r. 249.
197* Jaargaag.
1914
Donderdag
22 October.
BINNENLAND.
De Vluchtelingenstroom.
midbelbfrgsche cöebait.
Des* «ouriuit Taraohijut èageiijk», met mit»o»4#n*g tu Zom- «a F»»»t4»ge*j
f -j# per lnr»rtx»J, toowel root Middelburg als voor alia plaat»#* La Nodarlaad traaoo pp i 1 25
Aiioadorlijke aammers koite* 5 ueat.
Aévertomfciü* bij aboaaement op voordeeliga voorwaarde*.
Prospect»»»®* d&arvaa tij* aaa bet bur®»* te bekom**,
AaverteatitJ* voor bet eersirvolgeade aummer moetèa de» middag» vóór o a au:
Aaa het baraaa bezorgd «ij*.
AAverteafciöa a 20 oeat per regel! Bij aboaaeateat veel lager.' Geboorte-, dooi- oa
alle aadere faiailieberichtea ea Daakbetmigiage» vaa 1—7 regela 1 1.50 j elke regel met!
20 oeat. Beolaiaes 40 oeat per regel. Groot# lettere aaar de plaati, die tij iaaeaea.
Tot de plaaUiag vaa advorteatifia ex reclame», aret aikomitig ait Ze el a ad, betrefleadj
Haadel, Nijverheid ea Geldwezea, ia gerechtigd het Algeeeee* Adverteatle-Bir»k('
A. WK LA HAB As., Bi.X. Voeroirpral la
Bij dit nummer behoort een
Vermisten.
Negende lyst.
Omtrent deze personen worden inlich
tingen verzocht te Middelburg te schrij
ven aan of zich te vervoegen bij het bureau
van Vreemdelingenverkeer, atdeeling
inlichtingen, Lange Delft B 120, Tele
foon 291.
Geopend v.m. 9n.m. 12.1.5
en van 6Va8 Va.
Bij het vragen van schriftelijke inlich
tingen moet een postzegel voor antwoord
worden ingesloten.
De personen, achter wier naam geen
plaatsnaam staat opgenomen, zijn af
komstig uit Antwerpen.
B. Wwe. Louise BouckéVerschuren. Karl
van Bael, Edeghem. Jozef Bossgns—Seyn,
Berchem.
C. Baptiste en Michel de Coninck—de Coen,
Meehelen. Familie CourtoisTorfs.
D. Vr. en 2 kinderen van Fr. Deploey,
Isabellalei 55. M. et Mme Diorckx, Volkstr. 17.
Fam. DehouwerJanssens.
F. Maria Francois Derdeu en kinderen.
Paleisstr. 112.
G. Fam. v. Gorp, St. Anteunis. Fam. v. d.
ducht, Merxem. Goosens, West-Meerbeek.
Mme Goanse. Fam. Ggseghem, Berchem.
H. Albert Hellemana, Schelle. Mère Hornier.
Maria, Berthe en Pola Hnygens, Rue de
Balleine. Ad., Jean en Felix Hambroeck.
Putmanstr. Meehelen. Fam. Hofkens. Fam. de
Hondt, Oude God.
J. Fam. Jansen, Buslgdersgang, Leaven.
Fam. Jenten, Oarperstr. Gent. Fam. Jespers—
van de Stad, Zuurenburgerstr. Paul Jacobs,
zoon van Verdonck.
M, Fam. de Mulder.
P. Joséfine Pluim—van Haal Vrouvr en
kind Proost, opz. papierfabriek.
Q. Bertha QuineauxVanosmael en zoon
Jozef, Waveren (Brabant).
R. Fam. Rosseels. Maria Rovins—Fries en
4 kinderen, Geuzestr. 14.
S. Fam. Sonck, Meehelen. Constant Siroe.
Mathilde Seymers. fam. Schrgvers, Valkenrei-
straat 9. fam. van SchilSlujjf, Boekhout.
Jules de Smedt, Persoonhoek 2, Meehelen.
Fam. Schoters, fabriekstr. 8.
