden.
Van regeeringswege zal Roosendaal als
kamp voor de vluchtelingen worden aange
wezen.
Gisteren zijn met de treinen uit Merxem
ongeveer 2500 vluchtelingen teruggekomen;
in die richting vertrokken er 13.480.
N. R. C.
Gemeenteambtenaren.
Hedennamiddag zal, zoo meldt de Telegr.,
een bijeenkomst te Amsterdam van stads-
bedienden en -ambtenaren van Antwerpen
het voor hen zeer belangrijke antwoord van
koning Albert op een Zondag j.l. verzonden
telegram worden medegedeeld. In bet tele
gram doet koning Albert een beroep op de
gemeente-beambten, om terug te keeren.
De bedoeling der bijeenkomst is, dit terng-
keeren georganiseerd te doen plaats vinden.
Uit Middelburg.
Uit het vijf en twintigste jaarverslag
van de vereeniging „Kindervoeding" loopende
over den winter .9131914 blijkt, dat de
vereeniging met genoegen op dat jaar mag
turngzien. De eigen exploitatie bleek weder
om een succes te zijn. Door den laeeren
prij9 der voelingsmiddelen bd een zuinig
beheer mocht het gelukken den prijs per
portie eten terug te breDgen tot 93/, cent.
Hulde wordt gebracht aan het echtpaar
Willemsbn, dat steeds de noodige zuinigheid
en overleg betrachtte.
Van de 210 kinderen, voor wie voeding
is aangevraagd werden er 176 aangenomen
en slechts 18 afgewezen, terwijl 16 voor-
loopig werden afgewezen.
Waar we thans een zorg vollen winter
tegemoet gaan, waarin een veel grooter aantal
kinderen gedurende langeren tijd zullen
moeten worden gevoed, om eenigszins den
algemeenen nood te lenigen hoopt en ver
trouwt het bestuur dat men het geen finan-
cieelen steun zal onthouden, maar eerder
door extra-bijdragen zal medewerken, om
dit streven mogelijk te maken.
De in den Schouwburg alhier te
geven tooneelvoorstelling van eenige hier
vertoevende leden van het gezelschap van
den Kon Ned. Schouwburg te Antwerpen
zal niet deze week plaats hebben, maar Dins
dag 3 November.
Gisteren is in het Oost-Indisch Huis
alhier een 8-jarig zoontje van een der
vluchtelingen van een ladder gevallen en
met gebroken beentje naar het gasthuis
overgebracht.
Uit Vlissingen.
De burgemeester van Vlissingen
heeft de volgende maximum-prijzen vastge
steld koffie (Santos) per Kg. f 1.16, ko'fie
(Preanger) per Kg. 1.76, thee per Kg.
2.20,' suiker (witte geraffineerde) per Kg.
0.55, suiker (basterd of bruine) per Kg.
0.55, stroop per Kg. 0.35, brood per
Kg. 0.15, margarine per Kg. f 1.04, zoete
kaas per Kg. 0 80 1.10, rijst per Kg.
0.25, havermout per Kg, 0 28, gort per
Kg. 0.28, bruine boonen per Kg. 0.25,
groene erwten per Kg. 0.18, soda per Kg.
f 0.06, zeep per Kg. 0.24, zout per Kg.
0.10.
Eergisteren beklaagde een vrouw nit
de Slijkstraat te Vlissingen, die gedu-
Dinsdag morgen ongeveer elf uur arri- ™nde eer"«en tij^ Bdgijiche^vlnchteHngen
veerde de Commissaris der Koningin in IL~
Zeeland per automobiel te Axel. Doorhem
werd een bezoek gebracht aan de inrichting
van het Roode Kruis en de barak voor be
smettelijke ziekten, benevens aan enkele ver
blijfplaatsen der vluchtelingen. Halt één
vertrok hij naar Hulst en Sbb van Gent.
Het aantal behoeftige Belgische vluchte
lingen te Axel bedraagt nog ruim duizend.
Met het oog op het bezoek van Z.Ex. den
Commissaris der Koningin werd de raads
vergadering, die Dinsdag aldaar zou worden
gehouden, uitgesteld.
Door tasschenkomst van den heer J L
Dekkers, lid der firma Ruij» k Co te Ant
tegen zeer lagen prijs had geherbergd, zich
hij de politie dat de vluchtelingen bij hun
vertrek de Zondagsche jas van haar man
hadden medegenomen.
Uit Wittlcheren.
Wat gij niet wilt dat n geschiedt, doe
dat ook aan anderen niet. Maundag werd
door een bakker op een onzer dorpen bij
de bevoegde autoriteiten kennis gegeven, dat
door een paar collega's bakkertjes niet vol
gens het voorschrift 80 pet. brnin 20 wit
werd gebakken.
Een onderzoek, waarbij monsters van het
meel en het gebakken brood in beslag wer
den genomen, was hiervan het gevolg.