T. Fam. Thgs.
V. Rosalie Verhegten. Pierre Vanosmael,
Waveren (Brabant). Albert Van Cutsum, Rem
part St. Georges 30. M. et Mme Van Cauwen-
bergheWitdoek, Caféhouder, Duvelstr. 1.
W.
De nieuwe reisgids zal binnen enkele
dagen aan de stations en bij den boekhandel
verkrijgbaar worden gesteld.
Aankoop van rogge.
De minister van landbouw heelt aan alle
burgemeesters eeu circulaire gezonden,
waarin de overweging wordt gegeven om
onmiddellijk voor gemeenférekening over te
gaan tot den aankoop van alle in de ge
meente aanwezige partijen rogge, voor zoo
ver die voor de consumptie geschikt zijn
tegen een prijs van 40 cent per 100 KG.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De ten behoeve van militairen verleende
vrijdom van briefport is mede van toepas
sing verklaard op de correspondentie der
marechaussee
Nieuwe Spoorwegdienst
regeling.
Met machtiging van den Opperbevelheb
ber van Land- en Zeemacht zal met ingang
van 1 November a. s. een nieuwe beperkte
dienstregeling op de Nederlandsche spoor
wegen worden ingevoerd.
Hoew
jewel het aantal treinen belangrijk
wordt uitgebreid, blijft, in verband met het
beschikbaar houden van een groot deel van
het materieel in het belang der defensie,
de dienst beperkt en zoolang de politieke
omstandigheden niet veratderen, zal het
niet mogelijk zijn een verdere belangrijke
vermeerdering van treinen toe te staan.
Bij de nieuwe regeling is in hoofdzaak
gevolgd het door den Minister van Water
staat goedgekeurde ontwerp voor den win-
terdienst 1914/15, die onder gewone om
standigheden op 1 October jl. zou zijn in
werking getreden.
Met vele in de laatste maanden gerezen
bezwaren en geuite wenschen is thans reke
ning gebondenverbeterde aansluitingen
tusechen de treinen der Maatschappijen
onderling zjjn tot stand gebracht en op
verschillende belangen, zoowel van het
verkeer op grooter alstand ah van het
buurtverkeer, is beter gelet dan tot dusver
maximumprijs.
Indien niet mocht worden overgegaan
tot aankoop voor de gemeente, moet aan
koop voor rijksrekening geschieden.
Voor veevoeder kan geen rogge wo*den
laten aan de landbouwers, dan die, welke
voor de consumptie ongeschikt ;s. Over
zaairogge kan alleen door de landbouwers
worden beschikt voor zoover de burgemees
ter, na raadpleging van deskundigen, zulks
strikt noodzakelijk acht.
Indien de eigenaars niet tot verkoop ge
neigd zijn, kan tot onteigening worden
overgegaan.
Voorts wordt in de circulaire verzocht
de rogge ia veilige bewaarplaatsen op te
slaan, de brandverzekering over te nemen
en zich met de burgemeesters van andere
gemeenten in eenzelfde provincie over de
verdeeling te verstaan. Tot de commissa
rissen der Koningin is een verzoek gericht
om daarbij medewerking te verleenen.
Voor een eenvoudige uitvoering is den
burgemeesters een model-contract van aan»
koop toegezonden.
Voorts zijn zij nog uitgenoodigd een Staat
van de aanwezige hoeveelheid rogge aan
het ministerie te doen toekomen.
In Middelburg.
Dagelijks wordt het totaal minder,
want geregeld vertrekken er met de boo
ten der Mij „Zeeland" naar Engeland
en ook per trein gaan er iederen dag
meer nsar Antwerpen terug, zoowel
personen die zelf betalen, als zij die
gratis vervoer kregen. Voor gratis ver
voer per S. S. op heden waren er gis
teren ruim 130 kaarten afgegeven; met
den ex tra-trein van 9.40 vertrokken he
den morgen een 100-tal naar Antwer
pen
Maar toch. is dat een wegdruppeling,
die den toestand slechts zeer langzaam
wijzigt. Gister ontvingen nog 3078 vluch
telingen gratis warm eten, hetzij in de
lokalen, hetzij op bons. In het Vin een"
tius-huis worden dagelijks ongeveer
13.000 boterhammen gesneden. En in de
Lange Delft 2000.
Van bevoegde zijde werd meegedeeld,
dal het totaal der hier nog vertoevende
Belgen gerust op 6 h 7000 kan worden
geraamd.
Fr. van Ca uwelaert aan
t woord.
In en voor het gebouw van de Belgi
sche Loodsensocieteit „de Unie" te .V1 i s-
singe n vereenigden zich gislernamid-
dag een groot aantal Belgische uitge
wekenen Als spreker trad voor hen
op dr. F van Cauwelaert, het bekende
Belgische Kamerlid. Deze werd meteen
kort woord ingeleid door den heer
E. Schiltz, advocaat te Antwerpen.
De heer van Cauwelaert sprak
ongeveer het volgende
Goede Landgenooten
Nimmer heb ik gedacht, dat het in
mijn leven nog eens gebeuren zou, dat
ik op vreemden bodem het woord zou
richten tot mijn landgenooten, die ang
stig zich afvragen of 't land hen toe
wenkt en aantrekt, of zich van hen ver
wijderd houdt.
Nimmer hebben wij ons zoo zwaar
moedig gevoeld als in de laatste da
gen, nimmer elkaar gezien en toege
sproken in deze omstandigheden. Nim
mer heb ik mijn taak zoo zwaar op
ide schouders gevoeld als nu, nu voor
mij zoon drom van Belgen staat in het
aangezicht van dien heerlijken Schelde-
stroom, onzen hartader, waarachter in
verre nevelen onze Scheldestad ligt met
haai- rijzigen toren.
Doch eigenlijk is '1 nu '1 oogeublik
niet om af te drijven bp de golven
der zwaarmoedigheid, geen tijd om tra
nen te weenen, doch om man te zijn,
ook gij vrouwen; 't oogenblik om de
harten hoog te houden en trouw te zijn
aan 't Vaderland en te doen wat
mogelijk is om dit vaderland vrij en
zelfstandig en in de toekomst grooter
te maken
Wij slaan hier aan de grens van een
land, welks volk trouw aan zijn ko-
ningsdom, met kracht van wapens den
vreemden strijder belet een vcet in dat
land te zetten, en dat eeuwen lang de
wereld heeft behecrscht
Doch 't is hier de plaats niet na te
gaan waf de aanleiding tot dezen toe
stand wask noch wat te doen staat
om ons land de vrijheid terug te geven
Alleen een gevoel van groole dankbaar
heid voor het Nederlandsche volk ver
vult onze harten Uit dankbaarheid zijn
wij dan ook verplicht te zorgen dat
geen onkiesch woord onze mond ont-
valle en dat de neutraliteit van Neder
land ons een zegen heete.
Zoo vonden wij -in Europa nog één
plekje, waai* men de armen wijd uit
strekte naar hen, die om hulp "vroegen
Op bovenmenschelijke wijze heeft liet
Nederlandsche volk zijn menschlieven-
de taak volbracht. Op verschillende
plaatsen zijn woorden van groole er
kentelijkheid gesproken en ook wij bid
den God dat een -overvloed van zegen
vergelden zal, wat in Nederland aan
ons is' gedaan.
Doch niet alleen hebben wij lucht te
geven aan ons. vol gemoed; ook ons
koel verstand moeten wij laten spreken.
De aanwezigen in te lichten over den
huidigen 'toestand in België en de ge
meenschappelijke belangen te bespre
ken, vond spreker en zware taak,
en 1 hij was e r van overtuigd, dat wal
hij zou gaan zeggen niet algemeene in
stemming zou vinden.
Hij stelde zich de volgende twee
vragen a. Welke is de toestand'? b. Wat
staat ons te doen
In breede trekken ging dr van Cau
welaert den toestaiAi na en herinnerde
aan de raadgevingen door d e commissie,
die met de Duitsche overheid had on
derhandeld, gegeven. Deze zijn reeds
eerder gepubliceerd en mogen bekend
erondersteld worden.
Voorts hadden .besprekingen plaats
lusschen de Nederlandsche Regeering
en de Duitsche autoriteiten. De eerste
kon dan ook eenige dagen geleden vol
komen geruststellende mededoelingeu
doen.
Spreker gelooft, dal hel leven in Ant
werpen even veilig is als in Brussel,
Gent en Luik
In dit opzicht kunnen wij bijzon
der vertrouwen hebben in de verklarin
gen aan de Nederlandsche Regecring
gedaan.
Deze regeering heeft op gewetensvol
le wijze gehandeld. In haar verklarin
gen hebben wij dus ook goede waar
borgen MaSsa straffen zijn voor Ant
werpen niet te voorzien. Een opstand
der Antwerpenaars tegen het Duitsch
bestuur blijft mogelijk, doch is niet te
verwachten.
Wat de Duitschers verstaan onder
dienstplichtige jonge mannen
is moeilijk juist te omschrijven. Wel
hebben zij gezegd dat de jonge mannen
niet naar Duitschland zullen worden
gezonden of ingelijfd in 't leger. Spre
ker gelooft aan de waarheid van deze
toezegging, doch dat wil nog niet zeg
gen, dat hun niet andere onaangenaam
heden in den weg zullen gelegd wor
den.
't Is voor hen (jonge mannen van
18—30 jaar) voorzichtiger niet
terug te keer en.
Wat de vrou wen betreft, spreker
zal niet beweren dat hier of daar geen
misbruiken zullen plaats hebben. Vooral
in dorpen, waar men de hoogere auto
riteiten niet zoo dicht bij zich heeft,
zullen de minderen zich wellicht te
buiten gaan In de groote steden ech
ter is tot op heden voor hen de toe
stand dragelijk en er is geen reden te
meenen, dat dit in Antwerpen erger
zou zijn. Alleen jonge dochters en
jonge vrouwen, die vaak door hun
lieftallig uiterlijk een aantrekkingspiuit
meer hebben zou spreker den raad
willen geven uiterst voorzichtig te zijn.
Schakelen wij echter deze groepen
uit, dan komen wij tot de groole mas
sa en spreker maakt dan direct onder
scheid lusschen de meer gegoeden en
hen, die ten laste zullen blijven van de
openbare liefdadigheid en de regeering
Deze zaak dient beschouwt te wor-
oen, niet alleen van ons individucel
standpunt, doch ook moet rekening ge
houden worden met het Nederlandsche
volk 't Zou toch niet aangaan, dat er
eenmaal zou kunnen gezegd worden dal
wij misbruik hadden gemaakt van de .ge
boden gastvrijheid Geen d ag langer
dan hoogst nooodzakelijk is,
mogen w ij h ie r d a n oo k b 1 ij v e n.
Velen, wier zaken en betrekkingen hen
in Antwerpen roepen, zijn reeds der
waarts vertrokken
De overigen, meest armlastigen, mo
gen niet toegeven aan het verlangen
om hier te blijven, omdat zij het hier
beter hebben dan in hun eigen huid
Dat komt de eer van hun eigen land te
na en doet schade aan zijn goeden naam.
Deze categorie von onvermogen-
den is verplicht geleidelijk te
rug te keeren, opdat voor hen die
dat niet kunnen of mogen, hier nog
wat gezorgd kan worden. Wel is 't Ne
derlandsche volk liefdadig en de regee
ring grootmoedig genoeg, dat 't ons niet
zal dwingen terug te keeren, doch on
ze eer gebiedt 't.
Zij die in stadsdienst zijn hebben
te gehoorzamen aan den oproep hunner
wettelijke autoriteiten. Zij zullen bloot
staan aan straf in den vorm van ont
slag, als zij zich niet direct derwaarts
begeven.
Natuurlijk gelden ook hier de boven
genoemde uitzonderingen.
Verder zij, die semi-stedelijke diensten
verrichten, als personeel aan tram, water
leiding en gasfabriek, politieagenten enz.
Door hun aanwezigheid wordt juist het
leven in de stad geregelder en veiliger;
bovendien vinden zij dadelijk een bestaan.
Op hen volgen zij, die de voedingsbe
drijven regelen, de winkeliers, die be
dreigd worden met verlies van have en
goed, als zij niet binnen een bepaalden
tijd teruggekeerd zijn.
Ook de terugkeer der Staats
beambten is gewenscht De plaatse
lijke Belgische autoriteiten zullen hun
raad geven hoe na aankomst te handelen
Voorts ambachts- en werklieden in an
dere bedrijven.
Geen stemming van algemeen wantrou
wen behoeft te bestaan, integendeel.
Spreker komt alzoo tot de slotsom Ge
leidelijke terugkeer, vooral van
hen, die ten laste der gemeenschap ko
men. Ook in Nederland heerscht grocte
werkeloosheid en is de nood tengevolge
van den oorlog groot. De vrees is daarom
niet denkbeeldig, dat de Nederlandsche
arbeider de aanwezigheid der Belgische
makkers minder prettig zal gaan vinden
De stemming zou dan verlceeren, en dat
zou zeer te betreuren zijn. Aan de toena
dering tusschen beide volken mag geen
schade gedaan worden
Door denkbeeldige gevaren en simpele
gezegden moet men zich niet laten af
schrikken.
Spreker ging vervolgens de hoegroot
heid dier gevaren na en gelooft niet, dat
die voor Antwerpen grooter zijn dan b v.
voor Gent.
Waf gebeuren zal als de Duitschers
teruggeslagen worden in de richting van
Antwerpen, is niet te zeggen. Laten wij
hopen dat de kansen keeren. Of dat kort
of Long zal duren, weet niemand, doch
wel weten wij dat hetzelfde gevaar be
staat voor de andere sleden van België.
Voor Antwerpen is niet een reden voor
uitzondering. Allen dienen wij hetzelfde
lot te deelen.
Beter is 't nu terug te keeren,
dan over eenigen tijd als de toestand in
Nederland dal gebiedt. Reeds gaven el
ders velen 't voorbeeld.
Met een vurige peroratie besloot spre
ker zijn eeïiige maien door applaus onder
broken rede.
In de zaal gaf hij aan enkele categoriën
zooals onderwijzers en staatsbedienden
nog enkele wenken Hij gaf den eersten
in overweging eerst te informeeren, hoe
de toestand in hun gemeente is, alvorens
daarheen te trekken.
Hel Vlissingsche te leg ram.
De heer August van Hauwert, ondcr-
teekenaar van het telegram namens 300
Belgische vluchtelingen uit Vlissingen aan
den minister van binnenlandsche zaken
gezonden, heeft naar de N. R. C. meldt,
hel volgende telegrafisch antwoord van
den secretaris-generaal van binnenland
sche zaken ontvangen
Minister Corl van der Linden betuigt
U zijn dank voor uwe woorden ,van sym-
thie aan de Nederlandsche regeering.
Indien u geen genoegzaam vertrouwen
stelt in de verklaringen door het ste
delijk bestuur van Antwerpen afgelegd,
geeft zijn excellentie u in overweging,
eenige afgevaardigden naar Antwerpen
te zenden, die zich persoonlijk van den
toestand vergewissen De kosten zal het
rijk dragen.
Het aantal vluchtelingen te Kruinin-
gen bedraagt 825, waarvan velen inel den
trein verder zijn vervoerd, terwijl van
de eerst aangekomen, verscheidene, voor
hunne namen bekend waren, na één nacht
van hier zijn weggegaan. De scholen zijn
nu weer leeg en kunnen weer aan hun
bestemming beantwoorden Het meeren-
deel is huiverig om de terugreis naar
België te aanvaarden
Men schrijft ons uit Tholen:
Ook Tholen heeft zijn deel der Bel
gen ontvangen Zij zijn hier reeds aan
gekomen den dag nadat het bombarde
ment van Antwerpen was begonnen Om
4 uur 's middags kwamen zij aan en
's avonds hadden naar schatting 800
Belgen hier onderdak gevdnden, dank
zij het comité, dal hier vroe gtijdig
was opgericht, (ik meen een der eerste
in de Provincie)
Bij een officieele lelling van huis tot
deur en 's nachts; bij oen telling in
de Herv. Kerk bleek, dat Zondag 18 Oei.
991 Belgen hier gastvrij worden ver
zorgd, waarvan pl.m. 650 bij de bur
gers zijn ingekwartierd
Van dat aantal worden dagelijks pl m.
450 driemaal per dag van eten voorzien.
Zij zijn alle tevreden Belgisch perso
neel hebben we voor koks, schoonmaak
sters, aardappelschillers enz enz. We
hebben maar te roepen, 10 vrouwen
voor de aardappelen, 10 mannen voor
mossels te kuischen (schoonmaken: en
fluks staan ze voor ons, allen dadelijk
bereid. Geen woord is er hier nog
gevallen
Het ligt in de bedoeling van hel
comité bekend te maken, dat er Maan
dag a s. met kostclaozp voeding ver
moedelijk zal worden opgehouden
en te bevorderen, dal Zaterdag en Maan
dag as. zoo mogelijk treinen zullen
loopen van Bergen op Zoom om, wie
wil, gratis lenugj te -voeren.
Na de toespraak van den burgemees
ter op Zondagavond gaven zich slechts
6 personen op om Maandag gratis naar
Antwerpen terug te keeren Was dat te
verwonderen waar 's middags pas weer
32 nieuwe luchtelingen uit Össendrecht
waren aangekomen en men Zaterdag
en Zondag den geheelen dag had lrooren
'schieten?
Aan het Thoolsche voer worden de
luchtelingen verdeeld. Nu eens naar
Poortvliet en verder, dan weer een deel
naar Oud-Vossemeer en verder Ieder
wal Naar schatting zijn daar een 1000
vluchtelingen verdeeld en doorgezonden.
Het vervoer (na opvordering van alle
beschikbare boerenwagens door den
commandant te Hoogerheide) duurde
van 's avonds 8 uur tot ongeveer 5 uur
's morgens. Zij kwamen van de Belgi
sche grens. In Tholen stonden van elke
gemeente wagens klaar. Zij werden als
vrachtgoed overgeladen 't Was treurig,
te zienmaar weinigen zijn er door
gevoerd zonder toch nog een kop koffie
of brood te hebben ontvangen de (slak
kers, waarvan velen in 2 dagen niet
gegeten hadden.
In Z Vlaanderen O D.
De burgemeester van Hontenisse
baron Collol d'Escury ,die met zijn gade
voortdurend zorgend optreedt voor de
vluchtelingen in zijn gemeente heeft
naar de N. R C. meldt, persoonlijk bij
de regeering in Den Haag hel nemen
van noodmaatregelen bepleit.
Hontenisse heeft een bevolking van
5100 zielen Daar zijn nu 18 500 uitge
wekenen bijgekomen; op sommige hof
steden zit men met driehonderd Belgen.
Van staatswege zal er nu een kamp
gevormd worden met driehonderd mili
taire tenten en houten gebouwen om
de vluchtelingen onder te brengen Er
wordt een officier benoemd, die deze
kolonie zal besluren
Een inzender in genoemd blad, die
K u 1 s t bezocht heeft doet een oproep
om (laai- hulp te verleenen.
De secretaris van het plaatselijke
steuncomité in die gemeente ,zoo schrijft
hij begeleidde mij naar het ziekenhuis,
alwaar ik een vluchtigen blik sloeg in
lokalen die voor kraamkamer waren in
gericht
Waf ik daar zag was ontzettend.
Het is bittere armoede welke daar ge
leden wordt. Zelfs aan het allernood
zakelijkste ontbreekt het. Enkele bosi-
sen stnoo dienen den vrouwen en den
pas geboren kinderen tot ligging. Ove-
gens is er niets, zelfs geen kleeren.
